«Μια εξέγερση μοναδικής ισχύος»

📰 Για το αντάρτικο της ΕΟΚΑ μας, τους επίγονους των αποικιοκρατών, την ανεφάρμοστη αυτοδιάθεση

Του Αλέκου Μιχαηλίδη 

Η φράση του τίτλου αλιεύεται από το βιβλίο του Βρετανού Πέρρυ Άντερσον «Οι διαιρέσεις της Κύπρου» (Εκδόσεις Άγρα, 2008), ο οποίος σε λίγες μόνο σελίδες, προσπαθεί να εξηγήσει πώς η Κύπρος, από το ενωτικό κίνημα, τον αγώνα για την αυτοδιάθεση-ένωση, το αντάρτικο «φονικής αποτελεσματικότητας» έφτασε στην κατοχή, στη διαίρεση, στη στειρωμένη ανεξαρτησία, έρμαιο του ιμπεριαλισμού και των συμφερόντων. Εξήντα οκτώ χρόνια μετά την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, η ιστορία βρυχάται οργισμένη, τα χώματα ακόμα δεν αναπαύθηκαν, οι ιαχές της περιπεσούσας αυτοκρατορίας επανεμφανίζονται μέσω ντόπιων επιγόνων της αποικιοκρατίας και η Κύπρος πληρώνει το άδειο πρόσωπο των δεκαετιών που ακολούθησαν. 

Την 1η Απριλίου 1955, «η Κύπρος είχε γεννήσει μια εξέγερση μοναδικής ισχύος απέναντι στη Βρετανία, συνδυάζοντας το αντάρτικο στα βουνά με τις διαδηλώσεις στους δρόμους των πόλεων», όπως επισημαίνει και ο Άντερσον αφήνοντας –με τη σειρά– του εκτεθειμένους όσους προσπαθούν να συκοφαντήσουν την ΕΟΚΑ, ιδεολογικά ή επιχειρησιακά. «Σε καθαρά επιχειρησιακό επίπεδο, η εκστρατεία της ΕΟΚΑ ήταν ίσως το πλέον επιτυχημένο από όλα τα κινήματα αντίστασης της μεταπολεμικής γενιάς», υπογραμμίζει. Τωόντι, η ΕΟΚΑ και οι ούτε διακόσιοι αντάρτες της, κατόρθωσαν να μεγαλουργήσουν απέναντι σε μια αυτοκρατορία δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών, διότι ο αγώνας αγκαλιάστηκε από την πλειοψηφία του κυπριακού Ελληνισμού. Μανάδες, γέροι και παιδιά, συμμετείχαν στον παλλαϊκό ξεσηκωμό, τον οποίον δεν μπόρεσε να τιθασεύσει ούτε το σκληρό καθεστώς Χάρτινγκ.

Αντιεθνικισμός και αυτοκρατορίες: οι παρερμηνείες και τα αδιέξοδα της μεταμοντέρνας ιστοριογραφίας

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΡΗΞΗ φ, 120,121,122,123

Είναι ενδιαφέρον ότι μετά την άνοδο της παγκοσμιοποίησης, που επιδιώκει να αφαιρέσει από τα έθνη κάθε ισχύ, εμφανίζονται οι θεωρίες που προσπαθούν να τα απαξιώσουν, να τα σχετικεύσουν και να τα ερμηνεύσουν ως νεώτερες τεχνικές κατασκευές, οι οποίες έπαιξαν κάποιο ρόλο μεν στο παρελθόν, κυρίως κατά την άνοδο των αστικών τάξεων, αλλά τώρα πρόκειται να υποκατασταθούν από περιφερειακές συμμαχίες ή την παγκόσμια κοινότητα. Ειδικότερα το ελληνικό έθνος αποδίδεται στην ευέξαπτη φαντασία στοχαστών όπως ο Κοραής, ο Παπαρρηγόπουλος και ο Ζαμπέλιος

