Η "Αλλαγή Παραδείγματος" στην Τέχνη | Manos Stefanidis | TEDxLamia

Ο Ιστορικός Τέχνης κ. Μάνος Στεφανίδης, χρησιμοποιώντας την θεωρία που ανέπτυξε ο Αμερικανός φιλόσοφος και ψυχολόγος Τόμας Κούν για την "Αλλαγή Παραδείγματος" (paradigm shift) επιχειρεί μια παράλληλη ανάλυση εικαστικών έργων που προέρχονται από διαφορετικές εποχές με κοινή όμως τη θεματολογία. 

Παρακολουθήστε πώς τα διαφορετικά ρεύματα της τέχνης και η αλλαγή παραδειγμάτων σε αυτά, οδήγησαν στη ζωντανή εξέλιξη σπουδαίων έργων. 

Ο Μάνος Στεφανίδης γεννήθηκε στο Πειραιά το 1954. Σπούδασε αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Kunstmuseum του Dusseldorf και στο Smithsonian Institution της Washington DC. Σήμερα διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στην Φιλοσοφική Αθηνών, τμήμα Θεατρικών Σπουδών.

Ο γενναίος των χρωμάτων, ο γεννημένος για τα χρώματα

Ένα μεγάλο παιδί που το έλεγαν Αλέξη

Του Μάνου Στεφανίδη

Είναι πραγματικά εθνική απώλεια. Πέθανε ο Αλέκος Φασιανός (1935 - 2022).. Ένας μεγάλος της σύγχρονης, ελληνικής ζωγραφικής. Ένας απολογητής της νεοελληνικής ευαισθησίας. Ανάλογος του Γύζη, του Νικολάου Λύτρα, του Παρθένη, του Στέρη, του Παπαλουκά, του Σπυρόπουλου, του Τσαρούχη, του Διαμαντόπουλου. Με τεράστια προσφορά στο χώρο του βιβλίου και της χαρακτικής. Και εντός αλλά και στη Γαλλία.

Είναι πολύ νωρίς ακόμη να αποτιμήσει κανείς το πραγματικό μέγεθος Την τεράστια προσφορά στην νεοελληνική ευαισθησία και αισθητική του Αλέκου Φασιανού. Ενός ονειρικού της εικόνας και ενός λυρικού της ζωγραφικής πράξης που συνδύαζε μαγικά τον πρωτογονισμό και την παιδικότητα με μιαν ενστικτώδη σοφία η οποία μπορούσε να μεταμορφώσει το πιο απλό πράγμα σε μίαν υποβλητική, εικαστική αφήγηση... Ενός τολμηρού των χρωμάτων έως θανάτου! Υπήρξε εξάλλου ο αγαπημένος των ποιητών με κορυφαία παραδείγματα τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Οδυσσέα Ελύτη και τον Νίκο Καρούζο. Όλοι αυτοί τον έλεγαν Αλέξη!

Ανήκε στους ελάχιστους δημιουργούς που η βαθύτατα Ελληνική τέχνη του μπορούσε να διαβαστεί σε οποιοδήποτε άλλο πολιτιστικό συμφραζόμενο. Μία ζωγραφική αληθινά κοσμοπολίτικη και συγχρόνως απόλυτα προσωπική. Μυθικοί καβαλάρηδες με άνθη στα χέρια, στεφανωμένοι έρωτες, ποιητικά ζευγάρια αγκαλιασμένα έρχονται συγχρόνως από τις αττικές λυκήθους, τις βυζαντινές τοιχογραφίες αλλά και την καρδιά του ευρωπαϊκού μοντερνισμού. Ισότιμα. Ένας Matisse στα καθ'ημάς που δεν αγναντεύει τη θάλασσα από τη Νίκαια αλλά από την Τζιά και που δεύτερο του σπίτι δεν το Λούβρο αλλά είναι το Εθνικό αρχαιολογικό Μουσείο. Αν ίσως ο Teriade και ο Ιόλας, ο Κρίστιαν Ζερβός ή ο Χρήστος Ιωακειμίδης, αν, σκέφτομαι, τον είχαν βοηθήσει λίγο περισσότερο, θα είχε τη διεθνή θέση που του αξίζει. Όμως στην ιστορία της τέχνης και στη μεγάλη δημιουργία ποτέ δεν είναι αργά...

Τέλος, οφείλω να παραδεχτώ πως αυτό που το καταλογίζαμε, κι εγώ μαζί, ως το μεγάλο μειονέκτημα της τέχνης του, δηλαδή την τυποποιημένη και επαναλαμβανόμενη, με σχεδόν μαζικό τρόπο, ζωγραφική παραγωγή, ήταν και η μεγάλη του προσφορά. Επειδή έφερε την άλλη εικόνα και την διαφορετική αισθητική και στο τελευταίο σπίτι μέσα από τις λιθογραφίες, τα χαρακτικά, τις μεταξοτυπίες και ό,τι άλλο σκαρφιζόνταν όταν ώστε να γίνει η μεγάλη ζωγραφική προσιτή στον καθένα. Ο ίδιος, μαζί με τον Σπύρο Βασιλείου, τον Μυταρά, τον Αντώνη Απέργη και λιγότερο τον Μόραλη, τον Τσαρούχη ή τον Τέτση έκαναν, μέσα από τις μεταξοτυπικές αναπαραγωγές, τη σύγχρονη, ελληνική ζωγραφική οικεία και προσιτή στον καθένα. Από την πρώιμη δεκαετία του '80, εποχή της πασοκικής ευφορίας, ένα τσουνάμι εικόνων εισέβαλε σε πολυτελή αλλά και καθημερινά σπίτια, σε ποικίλα γραφεία, εισόδους πολυκατοικιών ή και εργοστάσια. Μέχρι και λεωφορεία διακοσμήθηκαν με έργα του Φασιανού του Μυταρά ή του Τσόκλη! Αυτή η ζωγραφική διάρροια έκανε τους δημιουργούς της διάσημους και πλούσιους αλλά συγχρόνως παραμόρφωσε κάπως το DNA του αισθητικού τους προβληματισμού. Αναφέρομαι σε εκείνους τους κινδύνους που προκύπτουν όταν η ζωγραφική γίνεται αποκλειστικά διακόσμηση. Όμως το μεγάλο του έργο, εκείνο που φιλοτέχνησε από τα τέλη του '60 έως τα τέλη του '80, μνημειώδες και αινιγματικό, ποιητικό και απόμακρο, είναι πραγματικά πολύ σπουδαίο. Ο Φασιανός εκίνησε ως παράφορος εξπρεσιονιστής με επιθετικές φόρμες και τολμηρή χρωματικότητα για να καταλήξει σε ένα μορφοπλαστικό ιδίωμα πιο ειδυλλιακό και λυρικό το οποίο όμως ποτέ δεν καταντούσε πλαδαρό. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Ένα μεγάλο παιδί που το έλεγαν Αλέξη ή, ο γενναίος των χρωμάτων

του Μάνου Στεφανίδη | Από την προσωπική σελίδα του στο Fb

Είναι πραγματικά εθνική απώλεια. Πέθανε ο Αλέκος Φασιανός (1935 – 2022).. Ένας μεγάλος της σύγχρονης, ελληνικής ζωγραφικής. Ένας απολογητής της νεοελληνικής ευαισθησίας. Ανάλογος του Γύζη, του Νικολάου Λύτρα, του Παρθένη, του Στέρη, του Παπαλουκά, του Σπυρόπουλου, του Τσαρούχη, του Διαμαντόπουλου. Με τεράστια προσφορά στο χώρο του βιβλίου και της χαρακτικής. Και εντός αλλά και στη Γαλλία.

Είναι πολύ νωρίς ακόμη να αποτιμήσει κανείς το πραγματικό μέγεθος Την τεράστια προσφορά στην νεοελληνική ευαισθησία και αισθητική του Αλέκου Φασιανού. Ενός ονειρικού της εικόνας και ενός λυρικού της ζωγραφικής πράξης που συνδύαζε μαγικά τον πρωτογονισμό και την παιδικότητα με μιαν ενστικτώδη σοφία η οποία μπορούσε να μεταμορφώσει το πιο απλό πράγμα σε μίαν υποβλητική, εικαστική αφήγηση… Ενός τολμηρού των χρωμάτων έως θανάτου! Υπήρξε εξάλλου ο αγαπημένος των ποιητών με κορυφαία παραδείγματα τον Ανδρέα Εμπειρίκο, τον Οδυσσέα Ελύτη και τον Νίκο Καρούζο. Όλοι αυτοί τον έλεγαν Αλέξη!

Ανήκε στους ελάχιστους δημιουργούς που η βαθύτατα Ελληνική τέχνη του μπορούσε να διαβαστεί σε οποιοδήποτε άλλο πολιτιστικό συμφραζόμενο. Μία ζωγραφική αληθινά κοσμοπολίτικη και συγχρόνως απόλυτα προσωπική. Μυθικοί καβαλάρηδες με άνθη στα χέρια, στεφανωμένοι έρωτες, ποιητικά ζευγάρια αγκαλιασμένα έρχονται συγχρόνως από τις αττικές λυκήθους, τις βυζαντινές τοιχογραφίες αλλά και την καρδιά του ευρωπαϊκού μοντερνισμού. Ισότιμα. Ένας Matisse στα καθ’ημάς που δεν αγναντεύει τη θάλασσα από τη Νίκαια αλλά από την Τζιά και που δεύτερο του σπίτι δεν είναι το Λούβρο αλλά το Εθνικό αρχαιολογικό Μουσείο. Αν ίσως ο Teriade και ο Ιόλας, ο Κρίστιαν Ζερβός ή ο Χρήστος Ιωακειμίδης, αν, σκέφτομαι, τον είχαν βοηθήσει λίγο περισσότερο, θα είχε τη διεθνή θέση που του αξίζει. Όμως στην ιστορία της τέχνης και στη μεγάλη δημιουργία ποτέ δεν είναι αργά…

Άγγελοι...

