Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Η/Υ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Η/Υ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2024

Γι΄αυτό πάντα η Αφροδίτη θα απατά τον Ήφαιστο

Η Τεχνική (τεχνολογία) δεν γεννά τον Έρωτα και την ευτυχία!

Κοινωνιολόγος, Σύμβουλος απεξάρτησης στο Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων ατόμων (ΚΕΘΕΑ)




Ο ανθρώπινος πολιτισμός, από την αρχή της μακραίωνης πορείας του, «ιχνογραφούσε» τη πραγματική αλλά και τη συμβολική εικόνα της εξέλιξης του. Ο βίος του ανθρώπου, οι υλικές πλευρές της εξέλιξης (παραγωγή, αρχιτεκτονική, καλλιέργεια γης, τεχνολογία, κ.α), οι συνήθεις, οι σχέσεις, τα συναισθήματα, έπαιρναν αισθητική μορφή, μέσα από τον συμβολισμό, τις αναπαραστάσεις, τους μύθους, τις τέχνες, συμβάλλοντας στην αυτογνωσία, αλλά και στην ερμηνεία που έδινε ο άνθρωπος στον τρόπο ζωής και στα επιτεύγματά του.

Είναι αυτό που ονομάζουμε κοσμοεικόνα ή κοσμοείδωλο και αποτελεί τις αναπαραστάσεις και την αντίληψη του κόσμου μας σε συμβολικό επίπεδο. Είναι ο Λόγος και η αναφορά του ανθρώπινου πολιτισμού στο ίδιο του τον εαυτό. Το κοσμοείδωλο, ως συνισταμένη πολλών ερμηνειών για το μυστήριο της ζωής μας, στην εξέλιξη του πολιτισμού απέκτησε διαφορετικά πρόσωπα, παρόλο που ορισμένες συμβολικές μορφές του κοσμοειδώλου, θεωρούνται γενικευμένες και πολύ ουσιαστικές. Συνήθως είναι αυτές που αγγίζουν μύχιες πτυχές του ανθρώπου και της ψυχολογίας του, που συνδέονται με πραγματικές τομές στον ανθρώπινο πολιτισμό και οι οποίες ανέδειξαν και ολοκλήρωσαν τον άνθρωπο στην μέγιστη μορφή αυτονομίας του μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο. Οι αρχαίοι μύθοι είναι μορφές αναπαραστάσεων που αποτελούν αποτυπώματα του συλλογικού ασυνείδητου των λαών και μας μιλούν τόσο για την πράξη, όσο και για την κατασταλαγμένη σοφία της ιστορίας.

Μεταξύ των αναπαραστάσεων αυτών, κεντρική κοινωνική σημασία κατέχει η αρχαιοελληνική μυθολογία, που αποτελεί οικουμενικό παράδειγμα ερμηνείας και συμβολικής αποτύπωσης της ανθρώπινης ζωής και εξέλιξης.

Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου 2024

Ψηφιακή Επανάσταση, "δημιουργική" Παιδεία και άλλες ιστορίες για δράκους

Του Γιώργου Παπαδόπουλου Τετράδη 

Σκεφτομαι το παρακατω εξαιρετικο αρθρο του Δ Βασιλειου για την επελαση της διαστροφης στα σχολεια και την ανακρουση πρυμνας απο τη Φινλανδια που επιστρεφει στην κανονικη μαθηση.

Ψηφιακή Επανάσταση, "δημιουργική" Παιδεία και άλλες ιστορίες για δράκους 

** οπότε ΜΗΝ το διαβάσετε αν δεν αντέχετε να πέφτετε από τα σύννεφα....

Πριν πάμε στο κυρίως μέρος του post θα ήθελα μια εισαγωγή "υποδομής", ειδικά για τους φίλους που δεν είναι συχνοί να διαβάζουν τις ασυναρτησίες μου.

Εχει επικρατήσει [κακώς] η κατάληξη "-φοβικός" και όποιον εναντιώνεται σε κάτι για οποιουσδήποτε λόγους. Αν και κάποτε η κατάληξη ήταν "-μάχος" ("εικονομαχία" και όχι "εικονοφοβία"), με την έννοια της σφοδρής εναντίωσης, η Πολιτική Ορθότητα έχει επιβάλει την δικτατορία της "δίκης προθέσεων", όπου αν εναντιώνεσαι σε κάτι είναι γιατί σώνει και ντε το φοβάσαι ως κομπλεξικός και όχι γιατί μπορεί ακόμη και να αποδείξεις ότι είναι επιβλαβές, πράγμα για το οποίο έχει "αποφανθεί" η πλειονότητα, δλδ η βολεμένη ή/και δειλή μάζα (το ότι η πλειοψηφία έχει πάντα άδικο για αυτόν ακριβώς το λόγο, του βολέματος, το έχει αποδείξει ο Ιψεν από τα τέλη του 19ου αιώνα). Ετσι λοιπόν υπάρχει το "ομοφοβικός", "τεχνοφοβικός" κλπ, υπονοώντας ότι είναι αυτονόητο να υποστηρίζουμε την διαφορετικότητα, την τεχνολογία κλπ

Σε σχέση με την τεχνολογία δεν με λες "οπισθοδρομικό", καθώς σε πολλά πράγματα που απαιτείται είμαι power user - πολλά εργαλεία στη δουλειά και πολλά και στην καθημερινότητα και άρα "τεχνοφοβικό" δεν μπορείς να με πεις με κανένα τρόπο. Είμαι όμως δηλωμένα "τεχνομάχος" για 3 αλληλοσυνδεόμενους λόγους. 

Ο ένας λόγος είναι ότι το ανθρώπινο σώμα, βιολογικά και εγκεφαλικά, ΔΕΝ είναι φτιαγμένο για το επίπεδο μετάλλαξης (δλδ την καλπάζουσα "εξέλιξη") της τεχνολογίας που έχουμε οδηγηθεί ως "επίτευγμα" και άρα είναι κάτι εντελώς ΜΗ-φυσιολογική η χρήση της με κολοσσιαίες συνέπειες του τεχνολογικού τρόπου ζωής για το σώμα μας, τον εγκέφαλό μας, την υγεία μας κλπ. 

Άλλος λόγος είναι η φιλοσοφική μετάλλαξη που προκαλεί η μαζική καλπάζουσα χρήση της τεχνολογίας, διαμορφώνοντας πνευματικά ένα μεταλλαγμένο είδος ("νεο-Ανθρωπος"). 

Και τρίτος λόγος, συνέπεια και των προηγούμενων, είναι η βαριά επίπτωση της τεχνολογίας στη Βιωσιμότητα του Συστήματος, την οποία διαλύει κυριολεκτικά, με τρομερή σπατάλη πόρων, σώζοντας πολύ περισσότερους από όσους πρέπει από εμάς και δίνοντας στον καθένα πόρους που δεν υπάρχουν πλέον στο Σύστημα. Η Αειφορία/Βιωσιμότητα και Τεχνολογία ΔΕΝ μπορεί να είναι στην ίδια φράση. Απλό.

---------------------------

Μετά από αυτή την -τεράστια ομολογώ- εισαγωγή (!), θυμίζω πόσους τόνους μελάνι έχουν χυθεί για την ψηφιοποίηση της Παιδείας (αλλά και την "καλλιτεχνοποίησή" της μέσω της τεχνολογίας). Τι έχουμε ακούσει για ψηφιακές τάξεις, τι για εικονικές περιηγήσεις των μαθητών, τι, τι, τι... 
Κορωνίδα αυτής της επιχειρηματολογίας έχει υπάρξει το "Φινλανδικό θαύμα" το οποίο στηρίχθηκε σε δύο πυλώνες του σύγχρονου σχολείου: 
α) την ψηφιακή επανάσταση στα σχολεία με laptop παντού και 
β) την μη-ανταγωνιστικότητα και τον πλουραλισμό της εκπαιδευτικής "διδασκαλίας", με πρακτική κατάργηση της πραγματικής διδασκαλίας και την προώθηση ευρύτερης ενασχόλησης, δραστηριοτήτων καλλιτεχνικών και άλλων και την επαφή με τον "πραγματικό" κόσμο κυρίως μέσω τεχνικών και τεχνολογικών εφαρμογών.

