Αποεπένδυση και παρακμή / από Σαράντος Λέκκας

Προτιμούμε υποδομές Κούβας παρά τονωτικές ενέσεις από το ιδιωτικό κεφάλαιο εφόσον κρίνουμε ότι η μείωση των ελλειμμάτων δεν μας επιτρέπει δημόσιες επενδύσεις. Αν και το τελευταίο είναι μύθος αφού δεν μπορεί να μιλούμε για δημοσιονομικά πλεονάσματα και να αφήνουμε ζωτικούς τομείς της καθημερινότητας να καταρρέουν. Είναι αδιανόητο να θεοποιούμε την επιδοματική πολιτική με κομματικά κριτήρια και να παρέχουμε κοινωνικά υποτίθεται επιδόματα θεωρώντας ότι δημιουργούμε εκλογική πελατεία και να αδιαφορούμε για το μέλλον.

.

Άποψη

του Σαράντου Λέκκα

Κατά την προσωπική μας άποψη ένα από τα μεγαλύτερα θύματα της κρίσης που βιώνει η ελληνική οικονομία την τελευταία 10ετια είναι οι υποδομές.

Η αποεπένδυση είναι τέτοιας μορφής που χωρίς καμία αμφιβολία στο άμεσο μέλλον θα βιώσουμε τραγελαφικές καταστάσεις .

 Ήδη είναι εμφανέστατη η διάβρωση ενός μεγάλου τμήματος των υποδομών σε σημείο που η περαιτέρω αδιαφορία του πολιτικού αλλά και αυτοδιοικητικού προσωπικού να παίρνει τα χαρακτηριστικά εγκλήματος κατά της ελληνικής κοινωνίας .

Πέρα από τους διεθνείς αυτοκινητόδρομους οι υπόλοιπες δημόσιες παρεμβάσεις  προς την συντήρηση των υπαρχόντων δομών είναι ανύπαρκτες.

                                        ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΤΗΝ ΔΙΕΤΙΑ 2015-16

ΤΟΜΕΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ	ΕΛΛΑΔΑ	ΕΕ-28
ΠΑΙΔΕΙΑ	2,50%	10,40%
ΥΓΕΙΑ	1,40%	7,90%
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ	1,30%	2,30%
ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΑΞΗ	0%	3,10%

Όλοι είμαστε μάρτυρες της αποεπένδυσης που συντελείτε και που τα πρώτα χρόνια της κρίσης είχε ως αιτιολογική βάση την προσπάθεια τιθάσευσης των δημοσίων οικονομικών και της εξεύρεσης πόρων για την αναχρηματοδότηση του δημοσίου χρέους.

Μνήμη ενός υπονομευμένου δημοψηφίσματος

του Δημήτρη Μάρτου

Αναδημοσιεύουμε την πάντα επίκαιρη παρέμβαση του σ. Δημήτρη   Μάρτου για το δημοψήφισμα και την υπονόμευση της θέλησης του ελληνικού λαού. 

Πρίν ένα χρόνο έγινε το δημοψήφισμα που αφορούσε τo Σχέδιο Συμφωνίας των Τριών Θεσμών (ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ), σχετικά με τους όρους δανειοδότησης της Ελλάδας. Το περιεχόμενο όμως του δημοψηφίσματος, μετά και την παρέμβαση της εγχώριας αντιπολίτευσης και των Εταίρων, συμπεριέλαβε και τη διάσταση της παραμονής ή μη στην Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση και την ΕΕ.  Παρόλες τις πιέσεις, ο ελληνικός λαός είπε ένα βροντερό ΟΧΙ (61,3%). 

Από κεί και πέρα, αντί οι θιασώτες του «πάση θυσία ευρώ» να ψάξουν να βρουν τα αίτια αυτής της «αντιευρωπαικής» στάσης του ελληνικού λαού του προσήψαν ανωριμότητα. Τον αντιμετώπισαν ως αντικείμενο επιδιόρθωσης και όχι ως υποκείμενο της ιστορίας. Κανείς σχεδόν από τους εμπνευστές και πρωταγωνιστές του δημοψηφίσματος δεν σεβάστηκε την απόφαση του. Προσπάθησαν να την διαστρέψουν, να την υποβαθμίσουν ή να την εκφυλίσουν. Πολλοί θεώρησαν τον ίδιο τον θεσμό λαϊκιστικό και ότι το Σύνταγμα (άρθρο 44) που το προέβλεπε έπρεπε να αλλάξει. Η δε εμπροσθοφυλακή του επαρχιώτικου και νοσηρού ευρωπαϊσμού μας, οι τηλεοπτικοί μανδαρίνοι των Αθηνών, επιδόθηκαν σε μια οργουελιανού τύπου προπαγάνδα, ενάντια στην εκφρασμένη θέληση του λαού και ενάντια στην υπόδειξή του, για μια δημόσια συζήτηση, που θα περιλάμβανε και την επιστροφή σε εθνοκεντρικό νομισματικό σύστημα. 

