Το θαύμα

Ενα βραδυ, πριν πολλα χρονια, μπηκα σε εναν θαλαμο ενος καρκινοπαθους νεαρου προκειμενου να του χορηγησω ενα παυσιπονο. 

Θα ηταν γυρω στα 28. 

Ακουγαμε και την ιδια μουσικη.

Η μανα του ηταν απεναντι στη καρεκλα σκυφτη, σχεδον κουλουριασμενη και μυριοταλαιπωρημενη.

Καλοκαιρι ηταν. 

Εξω διασκεδαζε ο κοσμος και χαιροταν τη ζωη.

Μεσα παλευαμε να σωσουμε το νεαρο.

Ο ογκολογος του ηταν σαφης.

''Δεν εξαρταται μονο απο εμας παιδι μου. 

Τωρα πια εξαρταται και απο σενα αλλα και απο την πιστη σου. 

Θα το παλεψουμε ολοι μαζι, αλλα δεν ξερω τί θα γινει''.

Ο νεαρος πονουσε και μαρτυρουσε καθε βραδυ.

Κι εμεις προσπαθουσαμε να τον ηρεμησουμε ειτε με τα παυσιπονα ειτε με μια κουβεντα παρηγοριας.

Ετσι κι εκεινο το βραδυ που ελαχε να ημουν εγω βαρδια.

Του μιλουσα για μουσικη, για συναυλιες. 

Περνουσαμε λιγη ωρα μαζι (ειχαμε κι αλλους ασθενεις και ημασταν μονο δυο στη βαρδια) και αυτο εδειχνε να τον ανακουφιζει λιγο.

Μαλιστα εκεινο το βραδυ ειχαμε και τη πρωτη διαφωνια μας.

Εγω επεμενα πως το δικο μου αγαπημενο συγκροτημα ηταν το καλυτερο, εκεινος ελεγε τα δικα του. 

"ΦΟΒΕΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ"

 

του Νίκου Σταθόπουλου

"ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΕΣΤΕΙΛΕ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑ την εικόνα της Παναγίας "Φοβερά Προστασία", και ο Άγιος Νεοόχλος των "προοδευτικών" και "ορθολογιστών", εξεμάνη και με μπαράζ χλευασμών κατακεραυνώνει τον "σκοταδισμό"... 

...οι σύγχρονοι ειδωλολάτρες της μέχρι θανάτου αφοσίωσης ή στο Στάλιν ή στην Αγορά, μιλούν για "σκοταδισμό"!...

...μα γιατί είναι "σκοταδισμός" η τελετουργική επίκληση του Θεού, μέσα στο σύνολο των δράσεων για την αντιμετώπιση της Καταστροφής;... 

...μια κοινωνία προσπαθεί να μαζέψει τα κομμάτια της, ε πού είναι το "οπισθοδρομικό" να προσθέσουν στη Λογική και την Πίστη;...

...τι σας χαλάει, εκτός από το ότι διαψεύδει το φασιστικό σας μονοπώλιο στην "αλήθεια";...

...μια συλλογική ψυχή και αίσθηση ζωής, διαμορφωμένη στους αιώνες, γιατί να αυτοακυρωθεί εν ονόματι της ιμπεριαλιστικής αυθεντίας σας;...

...τι το κακό κάνουν αυτοί οι απλοί άνθρωποι της υπαρξιακής αναταραχής;...

...πρόκοψαν, βλέπεις, με τον αρρωστιάρικο, καταστρεπτικό επιστημονισμό σας...

...κανείς δεν είπε να παύσουν οι ανθρώπινες ενέργειες, που αν το έλεγε, τότε, ναι, θα είχαμε εξοργιστική ολέθρια θρησκοληψία...

...αλλά η Ορθοδοξία δεν έχει τέτοια δυναμική, ποτέ δεν εγκαταλείπεται παθητικά στο Ανώτερο Έλεος...

Ο κορωνοϊός και η θρησκεία - από Αθηνά Λινού

Ο καθηγητής Francis Collins είναι ο μακροβιότερος διευθυντής του NIH (National Institutes of Health). Είναι επικεφαλής σε πάνω από 20.000 εργαζομένους και ερευνητές στα 27 ινστιτούτα του οργανισμού. Είναι το «αφεντικό» του Dr Fauci που είναι διευθυντής ενός από αυτά τα ινστιτούτα και επικεφαλής της προσπάθειας αντιμετώπισης του κορωνοϊού στις ΗΠΑ.

Ο Dr Collins, υπεύθυνος για τη διαχείριση του ετήσιου προϋπολογισμού του NIH ύψους 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων και των επιπλέον τριών δισεκατομμυρίων που πρόσφατα πήρε ειδικά για την έρευνα στην πανδημία, έχει αφοσιωθεί πλέον στην ανακάλυψη του εμβολίου και της θεραπευτικής αντιμετώπισης της COVID-19.

Πριν από λίγους μήνες οργάνωσε την ομάδα ACTIV (Accelerating COVID-19 Therapeutic Interventions and Vaccines), που αποτελείται από 18 μεγάλες εταιρείες, το CDC (Centers for Disease Control and Prevention) και άλλους οργανισμούς, με σκοπό να επιταχύνει τη διάγνωση, τη θεραπεία και τα εμβόλια για τον κορωνοϊό. «Συγχρόνως όμως εργαζόμαστε για να καταλάβουμε τι γίνεται με το παράξενο σύνδρομο στα παιδιά, πώς θα προστατεύσουμε την ψυχική υγεία των ανθρώπων. Τους φόβους τους μήπως προσβληθούν από τον ιό, μήπως καταστραφούν οικονομικά. Πρέπει να τα καταλάβουμε αυτά και να στηρίξουμε τον κόσμο».

Ο Dr Collins έγινε παγκοσμίως γνωστός όταν, ως διευθυντής του Εθνικού Κέντρου του NIH για την έρευνα του γονιδιώματος του ανθρώπου, ολοκλήρωσε με επιτυχία το έργο το 2004. Ο πρόεδρος Ομπάμα αναγνωρίζοντας την προσφορά του στη γενετική και στην ιατρική έρευνα τον επέλεξε ως διευθυντή πλέον όλου του ΝΙΗ, θέση στην οποία τον διατήρησε και ο σημερινός πρόεδρος Τραμπ.

Η προ COVID-19 προσφορά του Dr Collins, εκτός από την ανακάλυψη του ανθρώπινου γονιδιώματος, περιλαμβάνει την έρευνα BRAIN (Brain Research through Advancing Innovative Neurotechnologies), την Cancer Moonshot και την έρευνα για την Ιατρική Ακριβείας (Precision Medicine).

Εκτός από κορυφαίος επιστήμονας, ο Dr Francis Collins είναι και ένας βαθιά θρησκευόμενος άνθρωπος. Στο μπεστ σέλερ βιβλίο του «Η γλώσσα του Θεού», εξηγεί πώς έγινε ένθερμος χριστιανός, όταν ως νέος ήταν αγνωστικιστής και άθεος. Στο βιβλίο αυτό, που στην ελληνική του έκδοση προλογίζεται από έναν άλλον, διεθνώς αναγνωρισμένο Ελληνα γενετιστή, τον καθηγητή Στυλιανό Αντωναράκη, τονίζει ότι η επιστήμη απαντάει στο ερώτημα «πώς», ενώ η θρησκεία στο ερώτημα «γιατί». O Dr Collins βλέπει την πίστη και την επιστήμη να συνυπάρχουν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά. Πριν από λίγους μήνες τιμήθηκε με το διεθνές βραβείο Templeton (1,3 εκατ. δολαρίων) για τη συμβολή του στη συνύπαρξη επιστήμης και θρησκείας. «Οι περισσότερες συζητήσεις για τη θρησκεία και την επιστήμη τις τελευταίες δεκαετίες κυριαρχούνται από ακραίες φωνές. Από τη μια μεριά, τα επιχειρήματα ότι η πίστη δεν έχει λογική και ότι έχει κάνει πιο πολύ κακό από οτιδήποτε στην ανθρωπότητα. Από την άλλη, οι φονταμενταλιστικές θρησκευτικές απόψεις που αρνούνται τις επιστημονικές ανακαλύψεις».

