Η φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών και οι βαθύτεροι στόχοι

 

Του

 

 

Ηλία Παπαναστασίου

 

 

 

Νέο νομοσχέδιο εισάγει η Κυβέρνηση της Δεξιάς για να φορολογήσει τους ελεύθερους επαγγελματίες, εγκαινιάζοντας μια λασπολογικού χαρακτήρα καμπάνια εναντίον των ελεύθερων επαγγελματιών που αποτελούν στόχο ουσιαστικά των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων στον χώρο της παροχής υπηρεσιών. Όπως ενημερωνόμαστε για το κατάπτυστο νομοσχέδιο:

 

«Η φορολόγηση με βάση τεκμαρτό εισόδημα, για εισόδημα δηλαδή που δεν έχει αποκτηθεί, όχι μόνο δεν καταπολεμά τη φοροδιαφυγή, αφού προστατεύει τα υψηλά εισοδήματα που μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά οδηγεί σε αφανισμό ένα μεγάλο τμήμα ενεργού οικονομικού πληθυσμού που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, τη μεσαία τάξη.

 

Η Κυβέρνηση δείχνει ότι αγνοεί την πραγματικότητα που βιώνει η πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών, των επιστημόνων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μετά από τη δεκαετή μνημονιακή περίοδο, την υγειονομική κρίση λόγω της πανδημίας, την ενεργειακή κρίση και την αύξηση των τιμών και του πληθωρισμού.

 

Δείχνει να αγνοεί τα στοιχεία που η ίδια διαθέτει και τα οποία αποδεικνύουν ότι ένα σημαντικό τμήμα των ελευθέρων επαγγελματιών, των επιστημόνων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αδυνατεί να ανταποκριθεί σε βασικές υποχρεώσεις και έχει σημαντικές οφειλές προς το Δημόσιο, τις Τράπεζες, τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Δείχνει να αγνοεί ότι πολλοί εξ αυτών χάνουν τις ρυθμίσεις που έχουν υπαχθεί και βρίσκονται ενώπιον καταδιωκτικών μέτρων. Και αυτούς, αντί να τους στηρίξει με κάθε πρόσφορο τρόπο, έρχεται να τους δώσει τη χαριστική βολή, προβλέποντας πλασματικά κέρδη σε κάθε χρήση και αρνούμενη να δεχθεί ότι μπορεί να υφίσταται φορολογική χρήση με ζημίες.» (Documento, 21/11/2023)

 

Γιατί όμως νομοθετείται τώρα αυτό το σκληρό, σκληρότατο νομοσχέδιο; Υπάρχουν έξι λόγοι:

 

(α) Είναι γεγονός πως η νεοελληνική κοινωνία διαθέτει έναν πολύ μεγάλο αριθμό Μικρής και Μεσαίας Επιχειρηματικότητας και τεράστιο αριθμό Ελεύθερων Επαγγελματιών. Ιστορικά, ο αριθμός ειδικότερα των δικηγόρων στην Ελλάδα είναι τεράστιος και ανάλογες διαστάσεις έχουν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες σε άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες όπως γιατροί, σύμβουλοι επιχειρήσεων, ασφαλιστές, μηχανικοί, αρχιτέκτονες, λογιστές/φοροτεχνικοί κλπ. Ιστορικά, οι λεγόμενοι «αυτοαπασχολούμενοι» ήταν τεράστιο ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας που και σήμερα ξεπερνά το 30%, ακόμη και 35-40% του Οικονομικά Ενεργού πληθυσμού. Γιατί;

 