Είδαμε να διαστρεβλώνονται έννοιες όπως: νομιμότητα, συνταγματικότητα, εθνικό συμφέρον κλπ. Το ΝΑΙ να βαφτίζεται νόμιμο, συνετό και νικηφόρο, ενώ το ΟΧΙ παράνομο, αλλοπρόσαλλο και ηττημένο. Οι δυνάμεις του ΝΑΙ, παρά την ήττα τους, είδαμε να καθίστανται κυρίαρχες, να καθορίζουν αυτές την πολιτική ατζέντα και να μοιράζουν πιστοποιητικά νομιμότητας. Είδαμε ένα “κυνήγι των μαγισσών”, στη μόνη εθνικά αξιοπρεπή πράξη του πολιτικού προσωπικού: την επεξεργασία μιας εναλλακτικής νομισματικής όδευσης, ένα “Plan B” και την ανάκτηση του “Νομισματοκοπείου”.  Βέβαια, αν και αυτό υπαγόρευε η λογική, η νομιμότητα και η συνταγματικότητα, αυτή η επεξεργασία δεν έγιναν ποτέ.

Υποκατέστησαν μια αμεσοδημοκρατική απόφαση με μια έμμεση, αντιπροσωπευτική, αυτήν των εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2015. Θεώρησαν δηλαδή ότι με τις βουλευτικές εκλογές υπερκαλύφθηκε ή διορθώθηκε η απόφαση του δημοψηφίσματος. Αλλά οι άμεσες και σαφείς αποφάσεις έχουν πάντοτε μια ποιοτική υπεροχή από έμμεσες και διαθλασμένες, σε πολλά πεδία, πολιτικές αποφάσεις.

Αποκλειστικό: Το συμπληρωματικό Μνημόνιο - Η συμφωνία με τον ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση

---

Η συμφωνία με τον ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση

Οδηγίες του ΟΟΣΑ για το Εκπαιδευτικό Σύστημα. (απόσπασμα από το συμπληρωματικό Μνημόνιο), σελίδα 27

Η Ελλάδα θα εκσυγχρονίσει περαιτέρω το εκπαιδευτικό της σύστημα σε όλες τις βαθμίδες για να βελτιώσει σημαντικά τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα, διαφυλάττοντας παράλληλα την ισότητα και τη δικαιοσύνη. Οι Αρχές θα αντιμετωπίσουν τις συστάσεις της νέας έκθεσης του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα μέσα από ένα στέρεο πρόγραμμα δράσης ως τον Μάιο του 2018. Μια προκαταρκτική έκθεση δημοσιεύθηκε από τον ΟΟΣΑ τον Ιούλιο του 2017, το σχέδιο της έκθεσης θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιανουάριο του 2018 και η τελική έκθεση ως τον Απρίλιο του 2018.
Σε συμφωνία με τους Θεσμούς, οι Αρχές, μέχρι τον Μάιο του 2018, θα πρέπει (κύρια παραδοτέα):
i) Να υιοθετήσουν νομικά μέτρα για τους μελλοντικούς διορισμούς και την αξιολόγηση των διευθυντών και των ανώτερων διοικητικών στελεχών της εκπαίδευσης, ώστε να διασφαλίσουν μια αποπολιτικοποιημένη, διάφανη και αξιοκρατική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένης της εμπλοκής του ΑΣΕΠ σε σχετικές επιτροπές και να αναβαθμίσουν τον ρόλο τους στις σχολικές μονάδες, καθώς και να διασαφηνίσουν τις επαγγελματικές τους προοπτικές.

Δημόσια παιδεία και ιδιωτική κοινωνία

Η παιδεία αντιμέτωπη με την ηγεμονία της φιλελεύθερης ιδεολογίας

Του Νικόλα Δημητριάδη (Άρδην τ. 101-102) 

Είναι γνωστή η άποψη της Θάτσερ για την έννοια της κοινωνίας: «Δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, υπάρχουν μόνο μεμονωμένοι άνδρες, γυναίκες και οικογένειες». Η αντίληψη αυτή βρίσκεται στον πυρήνα της φιλελεύθερης σκέψης και στις ημέρες μας τείνει να γίνει κυρίαρχη. Το συλλογικό συμφέρον δεν μπορεί να ιδωθεί αυτόνομα από το ατομικό. Είναι ένα παρακολούθημα/αποτέλεσμα του τελευταίου: Αν τα άτομα ευημερούν, θεωρείται αυτονόητο ότι θα ευημερεί και η κοινωνία. Πρόκειται για την πλήρη ηγεμονία του παράδοξου (και παντελώς ακατανόητου σε παλαιότερες εποχές) προτάγματος του φιλελευθερισμού, σύμφωνα με το οποίο η επιδίωξη του ατομικού εγωιστικού συμφέροντος και μόνο μπορεί να οικοδομήσει μια υγιή κοινωνία. Η ίδια η έννοια του συλλογικού απαξιώνεται: Οι συλλογικές ταυτότητες δαιμονοποιούνται ως καταπιεστικοί αναχρονισμοί και προκρίνεται η εκδίπλωση της ατομικής πλευράς του ανθρώπου, μέσω της «απελευθέρωσης των επιθυμιών», στα πλαίσια της καταναλωτικής «κοινωνίας του θεάματος».