Είναι χαρακτηριστικό ότι όσοι στην χώρα μας χρησιμοποιούν τις θεωρίες του Άντονυ Σμίθ, του Β.Άντερσον και του Ε. Γκέλνερ, του Ε. Κεντούρι παραλαμβάνουν τα σχήματα τους, χωρίς όμως να αποδέχονται όλες τις συνέπειες τους. Δηλαδή η μεταμοντέρνα ιστοριογραφία μπορεί να ισχυρίζεται ότι τα έθνη σε αρκετές περιπτώσεις είναι πρόσφατες κατασκευές, του κράτους ή της κινητοποίησης κάποιων διανοητών, ή του συνδυασμού και των δύο αλλά το γεγονός αυτό δεν τους αφαιρεί σε τίποτε ούτε σε δυναμισμό ούτε σε μακρά προοπτική. Επίσης οι τέσσερις αυτοί ιστορικοί γνωρίζουν ο ένας το έργο του άλλου και σε άλλα σημεία συμφωνούν και σε άλλα διαφωνούν ώστε είναι δύσκολο να θεωρήσουμε ότι εκπροσωπούν μια ενιαία χωρίς αποκλίσεις σκέψη. Για παράδειγμα ο Γκέλνερ επικρίνει τον Ε.Κεντούρι για την άποψη που θεωρεί τον Ι.Κάντ ως πρόδρομο του εθνικισμού, ενώ ο Ε.Κεντούρι απορρίπτει την αποκλειστική συνύφανση του εθνικισμού με την βιομαχανική κοινωνία που διατυπώνει ο Γκέλνερ.

Στην χώρα μας, Ε.Γκέλνερ είναι κυρίως γνωστός για τα δύο έργα του με θέμα τον εθνικισμό, με τίτλο "Έθνη και εθνικισμός "(μετ. Δώρα Λαφαζάνη, εκδόσεις Αλεξάνδρεια 1992) και "Εθνικισμός: πολιτισμός, πίστη και εξουσία"(μετ. Λύδια Παπαδάκη, εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2002). Το βασικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει είναι ότι ο εθνικισμός αποτελεί στοιχείο της νεωτερικότητας. Ακολουθεί την εκβιομηχάνιση και την εγκαθίδρυση ενός κράτους που δίνει ενιαία χαρακτηριστικά στον κοινωνικό χώρο που ελέγχει. Ο προτεσταντισμός είναι η θρησκεία που περισσότερο από κάθε άλλη ευνόησε με πολλούς τρόπους, αλλά κυρίως με την καλλιέργεια των τοπικών γλωσσών την εμφάνιση των εθνικισμών. Αναφορές του Γκέλλνερ σχετικά με την συνάφεια προτεσταντισμού-εθνικισμού επαναλαμβάνονται και στα δύο παραπάνω έργα του. Το πόρισμα του -βεμπεριανής έμπνευσης- μπορεί να συμπυκνωθεί στην ακόλουθη απόφανση: "είναι σαφές ότι οι δύο διαδικασίες, ο εθνικισμός και ο προτεσταντισμός, έχουν μια συγγένεια τόσο στις κεντρικές ιδέες όσο και στις κοινωνικές συνέπειές τους"[1].