(β) Η ελληνική κοινωνία δεν είχε τον τύπο καπιταλιστικοποίησης και αστικοποίησης που είχαν οι «κλασσικές» αστικές, καπιταλιστικές χώρες. Τεράστια στρώματα του εργαζόμενου πληθυσμού δεν είχαν «απαλλοτριωθεί» από κάθε περιουσιακό στοιχείο ώστε η μόνη τους διέξοδος να ήταν η απασχόληση ως μισθωτοί στον Ιδιωτικό Τομέα, να ανήκουν δηλαδή στην Μισθωτή Τάξη ή στην Εργατική Τάξη με την ευρεία έννοια. Έτσι, η «Νόθα Αστικοποίηση» (Β. Φίλιας) και η Μεταπρατικού τύπου ανάπτυξη του Ελληνικού Καπιταλισμού δεν ευνόησε την ανάπτυξη Μεγάλων Βιομηχανικών Μονάδων με συμπαγή Βιομηχανική Εργατική Τάξη δηλαδή την κλασσικού τύπου «Προλεταριοποίηση» των αγροτών και των μικροαστικών στρωμάτων.

Η ταξική αγωνία της μεσαίας τάξης

.

Της Σερένας Νομικού

Η μεσαία τάξη παραπονιέται, αντιλαμβανόμενη επιτέλους ότι η Ελλάδα θα χωριστεί σε δύο μόνο τάξεις, όπως στο παρελθόν η Αργεντινή, η Βραζιλία κοκ. μετά την εισβολή του ΔΝΤ: στην κατώτατη που θα προσπαθεί να επιβιώσει χωρίς να τα καταφέρνει πάντοτε και στην ανώτατη που θα ζει μεν πλουσιοπάροχα, αλλά που θα φοβάται ληστείες, απαγωγές, επιθέσεις ή άλλου είδους εγκληματικές ενέργειες. Υπενθυμίζω εδώ τα εξής από το δράμα της Βραζιλίας (άρθρο BB από το 2010).

«Το 2001, λιγότερο από τρία χρόνια μετά την παροχή του δανείου εκ μέρους του ΔΝΤ, στις μεγαλουπόλεις της νοτιοανατολικής πλευράς και του κέντρου της Βραζιλίας, είχε ξεσπάσει ένας απίστευτος «ταξικός» πόλεμος, ένας εμφύλιος πόλεμος δηλαδή τεραστίων διαστάσεων – με 40.000 θύματα συμπλοκών και πολυάριθμους βίαιους θανάτους. Το 90% της βίας, η οποία είχε καταλάβει τη χώρα, ήταν το αποτέλεσμα της εξτρεμιστικής φτώχειας, στην οποία είχε «υποχρεωθεί» ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού – μόλις το 10% καταλογιζόταν στο οργανωμένο, διεθνές έγκλημα.

Στο Sao Paulo, οι πάμπλουτοι επιχειρηματίες μετακινιόντουσαν μόνο με ελικόπτερα, ενώ οι απλά ευκατάστατοι πολίτες, με αλεξίσφαιρες λιμουζίνες. Ιδιωτικοί αστυνομικοί, με στρατιωτική εκπαίδευση και οπλισμό, καθώς επίσης τείχη ύψους τουλάχιστον τεσσάρων μέτρων, προστάτευαν τις πολυτελείς κατοικίες, ενώ ακόμη και η πρόσκληση επίσκεψης ενός φίλου της ανώτερης εισοδηματικής τάξης της χώρας, ισοδυναμούσε με πολεμική εκστρατεία.

