Μια συζήτηση για τον ψηφιακό ανθρωπισμό, την εικονιστική κοινωνία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την επιμέλεια του εαυτού, με τον καθηγητή Σύγχρονης Πρακτικής Φιλοσοφίας, Θεοφάνη Τάση.
Ο Θεοφάνης Τάσης γεννήθηκε το 1976 στο Μόναχο όπου και μεγάλωσε. Διδάσκει Σύγχρονη Πρακτική Φιλοσοφία στο Alpen-Adria Universität στην Αυστρία. Είναι επισκέπτης καθηγητής στο Universität St. Gallen στην Ελβετία και μέλος της Ανθρωπιστικής Ακαδημίας του Βερολίνου.
Μια συζήτηση για τον ψηφιακό ανθρωπισμό, την εικονιστική κοινωνία, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την επιμέλεια του εαυτού.
Ένα πραγματικά δυστοπικό και οργουελικό μέλλον όπου το πανοπτικο κρατος θα ελέγχει τα πάντα, περιέγραψε σε συνέντευξη που έδωσε ο πρώην αντιπρόεδρος της Pfizer Μάικλ Γίντον.
Ο Γίντον αφηγήθηκε με κάθε λεπτομέρεια όλες τις σκοτεινές πλευρές μιας σαρωτικής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που έρχεται , μέσω της οποίας ο κάθε πολίτης θα είναι όμηρος της ίδιας του της ταυτότητας καθώς μέσω αυτής οι αρχές θα ελέγχουν κάθε του κίνηση
Είπε ο Γίντεον, μεταξύ άλλων:
«Εάν συνεχίσουμε θα καταλήξουμε όλοι με ψηφιακές ταυτότητες. Κάποιος μπορεί να πει: Οι ψηφιακές ταυτότητες δεν είναι και κάτι το σοβαρό. Ήδη έχουμε ψηφιακά διαβατήρια, αλλά όχι.
Κάτι έρχεται. Σίγουρα έρχεται που θα είναι διαφορετικό. Καταρχάς τα διαβατήρια είναι σε 199 διαφορετικές εκδοχές σε όλο τον κόσμο.
Δεν είναι σε μια συγκεκριμένη μορφή.
Αυτό που έρχεται τώρα είναι μια ψηφιακή ταυτότητα μιας μορφής σε παγκόσμιο επίπεδο.
Δεύτερον η ταυτότητα θα είναι δια λειτουργική (Interoperable).
Και το χειρότερο όλων είναι ότι θα περιέχει όλες τις πληροφορίες του κάθε ατόμου από την οικογενειακή και ιατρική του κατάσταση έως την οικονομική του», είπε ο Γίντον για να συμπληρώσει:
«Αυτό επίσης που έρχεται είναι η κατάργηση των μετρητών. Σε συνδυασμό με τις ψηφιακές ταυτότητες και το ψηφιακό χρήμα, αν κάποιος έχει κάτι στα social media για παράδειγμα που δεν θα τους αρέσει, τότε απλά θα του απαγορεύεται η είσοδο σε καταστήματα γιατί θα πρέπει να έχει μαζί σου την ψηφιακή ταυτότητα για να μπει σε αυτά»
«Για να σας πω και κάτι άλλο που μπορεί να σας τρομάξει. Λοκντάουν. Εάν σας πουν ότι μπορείτε να μετακινηθείτε σε μέγιστη απόσταση 5 χλμ. από το σπίτι σας και εσείς πάτε σε ένα κατάστημα που απέχει 6 χλμ. και πάτε να αγοράσετε ένα μπουκαλάκι νερό τότε η κεντρική τράπεζα μέσω του ψηφιακού νομίσματος θα εμποδίζει την συναλλαγή αυτή».
Συνέντευξη με τον Θεοφάνη Τάση με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο του «Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός.