Την περίοδο αυτή πηγαίνει καθημερινά στις 5 το πρωί στο γραφείο του και ξεκινάει διαβάζοντας την Αγία Γραφή. «Το εδάφιο από την Β΄ προς Κορινθίους επιστολή που ο Θεός λέει στον Παύλο “αρκεί σοι η χάρις μου, η γαρ δύναμίς μου εν ασθένεια τελειούται” δεν μπορώ να σας εξηγήσω πόσο με βοηθάει, όταν δεν είναι ξεκάθαρο τι δρόμο να ακολουθήσω», αναφέρει σε πρόσφατη συνέντευξή του.

Στη δύσκολη αυτή περίοδο της πανδημίας διατηρεί την αισιοδοξία του. Εμπνέεται από τον αλτρουισμό και την αφοσίωση των χιλιάδων ερευνητών του στο NIH και των επιστημόνων σε όλο τον κόσμο για την τελική νίκη ενάντια στην COVID-19 αλλά και πιστεύει στη συνεχή παρουσία του Θεού. «Ακόμα και σε μια σκοτεινή στιγμή, υπάρχει το σχέδιό Του».

Και στη χώρα μας, με την ευκαιρία της πανδημίας του κορωνοϊού, οι συζητήσεις για τη σχέση επιστήμης και θρησκείας έχουν αναζωπυρωθεί. Ιδίως στα κοινωνικά δίκτυα οι αντιπαραθέσεις των «επιστημόνων» και των «χριστιανών» καθημερινά οδηγούν σε οργισμένα σχόλια εκατέρωθεν.

Tο παράδειγμα της στάσης τού διεθνώς αναγνωρισμένου επιστήμονα και χριστιανού Dr Francis Collins δεν έχει σκοπό να ενισχύσει κάποιες από τις αντικρουόμενες θέσεις, αλλά απλώς να τονίσει ότι η επιστήμη και η θρησκεία μπορούν να συνυπάρξουν, αν εμείς συνεχίζουμε να ρωτάμε το «πώς» και το «γιατί».

* Η κ. Αθηνά Λινού είναι καθηγήτρια Επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Προληπτικής, Περιβαλλοντολογικής και Εργασιακής Ιατρικής Prolepsis.

ΠΗΓΗ: https://antifono.gr/%ce%bf-%ce%ba%ce%bf%cf%81%cf%89%ce%bd%ce%bf%cf%8a%cf%8c%cf%82-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%b7-%ce%b8%cf%81%ce%b7%cf%83%ce%ba%ce%b5%ce%af%ce%b1/

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Εκ μέρους όλων αυτών των ''γραφικών'', από όλες τις ''θεούσες'' ...

Από το fb Periklis Danopoulos

Γέμισε φωτογραφίες το διαδίκτυο, με πιστές/τούς που πηγαίνουν στα γόνατα στην εκκλησία της Παναγίας στην Τήνο. Προσωπικά μιλώντας, δεν είναι κάτι που θα έκανα έστω και σε δύσκολη στιγμή της ζωής μου.  Με εξέπληξε ωστόσο, για μια ακόμα φορά, ο τρόπος αντιμετώπισης προς όλους αυτούς τους ανθρώπους.

Θα ήθελα λοιπόν, εκ μέρους όλων αυτών των ''γραφικών'', από όλες τις ''θεούσες'' και τους ''ψεκασμένους χριστιανούς'', εκτός από τον Θεό, να ζητήσω συγχώρεση και από τους επικριτές τους.

-Συγγνώμη, γιατί δεν διαθέτουν την δική σας γνώση, συγγνώμη γιατί δεν επέλεξαν να μορφωθούν όπως εσείς, είτε γιατί δεν μπορούσαν είτε γιατί απλά δεν είχαν τα ίδια ερεθίσματα

-Συγγνώμη που δεν έχουν διαβάσει Μαρξ, Μαρκούζε, Τρότσκι, ή ότι άλλο, που δεν γνωρίζουν τον διαλεκτικό υλισμό, ώστε να ξέρουν ότι δεν υπάρχει Θεός

-Συγγνώμη που δεν έχουν βρει καμία διέξοδο στα μεγάλα αδιέξοδα, στις πολιτικές που υπηρετείτε, που καμία αριστερά και κανείς φιλελευθερισμός, δεν τους καλυτέρεψε την ζωή.

-Συγγνώμη που δεν έχουν το ίδιο μυαλό με εσάς και στράφηκαν στο μεταφυσικό, σαν την μεγαλύτερη και τελευταία ελπίδα, αφού ο σύγχρονος υλικός κόσμος διαλύει τα πάντα στην ζωή τους

Αυτός που κατέχει γνώσεις και λοιδορεί, ειρωνεύεται και χλευάζει αυτούς που δεν τις κατέχουν, είναι ανάξιος αυτής της γνώσης. 

Γιατί η γνώση αυξάνει τα επίπεδα κατανόησης και ενσυναίσθησης. 

Αν όλη αυτή η γνώση, δεν κάνει τον άνθρωπο ικανό να κατανοεί τους γύρω του, με τα ελαττώματα και τα στραβά τους, τότε τον μετατρέπει σε ένα ον χωρίς ηθική, χωρίς ανθρωπιά.

Ύβρις-Νέμεσις-Τίσις. 

Η μεγαλύτερη τιμωρία, είναι τα αδιέξοδα των ιδεολογιών και ιδεολογημάτων τα οποία υπηρετούν κάποιοι και αντιλαμβάνονται αργά, πόσο απέτυχαν στην ζωή τους.

Συνεχίστε τις ειρωνείες λοιπόν, για να ξεχάσετε την δική σας φτήνια και την δική σας μιζέρια...

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ «ΙΠΠΟΤΗΣ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ»;

 του ΜΥΡΩΝΑ ΖΑΧΑΡΑΚΗ

Σήμερα η θρησκευτική πίστη αντιμετωπίζεται συνήθως ως ένα σύνολο πεποιθήσεων που νοηματοδοτούν την ανθρώπινη ζωή μέσα από την επίκληση του υπερβατικού. Στον Δυτικό κόσμο, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις γίνονται σεβαστές και αποδεκτές, στον βαθμό που δέχονται τη φιλελεύθερη αρχή της ανεκτικότητας και δεν επιχειρούν να επιβληθούν με πολιτικά μέσα. «Καθένας είναι ελεύθερος να πιστεύει ό,τι θέλει», είναι η χαρακτηριστική φράση που εμφανίζεται στην αρχή και (συνηθέστερα) στο τέλος κάθε συζήτησης για το υπερφυσικό. Μάλιστα, κάθε δημόσια αναφορά στο υπερφυσικό, ακόμη και αν γίνεται από μη θρησκευτική σκοπιά, κατά κανόνα συνοδεύεται από την καθησυχαστική φράση που μόλις αναφέρθηκε, προκειμένου να μην εκληφθεί ως δείγμα απόπειρας προσηλυτισμού ή φονταμενταλισμού. Πραγματικά, η Δύση έχει πίσω της μια μακρά ιστορία θρησκευτικών πολέμων και έλλειψης θρησκευτικής ανεκτικότητας. Τα συμπεράσματα των επιστημόνων θεωρούνται σήμερα από τους περισσότερους αντικειμενικά κατοχυρωμένα, σε αντίθεση με τα θρησκευτικά δόγματα που γίνονται δεκτά, όπου και όταν γίνονται, με επιφυλάξεις. Ακόμη και η λέξη “δόγμα” κατά κανόνα ηχεί κακόηχα στα αυτιά μας, καθώς είναι συνειρμικά συνδεδεμένη με τον Μεσαίωνα, την παπική αυθεντία και την Ιερά Εξέταση. Σήμερα, η θρησκευτική πίστη διαθέτει όχι τον κοινωνικό χαρακτήρα που είχε άλλοτε αλλά έναν ψυχολογικό χαρακτήρα. Ωστόσο, υπάρχει και μια διαφορετική προσέγγιση απέναντι στη θρησκεία. Υπάρχει μια προσέγγιση που υποστηρίζει ότι αντί να καταφεύγουμε στο θείο με σκοπό την ικανοποίηση των ψυχολογικών μας αναγκών, πρέπει αντίθετα να απαρνιόμαστε τις ανάγκες μας και να ακολουθούμε τον δρόμο της υποταγής και της ταπείνωσης. Είναι η στάση ζωής που συνθέτει τη ζωή ενός “ιππότη της πίστης”.

