Του Μιχάλη Χατζηπέτρου
Ήδη από την δεκαετία του 1950, ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας του κυπριακού Ελληνισμού άρχισε να αλλάζει καθοριστικά τους αρχικούς μετεμφυλιακούς συσχετισμούς. Η τότε αριστερά μέσω της ΕΔΑ, των Πασσαλίδη, Ηλιού, Γλέζου, τοποθέτησε το θέμα στην σωστή του διάσταση: Επρόκειτο για ένα δίκαιο αντι-ιμπεριαλιστικό αντι-αποικιακό πατριωτικό αγώνα.
Με την κατάρρευση της χούντας το 1974, λόγω της εισβολής του τουρκικού Αττίλα στο νησί, ο πατριωτισμός συνδέθηκε αξεχώριστα με τις επιδιώξεις κοινωνικής δικαιοσύνης και δημοκρατίας. Αυτό δηλαδή που ήταν ορατό το ’50 και το ’60, έγινε το 1974 ξεκάθαρο. Δηλαδή ότι ο αγώνας ανεξαρτησία, δημοκρατία και αντιμετώπιση του τουρκικού αναθεωρητισμού περνούσε μέσα ΚΑΙ από την αλλαγή των ταξικών συσχετισμών στην ελληνική κοινωνία.Τότε, κύριος εκφραστής αυτής της τάσης υπήρξε το ανδρεοπαπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ. Το ΚΚΕ εσωτερικού της εποχής δειλά ακολούθησε την παραπάνω γραμμή, ενώ το ΚΚΕ συγκρατήθηκε: Σε όλα του τα κείμενα, όντας ταυτισμένο με τις επιδιώξεις της σοβιετικής πολιτικής και του ΑΚΕΛ, προειδοποιούσε –όχι έντονα είναι η αλήθεια– για τις εθνικιστικές τάσεις που υπάρχουν στο ΠΑΣΟΚ.
