+ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ - Τρίπτυχο για τον Μιχάλη Γκανά

*
Γεννημένος στον Τσαμαντά Θεσπρωτίας το 1944, ο Μιχάλης Γκανάς, ποιητική φωνή κορυφαία της γλώσσας μας, γιορτάζει εφέτος τα 80 του χρόνια. Με αφορμή την επέτειο, αναδημοσιεύουμε εδώ τρία παλιότερα κείμενα του Κώστα Κουτσουρέλη αφιερωμένα στο έργο του, πρωτότυπο και μεταφραστικό.
~.~

του ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Ι. Τα ποίηματα 1978-2012

Τους σημερινούς ποιητές, και δικαίως, το ευρύ κοινό τους έχει πάρει από στραβό μάτι. Τους θεωρεί στριφνούς, δύσκολους, ακατάδεκτους. Δύσκολα τους πιάνει στο χέρι του. Αλλά και οι ποιητές από τη μεριά τους, δεν σκοτίζονται και πολύ για αναγνώστες κι απήχηση, μόνη ευγενική φιλοδοξία που τρέφουν είναι να εκφράσουν το ακατάβλητό τους εγώ. Τόσο που και όταν ακόμη, μία στις τόσες, κάποιος από τη συντεχνία κατορθώνει να σπάσει τον κλοιό, να γίνει γνωστός, οι συνάδελφοί του δεν του το συγχωρούν.


Τη δημοτικότητα της Κικής Δημουλά, λ.χ., πολλοί ομότεχνοί της τη θεωρούν ύποπτη, δεν είναι λίγοι όσοι της κουνούν το δάχτυλο δημόσια ότι στα τελευταία της βιβλία έχει βάλει νερό στο κρασί της, ότι επαναλαμβάνεται, ότι αυτοπροβάλλεται υπέρμετρα κ.ο.κ., κ.ο.κ… Από την άλλη, υπάρχουν ποιητές που στους κύκλους των μυημένων θεωρούνται σπουδαίοι, αλλά το όνομά τους κυκλοφορεί λίγο πολύ σαν έγγραφο διαβαθμισμένο, απρόσιτο στους πολλούς. Ο Βύρων Λεοντάρης είναι, αλίμονο, η πιο εξέχουσα τέτοια περίπτωση.

Ο Μιχάλης Γκανάς δεν ανήκει ούτε στη μια ούτε στην άλλη κατηγορία. Το αργότερο από την Παραλογή (1993), αν όχι ήδη από τα Γυάλινα Γιάννενα (1989), έδωσε βιβλία που και διαβάστηκαν και θαυμάστηκαν πολύ, από αναγνώστες κάθε λογής, επαΐοντες και κοινούς. Του απονεμήθηκαν βραβεία και έπαθλα αλλά τραγουδήθηκε κι από χιλιάδες. Κατόρθωσε να γίνει περίοπτος τόσο εντός όσο και εκτός του κλειστού λογοτεχνικού περιβόλου. Ποιος από τους νεώτερους, τους συνηλικιώτες του έστω, μπορεί να ισχυριστεί κάτι αντίστοιχο;

Ένας ήταν χθες ο θριαμβευτής, ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά πόσοι και πόσοι οι ηττημένοι... Ένας μικρός απολογισμός.

Του Κώστα Κουτσουρέλη 

- Ο νεοφιλελευθερισμός, η "ελεύθερη αγορά" και η υποτιθέμενη αόρατη χειρ της. Ο τραμπικός προστατευτισμός θα ανακινήσει νέους εμπορικούς πολέμους με Ευρώπη και Κίνα, θα προωθήσει την επαναβιομηχάνιση των ΗΠΑ και θα πλήξει ακόμη πιο καίρια την ήδη βαρέως ασθενούσα παγκοσμιοποίηση. Η σημασία του χρηματιστηριακού κεφαλαίου και των υπηρεσιών, πρόσκαιρα τουλάχιστον, θα υποβαθμιστεί, το νέο μεταποιητικό κεφάλαιο (λέγε με Μασκ) θα έρθει στο προσκήνιο. Ο νέος οικονομικός εθνικισμός θα έχει πολλαπλές ιδεολογικές επιπτώσεις στην πολιτική και στην κουλτούρα. Ιδιαιτέρως θα πλήξει το απαρχαιωμένο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που λόγω των ιδεοληψιών και της δυσκινησίας της κινδυνεύει πια με καθολική υποβάθμιση. Η χθεσινή κατάρρευση της γερμανικής κυβέρνησης και η επαπειλούμενη χρεοκοπία της Γαλλίας θέτουν ήδη σε κίνηση διαλυτικές δυνάμεις.

- Ο γουοκισμός, οι δικαιωματιστές, η "πολυπολιτισμικότητα", η πολιτική ορθότητα και η ακυρωτική κουλτούρα. Εδώ το πλήγμα ίσως αποδειχθεί θανάσιμο. Ακόμη και η Κάμαλα Χάρρις δεν τόλμησε προεκλογικά να παίξει το χαρτί της "πρώτης γυναίκας Προέδρου" (και πρώτης μαύρης, και Ασιάτισας κ.ο.κ.). Τόσο απαξιωμένη είναι πλέον στην κοινή γνώμη η λογική των ποσοστώσεων και τόσο απεχθείς οι συνδικαλιστικού τύπου αξιώσεις των πάσης φύσεως μειονοτήτων. Ετερογονία των σκοπών... Ο αναιδής ζηλωτισμός τους δεν αποκλείεται να οδηγήσει στο άλλο άκρο: την πλήρη κατάργηση κάθε μέτρου θετικής διάκρισης και υποστήριξης των εκκινούντων από μειονεκτική θέση. 

- Τα ανοιχτά σύνορα και η ανεξέλεγκτη μετανάστευση. Ο θρίαμβος του Τραμπ μεταξύ των λατινόφωνων ψηφοφόρων είναι ανατροπή που οι επιπτώσεις της ξεπερνούν κατά πολύ τον ορίζοντα της επόμενης τετραετίας. Οι Δημοκρατικοί ήταν βέβαιοι ότι με τους επήλυδες θα εξασφαλίσουν την μόνιμη πολιτική ηγεμονία, τέτοια ήταν η ρητορική τους εδώ και τριάντα περίπου χρόνια. Ο Τραμπ όμως απέδειξε εμπράκτως ότι τα στρώματα αυτά είναι φυσικοί σύμμαχοι του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Ως τα κατ' εξοχήν θύματα της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης (όπως ήδη ο Μαρξ και ο Ένγκελς είχαν δείξει στον καιρό τους), πλέον γίνονται τμήμα ενός νέου μεγάλου εργατικού συνασπισμού. Το ότι και κοινωνικά οι Λατίνοι είναι συντηρητικοί (οπαδοί της παραδοσιακής οικογένειας, θρησκευόμενοι κ.λπ.) συντελεί σ' αυτό. Στις λατινοαμερικανικές κοινότητες της παραμεθορίου που υπέφεραν από την μεταναστευτική πλημμυρίδα, ο Τραμπ κυριολεκτικά σάρωσε. Οι τάσεις στην Ευρώπη είναι ανάλογες, αργά ή γρήγορα ακόμη και οι Βρυξέλλες θα αναγκαστούν να το παραδεχτούν.

Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ: Ένας «γλυκός» παγκόσμιος δυνάστης

*

του ΑΓΓΕΛΟΥ ΧΡΥΣΟΓΕΛΟΥ

Το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ μπορεί να θεωρηθεί το αρχαιότερο εν ενεργεία κόμμα της σύγχρονης πολιτικής εποχής. Αν και έχει ιδρυθεί επίσημα το 1828, έλκει την καταγωγή του από το κόμμα του Τόμας Τζέφφερσον (που κατά καιρούς ονομαζόταν και «Ρεπουμπλικανικό», περιπλέκοντας λίγο την ιστορία), το οποίο κυβερνούσε τις ΗΠΑ από το 1800.

Μέχρι την δημιουργία του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος του Αβραάμ Λίνκολν και τον εμφύλιο πόλεμο το 1861, το Δημοκρατικό Κόμμα ήταν το κυρίαρχο κόμμα των ΗΠΑ, ταυτισμένο με τα αιτήματα κυρίως των γεωργών και ιδιοκτητών γης σε μια αγροτική χώρα που επεκτεινόταν επιθετικά στην βορειοαμερικανική ήπειρο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρώτος ήρωας και ουσιαστικός ιδρυτής του ήταν ο στρατηγός και πρόεδρος Άντριου Τζάκσον, ο πρωτοτυπικός λαϊκιστής πολιτικός και σφαγέας των αυτοχθόνων κατοίκων («Ινδιάνων») της Αμερικής.

Η ιδεολογία του Δημοκρατικού Κόμματος είναι δύσκολο να αποτυπωθεί. Συμβατικά μιλάμε για ένα «κεντροαριστερό» κόμμα, liberal με την αμερικανική ορολογία, το οποίο έχει το παράδοξο παρελθόν ότι ήταν κάποτε το κόμμα του Αμερικανικού Νότου και του ρατσισμού σε βάρος των Αφροαμερικανών, μέχρι που αυτή η «ανωμαλία» διορθώθηκε την δεκαετία του ’60 όταν οι ελίτ του Δημοκρατικού Κόμματος αποφάσισαν να στοιχηθούν πίσω από τα κινήματα των μαύρων. Χωρίς να είναι λανθασμένη αυτή η αφήγηση, δεν εξηγεί πλήρως το γιατί το Δημοκρατικό Κόμμα είναι τόσο δημοφιλές εκτός των ΗΠΑ σήμερα, ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Ειδικά από την δεκαετία του ’90 και μετά, το Δημοκρατικό Κόμμα είναι στο μυαλό μας το «ευρωπαϊκό» κόμμα των ΗΠΑ, αντιτιθέμενο στην σπηλαιώδη βαρβαρότητα των Ρεπουμπλικάνων.

Για να γίνει κατανοητή αυτή η γοητεία του Δημοκρατικού Κόμματος πρέπει να κατανοηθεί καλύτερα τόσο η ιδεολογία του όσο και ο ρόλος που αυτό το κόμμα παίζει στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα. Οι απαρχές της ιδεολογίας των Δημοκρατικών βρίσκονται στις φιλοσοφικές συζητήσεις των αμερικανικών ελίτ των τελών του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα, που με την σειρά τους ήταν προέκταση των συζητήσεων και πολιτικών διαμαχών των αντιτιθέμενων αριστοκρατικών πολιτικών μερίδων στην Αγγλία του 17ου και 18ου αιώνα.

«Ψηφίστε για να βάλετε τέλος στην εποχή Τραμπ".

του ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

«Ψηφίστε για να βάλετε τέλος στην εποχή Τραμπ".

Το εντιτόριαλ των Τάιμς της Νέας Υόρκης για τις μεθαυριανές προεδρικές εκλογές στην Αμερική δεν θα μπορούσε να διατυπωθεί πιο οξύμωρα. "Εποχή Τραμπ;" Μα εδώ και τέσσερα σχεδόν χρόνια κυβερνούν ο Μπάιντεν και η Χάρρις. Και επί οχτώ χρόνια πριν από αυτόν κυβερνούσε τις ΗΠΑ ο Μπαράκ Ομπάμα. Και τα τέσσερα αυτά χρόνια που έμεινε στην εξουσία ο Τραμπ, και μετά που την άφησε, βρισκόταν διαρκώς υπό απηνή διωγμό, μηντιακό, κοινοβουλευτικό, δικαστικό, φυσικό. Δύο απόπειρες καθαίρεσης, τέσσερις ποινικές διώξεις για καμιά εκατοστή αδικήματα που είναι δυνατόν να τον κλείσουν ισοβίως στη φυλακή, δύο αστικές προσφυγές που αν τελεσιδικήσουν θα τον φέρουν στα πρόθυρα της οικονομικής εξόντωσης, δύο απόπειρες δολοφονίας.

Ελάχιστα από αυτά που προσπάθησε να κάνει, ιδίως στην εξωτερική πολιτική, δεν υπονομεύθηκαν εκ των έσω από το κράτος που υποτίθεται ότι διηύθυνε, δεν διαστρεβλώθηκαν γελοιογραφικά από τα ΜΜΕ, δεν κατασυκοφαντήθηκαν ακόμη κι από αυτούς που αργότερα ερχόμενοι στην εξουσία τα μιμήθηκαν κυνικά. Από πότε λοιπόν τις περιόδους της ιστορίας τις σφραγίζει ένας, κατά κύριο λόγο, αντιπολιτευόμενος, που είναι επιπλέον αποσυνάγωγος, δακτυλοδεικτούμενος, κυνηγημένος;

Παρ' όλα, βγάζει νόημα αυτός ο παράδοξος τίτλος. Είναι το νόημα της απόγνωσης, είναι ένα συγχρόνως θρασύ και κατατρομαγμένο "φτάνει, επιτέλους!" από τις ιθύνουσες τάξεις της Δύσης, που ένα τυχαίο γεγονός, η ανέλπιστη κατάρρευση της ΕΣΣΔ, τους χάρισε για λίγα χρόνια την κοσμοκρατορία, και νόμισαν στα σοβαρά ότι από εδώ κι εμπρός τίποτε και κανείς δεν θα προβάλλει αντίσταση στα θέλω τους. Είναι μια κραυγή αυτός ο τίτλος, μια έκκληση από τους πρώην νικητές να τους επιστραφούν τα κέρδη που τα είχαν για αναπαλλοτρίωτα, να σταματήσει η ιστορία και να γυρίσει πίσω στο 1989, στο 1999, στο 2003.