Αυτή την έννοια μεταχειρίζεται ο Δανός υπαρξιστής φιλόσοφος Søren Kierkegaard ως απάντηση στο ερώτημα τι σημαίνει να είναι κανείς πιστός στον Θεό. Σύμφωνα με την αφήγηση της Παλαιάς Διαθήκης, ύστερα από χρόνια ατεκνίας και πόνου, ο Αβραάμ δέχτηκε από τον Θεό μια μεγάλη ευλογία: να αποκτήσει έναν γιο, τον Ισαάκ. Ωστόσο, η ευτυχία του διεκόπη βίαια από το αίτημα του Θεού: ο Αβραάμ πρέπει να θυσιάσει το ίδιο του το παιδί στον βωμό της πίστης. Η θυσία του Αβραάμ είναι ένα μοναδικό γεγονός μέσα στην ανθρώπινη ιστορία και ξεπερνά κάθε λογική και ηθική. Πρόκειται για αυτό που ο Κίρκεγκωρ ονομάζει «άλμα πίστης» για χάρη του Θεού που το ζητάει από τους ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια του άλματος, ο άνθρωπος δεν διαθέτει καμία αντικειμενική βεβαιότητα που να του εξασφαλίζει ότι θα τα καταφέρει. Το άλμα της πίστης είναι τόσο ακραία πράξη που απαιτεί την απόλυτη δέσμευση: το αποτέλεσμά του είναι είτε η σωτηρία είτε η καταστροφή. Δεν υπάρχει κανένα ενδιάμεσο στάδιο. Ο Κίρκεγκωρ παρουσιάζει τον Αβραάμ ως “ιππότη της πίστης”, ο οποίος έκανε μια θυσία που ελάχιστοι άνθρωποι έχουν κατορθώσει. Ούτε καν οι τραγικοί ήρωες δεν είναι αντάξιοι του μεγαλείου του. Ενώ εκείνοι θυσιάζονται για το συλλογικό συμφέρον, θεωρούνται ηθικά πρότυπα και δοξάζονται, ο Αβραάμ βιώνει την απόλυτη μοναξιά, καθώς θεωρείται από όλους είτε παράλογος είτε κακός. Κανείς δεν μπορεί να κατανοήσει τον Αβραάμ. Πολύ περισσότερο, κανείς δε μπορεί να τον βγάλει από αυτή τη δύσκολη θέση του. Είναι αυτή η μοναξιά που δημιουργεί αγωνία στην ψυχή του, αφού βρίσκεται στο χείλος της αβύσσου και πρέπει να πάρει μιαν απόφαση που θα είναι καθοριστική για τον ίδιο. Βιώνοντας την αγωνία, ο Πατριάρχης Αβραάμ συλλαμβάνει την ελευθερία του. Διαθέτει την ελευθερία να ρισκάρει να χάσει τα πάντα ή να τα κερδίσει. Η επιλογή του ήταν υπέρ της προσωπικής, υποκειμενικής αλήθειας υπεράνω της συλλογικής ηθικής. Όσο και αν ο σύγχρονος κόσμος, σύμφωνα με τον Κίρκεγκωρ, νομίζει πως βρίσκεται σε ανώτερο επίπεδο από αυτό του Αβραάμ, στην πραγματικότητα είναι εντελώς ανίκανος να συλλάβει το μεγαλείο του.

π. Λίβυος: Πίστη δεν σημαίνει βάζω το Θεό σε πειρασμό – Μένουμε σπίτι

π. Λίβυος: Πίστη δεν σημαίνει βάζω το Θεό σε πειρασμό – Μένουμε σπίτι

Για τους πιστούς χριστιανούς δεν υπάρχει κανένα δίλλημα ή ερώτημα ότι αυτό που κοινωνάμε στην Θεία ευχαριστία, δεν είναι απλά ένα κρασί ή ένα ψωμί αλλά ο ίδιος ο Χριστός. Ο Θεός επέλεξε αυτόν τον τρόπο για να κοινωνάμε μαζί Του ολοκληρωτικά. Μας παρέδωσε αυτή την πράξη κατά το μυστικό δείπνο και ζήτησε από εμάς να την επαναλαμβάνουμε έως το τέλος της ιστορίας.

Αυτή όμως η εμπειρία της εκκλησίας, δεν είναι σημείο αντιπαράθεσης, επίδειξη δύναμης, υπεροχής ή ηθικής ανωτερότητας. Δεν κοινωνάμε για να ξεχωρίζουμε απο τους άλλους αλλά για να γίνουμε ένα με τους άλλους. Μην ξεχνάμε ότι πρέπει να έχουμε μέριμνα και για αδελφούς μας που είναι ασθενείς στην πίστη και να μην τους φερόμαστε με υπεροψία και εγωισμό πετροβολώντας τους χριστιανικά.

Από την άλλη ερωτήματα εγείρει το γεγονός ότι για ακόμη μια φορά φανερώθηκε απίστευτο μένος απέναντι στην εκκλησία και τον χριστιανισμό. Αλήθεια πόσο είναι το ποσοστό των μονίμως εκκλησιαζομένων; Μόλις το 2%. Και ανεβαίνει στο 5% εάν βάλουμε μέσα εκείνους που πάνε για λόγους κοινωνικής ανάγκης(γάμους, βαπτίσεις, κηδείες μνημόσυνα). Τόσο μένος γι΄ αυτό το 2% ;
Δηλαδή όλοι οι άλλοι χώροι κοινών συναθροίσεων έχουν περιοριστεί; Όχι βέβαια. Τώρα το γιατί σε μια κοινωνική κρίση μονομερώς στιγματίζουν την εκκλησία είναι ένα ερώτημα που θα πρέπει να μας απασχολήσει.
Νομίζω ότι η σύνοδος της εκκλησίας αλλά και όλα τα μέλη της, έχουμε υψηλό κριτήριο κοινωνικής ευθύνης, το οποίο άλλωστε έχουμε αποδείξει ιστορικά και θα πράξουμε αναλόγως και πάλι. Γι΄ αυτό ως εκκλησία καλούμαστε να μαρτυρήσουμε στο δημόσιο βίο, ότι Χριστιανός σημαίνει απόλυτη ευθύνη ενώπιον του άλλου. Ότι καμία πράξη μας δεν μπορεί να βάζει σε κίνδυνο τη χαρά, ευτυχία και ζωή του άλλου.

1. Έτσι περιορίζουμε τις άσκοπες μετακινήσεις μας.
2. Χρησιμοποιούμε με ιερή ευλάβεια τις οδηγίες και πρακτικές υγιεινής. Καλός καθαρισμός παντού.
3. Εάν είμαστε σε μεγάλη ηλικία ή ανήκουμε σε ευπαθείς ομάδες καθόμαστε σπίτι και δεν πάμε στο ναό. Διαβάζουμε, προσευχόμαστε, ερχόμαστε σε καλύτερη επαφή με τους οικείους μας, ξεκουραζόμαστε, ανανεωνόμαστε.

Η συμβολή της Ορθόδοξης θεολογίας στο διάλογο με τη σύγχρονη Φυσική

από

 Νικόλαος Ασπρούλης

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις

Με την «κοπερνίκεια» στροφή των Νέων Χρόνων, ο άνθρωπος, χειραφετημένος πια από κάθε άνωθεν αυθεντία και με τη δύναμη της λογικής και των αισθήσεων, αποπειράται να αναλύσει τον κόσμο στα επιμέρους στοιχεία του, στοχεύοντας στην καθολική περιγραφή και σύλληψη της αιτίας και του νοήματος του.

Η νεωτερική εκκοσμίκευση και ο εξοβελισμός της θρησκείας από τον δημόσιο χώρο αποτελούν το λογικό επακόλουθο της ιλιγγιώδους προόδου των επιστημών, η οποία κατέστησε τον κόσμο αντικείμενο αυτοτελούς διερεύνησης, χωρίς υποχρεωτική αναφορά στο υπερβατικό. Η πάλαι ποτέ αρμονία μεταξύ θεολογίας και επιστήμης σε Ανατολή και Δύση, από την αρχαιότητα μέχρι περίπου τον 17ο αιώνα,1 φάνηκε, με τη ριζική ανθρωποκεντρική στροφή της νεωτερικότητας, να φτάνει στο τέλος της.2 Οι νέες ανακαλύψεις, ωστόσο, στο χώρο της φυσικής του 20ού αιώνα επρόκειτο να ανατρέψουν τον «κλασικό» τρόπο με τον οποίο οι επιστήμες συλλάμβαναν την περιβάλλουσα πραγματικότητα, γεγονός που θα ανοίξει νέους ορίζοντες στη σχέση τους με τη θρησκεία3.

