Σμύρνη 14 Σεπτεμβρίου 1922: Ποιοι εγκατέλειψαν τους Έλληνες στα χέρια των Τούρκων; Βλάσης Αγτζίδης

Η Σμύρνη στις φλόγες, οι άμαχοι Έλληνες στα χέρια των ορδών του Κεμάλ…13 και 14 Σεπτεμβρίου 1922…Οι «σύμμαχοι» παρακολουθούν από τα πολεμικά τους πλοία την ασύλληπτη σφαγή…Δεν κάνουν τίποτα … Θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί όλα αυτά, ακόμη και μετά από την κατάρρευση του μετώπου και την υποχώρηση των ελληνικών δυνάμεων; Γιατί δεν είχε γίνει το αυτονόητο; Ποιοι άφησαν ανοχύρωτη τη Σμύρνη; Ποιοι δεν έκαναν όσα έπρεπε για να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό; Ποιοι δεν ήθελαν τους Έλληνες της Σμύρνης; Ποιοι φταίνε για όλα αυτά;

Βλάσης Αγτζίδης: "Σήμερα πληρώνουμε τα επίχειρα της Μικρασιατικής Καταστροφής"

Συζητώντας για τον ιστορική, κοινωνική και ιδεολογική σημασία του έργου των Τριών Ιεραρχών

Βλάσης Αγτζίδης

Η ανάδειξη της σημασίας των Τριών Ιεραρχών και των πατερικών κειμένων στη σχολική αίθουσα συνιστά μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόκληση


Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει με αφορμή την κατάργηση της σχολικής αργίας την ημέρα των Τριών Ιεραρχών (30 Ιανουαρίου) και τη μετατροπή της σε μέρα εκδηλώσεων μέσα στο σχολείο. Είναι αυτό τόσο αρνητικό όπως προβάλλεται;

Βεβαίως και όχι! Γιατί η κοινωνική σημασία του έργου των 3 αυτών θεολογων (Ιωάννης Χρυσόστομος, Βασίλειος ο Μέγας και Γρηγόριος Ναζιανζηνός) υπήρξε αντιπλουτοκρατική - και με βάση τη σύγχρονη ορολογία αντικαπιταλιστικη- και αντιεξουσιαστική. Στα πατερικά κείμενα ενυπάρχει η ριζοσπαστική κριτική του πλούτου και της ιδιοκτησίας, η αντίθεση στην κοινωνική αδικία και εκμετάλλευση, και συνυπάρχει με το πνεύμα της φιλανθρωπίας και της ελεημοσύνης και της έμπρακτης αλληλεγγύης προς τους αδυνάτους μέσα από την κοινωνική στράτευση.

Ουσιαστικά οι Πατέρες υποστήριξαν το πρωτοχριστιανικό εξισωτικό πνεύμα και αγωνίστηκαν για ένα από τα χριστιανικά αξιώματα, που ήταν η άρνηση των κοινωνικών και φυλετικών διακρίσεων μεταξύ των ανθρώπων. Επανέφεραν τον ορισμό της ελευθερίας ως κανόνα των ανθρώπινων σχέσεων, έτσι όπως διατυπώθηκε στην Επί του Όρους Ομιλία: «καθὼς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως». Αυτά τα πρωταρχικά αξιώματα ελευθερίας και ισότητας αποτυπώθηκαν εξαιρετικά στην εξής πρόταση: «Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.» (Προς Γαλάτας επιστολή γ΄23–δ΄5) Το πνεύμα αυτό περιθωριοποιήθηκε από τη στιγμή που η κοσμική εξουσία -μετά την καταστολή του επαναστατικού χριστιανικού = κινήματος όπως υποστηρίζει ο Κάουτσκι- ενσωμάτωσε τον χριστιανισμό και τον μετέτρεψε σε κρατική ιδεολογία.

Τι είχε δει ο Γληνός για τον τουρκικό εθνικισμό που δεν είχε δει η Αριστερά

ΑΓΤΖΙΔΗΣ ΒΛΑΣΗΣ

Σε προηγούμενο άρθρο μας είδαμε πως μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο Γεώργιος Σκληρός ήταν γνώστης των αναλύσεων της Ρόζας Λούξεμπουργκ, η οποία ψύχραιμα κατανόησε τις μεγάλες ανατροπές που έφερε το στρατιωτικό κίνημα των Νεότουρκων το 1908. Σε παρόμοια κατεύθυνση και στα ίδια συμπεράσματα κατάληξε και ο Σμυρνιός Δημήτρης Γληνός, μαθητής του Γεωργίου Σκληρού, με το κείμενό του “Η τουρκική μεταπολίτευσις και αι συνέπειαι αυτής” γραμμένο το 1909.