Ταξικό μίσος! Εξολοθρεύουν τη μεσαία τάξη μέσω της εφορίας

Του Προκόπη Χατζηνικολάου

Η επιχειρηματική δραστηριότητα δημιουργεί αλλεργία στους κυβερνώντες, την απεχθάνονται. Και για πρώτη φορά, τουλάχιστον μεταπολιτευτικά, η κυβέρνηση προχωρά στην δήμευση εισοδημάτων χωρίς μάλιστα οι φορολογούμενοι να χρωστούν στο ελληνικό δημόσιο. Μέσα σε ένα χρόνο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ διπλασίασε τη φορολογία. Συγκεκριμένα, κατάφερε να δημεύσει σχεδόν το σύνολο των εισοδημάτων των φορολογούμενων αυξάνοντας τις ασφαλιστικές εισφορές και τους φόρους (επί της ουσίας πρόκειται για δύο φόρους).
Κατάφερε να διαλύσει τα νοικοκυριά, καθιστώντας ασύμφορη την εργασία από κάποιο ποσό και πάνω και συγκεκριμένα πάνω από τα 50.000 ευρώ. Από την επεξεργασία πραγματικών εκκαθαριστικών σημειωμάτων καθώς και των δηλώσεων των φορολογούμενων προκύπτουν συμπεράσματα που δεν τα χωράει ο νους. Ξεπερνάει κάθε λογική τα όσα έχει νομοθετήσει η σημερινή κυβέρνηση που οδηγούν στον εξευτελισμό των εργαζομένων.
Δεν είναι δυνατόν κάποιος με καθαρό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ύψους 60.996,41 ευρώ να ζει το μήνα με 1.127,36 ευρώ. Θα περίμενε κανείς ότι ο ανωτέρω θα είχε τουλάχιστον ένα εισόδημα ύψους 3.500-4.000 ευρώ. Και όμως όχι. Οι φόροι και οι εισφορές φθάνουν στο 77,82%. Ο συγκεκριμένος φορολογούμενος δούλεψε το 2016 για το κράτος.
Από τα 60.996,41 ευρώ, του έμειναν στο χέρι 13.528,32. Δούλεψε σκληρά για το ανωτέρω ποσό, το οποίο θα μπορούσε να κερδίσει οπουδήποτε αλλού ως μισθωτός και χωρίς το άγχος εάν θα καταρρεύσει το επόμενο έτος εξαιτίας των τακτικών της κυβέρνησης σε κάθε διαπραγμάτευση, εάν θα βρει πελάτες και εάν θα μπορέσει να ζήσει την οικογένεια του με 1.127,36 ευρώ. Δεν είναι απλώς σοκ, είναι κατάντια για όλους τους φορολογούμενους που είδαν μέσα σε ένα χρόνο να χάνουν σχεδόν τα πάντα.

Ειδικότερα:

Το 2016 (εισοδήματα 2015) ο ανωτέρω πλήρωσε στο ελληνικό δημόσιο για εισοδήματα ύψους 66.181,25 ευρώ τα εξής:
- Φόρο εισοδήματος 19.342,44 ευρώ
- Εισφορά αλληλεγγύης 3.367,95 ευρώ
- Τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ
- Ασφαλιστικές εισφορές 5.700 ευρώ
Συνολικά δηλαδή το ποσό των 29.060,39 ευρώ η διαφορετικά το 43,91% των καθαρών κερδών του.
Το 2017 (εισοδήματα 2016) ο ανωτέρω πλήρωσε στο ελληνικό δημόσιο για χαμηλότερα εισοδήματα και συγκεκριμένα 60.996,41 ευρώ τα εξης:
- Φόρο εισοδήματος 23.191,83 ευρώ
- Εισφορά αλληλεγγύης 4.372,74 ευρώ
- Τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ
- Ασφαλιστικές εισφορές 19.073,36 ευρώ αυξημένες κατά 234% σε σχέση με το προηγούμενο έτος
- Φόρο πολυτελούς διαβίωσης 179,67 ευρώ
Συνολικά θα πληρώσει 47.468 ευρώ ή το 77,82% του εισοδήματος του.

Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΑΣ ΤΑΞΗΣ

Το ότι η μεσαία αστική τάξη καταστρέφεται είναι πασιφανές πλέον και πάντοτε αυτή η τάξη ήταν εκείνη που καταστρεφόταν από τις οικονομικές δυσχέρειες. Αρκεί να δει κανείς τι έγραφε ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ πριν την Γαλλική Επανάσταση στην Πολιτική Οικονομία του για την εποχή του λες και επρόκειτο για τη δική μας: «Το μεγαλύτερο κακό έχει ήδη ενσκήψει, όταν υπάρχουν φτωχοί για να υπερασπιστούμε και πλούσιοι για να περιορίσουμε. Τότε όλη η δύναμη των νόμων ασκείται πάνω στα μεσαία εισοδήματα και είναι εξίσου αδύναμοι τόσο έναντι των θησαυρών των πλουσίων όσο και έναντι της ένδειας των φτωχών….οι μεν (οι πλούσιοι) σπάνε τα δίχτυα, οι δε (οι φτωχοί) περνούν ανάμεσά τους».

