ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΟΝ ΛΑΚΗ ΣΑΝΤΑ ΜΕ ΘΕΜΑ "ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ - ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΑ - ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ"

Με αφορμή τα 80 χρόνια από τον απελευθέρωση της Ελλάδας από την Γερμανική Κατοχή, το Εθνικό Συμβούλιο για την Διεκδίκηση των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ), και η Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών (ΕΕΛ) συνδιοργανώνουν παρουσίαση του συλλογικού τόμου «Αντίσταση- Ολοκαυτώματα - Λογοτεχνία» (έκδοση του ΕΣΔΟΓΕ και του ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων) στην ιστορική αίθουσα της Μ. Αβέρωφ, ιστορική αίθουσα της Μ. Αβέρωφ, επί της Ακαδημίας και Γεναδίου 8 την Μεγάλη Δευτέρα, 29 Απριλίου 2024, ώρα 7 μμ.

Η εκδήλωση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Λάκη Σάντα που μαζί με τον Μανώλη Γλέζο κατέβασαν τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη το βράδυ της 30ης προς την 31η Μαΐου 1941. Την 30η Απριλίου 2024 συμπληρώνονται 13 χρόνια από το θάνατο του Λάκη Σάντα.

Πρόγραμμα της εκδήλωσης

• Χαιρετισμός εκ μέρους της ΕΕΛ Κώστας Καρούσος, πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών

• Χαιρετισμός εκ μέρους του ΕΣΔΟΓΕ: Αλεξάνδρα Σάντα, μέλος της Γραμματείας του ΕΣΔΟΓΕ

Παρέμβαση: 

Γεωργία Σάντα, μέλος της Σ.Ε. του ΕΣΔΟΓΕ: «Η κληρονομιά του Λάκη Σάντα». 

Εισηγήσεις::

• Πέπη Ρηγοπούλου, ομότιμη καθηγήτρια ΕΚΠΑ

• Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια ΕΚΠΑ

• Δημήτρης Αλευρομάγειρος, Αντιστράτηγος ε.α., Συγγραμματέας του ΕΣΔΟΓΕ.

ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΒΗΚΕ Η ΣΒΑΣΤΙΚΑ

Το ντοκιμαντέρ με τίτλο «ΤΗ ΝΥΧΤΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΒΗΚΕ Η ΣΒΑΣΤΙΚΑ» μας πηγαίνει ένα μικρό ταξίδι προς τα πίσω, στα χρόνια του ελληνο-ιταλικού πολέμου και της γερμανικής κατοχής στην ΕΛΛΑΔΑ, παρουσιάζοντας και ασπρόμαυρη αναπαράσταση της νύχτας εκείνης. Πρόκειται για μια σύντομη ιστορική αναδρομή, σε γεγονότα που συντάραξαν όχι μόνο τη χώρα μας, αλλά και ολόκληρη την ΕΥΡΩΠΗ. 

Στις 6 Απριλίου του 1941, οι Γερμανοί εισβάλλουν στην ΕΛΛΑΔΑ. Οι Έλληνες αγωνίζονται να μη χάσουν την ελπίδα τους. Στις 27 Απριλίου του ιδίου έτους, στις 8:10 το πρωί, τα πρώτα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην ΑΘΗΝΑ και στις 08:45 υψώνουν την πολεμική σημαία τους με τον αγκυλωτό σταυρό, πάνω στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Λίγες ημέρες αργότερα, δύο 19χρονοι φοιτητές αποφασίζουν το παράλογο: να κατεβάσουν το σύμβολο του ναζισμού από το πανάρχαιο μνημείο του ελληνικού κάλλους και πολιτισμού. Πρόκειται για το φοιτητή της Ανωτάτης Εμπορικής, ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟ και το φοιτητή της Νομικής, ΛΑΚΗ ΣΑΝΤΑ. Σκοπός αυτού του τολμήματος ήταν να μηνύσουν σε όλους ότι ο ελληνικός λαός δεν έχει παραδοθεί ακόμα, συνεχίζει να αντιστέκεται εναντίον του ξένου κατακτητή. Το εγχείρημά τους στέφθηκε με επιτυχία τη νύχτα της 30ης προς 31η Μαΐου 1941.

Αυτό το μεμονωμένο ηρωικό κατόρθωμα αναπτέρωσε το ηθικό όλων των Ελλήνων αλλά και των Ευρωπαίων, που υπέφεραν κάτω από το γερμανικό ζυγό. Ο ΓΛΕΖΟΣ και ο ΣΑΝΤΑΣ μιλούν για εκείνη την περίοδο, για την τολμηρή τους απόφαση, καθώς επίσης και για τα υπόλοιπα αξιόλογα επιτεύγματα της ελληνικής αντίστασης. 