Στο κείμενό του, αφού κάνει μια ταξική ανάλυση τοποθετώντας το νεοτουρκικό κίνημα στο πλαίσιο των κοινωνικών αντιθέσεων, προβλέπει την αυταρχική πορεία που θα ακολουθήσει και θα πραγματοποιήσει λίγα χρόνια αργότερα με τις γενοκτονίες των χριστιανικών κοινοτήτων. Έγραφε συγκεκριμένα ο Γληνός:

«Οι Έλληνες υπό τον ζυγόν της δουλείας περισώσαντες ελευθέραν την ιδεολογίαν των, κατ’ αρχάς εν τη εκκλησία μόνον, είτα δε μετά της εμπορικής και ναυτικής των αναπτύξεως επεκτείναντες αυτήν δια των καθαρώς αστικών κοινοτικών των θεσμών εις όλας τας εκδηλώσεις του πολιτισμού, παιδείαν, τύπον, κοινωνικήν πρόνοιαν δια νοσοκομείων, ορφανοτροφείων, βρεφοκομείων και άλλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, ήσαν και είνε μέχρι του παρόντος το μάλλον προηγμένον υπό κοινωνικήν έποψιν στοιχείον εν Τουρκία. Οι Έλληνες, εκτός ολίγων, και οι άλλοι Χριστιανοί ήσαν καθαρώς αστοί εν μέσω των φεουδάλων Τούρκων…

»Οι Τούρκοι αστοί, οι Νεότουρκοι καλούμενοι, εγένοντο κύριοι των πραγμάτων. Ενώπιόν των ανοίγονται δύο δρόμοι. Πρώτον, θα ήτο δυνατόν να μελετήσωσι τα πορίσματα της καθολικής ιστορίας και να διαγνώσωσι την αληθή θέσιν των πραγμάτων εν τη πατρίδι των, ότι δηλαδή αύτη κατοικείται υπό δέκα και πλέον εκατομμυρίων ανθρώπων, οίτινες δεν είνε Τόυρκοι, αλλά Έλληνες, Αρμένιοι, Αλβανοί, Άραβες, Βούλγαροι, Σέρβοι…

Μικρασιατική Εκστρατεία: Η Ιταλία στο πλευρό του Κεμάλ

Μικρασιατική Εκστρατεία: Η Ιταλία στο πλευρό του Κεμάλ

Μικρασιατική Εκστρατεία: Η βρετανική στάση

Η Βρετανία, ως η μεγάλη κερδισμένη του πολέμου, έχοντας κατοχυρώσει υπέρ αυτής τα πλούσια υπεδάφη της Μοσούλης και του Κιρκούκ, επιζητούσε τη συνεργασία με μια φιλική χώρα που θα προστάτευε με την παρουσία της και τα δικά της συμφέροντα. Και αυτή η χώρα μετά την απόφαση των συμμάχων να θέσουν τέλος στην ύπαρξη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δεν μπορούσε να είναι άλλη από την Ελλάδα. Επιπλέον, τα γεωπολιτικά βρετανικά συμφέροντα εδραζόταν στην εξασφάλιση των Στενών, καθώς και της διώρυγας του Σουέζ για την αδιατάρακτη επικοινωνία με την Ινδία.

Η παρουσία του Λόιντ Τζορτζ στην πρωθυπουργία διευκόλυνε την ελληνοβρετανική συνεργασία. Ο Λόιντ Τζορτζ, που προερχόταν από το Κόμμα των Φιλελευθέρων, ακολούθησε φιλελληνική πολιτική. Δεν ήταν όλοι σύμφωνοι με την πολιτική αυτή. Ειδικά όταν εμφανίστηκε η απόκλιση των γαλλικών συμφερόντων από τα βρετανικά, ο επικεφαλής των Συντηρητικών υποστήριζε ότι η συνεργασία με τη Γαλλία για τη διατήρηση του μεταπολεμικού στάτους κβο στην Ευρώπη είχε προτεραιότητα σε σχέση με τη βρετανική πολιτική που ευνοούσε τα ελληνικά συμφέροντα και τον καλούσε να εγκαταλείψει τις πολεμικές περιπέτειες στη Μέση Ανατολή.

