Τὰ Ἑλληνικὰ ὡς τραγούδι

Διονύσης Σαββόπουλος

 

Τὰ ἑλληνικὰ εἶναι τραγούδι, ὄχι ἁπλῶς καὶ μόνον ἐπειδὴ ἡ ἐκφορά τους διαθέτει πλούσιο κυματισμό· κι ἄλλες γλῶσσες ἠχοῦν ὄμορφα. Τὰ ἰταλικὰ π.χ. δὲν ὑστεροῦν ἀπ᾿ αὐτῆς τῆς ἀπόψεως. Κάθε γλῶσσα ἔχει τὸν ἦχο της. ῞Ομως μόνον ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι τραγούδι, ἐπειδὴ μόνον ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα ἔχει συνείδηση τοῦ ἑαυτοῦ της ὡς τραγουδιοῦ. Τὸ ἀποτύπωμα αὐτῆς τῆς συνείδησης εἶναι οἱ τόνοι καὶ τὰ πνεύματα τῶν Ἀλεξανδρινῶν.

Συχνὰ ἀκοῦμε: Μὰ τὰ ἑλληνικὰ στὴν ἀρχὴ δὲν εἶχαν τόνους. Πράγματι, τί νὰ τοὺς ἔκαναν; Μιὰ φωνὴ ποὺ μπορεῖ νὰ τραγουδᾶ χωρὶς συνείδηση εἶναι χαρὰ Θεοῦ. Κάποτε ὅμως τὰ ἑλληνικὰ ἁπλώθηκαν· «ὣς μέσα στὴν Βακτριανὴν τὰ πήαμεν, ὣς τοὺς Ἰνδούς...» οἱ ὁποῖοι πῆραν μὲν τὰ ἑλληνικά, ἀλλὰ ἄμουσα. Κι ἔτσι ἔδωσαν τὴν λαμπρὴ εὐκαιρία στοὺς ῞Ελληνες νὰ συνειδητοποιήσουν ὅτι ἡ βάση τῶν ἑλληνικῶν εἶναι βάση καθαρὰ μουσικοποιητικὴ καὶ χωρὶς αὐτὴν τὰ ἑλληνικὰ ἦταν ἁπλῶςμιὰ γλῶσσα τόσο φριχτὰ διαφορετικὴ ὥστε ν᾿ ἀναγκαστοῦν οἱ Ἀλεξανδρινοὶ νὰ χαράξουν μέσα της, γιὰ πρώτη φορά, πνεύματα καὶ τόνους, ποὺ σὰν μουσικὰ σημάδια ἀπεικονίζουν τὴν ἀρχετυπικὴ φωνὴ ἀπ᾿ ὅπου ἀναβλύζουν τὰ ἑλληνικὰ ἐπὶ αἰῶνες. Οἱ ᾽Αλεξανδρινοὶ χρειάστηκαν γι᾿ αὐτὴν τὴν ἐργασία τρεῖς αἰῶνες. Πῶς νὰ φαντασθοῦν, ὅτι ἀπόγονός τους, ὀνόματι Βερυβάκης, θὰ ἔκρινε τὴν ἐργασία τους περιττὴ καὶ θὰ τὴν ἀπέρριπτε ἐν μιᾷ νυκτί!

Ὁ λόγος τῆς εἰσήγησής μου, θά ᾽θελα νά ᾽ναι λόγος ὑπὲρ τῆς ἐπιστροφῆς τῶν τόνων. Στέκω ἀντίθετος πρὸς τὸ μονοτονικό. Μεταβάλλει τὴν γλῶσσα σὲ δάσος καμμένο κι ὄχι μόνο ἀπὸ ὀπτικῆς πλευρᾶς. Διαφοροποιεῖ βαθύτερα τὴν ἀντίληψή μας γιὰ τὴν γλῶσσα, τὴν ὁποία ὑποβιβάζει σὲ κώδικα τῆς τροχαίας, ἀγνοώντας ὅτι δὲν μιλᾶμε γιὰ νὰ πληροφορήσουμε ὁ ἕνας τὸν ἄλλον, διότι ἂν ἦταν ἔτσι θὰ μᾶς ἀρκοῦσαν οἱ εὔγλωττες χειρονομίες τοῦ συμπαθοῦς κυρίου ποὺ στέκει πίσω ἀπ᾿ τὴν ἐκφωνήτρια τῆς ΕΡΤ στὸ δελτίο εἰδήσεων, ἀπευθυνόμενος σὲ κωφαλάλους.

Ο Σαββόπουλος για την ελληνική γλώσσα!

Ένα ταξείδι στην Αλεξάνδρεια και στο βίωμα της ελληνικής γλώσσας

Ακόμα με παιδεύει ο Μπαγάσας! Έχω θυμώσει μαζί του, έχω απογοητευτεί, τον έχω γκρεμίσει από το βάθρο που τον είχα κάποτε αλλά…, αλλά ο Νιόνιος είχε ένα μαγικό χάρισμα να μιλά τόσο βαθιά για κάποια ζητήματα που δεν χωράνε στις ιδιοτέλειες που τον παρέσυραν στην προσωπική του διαδρομή. Κι όταν ένα τέτοιο ζήτημα είναι η βαθιά ιστορική, φιλοσοφική και πολιτισμική συνέχεια της ελληνικής γλώσσας, μας δίνει τόσο οικουμενικά διδάγματα, αφηγήσεις και αλήθειες που έχουμε ανάγκη εκείνο τον απολογητικό και προφητικό του λόγο, ιδιαίτερα στις μέρες μας που η αλλοτρίωση κατακυριεύει την ύπαρξή μας ως συλλογικό υποκείμενο!