Του Κ.Β. Κατσουλάρη
Μιλώντας με τον Θεοφάνη Τάση αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι σε αγεωγράφητα νερά. Τα ζητήματα που πραγματεύεται στα βιβλία του έρχονται τρόπον τινά από το μέλλον, μόνο που το μέλλον αυτό βρίσκεται ήδη προ των πυλών. Οι τίτλοι ορισμένων από τα βιβλία του είναι ενδεικτικοί: «Πολιτικές του Βίου ΙΙ: Η Επιμέλεια Εαυτού στην Εικονιστική Κοινωνία» (Εκδόσεις Αρμός, 2017), «Ψηφιακός Ανθρωπισμός: Εικονιστικό Υποκείμενο και Τεχνητή Νοημοσύνη» (Εκδόσεις Αρμός, 2019), «Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης», το τελευταίο, που υπήρξε και η αφορμή αυτής της κουβέντας. Ο πυρήνας της έρευνάς του έχει να κάνει με τα μεγάλα ηθικά και φιλοσοφικά ζητήματα που προκύπτουν από τις ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία και γενικότερα στις θετικές επιστήμες, κατά τρόπο που επιτρέπουν στον άνθρωπο να επέμβει στην ίδια του τη φύση, σε βάθος και σε έκταση πρωτόγνωρες μέχρι σήμερα.
Τα ζητήματα που πραγματεύεστε σε αυτό το βιβλίο είναι για τους περισσότερους από εμάς ιδιαίτερα τολμηρά, περισσότερο για ταινία επιστημονικής φαντασίας. Ήδη ο όρος «ανθρώπινη αναβάθμιση» που έχετε στον τίτλο σας αντανακλά τη γλώσσα των υπολογιστών. Δεν ξεκινάμε ήδη, από την επιλογή των λέξεων, με μια πολύ τολμηρή παραδοχή;
Όχι μόνο τολμηρή, αλλά επίσης ενδεικτική της αντιανθρωπιστικής αντίληψης για τον άνθρωπο που χαρακτηρίζει όσους την προασπίζουν. Στο πλαίσιο της κριτικής που αναπτύσσω ενάντια στον υπερανθρωπισμό και στον τεχνικό μετανθρωπισμό επέλεξα ν’ αποδώσω τον αγγλικό όρο human enhancement ως ανθρώπινη αναβάθμιση ακριβώς για να καταδείξω πως οι προασπιστές της με βάση μια αναγωγιστική θεώρηση της ανθρώπινης φύσης και εμφορούμενοι από μια βλέψη πλήρους ελέγχου της και κυριαρχίας καταλήγουν όχι στην απελευθέρωση του ανθρώπου, όπως ευαγγελίζονται, αλλά στην πραγμοποίησή του. Ο μεν υπερανθρωπισμός, αποβλέποντας στην θέωση του ανθρώπου, ο δε τεχνικός μετανθρωπισμός, στοχεύοντας στη δημιουργία ενός μεταβιολογικού είδους που θα τον διαδεχθεί.
Ένα από τα προβλήματα σε αυτήν τη συζήτηση αντιλαμβάνομαι ότι εδράζεται στην ίδια τη δυσκολία να οριστεί η ανθρώπινη φύση. Τι πιστεύετε;
Όντως το ζήτημα της ανθρώπινης φύσης βρίσκεται στο επίκεντρο της προβληματικής για την τεχνική αναβάθμιση του ανθρώπου καθώς οι υπερανθρωπιστές υποστηρίζουν ότι το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της είναι η ικανότητα για διαρκή αυθυπέρβαση και αυτοδημιουργία. Σε αυτή την συλλογιστική η ανθρώπινη αναβάθμιση μέσω της τεχνικής κατανοείται ως η βέλτιστη έκφραση της ανθρώπινης φύσης έτσι ώστε να είναι αναπόφευκτη, αποτελώντας συγχρόνως ηθικό καθήκον. Ωστόσο ο υπερανθρωπισμός όχι μόνο δεν ορίζει την ανθρώπινη φύση, εξαντλώντας την στην αυτοβελτίωση, αλλά επίσης την συγχέει με την ανθρωπινότητα. Ως ανθρωπινότητα, εννοώ χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης όπως τον ορθό λόγο, την φαντασία, το συμπάσχειν, την αλληλεγγύη, την βοήθεια προς τρίτους, την ευγένεια, την καλή προαίρεση και την καλοσύνη. Με άλλα λόγια, αυτό που παραγνωρίζουν οι υπερανθρωπιστές είναι ότι η έννοια της ανθρωπινότητας έχει ένα αξιακό περιεχόμενο, το οποίο αποτελεί την προϋπόθεση για την ισότητα όλων των ανθρώπων, τον σεβασμό της αξιοπρέπειας και της διαφορετικότητας, την ανεκτικότητα, όπως ακόμη για την προστασία των ζώων και της φύσης. Υπό αυτό το πρίσμα υποστηρίζω στην «Φιλοσοφία της Ανθρώπινης Αναβάθμισης» ότι η ριζική ανθρώπινη αναβάθμιση θέτει σε κίνδυνο την ανθρωπινότητα και τη συνέχεια της ανθρωπότητας στην παρούσα μορφή τους.
