Οι Αθάνατοι στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης-ΒΙΝΤΕΟ

Οι Αθάνατοι στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης from yiorgos moustakis on Vimeo.

Αναζητώντας την «Αθανασία» στη ΓαύδοΤου Δημοσθενη Γεωργοπουλου

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 23-6-2013

Μια ομάδα πρώην Σοβιετικών, επιστημόνων κυρίως, εγκαθίσταται το 1997 στη Γαύδο, δημιουργώντας μια -«κοινοβιακά» οργανωμένη- φιλοσοφική σχολή που εμπνέεται από τις ιδέες του Πυθαγόρα, ενός από τους σημαντικότερους, αν και όχι τους καλύτερα γνωστούς αρχαίους φιλόσοφους, αλλά και από την πρακτική των αρχαίων. Επικεφαλής της ένας πυρηνικός φυσικός, ως εκ θαύματος επιζήσας των επιχειρήσεων «εκκαθάρισης» του πυρηνικού εργοστασίου του Τσερνόμπιλ, μετά την καταστροφή.

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, η ταινία δύο νέων Ελλήνων κινηματογραφιστών, του Γιώργου Μουστάκη και του Νίκου Λάμποτ, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Οι Αθάνατοι - στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης» (www.immortals-themovie.com), που παρουσιάστηκε στο τελευταίο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης, αφηγείται τις ιδέες της ομάδας, την ακμή και παρακμή της «σχολής» τους, τις «περίπλοκες» σχέσεις τους με τους Γαυδιώτες. Κάνοντάς το, μας προσφέρει επίσης μια πολύ σπάνια ευκαιρία να καταδυθούμε και στην πραγματική -ορθόδοξη όπως αποδεικνύεται- «ταυτότητα» της μικρής κοινωνίας. Αλλά και να περιηγηθούμε στο διανοητικό σύμπαν της μετακομμουνιστικής Σοβιετίας.

Η κούπα του Πυθαγόρα !

"Η κατασκευή του Πυθαγόρα ακολουθεί το νόμο που ανέπτυξε ο Pascal αιώνες αργότερα για τα... συγκοινωνούντα δοχεία.
Η ύβρις ήταν βασική αντίληψη της κοσμοθεωρίας των αρχαίων Ελλήνων. Όταν κάποιος, υπερεκτιμώντας τις ικανότητες και τη δύναμή του (σωματική, αλλά κυρίως πολιτική, στρατιωτική και οικονομική), συμπεριφερόταν με βίαιο, αλαζονικό και προσβλητικό τρόπο απέναντι στους άλλους, στους νόμους της πολιτείας και κυρίως απέναντι στον άγραφο θεϊκό νόμο -που επέβαλλαν όρια στην ανθρώπινη δράση-, θεωρούνταν ότι διέπραττε «ὕβριν», δηλαδή παρουσίαζε συμπεριφορά με την οποία επιχειρούσε να υπερβεί τη θνητή φύση του και να εξομοιωθεί με τους θεούς, με συνέπεια την προσβολή και τον εξοργισμό τους."

Γράφει ο Δημήτρης Βάλλας

Πωλείται και σαν σουβενίρ και εάν δεν γνωρίζει κάποιος το μυστικό της είναι δύσκολο να αντιληφθει τη... φιλοσοφία της!

Εξωτερικά μοιάζει με μια απλή πήλινη κούπα η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί κάλλιστα όπως ένα κανονικό ποτήρι κρασιού.

Η έκπληξη όμως που έρχεται στη συνέχεια είναι μεγάλη και αποτελεί μάλιστα και τουριστική ατραξιόν για τους πωλητές κυρίως του ακριτικού νησιού της Σάμου, από όπου και έλκει την καταγωγή της.

Αν λοιπόν το κρασί ή το υγρό ξεπεράσει το όριο μιας γραμμής που είναι χαραγμένη στο εσωτερικό της , τότε η κούπα αδειάζει, το υγρό χύνεται από τη βάση της και... περιλούζει, αυτόν που την κρατά και που τόλμησε να ξεπεράσει το όριο.

Πρόκειται για την τιμωρία του υβριστή από τη νέμεση καθώς αυτός ξεπέρασε κάθε όριο του μέτρου προκαλώντας θεούς και ανθρώπους...