Το απόσπασμα στο βίντεο είναι από την επίσκεψη του Σαββόπουλου στην Αλεξάνδρεια του Καβάφη, του οικουμενικού ελληνισμού και της σύνθεσης που διαμόρφωσε την ελληνική γλώσσα στο πέρασμα των αιώνων. Το «ταξείδι»αυτό πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της εκπομπής «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι, που δημιούργησε ο Νιόνιος στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Απολαυστικός!

Δημήτρης Ναπ.Γ.

Νίκος Μωραΐτης: Όλοι μαζί ΔΕΝ μπορούμε

Πολλοί φίλοι του Νιόνιου δεν ήταν εκεί γιατί, για να είσαι εκεί, πρέπει πρώτα να ξεχάσεις τι είναι ο ΣΚΑΪ

Ο κόσμος δεν ξεχνάει ότι ο ΣΚΑΪ τον ταΐζει καθημερινά νεοφιλελεύθερη φτώχεια και εξαθλίωση για να έρθει μία φορά το χρόνο να του πουλήσει φιλανθρωπία. Γι’ αυτό το Παναθηναϊκό στάδιο δεν ήταν γεμάτο χθες το βράδυ.

του Νίκου Μωραΐτη

«Δε θα περάσει ο φασισμός» τραγουδούσαν χθες το βράδυ ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο Άρης Πορτοσάλτε στη συναυλία του «Όλοι μαζί μπορούμε», του ΣΚΑΪ δηλαδή, στο Καλλιμάρμαρο.

Εννοώντας, προφανώς, ότι ο φασισμός δεν θα πέρναγε χθες αλλά μια άλλη μέρα, αφού μάλλον θα έπεσε σε… τράφικ. Και οι δύο πάντως τον περιμένουν εδώ και χρόνια με ανοιχτές αγκάλες, ο ένας πολιτικό ορφανό της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών και ο άλλος δημοσιογραφικό εξαπτέρυγο του ομίλου που θέλει μία «σοβαρή Χρυσή Αυγή» στο πλευρό της ΝΔ ή που ανακοινώνει τον θάνατο του Παύλου Φύσσα λόγω «ποδοσφαιρικών διαφορών».

Κι αν αυτοί ξεχνούν και το ρίχνουν στην τρελή, ο κόσμος φαίνεται ότι δεν ξεχνάει. Δεν ξεχνάει ότι ο ΣΚΑΪ τον ταΐζει όλο το χρόνο νεοφιλελεύθερη προπαγάνδα για να έρθει στις 12 Ιουλίου να του πουλήσει φιλανθρωπία και αγαθοεργία. Γι’ αυτό το Παναθηναϊκό στάδιο δεν ήταν γεμάτο χθες το βράδυ.

Δεν μπορείς να κηρύττεις από το πρωί ως το βράδυ απολύσεις, ελαστική εργασία, «βάστα Σόιμπλε», «ελπίζουμε το ΔΝΤ να μην κάνει πίσω» και «γερά Γερούν» και μία ωραία μέρα, άπαξ, να ταΐζεις τους φτωχοποιημένους πολίτες μακαρόνια. Θα σε πάρουν χαμπάρι.

Η ζωή του Μάνου Χατζιδάκι σε μοναδική αφήγηση Διονύση Σαββόπουλου-ΒΙΝΤΕΟ

Η ζωή του Μάνου Χατζιδάκι ξετυλίγεται μέσα από την μοναδική αφήγηση του Διονύση Σαββόπουλου στο τρίτο επεισόδιο της σειράς Έλληνες του πνεύματος και της τέχνης. Το εύρος, το βάθος και η επίδραση του έργου του μεγάλου καλλιτέχνη αλλά και το ήθος, η ασυμβίβαστη αξιοπρέπεια και η ευγένεια μιας από τις μεγαλύτερες μορφές που ανέδειξε ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός, μέσα από ένα σύγχρονο ντοκιμαντέρ. 

Ο Διονύσης Σαββόπουλος αναζητά τις αιτίες που κάνουν το έργο του Μάνου Χατζιδάκι σήμερα, τόσα χρόνια μετά το θάνατό του, να παραμένει «ολοζώντανο» και βαθιά χαραγμένο στο παρόν μας. Ακολουθεί τα ίχνη του Μάνου στους χώρους που έζησε και δημιούργησε, περιπλανιέται στη ρωμαϊκή αγορά και στους δρόμους της πόλης, όπου ακούει τα τραγούδια του να δονούν ακόμα την καθημερινότητα των ανθρώπων. 

Στα γεράματα προσγειώθηκε με ελικόπτερο στο Άργος για να τραγουδήσει ο Σαββόπουλος!

Από τον θείο Άκη

Με αεροπλάνα και βαπόρια και με ελικόπτερα Ήθελα να γράψω μια κριτική για τον «Πλούτο» του Σαββόπουλου αλλά με πρόλαβε ο Λογαράς. Μια χαρά τα είπε, τι να ξαναέλεγα.

Ο κόσμος βαριέται να ακούει ξανά μανά τα ίδια. Αλλά αυτό που διαδραματίστηκε στο Άργος αξίζει να σημειωθεί.

Εννοώ την άφιξη του Σαββόπουλου με ελικόπτερο στο τοπικό στάδιο. Είναι μία αντίθεση που βγάζει μάτι. Από τη μία οι νουθεσίες του για ταπεινότητα και από την άλλη η εμφάνιση του από αέρος δύσκολα χωνεύεται.

Το να μιλάς στο έργο για ....εγκράτεια και να καταφθάνεις με ελικόπτερο, ξεπερνάει κάθε όριο. Η όλη η σκηνή αξίζει να σημειωθεί και να καταγραφεί.