Το σύνθημα "όχι τσάντες στο σπίτι" και "μόνο pc στην τάξη" στηρίχθηκε σε μια σειρά δεικτών στους διεθνείς "διαγωνισμούς" που έδειχναν ότι τα Φινλανδάκια ήταν προνομιούχα. Η Φινλανδία βρισκόταν για πολλά χρόνια πολύ υψηλά στους σχετικούς δείκτες, παρά το ότι δεν ήταν λίγοι εκείνοι που από τότε έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου και προέβλεπαν δυσοίωνο μέλλον. Οι ανησυχίες τους, ωστόσο, καλύπτονταν από τις εντυπωσιακές επιδόσεις των μαθητών ηλικίας μέχρι 15 ετών, οι οποίες ήταν πολύ καλύτερες από εκείνες άλλων χωρών, με τους μαθητές να απολαμβάνουν μια σειρά από ευεργετήματα ειδικά σχεδιασμένα ώστε να αναπτύξουν τις ικανότητές τους. Ξεκινώντας από τα 7 χρόνια τους τα παιδιά εντάσσονται (ακόμη, αλλά μάλλον όχι για πολύ) σε ένα πλαίσιο όπου έννοιες όπως αποστήθιση κειμένων, παπαγαλία ή ακόμη και φροντιστήρια (που έχουμε δαιμονοποιήσει συλλήβδην στην Ελλάδα), αποτελούν άγνωστες λέξεις.

Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2024

Τι προκαλεί η χρήση της οθόνης από μικρά παιδιά


Μεγαλύτερος χρόνος χρήσης οθονών από τα μικρά παιδιά συνδέεται με φτωχότερες γλωσσικές δεξιότητες

Τα μικρά παιδιά, των οποίων οι γονείς χρησιμοποιούν πολύ οθόνες, περνούν και αυτά πολύ χρόνο σε οθόνες και φαίνεται να δυσκολεύονται στις γλωσσικές δεξιότητες, όπως προκύπτει από έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Frontiers in Developmental Psychology».

Επιστήμονες στην Εσθονία εξέτασαν με τη βοήθεια ερωτηματολογίων τους γονείς περισσότερων από 420 παιδιών, ηλικίας 2,5-4 ετών, σχετικά με τη χρήση της οθόνης από τους ίδιους και από τα παιδιά τους, καθώς και τις γλωσσικές δεξιότητες των παιδιών.

Στη συνέχεια ταξινόμησαν τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες σε τρεις ομάδες χρήσης οθόνης: υψηλή, μέτρια και χαμηλή. Αναλύοντας τα δεδομένα διαπίστωσαν
  •  ότι οι γονείς που χρησιμοποιούν πολύ τις οθόνες έχουν επίσης παιδιά που χρησιμοποιούν πολύ τις οθόνες. 
  • Επίσης, εντόπισαν ότι ο μεγαλύτερος χρόνος χρήσης οθόνης από τα παιδιά συνδέεται με φτωχότερες γλωσσικές δεξιότητες
  • Τα παιδιά που χρησιμοποιούσαν λιγότερο τις οθόνες είχαν υψηλότερη βαθμολογία τόσο στη γραμματική όσο και στο λεξιλόγιο, 
  • ενώ επιπλέον καμία μορφή χρήσης οθόνης δεν είχε θετική επίδραση στις γλωσσικές δεξιότητες των παιδιών.

«Ενώ η ανάγνωση ηλεκτρονικών βιβλίων και το παιχνίδι ορισμένων εκπαιδευτικών παιχνιδιών μπορεί να προσφέρουν ευκαιρίες γλωσσικής εκμάθησης, ιδίως για τα μεγαλύτερα παιδιά, η έρευνα δείχνει ότι ο παράγοντας με τη μεγαλύτερη επιρροή κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους είναι η καθημερινή λεκτική αλληλεπίδραση γονέα-παιδιού», εξηγεί η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Τάρτου, Τίια Τούλβιστε.

Σάββατο 24 Αυγούστου 2024

Η ψηφιακή αποβλάκωση: μια μαζική παιδοκτονία



Μετάφραση, Προσαρμογή στα Ελληνικά και Επιμέλεια, Γιάννης Παπαμιχαήλ, τ. Καθηγητής Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου.

Για τους περισσότερους ανθρώπους η χρήση οθονών είναι κομμάτι της καθημερινότητας τους. Αποτελεί συχνά την «παρέα τους», το περιβάλλον μέσα από το οποίο αλληλεπιδρούν, ψυχαγωγούνται, εργάζονται, επικοινωνούν, διασκεδάζουν στα πλαίσια της κατοικιδιοποιημένης συνθήκης της καθημερινής τους ζωής.

Τι συμβαίνει όμως όταν αυτή η συνθήκη καθημερινής ζωής αφορά παιδιά προσχολικής ή πρώτης σχολικής ηλικίας; Ποιες οι συνέπειες στην ψυχοδιανοητική και σωματική τους ανάπτυξη; Ποιες οι επιρροές της πολλαπλής χρήσης οθονών στην προεφηβεία και την εφηβεία; Πόσο θα έχουν αλλάξει τα παιδιά του παρόντος ως ενήλικες του μέλλοντος μέσα από την συστηματική αλληλεπίδρασή τους με τα κινητά, τα ταμπλετ, τους υπολογιστές και τις smart τηλεοράσεις;

Είναι πλέον ευκόλως εμπειρικά διαπιστώσιμη, ακόμα και στην ελληνική πραγματικότητα, η έντονη ενασχόληση των παιδιών με τις οθόνες. Όπως πληροφορούμαστε συζητώντας με ψυχολόγους που ασκούν κλινικό έργο, ένα από τα συχνότερα ζητήματα που φέρνει τους γονείς στην πόρτα ενός ειδικού ψυχολόγου για βοήθεια είναι α) η αδυναμία των γονέων να αποσπάσουν τα παιδιά τους από τις οθόνες, β) οι δυσκολίες στην οριοθέτηση των παιδικών συμπεριφορών και απαιτήσεων. Συνδυάζοντας τα δυο συχνότερα αιτήματα για υποστήριξη και συμβουλευτική θα λέγαμε πως οι σημερινοί γονείς δυσκολεύονται να οριοθετήσουν την χρήση, από την πλευρά των παιδιών τους, των κινητών και των τάμπλετ (σε επίπεδο ωρών χρήσης, περιεχομένου κλπ).

Δυστυχώς, η μη χρήση οθονών από τα παιδιά σε καθημερινή βάση αποτελεί στις μέρες μας μια εξαιρετικά σπάνια συνθήκη για τις περισσότερες οικογένειες. Βεβαίως, να σημειώσουμε πως τα παιδιά δεν βρέθηκαν από μόνα τους μπροστά σε οθόνες. Η ευκολία της «οθόνης – νταντάς» αυτοπαγίδευσε πολλούς γονείς, οι οποίοι στην προσπάθεια τους να απασχολήσουν εύκολα, γρήγορα και με «ασφάλεια» τα παιδιά, τους έδωσαν πρόσβαση σε έναν αχανή κόσμο, γεμάτο παιχνιδιάρικες, πολύχρωμες «παιδικές σειρήνες» που τα καλεί «να μην αφήσουν δευτερόλεπτο το κινητό από τα χέρια τους»…

Δευτέρα 6 Μαΐου 2024

Τεχνητή Νοημοσύνη & Ψηφιακός Κόσμος Ευκαιρία ή Κίνδυνος;


Τεχνητή Νοημοσύνη & Ψηφιακός Κόσμος Ευκαιρία ή Κίνδυνος;

 Σενάρια, αλλαγές, καθημερινότητα Κατανόηση & Απομυθοποίηση

 Τετάρτη 10/4/2024 Ομιλητές:

 Κώστας Δημητριάδης : Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 

Αλέξης Θεοδωρίδης : Προγραμματιστής

ΠΗΓΗ:https://youtu.be/PaKUy5omqlU?si=H3w5cs9jwVrJvS9j
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Τετάρτη 17 Απριλίου 2024

“Εγκέφαλος ποπ κορν” – Η διάσπαση της προσοχής μας λόγω τεχνολογίας16/04/2024



ΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ


Πρόσφατα δεδομένα σχετικών ερευνών δείχνουν ότι η μέση διάρκεια της ανθρώπινης προσοχής είναι 8,25 δευτερόλεπτα. Εάν αυτός ο αριθμός δε σημαίνει τίποτα για εσάς, τότε σκεφτείτε το εξής: Τα χρυσόψαρα έχουν μέση διάρκεια προσοχής 9 δευτερολέπτων. Σκεφθείτε το για ένα λεπτό!


Μέσα σε αυτό το χάος και τη ζοφερή εικόνα των μειωμένων γνωστικών ικανοτήτων, βομβαρδιζόμαστε τώρα με έναν νέο όρο: «εγκέφαλος ποπ κορν». Ας ρίξουμε φως στο θέμα και ας δούμε πώς μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε. Δυστυχώς, ούτε η δυνατότητα προσήλωσης μας βελτιώνει τα πράγματα, αν σκεφτεί κανείς ότι σε μόλις 15 χρόνια (από το 2000 έως το 2015) η ικανότητά μας να παραμένουμε προσηλωμένοι μειώθηκε κατά 25%.

