Του Άγγελου Γουνόπουλου
Πριν λίγες μέρες, στις 22 του Οκτώβρη,
«έφυγε» σε ηλικία 96 ετών, ο αγαπημένος Περουβιανός θεολόγος Gustavo Gutiérrez, ένας εκ των «πατέρων» της Θεολογίας της Απελευθέρωσης, η οποία, παρά τις όποιες γόνιμες ενστάσεις για ορισμένες της πτυχές, παρέμεινε σημαντική για τις οδούς που άνοιξε, τους προβληματισμούς και τις αναμετρήσεις που έθεσε, μια ιστορία ελευθερίας και αγάπης.
Ο Gutiérrez γεννήθηκε το 1928 σε φτωχογειτονιά της Λίμα. Σπούδασε θεολογία ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στη Λουβαίν του Βελγίου και το 1959 χειροτονήθηκε ιερέας επιστρέφοντας στις φτωχογειτονιές της πατρίδας του, όπου οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες συνέβαλλαν στη διαμόρφωση του θεολογικού του στοχασμού και της ποιμαντικής του δράσης.
Το 1968 σκιαγράφησε τη Θεολογία της Απελευθέρωσης σε θεολογικό συνέδριο, ετοιμάζοντας το κείμενο ως προσχέδιο για τις εργασίες της Β΄ λατινοαμερικάνικης Επισκοπικής Συνόδου που θα διεξάγονταν την ίδια χρονιά στο Μεντεγίν της Κολομβίας. Η Σύνοδος του Μεντεγίν, στον απόηχο της Β΄ Βατικανής (1962-1965), αποφάνθηκε ότι η Εκκλησία και η θεολογία της θέτοντας στο επίκεντρό τους την εσχατολογική ελπίδα και τη Σωτηρία που κομίζει στην ιστορία του ανθρώπου ο Ιησούς Χριστός με την ενσάρκωση του Λόγου, τη σταύρωση και την Ανάστασή του, καλούνταν να στρέψουν το ενδιαφέρον τους και στα άμεσα προβλήματα των κοινωνιών τους, δηλαδή στις κοινωνικοπολιτικές και πολιτισμικές σχέσεις και δομές που παράγουν και αναπαράγουν τη φτώχεια, την καταπίεση και την αδικία, πάντα υπό το φως της πίστης, της αγάπης και της ελπίδας της. Στα συνοδικά κείμενα η Εκκλησία και η θεολογία της χωρίς να ταυτίζει τη Σωτηρία του ανθρώπου με την αντιμετώπιση των κοινωνικών και πολιτικών αιτίων και συνεπειών της φτώχειας και της αδικίας, αποφαίνεται ότι δεν δύναται και να τις παραβλέψει, προκρίνοντας την "απελευθέρωση" με βιβλικά και πολιτικά χαρακτηριστικά, κείμενα, σε ορισμένα εκ των οποίων («Ειρήνη» και «Η Φτώχεια για την Εκκλησία») συνέβαλλε σημαντικά ο Gutiérrez.
