Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΩΤΗΡΗ
Λίγοι άνθρωποι απολαμβάνουν ανάλογη ιδεολογική ασυλία,περιβεβλημένοι σχεδόν ένα φωτοστέφανο που αποτρέπει οποιαδήποτε σοβαρή συζήτηση πάνω στο τι πραγματικά λένε, όσο ο Νικηφόρος Διαμαντούρος. Οι διαδοχικές θητείες του ως Συνηγόρου του Πολίτη στην Ελλάδα και ως Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή συνέβαλαν σε αυτό, μαζί με την ακαδημαϊκή του καριέρα. Πλέον, ο Νικηφόρος Διαμαντούρος ετοιμάζεται για την είσοδό του στη Βουλή, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στο ψηφοδέλτιο επικρατείας του Ποταμιού.
Στην πραγματικότητα, ο Νικηφόρος Διαμαντούρος είναι ο κατεξοχήν θεωρητικός του εκσυγχρονισμού ως στρατηγικής που στρέφεται ενάντια στις λαϊκές τάξεις, ο θεωρητικός ενός ταξικού κυνισμού, που η πιο ακραία έκφρασή του είναι τα Μνημόνια.
Με αφετηρία ένα αγγλικό κείμενό του το 1993, που στα ελληνικά θα κυκλοφορήσει το 2000, σε μορφή βιβλίου και με τον τίτλο «Πολιτισμικός δυϊσμός και πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης», ο Διαμαντούρος θα κηρύξει τον πόλεμο σε αυτό που θα ονομάσει «κουλτούρα των μη προνομιούχων» ή «παρωχημένη κουλτούρα» (underdog culture). Σύμφωνα με το σχήμα του Διαμαντούρου, το βασικό πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας είναι οι απαιτήσεις των υποτελών τάξεων, των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Αυτές οι απαιτήσεις κοινωνικής δικαιοσύνης, αναδιανομής και ισότητας (κατά τον Διαμαντούρο «ισοπεδωτικός εξισωτισμός») αλλά και τα αντικαπιταλιστικά αντανακλαστικά αυτών των στρωμάτων, όπως αποτυπώθηκαν στον πολιτικό και κινηματικό ριζοσπαστισμό της Μεταπολίτευσης, είναι τα μεγάλα εμπόδια σε κάθε απόπειρα εκσυγχρονισμού.
Έτσι, στο κείμενο του Διαμαντούρου, γραμμένο λίγο πριν ανατείλει η εποχή Σημίτη και η λέξη «εκσυγχρονιστές» εισβάλλει στο προσκήνιο, ως πολιτικός προσδιορισμός, το αίτημα τουεκσυγχρονισμού χάνει κάθε επίφαση προόδου και γίνεται μια πολεμική κραυγή των δυνάμεων του κεφαλαίου και των συμμάχων τους ενάντια στη λαϊκές τάξεις, το διεκδικητισμό τους, τις κατακτήσεις που είχαν στην περίοδο της Μεταπολίτευσης.