Μάταια έκκληση. Χάσει-κερδίσει ο Τραμπ (και το πιθανότερο αυτή τη στιγμή είναι να κερδίσει, ίσως και άνετα), η ιστορία δεν πάει αναπόταμα. Η εποχή που εκπνέει δεν είναι η εποχή Τραμπ. Είναι η εποχή των αντιπάλων του, η εποχή των Ομπάμα, των Μπους και των Τσέινυ, των Κλίντον. Ο καιρός που όλοι αυτοί και οι όμοιοί τους ισοπέδωναν ανενόχλητοι χώρες ολόκληρες, που ανέτρεπαν κατά το δοκούν κυβερνήσεις, που εκβίαζαν με κυρώσεις τους πάντες και τα πάντα, που απαιτούσαν γην και ύδωρ, έχει παρέλθει.

Νέοι ανταπαιτητές έχουν προβάλει στον ορίζοντα. Το κέντρο ισχύος του πλανήτη έχει μετατεθεί στην Ευρασία και η αγγλόσφαιρα, εξαντλημένη από την αποτυχία της να παγιώσει την τυχερή μεταψυχροπολεμική της ηγεμονία, αφενός μεν αναδιπλώνεται στη φυσική της θέση της, στην περιφέρεια, αφετέρου δε σπαράσσεται από ιδεολογικούς εμφυλίους και νεοζηλωτικές συρράξεις.

Ο Τραμπ είναι απλώς ο εκφραστής αυτής της εξάντλησης, ο προπομπός της αναδίπλωσης. Είναι το παιδί που λέει ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός. Και το απερχόμενο καθεστώς τον απεχθάνεται όχι τάχατε για την χυδαία αισθητική και την ωμή ρητορική του (οι ίδιοι άνθρωποι τον υμνούσαν δέκα χρόνια πριν γι' αυτήν!), αλλά επειδή το ξυπνάει από το όνειρο του εαυτού του.

Οι ένδοξες μέρες του γουοκισμού και της πολιτικής ορθότητας στη Δύση σιγά σιγά εξαντλούνται.

Του Κώστα Κουτσουρέλη 

Πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι οι ένδοξες μέρες του γουοκισμού και της πολιτικής ορθότητας στη Δύση σιγά σιγά εξαντλούνται. Αν η Χάρρις ηττηθεί στις προεδρικές εκλογές της παραμεθεπόμενης Τρίτης, θα έχει συμβάλλει, άθελά της, πολύ σ' αυτό το τέλος. Καμιά της παρέμβαση σε αυτόν τον εκλογικό κύκλο δεν προκάλεσε τόση θυμηδία, όσο εκείνο το προ τετραετίας βίντεο που έφεραν στο φως οι Ρεπουμπλικάνοι και την παρουσιάζει να υποστηρίζει με πάθος, τι; Ότι το σωφρονιστικό σύστημα πρέπει να καλύπτει το κόστος της "θεραπείας" για τους παράνομους μετανάστες που εκτίουν ποινή φυλάκισης στις  αμερικανικές φυλακές και θέλουν... να αλλάξουν φύλο. 

Ακόμη και μετριοπαθείς υποστηρικτές των Δημοκρατικών δεν κρύβουν πλέον την αγανάκτησή τους για αυτή την αυτοθέλητη αιχμαλωσία του κόμματος στην φαιδρότητα του περιθωρίου. Και φερέλπιδες Δημοκρατικοί πολιτικοί βλέπουν την υποψηφιότητά τους να βουλιάζει κάθε φορά που αναγκάζονται να υπερασπιστούν την συμμετοχή βιολογικών ανδρών στα γυναικεία σπορ ή να υπεκφύγουν στο ερώτημα "τι είναι γυναίκα;" 

Γενικά, τα ιδεολογικά λάβαρα του αριστερώνυμου λιμπεραλισμού είναι σε υποστολή. Στο εντελώς πρόσφατως βιβλίο του, "We Have Never Been Woke. The Cultural Contradictions of a New Elite", ο κοινωνιολόγος Μούσα αλ-Γκάρμπι δείχνει πώς οι νέες καπιταλιστικές ελίτ καταχράστηκαν τη γλώσσα της κοινωνικής δικαιοσύνης για να συγκεντρώσουν περισσότερη εξουσία και κύρος και χωρίς να βοηθούν σε κάτι πραγματικά τους περιθωριοποιημένους και τους μειονεκτούντες.

Το τέλος της Νεωτερικότητας

*

του ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Ως λέξη η Νεωτερικότητα είναι φορτισμένη με ποικίλες, όχι πάντοτε συμβατές μεταξύ τους, έννοιες. Προσωπικά, προτιμώ τον όρο Νέοι Χρόνοι γιατί έχει το προτέρημα να μην κάνει διάκριση μεταξύ της διαφωτιστικής και της αμέσως πρότερης περιόδου. Τα περισσότερα γνωρίσματα της νεωτερικής εποχής, όπως η εκκοσμίκευση, η πρωτοκαθεδρία του Λόγου και ιδίως της επιστήμης, το ενιαίο, κεντρικά οργανωμένο κράτος, η επικράτηση του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, ακόμη και η πρώτη αποκρυστάλλωση των εθνικών μορφωμάτων έχουν τις καταβολές τους στην περίοδο που προηγήθηκε του Διαφωτισμού, ανατρέχουν στον όψιμο Μεσαίωνα. Από τότε έως τις μέρες μας επικρατεί χρονικό συνεχές.