Στην παρούσα μελέτη, αφού αναφερθούμε συνοπτικά σε ορισμένες θεολογικές προϋποθέσεις και στο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα πρέπει να λαμβάνει χώρα ο διάλογος μεταξύ θεολογίας και επιστήμης, θα περί γράψουμε στη συνέχεια τον τρόπο που κατανοείται η σχεσιακή οντολογία στο πεδίο της φυσικής επιστήμης και της θεολογίας, αναδεικνύοντας και αξιολογώντας κριτικά τη συμβολή της τελευταίας στη σχετική συζήτηση.

2. Θεολογικές προϋποθέσεις

1) Ο Χριστοκεντρικός χαρακτήρας της Θεολογίας.

Προκειμένου μια θεολογία να χαρακτηρίζεται ως Χριστιανική (και μάλιστα Ορθόδοξη), δεν αρκεί να αξιοποιεί ερμηνευτικά το υλικό μιας πλούσιας παράδοσης (λ.χ. της πατερικής), αλλά θα πρέπει το πρόσωπο του Χριστού, το κατεξοχήν υποκείμενο της Εκκλησιακής Θεολογίας4, να αποτελεί το πρωταρχικό θεμέλιο και τον απαράβατο άξονα για την ερμηνευτική προσπέλαση της αλήθειας του είναι και της Ιστορίας. Ο Χριστός, ως ο Υιός και Λόγος του Πατρός, εισήλθε εν Πνεύματι Αγίω στην ιστορία, αναλαμβάνοντας τη σάρκα του κόσμου ως δική του ιστορική σάρκα, την οποία και έκτοτε φέρει δοξασμένη εκ δεξιών του Πατρός.

Το μυστήριο του Χριστού επομένως, σε όλες τις επιμέρους ιστορικές του φάσεις (από την Ενσάρκωση μέχρι και την Ανάληψη), συνιστά τον κατεξοχήν άξονα επί του οποίου θα πρέπει να θεμελιώνεται η συνάντηση της θεολογίας και της Εκκλησίας με τις επιμέρους πτυχές της πραγματικότητας (φύση, ιστορία). Και τούτο, καθώς η τελευταία δεν μπορεί στο εξής να κατανοείται ως μια πραγματικότητα κλειστή, αυτάρκης και αυτονόητη, αλλά μονάχα ως πραγματικότητα ενυπόστατη (και ανοικτή) στο πρόσωπο του Χριστού.

2) Η διαλεκτική σχέση κτιστού και Ακτίστου.

Είναι η θρησκευτικότητα έμφυτη στον άνθρωπο;

από

 Ιωάννης Π. Ζώης

 

Το παρόν άρθρο αποτελεί μια σύνοψη του πολύ ενδιαφέροντος πρόσφατου βιβλίου του Τζάστιν Μπάρετ: «Γεννημένοι Πιστοί: Η επιστήμη της θρησκευτικής πίστης του παιδιού»: Justin L. Barrett: “Born Believers: The science of children’s religious belief”, Free Press, 2012). O Τζάστιν Μπάρετ είναι διευθυντής του κέντρου Thrive Centre for Human Development και καθηγητής Φυσιολογίας στο Fuller Graduate School of Psychology. Έχει εργασθεί ως ερευνητής στο Centre for Anthropology and Mind και στο Institute for Cognitive and Evolutionary Anthropology στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και σε ανάλογα ερευνητικά κέντρα στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (Ann Arbor), στο πανεπιστήμιο Cornell κλπ.

Είναι γνωστό ότι ο διάσημος συνθέτης κλασικής μουσικής  Μότζαρτ έπαιζε πιάνο και άρχισε να συνθέτει μουσική από την ηλικία των 5 ετών: Ήταν γεννημένος μουσικός, είχε έμφυτο μουσικό ταλέντο και με ελάχιστη προσπάθεια μεγαλουργούσε στη μουσική.

Ελάχιστοι άνθρωποι γεννιούνται βέβαια τόσο προικισμένοι από την φύση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η μουσική θα πρέπει να εισχωρήσει μέσα μας με την διδασκαλία, την επανάληψη και την εξάσκηση, όλες χρονοβόρες και επίπονες διαδικασίες που απαιτούν προσπάθεια και δεν γίνονται «φυσικά». Σε άλλα πεδία, όπως η γλώσσα ή το περπάτημα, (σχεδόν) όλοι μας γεννιόμαστε «ομιλητές» και «βαδιστές» (εκτός διαφόρων «ατυχημάτων»). Τι συμβαίνει όμως με την θρησκεία; Μοιάζει περισσότερο με την μουσική ή με την γλώσσα;

Η απάντηση που προκύπτει από τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα της εξελικτικής φυσιολογίας, της γνωστικής ανθρωπολογίας και περισσότερο από την γνωστική επιστήμη της θρησκείας φαίνεται πως η θρησκεία είναι στον άνθρωπο σχεδόν τόσο φυσική όσο και η γλώσσα. Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων είναι «γεννημένοι πιστοί», με φυσική ροπή στην αποδοχή θρησκευτικών ισχυρισμών και ερμηνειών. Αυτή η γοητεία της θρησκείας αποτελεί εξελικτικό παράγωγο του συνήθους γνωστικού εξοπλισμού και αν και φυσικά δεν μπορεί να πει κάτι για την ορθότητα των θρησκευτικών   πεποιθήσεων, εν τούτοις βοηθά να δούμε την θρησκεία κάτω από ένα νέο πρίσμα.

Από την αρχή της ζωής τους τα βρέφη ξεκινούν την προσπάθεια κατανόησης του κόσμου γύρω τους. Από την γέννησή του ο άνθρωπος επιδεικνύει διάφορες καθορισμένες προτιμήσεις στο τι του κεντρίζει την προσοχή και στο τι κλίνει να σκέφτεται. Ένα κομβικό στοιχείο στην διαδικασία αυτή είναι η αναγνώριση της διαφοράς μεταξύ συνηθισμένων φυσικών αντικειμένων και «υποκειμένων» (agents)-δηλαδή αντικειμένων που επιδρούν στο περιβάλλον τους. Τα βρέφη κατανοούν πως για παράδειγμα τα βιβλία και οι μπάλες θα πρέπει να τα πιάσει κάποιος για να μετακινηθούν ενώ υποκείμενα όπως τα ζώα και οι άνθρωποι κινούνται από μόνα τους.

Χριστιανική Θεολογία και Επιστημολογία - Σπύρος Τσιτσίγκος

Αν υπό τον όρο θρησκεία ορίσουμε οντικά (en soi) την (ψυχοσωματική, οντολογική και υπαρξιακή) γενικά σχέση(βλ. re-ligare < Ligo) τής ανθρώπινης ύπαρξης με ό,τι «υλικά» και «πνευματικά» την υπερβαίνει (π.χ. τη θεανδρική ―«ασυγχύτως, ατρέπτως, αδιαιρέτως, αχωρίστως»― ένωση μέσω τής Θ. Ενανθρώπησης στον Χριστιανισμό), και οντολογικά (pour soi) έναν, μεταξύ πολλών άλλων, τρόπο κατανόησης του κόσμου και του εαυτού, τότε ασφαλώς η (χριστιανική) θρησκεία (ή και η πνευματικότητα, γενικά) θα συνιστά επιστήμη.

Ως γνωστό, κατά τον Imre Lakatos, δεν υπάρχει καμία σταθερή οριοθέτηση μεταξύ Επιστήμης και μη Επιστήμης. Η επιστημονικότητα της Θεολογίας εντοπίζεται αφενός στην ξεχωριστή πρακτική μέθοδο1, δηλ. την επιστημονική―συστηματική διατύπωση του δόγματος (ως κωδικοποίησης μιας συλλογικής και ιστορικής εμπειρίας) και την ιστορική επιμαρτύρησή του2, και αφετέρου στην έρευνα αυτού τού δόγματος, δηλ. στην ασίγαστη (σε βάθος) αναζήτηση (πληρέστερου) νοήματος: «Τήν πίστιν τοίνυν οὐκ ἀργήν καί μόνην, ἀλλά σύν ζητήσει δεῖν προφαίνειν φαμέν»3.

