Ράινερ Μαρία Ρίλκε, «Φθινοπωρινή μέρα»

[Μετάφραση: Ιωάννα Αβραμίδου]

«Κύριε, ήρθε η ώρα. Το καλοκαίρι ήταν πολύ μεγάλο. 

Άφησε τον ίσκιο σου πάνω απ” τα ηλιακά ρολόγια, 

και στα λιβάδια ξαμόλα τους ανέμους. 

Διέταξε τους τελευταίους καρπούς γεμάτοι να 'ναι, 

δώστους ακόμα δυο μέρες ζεστές σαν νότου, 

στην τελειότητα ώθησέ τους και κυνήγα 

στο δυνατό κρασί την στερνή γλύκα 

Όποιος δεν έχει τώρα σπίτι, πια δεν θα χτίσει. 

Όποιος τώρα μόνος είναι, θα παραμείνει για πολύ, 

θα ξαγρυπνά, θα διαβάζει, 

θα γράφει γράμματα μακροσκελή 

και στις αλέες θα περιφέρεται εδώ και κει 

ανήσυχος, όταν τα φύλλα στροβιλίζονται.» 

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ - Ο ΟΚΤΩΒΡΗΣ ΣΗΜΑΙΑ ΣΤΑ ΜΠΑΛΚΟΝΙΑ

Φθινόπωρον το μελαγχολικόν

«Με την πρώτη σταγόνα της βροχής σκοτώθηκε το καλοκαίρι../ Μουσκέψανε τα λόγια που είχανε γεννήσει αστροφεγγιές…».

Τώρα που η μέρα χάνει τη μάχη από τη νύχτα, νιώθεις πως δίπλα σου ξεψυχά το καλοκαίρι. Η διαφορά φωτός και σκότους – νύχτας άρχισε να γίνεται εμφανής. Οι ζεστές ημέρες λιγοστεύουν, ενώ οι κρύες πληθαίνουν. Όλα προοικονομούν και προμηνύουν το φθινόπωρο.

Φθινοπώριασε, φθινοπωρινός, φτυνόπορο, φθινόπωρο. Οι λέξεις προάγγελοι και σηματοδότες μας προετοιμάζουν για τη νέα εποχή. Και δεν έχει σημασία, αν οι γλωσσολόγοι διαφωνούν για το «έτυμον» της εποχής αυτής. Άλλοι το ανοίγουν στο φτύνω + πόρος κι άλλοι στο φθίνω – οπώρας. Όλοι πια εύχονται καλό χειμώνα κι ας αργεί ακόμη…. Σημασία έχει πως το φθινόπωρο ψυχολογικά μας προετοιμάζει γι’ αυτόν.

Μελαγχολία

 Χωρίς να το καταλαβαίνεις ένα απροσδιόριστο και αναίτιο συναίσθημα θλίψης και μελαγχολίαςσε διατρέχει. Όλα είναι ταιριαστά. Τα κιτρινισμένα φύλλα που αφήνουν τους κορμούς και τα κλαδιά των δέντρων επιτείνουν τα αρνητικά μας συναισθήματα. Όλα δηλώνουν το τέλος, τη ματαιότητα και την περατότητά μας.

«Όχι δεν είναι θάνατος που θ’ αντιμετωπίσουμε/ παρά μια τόση δα σταγόνα φθινοπωρινής βροχής/ Ένα θολό συναίσθημα…» (Οδ. Ελύτης)

Χρώματα κι αρώματα συμμαχούν για να μας πείσουν πως ο ερχομός του φθινοπώρου είναι γεγονός και όχι μια δυστροπία των απαισιόδοξων. Οι ποιητές της μελαγχολίας ύμνησαν ή εμπνεύστηκαν της ύπαρξής τους. Δεν έχει εξήγηση αυτός ο δεσμός των ποιητών της μελαγχολίας με το φθινόπωρο. Εκεί που όλοι υμνούν την άνοιξη και το καλοκαίρι, οι άλλοι ισορροπούν με το κλίμα του φθινοπώρου.

«Την θέλω ασθενή εγώ την φίλην / μου ταχείαν, / ωχράν την θέλω και λευκήν ως/ νεκρική σινδόνην,/ με είκοσι φθινόπωρα, με άνοιξην/ καμία… Προτιμώ την νύκτα/ της ημέρας˙ / Το πίπτον φύλλον και ουχί/ ναρκίσσους μυροβόλους˙ / Από το άστρον της αυγής τους/ δύοντας αστέρας….» (Αχιλλέας Παράσχος).

Οδυσσέας Ελύτης...

Όλα τα πήρε το Καλοκαίρι,

τ' άγρια μαλλιά σου στην τρικυμία 

το ραντεβού μας η ώρα μία.

Όλα τα πήρε το Καλοκαίρι,

τα μαύρα μάτια σου το μαντήλι

την εκκλησούλα με το καντήλι.

Όλα τα πήρε το Καλοκαίρι

κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι.

Όλα τα πήρε το Καλοκαίρι

με τα μισόλογα τα σβησμένα

τα καραβόπανα τα σχισμένα.

Μες στις αφρόσκονες και τα φύκια

όλα τα πήρε τα πήγε πέρα

τους όρκους που έτρεμαν στον αγέρα.

Όλα τα πήρε το Καλοκαίρι

κι εμάς τους δύο χέρι με χέρι.

Οδυσσέας Ελύτης 

Όλα τα πήρε το Καλοκαίρι

ΠΗΓΗ - Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com