Το συνεχές αυτό έχει βεβαίως σταθμούς, και ο Διαφωτισμός είναι ένας από αυτούς. Ωστόσο, δεν θα ήταν συνετό να τον υπερτιμούμε, αποδίδοντας στη διαπάλη των κοσμοεικόνων και των ιδεών αξία μεγαλύτερη εκείνης που πράγματι διαθέτει. Για να γίνω σαφέστερος, η βιομηχανική επανάσταση υπήρξε κατά την κρίση μου ιστορικό γεγονός σημαντικότερο της Γαλλικής Επανάστασης και του διαφωτιστικού κινήματος. Στον πλανήτη υπάρχουν σήμερα πολιτικές οντότητες –κράτη, κόμματα, κινήματα– που δεν συμμερίζονται τους θεσμούς και τα οργανωτικά σχήματα που η Επανάσταση του 1789 εγκαινίασε. Όμως δεν νοείται οργανωμένος συλλογικά βίος που να μην εξαρτάται από τη βιομηχανία και την τεχνική.

Εν προκειμένω, θα περιορίσω τις παρατηρήσεις μου στην περίοδο των τριών τελευταίων αιώνων, στην νεωτερικότητα επομένως υπό την στενή της έννοια. Φτάνει να συγκρατήσουμε ότι τα φαινόμενα για τα οποία μιλάμε έχουν παρελθόν κατά πολύ απώτερο. Το σημερινό χρηματοπιστωτικό σύστημα, λ.χ., ανατρέχει στην Τοσκάνη του 13ου αιώνα, στην επινόηση της λογιστικής και την ίδρυση ενός θεσμού που το κοσμοϊστορικό του βάρος επιβεβαιώνεται στην εποχή μας καθημερινά: των τραπεζών.

~.~

Ποια είναι η ειδοποιός διαφορά της νεωτερικής εποχής από τις προηγούμενες; Εντελώς επιγραμματικά, η ιστορικά πρωτοφανής και στην πράξη άκρως επαναστατική σύζευξη τριών πραγμάτων: του μεσσιανισμού, της εκκοσμίκευσης και του πρωτείου του Λόγου. Η Νεωτερικότητα είναι έλλογος κοσμικός μεσσιανισμός, με άλλα λόγια ένα κίνημα που επιδιώκει τη σωτηρία του ανθρώπου στον επίκαιρο ενθαδικό κόσμο με έλλογα και ενδιάθετα μέσα.

Το φως γητεύεται από το σκοτάδι

*

ΠΕΡΑΣΤΙΚΑ & ΠΑΡΑΜΟΝΙΜΑ
Καιρικά σχόλια από τον ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Με μάζα 4.000.000 φορές μεγαλύτερη του Ήλιου, ο Τοξότης Α είναι η υπερμεγέθης μελανή οπή που καταλαμβάνει το κέντρο του Γαλαξία μας. Πάνω από 100 δισεκατομμύρια αστέρια περιστρέφονται γύρω του. Μια ακόμη ένδειξη, ίσως, ότι το φως πάντα γητεύεται από το σκοτάδι.

(Η φωτογραφία, πρόσφατη, απεικονίζει τις σπειροειδείς γραμμές του μαγνητικού του πεδίου.)

~.~

Η «στροφή» του Παπαδιαμάντη, η «στροφή» του Καβάφη, η «στροφή» του Παπαγιώργη… Για μια ορισμένη, ρομαντικών καταβολών θα έλεγα, αναγνωστική μερίδα, ο αναπροσανατολισμός ενός συγγραφέα είναι σημάδι ότι αναζήτησε και βρήκε επιτυχώς τον «πραγματικό» εαυτό του. Στην πράξη (αναφέρομαι και στην ωραία ομιλία του παπα-Βαγγέλη Γκανά στο Συμπόσιο της Σκιάθου), συγκυριακοί παράγοντες παίζουν ίσως τον μεγαλύτερο ρόλο.

Η μεγάλη ζήτηση λ.χ. των παπαδιαμαντικών διηγημάτων από τον Τύπο της εποχής, έπαιξε αδιαφιλονίκητα τον κύριο ρόλο στη «στροφή» του Παπαδιαμάντη προς το διήγημα. Τι θα γινόταν αν τα μυθιστορήματά του είχαν παρόμοια ζήτηση και έμενε πιστός στο είδος, δεν το γνωρίζουμε. Θα τον έκανε όμως κάτι τέτοιο «λιγότερο» Παπαδιαμάντη; Προφανώς όχι, θα τον έκανε έναν «άλλο» Παπαδιαμάντη για τον απλό λόγο ότι εαυτός μονότροπος και ενικός δεν υπάρχει. Όπως το δείχνουν τα παραδείγματα των μέγιστων (από τον Σαίξπηρ ώς τον Γκαίτε κι από τον Μπαλζάκ ώς τον Πεσσόα), το εγώ είναι πολυστρώματο, είμαστε με «τα» εγώ μας όπως γράφει ο Παλαμάς.

Κάθε συγγραφέας (και κάθε άνθρωπος…) στέκεται κάθε στιγμή σε μια πολύκλαδη διασταύρωση, οι δυνατότητες που έχει εμπρός του είναι πολλές. Συνήθως παίρνει κανείς τον πιο πολύφερνο δρόμο, τον δρόμο της ειδίκευσης, αυτόν που του υπόσχεται την καλύτερη αποδοχή. Αν ο πολεμογράφος νεαρός Παπαγιώργης είχε παρόμοια επιτυχία με τους ομολόγους του στο εξωτερικό, αν είχε στήλη λ.χ. όχι στο Πλανόδιον αλλά στο Βήμα, δεν θα έμενε πιστός σ’ αυτό το είδος γραφής; Αν δεν είχε κλονιστεί η υγεία του, θα στρεφόταν προς το συναξάρι των προσωπικών παθών; Αν ο Καβάφης είχε αναγνωριστεί με τα ποιήματα που έγραφε ώς τα σαράντα του, θα τα αποκήρυσσε αργότερα; Θα βδελυσσόταν ποτέ τόσο πολύ τον «ρομαντισμό», που όμως, όπως όλα δείχνουν, τόσο πολύ στα νιάτα του αγάπησε;

~.~

Μέχρι που φτάνει η ενδοχώρα των εμπολέμων; ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΝΑ ΓΊΝΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΣΤΟΧΟΙ!!!

Του Κώστα Κουτσουρέλη 

Με τη δοκιμασμένη λογική του "λαγού", οι Ολλανδοί δήλωσαν ότι επιτρέπουν απεριόριστη χρήση, ώς βαθιά στο έδαφος της Ρωσσίας, των όπλων με τα οποία εφοδιάζουν το Κίεβο. Σύντομα θα ακολουθήσει πιθανότητα και όλο το υπόλοιπο ΝΑΤΟ, οι αναφορές μιλούν ακόμη και για παράδοση πυραύλων τύπου Τόμαχωκ στους Ουκρανούς, βεληνεκούς 2000 χλμ.