Η επινόησή της χρονολογείται κάπου στον 6ο π. Χ αιώνα. Εμπνευστής και κατασκευαστής της ήταν ο μεγάλος Σάμιος φιλόσοφος, μαθηματικός, γεωμέτρης και μουσικός Πυθαγόρας και είναι γνωστή σαν η «κούπα του Πυθαγόρα», η «δίκαιη κούπα» ή- πιο λαϊκά- το έξυπνο ποτήρι.

Ένα ακόμα συμβολικό αντικείμενο που θεωρήθηκε σαν ένα αριστούργημα της υδραυλικής τέχνης των Αρχαίων Ελλήνων, αλλά και σαν ένα μέσο διδαχής θα είναι ο πρωταγωνιστής μας στις σημερινές ιχνηλασίες!

Ο Πυθαγόρας ο Σάμιος, θεωρείται ο θεμελιωτής των ελληνικών μαθηματικών και δημιούργησε ένα άρτιο σύστημα για την επιστήμη των ουρανίων σωμάτων, που κατοχύρωσε με όλες τις σχετικές αριθμητικές και γεωμετρικές αποδείξεις.

Πυθαγόρας: Ενας Φίλος Από Μακριά

Ο νεαρός Πυθαγόρας (εικάζεται γεννημένος στη Σάμο το 580 π.κ.ε.) έγινε μαθητής του φιλόσοφου Φερεκύδη στη Λέσβο, του Ερμοδάμαντα στη Σάμο, και του μεγάλου Θαλή και του Αναξίμανδρου στη Μίλητο. Ο τύραννος της Σάμου Πολυκράτης του έδωσε συστατικές επιστολές για τον Φαραώ Άμαση και ο Πυθαγόρας ταξίδεψε στην Αίγυπτο όπου έγινε δεκτός από τους αρχιερείς της Μέμφιδος και της Ηλιούπολης. Μυήθηκε σε όλα τα αιγυπτιακά μυστήρια και έμεινε στην Αίγυπτο είκοσι ολόκληρα χρόνια, περνώντας πλέον για Αιγύπτιος, ώσπου ο Πέρσης βασιλιάς Καμβύσης κατέλαβε τη χώρα, διέλυσε τη δυναστεία των Φαραώ κι ο Πυθαγόρας αιχμαλωτίστηκε μαζί με άλλους Αιγυπτίους λόγιους και μεταφέρθηκε ως σκλάβος στη Βαβυλώνα.

Εκεί κατάφερε να διακριθεί και να επιζητούν συναναστροφές μαζί του Πέρσες Μάγοι και σοφοί Χαλδαίοι, για ανταλλαγές γνώσεων και διδασκαλιών κι έπειτα από δώδεκα χρόνια διαμονής στη Βαβυλώνα, όπου οι γνώσεις του είχαν χαρακτηριστεί αρκετά σημαντικές για να κυκλοφορούν ελεύθερες. Ο προσωπικός γιατρός του Πέρση βασιλιά, ο Έλληνας Δημοκείδης, μεσολάβησε και κατάφερε επιτέλους να αφεθεί ελεύθερος ο Πυθαγόρας, με τον όρο να επιστρέψει στην πατρίδα του τη Σάμο κι όχι στην Αίγυπτο.

Αυτός όμως μόλις απέκτησε την ελευθερία του ταξίδεψε σε όλη την εγγύς Ανατολή, έφτασε μέχρι και την Ινδία, πάντοτε αναζητώντας σπάνιες γνώσεις και σπάνιους ανθρώπους. Ήταν εκ πεποιθήσεως «τουρίστας» περιηγητής.Ταξίδεψε επίσης σε διάσημους «ιερούς τόπους» της Ελλάδας, για να εξερευνήσει τα μυστήρια αυτών των τόπων, στη Δήλο, στο Ιδαίον Άντρον της Κρήτης, στους Δελφούς, όπου λέγεται ότι συνδέθηκε ερωτικά με την Ιέρεια Θεμιστοκλεία και έμεινε μαζί της για έναν χρόνο, όπου έμαθε πολλά μυστικά των Δελφών, μάλλον απομυθοποιητικά για το μαντείο.