Επιστημονισμός και δυστοπική μελλοντολογία – Που συναντώνται Hawking, Musk και Gates

Σηφάκης Ιωσήφ

Δεν ξέρω εάν είναι τυχαίο ή εάν το ευνοεί η επιδημική συγκυρία. Παρατηρώ τους τελευταίους μήνες στα μέσα ενημέρωσης μια αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για κοσμολογικά θέματα όπως την ταχύτητα διαστολής του σύμπαντος, τον κίνδυνο από μαύρες τρύπες, τον αριθμό των εξωπλανητών του γαλαξία, την ισχύ της θεωρίας της σχετικότητας ή την θεωρία των πάντων, καθώς και για τη μελλοντολογία.

Θέματα που δεν περιορίζονται μόνο στην επιστημονική διάσταση αλλά είναι διανθισμένα με κάποιο ερμηνευτικό "αλατοπίπερο" που έχει φιλοσοφικές και μεταφυσικές προεκτάσεις. Έτσι συντηρείται αμείωτο ενδιαφέρον του κοινού όχι τόσο για πληροφορίες των οποίων η εγκυρότητα ουδόλως επηρεάζει την καθημερινότητα της ζωής στον πλανήτη μας, αλλά περισσότερο για την μαγεία, την ανεξήγητη γοητεία του "κοσμολογικού μύθου" και των ερμηνειών του.

Με έχει συχνά προβληματίσει αυτό το φαινόμενο όπου κοσμολόγοι και συνεπικουρούντες θεσμοί υπό τον μανδύα επιστημονικότητας προωθούν ιδέες για θέματα άσχετα με το αντικείμενο των γνώσεων τους, όπως τελεολογικά και οντολογικά ή ακόμα για την Τεχνητή Νοημοσύνη ή την συνειδητότητα. Ένα πολύ γνωστό και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Stephen Hawking, του οποίου οι θέσεις "επί παντός επιστητού" ακόμα και οι πλέον αμφισβητήσιμες, έβρισκαν άκριτα σημαντική απήχηση στα μέσα ενημέρωσης.

Με τον θρίαμβο της Φυσικής μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, αναπτύχθηκε ένα πνεύμα επιστημονικού ορθολογισμού που αγνοούσε συλλήβδην κάθε τι που δεν είχε φυσική υπόσταση και δεν μπορούσε να μελετηθεί ως φυσικό φαινόμενο. Βέβαια η θέση αυτή δεν λέει τίποτα το συγκλονιστικό. Να θεωρείς τα κοινωνικά φαινόμενα και τα μεταφυσικά θέματα έξω από το αντικείμενο της μελέτης της Φυσικής απορρέει από τον ίδιο τον ορισμό αυτής της επιστήμης. Πλην, όμως, είχε αναπόφευκτες φιλοσοφικές προεκτάσεις. Έναν αγνωστικισμό που θεωρούσε ύποπτη και απέρριπτε κάθε μεταφυσική και θρησκευτική πεποίθηση.

Το ρεύμα αυτό εντάθηκε στα μέσα της δεκαετίας 1990 με τις επιτυχίες της κβαντομηχανικής. Η αρχή της απροσδιοριστίας και άλλα "μυστηριώδη" φαινόμενα του σωματιδιακού μικροκόσμου, ενέπνευσαν κάποιες ιδέες περί "συνειδητότητας του σύμπαντος" και διαμόρφωσαν μεταφυσικές ερμηνείες που εμπνέονται από τον ταοϊσμό και τον ινδουισμό.

Aυτό-πραγματοποιούμενη προφητεία

Ευριπίδης Μπίλλης, ΠΕΡΙ ΤΗΣ «ΑΘΕΪΑΣ» ΤΟΥ STEPHEN HAWKING

Λίγο μετά το θάνατο του STEPHEN HAWKING όλα τα ΜΜΕ παγκοσμίως μας πληροφορούσαν ότι HAWKING είχε δηλώσει άθεος. Χωρίς  να μπορούν να εξηγήσουν τι ακριβώς εννοούσε.

Όπως θα αναλύσουμε κατωτέρω, ο HAWKING δεν αναφερόταν σε κάποια θρησκεία αλλά αμφισβητούσε την ύπαρξη «δημιουργού» του σύμπαντος. Με μίαν κατά τη γνώμη μου λανθασμένη και αυθαίρετη τελική του ανάλυση.