Κανείς θα πει, γιατί όχι; Γιατί να μην μπορεί η εμπόλεμη Ουκρανία να πλήξει τον αντίπαλό της βαθιά στην ενδοχώρα του; Η απάντηση είναι απλή: διότι η βαθιά ενδοχώρα της Ουκρανίας είναι οι νατοϊκές δυνάμεις και βάσεις πέριξ της. Αναγνωριστικά αεροσκάφη και πλοία, εφοδιοπομπές, κέντρα εκπαίδευσης και στρατηγεία που μετέχουν άμεσα στον πόλεμο υπάρχουν σε πολλές νατοϊκές χώρες όμορες και μη της Ρωσσίας. 

Αν η Ουκρανία έχει το δικαίωμα να πλήξει μια ρωσσική βάση στα Ουράλια λ.χ., έχει και η Ρωσσία το δικαίωμα να ανταποδώσει ισοπεδώνοντας μια βάση στην Πολωνία ή τη Ρουμανία ή καταρρίπτοντας ένα αμερικανικό αεροσκάφος στη Μαύρη Θάλασσα; Αν υπάρξει σοβαρή επίθεση στο Κρεμλίνο, δικαιούται η Μόσχα να χτυπήσει το Βερολίνο; Αυτά τα ερωτήματα τίθενται και δεν είναι φιλολογικού ενδιαφέροντος.

Έως τώρα Ρωσσία και ΝΑΤΟ είχαν μια άτυπη συμφωνία.

Ασυγχώρητος «εμπειρογνώμονας των ντόπιων ηθών».

Του Κώστα Κουτσουρέλη 

Για τον Χρήστο Γιανναρά, το πιο καίριο εγκώμιο το χρωστάμε στον Κωστή Παπαγιώργη. Ήταν, πράγματι, «εμπειρογνώμονας των ντόπιων ηθών». Από τα χρόνια του '60 κρατούσε, επίμονα, έναν καθρέφτη μπροστά μας και μας έδειχνε τι είμαστε: μασκαράδες σε χώρα μασκαρεμένη. Πώς να του το συγχωρήσουμε έπειτα;  

Αντιγράφω (από παλιό Αθηνόραμα) τη φράση του Παπαγιώργη: 

«Όπως έχουν τα πράγματα τις τελευταίες δεκαετίες στη Γραικία, για να εγκολπωθείς τη γνώμη ενός εμπειρογνώμονα επί των ντόπιων ηθών, πρέπει αρχικά να γίνεις εχθρός του. Είναι μοιραίο. Ωσότου να καταλάβει κανείς ότι η χώρα είναι μασκαρεμένη και βιώνει βίο μασκαρά, περνάει περίπου μισός αιώνας. Και μετά; Άδηλον. Διότι αναγκάζεσαι να ζεις μεταξύ "εχθρών" και "νεωτεριστών" της δεκάρας και να σε διαβάζουν άνθρωποι τυφλοί που έχουν όμως μάτια από τον κώλο. Όλοι οι καλοί σ’ αυτόν τον τόπο πήγαν από μαράζι και μελαγχολία.»

Μετακένωση εγκεφάλων

Του Κώστα Κουτσουρέλη 

Ο μέσος Έλληνας, ιδίως ο νεότερος, ξέρει πολύ περισσότερα πράγματα για τις Ηνωμένες Πολιτείες παρά για την πατρίδα του. Ιστορία, γεωγραφία, τέχνη ελληνική της διαχρονίας, τού είναι ξένες. Μπορεί να πέφτει διαρκώς επάνω τους, αλλά στη ζωή του την ετεροτραφή και ετεροκίνητη δεν αντιπροσωπεύουν παρά διαλείμματα εξωτικά, νησίδες ενός μουσειακού παρελθόντος που ένας θεός ξέρει γιατί επιπλέουν ακόμη πάνω στον ωκεανό της ασφάλτου, του μπετόν και του πλαστικού που τον περιβάλλει. 

Αντιθέτως, χάρη στους μεγαπροβολείς του Χόλλυγουντ και τα γρανάζια του "ελεύθερου" εμπορίου, η αμερικανική ιστορία και κουλτούρα, ακόμη και η πιο ασήμαντη πτυχή της, τού είναι οικεία. Δεν έχει σημασία αν δεν την γνωρίζει συστηματικά, αν δεν μπορεί να ονομάσει από στήθους τους πρωταγωνιστές και τα επεισόδιά της. Σημασία έχει ότι ανήκει στα κρίσιμα διαμορφωτικά του βιώματα, την έχει εγκολπωθεί από την πιο τρυφερή ηλικία, έχει ζυμωθεί μαζί της από τον καιρό που έπαιζε καουμπόυδες και ινδιάνους. Και επειδή όλοι κατοικούμε τον κόσμο πρωτίστως με το συναίσθημα και τη φαντασία μας, με τη σειρά του κι αυτός της ανήκει - τον έχει αποικιοποιήσει, για να το πω έτσι, νοερά. Αδυνατεί πια να αυτοκατανοηθεί χωρίς εκείνη.  

Σε ακόμη χειρότερη θέση είναι ο Έλληνας διανοούμενος, συγγραφέας, καλλιτέχνης. Καθώς πάσχει από το μόνιμο σύμπλεγμα του ημιμαθούς επαρχιώτη που έχει ανάγκη να επιδεικνύει διαρκώς την "ενημέρωσή" του για τα τεκταινόμενα έξω μπας και θαμπώσει τους ιθαγενείς (ο αναγνώστης μου ας επινοήσει όνομα κατάλληλο γι' αυτή τη νόσο), και καθώς τα πάντα τα προσλαμβάνει περίπου αυτοματικά μέσω αγγλόφωνων διαύλων (η πραγματική πολυγλωσσία εδώ σε μας έχει δραματικά υποχωρήσει μεταπολιτευτικά), δεν βλέπει μόνο τον τόπο του με τον αμερικανικό φακό, αλλά και όλο τον κόσμο. 