Η συνέχεια.... ΕΔΩ

Μικρασιατική Εκστρατεία: Η βρετανική στάση

Τι είχε δει ο Γληνός για τον τουρκικό εθνικισμό που δεν είχε δει η Αριστερά

Αγτζίδης Βλάσης

29/03/2023

Σε προηγούμενο άρθρο μας είδαμε πως μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο Γεώργιος Σκληρός ήταν γνώστης των αναλύσεων της Ρόζας Λούξεμπουργκ, η οποία ψύχραιμα κατανόησε τις μεγάλες ανατροπές που έφερε το στρατιωτικό κίνημα των Νεότουρκων το 1908. Σε παρόμοια κατεύθυνση και στα ίδια συμπεράσματα κατάληξε και ο Σμυρνιός Δημήτρης Γληνός, μαθητής του Γεωργίου Σκληρού, με το κείμενό του “Η τουρκική μεταπολίτευσις και αι συνέπειαι αυτής” γραμμένο το 1909.

Στο κείμενό του, αφού κάνει μια ταξική ανάλυση τοποθετώντας το νεοτουρκικό κίνημα στο πλαίσιο των κοινωνικών αντιθέσεων, προβλέπει την αυταρχική πορεία που θα ακολουθήσει και θα πραγματοποιήσει λίγα χρόνια αργότερα με τις γενοκτονίες των χριστιανικών κοινοτήτων. Έγραφε συγκεκριμένα ο Γληνός:

«Οι Έλληνες υπό τον ζυγόν της δουλείας περισώσαντες ελευθέραν την ιδεολογίαν των, κατ’ αρχάς εν τη εκκλησία μόνον, είτα δε μετά της εμπορικής και ναυτικής των αναπτύξεως επεκτείναντες αυτήν δια των καθαρώς αστικών κοινοτικών των θεσμών εις όλας τας εκδηλώσεις του πολιτισμού, παιδείαν, τύπον, κοινωνικήν πρόνοιαν δια νοσοκομείων, ορφανοτροφείων, βρεφοκομείων και άλλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, ήσαν και είνε μέχρι του παρόντος το μάλλον προηγμένον υπό κοινωνικήν έποψιν στοιχείον εν Τουρκία. Οι Έλληνες, εκτός ολίγων, και οι άλλοι Χριστιανοί ήσαν καθαρώς αστοί εν μέσω των φεουδάλων Τούρκων…

»Οι Τούρκοι αστοί, οι Νεότουρκοι καλούμενοι, εγένοντο κύριοι των πραγμάτων. Ενώπιόν των ανοίγονται δύο δρόμοι. Πρώτον, θα ήτο δυνατόν να μελετήσωσι τα πορίσματα της καθολικής ιστορίας και να διαγνώσωσι την αληθή θέσιν των πραγμάτων εν τη πατρίδι των, ότι δηλαδή αύτη κατοικείται υπό δέκα και πλέον εκατομμυρίων ανθρώπων, οίτινες δεν είνε Τόυρκοι, αλλά Έλληνες, Αρμένιοι, Αλβανοί, Άραβες, Βούλγαροι, Σέρβοι…

»ότι οι λαοί ούτοι έχουσιν ήδη ανεπτυγμένην την εθνικήν των συνείδησιν, ότι η ιστορική εξέλιξις επροίκισε τους λαούς τούτους δι’ ελευθεριών, αίτινες είνε γεγραμμέναι εν τω προγράμματι της ιστορίας και αίτινες αλλαχού εδημιουργήθησαν εκ του μηδενός και παρεχωρήθησαν κατόπιν ματαίων αγώνων, θα ήτο δυνατόν επομένως να φθάσωσιν οι Τούρκοι εις το φωτεινόν συμπέρασμα, ότι η μεν αναγνώρισις του προωδευμένου ιστορικού καθεστώτος, οποίον υπάρχει ήδη εν Τουρκία, είνε το μόνον έργον φρονήσεως, ο μόνος τρόπος εσωτερικής ησυχίας και συνεργασίας μετά των διαφόρων εθνών τούτων χάριν των μεγαλειτέρων συμφερόντων της ανορθώσεως του κράτους και της κοινής αμύνης κατά των εξωτερικών εχθρών, η δε προσπάθεια τουναντίον προς εκμηδένισιν των ιστορικώς καθιερωμένων ου μόνον είνε ματαία αλλά και λίαν επικίνδυνος και θα φέρη εσωτερικούς σπαραγμούς, θα παραλύση το κράτος, θα αποξενώση τους λαούς τούτους, οίτινες αντί παροχής συνεργασίας δυσπιστίαν μόνον και ψυχρότητα θα αισθάνωνται προς αυτό…».

