Διονύσιος Σκλήρης
Εφημ. ΒΗΜΑ
Ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος (Γιαννουλάτος) ενσάρκωσε με μοναδικό τρόπο χαρίσματα, που απαιτεί η πνευματική ηγεσία, όπως πραότητα, αλλά και επιμονή, φυσική ευφυία, διαλογικότητα, οργάνωση, αλλά και εποικοδομητικό μακρόπνοο όραμα. Συνδύασε τις ιδιότητες του ιεραποστόλου, του ακαδημαϊκού διδασκάλου στη θρησκειολογία, την εθνολογία και την ιεραποστολική, και του εκκλησιαστικού προκαθημένου. Με την έμφασή του στην αξία του διαλόγου συνέβαλε στη διαλογική συνάντηση της Ελλάδας τόσο με λαούς της Αφρικής και της Ασίας «έως εσχάτου της γης», κατά τον τίτλο έργου του, όσο και με τη Δυτική Ευρώπη, διά του πρωτοποριακού έργου του για την αξία του πλουραλισμού και της ανεκτικότητας.
Γεννημένος στον Πειραιά το 1929, δραστηριοποιήθηκε από πολύ νεαρή ηλικία στο κατηχητικό έργο. Από το 1959 ίδρυσε το περιοδικό Πορευθέντες, που ήταν το πρώτο ιεραποστολικό περιοδικό στην Ελλάδα, και από το 1962 το ομώνυμο ιεραποστολικό κέντρο, το οποίο σηματοδότησε την κυρίως φάση της ελληνικής ιεραποστολής κατά τον 20ο αιώνα. Το 1981 ίδρυσε το εμβληματικό ιεραποστολικό περιοδικό Πάντα τα Έθνη.
Από τη δεκαετία του 1960 άσκησε ιεραποστολικό έργο κυρίως στην Ουγκάντα. Χαρακτηριστικό του Αναστασίου ήταν το γνήσιο ενδιαφέρον και η πολύπλευρη μελέτη των πολιτισμών στις χώρες όπου δρούσε ιεραποστολικά, με σκοπό το χριστιανικό κήρυγμα να συντονίζεται με αιτήματα των τοπικών πολιτισμών. Ακολουθώντας τη μεθοδολογία μιας ιεραποστολής «από τα κάτω», φρόντιζε να μαθαίνει τις τοπικές διαλέκτους και να μοιράζεται τη ζωή των ντόπιων.
Στο έργο "Τα πνεύματα M’μπάν’ντουα και τα πλαίσια της λατρείας τους". Θρησκειολογική διερεύνηση πλευρών της αφρικανικής θρησκείας (1970) μελέτησε την τιμή προς τους προγόνους κατά την αφρικανική θρησκευτικότητα, με τρόπο που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από τους χριστιανούς, λόγω της έμφασης σε συγκεκριμένες και εντοπισμένες σχέσεις αγάπης, που επιβιώνουν του θανάτου.
Ήταν, επίσης, ειδικός στο Ισλάμ, έχοντας γράψει το επιδραστικό έργο "Ισλάμ: Θρησκειολογική Επισκόπηση (1975)", ενώ έχει συγγράψει ανάλογα βιβλία για τον Ινδουισμό και τον Βουδισμό.
Ακολούθησε την αρχέγονη ιεραποστολική μεθοδολογία του Κυρίλλου και Μεθοδίου να στηρίζονται οι νέες εκκλησίες σε ντόπιους κληρικούς με χρήση των τοπικών γλωσσών. Χειροτόνησε έτσι 62 αφρικανούς κληρικούς και καθιέρωσε τη μετάφραση της Θείας Λειτουργίας σε 4 αφρικανικές γλώσσες.