Ο Τζέι Ντι Βάνς, που χρίστηκε υποψήφιος αντιπρόεδρος των Ρεπουμπλικανών

Του Κώστα Κουτσουρέλη* 

Για τον Τζέι Ντι Βάνς, που μόλις χρίστηκε υποψήφιος αντιπρόεδρος των Ρεπουμπλικανών, έγραφα εδώ τον Μάιο του 2021: 

«Με το "Τραγούδι του Χιλμπίλη" (στα ελληνικά από το Δώμα) ο Τζέημς Ντ. Βανς δεν έγραψε μόνο ένα παγκόσμιο μπεστσέλλερ. Μας έδωσε τη ζωηρότερη και συγκινητικότερη εικόνα της λευκής εξαθλιωμένης Αμερικής των Μεσοδυτικών Πολιτειών και της Ζώνης της Σκουριάς, εκείνης που έφερε τον Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία. 

Από τον Τραμπ ο νεαρότατος Βανς, γεννημένος το 1984, κράτησε αρχικά αποστάσεις. Τώρα όμως που κατεβαίνει στις εκλογές για να διεκδικήσει την γερουσιαστική έδρα του Οχάιο για λογαριασμό των Ρεπουμπλικανών, φαίνεται ότι έχει αποσπάσει και τις ευλογίες του πρώην προέδρου. Σίγουρα πάντως έχει την υποστήριξη ισχυρών παραγόντων που ξιφουλκούν όπως αυτός κατά της παγκοσμιοποίησης. "Δημοκρατική Αμερική ή παγκόσμια ολιγαρχία, αυτό είναι το δίλημμα", έγραψε τελευταία σ' ένα πύρινο κείμενό του κατά του "χυλού της παγκοσμιοποίησης". 

Κάποιοι βλέπουν ήδη σ' αυτόν το σύμβολο της νέας συντηρητικής Αμερικής, έναν άνθρωπο που ανέβηκε ψηλά και επέβαλε την παρουσία του στις φιλελεύθερες ελίτ, δεν έπαψε όμως στιγμή να τις απεχθάνεται, ούτε ξέχασε την καταγωγή του από τους απελπισμένους. Τον 19ο αιώνα με τέτοιο προφίλ ένας νεαρός διανοούμενος περνούσε αυτομάτως στην πρωτοπορία του εργατικού κινήματος, πάει να πει της Αριστεράς. 

Για τις μετατοπίσεις στο εκλογικό αποτέλεσμα

Του Κώστα Κουτσουρέλη 

Μια από τις αυταπάτες του Διαφωτισμού ήταν πάντα ότι διαχωρίζοντας την Εκκλησία από το Κράτος, μπορεί να κρατήσει κανείς τη θρησκεία μακριά από την πολιτική. Μια ματιά σε κράτη από την απαρχή τους αμιγώς κοσμικά, τις ΗΠΑ ή την Τουρκία  λ.χ., δείχνει το μέγεθος της πλάνης. 

Ο προτεσταντικός ριζοσπαστισμός στις ΗΠΑ, η εθνική ορθοδοξία του Πούτιν, ο πολιτικός ισλαμισμός σε όλες του τις εκδοχές, ο ινδουϊσμός του Μόντι, ο ζηλωτικός ιουδαϊσμός του Νετανιάχου είναι οι αποδείξεις. 

Μια δεύτερη αυταπάτη του Διαφωτισμού είναι ότι η θρησκεία έχει να κάνει με την πίστη, ότι μπορεί κανείς να αρκείται στα του οίκου του στο μέτρο που του δίνεται η ελευθερία να το κάνει. Η θρησκεία όμως μόνο δευτεροτριτευόντως έχει να κάνει με την πίστη και τα θεολογικά δόγματα. Η θρησκεία προσδίδει ταυτότητα, πυξίδα, προσανατολισμό, κοινωνικοποιεί, διαπλάθει συλλογικότητες, είναι δίχτυ κοινοτικής ασφάλειας και μέριμνας. Αυτή είναι η κύρια λειτουργία της, όχι η λατρεία σ' ένα εν υψίστοις Ανώτατο Ον.

Η νεωτερικότητα όλα αυτά προσπάθησε να τα αναπληρώσει, και το πέτυχε για ένα διάστημα, με την οικονομική ανάπτυξη και το κράτος προνοίας. Από τη στιγμή που και το ένα και το δεύτερο στόμωσαν, ήταν επόμενο ότι κάτι άλλο θα επιχειρούσε να πάρει τη θέση τους. 

Όταν ο λαός καταντά όχλος

~ . ~

του ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Ο ξεπεσμός του δήμου σε όχλο, ο εκφαυλισμός ενός λαού και η κατάληξή του σε αποφάσεις μακροπρόθεσμα αυτοκαταστροφικές, είναι από τα βασικότερα θέματα της αρχαίας πολιτικής σκέψης. Όχι μόνο στον Αριστοτέλη, αλλά και στον Πλάτωνα και τον Θουκυδίδη, η παθολογία της αγελαίας μάζας έχει κεντρική θέση.

Δεν χρειάζεται όμως να μείνει κανείς στους Αρχαίους. Στην νεώτερη ελληνική λογοτεχνία, κριτική του όχλου βρίσκει κανείς σε πλείστους όσους ποιητές μας. Στον «Ρωμιό» του Σουρή λ.χ., ποίημα-κοίτασμα εθνικής αυτογνωσίας:

Βρίζω Εγγλέζους, Ρώσσους, και όποιους άλλους θέλω,
και στρίβω το μουστάκι μου αγέρωχο πολύ,
και μέσα στο θυμό μου κατά διαόλου στέλλω
τον ίδιον εαυτό μου, και γίνομαι σκυλί.

Φέρνω τον νούν στον Διάκο και εις τον Καραΐσκο,
κατενθουσιασμένος τα γένια μου μαδώ,
τον Έλληνα εις όλα ανώτερο τον βρίσκω,
κι επάνω στην καρέκλα χαρούμενος πηδώ.

Την φίλη μας Ευρώπη με πέντε φασκελώνω,
επάνω στο τραπέζι τον γρόθο μου κτυπώ…
εχύθη ο καφές μου, τα ρούχα μου λερώνω,
κι όσες βλαστήμιες ξέρω αρχίζω να τις πω.

Αλλά και στον Βάρναλη του «Κύρ Μέντιου»:

Χάιντε θύμα, χάιντε ψώνιο,
χάιντε Σύμβολον αιώνιο!