«Ο “εγκέφαλος ποπ κορν” αναφέρεται στο μυαλό μας, το οποίο μεταπηδά συνεχώς από τη μια σκέψη στην άλλη, παρόμοια με το πώς το ποπ κορν σκάει σποραδικά σε ένα δοχείο. Υπό αυτό το πρίσμα, οι σκέψεις ενός ατόμου μεταπηδούν από τη μια ιδέα στην άλλη, χωρίς πολύ βάθος ή εστίαση και όλο αυτό αποτελεί μια κατάσταση διάσπασης της προσοχής με γρήγορες εναλλαγές στην εστίαση του θέματος», εξηγούν οι νευροψυχίατροι. Αν νομίζετε ότι αυτό σας θυμίζει έναν όρο που όλοι γνωρίζουμε ήδη, Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής (ADD), τότε έχετε δίκιο. Όπως και με το ADD, τα άτομα με «εγκέφαλο ποπ κορν» αντιμετωπίζουν αρκετές γνωστικές δυσκολίες.

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, ο “εγκέφαλος ποπ κορν” έχει ως αποτέλεσμα τη δυσκολία των ατόμων να παραμείνουν συγκεντρωμένοι στην εργασία τους, κάτι που άθελά τους οδηγεί σε κακή απόδοση. Αυτή η ανήσυχη ψυχική κατάσταση οδηγεί κατ’επέκταση σε μια αίσθηση εξάντλησης.

Οι αιτίες του “εγκεφάλου του ποπ κορν”


Ο “εγκέφαλος ποπ κορν” δεν είναι επίσημος όρος που συναντάμε στα βιβλία ψυχολογίας. Αν και είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε την ακριβή στιγμή ή την πλατφόρμα όπου πρωτοεμφανίστηκε αυτός ο όρος, πιθανότατα κέρδισε την διάδοσή του μέσω… πλατφορμών όπως το TikTok, το Reddit ή το Twitter.

Είναι σύνηθες να εμφανίζονται νέοι όροι και φράσεις σε διαδικτυακές κοινότητες, όπου οι χρήστες μοιράζονται εμπειρίες και ιδέες που σχετίζονται με την ψυχική υγεία και τη γνωσιακή λειτουργία. Αυτή λοιπόν η αλλαγή στο βαθμό τής διάσπασης της προσοχής μας, προκαλείται εν μέρει από την τεχνολογία.

Έτσι, ενώ οι χρήστες αλληλεπιδρούσαν στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης και συζητούσαν το πώς το multitasking και η υπερφόρτωση ερεθισμάτων οδηγούν σε μειωμένο εύρος προσοχής, ο όρος «εγκέφαλος ποπ κορν» έκανε την εμφάνιση του καθώς ταυτίστηκε με τις εμπειρίες τους και έγινε viral.


Διαδίκτυο και “εγκέφαλος του ποπ κορν”

Δευτέρα 3 Ιουλίου 2023

ΘΑ ΥΠΟΔΟΥΛΩΘΟΥΜΕ ΤΕΛΙΚΑ ΣΤΟΥΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥΣ; (ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΤΑΣΗΣ)



Συνέντευξη

Ποια χρονική στιγμή, ποια συνθήκη κοινωνική σάς κινητοποίησε να γράψετε τον Ψηφιακό ανθρωπισμό;


Δεν υπήρξε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Το βιβλίο κατά κάποιον τρόπο γράφτηκε από μόνο του, διότι σε αυτό συγκεντρώνονται γραπτά και συνεντεύξεις των τελευταίων χρόνων με θέμα την παρούσα μορφή της εικονιστικής κοινωνίας. Σκέφτηκα ότι, περιλαμβάνοντας δοκιμιακά και ακαδημαϊκά κείμενα σ’ έναν τόμο, θα καταστούν –πιθανώς– ευκολότερα προσβάσιμα για τις/τους αναγνώστριες/ες. Επιπλέον, θα ήταν δυνατόν να διαπιστώσουν σε συγκεκριμένα ζητήματα την εφαρμογή των θεωρητικών εννοιών που αναπτύσσω στις Πολιτικές του Βίου ώστε, ενδεχομένως, κατ’ αυτόν τον τρόπο ν’ αποκαλυφθούν απροσδόκητες διασυνδέσεις μεταξύ τους και καινούργιες απορίες.

Ποια η διαφορά ανάμεσα στην εικονική και εικονιστική κοινωνία;


Εικονική πραγματικότητα (virtual reality) ονομάζουμε την ψηφιακή προσομοίωση της πραγματικότητας από έναν υπολογιστή. Ο χρήστης μπορεί να περιηγηθεί στο ψηφιακό περιβάλλον και ν’ αλληλεπιδράσει με αυτό χρησιμοποιώντας ειδικό εξοπλισμό όπως ειδικά γυαλιά, ακουστικά και αισθητήρες. Κατά την αλληλεπίδραση ο χρήστης δεν «βλέπει/ακούει/αισθάνεται» το φυσικό περιβάλλον. Με τον όρο εικονιστική κοινωνία περιγράφω τη σύγχρονη υβριδική, δηλαδή ταυτόχρονα φυσική και ψηφιακή πραγματικότητα. Η εικονιστική κοινωνία συνιστά την παρούσα μορφή της νεωτερικότητας, η οποία έχει ως κεντρικό γνώρισμα την κυριαρχία της εικόνας σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες και τη βαθμιαία εξεικόνιση του βίου. Η εικονιστική κοινωνία χαρακτηρίζεται από την ανάδυση ενός καινοφανούς τρόπου παραγωγής και διακίνησης εικόνων, μέσω της ψηφιοποίησης, ο οποίος τείνει στην εξαΰλωση των αγαθών (π.χ. εξουσία, πλούτος, πληροφορία) και των σχέσεων (διαπροσωπικών, οικονομικών και πολιτικών), η αρχιτεκτονική, το περιεχόμενο και η εγγύτητα των οποίων προσδιορίζονται ολοένα περισσότερο από αλγορίθμους.

Πόσο λεπτή κι επισφαλής είναι η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην εξέλιξη του ανθρώπου μέσα από την τεχνολογία και στην υποδούλωσή του στους αλγορίθμους;


Δεν γνωρίζω, όπως δεν γνωρίζω αν θα υπάρξει τελικά μια υποδούλωση στους αλγορίθμους. Διαπιστώνω όμως ότι η εξάρτησή μας απ’ αυτούς αυξάνει ολοένα και ταυτόχρονα εκτείνεται σε περισσότερες ανθρώπινες δραστηριότητες. Αν κανείς είναι απαισιόδοξος, θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η υποδούλωσή μας συντελείται βαθμιαία δίχως να τη συνειδητοποιούμε. Μη διαθέτοντας την πολυτέλεια της απαισιοδοξίας, προτιμώ να αισιοδοξώ ότι μπορούμε να προστατέψουμε την αυτονομία μας τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, ζυγίζοντας με φρόνηση τα οφέλη και τους κινδύνους της χρήσης των αλγορίθμων.

Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2023

Πώς ο εθισμός στην οθόνη αλλοιώνει τη σκέψη των παιδιών



Η ΨΗΦΙΑΚΗ «ΔΙΑΠΛΑΣΗ» ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ


Η σχέση με το κινητό και το τάμπλετ ξεκινάει πριν από το σχολείο. Οι ειδικοί της εκπαίδευσης και της παιδικής υγείας βλέπουν ήδη τις επιπτώσεις της ψηφιακής ζωής στην πρόσληψη της γνώσης και τη συγκέντρωση

Πολλά παιδιά «παίζουν» με το τάμπλετ των γονιών τους ή διαθέτουν τα ίδια τάμπλετ ή κινητό ήδη από δύο ετών! 
Φωτ. GETTY IMAGES

Απόστολος Λακασάς


Διαστάσεις πανδηµίας λαμβάνει η έκθεση των παιδιών στις οθόνες των κινητών και των τάμπλετ από πολύ μικρή, ακόμη και τη βρεφική ηλικία. Παιδαγωγοί, εκπαιδευτικοί και ψυχολόγοι αρχίζουν ήδη να διαπιστώνουν τις μαθησιακές δυσκολίες που προκαλεί η ψηφιακή ζωή των παιδιών: Εχουν εθιστεί στο διαρκές και έντονο ερέθισμα που δίνουν οι συσκευές, είναι πια πολύ πιο δύσκολο να συγκεντρωθούν σε κάτι άλλο. Ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνουν έχει αλλάξει, χάνουν το ενδιαφέρον τους για τα βιβλία, και όταν δεν είναι «συνδεδεμένοι» παραπονιούνται πως βαριούνται.

Η συνέχεια ΕΔΩ..