Ομοίως, από τη σκοπιά τού Οργανικισμού τής Γενικής Θεωρίας Συστημάτων (General System Theory) τού Αυστριακού βιολόγου Karl Ludwig von Bertalanffy (1901–1972) ή τής Κυβερνητικής επιστήμης, που βλέπει ακόμα και το άτομο της Κβαντοφυσικής ως συντακτική μονάδα, η Θεολογία συνιστά επιστήμη, επειδή βασικά μπορεί και επιλύει προβλήματα, όπως λ.χ. ένα μαθηματικό μοντέλο. Όπως η «λογιστική» Φιλοσοφία, έτσι και η Κυβερνητική, χρησιμοποιεί γλώσσα συμβολική. Συμβολική, όμως, γλώσσα χρησιμοποιεί, ως γνωστό, ανέκαθεν και πάντοτε και η Θεολογία. Με άλλα λόγια, η Θεολογία είναι ευρετική. Ο ρυθμιστικός-κανονιστικός χαρακτήρας τής Θ. Αποκάλυψης οφείλει, συμφώνως προς την αυτοσυνειδησία τής Θεολογίας, να διέπει τον όλο άνθρωπο, όπως και κάθε ενέργειά του. Έτσι, η Θεολογία, ως ερμηνεία τού αποκαλυμμένου λόγου τού Θεού (που συνάμα αποτελεί έκφραση του αυθεντικού ανθρώπινου λόγου), οφείλει να εμπνέει και έτσι να «ρυθμίζει» κάθε τομέα τού πολιτισμού. Πράγματι, η Θεολογία, σε πολλούς τομείς, όπως Ανθρωπολογία (π.χ. ψυχοσωματική ενότητα), Ηθική (π.χ. θεοδικία), Κοσμολογία (π.χ. θαύμα, προφητεία), Επικοινωνία (π.χ. Κατήχηση, Ομιλητική, Ποιμαντική) κ.λπ., λειτουργεί συνδυαστικά και ενοποιητικά, παρέχοντας κανονιστικές ρυθμίσεις―λύσεις. Επίσης, η Εκκλησία, ως ένας συλλογικός οργανισμός, όπως άλλωστε κάθε πολιτισμική δομή, αιτιακά αυτο-ενεργούμενων ή αυτο-επαναλαμβανόμενων μιμητικά λειτουργιών μέσα σε ένα κοινωνικό σύνολο, συνιστά κιβωτό λόγου και ένα θεσμοθετημένο σύστημα με ιδιαίτερο κυβερνητικό (cybernetic) λογισμικό και άρα με επιστημονική νομιμότητα, εφόσον το έσχατο θεμέλιο της Φυσικής λ.χ. κείται στις αυτο-επαναλαμβανόμενες (κατά μέσο όρο) λεκτικές κανονικότητες (βλ. νόμους).

Β. Κωνσταντούδης: Μπορεί η Θεολογία να εμπνεύσει τις Φυσικές Επιστήμες σήμερα;

Βασίλειος Κωνσταντούδης

Σε αυτή την ομιλία, θα επιχειρήσουμε να δούμε τον διάλογο Επιστήμης και Θρησκείας στην προοπτική του μέλλοντος, εμπνεόμενοι από τη δυναμική της Ορθόδοξης Θεολογίας και Παράδοσης αλλά και τις προκλήσεις της σύγχρονης επιστημονικής γνώσης και πρακτικής. Πιο συγκεκριμένα θα ξεκινήσουμε από μία, σύντομη, επιλεκτική περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών των Φυσικών Επιστημών και της Θεολογίας και θα προχωρήσουμε στη σκιαγράφηση των βασικών προτύπων για τις σχέσεις Επιστήμης και Θρησκείας, όπως αυτά έχουν καταγραφεί στη διεθνή βιβλιογραφία. Ακολούθως, θα διερευνήσουμε τις δυνατότητες ενός νέου προτύπου που προτείνει μία σχέση αμοιβαίας έμπνευσης  μεταξύ της Επιστήμης και της Θεολογίας πέρα από τις θεωρήσεις της στείρας αντιπαλότητας αλλά και της παθητικής συνύπαρξης του μη αλληλοεπικαλυπτόμενου προτύπου. Στη συνέχεια, θα παρουσιάσουμε μία εφαρμογή του προτεινόμενου προτύπου εμπνεόμενοι από τη βασική εμπειρία της χριστιανικής θεολογίας ότι ο κόσμος είναι ένα βιβλίο στο οποίο ο άνθρωπος μαθαίνει να διαβάζει την Αγάπη και Σοφία του Θεού. Τέλος, θα συζητήσουμε τα αδύνατα σημεία του προτύπου, τις προοπτικές του αλλά και τις συνέργειες που είναι απαραίτητες για την οικοδόμηση μιας δημιουργικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης μεταξύ της επιστημονικής γνώσης και της χριστιανικής εμπειρίας και θεολογίας που θα αναδείξει με έκπληξη κρυμμένες πτυχές και δυναμικές και των δύο χώρων.

* Kύριος Ερευνητής του Ινστιτούτου Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας στο ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος".

Θεολογία και Επιστήμη: Η Ανθρωπική Αρχή

π. Γεώργιος Δ. Δράγας

 

1. Η Ανθρωπική Αρχή: Το θέμα μου για την επίσημη αυτή τελετή είναι η λεγόμενη «ανθρωπική αρχή» (anthropicprinciple), που προβάλλεται ιδιαίτερα σήμερα στο χώρο της σύγχρονης επιστήμης, εξ αιτίας της ανάπτυξης της νέας φυσικής που επακολούθησε την επιστημονική επανάσταση του Αϊνστάιν και την ανατροπή της φυσικής του Νεύτωνα και της σχετικής με αυτήν κοσμολογίας. Ο φυσικός κόσμος του σύμπαντος παρουσιάζεται σήμερα πολύ διαφορετικός, γιατί η θεωρία της σχετικότητας και άλλων συναφών επιστημονικών εξελίξεων έχουν αλλάξει ριζικά τις προοπτικές της επιστήμης. Οι νέες αυτές προοπτικές προξένησαν την εμφάνιση μιας νέας φιλοσοφίας που απορρέει από τη νέα φυσική θεωρία – μιας φιλοσοφίας που αναπτύσσεται όχι μόνο από φιλόσοφους, αλλά και από άλλους επιστήμονες ερευνητές διαφόρων κλάδων, συμπεριλαμβανομένων και θεολόγων. Πρόκειται για τη λεγόμενη «ανθρωπική αρχή» (theanthropicprinciple), η οποία παρουσιάζει πολυμορφία στον καθορισμό της αλλά ξεκινάει από μια κοινή αφετηρία, την σχέση του κόσμου και του ανθρώπου. Μια πρώτη έρευνα στο δια-δίκτυο επάνω στο θέμα αυτό φανερώνει δεκάδες λήμματα και καταχωρήσεις γύρω από την αρχή αυτή. Η όλη αυτή κίνηση άρχισε εδώ και αρκετά χρόνια και διάφοροι επιστήμονες, κυρίως φυσικο-μαθηματικοί, ανάπτυξαν μια νέα φιλοσοφική προοπτική ξεκινώντας από τη θεωρία της σχετικότητας και ιδιαίτερα την αντίληψη ότι το σύμπαν δεν είναι άπειρο αλλά πεπερασμένο και μάλιστα μπορούμε πια να το μετράμε και να το παρακολουθούμε με τρόπο που αποκαλύπτει και τα όριά του και τη σχετικότητά του παρά το φαινομενικά αχανές μεγαλείο του.

Η καταδικαστική απόφαση του Γαλιλαίου

Ο Γαλιλαίος πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε κατ’ οίκον περιορισμό –αποτέλεσμα της δίκης του από την Ιερά Εξέταση. Η κατηγορία εναντίον του αφορούσε την υποστήριξη από μέρους του της Ηλιοκεντρικής θεωρίας. Ο Γαλιλαίος πέθανε το 1642, την ίδια χρονιά που γεννήθηκε ο Νεύτωνας.

Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε την απολογία του Γαλιλαίου, την ανακοίνωση της καταδίκης του και την δήλωση μεταμέλειας του επιστήμονα, όπως βρίσκονται στο βιβλίο Η δίκη του Γαλιλαίου (εκδ. Κυριακάτικη Ιστορικά, 2011, για τη σειρά Οι Μεγάλες Δίκες), στο κεφάλαιο «Τεκμήρια από τη δίκη του Γαλιλαίου».