Κάθισα να αποθησαυρίσω τις διάφορες εντολές, συμβουλές και μοντέλα για το μέλλον που μας ανακοίνωσαν (ή επέβαλαν) στη διάρκεια της πανδημίας είτε οι εκπρόσωποι της παγκοσμιοποιητικής ΕΕ και του αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος, είτε οι “λεσχηάρχες” της παγκοσμιοποιητικής highsociety, όπως ο κύριος Κλάους Σβαμπ που μας μαθαίνει πόσο πολύ χρειαζόμαστε την “Μεγάλη Επανεκκίνηση”, είτε μεγιστάνες του πλούτου, όπως οι Μπιλ Γκέιτς και Τζορτζ Σόρος, που χρηματοδοτούν από μέσα ενημέρωσης και πολιτικά κόμματα, μέχρι τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Κατέληξα λοιπόν σε μια λίστα 10 παρεμβάσεων που σηματοδοτούν την Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση (ή αλλιώς “Μεγάλη Επανεκκίνηση”, η αλλιώς “Γενναίο Νέο Κόσμο”) που ξεκίνησε να υλοποιείται για το “καλό μας”: Πρώτη παρέμβαση, η καθιέρωση των γενετικά μεταλλαγμένων τροφίμων ή ακόμη και των συνθετικών, μέχρι και συνθετικά μπιφτέκια θα δούμε, δήθεν για να αντιμετωπιστεί η πείνα που θα φέρει η παγκόσμια οικονομική κρίση που προκάλεσε η επιδημία. Στην πράξη όμως για να εξαρτιέται διατροφικά ο πλανήτης από πέντε-έξι μεγάλους πολυεθνικούς γίγαντες που δραστηριοποιούνται στη βιοτεχνολογία.
του Κώστα Παπουλή*
1.
Το αυγό του φιδιού. Ο τρόμος που καλλιεργούν ΜΜΕ και ελίτ οδηγεί ένα κομμάτι της μάζας στην ταύτισή της με το κράτος. Ο φόβος τούς σπρώχνει να βλέπουν την εξουσία ως τον πατέρα τους που τους χάριζε ασφάλεια όταν ήταν παιδιά (όπως ακριβώς το ανέλυε ο Ράιχ στην Μαζική ψυχολογία του φασισμού). Εδώ, ο πατέρας ‒στη Γερμανία έλεγαν: «ο Φύρερ ξέρει»‒ γίνεται κάτι πιο αόριστο: η εξουσία, η κυβέρνηση, η επιστήμη ξέρει…
Ο φασισμός σε κάθε ιστορική στιγμή εμφανίζεται με άλλα χαρακτηριστικά, όμως πάντα είναι πρωτόγονος. Γι’ αυτό ακριβώς στην δημόσια συζήτηση επικρατεί ο κρατικός και «επιστημονικός» μονόλογος, ενώ ποινικοποιείται πλέον και διώκεται κάθε άλλη άποψη. Η εμφάνιση του λογικού επιχειρήματος κλονίζει το οικοδόμημα. Στις μάζες, έλεγε ο Χίτλερ, δεν μιλάς με μόρφωση, αποδείξεις κι επιχειρήματα αλλά με τα αισθήματα.
Δαιμονοποιούνται κάποιες κατηγορίες πληθυσμού, στις οποίες αποδίδεται η «αποτυχία» των μέτρων… Οι νέοι, οι απείθαρχοι, οι ανεμβολίαστοι, κ.λπ. γίνονται ο εσωτερικός εχθρός. Έτσι κατασκευάζεται το απαρτχάιντ με συναίνεση μερίδας της μάζας, η οποία στη Δύση είναι και υπερβολικά γερασμένη. Mια τέτοια συναίνεση δεν θα μπορούσε να κατασκευαστεί το ’68, όταν είχαμε στο προσκήνιο την γενιά των baby-boomer.
2. Γιατί οι ελίτ κατέβασαν τα ρολά (επ’ αόριστον). Είναι αφελής όποιος πιστεύει ότι το κεφάλαιο στη Δύση δημιούργησε μια παρατεταμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το καλό της ανθρωπότητας. Τα χρηματιστήρια στη Δύση είναι μια απέραντη φούσκα που μόνο με απευθείας χρηματοδότηση από τις Κεντρικές Τράπεζες μπορούσαν να διασωθούν. Αυτό έγινε με αφορμή τον Covid και τα έκτακτα μέτρα. Οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι.