Πρόσφατα, ο Νίκος Δήμου συνόψισε την αντίληψη αυτή με τρόπο ανάλογο με εκείνον της Θάτσερ. Σε άρθρο του στο protagon.gr, έθεσε το ερώτημα, «Ποιον λαό αγαπώ;» και απάντησε ως εξής: «Κανέναν! Διότι μου είναι αδύνατο να αγαπήσω ένα λαό. Έναν συγκεκριμένο άνθρωπο, μάλιστα. Όμως ο λαός είναι μία αφηρημένη έννοια που δεν μπορεί να προκαλέσει συναισθήματα – εκτός από εθνικιστικά ή ρατσιστικά». Όχι τυχαία, η εξάπλωση τέτοιων απόψεων συμβαδίζει χρονικά με την εξάπλωση της εμπορευματοποίησης σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής και την εγκαθίδρυση της (κατά Κονδύλη) «καταναλωτικής μαζικής δημοκρατίας».

Η υπονόμευση, όμως, της συλλογικής υπόστασης του ανθρώπου επιφέρει την απαξίωση κάθε έννοιας δημοσίου χώρου και δημόσιου συμφέροντος. Το κράτος μετατρέπεται, από φορέας εθνικής κυριαρχίας, σε γραφειοκρατικό μηχανισμό ελέγχου, καταστολής και υποστήριξης της λειτουργίας της «αγοράς» και του «δικαίου», των μόνων θεσμών που δικαιούνται σήμερα να συνδέουν τα άτομα-καταναλωτές μεταξύ τους. Όλα τα στοιχεία που συνείχαν μέχρι τώρα τις ανθρώπινες κοινωνίες (από τη δημόσια αρετή και την ηθική μέχρι τις διαπροσωπικές σχέσεις και από τον πολιτισμό μέχρι τα ήθη και τα έθιμα κάθε τόπου) εξορίζονται από τον δημόσιο χώρο και περιορίζονται στο επίπεδο της ατομικής επιλογής, στον «ιδιωτικό χώρο», εν είδει «χόμπι». Έτσι «ιδιωτικοποιείται» η ίδια η κοινωνία και αποκτά έναν σαφή προσανατολισμό: Επιδιώκεται ο κατακερματισμός της κοινωνίας σε «ομάδες συμφερόντων», που θα ανταγωνίζονται μεταξύ τους για την απόσπαση προνομίων από το κράτος και την πρόσβασή τους στην κατανάλωση. Αυτή η λογική επιβάλλει την ένταξη των ατόμων σε δίκτυα-ομάδες-μειονότητες-οργανώσεις, μοναδική δίοδο εξυπηρέτησης του ιδιωτικού τους συμφέροντος. Η εξέλιξη αυτή παρασύρει και τα λαϊκά κινήματα: Τα συλλογικά οράματα και προτάγματα σπανίζουν και τη θέση τους παίρνουν μεμονωμένοι και αποκομμένοι από το σύνολο διεκδικητικοί αγώνες.

Τι θέλει η αλεπού στο παζάρι;

Ο ΣΕΒ, ο ΣΙΣ (ΣΙΕΙΕ), το ΙΟΒΕ και η ιδιωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα

της Μ.Δ. 

Στις μέρες μας, οι ειδήσεις αφορούν σχεδόν κατ’αποκλειστικότητα την οικονομία, την τρομοκρατία και τον τραμπισμό. Αντίθετα, πολύ σημαντικά ζητήματα δεν περνάνε ούτε στα ψιλά των εφημερίδων, μιας και η τέταρτη εξουσία είτε γράφει για ότι της υπαγορέψουνε, είτε επιλέγει να θάψει θέματα. Αυτό φάνηκε καθαρά στο θέμα της ιδιωτικής εκπαίδευσης και του … νεοφιλελευθερισμού!