Απεικονίζοντας την Ευρώπη

του ΠΕΡΡΥ ΑΝΤΕΡΣΟΝ

Τεύχος Νο 136 Μonthly-Review 

Αρχική Δημοσίευση:London Review of Books, 20 Σεπτεμβρίου 2007

Μετάφραση:Αγγελής Τσότρας

Ένα είδος θεοφάνειας μαγεύει την Ευρώπη. Μακράν του να φθίνει σε ιστορική σημασία, ο Παλαιός Κόσμος επίκειται να αποκτήσει σημασία για την ανθρωπότητα, μεγαλύτερη από όση κατείχε ποτέ, σε όλες τις μέρες της αβέβαιης παρελθούσας δόξας του. Στο τέλος του Μεταπολέμου (Postwar), ενός απολογισμού 800 σελίδων για την ήπειρο από το 1945, ο ιστορικός Τόνυ Τζουντ αναφωνεί με έκπληξη για την «ανάδειξη της Ευρώπης, στην αυγή του 21ου αιώνα, ως προτύπου διεθνών αρετών: μιας κοινωνίας αξιών [...], τις οποίες υποστηρίζουν εξίσου Ευρωπαίοι και μη Ευρωπαίοι ως υπόδειγμα προς μίμηση για όλους» [1] . Αυτή η φήμη, μας βεβαιώνει, είναι «επάξια κερδισμένη». Το ίδιο όραμα συναρπάζει και τους προφήτες των Νέων Εργατικών. Το Γιατί η Ευρώπη θα διευθύνει τον 21ο αιώνα του Μαρκ Λέοναρντ, του παιδιού-θαύματος της εξωτερικής πολιτικής του κόμματος, διεκδικεί τον τίτλο του μανιφέστου [2] : «Φανταστείτε έναν κόσμο ειρηνικό, έναν κόσμο ευημερίας και δημοκρατίας», ζητεί επιτακτικά απ’ τους αναγνώστες. «Αυτό που σας ζητώ είναι να φανταστείτε τον “Νέο Ευρωπαϊκό Αιώνα”». Πώς θα γίνει πραγματικότητα αυτή η εκστατική προσδοκία; «Η Ευρώπη αντιπροσωπεύει μία σύνθεση της ενέργειας και της ελευθερίας που προέρχονται από το φιλελευθερισμό με τη σταθερότητα και την κοινωνική πρόνοια που προέρχονται από τη σοσιαλδημοκρατία. Καθώς ο κόσμος γίνεται πλουσιότερος και προχωρά πέρα απ’ το να ικανοποιεί τις βασικές του ανάγκες, όπως είναι η πείνα και η υγεία, ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής θα καταστεί ακαταμάχητος». Αλήθεια; Απολύτως: «Καθώς η Ινδία, η Βραζιλία, η Νότια Αφρική, ακόμη και η Κίνα, αναπτύσσονται οικονομικά και εκφράζονται πολιτικά, το ευρωπαϊκό μοντέλο θα αντιπροσωπεύει έναν ακαταμάχητα ελκυστικό τρόπο ενίσχυσης της ευημερίας τους, προστατεύοντας παράλληλα την ασφάλειά τους. Θα ενωθούν με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) στο κτίσιμο του “Νέου Ευρωπαϊκού Αιώνα”».

Μπένεντικτ Άντερσον (1936-2015): Ο μεγάλος θεωρητικός του εθνικισμού, ένας στοχαστής χωρίς σύνορα

Ο Μπένεντικτ Άντερσον μιλάει για τις σπουδές και την πνευματική του διαμόρφωση, τον εθνικισμό, τον ρατσισμό και τον πατριωτισμό, τη μνήμη, την πολιτισμική στροφή στην Ιστορία

μετάφραση: Γιάννης Χατζηδημητράκης

Ο Benedict Anderson, ο μεγάλος θεωρητικός του εθνικισμού, ο στοχαστής που σφράγισε και άλλαξε την αντίληψή μας για τα έθνη και τον εθνικισμό, πέθανε στις 12 Δεκεμβρίου, σε ηλικία 79 ετών. Το ελληνικό κοινό τον γνώρισε μέσα από το βασικό του έργο Φαντασιακές κοινότητες, σε μετάφραση Ποθητής Χαντζαρούλα (εκδ. Νεφέλη). Δημοσιεύουμε σήμερα αποσπάσματα από μια εκτενή συνέντευξη που είχε δώσει στον Ρώσο ιστορικό Άλεξ Σεμυόνοφ, και είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό Ab Imperio το 2003

Τα μαθητικά και φοιτητικά χρόνια

Πήρα το διδακτορικό μου το 1967, με αντικείμενο αυτό που το Κορνέιγ και το Χάρβαρντ εξακολουθούν να αποκαλούν «Government», αλλά στα περισσότερα αμερικανικά πανεπιστήμια είναι γνωστό ως πολιτικές επιστήμες. Μέχρι την ολοκλήρωση των βασικών σπουδών μου στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ η εκπαίδευσή μου ήταν ως επί το πλείστον στη λογοτεχνία και την ιστορία. Άρχισα να μαθαίνω λατινικά όταν ήμουν οχτώ χρονών, και αρχαία ελληνικά όταν ήμουν περίπου δώδεκα. Πήρα από το Καίμπριτζ πτυχίο κλασικής φιλολογίας.