Στο βήμα της Βουλής ο εκτελών τη βάρδια του υφυπουργεύοντος Ψηφιακής διακυβέρνησης. Ο Θ. Λιβάνιος, το όνομα μικρή σημασία έχει. Η γλώσσα του (τα κλισέ) και η κοψιά του (ο κυνικός τόνος των φτηνών ευφυολογημάτων του μάνατζερ) πολλοστό αντίγραφο του τεχνοκράτη κυβερνητικού παράγοντα που κυριαρχεί απ΄ άκρη σ’ άκρη στο δυτικό (και όχι μόνο) κόσμο. Ξεκινάει λοιπόν λέγοντας «ότι είναι αδιανόητο να έχουν οι κυνηγοί ατσιπάριστο τον σκύλο τους», για να ανακοινώσει στη συνέχεια την ταχεία ανάπτυξη του μητρώου με τα πλήρη ιατρικά-βιομετρικά στοιχεία για τα ζώα συντροφιάς και να καταλήξει: «αυτό θα γίνει πρώτα για τα ζώα συντροφιάς και μετά για τους ανθρώπους»! Η αυθάδεια και ο κυνισμός των τεχνοκρατών «πολιτικών» που έχουν πάρει φόρα και προχωράνε ταχύτατα σχεδιασμούς ακραίου βιοπολιτικού ελέγχου. Με τον αέρα που τους δίνουν οι επιτυχημένες ασκήσεις εθισμού στις οποίες έχουν υποβάλει τις μεγάλες κοινωνικές πλειοψηφίες, και το χαμηλό φρόνημα του κόσμου μπροστά στα όσα αδιανόητα επιβάλλουν υπό υγειονομικό και «πράσινο» οικολογικό πρόσχημα. Όπως αναμενόταν αντιπολίτευση μηδέν. Συνένοχη σιγή. Ομερτά. Τόσο από το χώρο των αρειμάνιων «υπέρμαχων των δικαιωμάτων» όσο και από κείνον των αταλάντευτων «αντικαπιταλιστών». Μητρώο: ένας από εκείνους τους «ουδέτερους» όρους που κουβαλούν την αδιαφάνεια της γλώσσας του ιερατείου των «ειδικών». Σε απλά ελληνικά: αυτή την περίοδο στήνεται με εντυπωσιακή ταχύτητα η τεχνική υποδομή που θα διευκολύνει την ενοποιημένη προσπέλαση στα πολυποίκιλα επιμέρους προσωπικά μας στοιχεία που τηρούνται από διάφορες κρατικές υπηρεσίες, από εταιρείες, Τράπεζες και άλλους οργανισμούς (ανάμεσά τους τα ιατρικά και τα οικονομικά μας δεδομένα, και οι μετακινήσεις μας π.χ. η ATHENA CARD του ΟΑΣΑ). Επεξεργασία τους από αλγορίθμους που ενσωματώνουν αδιαφανείς στοχεύσεις/προτεραιότητες (ανθρώπων φυσκά και όχι μηχανών!) και δυνατότητα πρόσβασης σε αυτά εντός κλάσματος του δευτερολέπτου από την κάθε «πόρτα», από τον κάθε μηχανισμό «διοδίων», από τον κάθε υπάλληλο οποιασδήποτε κρατικής ή εταιρικής υπηρεσίας, με τη χρήση ενός ενιαίου μοναδικού για τον καθένα μας ηλεκτρονικού αριθμού ταυτότητας που θα φέρουμε πάντοτε μαζί μας. Το υγειονομικό πάσο δεν είναι παρά μια «γενική» πρόβα των σχετικών διαδικασιών και υποδομών. Τεράστια εξέλιξη που οδηγεί σε ασφυκτικά καθεστώτα πανεποπτικής βιοπολιτικής απολυταρχίας. Αρκεί ένα ελάχιστο δείγμα κάποιων από τις όψεις των εξελίξεων που φέρνει η τρέχουσα φάση του πολυδιαφημισμένου ψηφιακού μετασχηματισμού για να γίνει φανερό το βάθος του ελέγχου επί της ζωής που επιτυγχάνεται.