Ας αρχίσουμε όμως από την αρχή. Το παρόν σύνταγμα ορίζει στο άρθρο 16 ότι «η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του κράτους» (παρ.2), ενώ η παρ.8 αναφέρει ότι «νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις και τους όρους χορήγησης άδειας για την ίδρυση και λειτουργία εκπαιδευτηρίων που δεν ανήκουν στο κράτος, τα σχετικά με την εποπτεία που ασκείται πάνω σε αυτά, καθώς και την υπηρεσιακή κατάσταση του διδακτικού προσωπικού τους». Σειρά νόμων καθορίζει με λεπτομέρεια τους όρους – ίδιοι με των δημόσιων – υπό τους οποίους λειτουργούν τα ιδιωτικά σχολεία και οι εκπαιδευτικοί τους, ώστε να μην επηρεάζεται το εκπαιδευτικό έργο και η εκπαιδευτική διαδικασία (π.χ. οι συμβάσεις των ιδιωτικών εκπαιδευτικών έχουν έναρξη την 1η Σεπτεμβρίου και λήξη την 31 Αυγούστου κάθε χρονιάς απαρεγκλήτως, ενώ οι οποιεσδήποτε απολύσεις ελέγχονται ως προς την καταχρηστικότητά τους από υπηρεσιακό συμβούλιο). Γιατί όλη αυτή η νομική θωράκιση; Απλά, διότι τα ιδιωτικά σχολεία εκδίδουν τίτλους ισότιμους με τα δημόσια σχολεία, οπότε ο νομοθέτης ήθελε να εξασφαλίσει ότι η ιδιωτική εκπαίδευση θα λειτουργούσε κατά τρόπο όμοιο με τη δημόσια. Έτσι, διασφαλίζεται ότι όλοι οι μαθητές – δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων – θα έχουν ίσες ευκαιρίες να αποκτήσουν αντίστοιχα τυπικά προσόντα, αξιολογημένα κατά ίδιο και νόμιμο τρόπο.

Εφτά χρόνια φαγούρα ή πως οι Μνημονιακές Κυβερνήσεις μειώνουν το κόστος στην Εκπαίδευση Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης εφτά ολόκληρων χρόνων υπαγωγής της Ελλάδας στο Μνημόνιο

Αρθογράφος: Πάνος Ντούλας

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης εφτά ολόκληρων χρόνων υπαγωγής της Ελλάδας στο Μνημόνιο, και με αφορμή και την επίσημη Επιτροπή που συστάθηκε στη Βουλή για τη Μελέτη των Οικονομικών της Εκπαίδευσης (ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ-ΠΑΙΔΕΙΑΣ, Χαιρετισμός Τσίπρα και Γαβρόγλου στην "πρώτη" της Επιτροπής Οικονομικών για την Παιδεία, 2017), θα ήταν χρήσιμο να εξετάσει κανείς πού βρίσκεται αυτήν τη στιγμή οικονομικά στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Βασική παραδοχή αυτής της εργασίας είναι ότι ένας από τους κυριότερους στόχους της πολιτικής της εκάστοτε Ηγεσίας του Υπουργείου για το Νέο Σχολείο είναι η μείωση του συνολικού κόστους για τη Δημόσια Εκπαίδευση. Η σύντομη αυτή εργασία στοχεύει στο να θυμίσει και να συγκεντρώσει τους τρόπους με τους οποίους οι διάφορες ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας προσπαθούν να το πετύχουν αυτό. Με αυτήν την έννοια, αποδέχεται ότι υπάρχει μια συνέχεια στην πολιτική των Κυβερνήσεων των Μνημονιακών ετών (2010-2017), έστω και με ασυνέχειες κι οπισθοχωρήσεις, αλλαγές στα πρόσωπα, στο ύφος και στα συνθήματα, μικρές τακτικές αναδιπλώσεις (λόγω κυρίως της πίεσης του εκπαιδευτικού κινήματος αλλά κι άλλων κεντρικοπολιτικών εξελίξεων) που δεν αλλάζουν όμως τη Βασική Κατεύθυνση. Για αυτό και γίνεται λόγος γενικά για «Υπουργείο», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζονται κι οι

αντιφάσεις. Και αυτό δεν αφορά πχ μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2015: πχ το 2013 η επιλογή για Διαθεσιμότητα-Απολύσεις των συγκεκριμένων ειδικοτήτων της Τεχνικής έγινε από τη συγκεκριμένη ηγεσία Αρβανιτόπουλου-Λάσκαρη.

Ενδεχομένως, με άλλη ηγεσία, η συγκεκριμένη απόφαση να ήταν διαφορετική ως προς τις λεπτομέρειές της πχ να απολύονταν άλλες ειδικότητες. Η ουσία, όμως, θα έμενε ίδια. Η εργασία εστιάζει λοιπόν στην οικονομική πλευρά, κυρίως τη βραχυπρόθεσμη, και αφήνει απέξω ή στη σκιά τις διάφορες πολύ σημαντικές πολιτικές, ιδεολογικές και πιο μακροπρόθεσμες στοχεύσεις του Υπουργείου για το Νέο Σχολείο, δηλαδή για την κατασκευή του Νέου Τύπου Μαθητή κι Εργαζόμενου. Η εργασία επίσης δεν αφορά τόσο την ακριβή οικονομική αποτύπωση κάθε μέτρου όσο την ποιοτική καταγραφή των τρόπων με την οποίαν αυτό γίνεται ή μπορεί να γίνει: έτσι ξεκινάει από την υπόθεση ότι πχ αριθμός καθηγητών Χ κοστίζουν πιο πολύ από αριθμό καθηγητών Χ-1. 