Έχω μελετήσει γαλλικά εντατικά στο γυμνάσιο και επισκέφθηκα τη Γαλλία πολλές φορές κατά τη διάρκεια της εφηβείας μου. Ως έφηβος με είχε συναρπάσει η ρωσική λογοτεχνία, που διάβαζα από μεταφράσεις, όσο πήγαινα ακόμα γυμνάσιο Ως εκ τούτου, μελέτησα τη ρωσική γλώσσα και παρακολούθησα (μόνος!) ένα ειδικό καλοκαιρινό σχολείο για τη ρωσική γλώσσα στο οποίο δίδασκαν δύο γοητευτικές «Λευκές» γυναίκες, πρόσφυγες, λίγο πιο βόρεια από Δουβλίνο. Μάλιστα, έχω μεταφράσει στα αγγλικά ένα βαρετό κείμενο του Μπουχάριν, που δεν είχε προηγουμένως μεταφραστεί. Οι Ρώσοι συγγραφείς που πρωτοδιάβασα ήταν ο Λέρμοντοφ και ο Τουργκένιεφ, ακολούθησαν ο Γκοντάροφ και ο Ντοστογιέφσκι, λίγος Πούσκιν, και τελικά Τολστόι, Τσέχωφ και Γκόρκι. Αργότερα υπήρξα λάτρης του Μαγιακόφσκι και το μότο στο βιβλίο μουThe Spectre of Comparison προέρχεται από ένα ποίημά του που ξέρω απέξω. Στα χρόνια της νιότης μου, αγαπημένη μου ταινία ήταν η τριλογία του Ντονσκόι που βασίστηκε στην αυτοβιογραφία του Γκόρκι — και πάντα ονειρευόμουν τη μέρα που θα έκανα βαρκάδα στον Βόλγα. Από τη στιγμή που βρέθηκα όμως στην Αμερική, τα ενδιαφέροντά μου μετατοπίστηκαν στη Νοτιοανατολική Ασία και δεν συνέχισα τα ρωσικά μου. Εξακολούθησα πάντως συνέχισα να διαβάζω ρωσική λογοτεχνία από μετάφραση — ιδιαίτερα Μπάμπελ και Λέσκοφ. Πολιτική συνείδηση απέκτησα όταν ήμουν είκοσι χρονών, με τις κρίσεις στο Σουέζ και την Ουγγαρία.

Η Ελληνική Κατάρρευση, του Perry Anderson Για την κρίση στην Ελλάδα και την αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ να αντισταθεί στην Ευρωζώνη.

Γράφει: Perry Anderson  - 24/07/2015

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί πρόσφατη συμβολή ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους μαρξιστές διανοητές, του Πέρι Άντερσον, σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα.  Το αρχικό κείμενο, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Jacobin, βρίσκεται εδώ.

Μετάφραση – Επιμέλεια: Γιώργος Σουβλής, Ειρήνη Γαϊτάνου

---

Η Ελληνική Κατάρρευση

---

Η ελληνική κρίση έχει προκαλέσει ένα προβλέψιμο μείγμα αγανάκτησης και αυτοϊκανοποίησης στην Ευρώπη, που ταλαντεύεται ανάμεσα στον θρήνο για τη σκληρότητα της συμφωνίας που επιβλήθηκε στην Αθήνα και στους πανηγυρισμούς για τη  διατήρηση, την υστάτη στιγμή, της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια – ή και τα δύο ταυτόχρονα. Και οι δύο αντιδράσεις είναι εξίσου άγονες. Καμία από τις δύο δεν έχει θέση σε μια ρεαλιστική ανάλυση.