Του Μάνου Στεφανίδη

1. Οι Άγγελοι στη ζωή μου

(σε όσους και όσες γιορτάζουν σήμερα)

Είμαι τυχερός. Πάντα υπήρχαν άγγελοι στη ζωή μου. Άλλοτε πένθιμοι και λυπημένοι κι άλλοτε εύθυμοι, ερωτικοί, γεμάτοι από την χαρά της ζωής. Άλλοτε ήταν λευκοί και διάφανοι, άλλοτε ασώματοι και αφανείς κι άλλοτε απόλυτα υλικοί ...μπλε, χοϊκά Χερουβείμ και κόκκινα, όλο ζουμί, Σεραφείμ. Κοκκινίζω κάθε φορά που το σκέφτομαι.

Πάντα όμως οι άγγελοι μου είχαν φτερά. Ωραία φτερά, μακριά, χρυσαφένια, λίγο από σύννεφο και λίγο από χώμα. Σταθερά φτερά για κάθε χρήση. Φτερά για να πετάνε ψηλά και με κόντρα τον άνεμο κι όχι φτερά διακοσμητικά. Γιατί οι δικοί μου άγγελοι ήσαν μαχόμενοι. Δεν υποδύονταν αγγέλους φορώντας πλαστικές φτερούγες για κάποια κακόγουστη παράσταση θεάτρου. Ήταν και παραμένουν άγγελοι αληθινοί, από ατόφιο αγγελικό υλικό ... Άγγελοι που πάντα πετούν. Δεν μπορούν, άλλωστε, να κάνουν αλλιώς. Και μαζί μ' αυτούς κι εγώ πετάω. Δανείζομαι κάτι από τις πτητικές εμμονές τους και ταξιδεύω ψηλά.

 
Πόσες φορές, μετρώ, τα φτερά τους δεν έγιναν και δικά μου φτερά και τα ταξίδια τους ολοδικά μου ταξίδια. Οι άγγελοι προστάτες μου ήταν και είναι πάντα δίπλα μου έστω και αν βρίσκονται πολύ μακριά. Όπως τώρα για παράδειγμα. Δεν παραπονιέμαι όμως. Εξ άλλου αυτή είναι δουλειά των Αγγέλων. Να πετούν και να φεύγουν ...

2. Είναι κι ο θάνατος

... ένας Άγγελος


Είναι ο θάνατος
ένα μωρό που κλαίει.
Θηλάζει, σταματά για λίγο,
πεινάει πάλι και κλαίει.
Ο θάνατος κοιτάζει στα μάτια
τους ανθρώπους
(αυτοί τον κοιτάνε με τρόμο),
κοιτάζει τη τόση δυστυχία
και κλαίει.
Ο θάνατος, ευαίσθητος,
λυπάται τους ανθρώπους,
τούς κλείνει τα μάτια ...
Και κλαίει.

3. Άγγελος

Με πήρε ο Άγγελος στην αγκαλιά του
ακούμπησα το κεφάλι μου στο στέρνο του
και χάιδεψα τα φτερά του ανακουφισμένος.
"Δεν θα πεθάνεις ποτέ", μου ψιθύρισε.
"Το ξέρω", του απάντησα κι είχα κιόλας
πετάξει...


(Τα δύο τελευταία κείμενα είναι από το βιβλίο "Τραγούδια για το πένθος". Εκδ. Καστανιώτη)


ΥΓ.
Τι πράγματα που είναι να γίνουν, θα γίνουν. Έτσι κι αλλιώς. Ώς τότε όμως, ας γίνουν όλα τα άλλα.
Η ευτυχία είναι στιγμιαία, έτσι κι αλλιώς. Αξίζει όμως τον κόπο. Εννοώ το κόστος. "Μη κουραστείς να μ' αγαπάς, κι αν κουραστείς, μη φύγεις ..."
Έτσι τραγουδούσε ο αισθαντικός Λάκης Παπάς από το δεκαετία του '70.


(Αφιερωμένο στην εξαφανισμένη Αγγελική που γιορτάζει και σ' όλες τις Αγγελικές και τους Άγγελους αυτού του κόσμου με την ευχή να τον κάνουν να μοιάζει έστω και λίγο μ' εκείνον τον Παράδεισο που μας έκλεψαν).


(Η φωτογραφία είναι του γιγαντιαίου Γκουντέλκα)

ΠΗΓΗ:ΜΑΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ: Άγγελοι...
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Κυριάκος Κατζουράκης (1944 - 2021) - Οι τρυφερές κι οι άγριες νύχτες του κ. Κυριάκου Κατζουράκη

Κυριάκος Κατζουράκης (1944 - 2021)

Οι τρυφερές κι οι άγριες νύχτες του κ. Κυριάκου Κατζουράκη

Το ξέρουμε. Οι τρυφεροί θα σώσουν τον κόσμο επειδή είναι οι πιο δυνατοί. Το ξέρουμε. Η τρυφερότητα φτιάχνεται από ατσάλι...

Αχ Άκο μου τι ωραία που συνταίριαξες τα χοντροκόκκινα και τα βιολέ που μπλεδίζουν πάνω στην ψυχρή ώχρα σ' αυτό τον πίνακα. Κι έπειτα ο καθρέφτης που διπλασιάζει τον χώρο, το εύρημα του Las Meninas που το απογείωσες σε μια σειρά έργων και το έκανες δικό μας. Βάζοντας την ιθαγενή μας ζωγραφική, τους νεκρούς και τους βασανισμένους του Εμφυλίου, δίπλα στις ανάλογα τυραννισμένες φιγούρες του Kitaj και του Bacon. Ευρωπαίος επειδή Έλληνας.

Σωστά το είπε η Κάτια ότι γύρευες την ομορφιά παντού. Και πάντως εκεί που δεν την ψάχνουμε συνήθως οι υπόλοιποι και που διαφέρει από την εύκολη, την πρόστυχη ομορφιά των πολλών. Στις γωνιές του εργαστηρίου σου στην οδό Βατάτζη, εμπρός σε μια κούπα μαύρου καφέ ή ένα ποτήρι ρακή, την ψηλαφούσα την ομορφιά σου ... συχνά περίτρομη, ανήσυχη, έτοιμη να φωλιάσει στους δυστοπικούς καμβάδες σου. Επειδή μόνο εκεί ένιωθε καλά.

Ξέρω φίλε μου ακριβέ, Κυριάκο μας, πως κι απόψε θα 'ρθεις στο ατελιέ, θα κατέβεις με το εσωτερικό ασανσέρ που διευκόλυνε τη μέση σου, από το ρετιρέ του ουρανού στο υπόγειο, θα ανάψεις τη λάμπα με το έντονο, ψυχρό φως, θα βγάλεις τα πινέλα από το νέφτι και θα ψάξεις πάλι εκείνο το γυμνό κορίτσι που κρυώνει και που κάποτε μάς είχε αγαπήσει. Ή, ίσως, τον πεινασμένο άντρα με τα δεμένα μάτια που βασανίζουν ακόμη σε κάποια από τις φυλακές του κόσμου. Κι ενώ εσύ, Άκο, ήθελες μόνο να ζωγραφίζεις τον έρωτα και την επιθυμία και την αγάπη και το φως της αγάπης, η φωνή της συνείδησης σου επέμενε πως έπρεπε να ανοιχτείς και στη νύχτα και στο σκοτάδι και στα φαντάσματα τους. Στο σκότος του ερέβους αν πρέπει να πεις την αλήθεια με την τίμια, τη σιγανή φωνή σου.

Έπρεπε, επίσης, δίπλα στα εγκαταλειμμένα κορίτσια να βάζεις πάντα κι ένα σκυλί που λουφάζει. Άλλοτε σαν απειλή κι άλλοτε σαν φόβος. Κι αυτό έκανες πάντα. Συνδύαζες αυτά που όλοι οι άλλοι αδυνατούσαν να συμφιλιώσουν. Γι' αυτό κι η τέχνη σου είναι τόσο γλυκόπικρη. Επειδή είναι τόσο αληθινή. Ώστε να μην χωράει στις εφήμερες πολιτικές και τα νιτερέσα των εκάστοτε αχθοφόρων της εξουσίας.

Σκέφτομαι, αλήθεια, πόσο σινεμά κρύβουν οι ζωγραφισμένες ιστορίες σου και πόση, ανάλογα, ζωγραφική τα εξαντλητικά σχεδιασμένα καρέ των ταινιών σου. Πόση έντεχνη παιδικότητα. Αφού πάντα ήσουν ένα μεγάλο παιδί. Κι αυτό αγάπησε περισσότερο επάνω σου η Κάτια.

Αλήθεια Κυριάκο δεν σ' έχω ακούσει ποτέ να φωνάζεις! Δεν είναι περίεργο; Ποτέ να υψώνεις τη φωνή σου. Αυτή τη φωνή που την έχω τώρα μέσα στ' αυτιά μου. Γλυκιά, σιγαλή, υποβλητική. Πάντα λίγο παραπονεμένη. Μια φωνή στην οποία κανείς δεν μπορούσε να αρνηθεί τίποτα!

Κυριάκο μου...

Η έκλειψη του δημοσίου χώρου και η έλλειψη αισθητικής αγωγής

Πώς αντιμετωπίζεται η γλυπτική σήμερα στη χώρα που υποτίθεται πως την εγέννησε; Με ποια παιδεία, ποιά πολιτική, ποιον προγραμματισμό;

Του Μάνου Στεφανίδη από την huffingtonpost.gr

Η υπόθεση του πρόσφατου μνημείου για την Μαρία Κάλλας θίγει, νομίζω, μία σειρά ευρύτερων ζητημάτων. Ας πούμε το μέγα θέμα του δημοσίου χώρου και το πως και το ποιοι τον διαχειρίζονται.