Αλλά τα αίτια αυτής της καταστροφής δεν είναι και τόσο ευκρινή. Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ότι αυτά είναι τυχαία, δηλαδή σε μία οικονομική κρίση αυτοί που χάνουν είναι όσοι έχουν. Και εφ’ όσον οι πολύ ισχυροί δεν γίνεται να χάσουν και οι πάμφτωχοι δεν έχουν τίποτε για να χάσουν, τότε οι μόνοι που μπορούν να απολέσουν κάτι είναι αυτοί που ανήκουν στην μεσαία τάξη στις πολλές διαστρωματώσεις της. Αυτό είναι πέρα για πέρα λογικό. Όμως μια τέτοια καταστροφή οφείλεται μόνον στην τύχη;

Πιστεύουμε ότι υπάρχει και μία άλλη πλευρά αθέατη που, όμως, συναληθεύει με το προηγούμενο.

Βέβαια, πρέπει προηγουμένως να διευκρινίσουμε τι εννοούμε με τον όρο “μεσαία τάξη” στο παρόν άρθρο για λόγους κατανόησης. Η μεσαία τάξη δεν είναι κάτι ενιαίο αλλά εμπεριέχει πολλές κοινωνικές διαστρωματώσεις και μπορεί να συμπεριλάβει και την λεγόμενη εργατική τάξη. Θεωρούμε ως μεσαία τάξη όλους εκείνους που υπάγονται στον συνεκτικό κοινωνικό ιστό, έχουν προοπτική βελτίωσης στη ζωή, σχετική ελευθερία, τακτικά εισοδήματα και, το σημαντικότερο, πρόσβαση στην παιδεία και τον πολιτισμό. Η ανώτερη τάξη (που έχει και αυτή διαστρωματώσεις) είναι εκείνη που δεν υπόκειται στις συνήθεις ανάγκες του ανθρώπου για επιβίωση και ζει έξω από τον κοινωνικό ιστό επειδή μπορεί να το κάνει, ενώ η κατώτατη είναι αυτή που είναι τόσο πτωχή που γίνεται έρμαιο των ισχυρών και η προσπάθεια για επιβίωση μαζί με την αμάθεια λόγω έλλειψης παιδείας την ωθεί επίσης έξω από τον κοινωνικό ιστό. Φυσικά, σαφείς διαχωρισμοί δεν υπάρχουν και τα κατώτερα στρώματα αυτής της μεσαίας τάξης μπορεί να συνδέονται στενότερα με την κατώτατη και τα ανώτερα ή τα μεσαία στρώματά της είναι σαφές ότι χάνουν περισσότερο στις κρίσεις. Ορισμένα δε άτομα της ελίτ μπορεί να χάνουν τα κεκτημένα αιφνιδιαστικά στις οικονομικές κρίσεις, αλλά ως τάξη δεν αφανίζεται, δηλαδή τα δύο άκρα έχουν προς το παρόν σταθερή ύπαρξη έστω και αν τα μέλη τους μεταβάλλονται. Το μεσαίο σημείο όμως (η ευρεία μεσαία τάξη) είναι ευάλωτη και μπορεί παροδικά να αφανιστεί. Το οικονομικό κριτήριο δεν είναι, βέβαια, το μοναδικό κριτήριο διαχωρισμού (αυτό θα ήταν απαράδεκτο), αλλά αποτελεί ένα μέσον για ευκαιρία πρόσβασης στα πολιτισμικά αγαθά και για πνευματική ανάτπυξη και ελευθερία, πράγματα καίρια για την όποια εξουσία και των οποίων την ανάπτυξη η μεγάλη φτώχεια εμποδίζει.