To ότι η Γερμανία είναι και πάλι η ηγεμονική δύναμη της ηπείρου, δεν είναι κάτι το οποίο περιμέναμε να μάθουμε το 2015: είναι σαφές τουλάχιστον εδώ και είκοσι χρόνια. Το ότι η Γαλλία λειτουργεί ως υπηρέτης της, μια σχέση αρκετά παρόμοια με αυτήν που διατηρεί το Ηνωμένο Βασίλειο με τις ΗΠΑ, ούτε αυτό συνιστά πολιτική καινοτομία: μετά τον Ντε Γκολ, τα αντανακλαστικά του πολιτικού προσωπικού της Γαλλίας θυμίζουν τις αρχές της δεκαετίας του 1940:  όχι μόνο αποδοχή, αλλά ακόμα και θαυμασμός απέναντι στην κυρίαρχη δύναμη της περιόδου, πρώτα την Ουάσινγκτον και μετά το Βερολίνο.

Ακόμη μικρότερη έκπληξη προξενεί η τρέχουσα έκβαση της νομισματικής ένωσης. Από την αρχή, τα οικονομικά οφέλη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης –τα οποία θεωρούνται υποτίθεται ως δεδομένα από τις διάφορες ορθόδοξες απόψεις – ήταν πραγματικά πολύ περιορισμένα.

Το 2008 οι πιο προσεκτικές εκτιμήσεις, από δύο οικονομολόγους υπέρμαχους της ολοκλήρωσης, τον Barry Eichengreen και τον Andrea Bolth, κατέληξαν ότι το ΑΕΠ στην κοινή αγορά έχει αυξηθεί από 3 ως 4% στην περίοδο ανάμεσα στα τέλη της δεκαετίας του 1950 και τα μέσα της δεκαετίας του 1970· ότι ο αντίκτυπος του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος ήταν ασήμαντος· ότι η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη θα μπορούσε να προσθέσει άλλο 1%· και ότι η νομισματική ένωση δεν είχε καμία σχεδόν επίδραση είτε στο ρυθμό ανάπτυξης είτε στο επίπεδο της παραγωγής.

Αυτά συνέβαιναν προτού η παγκόσμια οικονομική κρίση πλήξει την Ευρώπη. Από τότε, ως γνωστόν, ο ζουρλομανδύας του ενιαίου νομίσματος έχει αποδειχθεί τόσο καταστροφικός για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που μετέχουν στην ΕΕ όσο είναι συμφέρων για την Γερμανία, όπου η καθήλωση των μισθών – που συγκαλύπτει  την πολύ χαμηλή αύξηση της παραγωγικότητας – εξασφάλισε στην γερμανική βιομηχανία το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα έναντι της υπόλοιπης Ευρωπαικής Ένωσης. Όσο για το ρυθμό ανάπτυξης, μια ματιά στην οικονομική απόδοση του Ηνωμένου Βασιλείου ή της Σουηδίας, μετά το Μάαστριχτ, αρκεί για δείξει τη σαθρότητα του  ισχυρισμού ότι το ευρώ έχει υπάρξει ωφέλιμο για οποιαδήποτε χώρα – αν εξαιρέσουμε τον βασικό αρχιτέκτονά του.

Η Ελληνική Κατάρρευση, του Perry Anderson Για την κρίση στην Ελλάδα και την αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ να αντισταθεί στην Ευρωζώνη.

Γράφει: Perry Anderson  - 24/07/2015

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί πρόσφατη συμβολή ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους μαρξιστές διανοητές, του Πέρι Άντερσον, σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα.  Το αρχικό κείμενο, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Jacobin, βρίσκεται εδώ.

Μετάφραση – Επιμέλεια: Γιώργος Σουβλής, Ειρήνη Γαϊτάνου

---

Η Ελληνική Κατάρρευση

---

Η ελληνική κρίση έχει προκαλέσει ένα προβλέψιμο μείγμα αγανάκτησης και αυτοϊκανοποίησης στην Ευρώπη, που ταλαντεύεται ανάμεσα στον θρήνο για τη σκληρότητα της συμφωνίας που επιβλήθηκε στην Αθήνα και στους πανηγυρισμούς για τη  διατήρηση, την υστάτη στιγμή, της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια – ή και τα δύο ταυτόχρονα. Και οι δύο αντιδράσεις είναι εξίσου άγονες. Καμία από τις δύο δεν έχει θέση σε μια ρεαλιστική ανάλυση.

