Η «αποστασία» των διανοουμένων και ο θρίαμβος των απατεώνων
Του Νικόλα Δημητριάδη από το Άρδην τ. 105
Η εξαετής οικονομική κρίση που βιώνουμε σηματοδοτεί το τέλος της ιστορικής περιόδου που ονομάστηκε «Μεταπολίτευση». Καθώς κλείνει ο κύκλος αυτός, είναι χρήσιμο να δούμε την «κληρονομιά» που μας αφήνει. Η κρίση νομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος που έφεραν τα μνημόνια οδήγησε στη συρρίκνωση και απαξίωση των δύο κομμάτων εξουσίας και έφερε στο προσκήνιο νέες πολιτικές δυνάμεις και «προσωπικότητες». Μια ματιά στις δυνάμεις αυτές μπορεί να προσφέρει μια γλαφυρή εικόνα της κοινωνικής παρακμής που αφήνει πίσω της η Μεταπολίτευση: οι απατεώνες της σημερινής συγκυβέρνησης, οι εγκληματίες της Χρυσής Αυγής, ο γραφικός Βασίλης Λεβέντης, οι εκάστοτε δραχμοφαντασιόπληκτοι Καζάκηδες και Βαρουφάκηδες, η ιδιόμορφη Ζωή Κωνσταντοπούλου και τέλος… ο Αρτέμης Σώρρας! Αυτή είναι η ανανέωση του πολιτικού μας προσωπικού, αυτοί είναι οι άνθρωποι που ανέλαβαν να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια της κοινωνίας στα οικονομικά και πολιτικά αδιέξοδα της τεσσαρακονταετίας Πασόκ-Ν.Δ. Η συντελούμενη διάλυση της χώρας αφήνει πίσω της ένα πολιτικό και κοινωνικό χάος, στο οποίο βασιλεύουν, στην καλύτερη περίπτωση, εξημμένες κεφαλές και στην χειρότερη, απατεώνες, εγκληματίες, ουφολόγοι.
Για να εξηγήσουμε την παρακμή αυτή, θα πρέπει να εστιάσουμε σε ένα φαινόμενο που ενισχύεται αποφασιστικά την περίοδο της Μεταπολίτευσης και επηρεάζει τόσο τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου όσο και την κοινή γνώμη: πρόκειται για το διαρκώς διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στις ελίτ (τις κοινωνικές ομάδες που διαχειρίζονται την πολιτική, οικονομική και πνευματική εξουσία) και το ευρύτερο λαϊκό σώμα. Ειδικά η περίοδος Σημίτη σηματοδοτεί για την Ελλάδα την αποκαλούμενη «αποστασία των διανοουμένων», τη μαζική, δηλαδή, ενσωμάτωση των ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης στους κυρίαρχους μηχανισμούς του χρήματος και της εξουσίας, φαινόμενο που παρατηρείται και στην Ευρώπη. Καθηγητές και πανεπιστημιακοί, επιστήμονες και ερευνητές, δημοσιογράφοι και απασχολούμενοι στα Μ.Μ.Ε., συγγραφείς και καλλιτέχνες, λογοτέχνες και ποιητές αποκόπτονται από την ελληνική κοινωνία, εισερχόμενοι στο στενό κύκλωμα που ορίζουν τα μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα, το κρατικό ταμείο, τα ευρωπαϊκά κονδύλια και τα ποικιλώνυμα ξένα ιδρύματα και ΜΚΟ.