Galileo e Viviani, 1892, Tito Lessi

Η απολογία του Γαλιλαίου (10 Μαΐου 1633)

«Όταν ρωτήθηκα αν γνωστοποίησα την απαγόρευση που μου ανακοινώθηκε προσωπικά περίπου πριν από δεκαέξι χρόνια, με εντολή της Αγίας Έδρας, να μην υποστηρίζω, να μην υπερασπίζομαι και “με οποιονδήποτε τρόπο” να μη διδάσκω την αρχή της κίνησης της Γης και της σταθερότητας του Ήλιου, απάντησα ότι δεν το έκανα. Και επειδή δεν ερωτήθηκα σχετικά με τους λόγους που δεν το γνωστοποίησα, δεν είχα την ευκαιρία να προσθέσω τίποτα περαιτέρω. Τώρα μου φαίνεται αναγκαίο να διατυπώσω το λόγο για να δείξω την αγνότητα των προθέσεών μου…

Όταν άκουσα ότι κυκλοφορούσαν από κακόβουλους ανθρώπους ψίθυροι ότι με κάλεσε ο Καρδινάλιος Bellarmine για να αποκηρύξω ορισμένες από τις γνώμες και τα διδάγματά μου και να μετανοήσω γι’ αυτά, αναγκάστηκα να ζητήσω από τον Καρδινάλιο Bellarmine να μου δώσει ένα πιστοποιητικό όπου θα εξηγείται ο λόγος για τον οποίο με είχε καλέσει. Αυτό το πιστοποιητικό το έλαβα, είναι με το δικό του γραφικό χαρακτήρα και σας το κατέθεσα. Από αυτό προκύπτει με αδιαμφισβήτητο τρόπο είναι ότι απλώς μου ανακοινώθηκε ότι η αρχή που αποδίδεται στον Κοπέρνικο για την κίνηση της Γης και τη σταθερότητα του Ήλιου δεν πρέπει να υποστηρίζεται ή να υπερασπίζεται, αλλά πέρα από αυτή τη γενική ανακοίνωση που ισχύει για τον καθένα, δεν υπήρχε τίποτα ειδικότερα που να αφορούσε εμένα.

Το ανέλπιστο στην επιστήμη

Ευάγγελος Μπάρτζης*

 

«Αν δεν ελπίζεις δεν θα βρεις το ανέλπιστο, γιατί είναι ανεξερεύνητο και απροσπέλαστο», Ηράκλειτος

 

Πότε η επιστήμη προσεγγίζει επικίνδυνα στην αποβλάκωση; Όταν επαναπαύεται σε βεβαιότητες, ξεπέφτοντας στο επίπεδο της ιδεολογίας, κυρίαρχο στοιχείο της οποίας είναι η διατράνωση ότι περιλαμβάνει το σύνολο της αλήθειας, χωρίς περιθώρια επαναπροσδιορισμού ή αναγνώρισης ελλείψεων.

 

Η αλήθεια της ιδεολογίας προσφέρεται ως βεβαιότητα την οποία ο άνθρωπος οφείλει να αποδεχθεί, προκειμένου να λυτρωθεί από την άγνοια, η οποία ταυτίζεται με την αβεβαιότητα· βεβαιότητα ότι η αλήθεια είναι γνωστή, προσδιορίσιμη, και ότι ο άνθρωπος μπορεί να την κατακτήσει. Κάθε είδους ιδεολογία είναι φορέας διανοητικής αιτιοκρατίας, αφού επαγγέλλεται την ακριβή περιγραφή της πραγματικότητας, θεϊκής ή υλικής, θεωρώντας ότι η περιγραφή αυτή εκφράζει την αλήθεια στο σύνολό της. Έτσι, η αλήθεια ορίζεται μέσα σε έναν συγκεκριμένο αριθμό αρχών και κανόνων, οι οποίοι αποδεικνύουν το αληθές κάθε πρότασης που εκφράζει η ιδεολογία και το ψευδές κάθε έκφρασης που αυτή απορρίπτει. Σε τελική ανάλυση, στις ιδεολογίες η αλήθεια ταυτίζεται με τις γλωσσικές εκφράσεις τους.

 

Ωστόσο, ο αιώνας που διανύουμε μοιάζει να διέπεται από μια βασική έννοια: το τέλος της βεβαιότητας. Το γλωσσικό και νοηματικό κοσμοείδωλο (paradigm) που ευνοούσε τη βεβαιότητα της αιτιοκρατίας, τόσο στις επιστήμες όσο και στη φιλοσοφία και τις τέχνες, μοιάζει να υποχωρεί, παραχωρώντας τη θέση του σε ένα νέο κοσμοείδωλο, στο οποίο επικρατούν έννοιες όπως ο αποδομισμός (deconstruction), η πιθανοκρατία, το χάος και η ερμηνευτική (hermeneutics). H βασική ιδέα πίσω από τις παραπάνω έννοιες είναι η άρνηση να αποδεχτούμε ότι η αλήθεια μπορεί να εκφραστεί από ένα ορισμένο σύνολο, μαθηματικό ή γλωσσικό. Ας μου επιτραπεί παρακάτω να γεφυρώσω αιώνες σκέψης και να μην αποφύγω τις γενικεύσεις και τις ομαδοποιήσεις για χάρη συντομίας.

Χρήστος Γιανναράς: Η επιστήμη σήμερα αχρηστεύει τη φιλοσοφία;

Το ελεύθερο Πανεπιστήμιο του δήμου Βριλησσίων διοργάνωσε τον Φεβρουάριο του 2017, στην αίθουσα «Ν.Εγγονόπουλος» στο Πάρκο Μ. Θεοδωράκης, εκδήλωση με θέμα:

 

«Η επιστήμη σήμερα αχρηστεύει τη φιλοσοφία;»

 

Παρουσίαση – Ομιλία: Χρήστος Γιανναράς,  ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας του Παντείου Πανεπιστημίου. 

• 
  

Δανέζης: Μποζόνιο Χιγκς. Τι μας Κρύβουν για το Θάνατο

«Όταν λέμε ότι κάποιος γεννιέται ή πεθαίνει, εννοούμε επιστημονικά ότι χάνεται ή εμφανίζεται η δυνατότητα να τον αντιλαμβάνονται οι αισθήσεις μας»

Πριν λίγες μέρες μια είδηση έκανε το γύρο του κόσμου, κάνοντας λόγο για τη μεγαλύτερη επιστημονική ανακάλυψη των τελευταίων ετών: οι ερευνητές στο Cern εντόπισαν επιτέλους το πολυδιαφημιζόμενο Σωματίδιο του Θεού ή Μποζόνιο του Χιγκς, όπως είναι η επίσημη ονομασία του.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, πρόκειται για το πρωταρχικό στοιχείο ύλης που θα μας αποκαλύψει ό,τι δεν γνωρίζουμε για τη φύση της πραγματικότητας και το σύμπαν, από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του εως τώρα. Μια ανακάλυψη που αναμένεται να φέρει τα πάνω- κάτω στην εικόνα που έχουμε για τον κόσμο…

Καθώς λοιπόν τα διθυραμβικά σχόλια για τη σπουδαία αυτή ανακάλυψη έδιναν και έπαιρναν, αποφασίσαμε να ζητήσουμε την άποψη ενός ειδικού, παλιού γνώριμου του ΑΒΑΤΟΝ, του επίκουρου καθηγητή αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μάνου Δανέζη.

Στη συζήτηση που ακολουθεί, ο Δρ. Δανέζης μας λέει ότι το μοντέλο της ύλης που ξέραμε έχει πλέον ριζικά αλλάξει και μας αποκαλύπτει τι στην πραγματικότητα είναι η υλική υπόσταση του ανθρώπου. Στο πλαίσιο αυτής της «νέας πραγματικότητας» ακόμα και ο θάνατος θα μπορούσε να ξεπεραστεί!

Χρήστος Ελμάζης

Καθηγητά Δανέζη ξέρω ότι παρακολουθείτε με μεγάλο ενδιαφέρον τα τεκταινόμενα στο CERN. Πως σχολιάζεται τις τελευταίες εκκωφαντικές εξελίξεις;

Να ξεκινήσω λέγοντας ότι σέβομαι απεριόριστα όλους τους επιστήμονες που αγωνίζονται να βρουν κάτι καινούργιο, που υπόσχεται να αλλάξει τη ζωή μας. Αυτό όμως που με βρίσκει αντίθετο είναι όλο αυτό το μάρκετινγκ που αρχίζει να απλώνεται γύρω από την επιστήμη. Επιχειρείται ένας εξευτελισμός της δηλαδή, με όρους αγοράς.