Επίσης το τεράστιο ζήτημα της δημόσιας γλυπτικής και των αισθητικών παραμέτρων που πρέπει να την διαμορφώνουν. Και βέβαια τον ρόλο και την παρουσία ενός ”κράτους του ωραίου” το οποίο οφείλει να λειτουργεί ρυθμιστικά και είναι εν τέλει ο θεσμικός υπεύθυνος για όλα τα παραπάνω. Ο καταλύτης που συνοψίζει με τις πολιτικές του το επίπεδο πολιτισμού και την αισθητική του τόπου. Με βάση την ιστορία, την παράδοση και την τέχνη του ευρύτερα.

Στην περίπτωσή μας λοιπόν έχουμε ένα ”απόψε αυτοσχεδιάζουμε” και μάλιστα σε φιλελεύθερο κρεσέντο. Αν πάλι προτιμάτε το σινεμά από το θέατρο, θα σας παρέμπεμπα στο ”Ιδιωτικά βίτσια, δημόσιες αρετές” του Γιάντσο. Όποιος δηλαδή έχει την αγαθή ή την πονηρή πρόθεση – από την κυβέρνηση της Κίνας ως το τελευταίο, φιλοπρόοδο σωματείο – μπορεί να στήνει γλυπτά ή πράγματα που μοιάζουν με γλυπτά οπουδήποτε. Κυρίως να τα στήνει ως μνημεία χωρίς όμως μνήμη και με παχυλή άγνοια.

Και το λέω αυτό γιατί 500 μέτρα πιο εκεί από το γλυπτό αισθητικής Πατούλη, υπάρχει το πολύ καλό και ζυγισμένο – μετρημένο γλυπτό της Ασπασίας Παπαδοπεράκη (Μιχαλακοπούλου, πίσω από το Χίλτον) με το ίδιο θέμα οποίο έχει στηθεί πριν από μία εικοσαετία! Ένα γλυπτό που θα όφειλαν και οι δημοτικές αρχές και η ηγεσία του υπουργείου πολιτισμού να το γνωρίζουν. Πράγμα που όμως δεν συνέβη.

Το συγκεκριμένο γλυπτό της κυρίας Αφροδίτης Λίττη αποδεικνύει πως η γλύπτρια δεν έχει σχέση με το αντικείμενο. Θέλω να πω δεν έχει εμπειρία φιγούρας στημένης στο δημόσιο χώρο. Όπως π.χ συμβαίνει με άλλους δόκιμους γλύπτες όπως είναι ο Θόδωρος Παπαγιάννης ή ο Πραξιτέλης Τζανουλίνος. Και είναι κρίμα γιατί μοιραία γίνονται συγκρίσεις με τον αείμνηστο σύζυγό της τον πολύ μεγάλο γλύπτη Γιώργο Λάππα.

Αυτό, το αλά Jeff Koons, χρυσό έργο δείχνει περισσότερο εκφραστική αδυναμία παρά πλαστική δύναμη. Και βέβαια το όλο αποτέλεσμα επιδεινώνει η πολύ άσχετη βάση και η ακόμα πιο κακή θέση στην οποία στήθηκε. Προσέξτε τα τακούνια της ντίβας και θα καταλάβετε. Πόσο δεν υπηρετούνται οι σχέσεις των επιμέρους στοιχείων της φόρμας. Το ύψος και το βάθος.

Το άγαλμα της Μαρίας Κάλλας στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου.

Όμως η κυβέρνηση εν προκειμένω εγκαινιάζει περιχαρής, συμπαρίσταται ασμένως και χειροκροτεί μαζί με την δημοτική αρχή…γιατί αυτό είναι κυρίως που θέλει. Δηλαδή κάποιον ιδιώτη να την απαλλάξει και από την ευθύνη και από την υποχρέωση του να επιλεγεί αυτή το πως και τι θα ”στολίζει” την πόλη. Λησμονώντας ότι ένα δημόσιο γλυπτό είναι συγχρόνως πράξη αισθητική αλλά και πολιτική.

Το λαϊκό, το φολκλόρ και η παρακμή τους

Σπύρος Βασιλείου, Το Τραπέζι κι ο χαρταετός της Καθαράς Δευτέρας, δεκαετία του ’30.

Του Μάνου Στεφανίδη

Ένα εμβληματικό έργο για τις θέσεις και την αισθητική της γενιάς του ’30, φιαγμένο από τον “μινόρε” Σπύρο Βασιλείου με φωτεινή, κολορίστικη διάθεση.

Κι ενώ πρόκειται για αυτό που λέμε “νεκρή φύση”, συνάρθρωση – συνάθροιση ετερόκλητων ή ομοειδών αντικειμένων, είναι παράλληλα και ιδεολογικοποιημένη τοπιογραφία όπου ο τόπος αναδεικνύεται σε απόλυτη αξία, ένα είδος επί γης παραδείσου. Δηλαδή ο μενεξεδένιος Υμηττός στο βάθος και η Πλάκα του Θεοτοκά, του Τερζάκη, του Καραγάτση, του Κοσμά Πολίτη σε πρώτο επίπεδο.

Η παράδοση και τα σύμβολα ή οι τελετουργίες της ιεροποιούνται, η γιορτή αποκτά μεταφυσικό χαρακτήρα, το λαϊκό εξαίρεται ως το κατ’ εξοχήν εθνικό. Το υπαρξιακά γηγενές. Παγανισμός και χριστιανικό έθος αδελφώνονται, ο αετός της Καθαρής Δευτέρας έτοιμος να απογειωθεί, μεταμορφώνεται σε εικόνα ανάτασης. Φυλετικής ανάστασης. (Είμαστε, μην ξεχνάτε, λίγα χρόνια μετά την καταστροφή της Σμύρνης).

Ακόμη εδώ το λαϊκότροπο δεν έχει γίνει φολκλόρ αλλά λάμπει από αυθεντικότητα και ειλικρίνεια. Ως προς τη φόρμα ο Βασιλείου ακολούθησε την “αθώα λογιοσύνη” όλης της γενιάς του ’30, δηλαδή κάτι ανάμεσα στον Ματίς, τον Ντεραίν, τον Πικάσο και την δισδιάστατη, λαϊκή τέχνη.

Η δεύτερη, επιζωγραφισμένη, φωτογραφία δείχνει μιαν άλλη παρέα διονυσιαστών με χιούμορ αλλά και αίσθηση του ιερού που κρύβει κάθε εορτή. Πρόκειται για τους Γιάννη Τσαρούχη, Διονύση Φωτόπουλο και Μάνο Χατζιδάκι ως κατανυκτικοί άγγελοι της τέχνης σε κρασοκατάνυξη. Μέσα της δεκαετίας του ’80. Διονυσιακό, ευφρόσυνο, καλοχτισμένο παιχνίδι με τις εικόνες και τα πρόσωπα, ενθύμιο εκείνης, της παροδικής αθανασίας, της μόνης που δικαιούνται οι άνθρωποι… Τρεις έφηβοι που σαν τον Πήτερ Παν αρνούνται να γεράσουν (Προσέξτε το άσπρο κουτί Ατλακόλ αριστερά του Τσαρούχη. Εργαλείο για όλες τις δουλειές)!

Το τυρί και η Φάκα

Του Νίκου Στεφανίδη

Επειδή προετοιμάζονται να ξανακάνουν το ίδιο λάθος... Επειδή έχουν παντελή (!) άγνοια του θεατρικού χώρου αλλά, κυρίως, των παρασκηνίων του... Εξ ου και τα ουρανομήκη λάθη που διαπράττουν ως προς την επιλογή προσώπων...Επειδή μία νεόκοπη αλαζονεία χαρακτηρίζει πλέον τις πράξεις τους... Επειδή ένας ουσιαστικός σύμβουλος πολιτισμού και παιδείας, αληθινός γνώστης της σκηνής αλλά και των παρασκηνίων, της θεωρίας του θεάτρου αλλά και της πράξης, ελλείπει δραματικά από το πλευρό του πρωθυπουργού... Επειδή όλα συνεχίζουν να γίνονται με κολλητούς, με ευνοούμενους, με φίλους των φίλων, με κομματικούς κατιμάδες...Επειδή η ίδια η συντεχνία και οι συνδικαλιστές του χώρου δεν μπορούν να έχουν ευρύτερο όραμα για το θέατρο πλην των προσωπικών τους συμφερόντων...

Για όλους αυτούς τους λόγους είναι καιρός να δοκιμαστούν άνθρωποι που είναι βαθείς γνώστες του θεάτρου αλλά όχι κατ' ανάγκην ηθοποιοί και σκηνοθέτες...

Επειδή κάποτε το Εθνικό Θέατρο μεγαλούργησε κάτω από την μπαγκέτα του Αιμίλιου Χουρμούζιου ή του Άγγελου Τερζάκη ο οποίος υπηρέτησε και ως γενικός γραμματέας του και ως καλλιτεχνικός διευθυντής και ως διευθυντής της δραματικής σχολής του κλπ.

(Ειρήσθω εν παρόδω, η δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου παρακμάζει καθώς λείπουν μεγέθη και διδάσκαλοι. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο προηγούμενος διευθυντής κ. Λιβαθινός απομάκρυνε προσωπικότητες όπως ο Κώστας Γεωργουσόπουλος και ο Τάσος Γουδέλης. Ενώ, όπως ευρέως θρυλείται, άλλος διευθυντής - πρωταγωνιστής - σκηνοθέτης - δάσκαλος κλπ έβαζε τους μαθητές του να πετάνε βελάκια στο πορτρέτο της Κατίνας Παξινού)!

Επειδή όσοι επαγγέλλονται την αξιοκρατία και την αριστεία, πρέπει να αποδεικνύουν τη θέση τους έμπρακτα... Επειδή δεν επιτρέπεται στην εποχή μας ο εκάστοτε υπουργός να διορίζει τον εκλεκτό του είτε στο Εθνικό Θέατρο, είτε στο ΕΜΣΤ είτε σε οποιονδήποτε άλλο οργανισμό πολιτισμού, όπως ο Καλιγούλας αναγόρευε το άλογό του σε πατρίκιο...