Ο Κριτικός Φίλος

Τάκης Θεοδωρόπουλος

Στα παλιά εκείνα χρόνια την εκπαίδευση την καταδυνάστευαν οι λεγόμενοι «επιθεωρητές». Ανθρωποι βλοσυροί και ουδόλως ευπροσήγοροι έμπαιναν μέσα στην τάξη και κατέγραφαν. Την ημέρα εκείνη, θυμούνται όσοι έζησαν τον καιρό εκείνο, η τάξη είχε βάλει τα καλά της, ο καθηγητής είχε το σχετικό τρακ, οι δε μαθητές δεν τολμούσαν να βγάλουν κιχ. Ο καιρός εκείνος έχει απαθανατισθεί στο περίφημο ανέκδοτο με το σκουλήκι. Η τάξη είχε διδαχθεί το σκουλήκι, ο επιθεωρητής ρώτησε κάποιον μαθητή για τον ελέφαντα, αυτός είπε ότι η προβοσκίδα του ελέφαντα είναι σαν το σκουλήκι και άρχισε να μιλάει για το σκουλήκι. Δεν ξέρω αν το ανέκδοτο διδάσκεται στα εργαστήρια σπουδών των κομματικών στελεχών, πάντως αποτελεί υπόδειγμα της κυρίαρχης πολιτικής ρητορείας. Μετά ήρθαν τα χρόνια της απελευθέρωσης από τους δυνάστες. Οι επιθεωρητές έπεσαν θύματα στον αγώνα του ΠΑΣΟΚ κατά της Δεξιάς. Η Ελλάδα κάλπαζε στη λεωφόρο της προόδου και οι βλοσυροί επιθεωρητές αντικαταστάθηκαν από τους σχολικούς συμβούλους. Αυτοί ήσαν άνθρωποι φιλικοί προς το περιβάλλον, ευπροσήγοροι, χαμογελαστοί και βοηθούσαν τους καθηγητές να βοηθούν τους μαθητές στην αποστήθιση γνώσεων.

Το προοδευτικό γκαλόπ, όμως, στη χώρα μας δεν σταματάει ποτέ. Με το βλέμμα καρφωμένο στο μέλλον, σε αυτόν τον υπέροχο ορίζοντα που χαράζει για τους γόνους του ελληνισμού η «Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» –ο Θεός να σε φυλάει, παιδί μου, με τέτοιο όνομα– έκρινε πως ο τίτλος του σχολικού συμβούλου είναι ξεπερασμένος. Και τον αντικατέστησε με τον «Κριτικό Φίλο». Σας παρακαλώ. Η υπόθεση είναι σοβαρή και δεν αντιλαμβάνομαι τη θυμηδία που σας έχει καταλάβει. Τι σημαντικότερο από ένα φίλο ο οποίος σου ασκεί κριτική; Αρκεί να είναι καλοπροαίρετη και εποικοδομητική. Αυτού του τύπου η κριτική ακόμη και στον σταλινισμό ήταν αποδεκτή. Δεδομένου δε ότι η Αρχή με το όνομα που εμπνέει αισιοδοξία και εμπιστοσύνη προκρίνει ως κυρίαρχη μορφή αξιολόγησης των εκπαιδευτικών την «αυτοαξιολόγηση», ο «Κριτικός Φίλος» θα εξηγεί στους εκπαιδευτικούς πώς να κάνουν την αυτοκριτική τους, η οποία ακόμη και επί σταλινισμού εθεωρείτο ως η ύψιστη μορφή κριτικής. Με τούτα και με κείνα θα βγει κάνας Ντάισελμπλουμ να πει ότι στις χώρες του Νότου η εκπαίδευση προωθείται διά της αυτοϊκανοποιήσεως, όμως τέτοιοι είναι αυτοί οι Βόρειοι. Μπερδεύουν τις λέξεις και τις έννοιες.