Σαν σήμερα, 30 Απριλίου 2011, πέθανε ο Απόστολος (Λάκης) Σάντας.

Του Αριστομένη Συνγκελάκη

Σαν σήμερα, 30 Απριλίου 2011, πέθανε ο Απόστολος (Λάκης) Σάντας.

Ο Απόστολος Σάντας με καταγωγή από τη Λευκάδα (από τον πατέρα του) και τη Βυτίνα (από τη μητέρα του), γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου του 1922 στην Πάτρα. Αποφοίτησε από τη Νομική του Πανεπιστημίου Αθηνών (μετά την απελευθέρωση). 

Αντιδρώντας έντονα στην εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα, μαζί με τον καρδιακό του φίλο Μανώλη Γλέζο, θα εμπνευστούν, θα σχεδιάσουν και θα υλοποιήσουν ένα ασύλληπτης γενναιότητας εγχείρημα: να κατεβάσουν από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης την πολεμική σημαία του Γ' Ράιχ. Θα το καταφέρουν τη νύχτα της 30ής προς 31η Μαΐου 1941. Η ηρωική αυτή πράξη  αναπτέρωσε το ηθικό των σκλαβωμένων λαών της Ευρώπης κι έδειξε ότι ο Άξονας δεν ήταν αήττητος!

Στη συνέχεια, από τις γραμμές του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ και του ΕΛΑΣ αντιστάθηκε και πολέμησε τους κατακτητές (τραυματίστηκε μάλιστα το 1944).

Προς "επιβράβευση" της αντιστασιακής του δράσης το ελληνικό κράτος εξόρισε τον ήρωα Λάκη Σάντα στην Ικαρία το 1946, τον φυλάκισε το 1947 στην Ψυττάλεια και το 1948 τον έστειλε στο κολαστήριο της Μακρονήσου.

Ο άνθρωπος στη «σκιά» του Γλέζου! Πως κάποιοι δεν ήξεραν για τον Λάκη Σάντα

Ο Λάκης Σάντας κατέβασε μαζί με τον Μανώλη Γλέζο τη χιτλερική σημαία από τον Ιερό βράχο της Ακρόπολης όμως δεν ακολούθησε την πορεία του φίλου του Μανώλη καθώς δεν ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική. Υπήρξε σεμνός κι απέφευγε τα φώτα της δημοσιότητας.

Εμβληματική μορφή της Εθνικής Αντίστασης. Μαζί με τον φίλο του Μανώλη Γλέζο κατέβασαν τη χιτλερική σημαία από την Ακρόπολη τη νύχτα της 30ής Μαΐου 1941, στην πρώτη αντιστασιακή ενέργεια των υπόδουλων Ελλήνων.

Ο Απόστολος (Λάκης) Σάντας, με καταγωγή από τη Λευκάδα, γεννήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 1922 στη Πάτρα, όπου υπηρετούσε ο πατέρας του ως δημόσιος υπάλληλος. Το 1934 η οικογένεια Σάντα εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου ο Λάκης Σάντας θα ολοκληρώσει τις γυμνασιακές του σπουδές το 1940. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου εγγράφεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από την οποία θα αποφοιτήσει μετά την Κατοχή.

Τη νύχτα της 30ής Μαΐου 1941 κατεβάζει, μαζί με το φίλο του Μανώλη Γλέζο, τη χιτλερική σημαία από το βράχο της Ακρόπολης. Το 1942, κυνηγημένος από τους Γερμανούς, εντάσσεται στο ΕΑΜ και στη συνέχεια στην ΕΠΟΝ. Με τον ΕΛΑΣ θα πάρει μέρος σε αρκετές μάχες εναντίον των κατακτητών στην Αιτωλοακαρνανία, στη Φθιώτιδα και την Αττικοβοιωτία και θα τραυματισθεί το 1944.

Μετά την απελευθέρωση θα κυνηγηθεί για τα αριστερά του φρονήματα από το επίσημο κράτος. Το 1946 εξορίζεται στην Ικαρία και τον επόμενο χρόνο, ενώ υπηρετεί τη θητεία του στο Ναυτικό, φυλακίζεται στην Ψυττάλεια, απ’ όπου το 1948 στέλνεται στη Μακρόνησο. Αποφυλακίζεται το 1950 και διαφεύγει στην Ιταλία. Τελικά, θα εγκατασταθεί στον Καναδά, όπου θα ζητήσει πολιτικό άσυλο.

