Προλεγόμενα στην Ιστορία του Ηρόδοτου
Γράφει ο Άγγελος Βλάχος*
Τα πρώτα μεγάλα ελληνικά ποιήματα (Ιλιάδα – Οδύσσεια) κατάγονται από την Ιωνία και ο συγγραφεύς του πρώτου μεγάλου έργου σε πεζό λόγο της αρχαίας ελληνικής φιλολογίας κατάγεται κι αυτός από τ’ ανατολικά παράλια του Αιγαίου, όπου ήταν εγκατεστημένος, πυκνός, εύρωστος και ακμαίος ελληνισμός, ατίθασος υποτακτικός πότε των Λυδών, πότε των Περσών, αλλόφυλο στοιχείο αναταραχής στην αχανή περσική αυτοκρατορία. Ο ελληνισμός αυτός θα προκαλέσει προστριβές και συγκρούσεις με τους βαρβάρους, οι οποίες θα οδηγήσουν στην μεγάλη αναμέτρηση των μηδικών πολέμων, κεντρικό θέμα του έργου του Ηροδότου του Αλικαρνασσέως.
Από τα σχολικά θρανία μαθαίνομε ότι ο Ηρόδοτος είναι ο πατήρ της Ιστορίας. Ο χαρακτηρισμός τού δόθηκε για πρώτη φορά από τον Κικέρωνα, τον 1ον αιώνα π.Χ., και επιζεί, φυσικά, έως σήμερα, αν και η αντίληψη για την Ιστορία, την μέθοδο της μελέτης της και την συγγραφή της (οι διαστάσεις, δηλαδή, της ιστορικής συνείδησης) έχει αλλάξει τόσο πολύ, ώστε ο απλοϊκός και χαριτωμένος πατέρας της θα έμενε κατάπληκτος με την εξέλιξή της.