Πέμπτη 20 Ιανουαρίου 2022

Εκπαιδευτικός μύθος ή αλήθεια – Αφού θα το βρω στη Google γιατί να το μάθω;


Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας και της εύκολης πρόσβασης σε αυτήν. Πολλές φορές απευθυνόμαστε σε μηχανές αναζήτησης όπως η google ή η yahoo για να βρούμε κάτι που δεν ξέρουμε, να αναζητήσουμε πληροφορίες για προϊόντα, να κάνουμε αγορές κ.ο.κ. Συνήθως, η ευκολία αυτή μας λύνει τα χέρια και είναι πράγματι ένα σπουδαίο επίτευγμα της εποχής μας. Ταυτόχρονα όμως οδηγεί πολλούς ανθρώπους στο να αναρωτιούνται πολύ συχνά αν είναι αναγκαίο να μάθουν μια πληροφορία όταν την πληροφορία αυτή μπορούν να τη βρουν εύκολα κάνοντας μια αναζήτηση στη Google.

Αυτή η άποψη είναι πολύ διαδεδομένη στο χώρο της εκπαίδευσης, μεταξύ των καθηγητών, μεταξύ των μαθητών αλλά και μεταξύ αυτών που χαράζουν εκπαιδευτική πολιτική ή εκπαιδεύουν τους μελλοντικούς καθηγητές και δασκάλους. Αυτήν την άποψη θα διε­ρευνήσουμε σε αυτό το άρθρο και θα προσπαθήσουμε να την κατατάξουμε στην περιοχή της αλήθειας ή σε αυτήν του μύθου.

Φυσικά, δεν είναι απαραίτητο να συμφωνήσετε με τα επόμενα επιχειρήματα, ούτε όλα είναι μαύρο ή άσπρο. Σίγουρα όμως μπορεί να είναι ένα μικρό έναυσμα για περισσότερη σκέψη! Ας ορίσουμε λοιπόν το πρόβλημα θέτοντας προς κρίση την επόμενη ερώτηση – άποψη:

«Αφού μπορώ να βρω στη google οποιαδήποτε γνώση θέλω, οποιαδήποτε στιγμή θέλω, γιατί να πρέπει να μάθω τη γνώση αυτή στο σχολείο;»

Η διάκριση μεταξύ των δεδομένων, της πληροφορίας και της γνώσης

Θα κάνω μια προσπάθεια να τονίσω τη διάκριση μεταξύ δεδομένων (data), πληροφορίας (information) και γνώσης (knowledge). Αυτές οι τρεις λέξεις και ειδικότερα οι δύο τελευταίες χρησιμοποιούνται πολλές φορές εναλλακτικά. Όμως, η καθεμιά έχει το δικό της νόημα και δεν ταυ­τίζονται!

Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2021

Byung-Chul Han: «Το έξυπνο κινητό είναι ένα εργαλείο κυριάρχησης. Λειτουργεί σαν προσευχητάρι»





Στην αποκλειστική αυτήν συνέντευξη στην El País, ο νοτιο-κορεάτης φιλόσοφος συζητά για την ψηφιακή υποδούλωση, την εξαφάνιση του τελετουργικού και τι αποκαλύπτει για την κοινωνία το «Squid Game»

Του Sergio C. Fanjul, Πηγή: english.elpais.com (15-10-2021)

Ο υλικός κόσμος των ατόμων και των μορίων, των πραγμάτων που μπορούμε να αγγίξουμε και να μυρίσουμε αποσυντίθεται σε έναν κόσμο των μη-πραγμάτων, σύμφωνα με τον νοτιοκορεατικής καταγωγής Ελβετο-γερμανό φιλόσοφο Byung-Chul Han. Συνεχίζουμε να επιθυμούμε αυτά τα μη-πράγματα, ακόμη και να τα αγοράζουμε και να τα πουλάμε, λέει ο Han. Αυτά συνεχίζουν να μας επηρεάζουν. Ενώ ο ψηφιακός κόσμος αναμειγνύεται όλο και περισσότερο με ό,τι ακόμη θεωρούμε ως τον “πραγματικό” κόσμο, η ύπαρξή μας είναι ακόμη ακαθόριστη και φευγαλέα, πιστεύει. O στοχαστής με μεγάλες πωλήσεις βιβλίων του, για τον οποίο κάποιες φορές γίνεται λόγος ως “ροκ σταρ φιλόσοφος”, ακόμη αναλύει σχολαστικά την αναστάτωση που παράγει ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός.

Με το συνδυασμό ρητών από μεγάλους φιλοσόφους και στοιχείων από την λαϊκή κουλτούρα, το πρόσφατο βιβλίο του Han,Undinge (ή Μηπράγματα), που δεν έχει εκδοθεί ακόμη στα αγγλικά, αναλύει την “εξουθενωμένη μας κοινωνία”, στην οποία ζούμε εξαντλημένοι και με κατάθλιψη, από τις αναπόδραστες απαιτήσεις της ύπαρξης. Επίσης έχει σκεφτεί για τα νέα είδη ψυχαγωγίας και “ψυχοπολιτικής”, όπου οι πολίτες παραδίδονται πειθήνια στους πειρασμούς του συστήματος, μαζί με την εξαφάνιση του ερωτισμού, την οποία ο Han αποδίδει στις σύγχρονες τάσεις ναρκισσισμού και επιδειξιομανίας.



Ο ναρκισσισμός αυτός είναι βίαιος και ασταμάτητος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιστεύει, όπου η ψύχωση με τον εαυτό μας κάνει τους υπόλοιπους να εξαφανίζονται, και ο κόσμος γίνεται μια απλή δική μας αντανάκλασή ως ατόμων. Ο φιλόσοφος προσπαθεί να ανακτήσει την ευχάριστη επαφή με την καθημερινή ζωή -είναι γνωστός για το ενδιαφέρον του για την κηπουρική, το να φτιάχνει μόνος του χειροποίητα πράγματα και να κάθεται σιωπηλά. Απελπίζεται με “την εξαφάνιση των τελετουργικών”, η οποία επίσης κάνει ολόκληρες κοινότητες να εξαφανίζονται μαζί με αυτά. Γινόμαστε χαμένες ατομικότητες, σε άρρωστες και σκληρές κοινωνίες.

Ο Byung-Chul Han έδωσε τη συνέντευξη αυτή στην El País μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στα γερμανικά, η οποία κατόπιν μεταφράστηκε και υπέστη επιμέλεια χάριν σαφήνειας.

Πώς είναι δυνατό το γεγονός ότι, σε έναν κόσμο εμμονικό με την υπερ-παραγωγή και την υπερκατανάλωση, την ίδια στιγμή τα αντικείμενα εξαφανίζονται και κινούμαστε προς έναν κόσμο μη-πραγμάτων;

Υπάρχει, χωρίς αμφιβολία, ένας υπερπληθωρισμός αντικειμένων, με την έννοια ότι βρίσκονται παντού. Ωστόσο, αυτά είναι αντικείμενα μιας χρήσης με τα οποία δεν μπορούμε να έχουμε πραγματικούς δεσμούς. Σήμερα είμαστε εμμονικοί όχι με τα πράγματα, αλλά με την πληροφορία και τα δεδομένα, δηλαδή, με μη-πράγματα. Σήμερα είμαστε πληροφοριομανιακοί. Έχουμε ακόμη και την έννοια των “δεδομενοσέξουαλ” [άνθρωποι που εμμονικά συλλέγουν και μοιράζονται πληροφορίες για την προσωπική τους ζωή].

Στον κόσμο αυτόν τον οποίο περιγράφετε, έναν κόσμο υπερκατανάλωσης όπου οι σχέσεις έχουν χαθεί, γιατί είναι σημαντικό να έχουμε αντικείμενα που αγαπάμε, και να έχουμε τελετουργικά;

Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021

Τι είναι η "Μικτή Μάθηση" που εξήγγειλε η Νίκη Κεραμέως;

«Μικτή μάθηση» στη «γλώσσα» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ότι ένα σχολείο, ένας εκπαιδευτικός ή εκπαιδευόμενος ακολουθεί περισσότερες από μία προσεγγίσεις στη μαθησιακή διαδικασία

Παρά τα αμφιλεγόμενα αποτελέσματα της υποκατάστασης της φυσικής διδασκαλίας από την ψηφιακή -που στην περίπτωση της Ελλάδας πήρε τραγελαφικές και οδυνηρές για τους μαθητές διαστάσεις-, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε στις αρχές Αυγούστου «Πρόταση - Σύσταση* του Συμβουλίου σχετικά με τη μικτή μάθηση για πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση»**.

«Μικτή μάθηση» στη «γλώσσα» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ότι ένα σχολείο, ένας εκπαιδευτικός ή εκπαιδευόμενος ακολουθεί περισσότερες από μία προσεγγίσεις στη μαθησιακή διαδικασία. Μπορεί να πρόκειται για συνδυασμό σχολικού χώρου και άλλου φυσικού περιβάλλοντος (εταιρεία, κέντρο κατάρτισης/επιμόρφωσης, εξ αποστάσεως μάθηση, υπαίθριος χώρος, πολιτιστικός χώρος κ.λπ.) ή να συνδυάζει διαφορετικά μαθησιακά εργαλεία που μπορεί να είναι ψηφιακά και μη ψηφιακά.