Ή στον Γκάτσο της «Ελλαδογραφίας»:

Πότε θ’ ανθίσουνε τούτοι οι τόποι;
Πότε θα ’ρθούνε κανούργιοι ανθρώποι
να συνοδεύσουνε τη βλακεία
στην τελευταία της κατοικία;

Κυρίως όμως στον Κωστή Παλαμά των Σατιρικών γυμνασμάτων. Στο μοναδικό αυτό βιβλίο βρίσκει κανείς μια νηφάλια, κοινωνιολογικής ακριβείας περιγραφή των νοερών άκρων εντός των οποίων κινείται διαχρονικά ο Δήμος, από το μεγαλείο ώς την καταισχύνη:

Και για μούντζα ο λαός και για λιβάνι.
Ο λαός είναι τίποτε και είν’ όλα,
είναι του εκδικητή το γιαταγάνι

κι είν’ η μαϊμού η ξεδιάντροπη, η μαργιόλα,
και η ρίζα και η κορφή, ο στερνός κι ο πρώτος,
κι εγώ κι εσύ, κι ο ανθός κι η καρμανιόλα

Για τη «σημερινή ψυχοπνευματική εξαθλίωση του ελληνικού λαού» έχουν μιλήσει πολλοί, με καυστικότερο όλων τον Παναγιώτη Κονδύλη το 1992 – η διατύπωση αυτή είναι δική του. Αλλά και έξω θυμάμαι τον μεγάλο , στα μισά της δεκαετίας του 1990, να ξεσπαθώνει από τον ναό του Αγίου Παύλου της Φρανκφούρτης, το λίκνο του σύγχρονου γερμανικού έθνους, κατά της χώρας του. «Ντρέπομαι για την πατρίδα μου», είχε πει, «που ξέπεσε σε έδρα μόνο για μπίζνες και για πάρε δώσε εμπορικά.» Ή τον Γέητς της δεκαετίας του 1910 να μαστιγώνει τους συμπατριώτες του Ιρλανδούς για τη σπέκουλα και τον ιησουιτισμό τους:

ΕΥΑΠΟΔΕΙΚΤΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ

Από Κώστας Κουτσουρέλης

Προξενεί αντύπωση ότι οι του ΣΥΡΙΖΑ χρειάζονται χρόνο, λέει, για να αποτιμήσουν τα εκλογικά αποτελέσματα. Στην πραγματικότητα το κόμμα τους κατέρρευσε μεν την Κυριακή, είναι όμως σε διαρκή πτώση εδώ και χρόνια - για την ακρίβεια από την άνοιξη του 2016 όταν πέρασε στη δεύτερη θέση των δημοσκοπήσεων. 

Ο Τσίπρας κυβέρνησε τέσσερα χρόνια μόνο και μόνο επειδή δεν είχε εμπρός του εκλογική αναμέτρηση - την οποία θα έχανε πανηγυρικά, όπως και συνέβη, όποτε και αν γινόταν. Διασώθηκε ως αξιωματική αντιπολίτευση το 2019 μόνο και μόνο επειδή το μένος κατά του ΠΑΣΟΚ ήταν ακόμη έντονο και δεν υπήρχε ανταπαιτητής για τη θέση. 

Ουσιαστική αντιπολίτευση όμως δεν άσκησε ποτέ.

Στα δημοσιονομικά, πλειοδοτούσε στην πολιτική του δανείζομαι και μοιράζω του Μητσοτάκη - έτσι είχαμε το φαινόμενο ο Σημίτης (!), ο Προβόπουλος, ο Γιαννίτσης, ο Αλ. Παπαδόπουλος να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και ο Τσίπρας να μη λέει κουβέντα, ούτε καν για την υφαρπαγή των αποθεμάτων των ταμείων και για το μασκάρεμα του χρέους. 

Στην πανδημία, συνηγόρησε στην ολέθρια λογική των εγκλεισμών και της εμβολιακής μπίζνας - είναι μοναδικό το φαινόμενο νομίζω ένα κατ' όνομα αριστερό κόμμα να υπηρετεί τόσο πειθήνια το αφήγημα της Κομισιόν και των Big Pharma. 

Στα εθνικά, απέτυχε πλήρως να κατανοήσει ότι κατάλαβαν ακόμη και στην Ουάσιγκτον και το Βερολίνο, ότι δηλαδή ο Ερντογάν και οι τουρκικές προκλήσεις είχαν ανέβει πίστα, ούτε και μπόρεσε ποτέ να καθαρίσει από πάνω του τον λεκέ των Πρεσπών - χαρακτηριστική η στάση του στα εξοπλιστικά, όπου αντί να ασκήσει, ως όφειλε, κριτική στην αποτελεσματικότητά τους, επιδόθηκε στην άρνηση της σκοπιμότητάς τους. 

Του κ Κουτσουρελη----- ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ

ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ

Του κ  Κουτσουρελη-----

με τον τρόπο του Γεωργίου Δροσίνη

Τώρα που θα φύγω και θα πάω στα ξένα,

δέντρο που ξερίζωσαν του καιρού οι ανέμοι,

άφησέ με νά ’χω κάτι κι από σένα,

παρδαλή πατρίδα εξαχρειωμένη,

άφησε μαζί μου σουβενίρ να πάρω

για όσες πίκρες μού ’δωσες, κάθε σου χτικιό,

σουβενίρ της λέρας, της βλακείας καπάρο,

μόνο λίγο κόμμα, κόμμα ελληνικό.

Κόμμα αναστημένο μες στα βουρκονέρια,

κόμμα βουτηγμένο στην ψευτιά, στη φτήνια,  

κόμμα ταϊσμένο με λογής ξεφτέρια,

κόμμα που σημαία το ’χουν τα σαΐνια,

γαλανό και πράσινο κι ερυθρό κοπάδι 

που όλο ατσιδοσύνη ζέχνει κι εμετό,

κόμμα που την κάλπη του έστησε στον Άδη 

κι ο αρχηγός του ανέτειλε απ’ τον οχετό.

Κόμμα που όλα γύρω μας τα ’χει κάνει στάχτη,

που όσα ακόμη στέκονταν τά ’χει όλα γκρεμίσει, 

κόμμα που ’χει τ’ άγια θάψει στην απάτη

κι έχει όλα τα τίμια στην κοπριά κυλήσει

από την Ακρόπολη ώς το Εικοσιένα,

που έχει κάνει σούργελο κάθε προκοπή,

κόμμα που ένα μοίρασε δώρο στον καθένα:

αναγούλα κι όνειδος, στίγμα και ντροπή.  

Θα το πληρώσει η χώρα πανάκριβα.

Του Κώστα Κουτσουρέλη

Το κολάι της κομματοαπαγόρευσης, που διά της δικαστικής οδού και με τη συνδρομή ή τη δειλή αντίσταση της αντιπολίτευσης, εισήγαγε ο Μητσοτάκης στην πολιτική μας ζωή, θα το πληρώσει η χώρα πανάκριβα. Είναι άλλο πράγμα να καταστέλλεις τους αποδεδειγμένα παραβάτες του νόμου, και άλλο εντελώς να φιμώνεις προληπτικά ό,τι (δηλώνεις πως) σε απειλεί. 