Η σύγχρονη επιστήμη ως νέα, χωρίς θεό, παγκόσμια θρησκεία

Πάνος Τσεπενέκας

 

Όσο και αν ακούγεται παράξενο, η επιστήμη τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο ζωτικό χώρο από τις παραδοσιακές θρησκείες. Το φαινόμενο αυτό συμβαίνει μάλιστα σε παγκόσμια κλίμακα, κυρίως στον δυτικό κόσμο. Διευρύνει συνεχώς το ακροατήριο της και αποκτά πιστούς οπαδούς, πολλοί από τους οποίους –μάλλον χωρίς να το έχουν και οι ίδιοι συνειδητοποιήσει -την έχουν αναγάγει σε ένα νέο είδος θρησκείας. Ιδιαίτερα όσοι δηλώνουν άθεοι, βρήκαν το ασφαλέστερο καταφύγιο για να καλύψουν την ακόρεστη ανάγκη της ανθρώπινης ψυχής για την αναζήτηση του Απολύτου.  Μια νέα παγκόσμια θρησκεία έχει γεννηθεί αθόρυβα, χωρίς αναγνωρισμένο ιδρυτή και χωρίς ακριβές χρονικό σημείο ίδρυσης. Οι πιστοί της είναι συνήθως μέλη της επιστημονικής κοινότητας, αλλά τα τελευταία χρόνια όλο και πιο πολλοί άνθρωποι, άσχετοι με το καθαρά επιστημονικό πεδίο, πυκνώνουν τις γραμμές της. Οι πιο πολλοί ανήκουν στα μεσαία και ανώτερα οικονομικά στρώματα της κοινωνίας, αυτούς που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε οικονομική και πνευματική ελίτ.

≈

Οι σύγχρονες επιστημονικές θεωρίες αποτελούν τις ιερές γραφές της νέας θρησκείας. Εδώ οι ιερές γραφές δεν παραμένουν σταθερές, αλλά αλλάζουν και ανατρέπονται ανάλογα με τα πειραματικά δεδομένα. Μπορεί για παράδειγμα, η ηλικία της γης να αλλάξει μετά από ακριβέστερες μετρήσεις κατά μερικά δισεκατομμύρια χρόνια, χωρίς αυτό να ενοχλήσει κανέναν από τους πιστούς. Οι επιστήμονες με διεθνείς διακρίσεις (βραβεία Νόμπελ, κλπ) αποτελούν τους αγίους της νέας θρησκείας. Υπάρχουν βέβαια και οι μεγάλοι άβαταρ ή θείες ενσαρκώσεις, με πρώτο τον Κάρολο Δαρβίνο. Ο Δαρβίνος, με τη θεωρία της εξέλιξης και της φυσικής επιλογής, εξόρισε επιτέλους το Θεό από τη δημιουργία της ζωής και των διάφορων μορφών της και απετέλεσε τον υπέρτατο επιστημονικό παράγοντα αφύπνισης της συνείδησης των πιστών. Δεύτερος, ο Αλβέρτος Αϊνστάιν, ο οποίος διεύρυνε  τα όρια της επιστημονικής γνώσης του ανθρώπου για το σύμπαν, χωρίς τη «βοήθεια» κανενός Θεού. Μάλιστα, η μορφή και το πρόσωπο του Αϊνστάιν κυριαρχεί παντού και έχει γίνει δημοφιλέστατο σε όλα τα μήκη και πλάτη της οικουμένης.

Οι υπερχορδές, τα νευρωνικά αποτυπώματα και το μαξίμειο πρόσωπο. Μια «ανατριχιαστική αλληλο-δράση»

Γιάννης Ναστούλης

   Κατά τον Στίβεν Χώκινγκ η δημιουργία του τετραδιάστατου χωροχρόνου οφείλεται στην έκρηξη μιας αρχέγονης και άχρονης μελανής οπής. Έτσι το οποιοδήποτε εξωκτισιακό υπερ-όν δεν θα μπορούσε να υπάρχει πριν τη μεγάλη έκρηξη για να την πυροδοτήσει, διότι απλούστατα ο χωροχρόνος δημιουργήθηκε μετά την πυροδότηση. Επομένως ένας πυροδοτικός μηχανισμός πριν είναι αδιαανόητος. Προσοχή όμως, τούτη η χωροχρονική του αδυναμία-απουσία δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει! Και αυτό είναι μυστήριο για τον τρισδιάστατο άνθρωπο. Αυτό ακριβώς προσεπικυρώνει η κατάρριψη από τον Χώκινγκ της άποψης περί του απαραβίαστου της επιφάνειας μιας μαύρης τρύπας. Ανακάλυψε ότι τυχαίες κβαντικές μεταβολές μπορούν να δημιουργήσουν διαρροές από το άχρονο εσωτερικό της. Δείτε παρακαλώ την εκπληκτική αναλογία της άποψης του Χώκινγκ και εκείνης του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, περί «ακτίστων ενεργειών» στην καταφατική θεολογία του καθοδικού άξονα. Μια διάχυση από το εσωτερικό μιας μελανής οπής είναι ο κόσμος μας;

   Την παραπάνω οντολογική θεώρηση υποστηρίζει το πολυσυμπαντικό μοντέλο και η θεωρία των υπερχορδών (Πρίνστον, 1980), κατά την οποία, νανοσωματίδια δονούμενα/περιφερόμενα επηρεάζουν τις δομές και τη συμπεριφορά του μικρόκοσμου. Τα σύμπαντα κυριαρχούνται από υπερχορδές, οι οποίες είναι τρισεκατομύρια φορές μικρότερες από τα ανιχνευθέντα μέχρι στιγμής νανοσωματίδια. Αν οι μικροσκοπικές ίνες είναι παλλόμενες χορδές όπως στο βιολοντσέλο, τότε το Σύμπαν μας είναι μια μουσική συμφωνία που εκτελείται επί σκηνής. Μας λείπουν η μουσική μεγαλοφυία που την έγραψε και ο μαέστρος.

   Οι θέσεις αυτές έκαναν τον γίγαντα αυτόν της Επιστήμης να πει: «αν ήμουν ένα σημείο μιας λευκής γραμμής στον μαυροπίνακα και ζωντάνευα, ενώ θα παρέμενα εγκλωβισμένος, θα ανακάλυπτα το θεϊκό μεγαλείο ενός τετράεδρου (δισδιάστατο σκίτσο). Κατ’ επέκταση ένα τετραδιάστατο υποθετικό ον που ζει και κινείται στον χωροχρόνο Μινκόβσκι, διαθέτον μια από τις σημαίνουσες ιδιότητες του Θεού: γνωρίζει και εξουσιάζει το μέλλον, αφού κινείται ελεύθερα και στη διάσταση του χωροχρόνου».

Πίστη και επιστήμη κατά την ορθόδοξη θεολογία

Μιὰ σύντομη ἀναφορὰ στὸ μύθο τῆς σύγκρουσης μεταξὺ πίστης καὶ ἐπιστήμης (ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ἐκπομπὴ "Δὲν εἶσαι μόνος" τῆς Μαρίας Χατζημιχάλη-Παπαλιοῦ). 

"Ἡ ὑποθήκη τῆς πατερικῆς θεολογίας ὅτι «ἡ σχέσις σῴζει» (PG 3, 725) καὶ ἡ ἐπαναστατικὴ ἀνακάλυψη τῆς μοντέρνας φυσικῆς, κατὰ τὴν ὁποία ἡ Σχετικότητα (Relativität) σημαίνει ἀναφορικότητα (καὶ ὄχι σχετικισμό, ὅπως ἀνόητα ἰσχυρίζονται οἱ ἀδαεῖς), σχηματίζουν ἕνα σημεῖο διαλογικῆς συνάντησης πρωτοποριακῆς θεολογίας καὶ μοντέρνας φυσικῆς".

