Του Andrea Zhok
Με αφορμή τις σοβαρές συγκρούσεις στο Παρίσι μετά τη δολοφονία του 17χρονου Ναέλ από αστυνομικό, προκύπτουν πολλά ερωτήματα.
Πρώτα απ' όλα, βγάζει μάτια η απουσία μιας κατανοητής εικόνας από τα μέσα ενημέρωσης σχετικά με τα πιθανά αίτια αυτής της έκρηξης βίας (που αποτελεί πλέον ένα σταθερό κυκλικό φαινόμενο στη Γαλλία).
Στην περιγραφή των γεγονότων που συναντάμε στις περισσότερες εφημερίδες, είναι δύσκολο να κατανοήσουμε γιατί τα γαλλικά προάστεια (banlieue) εξεγείρονται. Με τον τρόπο που περιγράφουν το γεγονός οι αρχές και τα ΜΜΕ, φαίνεται πως πρόκειται για ένα ατυχές περιστατικό που θα μπορούσε να συμβεί στον καθένα.
Αλλά η άποψη του αστικού υποπρολεταριάτου των γαλλικών προαστείων είναι ότι αφορά ξεκάθαρα αυτούς και όχι τη "γαλλική νεολαία" γενικά. Μήπως πρέπει να πούμε ότι είναι θύματα μιας ψευδαίσθησης; Αν πρόκειται για ψευδαίσθηση, είναι κάτι πολύ επίμονο, διότι οι ταραχές στα γαλλικά προάστια είναι γεγονότα που επαναλαμβάνονται εδώ και δεκαετίες.
Οι λίγοι, συνήθως από τη γαλλική άκρα αριστερά, που δίνουν μια μη συγκυριακή ανάγνωση των γεγονότων χρησιμοποιούν το συνηθισμένο άχρηστο κλειδί ανάγνωσης του "ρατσισμού". Αλλά μπροστά σε ένα ανοιχτόχρωμο αγόρι με καταγωγή από το Μαγκρέμπ γεννημένο όμως στη Γαλλία, σε μια χώρα όπου το 21% των νεογέννητων έχει ένα όνομα αραβικής προέλευσης και το 8,8% είναι μουσουλμάνοι, είναι ανόητο να πιστεύει κανείς ότι η "φυλετική" ταυτοποίηση είναι καθοριστική. Επιπλέον, η αστυνομία είναι γεμάτη από μπάτσους με παρόμοια εθνικά χαρακτηριστικά.
Βέβαια, στο νοητικό χυλό της σημερινής πολιτικά ορθής κοινωνιολογίας ο "ρατσισμός" έχει γίνει ένας όρος γενικής χρήσης, που χρησιμοποιείται για να στιγματίσει πολλά διαφορετικά πράγματα, πολιτιστικά, οικονομικά, ταξικά, θρησκευτικά, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με τη βιολογική έννοια της "φυλής".
Αυτό που είναι ουσιαστικό σε αυτές τις λεκτικές χρήσεις είναι στην πραγματικότητα η μυστικοποιητική πρόθεση, η επιθυμία να χρησιμοποιούνται οι κατηγορίες όχι με στόχο τον ορισμό των αντικειμένων τους, αλλά αντίθετα με στόχο να εμποδίζεται ο ορισμός τους. Αυτή η μυστικοποιητική πρόθεση είναι επίσης ξεκάθαρα ορατή σε θεσμικό επίπεδο, όπου, για παράδειγμα στη Γαλλία, απαγορεύεται στις επίσημες απογραφές να συλλέγονται στοιχεία σχετικά με την εθνοτική και θρησκευτική σύνθεση.