Ανοιχτή επιστολή προς τον κ. Μητσοτάκη

Μάνος Στεφανίδης

Ανοιχτή επιστολή προς τον κ. Μητσοτάκη

( Ή, σκιές στο Πανεπιστήμιο )

Κύριε πρόεδρε

Είμαι ο καθηγητής από το ΕΚΠΑ του οποίου το όνομα αναφέρατε ως αρχηγός τότε της αξιωματικής αντιπολίτευσης μαζί με το όνομα του κ. Συρίγου στην συζήτηση για τη βία στα πανεπιστήμια που διεξήχθη στη Βουλή των Ελλήνων το 2018. Από τότε βέβαια άλλαξαν πολλά πράγματα. Ο κ. Τσίπρας δεν είναι πια πρωθυπουργός και ο κ. Συρίγος είναι πλέον βουλευτής και υφυπουργός Παιδείας. Εγώ πάλι είμαι ό,τι ανέκαθεν ήμουν. Ένας άνθρωπος που, παρά τις αδυναμίες του, προσπαθεί να βρεί το σωστό χωρίς κομματικές παρωπίδες ή πολιτικές εξαρτήσεις.

Με αυτή την ιδιότητα λοιπόν κ. πρωθυπουργέ του δάσκαλου που αγωνίζεται να είναι υπεράνω κομμάτων και σκοπιμοτήτων, θέλω να σας επισημάνω τρία σημεία τα οποία θεωρώ υψίστης σημασίας όχι μόνο για τα κακώς κείμενα στην παιδεία αλλά και γενικότερα για τη μοίρα του τόπου. Επειδή η παιδεία επ'ουδενί επιτρέπεται να γίνεται πεδίο κομματικής αντιπαράθεσης ή εύκολη σπέκουλα μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων. Επειδή αυτή ακριβώς η παιδεία είναι η πιο πολύτιμη παρακαταθήκη πού μπορούμε να κληροδοτήσουμε στο μέλλον. Είναι θέμα εθνικής επιβίωσης!

Τσιμενδώνη να γίνει!

Μάνος Σ. Στεφανίδης

Σκέφτηκα πολύ πριν γράψω αυτό το κείμενο κυρίως γιατί με ενοχλούν οι αβασάνιστες μεμψιμοιρίες ιδιαίτερα όταν κάτι διαφορετικό επιχειρείται να γίνει σ' αυτό τον τόπο. 

Προφανώς και υπήρχε εδώ και χρόνια ένας ελαφρύς, τσιμεντένιος διάδρομος περιδρομικά του Παρθενώνα ο οποίος και γλιστρούσε ή ήταν συχνά επικίνδυνος. Πολύ ορθά αποφασίστηκε η ανακατασκευή του διαδρόμου που θα βοηθούσε τους επισκέπτες και τους ΑΜΕΑ κατά την κυκλοφορία τους στον ιερό βράχο. Εξάλλου η Ακρόπολη είναι η βαριά μας - κυριολεκτικά - βιομηχανία και πρέπει να την προσέχουμε. Είναι τόσο επικερδής εξάλλου! Εύκολα και σίγουρα λεφτά. Αφού δεν διαθέτουμε πλέον καμία άλλη, σοβαρή βιομηχανία... Από τότε που πολιτικοί και συνδικαλιστές - χωρίς να παραγνωρίζω και την βουλιμία των πρώην εργοστασιαρχών - έκλεισαν κάθε μεγάλη μονάδα παραγωγής στη χώρα. Όμως μέχρι εδώ τα θετικά.

Αυτό που έγινε στην ανάβαση και στην κορυφή του ιερού βράχου είναι απλά βλασφημία. Κυρίως γιατί χωρίς φαντασία χρησιμοποιήθηκαν παχείς όγκοι μπετόν - τους είδα ιδίοις όμμασι - και δεν σκέφτηκε κανείς κάποια άλλη λιγότερο μόνιμη και όχι τόσο αποκρουστική λύση, μία πιο ανάλαφρη, ξύλινη κατασκευή όπως αυτή ας πούμε που χρησιμοποιείται στα κότερα. Κάτι δηλαδή που και ασφαλές θα είναι και θα μπορεί εύκολα τόσο να τοποθετηθεί όσο και να απομακρυνθεί. Το να αντιμετωπίζουμε τον Βράχο σαν μία οποιαδήποτε άλλη δημόσια κατασκευή - του κωμικοτραγικού, μεγάλου Περιπάτου συμπεριλαμβανομένου - είναι αδιανόητο. Αν το ΚΑΣ πήρε τέτοια απόφαση είναι υπόλογο και αν η πολιτική ηγεσία την αποδέχτηκε, είναι δίπλα ένοχη. Όχι, η κυρία Μενδώνη δεν είναι μία ακούραστη εργάτρια του πολιτισμού που βάλλεται άδικα από τους ανεγκέφαλους ή τους...ζηλόφθονους. Είναι μία στυγνή γραφειοκράτις που εκτελεί διατεταγμένη υπηρεσία χωρίς ιδιαίτερες ευαισθησίες και, φοβάμαι, χωρίς βαθύτερη γνώση.

Θυμάμαι, εφτά χρόνια πριν, όταν ήμουν ακόμη αναπληρωματικό μέλος του Συμβουλίου Μουσείων - πριν με ξηλώσει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Νίκος Ξυδάκης - τον αγώνα που είχα δώσει ώστε το εμβληματικό, παλιό μουσείο της Ακρόπολης, ευαίσθητα θαμμένο στον ιερό βράχο, άδειο πλέον, να μη γίνει αποθήκη όπως επέμενε η τότε γενική γραμματέας του ΥΠΠΟ - κατά σύμπτωση λεγόταν και αυτή Μενδώνη ! - αλλά να αξιοποιηθεί με μεγαλύτερη φαντασία και ουσία αυτός ο μοναδικός όσο και άριστα προστατευμένος χώρος. Να γίνει δηλαδή ένα σημείο αναφοράς του διαχρονικού, ελληνικού πολιτισμού σε σχέση με την παγκόσμια κοινότητα. Ένα μικρό, πολυμουσείο εναλλακτικών λύσεων. Με τεράστια, πολιτισμική αλλά και πολιτική σημασία για τη χώρα. Έχω επιχειρηματολογήσει πολλές φορές σχετικά και δεν χρειάζεται να επανέλθω. Έχω στείλει επιστολές σε πρωθυπουργούς και υπουργούς αλλά δυστυχώς σε ώτα μη ακουόντων. 

Απλώς σκεφτείτε στο παλιό μουσείο της Ακρόπολης να υπάρχει ένας χώρος όπου τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου θα έστελναν τα πιο σημαντικά τους εκθέματα για να στεγαστούν για ένα διάστημα δίπλα σε ένα κούρο ή μία παλαιολόγεια εικόνα. Για να φέρω μία τάξη μεγέθους ακόμη και την Τζοκόντα θα δάνειζε το Λούβρο αν ήταν να εκτεθεί στο βράχο της Ακροπόλεως. Εν προκειμένω ποιος θα ήταν ο ιδανικότερος χώρος για να εκτεθεί, στους εορτασμούς του 2021, η "Καταστροφή της Χίου" του Ντελακρουά παρά το παλιό μουσείο της Ακρόπολης; Φαντάζεστε τη δυναμική του συμβολισμού; Αλλά εμείς σκεφτόμαστε μόνο τα τσιμέντα.

Πρόκειται, υπογραμμίζω, για έναν στεγασμένο χώρο όπου οι τουρίστες θα μπορούσαν να ξεκουράζονται πίνοντας ένα ποτήρι νερό και που θα είχαν λόγο για να παραμείνουν λίγο περισσότερο στον ιερό βράχο. Ένα μέρος όπου επίσης θα παρουσιαζόταν με εύληπτο τρόπο, μέσω της σύγχρονης τεχνολογίας, η τεράστια ιστορία του μνημείου. 

Αντί όλων αυτών που θα αξιοποιούσαν περισσότερο την Ακρόπολη χωρίς να την προσβάλλουν ή να την πληγώνουν, οι ... υπεύθυνοι επιλέγουν πρακτικές λύσεις, αποθήκες, μεταλλικές κατασκευές, τσιμεντώσεις, κακοσχεδιασμένα αναβατόρια κλπ. λες και ο Παρθενώνας με το Ερεχθείο είναι ο πύργος του Άιφελ ή κάποιος από τους εκατοντάδες μεσαιωνικούς πύργους της κεντρικής Ευρώπης. Καμία διαφορετική σκέψη εκτός της πεπατημένης. Αυτής της δηλαδή που θα φέρνει εύκολα λεφτά και ακόμη πιο "εύκολη" δόξα ενώ δεν θα προβληματίζει ιδιαίτερα τους υπεύθυνους. Αν ζούσαν ο Μανόλης Ανδρόνικος, ο Γιώργος Δεσπίνης, ο Μανόλης Χατζηδάκης, ο Δημήτρης Κωνστάντιος, ο Άγγελος Δεληβορριάς θα αντιδρούσαν οπωσδήποτε. Σήμερα, ευτυχώς, υπάρχει ο καθηγητής Πέτρος Θέμελης, ο κορυφαίος αρχαιολόγος μας, τον οποίο θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν περισσότερο. Όμως ο ίδιος δεν είναι επισκέπτης υπουργικών προθαλάμων αλλά ζει απομονωμένος στο μεγαλόπνοο έργο που έχει επιτύχει στη Μεσσήνη. Μία καινούργια μαγική Πομπηία. Έναν καινούργιο Μυστρά, με αρχαιοελληνικό πρόσημο τώρα. Φοβάμαι, τέλος, ότι η τεχνοκρατική αντιμετώπιση του Παρθενώνα αντανακλά τη γενικότερη νοοτροπία όχι μόνο της κυβέρνησης αλλά και της εποχής σχετικά με το τι είναι έργα και ακόμα περισσότερο τι είναι έργα πολιτισμού. Το τσιμέντο σαν αισθητική, σαν πανάκεια, σαν σημαία προόδου. Και βέβαια η ιδιωτική πρωτοβουλία πάνω από όλα! Η κόντρα Νιάρχου - Ωνάση που συνεχίζεται μέσω επιγόνων. Αφού έχει απομακρυνθεί τεχνηέντως η Αθηνά Ωνάση.Τι ανακούφιση είναι για το κράτος που βρίσκει χρήματα μόνο για τα ΜΜΕ. Έχω πάντως τη βεβαιότητα ότι ο πρωθυπουργός θα πληρώσει πολιτικά το τσιμέντωμα της Ακρόπολης ακόμη περισσότερο από όσο πληρώνει τον ανεκδιήγητο Μεγάλο Περίπατο. 