Κυβέρνηση και ΑΠ κατασκεύασαν από κοινού ένα εκτρωματικό νομοθετικό-νομολογιακό εργαλείο παντός καιρού, που αν πέσει σε επιτήδεια χέρια είναι ικανό να πατάξει κάθε αντικαθεστωτικό λόγο, όχι μόνο τον φασιστικό. Ήδη ο Τζήμερος με το αίτημά του να απαγορευτεί το ΚΚΕ το έδειξε αυτό καλά. Απορρίφθηκε μεν, αλλά κι έτσι ακόμη στρώνει τον δρόμο, ο κόσμος εθίζεται στη μισαλλοδοξία και στην ιδέα ότι από τους πολιτικούς μας αντιπάλους θα μας απαλλάξουν τα δικαστήρια. Ποιος έχει σειρά αύριο;

Τρομακτική είναι πάντως η ελαφρότητα με την οποία οι ΑΠαγίτες μας έσπευσαν να κάνουν χρήση της νέας δαμόκλειας σπάθης τους. Και στη Γερμανία έχουν στο παρελθόν (τη δεκαετία του 1950) απαγορευτεί κόμματα, όμως μετά από νομική και αστυνομική προεργασία ετών, ουσιαστική αντιπαράθεση, εξάντληση των ενδίκων μέσων και διεξοδική τεκμηρίωση με αποφάσεις εκτάσεως εκατοντάδων σελίδων. 

Εδώ, στο άψε σβήσε, οι δικαστές έσβησαν από τον εκλογικό χάρτη τρία τέσσερα κόμματα, εν μέρει για νομικά ψεγάδια ευχερώς θεραπεύσιμα (ζητήματα... τίτλου, ωσάν να πρόκειται για δίκαιο εμπορικών σημάτων και ωσάν οι τίτλοι να μην γίνεται να τροποποιηθούν!). Και βασιζόμενοι σε έναν νόμο βασίμως αμφισβητούμενο ώς αντισυνταγματικό, όπως έδειξε και η πρόσφατη τοποθέτηση του πρώην πρόεδρου του ΣτΕ, Σωτήρη Ρίζου.

Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ...

Του ΚΩΣΤΑ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗ

Για κάθε σχεδόν κυβέρνηση, η ώρα της αλήθειας φτάνει όταν έχει πια πίσω της την πρώτη διετία της θητείας της. Τότε έρχονται στην επιφάνεια τα πραγματικά της κατορθώματα. 

Και, φευ, για την παρούσα, αυτά δεν είναι τόσο η διαχειριστική της ανεπάρκεια σε όλους σχεδόν τους τομείς (πανδημία, πυρκαγιές, πλημμύρες, κακοκαιρία κ.ο.κ., κ.ο.κ.) Μακάρι να ήταν! 

Αλλά, τα όντως μείζονα: η τερατώδης διόγκωση λ.χ. του δημοσίου χρέους (50 δισ. ευρώ σε δύο χρόνια!), η νέα κομματική λεηλασία του κράτους (50.000 προσλήψεις προγραμματισμένες μόνο για το το 2022), η δραματική υπονόμευση της ενεργειακής αυτάρκειας της χώρας (άνω του 70% του ηλεκτρισμού που καταναλώνουμε είναι πλέον αμέσως ή εμμέσως εισαγόμενο, ποσοστό ιστορικά πρωτοφανές), η επιτάχυνση του αφελληνισμού των πλουτοπαραγωγικών πόρων του έθνους, δημόσιων και ιδιωτικών (από την Αττική Οδό, τα λιμάνια και τα αεροδρόμια ώς τις τηλεπικοινωνίες, τις τράπεζες, τις βιομηχανίες τροφίμων και τα μεγάλα ξενοδοχεία, τα πάντα σχεδόν έχουν περάσει πλέον σε ξένα χέρια...). Και φυσικά, ο σπασμωδικός, αλυσιτελής και μεσοπρόθεσμα αυτοκαταδικαστικός χειρισμός της ιταμής τουρκικής επιθετικότητας.

Τα πολλά πρόσωπα της μισογυνίας

Τα πολλά πρόσωπα της μισογυνίας

Κώστας Κουτσουρέλης

1. Ο λόγος που στα περισσότερα σπορ έχουμε αγώνες γυναικών και αγώνες ανδρών είναι πρόδηλος. Τα περισσότερα αθλήματα βασίζονται στη σωματική ρώμη, και οι άρρενες έχουν ώς και 15% περισσότερη μυϊκή μάζα. Η μέση γυναίκα έχει αντιστοίχως λιγότερο ύψος, βάρος, ταχύτητα. Με όρους πρωταθλητισμού μια γυναίκα είναι στατιστικά απίθανο να επικρατήσει σε αγώνισμα όπου μετέχουν και άνδρες και γυναίκες διότι μειονεκτεί αθεράπευτα. Εξού και ο παλαιός χωρισμός, για λόγους στοιχειώδους ισότητας. Όμως αυτήν ακριβώς τη στοιχειώδη ισότητα ποδοπατάει το διάταγμα του νέου προέδρου των ΗΠΑ που επιτρέπει πλέον τη συμμετοχή των "διαφυλικών γυναικών" στον σχολικό και πανεπιστημιακό αθλητισμό. 

"Every time a transgender woman secures a spot on an elite women's team or wins a scholarship reserved for female athletes, a biological female loses an opportunity", έγραψε στο Τουίτερ το Independent Women's Forum, γνωστή γυναικεία οργάνωση.

Και το Women Liberation Front, οργάνωση ριζοσπαστριών φεμινιστριών, στο ίδιο κοινωνικό μέσο:

"In short, this is a disaster for women and girls in the US."

(Η φωτογραφία του Γκάρντιαν από αγώνα στίβου στο Κονέκτικατ. Τα σχόλια περιττά. Η εικόνα του "γυναικείου" αθλητισμού από τώρα και στο εξής θα είναι τέτοια.)

Ας το σκεφτούμε έτσι. Είναι σαν ένας αρτιμελής αθλητής να δηλώνει απλώς ότι κατανοεί τον εαυτό του ως ανάπηρο, και να του επιτρέπεται έτσι η συμμετοχή στους Παραολυμπιακούς αγώνες, τα έπαθλα και τις αμοιβές τους. Περί αυτού πρόκειται.