Σχολική αυτονομία και καπιταλιστική αναδιάρθρωση του σχολείου

γράφει ο Γιώργος Καλημερίδης

Εισαγωγή

1. Νέο δημόσιο μάνατζμεντ και δημόσιο σχολείο

2. Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και σχολική αυτονομία

3. Σχολική αυτονομία και ο Εθνικός Διάλογος για την Παιδεία

Συμπεράσματα

Βιβλιογραφία

Τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, η έννοια της σχολικής αυτονομίας έγινε κεντρική στον εκπαιδευτικό λόγο και στην πρακτική τόσο των διάφορων υπερεθνικών οργανισμών (ΟΟΣΑ, Παγκόσμια Τράπεζα, ΕΕ) όσο και των ποικίλων αστικών δυνάμεων σε εθνικό επίπεδο που επιδιώκουν την καπιταλιστική αναδιάρθρωση των εκπαιδευτικών συστημάτων. Το παρόν άρθρο χωρίζεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος εξετάζουμε τη σχολική αυτονομία στο πλαίσιο των ευρύτερων αλλαγών στη δομή του κοινωνικού κράτους και ειδικότερα της επιβολής των αρχών του δημόσιου μάνατζμεντ στη λειτουργία όλου του δημόσιου τομέα και της δημόσιας εκπαίδευσης ειδικότερα. Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζουμε παραδείγματα προώθησης της σχολικής αυτονομίας σε διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα και τις κοινωνικές και μορφωτικές συνέπειες των προωθούμενων αλλαγών. Τέλος, πραγματευόμαστε, με βάση τα παραπάνω, την εμφάνιση της σχολικής αυτονομίας στα πορίσματα του σημερινού Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία που διεξάγει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝ.ΕΛΛ. Η κεντρικότητα της έννοιας ως καθοδηγητικής μεταρρυθμιστικής αρχής του δημόσιου σχολείου στις ποικίλες εκθέσεις των Επιτροπών του Διαλόγου είναι ενδεικτική της προσαρμογής της κυβέρνησης στο κυρίαρχο καπιταλιστικό πρότυπο εκπαιδευτικής αλλαγής.

Εισαγωγή

Βασικό χαρακτηριστικό της νεοφιλελεύθερης αναδιάρθρωσης του σχολείου τις τρεις τελευταίες δεκαετίες ήταν η προσπάθεια ριζοσπαστικής αλλαγής των τρόπων διοίκησης και ελέγχου των εκπαιδευτικών συστημάτων. Η έννοια της σχολικής αυτονομίας ή σχολικής αποκέντρωσης διαμόρφωσε σταδιακά τόσο το βασικό μεταρρυθμιστικό λεξιλόγιο των κυρίαρχων αστικών δυνάμεων, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, όσο και το κυρίαρχο εννοιολογικό πλαίσιο της ίδιας της εκπαιδευτικής αντιπαράθεσης. Από αυτή την άποψη, η σχολική αυτονομία σχετίζεται άμεσα με το μετασχηματισμό των μορφών κρατικού ελέγχου των εκπαιδευτικών συστημάτων, ενώ αποτέλεσε, και αποτελεί, αναπόσπαστο τμήμα της συστηματικής προσπάθειας των κυρίαρχων τάξεων να μειώσουν το κόστος της δημόσιας εκπαίδευσης, να τροποποιήσουν τους πολιτιστικούς και ιδεολογικούς προσανατολισμούς του σχολείου με βάση τις αρχές της επιχειρηματικότητας και της αγοράς και να τροποποιήσουν το συσχετισμό ισχύος των κοινωνικών και εκπαιδευτικών δυνάμεων που καθορίζουν τον προσανατολισμό της εκπαιδευτικής πολιτικής.

AΝΙΧΝΕΥΣΕΙΣ: Αντιγόνη

Η πτώση αξιών, η περιρρέουσα πολιτική ατμόσφαιρα, η ανύπαρκτη σχέση δημοσίου και ιδιωτικού, η προσπάθεια ανάταξης της κοινωνίας και κυρίως η τρέχουσα ανακίνηση του ερωτήματος για τη συμπερίληψη, ή όχι, του συγκεκριμένου έργου στη σχολική ύλη, καθιστούν νομίζουμε επίκαιρη μια συζήτηση στην εκπομπή "Αντιθέσεις" (μεταδόθηκε τον Ιούλιο του 2011) της ΕΤ3 με αφορμή την τραγωδία του Σοφοκλή “Αντιγόνη”.

Τι μηνύματα ήθελε να διδάξει ο αρχαίος τραγικός με το έργο του και πως ερμηνεύθηκε διαχρονικά απο φιλοσόφους και ανθρώπους που εμβάθυναν στην αρχαία ελληνική γραμματεία;

Συζητούν: Γ. Ανδρεάδης,  Γ. Ζωγραφίδης,  π. Ν. Λουδοβίκος,  Γ. Τζιφόπουλος.

Γιάγκος Ανδρεάδης

Η Αντιγόνη του Σοφοκλή, αυτή που γνωρίζουν οι περισσότεροι, γιατί υπάρχουν οι ρόλοι της Αντιγόνης στον Οιδίποδα επί Κολωνώ, στις Φοίνισσες, στην Αντιγόνη του Ευριπίδη και στους Επτά επί Θήβας, αν το φινάλε αυτού του έργου δεν είναι Αλεξανδρινή προσθήκη, η Αντιγόνη λοιπόν που γνωρίζουν οι περισσότεροι και που έχει στοιχειώσει το θέατρο και τον πολιτισμό μας είναι έργο άκρως πολιτικό. Εννοείται ότι άλλο το έργο Αντιγόνη και άλλο το πρόσωπο Αντιγόνη μέσα στο έργο. Όμως η επικίνδυνη γοητεία της Αντιγόνης έγκειται και στο ότι, όπως ο Άμλετ και ο Δον Κιχώτης το πρόσωπο ξεχειλίζει με την δύναμή του και μοιάζει όχι μόνο να οικειοποιείται το έργο ολόκληρο, αλλά και να πορεύεται σαν, τρόπον τινά, αυθύπαρκτο ον. Για να σκεφτούμε πρέπει να συλλάβουμε αυτή τη  τρομερή γοητεία αλλά, για να λειτουργήσουμε κριτικά, να της αντισταθούμε.