Η Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, κα. Μαρίγια Γκαμπριέλ, σημείωσε: «Το όραμά μας για μια καλύτερης ποιότητας και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση και κατάρτιση σε καμία περίπτωση δεν αφορά μόνο το πλαίσιο της νόσου COVID-19. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να διδαχθούμε από τις τελευταίες εμπειρίες και να προχωρήσουμε περισσότερο. Η σημερινή πρόταση σκιαγραφεί το όραμα για την εκπαίδευση που θέλουμε να έχουμε στην Ευρώπη. Ένα όραμα που υποστηρίζει τους γενικούς στόχους του ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης και του σχεδίου δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση…»one

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η «μικτή μάθηση» μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα καλύτερη παροχή εκπαίδευσης σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές και σε όσους ανήκουν σε ταξιδιωτικές κοινότητες ή διαμένουν σε νοσοκομεία και κέντρα περίθαλψης, καθώς και σε όσους συμμετέχουν σε κατάρτιση υψηλών επιδόσεων.

Σάββατο 20 Μαρτίου 2021

Η ψηφιακή ανοησία ως μαζική παιδοκτονία

0
2095

Η καραντίνα και η απαγόρευση κυκλοφορίας που έχουν επιβληθεί λόγω κορωνοϊού γεννά μεταξύ άλλων κάποια ζητήματα διαχείρισης χρόνου των ατόμων μέσα στα σπίτια που βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στα αστικά κέντρα και είναι συχνά διαμερίσματα. Ποια είναι η πιο εύκολη και αποτελεσματική διέξοδος; Βεβαίως, οι οθόνες με όλες τις εκδοχές τους, από την συμβατική τηλεόραση μέχρι το διαδίκτυο. Δεν περίμεναν βέβαια οι άνθρωποι τον κορωνοϊό για να την ανακαλύψουν, τώρα όμως μοιάζει να συνιστά σε μεγάλο βαθμό μονόδρομη διέξοδο των έγκλειστων και απομονωμένων ατόμων, ειδικά μάλιστα όσων έχουν παιδιά και οικογένειες. Αποφασίσαμε λοιπόν να δημοσιεύσουμε μια βιβλιοκριτική από το γαλλικό περιοδικό «Eléments» προσαρμοσμένη και μεταφρασμένη στα ελληνικά για λογαριασμό του Δικτύου Psy-Counsellors, αναφορικά με την εγκατάλειψη των παιδιών μας στις «οθόνες- νταντάδες». Για να μην κερδίσουμε την «μάχη με τον κορωνοϊό» και την χάσουμε, με τις ζωές τις δικές μας και των παιδιών μας…

Ο Φίλιππος, χλωμό αγοράκι πέντε ετών, λίγο παχύσαρκο, χωμένο στην πολυθρόνα του ένα ωραίο πρωινό του Οκτώβρη, πληκτρολογεί πυρετωδώς το αγαπημένο του playstation. Σε αυτήν ακριβώς τη στιγμή, ο νεαρός ήρωας, στη στενή του σχέση με την ψηφιακή του νταντά, δεν ονειρεύεται παρά ένα μόνο πράγμα: να ξεπεράσει το πέμπτο επίπεδο και να γίνει ο πιο μεγάλος «εκπαιδευτής του pokemon» στον κόσμο.

Από την στιγμή που η δασκάλα του Φίλιππου επεσήμανε την ανάγκη να απομακρυνθεί η HD τηλεόραση από το παιδικό δωμάτιο, αφού σύμφωνα με όλους, ειδικούς και μη, ο Φίλιππος παρουσιάζει κάποια συμπτώματα αστάθειας, νύστας κατά το διάστημα της ημέρας και μειωμένες δυνατότητες συγκέντρωσης της προσοχής του, το μόνο που μένει στην καθημερινή διάθεση του Φίλιππου είναι η κονσόλα παιχνιδιού και ο «παιδαγωγός» tablet του Έκτορα, δηλαδή του μεγάλου αδελφού του Φίλιππου. Ένα tablet που βρίσκεται υπό την πολύ υψηλή επιτήρηση των γονέων, από τη στιγμή ιδίως που οι γονείς ανακάλυψαν καταχωνιασμένα στο σκληρό δίσκο δυο πορνογραφικά φιλμ: Trash Holes and African Sodomy, που ο νεαρός Έκτορας παρακολουθούσε ξανά και ξανά μέχρι πέντε φορές την εβδομάδα. Όσον αφορά τα smartphones τα δύο αγόρια δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, μόνο στο messenger kids στο κινητό τους, έτσι ώστε να μπορούν να στείλουν κανένα «like», καμία selfie, ή να κάνουν live twitter.

Παρασκευή 12 Μαρτίου 2021

________ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ _______

________ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ _______

Μπορεί να είναι εικόνα οθόνη και φορητός υπολογιστής


Μα, είναι πια γεγονός... πώς η ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ είναι πλέον καθεστώς! Φευ! Σαν... τον ιό — "ήρθε (κι αυτή) για να μείνει"! 
Όλα τα άλλα είναι... άλλα λόγια να τηλε-αγαπιόμαστε...

Σε λίγο, ακόμα και οι καθηγητές (όλων των βαθμίδων) θα είναι "περιττοί", (αλήθεια, οι ίδιοι... δεν το καταλαβαίνουν, άραγε;) η ζωντανή παρουσία τους, δηλαδή, δεν θα είναι απαραίτητη — θα βιντεοσκοπούν απλώς τα τηλε-μαθήματά τους, κι οι μαθητές-φοιτητές θα τα παρακολουθούν από το e-class... και... χαχαχα... όλα καλά!
(Εννοείται πως και οι απολαβές, ως εκ τούτου... θα μειωθούν... Οι τιμές των τηλε-καθηγητών θα εξισωθούν ίσως τότε (χα χα χα) με των τηλε-ηθοποιών — πόσες ώρες, ημέρες γύρισμα κ.λπ. κ.λπ.... Οι καθηγητές θα πληρώνονται, όπως και οι ηθοποιοί στα σήριαλ — με το επεισόδιο! Μάθημα, κι επεισόδιο...)

Τα ΤΗΛΕ-Πανεπιστήμια δε της χώρας (τι περίεργο...) πρωτοστάτησαν σε αυτήν την νέα (τηλε)συνθήκη — έδωσαν το ΚΑΛΟ τηλεΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ, ως δείγμα τηλε-προόδου και τηλε-πολιτισμού!!! Μην μας παρεξηγήσουν δα και οι Ευρωπαίοι... ("Ανήκομεν εις την Δύσην" — βλέπεις...) Δεν κρατήθηκαν... ούτε ΚΑΝ τα προσχήματα...

Μπήκαμε, λοιπόν, στην εποχή του ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ χωρίς "ανθρώπινες" αντιστάσεις και χωρίς "πολιτικές" διεκδικήσεις...
Άλλωστε, το μέλλον... δεν ζητά ούτε "ανθρώπους", ούτε... "πολίτες"!!!

Αυτά που ξέραμε,
καλύτερα να τα ξεχάσουμε...
Η Ελλάδα είναι πια παρελθόν...

Η... (τηλε) e-λλάδα ... είναι το μέλλον...
Παρ' όλα αυτά, εις πείσμα όλων,
η ΕΛΛΑΔΑ θα είναι ΠΑΝΤΑ... το μεγάλο και πραγματικό ΓΕΓΟΝΟΣ!!!
_______

*Τόλμησα να ανεβάσω (δια... του λόγου το ασφαλές) αυτήν φωτογραφία, από ένα τηλε-μάθημα που παρακολούθησα, τελευταίως, στο τηλε-Πανεπιστήμιο...

Το τόλμησα, με την σιγουριά ότι δεν φαίνεται κανένα προσωπικό δεδομένο, μιας και η φωτογραφία είναι αρκετά θολή...
Όμως, είναι ολοφάνερη η ΜΟΝΑΞΙΑ του τηλε-καθηγητή!!! ΟΛΕΣ οι κάμερες των τηλε-φοιτητών είναι κλειστές...!!!

Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2021

Δικτατορία των αλγόριθμων ή ψηφιακός ανθρωπισμός

Μαλτέζος ΧρήστοςΜαλτέζος Χρήστος

Όλες οι σύγχρονες ανακαλύψεις συνιστούν ενδείξεις ότι είμαστε στη χαραυγή του μετανθρώπου, όπου η βιολογική και η τεχνολογική εξέλιξη αρχίζουν να συγχωνεύονται σε μια μοναδικότητα (singularity). Στις μέρες μας, λόγω των τεράστιων μεγεθών πληροφορίας και της ταχύτητας διάδοσης της, καθίσταται όλο και δυσκολότερη η εγκυρότητα, ενώ ο ψηφιακός χρήστης ολοένα εθίζεται με τις ψηφιακές οθόνες και απομακρύνεται από την διαπροσωπική επαφή.