ΥΓ. Ανεκδιήγητη είναι και η απάντηση του γραφείου τύπου της κ. Υπουργού απέναντι στις δικαιολογημένες αιτιάσεις των πολιτών. Γιατί απλοί πολίτες αντέδρασαν σχετικά και όχι οι λαλίστατοι συνήθως δημοσιογράφοι, ο πνευματικός κόσμος ή η Ακαδημία Αθηνών. Εξυπνακισμός, ακκισμός, ειρωνία και υπεροψία χαρακτηρίζουν το κείμενο. Ή καλύτερα, υπεροψία και μέθη. Της εξουσίας προφανώς. Όμως, για πόσο;

ΠΗΓΗ:Μάνος Σ. Στεφανίδης

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Για τους Αρμένιους αδελφούς μας

Μία φιλανθρωπική έκθεση του Γκάγκικ Αλτουνιάν αφιερωμένη στην πατρίδα του την Αρμενία.

Φεύγοντας από το Στεπανακέρτ την πρωτεύουσα της Δημοκρατίας του Αρτσάχ αφού οι επιθέσεις των Αζέρων γίνονται όλο και πιο βίαιες –  30 Οκτωβρίου 2020. 

Του Μάνου Στεφανίδη από την huffingtonpost.gr

Αυτό που συμβαίνει τον τελευταίο μήνα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, το Αρτσάχ των ντόπιων, είναι συνέχεια της γενοκτονίας των Αρμενίων πριν από εκατό και πλέον χρόνια.

Δέκα εκατομμύρια Αζέροι (Χάζαροι), 83 εκατομμύρια Τούρκοι και επίλεκτοι τζιχαντιστές από τη Συρία ως το Πακιστάν επιχειρούν να αλώσουν ισοπεδώνοντας την ιστορική κοιτίδα ενός πανάρχαιου Έθνους, 2 εκατομμυρίων ψυχών. Χτυπώντας σχολεία, νοσοκομεία, αμάχους επιχειρώντας να καταλάβουν το κέντρο της αυτονομημένης περιοχής, τη πόλη Σούσα. Ήδη οι Αζέροι βρίσκονται μόλις 5 χιλιόμετρα μακριά. 

Τα σχέδια του Παντουρκισμού που έχει καταστρώσει και εφαρμόζει μεθοδικά ο Ερντογάν, ξετυλίγονται ανεμπόδιστα και στον Καύκασο όπως ακριβώς στη Θράκη, το Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο. Όποιος Έλληνας δεν αντιλαμβάνεται πώς μας ενώνει μία κοινή μοίρα με τους Αρμένιους δεν είναι απλά αφελής είναι βαθιά ανιστόρητος. 

Από την άλλη πλευρά η Ευρώπη αντιδρά σε αυτό το έγκλημα με τον γνωστό τρόπο που αντιμετωπίζει την ιταμή συμπεριφορά των Τούρκων όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά και στην ίδια τη Γαλλία. Δηλαδή απλά με ευχολόγια και παραινέσεις! 

Ακόμη και ο φοβερός και τρομερός Πούτιν όποιος έχει ζωτικά συμφέροντα στην περιοχή εμφανίζεται νωθρός με αποτέλεσμα να αποθρασύνονται οι εισβολείς. Τα πετρέλαια της περιοχής είναι προφανώς το δέλεαρ αλλά παράλληλα και εθνοφυλετικές αντιθέσεις που σοβούν αιώνες. 

Αποκλεισμένοι στον μικρόκοσμό μας και στα δικά μας υπαρκτά ή φαντασιακά προβλήματα αγνοούμε τι συμβαίνει δίπλα μας και αυτό είναι λάθος. Όμως η τύχη της Αρμενίας όπως εξάλλου και της Κύπρου είναι η τύχη της Ελλάδας. Τόσο απλά… 

Εφόσον οι Τούρκοι δεν θα σταματήσουν προτού εκπληρωθεί και η τελευταία τους φιλοδοξία, καταληφθεί κάθε κομμάτι που νομίζουν ότι ανήκει στη γαλάζια πατρίδα. 

Για τα λόγο αυτό ο Αρμένιος, αδελφικός μου φίλος γλύπτης και ζωγράφος Γκάγκικ Αλτουνιάν οργανώνει φιλανθρωπική έκθεση αφιερωμένη στην πατρίδα του την Αρμενία. Προσφέρει ο ίδιος εκατόν εξήντα – 160 (!) – ζωγραφικά έργα τα οποία θα διατίθενται σε πολύ χαμηλές τιμές για την ενίσχυση του υπέρ πάντων αγώνα που δίνουν σήμερα οι Αρμένιοι. 

Η έκθεση εγκαινιάζεται σήμερα 30 Οκτωβρίου στις 7:00 το απόγευμα και θα διαρκέσει ως τις 13 Νοεμβρίου. Όποιος θέλει μπορεί να καταθέτει το ποσό στην τράπεζα Πειραιώς και να παραλαμβάνει από το χώρο το έργο του. 

Ένας δήμαρχος που κατάντησε μηδενικό

ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΜΑΝΟΣ

Συμπαθούσα το νέο δήμαρχο της Αθήνας, το έχω ξαναπεί, κυρίως λόγω της τραγικής δολοφονίας του πατέρα του, του δράματος δηλαδή που τον στιγμάτισε από την παιδική του ηλικία. Πίστευα πώς αυτός τουλάχιστον θα ξέφευγε από τον κανόνα της ασημαντότητας των πορφυρογένητων της πολιτικής μας σκηνής. Δηλαδή πώς εκτός από το βαρύ επώνυμο και την επικοινωνιακά προκατασκευασμένη επιτυχία θα διέθετε και στοιχειώδεις διαχειριστικές αρετές.

Έφτασε όμως μόνο ο Μεγάλος Περίδρομος για να καταφανούν όχι μόνο η ανικανότητα αλλά και η αλαζονεία, το πείσμα και η απόλυτη άγνοια της πραγματικότητας που διακρίνουν δυστυχώς τον κύριο Μπακογιάννη. 

Και δεν είναι μόνο η εκτός τόπου και χρόνου και χωρίς σοβαρό σχεδιασμό - εν μέσω δε κορωνοϊού - συγκεκριμένη πρωτοβουλία, ούτε η άθλια επικοινωνιακή της διαχείριση και το δυσανάλογα τεράστιο κόστος της, είναι πρωτίστως ο τρόπος και το ήθος με το οποίο δήμαρχος αποδέχτηκε την αποτυχία του! Σαν να μην συνέβη τίποτε, να μην πληγώθηκε ανεπανόρθωτα το κέντρο της πόλης αλλά και οι πολυδοκιμαζόμενοι κάτοικοι της, ο ίδιος ηλίθια αθώος δήλωσε πάνω κάτω πως ό τι έγινε, έγινε πάμε για άλλα!

Φωτογράφησα χτες, Σάββατο απόγευμα, μ' έναν πολύ γλυκό καιρό και αρκετή δροσιά, την πεζοδρόμηση της λεωφόρου Όλγας. Μου έκανε εντύπωση η απόλυτη ερημιά του τοπίου, ούτε ένας περιπατητής, ούτε ένας ποδηλάτης αλλά και η φθορά του πρόσφατου έργου. Για να μη θίξω το γενικότερο κιτς της αστυνόμευσης του όλου εγχειρήματος από δύο βαριεστημένους, δημοτικούς υπαλλήλους. 

ΠΡΟΣΩΠΟ ή ΠΡΟΣΩΠΕΊΟ;

ΠΡΟΣΩΠΟ ή ΠΡΟΣΩΠΕΊΟ;

(Στην εποχή της μάσκας)

Μάνος Σ. Στεφανίδης

Εσύ ο διπλοπρόσωπος με το πρόσωπο στραμμένο προς εμάς. Νίκος Φωκάς 

Κοιτάζομαι στον καθρέφτη ξαφνιασμένος. Ποιός είναι αυτός που με κοιτάζει; Είμαι εγώ ασφαλώς αλλά και δεν είμαι. Φορές νομίζω πως με ατενίζει χλευαστικά ένας ξένος. Είναι αυτό το πρόσωπο μου; Έχω ένα μόνο πρόσωπο και αν ναι, ποιό είναι; 

- Ποιό είναι, μ' άλλα λόγια, το αληθινό μας πρόσωπο; Αυτό το πρόσκαιρο που φοράμε σήμερα, αυτή την στιγμή, δηλαδή τώρα, κάπως απρόσεκτα ή ενοχικά και που είναι σχεδόν όμοιο με αυτό που φορούσαμε χτες και προχτές; Ή, μήπως πρόσωπο μας είναι το πρόσωπο της πρώτης μας νεότητας, εκείνο το νεανικό και ανεπίληπτο, αρυτίδωτο μέσα κι έξω, που μάς κοιτάει τώρα πια σαν ξένο, με απορία από το βάθος ξεθωριασμένων φωτογραφιών ;

Εκτός κι αν είναι το τελικό εκείνο πρόσωπο, το πρόσωπο που διαμορφώνει το ντομίνιο των γερατιών, με τις ρυτίδες και το θαμπό βλέμμα και που προετοιμάζεται αργά και αναπότρεπτα για να γίνει η μάσκα του θανάτου. Ποιό είναι λοιπόν το φαγιούμ δικαιούμαστε; 

Ή, μήπως δεν διαθέτουμε - δεν αξίζουμε καλύτερα - κανένα πρόσωπο, απλώς φοράμε βασανιστικά μάσκες σαν τους κακοποιούς ή τους θεατρίνους για τις ανάγκες του βαρετού ρόλου, του άχαρου επαγγέλματος που είναι ο βίος μας; Κι όταν αυτός τελειώσει, ανακουφισμένοι πετάμε τη μάσκα μακριά, αυτό το προσωπείο - μηχανή των ψεύτικων καγχασμών και των υποκριτικών δακρύων. Και αυτό λέγεται απλά θάνατος. 