Χ.Κάτσικας "Δεν έχει υπάρξει άλλη φορά τόσο επιθετικό κείμενο απέναντι στους εκπαιδευτικούς μετά την μεταπολίτευση"

«Μετά την μεταπολίτευση δεν έχει υπάρξει πρόταση εκπαιδευτικής αλλαγής η οποία να έχει τα πάρα πολύ κακά ,προσβλητικά και αποδομητικά για το δημόσιο σχολείο χαρακτηριστικά όπως αυτό το υπόμνημα». Με αυτή τη φράση ο Χρήστος Κάτσικας ,εκπαιδευτικός και συγγραφέας μιλώντας στην εκπομπή «ό,τι πεις εσύ» (Γιώργος Γκόντζος ) στο δημοτικό ραδιόφωνο Ιωαννίνων, σχολίασε το «ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΣΤΑ ΑΕΙ-ΤΕΙ».

Στην συνέχεια πρόσθεσε: «Από την άποψη της ουσίας ,αλλά και από την άποψη της γλώσσας του κειμένου με την οποία ο συγγραφέας, γιατί ας μην κρυβόμαστε ο κύριος Λιάκος είναι ο συγγραφέας, με την οποία εκφράζεται απέναντι στους εκπαιδευτικούς, δεν έχει υπάρξει άλλη φορά τόσο επιθετικό κείμενο».

Ο Χρήστος Κάτσικας ανέδειξε χαρακτηριστικά σημεία του υπομνήματος .μίλησε για τον ρόλο των εκπαιδευτικών ,και για την στάση του συνδικαλιστικού κινήματος. 

Το ακυβέρνητο καράβι του ελληνικού σχολείου

by diaxeiristis

Η πολιτεία του υπουργού Παιδείας

Του Γιώργου Τασιόπουλου* από την Ρήξη φ. 126

Το υπουργείο, την περσινή σχολική περίοδο, νομοθέτησε για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση τη μείωση των ωρών διδασκαλίας και έδωσε τη δυνατότητα μια σειρά μαθημάτων (θέατρο, μουσική, εικαστικά) να μπορούν να γίνονται από εκπαιδευτικούς που δεν είναι το επιστημονικό τους πεδίο. Αντίστοιχες προσπάθειες τεχνητής δημιουργίας περισσεύματος διδακτικών ωρών (διπλή ειδικότητα-κατάργηση εργαστηρίων) έγιναν και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να λειτουργήσει όπως όπως το σχολείο, με λιγότερο εκπαιδευτικό προσωπικό, με περικοπή των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών, αδιαφορώντας για τις αναγκαίες παιδαγωγικές συνθήκες οργάνωσης ενός σχολείου. Ευαγγέλιό της το μνημόνιο, η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ και οι επιταγές της Ε.Ε.! Έτσι, επιβάλλει την ευέλικτη χρήση του εκπαιδευτικού προσωπικού για να καλύπτει τρύπες, αν και γνωρίζει πως πρόκειται για μια βαθιά αντιπαιδαγωγική και αντιεκπαιδευτική ενέργεια. Αδιαφορεί αν η πολιτική της υπονομεύει τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών, ειδικά των φτωχών λαϊκών περιοχών, όπως της Δυτικής Αθήνας.
Το πρώτο διήμερο ανοίγματος των σχολείων, οι σύλλογοι διδασκόντων και τα υπηρεσιακά τους συμβούλια καλούνται να αποφασίσουν για τους υπεράριθμους εκπαιδευτικούς και το σχολείο που θα κατευθυνθούν. Ο υπουργός περικόπτει το ωρολόγιο πρόγραμμα και η «δημοκρατική ευαισθησία» παραχωρεί το «δημοκρατικό δικαίωμα» στους εκπαιδευτικούς να αποφασίσουν σε ποιον θα πέσει ο κλήρος της υπεραρυθμίας.

Εκπαιδευτική Πολιτική, «Δρώντες /Ειδικοί-Κλειδιά» και «Δίκτυα Πολιτικής» !