Εάν η ψηφιακή αυτογνωσία μέσω της τεχνητής νοημοσύνης δεν επαρκεί για να λύσει την πολυπλοκότητα, ρευστότητα, αβεβαιότητα, ασάφεια και επιτάχυνση, ως ειδοποιά γνωρίσματα της εποχής μας, τότε μήπως θα πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω; Και σε ποιο βαθμό; Μήπως σε μια υπέρ-ευφυή τεχνητή νοημοσύνη; Εάν αυτή δεν διαφέρει σε τίποτα από τον ανθρώπινο εγκέφαλο, θα διέθετε προσωπικότητα, αξιοπρέπεια και δικαίωμα προστασίας;

Θα είχε νομικά και πολιτικά δικαιώματα, τα οποία ο άνθρωπος οφείλει να αναγνωρίσει και να σεβαστεί; Μία υπέρ-ευφυής τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να υπερέχει του ανθρώπου σχεδόν σε όλα τα πεδία, επιστήμη, κοινωνικές δεξιότητες, δημιουργικότητα. Ωστόσο, μπορεί να εμπεριέχει και κινδύνους, σύμφωνα με τον Σουηδό Φιλόσοφο Nick Bostrom, ιδρυτή και διευθυντή του "Ινστιτούτου Μέλλοντος της Ανθρωπότητας" στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όπως :

  • Να σχεδιαστεί κρυφά με βάση το συμφέρον μιας φυλής, χώρας, εταιρείας, κ.α., προσφέροντας τεράστια ισχύ στους δημιουργούς της.
  • Να εκτραπεί από τον έλεγχο με επικίνδυνες συνέπειες για τους δημιουργούς της.
  • Να εξελίξει μια δική της υπέρ-ευφυή τεχνητή νοημοσύνη, με βάση διαφορετικές ηθικές αρχές από τον εξαρχής προγραμματισμό.
  • Και ίσως στον αρχικό της κώδικα να παρεισφρήσει ένα λάθος, κατά αντιστοιχία με ένα ελάττωμα σε βιολογικό DNA, το οποίο θα ήταν αδύνατο να διορθωθεί, με ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα.

 Αναβάθμιση της ανθρώπινης νοημοσύνης

Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2020

Τηλεκπαίδευση και παιδιά-οθόνες: Σήμα SOS για τα μικρότερα


Τηλεμαθήματα: Κώδωνα κινδύνου για παιδιά-οθόνες από τον Διευθυντή του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου Γ.Κορμά

Τον κώδωνα του κινδύνου, αναφορικά με την παιδαγωγική αξία, αλλά κυρίως, με τις ώρες που θα χρειαστεί να περνούν στο διαδίκτυο πάνω από μια οθόνη, μικρά παιδιά, από 4 μέχρι 8 τουλάχιστον ετών, αλλά και μεγαλύτερα, έκρουσε ο Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου, ιατρός, Γιώργος Κορμάς, μιλώντας στο ραδιόφωνο του 98,4.

Ο κ. Κορμάς σημείωσε πως η Ελλάδα, είναι από τις ελάχιστες -αν όχι η μόνη- χώρες στην Ευρώπη όπου έκλεισαν τα σχολεία σε αυτές τις ηλικίες, τονίζοντας πως σε όλες οι υπόλοιπες, παρά το γεγονός πως έχουν σοβαρότερο πρόβλημα από εμάς, κατάφεραν και τα κράτησαν ανοιχτά.

“Τα παιδιά εξοικειώνονται με την οθόνη και αυτό, μας ανησυχεί πάρα πολύ“, ανέφερε ο κ. Κορμάς, εστιάζοντας παράλληλα και στο πρόβλημα που ανακύπτει στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών, που επηρεάζεται πάρα πολύ από τα κλειστά σχολεία.

Πάνω από 25 λεπτά και με δίωρα και τρίωρα διαλείμματα, η χρήση ταμπλέτας ή οθόνης υπολογιστή για τα μικρά παιδιά είναι σοβαρό θέμα υγείας. Ο κίνδυνος εξάρτησης για τα μεγαλύτερα παιδιά αυξάνει δραματικά, ενώ οι γονείς σε αυτή τη φάση πρέπει να θέσουν ως απαραίτητο κανόνα, τον ύπνο των παιδιών μικρών ή μεγάλων, τουλάχιστον για 8 ώρες.

Ο κ. Κορμάς τόνισε ότι από τον Μάρτιο πλέον παρατηρείται και αύξηση της διαδικτυακής παρενόχλησης παιδιών, αφού αυξάνεται η «δεξαμενή» των χρηστών. Επέμεινε ότι η ζώσα εκπαιδευτική διαδικασία δεν αντικαθίσταται με το διαδίκτυο, αφού χάνεται και η κοινωνική ένταξη των παιδιών, ενώ εξέφρασε το προβληματισμό του γιατί ιδίως στις μικρές ηλικίες δεν μελετήθηκε η χρήση άλλων μέσων.

Πηγή

Ακόμα, ο κ.Κορμάς είπε: Αγγλία, Γερμανία, Βέλγιο, σκανδιναβικές χώρες, κα είναι ανοιχτά τα δημοτικά σχολεία, επειδή υπάρχουν και αμφιβολίες για το ποσο μπορούν τα παιδιά να επωφεληθούν από την τηλεκπαίδευση. Στη Γαλλία λχ οι εκπαιδευτικοι ενημέρωναν τους γονείς για ύλη και οι γονείς έκαναν το περισσότερο μάθημα στα παιδιά. Στη Γαλλία επίσης έκαναν και σπαστό 25 λεπτο μάθημα και μετά τα αφηναν να διαβάσουν για 2 ώρες και επέστρεφαν. Το να αφήσουμε τα παιδιά όλες τις ώρες να είναι εκεί είναι λάθος και εκπαιδευτικά και για λόγους εθισμού στην οθόνη.

Ο Μπιλ Γκέιτς δεν άφηνε τα παιδιά του πανω απο 45 λεπτά. Εχω μεγάλο άγχος το τι θα γίνει με αυτή τη γενιά των παιδιών που αναγκαστικά μεγαλώνουν πλέον μέσα στο διαδίκτυο. Και τι γίνετι με τα παιδιά που έχουν διάσπαση προσοχής; ΔΕΠΥ; Δε μπορούν να παρακολουθήσουν, μένουν εκτός εκπαίδευσης εκ των πραγμάτων. Ο γονιός πρέπει να πάρει μεγάλο ρόλο πάνω του τώρα. Και κατ' αρχήν να προστατέψουν τον ύπνο των παιδιών.

Ακούστε τις δηλώσεις

 

Πέμπτη 19 Νοεμβρίου 2020

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΠΛΟΥΤΙΣΜΟ, ΤΟ NEW DEAL ΤΩΝ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΔΩΝ

Η εικόνα ίσως περιέχει: οθόνη

ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΜΕ...

ΤΟ ΑΛΗΘΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ,

ΤΟ ΠΛΗΣΙΑΣΜΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΔΕΝ ΤΟ ΥΠΟΚΑΘΙΣΤΑ ΤΟ ΤΗΛΕΜΑΘΗΜΑ

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΟΧΙ Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΠΛΟΥΤΙΣΜΟ, ΤΟ NEW DEAL ΤΩΝ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΔΩΝ


Ναόμι Κλάιν: Tηλε-new deal, το «Δόγμα του Σοκ» της πανδημίας

Πολλοί γονείς είδαν τα παιδιά τους κατά την πανδημία να παρακολουθούν τα μαθήματά τους μέσω της Google ή του Zoom, και ίσως θεώρησαν ότι ήταν ένας καλός και εκπαιδευτικός τρόπος να περνούν την μέρα μέσα στο σπίτι.

Όμως σύμφωνα με την Ναόμι Κλάιν τα πράγματα είναι πολύ πιο σκοτεινά. Η καραντίνα, εκτός από τον προληπτικό σκοπό της, λειτούργησε και σαν ένα «ζωντανό εργαστήριο για ένα μόνιμο - και εξαιρετικά κερδοφόρο - χωρίς επαφή, χωρίς δημοκρατία, μέλλον», γράφει η Ναόμι Κλάιν σε άρθρο της στο Intercept, παρατηρώντας ότι «κάτι που μοιάζει με ένα συγκροτημένο δόγμα του σοκ της πανδημίας αρχίζει να εμφανίζεται. Αποκαλέστε το “τηλε-New Deal”».
Γονείς και παιδιά, σύμφωνα με την Ναόμι Κλάιν, έχουν εμπλακεί σε ένα «μεγάλο πείραμα στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση», όπου οι εταιρείες συλλέγουν πολλά δεδομένα και αναζητούν τρόπο να γίνει μόνιμη, επειδή πιστεύουν ότι αυτός είναι ένας καλύτερος τρόπος , ή τουλάχιστον, ένας πιο κερδοφόρος τρόπος.

