ΖΗΤΗΜΑ ΜΕ ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΘΕΣΜΙΚΕΣ, ΚOΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠOΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ
Χριστιανική 18.1.2024
του Παναγιώτη Νικολόπουλου
Εδώ και αρκετό καιρό διεξάγεται έντονη δημόσια συζήτηση γύρω από το ζήτημα της θέσπισης γάμου και δυνατότητας απόκτησης και ανατροφής παιδιών από τα ζευγάρια ομοφυλοφίλων. Η συζήτηση επικεντρώνεται στα αιτήματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+, απουσιάζουν εν τούτοις διάφορες παράμετροι, που μπορούν να προσδώσουν μία σφαιρική εποπτεία στο όλο ζήτημα και τις ευρύτερες κοινωνικές διατάσεις του.
Ο γάμος
Με τον τρόπο, που προβάλλεται το αίτημα για θέσπιση γάμου για τα ζευγάρια ομοφυλοφίλων, φαίνεται ότι συσχετίζεται έντονα με την εκ μέρους τους δυνατότητα απόκτησης και ανατροφής παιδιών. Εάν αποσυνδεθεί από το ζήτημα των παιδιών, οι ίδιες οι σχέσεις του ζευγαριού καλύπτονται πλήρως από το σύμφωνο συμβίωσης, αφού με τις διατάξεις του ν. 4356/2015 έχουν τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις με εκείνα που έχουν οι σύζυγοι με βάση τον Αστικό Κώδικα. Θα μπορούσε να υποστηριχθεί μάλιστα ότι το σύμφωνο συμβίωσης είναι ευνοϊκότερο από τη σκοπιά της δυνατότητας λύσης του, επειδή μπορεί να γίνει και με μονομερή συμβολαιογραφική πράξη, αφού προηγηθεί προ τριμήνου η επίδοση εξώδικης πρόσκλησης για λύση από κοινού, ενώ οι σύζυγοι, αν δεν συμφωνήσουν σε συμβολαιογραφική συναινετική λύση, εμπλέκονται σε μακροχρόνιες αντιδικίες. Από τη σκοπιά, επομένως, μόνο των σχέσεων των ζευγαριών ομοφυλοφίλων το αίτημα για θέσπιση γάμου φαίνεται να έχει κυρίως συμβολική και ιδεολογική λειτουργία.
Απόκτηση και ανατροφή παιδιών
Κατά το ισχύον δίκαιό μας δεν επιτρέπεται σε ζευγάρια ομοφυλοφίλων να αποκτήσουν παιδιά. Η βασική συζήτηση αφορά στο κατά πόσο η ανατροφή παιδιών από ζευγάρια ομοφυλοφίλων θα είναι προς το συμφέρον των παιδιών ή τα παιδιά αυτά θα εκδηλώσουν προβληματικές συμπεριφορές. Υποστηρίζεται ότι έχουν διενεργηθεί σε άλλες χώρες σχετικές έρευνες, με βάση τις οποίες δεν φαίνεται να έχουν παρατηρηθεί προβληματικές καταστάσεις και συμπεριφορές στα παιδιά, που ανατρέφονται από ομοφυλόφιλους γονείς. Τα τελικά πορίσματα πάντως των ερευνών αυτών αμφισβητούνται, είτε επειδή κάποιες από αυτές παραγγέλθηκαν από οργανώσεις ΛΟΑΤΚΙ+ και δεν θεωρούνται αντικειμενικές, είτε επειδή προέρχονται από συγκεκριμένες κοινωνίες με αντίστοιχα κοινωνικά και πολιτισμικά επίπεδα, είτε επειδή αφορούν μικρά δείγματα και ιδίως μόνο παιδιά προσχολικής ή σχολικής ηλικίας ή εφήβους.
Αφετηριακά πρέπει να διευκρινισθεί ότι δεν τίθεται θέμα ηθικής υπόστασης των γονέων ανάλογα με το σεξουαλικό τους προσανατολισμό. Έως σήμερα άλλωστε όλα τα παιδιά, που έχουν υποστεί κακοποιητική ή άλλου είδους βλαπτική συμπεριφορά, από γονείς ετερόφυλους την έχουν υποστεί. Το ζητούμενο δεν είναι μήπως και τα παιδιά των ζευγαριών ομοφυλοφίλων γίνουν και αυτά ομοφυλόφιλοι. Ούτε επαρκεί η σύγκριση, που γίνεται συνήθως, με τα παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών, για τα οποία υπάρχουν πολύ περισσότερες και μακροχρόνιες μελέτες, που φαίνεται να δείχνουν ότι μόνη η μονογονεϊκότητα δεν επιφέρει πάντοτε προβληματικές συμπεριφορές στα παιδιά αυτά. Η ιδιαιτερότητα στα παιδιά των ζευγαριών ομοφυλοφίλων είναι πως, εκτός του ότι στερούνται το γονεϊκό πρότυπο του ενός φύλου, βιώνουν διπλά το γονεϊκό πρότυπο του άλλου φύλου. Η διερεύνηση για το πώς η ιδιαίτερη αυτή κατάσταση επιδρά στη διαμόρφωση της ψυχοσύνθεσης και της προσωπικότητας των παιδιών αυτών απαιτεί τη διενέργεια ερευνών σε μεγάλα δείγματα και πολλές διαφορετικές κοινωνίες με παρακολούθηση της εξέλιξης των παιδιών έως ότου διαμορφώσουν τις δικές τους συντροφικές και οικογενειακές σχέσεις. Τέτοιου είδους έγκυρες έρευνες και αξιόπιστες αναλύσεις των ευρημάτων τους δεν φαίνεται να έχουν ακόμα διενεργηθεί, ώστε να διαθέτει ο νομοθέτης ένα ασφαλές δικαιοπολιτικό έρεισμα για να θεσπίσει το επιτρεπτό της απόκτησης παιδιών από ζευγάρια ομοφυλοφίλων.