Η ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ  ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΔΕΥΣΗ:
Εκπαιδευτική Πολιτική, «Δρώντες /Ειδικοί-Κλειδιά» και  «Δίκτυα Πολιτικής»!(3)*
                      

                                                                                                   

Γιώργος Μαυρογιώργος

Η Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας» στην ανώτατη εκπαίδευση συμπληρώνει δεκαετία από τη θεσμοθέτησή της (2005). Επιτέλους, έχει δημοσιευθεί η πιο ολοκληρωμένη και θριαμβολογούσα Έκθεση «Ποιότητας»(ΑΔΙΠ,2016)!  Κεντρική θέση στην έκθεση κατέχει το επίτευγμα της «ολοκλήρωσης» του πρώτου κύκλου αξιολογήσεων (εσωτερικών και εξωτερικών) των τμημάτων και των ιδρυμάτων. Πρόκειται για ένα θρίαμβο  που έχει συντελεστεί στα χαρτιά και αφορά, κυρίως, στην τυπική απόληξη που είχαν οι  πολύχρονες και συντονισμένες προσπάθειες του ΟΟΣΑ(1994-μέχρι σήμερα), της ΕΕ(1994-μέχρι σήμερα) και της Bologna Process (1999-μέχρι σήμερα)  για τη διείσδυση των συναφών πολιτικών διασφάλισης και πιστοποίησης της ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση. Η δημιουργία και παράδοση  νεοφιλελεύθερης «κουλτούρας αξιολόγησης» έχει πολύ δρόμο να διανύσει  ακόμη για να φτάσει απ τα χαρτιά στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό καλά είναι να το ξέρουν αυτοί που θριαμβολογούν δημόσια ή σιωπηρά.

Τα άστοχα ερωτήματα και οι εύκολες απαντήσεις παράγουν εύλογα σχόλια

Είναι αλήθεια ότι το συγκεκριμένο ζήτημα περιφερόταν για πολλά χρόνια στην ατζέντα των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών (πολύ συχνές συναντήσεις Υπουργών, διακηρύξεις, προγράμματα, κ.α.) για την εκπαίδευση. Αυτό από μόνο του  υπογραμμίζει τη σημασία του θέματος  για τις πολιτικές της ΕΕ.  Όσο για την Ελλάδα, κρίνεται υπερβολική η εκτίμηση ότι «Η πρώτη ατελέσφορη προσπάθεια προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός μηχανισμού διασφάλισης ποιότητας της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης μέσω της θέσπισης αντικειμενικών διαδικασιών αξιολόγησης ξεκίνησε το 1988, με Υπουργό Παιδείας τον Αντώνη Τρίτση» ( Καβασακάλης, Άγγ, 2015:228). Αυτό που, στην πραγματικότητα, είχε συμβεί ήταν μια απλή υπουργική ανεπεξέργαστη, ανώριμη και αιφνιδιαστική εξαγγελία που δεν είχε προϋποθέσεις εφαρμογής εντός του ίδιου έτους, όπως είχε εξαγγελθεί. Ήταν καταδικασμένη να ξεχαστεί ως ανύπαρκτη. Ο λόγος δεν ήταν ότι ο «Αντώνης Τρίτσης το Μάιο του ίδιου έτους απομακρύνθηκε από το ΥΠ.Ε.Π.Θ. και την κυβέρνηση και ο επόμενος Υπουργός Παιδείας δεν προχώρησε στην υλοποίηση των παραπάνω προτάσεων, ίσως εξαιτίας και της πολυτάραχης πολιτικής περιόδου τη διετία 1988-89»(ό.π.). Αυτές είναι  εκτιμήσεις που δίνουν βάθος παρελθόντος χρόνου  σε μια υπόθεση που έτσι μπορεί να προβάλλεται ως  «παράδοξη  και μεγάλη καθυστέρηση». Ούτε παράδοξη ούτε μεγάλη είναι η καθυστέρηση. Το ΠΑΣΟΚ δεν έφερε το θέμα στη Βουλή ούτε το 2003(πέντε χρόνια μετά), όταν είχε και έτοιμο νομοσχέδιο. Αλλά και πάλι, είναι κοινότυπη η εξήγηση για την αναδίπλωση που έγινε:  «Το πιθανό πολιτικό κόστος από τις αντιδράσεις που δημιούργησε η δημόσια παρουσίαση του νομοσχεδίου σε συνδυασμό με τις επικείμενες εθνικές εκλογές της άνοιξης του 2004 ανέβαλαν την ψήφιση του νομοσχεδίου»( ό. π.: 20). Αντικειμενικά,  είχε  αποφασιστεί να κληρονομηθεί η «νάρκη» και να ανατεθεί το πεδίο στην επόμενη κυβέρνηση. Γνωρίζουμε ότι επί Υπουργίας Γιαννάκου ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος (3374/2005). Αυτά είναι τα μικρά μυστικά  της διαδοχής  κομμάτων στην εξουσία. Καθώς τα προγράμματά τους δε διαφέρουν ουσιαστικά στους στόχους, με σιωπηρές κι αδήλωτες συμφωνίες εξασφαλίζουν, με αγαστή συνεργασία, τη συνέχεια στην άσκηση πολιτικής. Διαδοχή και συνέχεια, λοιπόν, που είχε και τη συνέχειά της, με την πολιτική Διαμαντοπούλου.