Μάριος Π. Μπέγζος, Ἀνατολικὴ ἠθικὴ καὶ Δυτικὴ τεχνική, θέματα φυσικῆς φιλοσοφίας τῆς θρησκείας, ἐκδ. Γρηγόρης, Ἀθήνα 1993

Όταν ο εγκέφαλος επικοινωνεί με την ύλη

Τον καλπασμό της Επιστήμης και της Τεχνολογίας κανείς δεν μπορεί να τον σταματήσει επειδή ίσως δεν ικανοποιεί τις θεολογικές και κοινωνικές προκαταλήψεις του. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να ελέγξουμε την χρήση τους . Η κακή όμως χρήση της Επιστήμης και της Τεχνολογίας δεν θα ελεγχθει χωρίς την κατάκτηση της «Ανθρώπινης Πνευματικότητας»και  εμμέσως της «Επιστημονικής Ηθικής»

Είναι απογοητευτικό βέβαια να ακούς λαθεμένες πληροφορίες

 ενώ εσύ ξέρεις την αλήθεια..

Κάποιοι απλά δεν γνωρίζουν…

Πολλοί όμως επιμένουν στο ψέμα …

Για να σωθούν από μιαν αλήθεια που δεν την αντέχουν

Για περισσότερες και αναλυτικότερες πληροφορίες, όσον αφορά το κείμενο που ακολουθεί, παραπέμπουμε στη διάλεξη του Μάνου Δανέζη: «‘Όταν η σκέψη δημιουργεί την αισθητή πραγματικότητα» στο σύλλογο» "ΠΑΛΑΙΧΘΩΝ" στις 15 Νοεμβρίου 2013 :  https://www.youtube.com/watch?v=lbYr3WCv7w0

Οι παρατιθέμενες παραπομπές, στο επόμενο κείμενο, αναφέρονται σε διεθνή επιστημονική βιβλιογραφία η οποία αναλύει και επιβεβαιώνει την αλήθεια των όσων  γράφονται. Η παράθεση αυτής της βιβλιογραφίας είναι αναγκαία για όσους αμφισβητούν χωρίς να μελετούν και ως εκ τούτου δεν γνωρίζουν. 

 Όταν ο εγκέφαλος επικοινωνεί με την ύλη

Δρ Μάνος Δανέζης

Αστροφυσικός

 Όπως αναφέραμε και σε προηγούμενες συζητήσεις μας το νέο ανθρωπιστικό πολιτισμικό ρεύμα που  ήδη γεννιέται θα στηριχθεί σε τέσσερεις βασικές και αποδεικνυόμενες πειραματικά επιστημονικές αλήθειες.

1. Η πρώτη αλήθεια αφορά αυτό που ονομάζουμε υλική πραγματικότητα.Για τη σύγχρονη επιστημονική σκέψη η αισθητή υλική πραγματικότητα, σε οποιοδήποτε επίπεδο, αποτελεί ένα matrix, δηλαδή μια ψεύτικη εικόνα την οποία δημιουργεί η ανθρώπινη φυσιολογία μέσω των εγκεφαλικών διαδικασιών.  Εκεί έξω στο Σύμπαν υπάρχει μόνο ενέργεια η οποία, μεταφερόμενη  μέσω των αισθητηρίων οργάνων μας σε συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου μας, δημιουργεί την ψευδαίσθηση της πραγματικότητας. Τις μορφές, τα σχήματα, την σκληρότητα και τα όρια των αντικειμένων, την οσμή και τη γεύση τους.

Σπ. Κυριαζόπουλος: Ο λόγος και η πίστη*

 Σπύρος Κυριαζόπουλος*

Ὅπως καί ἄν ὀνομάζεται σήμερα ὁ λόγος περί Θεοῦ, εἴτε Ἐπιστήμη, εἴτε Φιλοσοφία, εἴτε Θεολογία, εἴτε Μεταφυσική, ἀναγνωρίζει πλέον ὅτι γιά τό Ὑπερβατικό μπορεῖ νά μιλήσει μονάχα ὁ Ὑπερβατικός.

Ὁ Λόγος-λογική δεν πιστεύει πλέον ὅτι εἶναι "τῶν ἀγγέλων τοῦ Θεοῦ πρεσβύτατος" – δέν θέλει νά εἶναι μυθολογική, ἀλλά ἐνσυνείδητη λογική ἐρώτηση τοῦ ἀνθρώπου περί τοῦ ἑαυτοῦ του. Ἡ λογική δέν κατανοεῖ, ἀλλά οὔτε καί διαψεύδει τήν πίστη. Δέν θέλει νά εἶναι οὔτε ὀρθολογισμός, οὔτε πολυλογία· ἀλλά λόγος φιλόθεος, ἐρευνητής καί ἀκροατής τοῦ ὑπερβατικοῦ Λόγου. Ἔργο τῆς λογικῆς εἶναι ἡ καταξίωση τοῦ χρονικοῦ καί πεπερασμένου ἐμπρός εἰς τό Αἰώνιο καί Ἀπέραντο. Ἡ λογική εἶναι ὁ ἀκούραστος "μάγος" πού μέ ἐπιμονή μπροστά στήν γοητεία ἑνός ὁδηγητικοῦ συμβόλου, διασχίζει ἐρήμους, ἀνεβαίνει στά βουνά, κατέρχεται στίς κοιλάδες, παλεύει μέ τίς δυσκολίες καί τήν ἀπογοήτευση, ἐλπίζοντας καί ἀγωνιζόμενη νά βρεῖ αὐτό πού προσδοκᾶ, ἀλλά καί συγχρόνως μένοντας καί στήν ἀβεβαιότητα.

Σάν "μάγος" ἡ λογική δέν ἀνεβαίνει στόν οὐρανό, ἀλλά περπατᾶ στήν γῆ ἐγκαταλείποντας τόν κόσμο τῆς πατρίδος καί ἀκολουθώντας "αὐτοῦ τόν ἀστέρα" βρίσκει τόν Θεό πού ἔγινε ἄνθρωπος. Μιά τέτοια λογική δέν εἶναι ἐκπορθητής, οὔτε νομάς, ἀλλά προσκυνητής.

Ἡ λογική εἶναι προϋπόθεση καί προεργασία κάθε σχέσεως. Σχέση δέν σημαίνει μόνο νά ἐρωτῶ, ἀλλά συγχρόνως καί νά ἐρωτῶμαι, δέν εἶναι μονάχα τό νά κατανοῶ, ἀλλά ἐξίσου καί τό, νά ἐννοοῦμαι ἀπό ἄλλους.

Συνείδηση τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι νά "κατέχω" τόν Θεό, ἀλλά νά "κατέχομαι" ὑπό τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος καί μοῦ ἐπιτρέπει αὐτή τήν συνειδητοποίηση. Ὁ Θεός καί ὁ ἄνθρωπος βρίσκονται πάντοτε "ἐν σχέσει", πρᾶγμα πού εἶναι τό κύριο χαρακτηριστικό τους. Ἡ σχέση ὅμως τῶν ἀνθρώπων μέ τόν Θεό δέν εἶναι ἀλλά ὀφείλει νά γίνει "πλήρως ἀναμφίβολος". Οὔτε ἡ ἀπόκτηση, οὔτε ἡ γνώση, ἀλλά ἡ ἀφοσίωση καί ὁ τρόπος ζωῆς εἶναι ἡ οὐσία τῆς σχέσεως τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό· στήν πράξη γίνεται φανερή, ἡ ὕπαρξη ἤ ὄχι, ἑνός συνεργάτη καί δασκάλου, ἑνός συνοδοῦ καθοδηγητῆ. Στόν καινούργιο προσανατολισμό στήν θρησκευτική ζωή φαίνεται ἡ πραγματική προοπτική τῆς σχέσεως μέ τόν Θεό· ἀπό τήν ἀσφαλῆ μεθοδικότητα τῆς πορείας.

Στόν ἄνθρωπο κάνει φανερή τήν ἐπαφή του ὄχι, μέ τό ἀόριστο "ἀπόλυτο", ἀλλά μέ τόν ζώντα Θεό, ἡ εὐθύνη τῆς φιλίας· ὁ τρόπος ζωῆς καί ὄχι οἱ γνώσεις· ἡ ποιότητα τῆς σχέσης καί ὄχι τό ἀπόκτημα. Σάν ἀγαπημένος μεγάλος ἀδελφός καί ὄχι σάν μεταφυσικός ὅρος, ὁ Θεός συμπαρίσταται στόν ἀγῶνα τοῦ ἀνθρώπου πού βρίσκεται στόν κόσμο καί "ἐν χρόνῳ".