Κάποιος θα πει.  Και ποιος είσαι εσύ που θα θρασύτατα θα αμφισβητήσεις τον νέο «Αϊνστάιν;;

Η απάντηση  είναι απλή. Δεν θα τον αμφισβητήσω εγώ. Όπως θα φανεί, τα ίδια του τα κείμενα αμφισβητούν το  αβάσιμο και αυθαίρετο της δήλωσης  του περί «αθεΐας» του.   Όχι ως θέμα πίστεως, άλλο πίστη και άλλο επιστήμη, αλλά ως θεωρητικό επιστημονικό δεδομένο.

Αξίζει λοιπόν να αναλύσουμε  την δήλωση «αθεΐας» του-αμφισβήτησης της ύπαρξης δημιουργού του Σύμπαντος,   από τα γραφόμενα του ιδίου

Ο Stephen Hawking υπήρξε ένας πολύ μεγάλος επιστήμονας που σε σχέση με άλλους έγινε ένα είδος σταρ, λόγω του εκλαϊκευμένου αλλά επιστημονικού του βιβλίου, «Το χρονικό του χρόνου». Που είναι πράγματι εξαιρετικό και δεν συγκρίνεται με διάφορες …παρ ημίν κόμες …

SOS εκπέμπει, για άλλη μια φορά, ο καθηγητής Στίβεν Χόκινγκ, μιλώντας σε συνέδριο τεχνολογίας στο Πεκίνο.

Ο Στίβεν Χόκινγκ προβλέπει ότι μέχρι το 2600 ο πλανήτης Γη θα έχει γίνει μια φλεγόμενη σφαίρα και προτείνει οι άνθρωποι να βρουν λύσεις, όπως η «μετακόμιση» σε άλλα άστρα. Έχει, μάλιστα, και πρόταση καθώς θεωρεί καλύτερη υποψηφιότητα ένα «γειτονικό» αστρικό σύστημα του Άλφα Κενταύρου.

Σύμφωνα με την εκτίμησή του οι παράγοντες που οδηγούν στην καταστροφή του πλανήτη είναι η αύξηση του πληθυσμού σε συνδυασμό με τις αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες.

Stephen Hawking: Η τεχνητή νοημοσύνη κίνδυνος για τον άνθρωπο

Ο διάσημος φυσικός Στίβεν Χόκινγκ προειδοποίησε, ότι οι προσπάθειες της ανθρωπότητας να δημιουργήσει υπολογιστές και ρομπότ με εξελιγμένη τεχνητή νοημοσύνη, αποτελούν σοβαρή υπαρξιακή απειλή για την ίδια, καθιστώντας πολύ υπαρκτό τον κίνδυνο το ανθρώπινο είδος να εξαφανιστεί κάποια στιγμή.

Δεν είναι ο πρώτος επιστήμονας που έχει εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες, αλλά η δική του γνώμη ασφαλώς είναι ιδιαίτερα βαρύνουσα.

Όπως είπε με έμφαση στο BBC, "η πλήρης ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να σημάνει το τέλος του ανθρώπινου είδους".

Όπως ανέφερε, οι απλοϊκές μορφές τεχνητής νοημοσύνης που έχουν δημιουργηθεί μέχρι στιγμής, έχουν αποδειχτεί πολύ χρήσιμες, όμως εξέφρασε τον φόβο του για τις συνέπειες που μπορεί να υπάρξουν, αν η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργήσει κάτι που θα ξεπεράσει τις ανθρώπινες ικανότητες.

"Θα έκανε κουμάντο μόνο του και θα επανασχεδίαζε τον εαυτό του με ολοένα αυξανόμενη ταχύτητα. Οι άνθρωποι, που είναι περιορισμένοι από την αργή βιολογική εξέλιξη, δεν θα μπορούσαν να το ανταγωνιστούν και θα έμεναν πίσω", είπε.

Ειδικοί και μη, εμφανίζονται διχασμένοι πάνω στο ζήτημα αυτό. 

Αρκετοί είναι πιο αισιόδοξοι και λιγότερο επιφυλακτικοί, όμως άλλοι συμμερίζονται τις ανησυχίες του Χόκινγκ, όπως ο Έλον Μασκ, δημιουργός της ιδιωτικής διαστημικής εταιρείας Space X, ο οποίος προ ημερών, στο ίδιο ακριβώς μήκος κύματος, προειδοποίησε, ότι "η τεχνητή νοημοσύνη συνιστά τη μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα".