To ότι η Γερμανία είναι και πάλι η ηγεμονική δύναμη της ηπείρου, δεν είναι κάτι το οποίο περιμέναμε να μάθουμε το 2015: είναι σαφές τουλάχιστον εδώ και είκοσι χρόνια. Το ότι η Γαλλία λειτουργεί ως υπηρέτης της, μια σχέση αρκετά παρόμοια με αυτήν που διατηρεί το Ηνωμένο Βασίλειο με τις ΗΠΑ, ούτε αυτό συνιστά πολιτική καινοτομία: μετά τον Ντε Γκολ, τα αντανακλαστικά του πολιτικού προσωπικού της Γαλλίας θυμίζουν τις αρχές της δεκαετίας του 1940:  όχι μόνο αποδοχή, αλλά ακόμα και θαυμασμός απέναντι στην κυρίαρχη δύναμη της περιόδου, πρώτα την Ουάσινγκτον και μετά το Βερολίνο.

PERRY ANDERSON: « Οι διαιρέσεις της Κύπρου» – Από την αποικιοκρατία στο σχέδιο Ανάν. Του Σπύρου Κουτρούλη*

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ το βιβλίο του PERRY ANDERSON «οι Διαιρέσεις της Κύπρου »σε μετάφραση του Κ.Ράπτη . 

Ό Π. ANDERSON διηύθυνε επί χρόνια τη βρετανική «Επιθεώρηση της Νέας Αριστεράς » ( New Left Review) .Διδάσκει Ιστορία και Κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο του Λος Άντζελες. Ανάμεσα στα έργα του , που έχουν εκδοθεί στα ελληνικά είναι : «Ο δυτικός μαρξισμός » (Εκδ.Κέδρος , Μετ.Α.Ζάννα ) και «Το Απολυταρχικό κράτος » (Εκδ.Οδυσσέας , μετ.Ελ.Αστερίου ). 

Η σημασία της σύντομης , αλλά πυκνής αυτής μελέτης που πρωτοδημοσιεύθηκε στο London Review of Books στις 24.4.2008, έγκειται στο γεγονός ότι αποδεικνύει, και με το ειδικό βάρος που έχει η υπογραφή του, πως ο αγώνας της ΕΟΚΑ ήταν εθνικοαπελευθερωτικός και αντιαποικιοκρατικός , ενώ το σχέδιο Ανάν σκόπευε να φέρει τους αποικιοκράτες και τους Τούρκους εισβολείς σε όλο το νησί . 

Ό Π. ANDERSON ξεκινά το δοκίμιο του θέτοντας , το Κυπριακό ως θέμα εισβολής και κατοχής ,μέρους του εδάφους ενός κυρίαρχου κράτους , που συμμετέχει στην Ε.Ε.: «Η Κύπρος αποτελεί στ’ αλήθεια μιαν ανορθογραφία στη νέα Ευρώπη , όχι όμως για λόγους που θα έκαναν τις Βρυξέλλες να νοιαστούν. Πρόκειται για ένα κράτος – μέλος της Ε.Ε. , μεγάλο τμήμα του οποίου κατέχεται εδώ και χρόνια από έναν ξένο στρατό .Πίσω από τις γραμμές των τεθωρακισμένων και του πυροβολικού , έχει εμφυτευθεί ένας πληθυσμός εποίκων μεγαλύτερος συγκριτικά από τον αριθμό των Εβραίων εποίκων της Δυτικής Όχθης του Ιορδάνη , χωρίς αυτό να ξεσηκώνει ούτε την πιο αμυδρή διαμαρτυρία από το Ευρωπαικό Συμβούλιο ή την Κομισιόν. Από την επικράτεια αυτού του κράτους έχουν επιπλέον αποσπαστεί – όχι σε καθεστώς ενοικίασης , αλλά υπό αναγκαστική απαλλοτρίωση – θύλακες στρατιωτικών εγκαταστάσεων , μεγέθους τρείς φορές μεγαλύτερου από την αμερικάνικη βάση του Γκουαντάναμο στην Κούβα , ελεγχόμενοι από ένα άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. , τη Μ.Βρετανία » (σελ.7- 8). 