Το 1963 επέστρεψε στην Ελλάδα, με προτροπή του πατέρα του, αλλά συνελήφθη και πάλι κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Μέχρι τη συνταξιοδότησή του έκανε διάφορες δουλειές για να συμπληρώσει τα απαραίτητα ένσημα.

Τον Σεπτέμβριο του 2010 εκδόθηκε το βιβλίο του «Μια νύχτα στην Ακρόπολη: Μνήμες από μία σπουδαία εποχή» («Βιβλιόραμα»), στο οποίο εκφράζει τις σκέψεις του για εκείνη τη νύχτα που καθόρισε την υπόλοιπη ζωή του.

Ήταν σαν σήμερα 30/5 που ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας ξεβρώμισαν την Ακρόπολη

Δύο 19χρονοι έφηβοι, πριν από ακριβώς 73 χρόνια, κατεβάζουν τη ναζιστική σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό από το βράχο της Ακρόπολης και γράφονται στην Ιστορία με τα πιο χρυσά γράμματα. Ό,τι και να ειπωθεί για το μέγεθος του θάρρους και του ηρωισμού του Μανώλη Γλέζου και του Λάκη Σάντα είναι σε κάθε περίπτωση λίγο, καθώς μια τέτοια ενέργεια, σε περίπτωση που γινόταν αντιληπτή, συνεπάγονταν με την άμεση και επιτόπια εκτέλεσή τους.

Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλά και καλά αφιερώματα γι αυτό το ιστορικό γεγονός, ορόσημο της Εθνικής Αντίστασης κατά της ναζιστικής Κατοχής, στα οποία περιγράφονται αναλυτικά όλες οι λεπτομέρειες αυτής της ηρωικής ενέργειας. Η αφήγηση, όμως, των ίδιων των πρωταγωνιστών, όπως έζησαν αυτό το γεγονός και όπως το θυμούνται, έχει μια ιδιαίτερη αξία. Το βίντεο που ακολουθεί είναι από την εκπομπή «Πρώτη σελίδα» (1982) του Φρέντυ Γερμανού με προσκεκλημένους τους Μανώλη Γλέζο και Λάκη Σάντα.

ΚΛΙΚ ΕΔΩ

ΕΡΤ - ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑ - Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ - ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ, ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΑΝΤΑΣ from Digital Herodotus on Vimeo.

Παρ' όλα αυτά υπάρχουν σήμερα και αυτοί που μισούν το Μανώλη Γλέζο. Φυσικά δεν είναι άλλοι από τους νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Δικαιολογημένα θα λέγαμε, γιατί δεν ήταν άλλη παρά η δική τους σημαία αυτή που κατέβασε από το βράχο της Ακρόπολης.

Εκτός από τη Χρυσή Αυγή, όμως, τον μισεί και η χρυσαυγίτικη συνιστώσα της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και ένα μεγάλο μέρος του φάσματος που επεκτείνεται από τη δεξιά μέχρι την άκρα δεξιά. Και αυτό προφανώς από φθόνο, γιατί αυτός ο ιδεολογικός χώρος δεν έχει να επιδείξει τίποτα το ηρωικό ή έστω θετικό στα χρόνια της Κατοχής, παρά μόνο συνεργασίες με τους Γερμανούς κατακτητές, ήτοι δωσίλογους, χαφιέδες, προδότες και μαυραγορίτες. Γι αυτό άλλωστε και προσπαθούν με διάφορες ευφάνταστες θεωρίες να διαψεύσουν αυτό το γεγονός, με κύριο επιχείρημα ότι «δεν υπήρχε σημαία να κατεβάσουν», επειδή «οι σημαίες υποστέλλονται πριν τη δύση του ήλιου». Παρ' όλη τη στρατολατρεία τους, ομως, ξεχνούν, ή μάλλον θέλουν να ξεχνούν, ότι σε καιρό πολέμου η σημαία του κατακτητή δεν υποστέλλεται ποτέ. Εκτός αυτού, όλοι οι κακόβουλοι ισχυρισμοί των σημερινών αμφισβητιών διαψεύδονται περίτρανα από δημοσιεύματα του δωσιλογικού τύπου της Κατοχής.

Ιδού, για παράδειγμα, τι έγραφαν τότε οι εφημερίδες του ΔΟΛ «Ελεύθερον Βήμα» και «Αθηναϊκά Νέα» (σήμερα «Το Βήμα» και «Τα Νέα»), όπως και η «Βραδυνή»:

«Ελεύθερον Βήμα», 01.06.1941

«Αθηναϊκά Νέα», 02.06.1941

«Η Βραδυνή», 02.06.1941

ΠΗΓΗ:http://jungle-report.blogspot.gr/