Και τότε, μόνο τότε βλέπουμε με τα μάτια κλειστά να υποφωτίζεται η μελιχρή σκιά του αληθινού μας προσώπου...Μια εικόνα ούτε αληθινή ούτε ψεύτικη αφού κάθε στιγμή έχει την δική της αλήθεια και είναι ανόητο να ψάχνουμε το όποιο ψεύδος εκ των υστέρων.

Το ότι φέρουμε κατ' ανάγκη ή κατά συνθήκη ένα πρόσωπο - προσωπείο σαν νομικό έγγραφο ταυτότητας, δεν σημαίνει κιόλας ότι διαθέτουμε πρόσωπο. 

Το όποιο μας πρόσωπο δεν το φτιάχνουμε ούτε εμείς κι οι φιλοδοξίες μας ούτε καν ο χρόνος, ο λεγόμενος και πανδαμάτωρ ή μέγας Γλύπτης των μορφών. Το πρόσωπο μας το φτιάχνει το βλέμμα του άλλου. Αποκλειστικά. Όχι των άλλων αλλά του ενός και μοναδικού. Κι όταν εκλείπει αυτό το βλέμμα τότε και το πρόσωπο μας καθίσταται απλώς το δέρας της απωλείας.

Σκέψεις που κάνω κάθε 24 Ιουλίου

Του Μάνου Στεφανίδη

Α

Ό τι με εξοργίζει περισσότερο στους τρέχοντες πολιτικούς και το απίστευτο, πλην αξιοθρήνητο στυλάκι τους, είναι η ,επαγγελματικά, διαφημιζόμενη θυματοποίηση τους, οι δυσκολίες και οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Πρόκειται άλλοτε για Βούδες κι άλλοτε για Ιούδες. Ο ένας, ο αποκαλούμενος και Forrest ΓΑΠ λόγω των υψηλών διανοητικών του επιδόσεων, υπέφερε στις Κάννες από το μαστίγωμα των Μέρκελ - Σαρκοζί - γι' αυτό επιδόθηκε έπειτα στο κανό του. Ο άλλος μάτωνε δύο ολόκληρα χρόνια αντιμέτωπος με τον αιμοδιψή Σόιμπλε - όλα για τη πατρίδα! - κι ο τρίτος σταυρώθηκε κανονικά διαπραγματευόμενος επί δεκαεφτά (17) ολόκληρες ώρες. (Το γράφω και ανατριχιάζω)!

Είναι πραγματικά να τους λυπάσαι τους έρμους τους πολιτικούς αρχηγούς μας που έχουν περάσει του λιναριού τα πάθη για να μας φέρουν εδώ που μας έφεραν. Για να χρεοκοπήσουν τη χώρα και να την καταστήσουν ιδιότυπο προτεκτοράτο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην αυγή του εικοστού πρώτου αιώνα. Έναν χρόνο πριν από την 200η επέτειο της εθνικής μας Παλιγγενεσίας!

Άξιος, λοιπόν, ο μισθός όλων αυτών των επινικελωμένων μετριοτήτων που μας κουνάνε και το δάχτυλο από πάνω με σοφίσματα του τύπου "μαζί τα φάγαμε", ή που βαυκαλίζονται ότι "έπραξαν το καθήκον τους" ενώ κατ' ουσίαν είναι και προδότες της πατρίδας και Ιούδες της δημοκρατίας. Την οποία δημοκρατία έχουν το θράσος να επικαλούνται και να εορτάζουν κάθε 24η Ιουλίου, επέτειο της κυπριακής Συμφοράς.

Από τον Σημίτη του Άκη έως τον Αντωνάκη του Μπαλτάκου. Και από τον πρόεδρο της άλωσης του δημόσιου Πάκη, τον προσφωνούμενο και ... ψύχραιμο, έως τον Βούδα της Ραφήνας, θλιβερό κουβαλητή ιστορικού ονόματος, τον και φλύαρο ή και ... σταχανοβίτη αποκαλούμενο. Τουλάχιστον ο άλλος, ο θλιβερός εξάδελφος του, φέρει το αλβανοπρεπές επώνυμο "Λιάπης" και μπορεί να χαθεί έτσι στις ζούγκλες των βορείων προαστίων με τις πλαστές πινακίδες του. Αυτός, ο μικρός ήρως της ξεπουλημένης Μεταπολίτευσης, που επέστρεψε με το αεροπλάνο του θείου του τα ξημερώματα της 24 Ιουλίου 1974. Τι ντροπή! Άνθρωποι χωρίς τον παραμικρό φόβο Ιστορίας ευτέλισαν μίαν ιστορική χώρα εκμαυλίζοντας τον λαό της σε όργιο εξαγορών, διορισμών και λαϊκισμού. Ποιον να πρωτοθυμηθώ; Τον Αλογοσκούφη, το όνειδος του Κωστάκη, τον αμετροεπή Βαγγέλα, τον Καμμένο (εντελώς) που τον λιβάνιζαν μέχρι χτες πρώην σύντροφοι ;

Αγιασοφιά το ανίκητο μνημείο!

Του Μάνου Στεφανίδη

Η Αγία του Θεού Σοφία, το υπεροχότερο κτίσμα του μεσαιωνικού κόσμου, η μεγαλοφυής, αισθητική εξισορρόπηση Ανατολής και Δύσης, αποδεικνύεται, ακόμη μία φορά, ακατανίκητη και υπερέχουσα. Παρά τις ύβρεις που υφίσταται. Τόσο ώστε, κατά βάθος, να μην την αγγίζουν ούτε στο ελάχιστο τα βέβηλα χέρια κάθε νεοβάρβαρου ή τα ψοφοδεή όσο και υποκριτικά ψευτοδάκρυα των δήθεν πολιτισμένων και δήθεν, πρόσκαιρα ισχυρών της γης. Είτε διαμένουν στην Ουάσιγκτον, είτε στη Μόσχα, είτε στο Βερολίνο, είτε στη Ρώμη, είτε στις Βρυξέλλες, είτε οπουδήποτε αλλού. Δεν την αφορούν οι δίβουλες διαμαρτυρίες των ασήμαντων μικροπολιτικών του πλανήτη αλλά ούτε και η καθυστερημένη θλίψη του Πάπα γιατί η ίδια θυμάται πως κάποιος προκάτοχος του την πρωτοδήωσε και την πρωτοβεβήλωσε κατά την πρώτη άλωση, το 1204. Τόσο μακριά κι όμως τόσο κοντά.

Όλα αυτά είναι βέβαια Ιστορία αλλά και είναι τα πάθη του χρόνου. Η Αγία Σοφιά απέδειξε όμως ότι νικάει σταθερά τον χρόνο. Όπως έχει νικήσει και την ύλη, τους φυσικούς νόμους, δηλαδή το βάρος των στερεών σωμάτων αφού ο υπερφυής τρούλλος της στέκεται, παρά τον όγκο και το τεράστιο βάρος του μαγικά καμπύλος σε ύψος σχεδόν εβδομήντα (70) μέτρων! Περισσότερα από χίλια πεντακόσια χρόνια τώρα. Χωρίς την χρήση σκυροδέματος ή άλλων, σύγχρονων μέσων. Ξέρετε εσείς έναν παραδοσιακό τοίχο που να ξεφεύγει από την κατακόρυφο και να μην σωριάζεται κάτω ηττημένος; Κι όμως... Για την ιστορία αναφέρω ότι ο τρούλλος της έπεσε δύο φορές. Μάλιστα την πρώτη εν όσω ακόμα ζούσε ο Ιουστινιανός. Τον επισκεύασε μάλιστα βελτιώνοντας τον ο ανιψιός του αρχιτέκτονα Ισίδωρου, Ισίδωρος ο Νεότερος (557). Γι' αυτό και έγινε το αισθητικό και αντισεισμικό πρότυπο τεμενών και θόλων όπως το Σουλεϊμανιέ του Σινάν ή το Μπλε Τζαμί (1617) τα οποία όμως κατασκευάστηκαν μια χιλιετία αργότερα!

Η Αγία Σοφία αντέχει σεισμούς 7,5 Ρίχτερ! Ενώ η ισλαμική Ισταμπούλ είναι κατά τα άλλα το πιστό παρακολούθημα της βυζαντινής, ορθόδοξης Κωνσταντινούπολης.

Η Αγία Σοφία λοιπόν παραμένει, μέχρι σήμερα, ένα μυστηριώδες θαύμα τεχνικής και το ορατό παράδειγμα θαύματος. Οι αρχαίοι Έλληνες ήσαν ιδιοφυείς όσο και τελειομανείς συνθέτες απλών στη σύλληψη τους κτισμάτων στα οποία αποθεώνονταν τα μαθηματικά και η καλαισθησία. Η γεωμετρική ακρίβεια. Οι ναοί τους ήσαν επίσης ο ερωτικός εναγκαλισμός, η σύνθεση αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. Η γοητεία των εξαντλείτο στην εξωτερική τους όψη. Οι Ρωμαίοι πάλι υπήρξαν πρακτικοί κατασκευαστές κολοσσικών αλλά αρκετά νεοπλουτίστικων και επιδεικτικών κτισμάτων. Αξιοποίησαν στο έπακρο το τόξο, την αψίδα, την καμάρα και εφηύραν ένα είδος υδατοστεγούς, συγκολλητικού κονιάματος ( όπως και το κορινθιακό κιονόκρανο). Με αυτά τα όπλα θεμελίωσαν - κυριολεκτικά - τον λεγόμενο ελληνορωμαϊκό κόσμο. Τώρα η πλήρης περιστροφή του τόξου δημιουργεί το ημισφαίριο, τον τρούλλο. Τον οποίο πρωτοσυναντάμε στο Πάνθεον της Ρώμης, τον δεύτερο μετά Χριστόν αιώνα. Η Αγία Σοφία των Βυζαντινών είναι στην πραγματικότητα το μνημείο - σύμβολο του δυτικού πολιτισμού όπως αυτός διαμορφώνεται μετά την κατάρρευση της Ρώμης και την ανάδυση της νέας Ρώμης, της Κωνσταντινούπολης. Μορφολογικά αποτελεί το τολμηρό πάντρεμα ροτόντας και παραλληλόγραμμου κτηρίου.