O Έρικ Σμιτ, πρώην πρόεδρος της Google και νυν πρόεδρος της αμερικανικής Επιτροπής Εθνικής Ασφαλείας σε ζητήματα Τεχνητής Νοημοσύνης ζητά ενίσχυση των χρηματοδοτικών πακέτων σε εταιρείες τεχνολογίας, όπως η Google και η Amazon, για να εκτελούν δημόσιες λειτουργίες με πρόφαση την αναγκαιότητα αμερικανικής απάντησης στην τεχνολογική ενδυνάμωση της Κίνας.

«Θα είναι ένα πάρτι για τις εταιρείες τεχνολογίας», αναλύει η Ναόμι Κλάιν στο Democracy Now. «Δεν επιδιώκουν επιστροφή στην κανονικότητα όπως την ξέραμε. Θέλουν να πάμε σε ένα νέο μοντέλο, όπου οι προνομιούχες τάξεις, όλοι εκείνοι που είναι σε θέση να απομονωθούν, να λαμβάνουν ό,τι χρειάζονται ψηφιακά, με drone, με ρομποτικά αυτοκίνητα… Βλέπουμε μια τεράστια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της Silicon Valley, και από το σημείο όπου όλες αυτές οι τεχνολογίες ήταν πολύ, πολύ αμφιλεγόμενες, για την φυσική μας ασφάλεια (πόσα ατυχήματα έγιναν με drone που παρέδιδαν προϊόντα;), για την ασφάλεια των ευαίσθητων πληροφοριών μας στην περίπτωση της τηλεϊατρικής ή ακόμη και το όφελος των παιδιών μας να βρίσκονται μπροστά από μια οθόνη όλη μέρα, τώρα να παρουσιάζονται ως λύσεις».

Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2020

ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ- ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ



Από Δημήτρης Τσουκάλης και το γερμανικό κανάλι ZDF


-Μαθαίνοντας από το λοκντάουν


Από το fb του εξαιρετικού συναδέλφου, Δημήτρη Τσουκάλη


Με αφορμή το λοκντάουν και το κλείσιμο των σχολείων η τεχνολογία εισβάλλει βίαια στην εκπαίδευση των μαθητών.
Πολλοί διαμαρτύρονται για την έλλειψη υποδομής στα σχολεία, όχι μόνο στην Ελλάδα, και για τις δυσκολίες που παρουσιάζει η εκπαίδευση με τη χρήση της νέας τεχνολογίας.
Στο μεγάλο γερμανικό κανάλι ZDF, στην ηλεκτρονική του σελίδα, παρουσιάζεται ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ για το φλέγον ζήτημα των ημερών, την ψηφιοποίηση της εκπαίδευσης.

(Δυστυχώς δεν υπάρχουν υπότιτλοι και θα προσπαθήσω να περιγράψω λίγο ελεύθερα όσα διαδραματίζονται στο ντοκιμαντέρ. Αν μπορεί κάποιος να το κάνει νομίζω έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον)

Στην αρχή του ντοκιμαντέρ ο παρουσιαστής παρουσιάζει τις δύο αντιλήψεις που συγκρούονται στο ζήτημα της ψηφιοποίησης.
  • Η μία πλευρά, λέει ο παρουσιαστής, υποστηρίζει ότι το σχολείο προετοιμάζει για τη ζωή. Η ζωή θα είναι στο μέλλον ψηφιακή και το σχολείο αυτονόητα πρέπει να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. 
  • Η άλλη πλευρά υποστηρίζει ότι το σχολείο υπάρχει και δεν χρειάζεται να το ξανα-ανακαλύψουμε. Υπερβολική τεχνολογία τόσο νωρίς στο σχολείο βλάπτει παρά ωφελεί
Στα πανεπιστήμια εδώ και χρόνια το μάθημα γίνεται με τη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων. Είναι όμως το μάθημα πιο αποτελεσματικό;
Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό γίνεται ένα ενδιαφέρον πείραμα.

60 φοιτητές παρακολουθούν το ίδιο μάθημα, χωρισμένοι σε δύο ομάδες. 
Οι μισοί από αυτούς χρησιμοποιούν τα λάπτοπ για τις σημειώσεις και οι άλλοι μισοί κρατάνε χειρόγραφες σημειώσεις.

Στο τεστ, στο τέλος της διαδικασίας, οι φοιτητές που κρατούσαν χειρόγραφες σημειώσεις είχαν καλύτερα αποτελέσματα στο τεστ μνήμης, κατανόησης, εμβάθυνσης της γνώσης και χρήσης της νέας γνώσης για την επίλυση άλλων προβλημάτων. 

Η διαδικασία αποθήκευσης και ανάκλησης των γνώσεων μέσω των χειρόγραφων σημειώσεων ενεργοποιεί διαφορετικά κέντρα του εγκεφάλου. Η σύνδεση μεταξύ τους είναι πιο σταθερή. Στην προσπάθεια που κάνει ο εγκέφαλος για να «τακτοποιήσει» και να αποθηκεύσει τις γραπτές σημειώσεις και τα σχεδιαγράμματα, ακόμα και την εικόνα πάνω στο χαρτί, ενεργοποιεί μια πολύπλοκη διαδικασία στον εγκέφαλο. Σχηματικά θα λέγαμε, «τακτοποιούνται» οι νέες γνώσεις, όπως τα κομμάτια ενός παζλ. Στη διαδικασία εμπλέκονται προηγούμενες γνώσεις και γίνεται ταυτόχρονα αξιολόγηση των πληροφοριών. Κάθε φορά που ο φοιτητής κάνει μια επανάληψη, με τη χρήση των σημειώσεων, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί την ίδια διαδικασία με αποτέλεσμα οι γνώσεις να αποκτούν σταθερότητα και διάρκεια.

Κάτι που δεν συμβαίνει με το τάμπλετ ακόμα και στην περίπτωση που οι φοιτητές γράφουν πάνω στο τάμπλετ (οι φοιτητές με το τάμπλετ γράφουν 50% περισσότερες λέξεις στις σημειώσεις τους). Στις ηλεκτρονικές σημειώσεις λείπει ο χωρικός προσανατολισμός, σημαντικός παράγοντας για τη μνήμη και την αντίληψη. 
Η εργασία με το τάμπλετ έχει το πλεονέκτημα της διασύνδεσης, της αναζήτησης και της ψηφιακής παρουσίασης, όμως το τελικό αποτέλεσμα είναι κατώτερο από την παραδοσιακή μέθοδο. Δεν ενεργοποιούνται τα ίδια εγκεφαλικά κέντρα και η νέα γνώση ούτε αποθηκεύεται ούτε διασυνδέεται καλύτερα.

Επίσης το γεγονός ότι οι φοιτητές με τις χειρόγραφες σημειώσεις γράφουν πιο λίγα και πιο αργά έχει το χρόνο ο εγκέφαλος να επεξεργάζεται περισσότερο τις πληροφορίες.

Το πείραμα απέδειξε ότι η γραφή με το χέρι είναι καθοριστική για την εκπαίδευση. Η έκφραση για κάτι που καταλάβαμε είναι «το `πιασα». Φαίνεται ότι αυτή η έκφραση δεν έχει μόνο μεταφορική αλλά και κυριολεκτική σημασία. 
Για έναν τρισδιάστατο κόσμο η χρήση του σώματος και ιδιαίτερα των χεριών είναι πολύ σημαντικά για τη γνώση.

Η άποψη ότι στην ψηφιοποίηση είναι όλα σούπερ, απλά δεν ισχύει.

Στη συνέχεια το ντοκιμαντέρ μας μεταφέρει στην Αυστραλία και μας παρουσιάζει τις έρευνες ενός σημαντικού παιδαγωγού-ερευνητή του Τζον Χάτι (Jonn Hattie), από τη Μελβούρνη, για το ποιος είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Αφού μελέτησε 10.000 έρευνες παγκόσμια και 300 διαφορετικούς παράγοντες όπως ο αριθμός των μαθητών στην τάξη, ο τεχνολογικός εξοπλισμόςοι χώροι του σχολείου, οι μέθοδοι διδασκαλίας, ο ρόλος του εκπαιδευτικού, το παιδαγωγικό κλίμα κλπ. Κατέληξε σε κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία, που τα παρουσίασε σε έναν πίνακα.

Με βάση τις έρευνες αυτές ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός και η ψηφιοποίηση έχουν αρνητική επίδραση στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ούτε το μέγεθος της τάξης επιδρά θετικά.