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Η θρησκεία της «αέναης ανάπτυξης» και του «τεχνολογικού μεσσιανισμού»

Γιώργος Κολέμπας

Με αφορμή τις δηλώσεις του Stephen Hawking ότι «η πλήρης ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να σημάνει το τέλος του ανθρώπινου είδους». 

Στη νεωτερική εποχή υποτίθεται ότι οι παλιές θρησκείες και το συνδεόμενο με αυτές θρησκευτικό πνεύμα έχει υποχωρήσει. Αντί αυτών επικράτησε, μάλλον σε παγκόσμιο επίπεδο, μια καινούργια θρησκεία, αυτή της «Συνεχούς Ανάπτυξης» και του «Τεχνολογικού Μεσσιανισμού». Αυτή υποσχόταν και υπόσχεται ακόμη ότι η ανάπτυξη της οικονομίας, της επιστήμης και της τεχνολογίας θα λύσουν όλα τα προβλήματα του ανθρώπου και θα φέρουν την ευτυχία του.

Αρχιερείς αυτής της θρησκείας είναι βασικά οι οικονομολόγοι. Αυτοί υποστηρίζουν ότι το σημερινό παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα μπορεί να αυξάνεται απεριόριστα και παρουσιάζουν μια καμπύλη της οικονομίας που αυξάνεται εκθετικά προς τα πάνω, προς το άπειρο. Το «ιερατείο» της είναι οι κάθε είδους επιστήμονες, που υποστηρίζουν ότι η επιστήμη θα έχει τις λύσεις σε όλα τα μελλοντικά προβλήματα της ανθρωπότητας. Στο ιερατείο ανήκουν επίσης και οι κάθε είδους κεφαλαιούχοι-επενδυτές και οι επαγγελματίες πολιτικοί.  Απλοί ιερείς είναι οι κάθε είδους τεχνικοί στο πεδίο των καθημερινών εφαρμογών, που υπόσχονται τη λύση κάθε προβλήματος του κοσμάκη.

Κατηχητές αυτής της θρησκείας είναι το εκπαιδευτικό σύστημα -με επικεφαλής κάποιους καθηγητές, από το πανεπιστήμιο μέχρι τους κατώτερους βαθμούς εκπαίδευσης-και τα Μαζικά Μέσα Επικοινωνίας(ΜΜΕ)-με επικεφαλής τους αργυρώνητους «έγκριτους» δημοσιογράφους. Αυτοί αναλαμβάνουν να εκλαϊκεύουν την έννοια της «ανάπτυξης» με τον μύθο της συνεχούς αυξανόμενης «πίτας»[1]  και της παντοδύναμης επιστήμης-τεχνολογίας, που θα κάνουν πραγματικότητα τις «κοινωνίες της αφθονίας» και φυσικά και τον «παράδεισο» επί της γης. Οι «εκλεκτοί» αυτού του παραδείσου δυνητικά είναι όλοι οι άνθρωποι. Στην πράξη όμως είναι αυτοί που είναι σε θέση να πληρώσουν μέσω της αγοράς αυτά τα επιτεύγματα[2], αφού το «ιερατείο» με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις που το χρηματοδοτούν, έχουν εξασφαλίσει την ιδιωτικοποίηση των διάφορων ευρεσιτεχνιών και των εφαρμογών τους.

Η κόκκινη κλωστή που υφαίνει τον νέο μύθο – θρησκεία, είναι και η υπέρβαση του ανθρώπινου είδους απ΄ τον ίδιο τον άνθρωπο. Ο τωρινός ατελής άνθρωπος πρέπει να δημιουργήσει ο ίδιος τον νέο τέλειο άνθρωπο, τον λεγόμενο «Μετάνθρωπο», που θα οδηγήσει σε ένα κόσμο συνειδητής εξέλιξης. Η φυσική εξέλιξή του είναι πολύ αργή και χρονοβόρα. Αυτοί που έχουν τη δυνατότητα, πρέπει να παρέμβουν  και να επιταχύνουν τον ρυθμό εξέλιξής του. Να περάσουμε από τη Δαρβίνεια φυσική εξέλιξη, στην «Μεταδαρβίνεια» τεχνική εξέλιξή του, απαλλαγμένου από αρρώστιες, με σωματική  και νοητική βελτίωση, με παράταση της ζωής και αποτροπή των γηρατιών.