Έρως Καλός, έρως εκτιθέμενος

Του Μάνου Στεφανίδη

21 + 21 δημιουργοί για τον Έρωτα

Έρως βέβαια. Έρως καλός όμως; Άραγε υπάρχουν και κακοί έρωτες; Ίσως ναι... Είναι τότε που με τους τρόπους του Καρυωτάκη και του Βαν Γκογκ, δηλαδή με κείμενα και εικόνες, κάποιοι πενθούν εκείνους τους έρωτες που δεν άντεξαν.Τότε που όλα μοιάζει να ηρεμούν. Εξωτερικά τουλάχιστον. Τα ηφαίστεια να υποχωρούν στα λαγούμια του μανδύα της γης και οι σεισμοί ν' αποκοιμιούνται. Για λίγο. Και το σώμα να τιμωρείται. Με τις αναμνήσεις βέβαια να καραδοκούν.

Γι' αυτό δεν θα συγχωρήσω στους επαγγελματίες χριστιανούς και όλους όσοι εξουσιάζουν μέσα από θρησκείες, το σταθερό κυνήγι του σώματος, την απαξίωση της επιθυμίας, την τιμωρία του ιμέρου την καταδίκη του έρωτα. Που δεν κατάλαβαν πως η ψυχή χρειάζεται ένα σώμα για να υπάρχει. Πως η ψυχή ξοδεύει ένα σώμα για να ζήσει. Και πόσο καίει και λιώνει η ψυχή ένα σώμα. Πόσος Παράδεισος διεκδικείται όταν ένα σώμα αγκαλιάζει κάποιο άλλο. Πως, τέλος, η ψυχή ενταφιάζεται κι όχι το κορμί.

Ο Όμηρος και οι προσωκρατικοί έψαχναν την έδρα της ψυχής όπως και ο Πλάτωνας με τον Αριστοτέλη. Έτσι η ψυχή μας μετακόμιζε από τον εγκέφαλο στην καρδιά κι από την καρδιά στο στομάχι. Οι πιο ευαίσθητοι την ανίχνευαν στο αίμα, οι πιο πρακτικοί στο ήπαρ ή τα οστά. Κορμί - ψυχή αξεχώριστα. Αψεγάδιαστα.

Οι αρχαίοι Έλληνες λάτρευαν το σώμα, έβρισκαν σ' αυτό το αποτύπωμα της φυσικής τελειότητας. Το πράγμα στραβώνει με την ιδεαλιστική φιλοσοφία και τον Πλάτωνα που θεωρεί το σώμα φυλακή της ψυχής. 

Πού φωλιάζει τελικά η ψυχή μας; Διαβάζοντας τον Βιτγκενστάιν μαθαίνουμε: " Όπου πονάς, όταν πονάς, εκεί που πονάς, εκεί βρίσκεται κι η ψυχή σου ... Αυτό που μετράει δεν είναι οι λέξεις που λες, ούτε εκείνο που έχεις στο νου σου όταν τις λες, αλλά το πόσο οι λέξεις αλλάζουν τη ζωή σου στις διάφορες στιγμές της". Μπορεί όμως να υπάρξει ζωή μετά τον Έρωτα; Υπάρχει Έρωτας χωρίς τον πόνο; Υπάρχει πόνος που να μην δημιουργεί τέχνη;

Έρως εκτιθέμενος. Σώμα εκτεθειμένο.

...Ο έρωτας για το σώμα που είναι πυρετός χωρίς νόσο και έκπαγλη τρέλα που ωστόσο λάμπει από υγεία. Ο έρωτας ...

Επειδή η επιθυμία, ο ίμερος, η ηδονή, ο οργασμός, η πλήρωση, η κατοχή, το σμίξιμο ή ο αναπόφευκτος αποχωρισμός αλλά και το συνακόλουθο μίσος που ξεχειλίζει όμως από παράφορη αγάπη, δεν είναι παρά απλές μετωνυμίες της ίδιας, βασικής λέξης σώμα. Αυτό, το σώμα, περιέχει a priori τα πάντα. Το σώμα μας. Αυτό, το σώμα που κουβαλάει αγόγγυστα τον θάνατό του και που τον βαφτίζει έρωτα για να του προσφέρει χοές από αίμα, ιδρώτα, δάκρυα και την υγρασία της Αφροδίτης. Το σώμα σκέφτεται, διαλέγεται, αποκλείει, συμφωνεί, φωνάζει, δέεται, δοκιμάζει, επιχειρηματολογεί... Μ' εκείνη την άπεφθη γλώσσα που προϋπήρξε οποιασδήποτε άλλης γλώσσας. Τη γλώσσα της ύπαρξης. Γιατί το σώμα πάνω από όλα είναι. Είναι. Και δεν μπορεί να είναι αλλιώς...*

Ερωτήματα ενός αφελούς πιστού ή, ενός πονηρού απίστου

Του Μάνου Στεφανίδη

Στον φίλο μου Βαγγέλη Κούμπουλη

"Τί ωφελήσεται άνθρωπος εάν κερδίση την επίγειον ζωήν και απολέση την ψυχήν αυτού; Ήγουν την άνω Ιερουσαλήμ;"

"Δόξα τω θεώ είμαι άθεος!"

                      Λουίς Μπουνιουέλ

Διερωτώμαι: Αν δεν θεολογήσουμε τώρα και μάλιστα επί της ουσίας, πότε άλλοτε θα θεολογήσουμε; Εισέβαλε εν εμοί, σκόλοψ τω πνεύματι μου, το πνεύμα του Πονηρού και ο διάβολος με πείραξε ερωτών:

Είναι δυνατόν να αναβάλλεται ή και να καταργείται η ευχαριστηριακή λειτουργία της Εκκλησίας με απόφαση της πολιτείας; Να μην κοινωνούν οι πιστοί Σώματος και Αίματος Χριστού κάθε Κυριακή αλλά όποτε αποφασίσει ο κ. Χαρδαλιάς; Οι τελετές και οι ιερές ακολουθίες Της να αναστέλλονται με φιρμάνια και πράξεις νομοθετικού περιεχομένου; Είναι αποδεκτό ο καθ' ημέραν και αενάως και ακαταπαύστως, o πάσαν στιγμήν και πάσαν ώραν ομολογιακός χαρακτήρας της εν Χριστώ ζωής στα χέρια του κάθε κυβερνητικού αξιωματούχου; Μακριά από τους ιερούς ναούς λες και μπορεί να διεισδύσει το κακό ή μόλυνση εντός του φοβερού βήματος; 

Αυτό δεν συνιστά την μέγιστη ύβριν εναντίον της Πίστεως ως αιωνίου σωτηρίας; Την μέγιστη υποκρισία της εκκλησιαστικής ηγεσίας έναντι των πιστών; Μπορεί ο Υιός του Θεού να φοβείται όχι τον Σατανά, τον οποίον ενδόξως συντρίβει αλλά έναν ιό, έναν μονοκύτταρο (!) οργανισμό, και να "απέχει" προσωρινά από την σωτηρία του κόσμου; 

Είναι δυνατόν οι Εσπερινοί της Μεγάλης Εβδομάδας, η Σταύρωσις, ο Επιτάφιος και η Κυριακή της Ανάστασης να αναβληθούν από εκκλησίες και ξωκλήσια ή να ...συρρικνωθούν σε υπαλληλικό ωράριο για φέτος λόγω ... κορωνοϊού; Ή, ακόμη χειρότερα, να γίνουν κεκλεισμένων θυρών και μόνο από μητροπόλεις; Δηλαδή να αντικαταστήσει τον Ιωάννη Δαμασκηνό ο Σάρτρ; Χωρίς το Σώμα της Εκκλησίας που είναι οι πιστοί; Το αληθινό Σώμα Χριστού; Λόγω... φόβου; 

Τότε που είναι η πίστη που μετακινεί όρη και εγείρει νεκρούς; Ψέματα όλα αυτά και κουτόχορτο για το πόπολο; Με την πρώτη δυσκολία τα εγκαταλείπουμε;

Μπορεί ποτέ η Εκκλησία να αποδεχθεί ότι η επιβίωση, ο πρόσκαιρος και ασήμαντος επί της γης βίος, είναι υπέρτερος, είναι πολυτιμότερος της αιωνιότητας για την οποία μάχεται και την οποία προπαγανδίζει εδώ και 2000 χρόνια; Όσοι φοβούνται τον θάνατο, όσοι λιποψυχούν, ή μικροπολιτεύονται, ΔΕΝ πιστεύουν εις ανάστασιν νεκρών!!! 

