Γράφει η δικηγόρος Αθανασία Φωτιάδη
Ο Θέμος Στοφορόπουλος αναλαμβάνει την ελληνική πρεσβεία στην Κύπρο,
στις αρχές του 1987, όπου παράλληλα εκείνη την περίοδο αναδύεται ένα κίνημα λαϊκό
που είχε απογοητευτεί από τις πολιτικές ηγεσίες του νησιού που απέτυχαν να δημιουργήσουν μια εθνική στρατηγική απελευθέρωσης αλλά αντιθέτως με τις διαρκείς υποχωρήσεις τους υποθήκευαν το μέλλον της Κύπρου και του Ελληνισμού με νέα τετελεσμένα που οδηγούσαν σε πλήρη υποδούλωση του νησιού. Ο λαϊκός αυτός ξεσηκωμός πήγαζε από τη δράση των προσφυγικών σωματείων που είχαν ως σκοπό την επιστροφή των εκτοπισμένων στα πάτρια εδάφη, στα κατεχόμενα χωριά και πόλεις.
Δημιουργήθηκε λοιπόν η Κίνηση γυναικών “Η Επιστροφή” που αγκαλιάστηκε από τον λαό μαζικά. Ο πρέσβης ζούσε από κοντά τις εξελίξεις αυτού του αγώνα με επικεφαλής τις γυναίκες. Έδινε και ο ίδιος τον δικό του αγώνα απέναντι στους πρέσβεις των ιμπεριαλιστικών κέντρων H.Π.Α. και Μ. Βρετανίας που επιδίωκαν να προωθήσουν ως επίσημη γλώσσα την αγγλική στο υπό ίδρυση Κυπριακό Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας.
Αξίζει νομίζω να σταθώ στο σημείο αυτό για να τονίσω την σθεναρή του στάση στο καίριο αυτό ζήτημα. Ο Θέμος Στοφορόπουλος είχε έναν ήρεμο και αποφασιστικό τρόπο να σου μεταδίδει πως βίωσε όλα αυτά τα γεγονότα στην Κύπρο κατά την διάρκεια της θητείας του. Δέχθηκε ισχυρές πιέσεις για το γλωσσικό ζήτημα, όταν οι Αγγλοσάξονες ήθελαν να συναινέσει,
αλλά ο ίδιος δεν υπέκυψε και τους αντιμετώπισε με εκείνο το ακαταμάχητο σθένος που τον διέκρινε.
Η επιχειρηματολογία του ήταν καταλυτική, στηριγμένη στον Καταστατικό Χάρτη του Ο.Η.Ε. Η Αγγλική γλώσσα εν τέλει δεν καθιερώθηκε ως επίσημη στην Κύπρο. Αυτή η ιστορική στιγμή καταγράφεται ως μία νίκη της ελληνικής διπλωματίας για το γλωσσικό ζήτημα της Κύπρου, επιβεβαιώνοντας τον στίχο του Ελύτη: «Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική».
Νταβός
Όμως την ανάταση του 1987 και το υψηλό φρόνημα του λαού, υπονόμευσε η συμφωνία του Νταβός στις 30 Γενάρη 1988. Μέσα σε λίγους μήνες τέτοια ανατροπή δεν είχε ξαναγίνει. Από το αντίσκηνο της Αθήνας των αντικατοχικών εκδηλώσεων και την πολεμική αναμέτρηση που εξήγγειλε, ο τότε πρωθυπουργός, διεθνώς σε περίπτωση που η Τουρκία θα παραβίαζε τα
κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος, συρθήκαμε σε μία επαίσχυντη συμφωνία που όπως προέβλεψε ο έμπειρος διπλωμάτης θα την πληρώναμε πολύ ακριβά. Όταν διάβασε δε, το κοινό ανακοινωθέν Παπανδρέου- Οζάλ, όπου δεν υπήρχε καμία αναφορά, πώς θα επιδιωχθεί η ειρηνική διευθέτηση των ελληνοτουρκικών διαφορών με την Κύπρο ημικατεχόμενη από την Τουρκία, δεν δίστασε ούτε στιγμή και υπέβαλε την παραίτησή του. Η ιστορική αυτή πράξη ενός διπλωμάτη που βρίσκονταν μπροστά σε μία λαμπρή καριέρα, πρέπει να διδάξει τους νεότερους διπλωμάτες, στρατιωτικούς, πολιτικούς και τους νέους μας, που θα κληθούν να υπερασπιστούν την πατρίδα μας και τον απανταχού Ελληνισμό.
