Γιώργος Τασιόπουλος
Η χαρά μου μεγάλη, όπως και η τιμή να συμμετέχω στην παρουσίαση αυτού
του λογοτεχνικού πονήματος των τετρακοσίων σελίδων του Δημήτρη Βλαχοπάνου.
Όπως και ο ίδιος καταθέτει στον επίλογό του, κίνητρο της συγγραφής η
αναζήτηση ενός οικουμενικού ανθρωπισμού. Η πλοκή ιστορίας, της οποίας είναι
καλός γνώστης, με τη φαντασία υπηρετούν
την αναζήτηση της αλήθειας για τα φριχτά ναζιστικά εγκλήματα μέσω των βιωμάτων
αυτών που έζησαν και αυτών που κληρονόμησαν το συλλογικό τραύμα της φρικώδους
ναζιστικής παρουσίας στη χώρα μας.
Ο Δημήτρης Βλαχοπάνος στο βιβλίο του, ως εκπαιδευτικός, προτάσσει την ατομική ευθύνη μας, την ανάγκη του
ανθρώπου να πορευτεί προς το Μεγάλο καλό, και ως φιλόλογος χωρίς διδακτισμό με
τη βοήθεια της φαντασίας το οικοδομεί
μαγευτικά χωρίς να κουράσει τον αναγνώστη.
Είναι συνεπής, αφού δεν είναι το πρώτο του βιβλίο με την ίδια θεματική, επίσης
ως μέλος του Εθνικού Συμβούλιου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την
Ελλάδα, και κυρίως ως προς τον τόπο του, αφού είναι μετακατοχικό παιδί
του μαρτυρικού Κομμένου όπου διαδραματίζονται τα πιο σημαντικά γεγονότα του
βιβλίου.
Όπως αναφέρει στη σ. 260 αναζητεί την αλήθεια μέσα από το παλίμψηστο τα
ιστορίας. Πρέπει να ξύσεις για να ανασύρεις την παλαιότερη γραφή καθώς είναι
πολύ πιο δυσανάγνωστη από τη νέα. Το νεότερο είναι ισχυρότερο και ανθεκτικότερο
από το παλιό.
Αλήθεια πόση σιωπή επιβλήθηκε για να κρυφτεί η αλήθεια στους μαρτυρικούς τόπους.(σ. 18)
Τραύμα που με μεγαθυμία αναγνωρίζει ο συγγραφέας και στην απέναντι πλευρά, των απογόνων των κατακτητών, των θυτών.
Στο Κομμένο, στα μαρτυρικά χωριά, στους συγγενείς και στους απογόνους
βασίλεψε έτσι η σιωπή και οδήγησε τα θύματα της θηριωδίας, στην κατάσταση που περιγράφεται στην
ψυχανάλυση ως τραύμα, εκεί που περιπίπτει το άτομο ύστερα από οδυνηρό βίωμα, η
ισχύς του οποίου υπερβαίνει τις δυνατότητες του ατόμου να αποτρέψει και
εγκαθίσταται και δρά διαρκώς τραυματικά στην ψυχική του ζωή ως παθολογικό
στοιχείο.
Έτσι η απώθηση ακολούθησε ως αμυντικός μηχανισμός, η αποπομπή
των αναμνήσεων, η με κάθε τρόπο απομάκρυνση από τη συνείδηση των
σκέψεων, των βιωμάτων που είναι οδυνηρά. Η απώθηση όπου σύμφωνα με την
ψυχιατρική είναι μια αδιάκοπη, επίπονη διαδικασία καθώς οι απωθημένες σκέψεις
δεν εξαλείφονται ποτέ πλήρως, αλλά από το ασυνείδητο επιχειρούν διαρκώς να
επανέλθουν στη συνείδηση για να ακολουθήσει η πάλη για νέα απώθηση.
Αυτή η σιωπή εξυπηρετούσε βέβαια, και το πολιτικά ορθό για χάρη των δυτικών συμμάχων μας.