Εις μάτην λοιπόν θυσιάστηκαν τα νέφη των μαρτύρων και των ομολογητών οι οποίοι δεν υπήκουσαν στην εξουσία, τους Χαρδαλιάδες της εποχής, αλλά βάδισαν γελαστοί προς τα στόματα των λεόντων;

Μ' άλλα λόγια, είναι δυνατόν τις αποφάσεις για την πνευματική ζωή του ποιμνίου να τις λαμβάνει όχι ο αρχιεπίσκοπος και η Ιερά Σύνοδος, όχι ο κάθε λειτουργός του Υψίστου κατά συνείδησιν, όχι το πλήρωμα της Εκκλησίας που αποτελεί και το ζών Σώμα Χριστού αλλά η κρατική εξουσία και τα διοικητικά της μέτρα; Δεν είναι η πνευματική εξουσία της Ιεράς Συνόδου υπερτέρα; Είναι δυνατόν να συλλαμβάνεται επίσκοπος επειδή τελεί την ιεράν ακολουθία των Χαιρετισμών και να μην καταγγέλλεται η πράξη αυτή ως ανοσία, ως έργω και βία κατάργηση της Πίστης της ίδιας;

Φίλα με! (Μονόπρακτο)

Του Μάνου Στεφανίδη

Είπε εκείνη : Τι ωραία που φιλάς. Πόσο ωραία. Φίλα με οιστα χείλη, φίλα με στο λαιμό. Φίλα με παντού. Φίλα με κι άλλο. 

Είπε εκείνος : Τι ωραία που τα χείλη σου, που ο λαιμός σου με οδηγούν. Τι ωραία, τι ζεστά τα μάγουλα σου! Που με μαθαίνουν πως να τα φιλάω. 

Εκείνη : Φίλα με λοιπόν, φίλα με κι άλλο. Με όλα τα φιλιά που 'χεις στο στόμα. Πεινάω για τα φιλιά σου. Διψάω για τα φιλιά σου. Φίλα με σαν να είναι η πρώτη φορά.

Εκείνος : Μα είναι η πρώτη φορά.

Εκείνη : Φίλα τότε ως το τέρμα των φιλιών.

Εκείνος : Δεν ξέρω πως. Δείξε μου εσύ. Δίδαξε με κι άλλο με τα δικά σου τα φιλιά... Μάθε με πως να σε φιλάω και να μη χορταίνω. Ως το τέλος των φιλιών.

Εκείνη : Μα τα ξέρεις ήδη όλα. 

Εκείνος : Ναι, αλλά μόνο αν εσύ δεν έχεις κάτι άλλο να μου μάθεις. 

Εκείνη : Φίλα με κι άλλο. Φίλα με έτσι σαν να είναι η τελευταία φορά.

Εκείνος : Μα είναι η τελευταία  φορά.

Εκείνη  ...

Εκείνος ... 

Συμπέρασμα :  Τα δυνατά φιλιά, τα φλογισμένα επειδή καίγονται από την δύναμη τους,  προοικονομούν μοιραία το τέλος και του πιο δυνατού πάθους.

Δίδαγμα : Μη βιάζεστε φιλώντας, κι όταν δεν γίνεται αλλιώς, φιλήστε αργά, φιλήστε τρυφερά. Όπως αγγίζει το κύμα του καλοκαιριού την άμμο. Φιλήστε σαν να είναι η πρώτη και η τελευταία φορά που τα χείλη σας αγγίζουν άλλα χείλη. Φιλήστε σαν να φιλάτε ένα σύννεφο. Προσέχοντας μην εξατμιστεί. Ή ένα λουλούδι. Προσέχοντας μη μαραθεί. Φιλήστε σαν να είναι η τελευταία σας ανάμνηση από τον κόσμο...

( χρόνια πολλά οι εορτάζοντες )

* Ο ομόθεμος πίνακας φιλοτεχνήθηκε από τον Ρομαντικό φιλέλληνα Χαγιέκ.

Όχι πάλι, κ. Λιάκο!

Φωτογραφία: Ο Θεόφιλος, καλλιτέχνης – πολεμιστής, δια χειρός Θανάση Μακρή.

Του Μάνου Στεφανίδη από την προσωπική του σελίδα στο facebook.

Παλιός φίλος μού θυμίζει το αγωνιστικό παρελθόν του Αντώνη Λιάκου κατά τη διάρκεια της δικτατορίας ενώ συγχρόνως επιτίθεται στους κανίβαλους – όπως τους ονομάζει – οι οποίοι ξεσκίζουν τον γνωστό καθηγητή, τ. Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, του ΕΛΙΑΜΕΠ κλπ. κάθε φορά που ο ίδιος καταθέτει σε δημόσιο διάλογο τις συνήθως αιρετικές, και πάντως προκλητικά αντίθετες προς το λαϊκό αίσθημα, απόψεις του. Όπως για παράδειγμα την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την καταγγελία (!) της συνεργασίας Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ ως καταστροφικής!

Προσωπικά θεωρώ ότι ο κ. Λιάκος έχει ασφαλώς το δικαίωμα να διατυπώνει όποια θέση επιθυμεί, ακόμα και την πλέον ανιστόρητη αν και πανεπιστημιακός ιστορικός ο ίδιος, επίσης όμως θεωρώ απαραίτητη την απάντηση ή και την σύγκρουση με απόψεις που σαφώς προσβάλλουν όχι μόνο τον κοινό νου αλλά και την αλήθεια την ίδια.
Εκτός και αν ο δεύτερος σύζυγός της Μυρσίνης Ζορμπά – υπενθυμίζω ότι ο πρώτος, ο αείμνηστος Δάντης Χρυσικός ήταν επίσης φυλακισμένος από τη Χούντα αλλά ποτέ δεν έκανε χρήση αυτών των περγαμηνών στον μετέπειτα πολιτικό του βίο – διεκδικεί το αλάθητο ή αποτελεί την ενσάρκωση του Αγίου Πνεύματος της αριστεράς μια και είναι των Θεοφανείων αύριο.

Εν ολίγοις θεωρώ απαράδεκτο αυτή την κρίσιμη εθνικά στιγμή, αυτή την ώρα που η τουρκική προκλητικότητα αγγίζει το ζενίθ και που η χώρα μας εγκλωβίζεται από μία επιθετική πολιτική πρωτοφανούς κυνισμού και στην Κύπρο και στο Αιγαίο και στη Θράκη – έως και την Λιβύη – να υπάρχουν άνθρωποι με δημόσιο λόγο οι οποίοι να υπερασπίζονται (!) τα δικαιώματά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο προωθώντας το πνεύμα ενός ανεπίτρεπτου ενδοτισμού και υιοθετώντας με δήθεν μετριοπαθείς παρεμβάσεις αλλά πρωτίστως με ασύγγνωστη επιπολαιότητα, τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς.

 
Το ιστορικό λάθος του ιστορικού Αντώνη Λιάκου έγκειται στο ότι επιλέγει την πιο λανθασμένη στιγμή – ακολουθώντας μιαν ψευδο realpolitik – να μιλήσει με το στόμα των Στρατοκρατών της Άγκυρας και εναντίον παγίων, ελληνικών συμφερόντων.
Προσφέροντας κατ’ ουσίαν διπλωματικά όπλα και απροσδόκητη επιχειρηματολογία στην άλλη πλευρά. Τη στιγμή μάλιστα που δοκιμαζόμαστε δραματικά σε όλα τα επίπεδα.

Κύριε Λιάκο, έλεος! Ξέρω πως η λέξη “έθνος” ή το επίθετο “εθνικός” σάς προκαλούν αλλεργία. Όπως επίσης και η αναφορά στα κείμενα των αείμνηστων Νίκου Σβορώνου ή Παναγιώτη Κονδύλη. Όμως αυτή την στιγμή κ. Λιάκο, ως έθνος, δεν έχουμε ανάγκη των επιχειρημάτων της άλλης πλευράς αλλά οφείλουμε να στηρίξουμε παντού, στα δημόσια φόρα, στα διεθνή κέντρα αποφάσεων τις πάγιες ελληνικές θέσεις.

Σκισμένα Λάστιχα! (Αλληγορικός τίτλος)

Του Μάνου Στεφανίδη

Όχι σύντροφοι! Όχι, αυτό δεν είναι ούτε προοδευτικότητα, ούτε επανάσταση, ούτε ακτιβισμός. Το να μπαίνει δηλαδή το κάθε αληταριό σε ένα δημόσιο κτίριο, να παραβιάζει τα μέτρα ασφαλείας, να προπηλακίζει τον αστυνομικό υπηρεσίας και τον θυρωρό, να απειλεί το προσωπικό και να πετάει μπογιές στο γραφείο της υπουργού Παιδείας προσβάλλοντας κάθε ιδέα ιεραρχίας, σεβασμού, πειθαρχίας και συμμόρφωσης σε κάποιους στοιχειώδεις κανόνες συμβίωσης. 

Το παράδειγμα που δίνει αυτή η υποκουλτούρα των καταστροφών στους νεότερους, ιδιαίτερα στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, είναι ολέθριο. Πόσο μάλλον που η αξιωματική αντιπολίτευση αφού έφερε την παιδεία πίσω στο 1982, έμμεσα επιβραβεύει όλη αυτή την μονότονα επαναλαμβανόμενη αθλιότητα κλείνοντας το μάτι στους μικρότερους να κάνω τα ίδια και χειρότερα. Εγκλωβισμένοι σε ιδεοληψίες και αυτοματισμούς του '80 θέλουν να συγκινήσουν την κοινωνία του 2020 με ...τρικάκια ψευτοαναρχικών. Κι αυτό τους καθιστά ακόμα πιο θλιβερούς, αποκρουστικούς θα έλεγα. Η εικόνα που έχουν για τα πανεπιστήμια είναι παρωχημένη, τριτοκοσμική, επικίνδυνη. Και η υπουργός κυρία Κεραμέως αντί να απολογείται για ορισμένες επιλογές της, βρίσκεται σε θέση ισχύος. Με τον Φίλη εύκολο θύμα της, ίδιον αμνό προς θυσία στον βωμό των εσωκομματικών συγκρούσεων!

Δεν θα κουραστώ να επαναλαμβάνω ότι κλειστά πανεπιστήμια, σχολεία σε κατάληψη, μαθητές στους δρόμους για ψύλλου πήδημα, ψευτοεκπαιδευτικά συλλαλητήρια με διακόσια άτομα τα οποία υποκινούν σκληροπυρηνικές, κομματικές μειοψηφίες είναι ό,τι χειρότερο για την ήδη δεινά χειμαζόμενη παιδεία μας.