Του Νίκου Προγούλη*
1. Ποιος νομιμοποιείται να μιλάει για την Κλιματική Αλλαγή;
Επιτρέπεται ο μέσος άνθρωπος να έχει γνώμη επάνω σε επιστημονικά ζητήματα, την περιπλοκότητα των οποίων δεν μπορεί να προσεγγίσει;
Εδώ πρέπει να διακρίνουμε ανάμεσα σε α) τελείως θεωρητικά ζητήματα τα οποία ελάχιστη σχέση έχουν με την καθημερινή ζωή, όπως είναι π.χ. η θεωρία των υπερχορδών, και β) ζητήματα που δεν αφορούν μόνο την επιστήμη, γιατί επηρεάζουν την καθημερινή μας ζωή δραστικά και άμεσα, όπως είναι η επιδημία και η υγειονομική διαχείριση που ζήσαμε πρόσφατα, η λεγόμενη Κλιματική Αλλαγή, και άλλα, τέτοιας τάξης, ζητήματα. Τα δεύτερα, πέρα από την περιπλοκότητά τους, που δεν επιτρέπει ξεκάθαρες επιστημονικές απαντήσεις, άπτονται ζωτικών υλικών συμφερόντων με αποτέλεσμα η επιστημονική ματιά όχι μόνο να θολώνει, αλλά και να μεροληπτεί κάτω από τις πολιτικές πιέσεις που μοιραία ασκούνται. Θα πρέπει επομένως να είμαστε ενστικτωδώς επιφυλακτικοί, όταν αντιλαμβανόμαστε ότι γύρω από ένα ζήτημα ασκούνται σοβαρές πολιτικές πιέσεις, γιατί πρόκειται για μια σαφέστατη ένδειξη ότι το ζήτημα αυτό εργαλειοποιείται και η επιστήμη καλείται να αναλάβει απολογητικό ρόλο προσφέροντας κάλυψη σε ήδη ειλημμένες αποφάσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει ο καθένας μας να προσπαθήσει να μορφώσει γνώμη με όσα μέσα διαθέτει και κυρίως ακούγοντας όλες τις απόψεις, ώστε τελικά να καθορίσει τη στάση του. Όσο «παράτολμο» κι αν φαίνεται αυτό στον μέσο άνθρωπο, θα πρέπει να κατανοήσει ότι έτσι ακριβώς λειτουργούν οι άνθρωποι της εξουσίας: για παράδειγμα, τόσο οι επιχειρηματίες όσο και οι πολιτικοί, μπορεί να ζητούν τη γνώμη επιστημόνων, συμβούλων και πάσης φύσεως ειδικών, αλλά την κατανοούν ως ένα περιορισμένο σημείο και τελικά τη λαμβάνουν υπόψιν τους στον βαθμό που οι ίδιοι κρίνουν (και σωστά κάνουν). Όλοι αυτοί βασίζονται σε μια δική τους κατανόηση του περιβάλλοντός τους και της θέσης τους μέσα σε αυτό. Το ίδιο καλούμαστε να κάνουμε κι εμείς στο ζήτημα που μας απασχολεί σε αυτό το άρθρο.
2. Γιατί είναι εξαρχής ύποπτη η εμμονή με την Κλιματική Αλλαγή
Όλοι μας γνωρίζουμε την τεράστια καμπάνια που γίνεται εδώ και αρκετά χρόνια με επιμονή και συστηματικότητα γύρω από το πρόβλημα: την «Κλιματική Αλλαγή» και τη λύση: την «Πράσινη Μετάβαση». Τα κρατικά ποσά που δαπανούνται σε όλη τη Δύση για την «πληροφόρηση» είναι εξωφρενικά, με αποτέλεσμα ο βομβαρδισμός από τα ΜΜΕ να είναι καθημερινός και αδυσώπητος. Καλλιεργείται η συνείδηση ότι προβλήματα, όπως η επέλαση της φτώχειας, η ανεργία, η καταστολή, η όλο και πιο ενεργή εμπλοκή στη δίνη ενός επερχόμενου παγκοσμίου πολέμου, κ.λπ. είναι λιγότερο σημαντικά από το λιώσιμο των πάγων ή την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Προνομιακό πεδίο της καμπάνιας για την Κλιματική Αλλαγή είναι τα σχολεία όπου με μαθήματα, παρουσιάσεις, διαγωνισμούς, κ.λπ. κατασκευάζονται οι επιθυμητές συνειδήσεις των ανθρώπων του αύριο. Είναι όντως εντυπωσιακό ότι αν κάποιος ρωτήσει τους νέους ποια θεωρούν ότι είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που θα κληθεί να διαχειριστεί η γενιά τους, θα διαπιστώσει σχεδόν αποκλειστικά οικολογικές ανησυχίες.