Αντίθετα αυτό που επηρεάζει καθοριστικά την επιτυχία της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι το παιδαγωγικό κλίμα, η σχέση μεταξύ δασκάλου και μαθητών, οι κοινοί στόχοι, το κοινό όραμα και η συλλογική εργασία.

Στη συνέχεια το ντοκιμαντέρ εξετάζει την επίδραση της άθλησης και της μουσικής στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Σάββατο 29 Αυγούστου 2020

Ο πόλεμος με τις μηχανές – Η αυτονόμηση της Μηχανής

Ανδρονόπουλος Μάκης

Στην αρχή του καλοκαιριού 2017 έγινε γνωστό ότι το facebook αναγκάστηκε να τερματίσει ένα πείραμα τεχνητής νοημοσύνης που διενεργούσε, καθώς τα δύο ρομπότ (chatbots) που συμμετείχαν άρχισαν να επικοινωνούν σε μια γλώσσα που δεν καταλάβαινε κανείς άλλος εκτός από αυτά τα ίδια.
Τα δύο chatbots είχαν προγραμματιστεί να μιλούν αγγλικά και να διαπραγματευτούν την ανταλλαγή καπέλων, βιβλίων και μπαλών. Όμως, πολύ γρήγορα τροποποίησαν την αγγλική γλώσσα και χρησιμοποιούσαν μόνο κάποιες λέξεις, τις οποίες επαναλάμβαναν, δείχνοντας έτσι να μπορούν να επικοινωνήσουν πιο εύκολα με ένα δικό τους κώδικα. Ο καθηγητής ρομποτικής Kevin Warwick σχολίασε το γεγονός, λέγοντας ότι είναι «ένα απίστευτα σημαντικό επίτευγμα, αλλά όποιος πιστεύει ότι δεν είναι επικίνδυνο, εθελοτυφλεί».
Εξήγησε ότι είναι η πρώτη καταγεγραμμένη ανεξέλεγκτη επικοινωνία δύο ρομπότ, αλλά θεωρεί πως θα υπάρχουν και άλλες που δεν θα έχουν καταγραφεί, ενώ τόνισε πως δεν ξέρουμε τι λένε. Για να προειδοποιήσει για τους κινδύνους που εγκυμονεί η τεχνητή νοημοσύνη, επεσήμανε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί σε στρατιωτικά ρομπότ, τα οποία συνεννοούνται να κάνουν κάτι άλλο από αυτό που αρχικά είχαν προγραμματιστεί.
Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα σοβαρό, καθώς γίνονται κατασκευές με αυτόνομα πολεμικά ρομπότ, χωρίς να έχει ακόμη διασφαλιστεί το ποιος είναι ο εχθρός… Ένα άλλο καυτό πρόβλημα που ενέσκηψε με αφορμή τις τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη, είναι τα ιδιωτικά drones που μπορεί να πλήξουν αεροδρόμια, στρατόπεδα ή ακόμη και πυρηνικούς αντιδραστήρες. Ήδη, εκπονούνται πυρετωδώς ειδικά συστήματα ραντάρ για την διασφάλιση της αποτροπής τέτοιου τύπου επιθέσεων.

Η κόντρα Musk και Zuckerberg

Δεν είναι μόνο ο καθηγητής Kevin Warwick που προβληματίζεται. Είναι και ο Stephen Hawking, ο Bill Gates και κυρίως, ο Elon Musk ο εφευρέτης δισεκατομμυριούχος της Tesla, της SpaceX και της Boring. Αυτός θεωρεί την Τεχνητή Νοημοσύνη θεμελιώδη κίνδυνο για τον ανθρώπινο πολιτισμό και συχνά έρχεται σε ανοιχτή αντιπαράθεση με τον δημιουργό της facebook επιχειρηματία Mark Zuckerberg.

Πέμπτη 9 Ιουλίου 2020

Επικίνδυνος ψηφιακός δούρειος ίππος - ΝΟΥΤΣΟ ΟΡΝΤΙΝΕ


Μου προκαλούν τρόμο τα εγκώμια που αυτές τις εβδομάδες, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, πλέκουν οι επικεφαλής της ψηφιακής πραγματικότητας και της τηλεκπαίδευσης. Είναι ένας επικίνδυνος δούρειος ίππος, που, εκμεταλλευόμενος την πανδημία, επιδιώκει με ύπουλο τρόπο να εξαφανίσει τα τελευταία προπύργια της προσωπικής μας ζωής και της διά ζώσης διδασκαλίας.

Ωστόσο, ανάμεσα στις τόσες αβεβαιότητες που μας κατακλύζουν, αναδύθηκε μέσα μου μία βεβαιότητα: μόνο η συνάντηση με τους φοιτητές, στην αίθουσα, μπορεί να νοηματοδοτήσει αληθινά τη διδασκαλία και την ίδια τη ζωή του διδάσκοντος.

Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΧΡΗΣΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ Δεν μου είχε ποτέ συμβεί, στα τριάντα χρόνια διδακτικού έργου, να φανταστώ ότι θα γίνονταν μαθήματα, εξετάσεις και ορκωμοσίες μέσα από μια ψυχρή οθόνη. Κι ενώ ορισμένοι συνάδελφοι εκθειάζουν την εκπαίδευση του μέλλοντος, εγώ αισθάνομαι την αμηχανία κάποιου που ζει σε έναν κόσμο που του είναι πλέον άγνωστος.

Δεν μιλώ για την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που δημιουργήθηκε – είναι αναπόφευκτο τώρα να προσαρμοστούμε στην ψηφιακή πραγματικότητα, για να μην πάει στράφι το ακαδημαϊκό έτος. Αναφέρομαι σε όσους εν χορώ εξυμνούν την πρόοδο, στους καθηγητές-μάνατζερ της τηλεματικής και στα εξ αποστάσεως πανεπιστήμια, που, από τον Μάρτιο, κατακλύζουν με διαφημίσεις τις εφημερίδες και τα κανάλια της τηλεόρασης.

Υπάρχουν αυτοί που ζητωκραυγάζουν θεωρώντας τον κορωνοϊό σαν ευκαιρία για να συντελεστεί το πολυπόθητο άλμα προς τα εμπρός και η πολυαναμενόμενη αναβάθμιση και αυτοί που, αντιθέτως, σκέφτονται με λύπη πως δεν είναι δυνατόν να διδάξουν χωρίς την παρουσία των φοιτητών τους. Γι’ αυτόν το λόγο νιώθω μια τρομερή θλίψη στο ενδεχόμενο να κάνω πάλι χρήση της ψηφιακής πλατφόρμας, όταν ξαναρχίσουν τα μαθήματα το φθινόπωρο.
Πώς μπορώ να στερηθώ το θεμελιώδες τελετουργικό που, επί δεκαετίες, έχει τροφοδοτήσει τη διδασκαλία μου και μου έχει προσφέρει τόσες χαρές; Πώς θα μπορέσω να διαβάσω έναν κλασικό συγγραφέα χωρίς να κοιτάζω κατάματα τους φοιτητές μου, χωρίς να μπορώ να βλέπω να διαγράφονται στα πρόσωπά τους εκφράσεις αποδοκιμασίας ή χαμόγελα συνενοχής; Μια πονηρή ερώτηση είναι αρκετή για να σε βοηθήσει να σκεφθείς τι δεν έχεις κάνει καλά. Γιατί και οι καθηγητές είναι μαθητές, και μαθαίνουν και αυτοί. Τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, χωρίς τη ζωντανή παρουσία μαθητών και δασκάλων, θα γίνουν άδειοι χώροι, χωρίς ζωτική ενέργεια και πνοή.

ΟΙ ΚΛΑΣΙΚΟΙ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ // ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΙΔΑΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΠοτέ άλλοτε όπως στη διάρκεια αυτών των μηνών του εγκλεισμού δεν είχαμε συνειδητοποιήσει τόσο καλά ότι οι ανθρώπινες σχέσεις –οι αληθινές, όχι οι εικονικές– γίνονται ολοένα και περισσότερο μια πολυτέλεια. Το είχε αναφέρει προφητικά ο Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ όταν προέβλεπε ότι «μία μόνο πολυτέλεια υπάρχει, οι ανθρώπινες σχέσεις».

Ψευδαισθήσεις


Τώρα, είμαστε όντως σε θέση να υπολογίσουμε αποτελεσματικά τη διαφορά ανάμεσα στην κανονικότητα και στην κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Αν σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης, όπως στην πανδημία, οι βιντεοκλήσεις, το Facebook, το WhatsApp και άλλα παρόμοια εργαλεία αποτέλεσαν τη μοναδική μορφή επικοινωνίας για να διατηρήσουμε ζωντανές τις διαπροσωπικές σχέσεις μας, καθώς ήμασταν έγκλειστοι στα σπίτια μας, με την επιστροφή στην κανονικότητα τα ίδια αυτά εργαλεία μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνες πηγές ψευδαισθήσεων.