Οι διαιρέσεις της Κύπρου (η τουρκική εισβολή και κατοχή)

Αναδημοσίευση από:http://ardin-rixi.gr

Δέκα χρόνια μετά την πανηγυρική απόρριψη του Σχεδίου Ανάν από το 76% των Ελληνοκυπρίων, αυτό επιστρέφει σε νέο περιτύλιγμα. Μεγάλο μέρος της ελλαδικής αριστεράς συνεχίζει να στηρίζει το σχέδιο Ανάν με μια παράλογη επιμονή. Όμως στην ουσία το Κυπριακό παραμένει πρόβλημα εισβολής και κατοχής και όχι διένεξη δύο κοινοτήτων, όπως θέλουν να το παρουσιάζουν. Ο Πέρρυ Άντερσον από τους σημαντικότερους μαρξιστές διανοητές, αν και Βρετανός βλέπει τα πράγματα πολύ πιο καθαρά από πολλούς άλλους Ελλαδίτες και Κύπριους προοδευτικούς. Παραθέτουμε από το βιβλίο του Οι διαιρέσεις της Κύπρου (εκδόσεις Άγρα, μετ. Κώστας Ράπτης) ένα απόσπασμα σχετικό με το χρονικό της εισβολής και της έκτοτε κατοχής των 2/5 του νησιού. Ρ

Η τουρκική εισβολή και κατοχή

Το αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή που σφραγίζει τη μορφή της Κύπρου μέχρι, και σήμερα. Έχοντας πλήρη υπεροχή από αέρος, οι τουρκικές δυνάμεις δημιούργησαν ένα προγεφύρωμα στην Κυρήνεια και έριξαν αλεξιπτωτιστές στην ενδοχώρα. Μέσα σε τρεις ημέρες, η χούντα είχε καταρρεύσει στην Ελλάδα και ο Σαμψών είχε παραιτηθεί. Έπειτα από μια εκεχειρία μερικών εβδομάδων, κατά τη διάρκεια της οποίας η Τουρκία κατέστησε σαφές ότι δεν είχε πια κανένα ενδιαφέρον για τη συνθήκη της οποίας η παραβίαση της έδωσε την αφορμή για να εισβάλει, παρά επιδίωκε πάραυτα τη διχοτόμηση, οι στρατηγοί της εξαπέλυσαν κεραυνοβόλο επίθεση σε όλα τα μέτωπα -με άρματα μάχης, αεριωθούμενα αεροπλάνα, πυροβολικό και πολεμικά σκάφη- απέναντι στην αποκατεστημένη πλέον νόμιμη κυβέρνηση της Κύπρου. Σε λιγότερο από 72 ώρες, η Τουρκία κατέλαβε τα δύο πέμπτα του νησιού, συμπεριλαμβανομένης της πιο εύφορης περιοχής του, μέχρι μια προκαθορισμένη «Γραμμή του Αττίλα» που ξεκινά από τον κόλπο της Μόρφου και καταλήγει στην Αμμόχωστο. Με την κατοχή ήρθε και η εθνοκάθαρση. Περίπου 180.000 Κύπριοι -το ένα τρίτο της ελληνοκυπριακής κοινότητας- εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους και. απωθήθηκαν πέρα από τη γραμμή του Αττίλα, προς το Νότο. Περίπου 4.000 έχασαν τη ζωή τους και άλλοι 12.000 τραυματίστηκαν: το αντίστοιχο στη Βρετανία θα ήταν πάνω από 300.000 νεκροί και ένα εκατομμύριο τραυματίες. Ανάλογος αριθμός Τούρκων εισβολέων σκοτώθηκε σε ανταπόδοση. Σε εύθετο χρόνο, περίπου 50.000 Τουρκοκύπριοι ακολούθησαν την αντίστροφη διαδρομή, εν μέρει από φόβο, αλλά κυρίως υπό την παρότρυνση του τουρκικού καθεστώτος που είχε εγκαθιδρυθεί στον Βορρά και χρειαζόταν δημογραφικές ενισχύσεις, επιδιώκοντας παράλληλα τον πλήρη διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων. Από τότε μέχρι σήμερα, η Λευκωσία έγινε ένα μεσογειακό Βερολίνο, διαιρεμένο με συρματοπλέγματα και οδοφράγματα.

