Του Αντώνη Φώσκολου
Πριν αναφερθώ στο θέμα που προέκυψε από το non paper του State Department για την τύχη του αγωγού East-Med, θα κάνω ένα παραλληλισμό που αφορά τη διένεξη μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για την Ουκρανία. Προ ημερών, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Μ. Ζαχάροβα, δεξί χέρι του Σ. Λαβρώφ, είπε ότι η διαμάχη μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για την Ουκρανία σχετίζεται με το ποιά χώρα, η ΗΠΑ ή η Ρωσία, θα ελέγχει την ενεργειακή αγορά της Ευρώπης και ιδιαίτερα την τροφοδοσία της σε φυσικό αέριο. Θα είναι το πανάκριβο υγροποιημένο σχιστολιθικό αέριο των ΗΠΑ ή το Ρωσικό φυσικό αέριο που προέρχεται από την χερσόνησο Γιαμάλ της δυτικής Σιβηρίας; Αυτή είναι η αλήθεια.
Μια παρεμφερής περίπτωση είναι αυτή μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά που αφορά πάλι την τροφοδοσία της Ευρώπης με καναδικό φυσικό αέριο, που θα προερχότανε από την Αλμπέρτα του Καναδά. Ο αγωγός φυσικού αερίου με προέλευση από την Αλμπέρτα θα όδευε προς το Χάλιφαξ της Νέας Σκωτίας (Καναδάς). Αυτός ακυρώθηκε διότι οι Ινδιάνοι από όπου θα περνούσε ο αγωγός ξεσηκώθηκαν εναντίον της κατασκευής του. Το ίδιο συνέβη και με τον αγωγό Keystone XL που θα μετέφερε αργό πετρέλαιο από την Αλμπέρτα στις ΗΠΑ. Η κατασκευή εγκρίθηκε προ τετραετίας από τον πρόεδρο Τραμπ, αλλά, τώρα η κατασκευή του ακυρώθηκε από τον πρόεδρο Biden με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός της Αλμπέρτας να ζητάει την επέμβαση της δικαιοσύνης.
Βεβαίως η ανυπαρξία ενεργειακής πολιτικής της ΕΕ έδωσε την ευκαιρία «δύο γάιδαροι να μαλώνουν σε ξένο αχυρώνα». Δε γνωρίζω τι έχει κάνει μέχρι σήμερα η ευρωπαία Επίτροπος Ενέργειας Kadri Simpson η οποία αμείβεται, από τον Δεκέμβριο του 2019, με 1.000 ευρώ την ημέρα ή με 360.000 ευρώ το χρόνο και ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική δεν έχουμε δει.
Το ενεργειακό έλλειμμα της Ευρώπης
Η Ευρώπη μέχρι το 2050 θα χρειαστεί επί πλέον ποσότητες φυσικού αερίου της τάξης των 240 δις κυβικών μέτρων (m3) το χρόνο, πέραν των 400 δις m3 που σήμερα καταναλώνει. Έτσι κατασκεύασε σταθμούς υποδοχής φυσικού αερίου γνωρίζοντας ότι η Ρωσία δε θα μπορεί να καλύψει αυτό το τεράστιο επί πλέον έλλειμμα των 240 δις m3. Εισάγει, λοιπόν, από τις ΗΠΑ 68 δις m3 φυσικού αερίου και, με τιμή περίπου $25/1000 κυβικά πόδια (ft3), δαπανάει $60 δις/έτος. Το σχιστολιθικό φυσικό αέριο το προμηθεύεται ως υγροποιημένο από το Τέξας (λεκάνες Permian Basin, Eagle και Fort Barnett) και η μεταφορά προς την Ευρώπη γίνεται με LNG πλοία, κυρίως ελλήνων εφοπλιστών.
Επί πλέον εισάγει 44.5 δις m3 φυσικού αερίου από την Βόρειο Αφρική εκ των οποίων τα 10 δις m3 προέρχονται από την Αίγυπτο. Αυτή η λεπτομέρεια έχει σημασία διότι ορισμένοι έλληνες δημοσιογράφοι πιστεύουν ότι η Αίγυπτος έχει πολύ φυσικό αέριο που μπορεί να τροφοδοτήσει την Ευρώπη μέσω Ελλάδας. Δυστυχώς τις περισσεύουν μόνο 10 δις m3/έτος τα οποία ήδη εξάγει προς την Ευρώπη υπό μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Ο East–Med είναι σε θέση να παραδώσει στην Ευρώπη 20 δις m3 φυσικού αερίου στη μισή τιμή. Αυτό δεν το θέλει η Αμερική, γι’ αυτό το non paper περί ακαταλληλότητας του East-Med με τo οποίo συμφωνεί και ο έλληνας Υπουργός Εξωτερικών διότι χαλάει την αγορά με τις χαμηλές τιμές.
Επίσης, η Ευρώπη εισάγει 21.5 δις m3 υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Ρωσία και 18 δις m3 από το Κατάρ. Το σύνολο των εισαγωγών ανέρχεται σε 153 δις m3 φυσικού αερίου. Άρα οι ανάγκες της ΕΕ που είναι 240 δις m3 /έτος φυσικού αερίου, δεν ικανοποιούνται. Υπάρχει ένα έλλειμμα της τάξης των 87 δις m3. Φανταστείτε τι θα γίνει αν η Αμερική πετύχει να σταματήσει οριστικά η τροφοδοσία της ΕΕ με ρωσικό φυσικό αέριο της τάξης των 50 δις m3/ετος που θα διοχετεύεται μέσω του Nord Stream 2. Αυτή η επιδίωξη των ΗΠΑ είναι και η αιτία της ουκρανικής κρίσης. Η Ευρώπη θα έχει ένα έλλειμμα φυσικού αερίου των 137 δις m3/έτος.