ΦΩΚΑΕΙΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ
12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016
Του Γιάννη Κιουλέκα
Μέλος του Πανελλήνιου Συντονιστικού Φωκαέων
<< Τόπος είναι οι ρίζες, εκεί που είναι θαμμένοι οι πρόγονοι (μας), ο τόπος δημιουργεί ταυτότητα ελληνικότητας και ο τόπος της ελιάς, του αμπελιού, των οπωροφόρων, του σιταριού και των ‘’ζωντανών’’, πρέπει να τον υπερασπιστούμε. Είναι η παράδοση, η μνήμη… Και η προσωπική μου εμπειρία μου δείχνει πως το πράγμα που με βοήθησε, περισσότερο από κάθε άλλο, δεν ήταν οι αφηρημένοι στοχασμοί ενός διανοούμενου, αλλά η πίστη και η προσήλωση μου σ΄ έναν κόσμο ζωντανών και περασμένων ανθρώπων στα έργα τους, στις φωνές τους, στο ρυθμό τους, στη δροσιά τους. Αυτός ο κόσμος, όλος μαζί, μου έδωσε το συναίσθημα πως δεν είμαι μια αδέσποτη μονάδα, ένα άχερο στ’ αλώνι. Μου έδωσε τη δύναμη να κρατηθώ ανάμεσα στους χαλασμούς που ήταν της μοίρας μου να ιδώ. Κι ακόμη, μ’ έκανε να νιώσω, όταν ξαναείδα το χώμα που με γέννησε, πως ο άνθρωπος έχει ρίζες, κι όταν τις κόψουν πονεί, βιολογικά, όπως όταν τον ακρωτηριάσουν. Κι όλα τούτα θα μπορούσα να τα ονομάσω με τη λέξη παράδοση… >>
Γ. Σεφέρης
Η 12η Ιουνίου για όλους εμάς τους Πρόσφυγες Ελληνες Μικρασιάτες Φωκιανούς είναι ημέρα στοχασμού, ατομικής και συλλογικής περισυλλογής, μνήμης της σφαγής των προγόνων μας που διαπράχθηκε από τα «τάγματα εφόδου» του κομιτάτου « Ένωσης και Πρόοδος» -- (Νεότουρκοι) -- στις αρχές του περασμένου αιώνα και σε εφαρμογή της στρατηγικής του στα πλαίσια της προσχεδιασμένης από το 1908 – 1911, Γενοκτονίας... Είναι η ημέρα κατά την οποία έγιναν οι σφαγές στην Φώκαια (Παλαιά & Νέα) της Μ. Ασίας, για να ξεριζωθεί όλο το ελληνικό – χριστιανικό στοιχείο από τις πατρογονικές του εστίες. Η Γενοκτονία εφαρμόσθηκε σε όλα τα παράλια της Ιωνίας. Είχε έρθει η σειρά της Φώκαιας να πληρώσει χωρίς να έχει φταίξει σε τίποτα, το δικό της «μερίδιο» στην δημιουργία του τουρκικού κράτους.
H ΙΣΤΟΡΙΑ
Η Φώκαια είναι παράλια πόλη και λιμάνι της Μ. Ασίας της κατοπινής Λυδίας. Ιδρύθηκε περίπου τον 8οπ.Χ. αιώνα, ίσως και παλαιότερα, στην περιοχή που πιο μπροστά κατοικούσαν Αιολείς απ’ την Κύμη. Έτσι αποτελεί την αρχή της Ιωνίας και το τέλος της Αιολίδας. Η κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν η ναυτιλία και το εμπόριο. Η Φώκαια ήταν απ’ τις πιο μικρές πόλεις της Ιωνίας αλλά κι η πιο δραστήρια στο εμπόριο και τον αποικισμό. Όταν στο τέλος του 7ουαιώνα παρουσιάστηκε ανάγκη να δημιουργήσει νέες αποικίες, βρήκε πιασμένες από άλλους τις πιο κατάλληλες (κοντινές) περιοχές κι έτσι αφού ίδρυσε το 654 π.Χ. τη Λάμψακο στον Ελλήσποντο, στράφηκε μόνη αυτή απ’ όλες τις άλλες Ιωνικές πόλεις προς τηΔυτική Μεσόγειο (Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία) και ίδρυσε εκεί 25 ονομαστές αποικίες !
Οι Φωκαείς θαλασσοπόροι έφθασαν στην Ταρτησσό, πόλη της Ν.Δ. Ισπανίας, το 620 π.Χ. και δημιούργησαν εμπορικές γραμμές μεταφοράς των μεταλλευμάτων, που παράγονταν εκεί (χαλκό, άργυρο, κασσίτερο κ.α.)
Πρώτοι οι Φωκαείς χρησιμοποίησαν τις «Πεντηκοντόρους», πλοία ευκίνητα και εξοπλισμένα κατάλληλα για μακρινά και επικίνδυνα ταξίδια. Έτσι σιγά-σιγά, έγιναν κύριοι της Μεσογείου και επειδή τα ταξίδια ήταν μακρινά, ίδρυσαν σε διάφορα σημεία – σταθμούς ανεφοδιασμού και επισκευής των πλοίων, που μερικοί απ’ αυτούς εξελίχθηκαν σε αποικίες κατά μήκος της Ιβηρικής χερσονήσου.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει χαρακτηριστικά (Α 63): «Οἱδὲ Φωκαεὶς οὓτοι, ναυτιλίηση μακρήσι πρῶτοι τῶνἙλλήνων ἐχρήσαντο, καὶ τὴν τε Ἀδρίην, καὶ τὴν Τυρσήνη καὶ τὴν Ἰβηρίαν καὶ τὸν Ταρτησσὸν οὓτοι εἰσὶοἱ καταδέξαντες». (Οι Φωκαείς πρώτοι από τους Έλληνες χρησιμοποίησαν την ναυτιλία για μακρινά ταξίδια και έφτασαν ως τις ακτές της Αδριατικής και τηςΤυρρηνικής θάλασσας και ως την Ιβηρική χερσόνησο)!