Τα κοινωνικά αίτια της εξέγερσης στη Βραζιλία

by admin

Το 2011 είχε δημοσιευτεί στο νέο Λόγιο Ερμή το κείμενο του Πέρρυ Άντερσον για τις κοινωνικο-οικονομικές εξελίξεις στη Βραζιλία. Η ανάγνωσή του βοηθά να καταλάβουμε ποια είναι τα κοινωνικά στρώματα που εξεγείρονται στη Βραζιλία και για ποιους λόγους. Ακόμα περιγράφει τη διαδρομή της Βραζιλίας την τελευταία δεκαετία, χρονικό διάστημα που εξελιχθηκε σε περιφερειακή υπερδύμανη. Α-Ρ

του Πέρυ Άντερσον* από το νέο Λόγιο Ερμή τ.2

Αντίθετα με ένα πολύ γνωστό εγγλέζικο ρητό, στωικό αν όχι αυτo-αναιρούμενο, δεν καταλήγουν όλες οι πολιτικές καριέρες στην αποτυχία. Στην μεταπολεμική Ευρώπη, αρκεί να θυμηθούμε τον Αντενάουερ ή τον Ντε Γκασπέρι, ή ίσως, πιο εμφατικά, τον Φράνκο. Αλλά είναι αλήθεια πως είναι σπάνιο, υπό δημοκρατικές συνθήκες, να είναι κανείς πιο δημοφιλής στο τέλος, παρά στην αρχή της διακυβέρνησής του. Ακόμα πιο σπάνιο –σχεδόν ανήκουστο– είναι αυτή η δημοφιλία να αντικατοπτρίζει, όχι την ηπιότητα ή τη μετριοπάθεια, αλλά τη ριζοσπαστικοποίηση κατά τη διακυβέρνηση. Σήμερα, μόνο ένας ηγέτης στον κόσμο μπορεί να ισχυριστεί ότι πέτυχε αυτό το επίτευγμα: ο πρώην εργάτης ο οποίος εγκατέλειψε τον Ιανουάριο του 2011 την προεδρία της Βραζιλίας, απολαμβάνοντας την αποδοχή του 80% των πολιτών της. Όπως και να το δει κανείς, ο Λούιζ Ιγκνάσιο ντα Σίλβα είναι ο πιο επιτυχημένος πολιτικός της εποχής του.
Η επιτυχία του οφείλεται κατά πολύ σ’ ένα σύνολο εξαιρετικών χαρισμάτων, ένα μείγμα αυθόρμητης κοινωνικής ευαισθησίας και ψυχρού πολιτικού υπολογισμού, ή –όπως είπε η διάδοχός του, Ντίλμα Ρούσεφ (Dilma Rousseff)– έναν συνδυασμό οξυδερκών εκτιμήσεων και συναισθηματικής νοημοσύνης, για να μη μιλήσουμε για το πηγαίο χιούμορ  και την προσωπική του γοητεία. Αλλά οφείλεται επίσης, τουλάχιστον στην αρχή, και σ’ ένα δυναμικό κοινωνικό κίνημα. Η άνοδος του Λούλα, από τη θέση του εργάτη, στην κορυφή της ηγεσίας της χώρας του, δεν υπήρξε ένας προσωπικός θρίαμβος: αυτό που την κατέστησε εφικτή ήταν η πιο αξιοσημείωτη συνδικαλιστική κινητοποίηση του τελευταίου τρίτου του 20ού αιώνα, η οποία και δημιούργησε το πρώτο –και ακόμα, μοναδικό– σύγχρονο πολιτικό κόμμα της Βραζιλίας, το οποίο απετέλεσε και το όχημα της ανόδου του. Ο συνδυασμός μιας χαρισματικής προσωπικότητας και μιας πανεθνικής, μαζικής οργάνωσης απετέλεσε ένα υπερπολύτιμο κεφάλαιο.
Οικονομική ορθοδοξία και διαφθορά