Πρέπει να ξαναδιαβάσουμε τι έγραφαν η Λούξεμπουργκ και ο Γληνός για την Οθωμανική Αυτοκρατορία

Αγτζίδης Βλάσης

Ο πατέρας της Νεοελληνικής κοινωνιολογίας και ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες διανοούμενους που εισήγαγε την ελληνική σκέψη στα πλέον προχωρημένα ρεύματα επιστημονικής σκέψης της Ευρώπης, υπήρξε ο Τραπεζούντιος Γεώργιος Κωνσταντινίδης, που έγινε γνωστός με το ψευδώνυμο “Σκληρός”. Το 2019, με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατο του, η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών είχε διοργανώσει ένα επιστημονικό συνέδριο για την αποτίμηση της μνήμης του.

Στο συνέδριο αυτό έχουν κατατεθεί πολύ σημαντικές αναλύσεις επιφανών επιστημόνων. Η δική μου εισήγηση είχε επικεντρωθεί στην θεώρηση του Σκληρού για το χαρακτήρα του Νεοτουρκικού κινήματος του 1908. Ο τίτλος της ήταν: “Το Νεοτουρκικό Κίνημα του 1908 και η ανάλυση της φυσιογνωμίας του με τη χρήση των νέων αναλυτικών εργαλείων από τον Γεώργιο Σκληρό”.


Ο Γεώργιος Σκληρός είναι αυτός που εισήγαγε την κοινωνιολογία στην Ελλάδα και χρησιμοποίησε τη μαρξιστική θεώρηση για να αναλύσει την ελληνική κοινωνία. Πέθανε στο Κάιρο της Αιγύπτου σε ηλικία μόλις 41 χρόνων, λίγο πριν τα Χριστούγεννα του 1919 (22 Δεκεμβρίου 1919 με το παλαιό ημερολόγιο-4 Ιανουαρίου 1920 με το νέο). Υπήρξε ένας κορυφαίος διανοούμενος, που ακόμα δεν έχει βρει τη θέση του στο πάνθεον των σύγχρονων Ελλήνων διανοητών. Όμως η σημασία του έργου του ήταν γνωστή στους διανοούμενους της εποχής του.

Ο ίδιος επέλεξε το ψευδώνυμο “Σκληρός”. Όπως τον αναπλάθει η Αλεξάνδρα Δεληγιώργη, η οποία μελέτησε σε βάθος την ψυχοσύνθεσή του, στη μυθιστορία της με τίτλο “Ένας τρυφερός σύντροφος” τον παρουσιάζει να τεκμηριώνει ως εξής την απόφασή του: «Το αποφάσισα, το Σκληρός, ως ψευδώνυμο μου ταιριάζει, εκφράζει όσα πιστεύω και όσα αισθάνομαι. Τη φοβερή μου απέχθεια για τις αισθηματολογίες, τη μαλθακότητα, τις ρομάντζες, τους ψευτοαισθηματισμούς και όλα τα συναφή που ωραιοποιούν και συσκοτίζουν τα πράγματα. Πάει, τελείωσε, η πραγματικότητα πρέπει να είναι η αρχή των πάντων κι όχι τα αισθήματα και η διάθεσή μας, που βασανίζουν και ταλαιπωρούν την ψυχή, πολύ συχνά, το ίδιο οδυνηρά με τις αντικειμενικές δυσκολίες. Χίλιες φορές πεζός και ανούσιος ρεαλιστής που δεν υπερτιμά ούτε υποτιμά τις δυνάμεις του, παρά ιδεαλιστής φαντασμένος ή δονκιχώτης ουτοπιστής».

Ο Σκληρός για τους Νεότουρκους

Με το κείμενό του “Το Ζήτημα της Ανατολής”, που έγραψε 1909, υποστήριξε για το κίνημα των Νεότουρκων πως πρόκειται για ένα απειλητικό εθνικιστικό κίνημα μιας στρατιωτικής γραφειοκρατίας, η οποία απειλούσε τα ζωτικά συμφέροντα των υπόδουλων λαών. Ένα κίνημα του οποίου τον “αντεπαναστατικό χαρακτήρα” είχε εντοπίσει η Ρόζα Λούξεμπουργκ, θεωρώντας ότι λειτουργούσε εξυπηρετικά προς τον γερμανικό ιμπεριαλισμό.

Mε αφορμή το θάνατο του Γιώργου Δερτιλή...

Του Βλάση Αγτζίδη

Άλλος ένας από τους σημαντικούς της ελληνικής διανόησης έφυγε. Τον Δερτιλή τον γνώρισα μέσα από το δίτομο έργο του "Ιστορία του Eλληνικού Kράτους (1830-1920)" (εκδόσεις Εστία, 2004) . Έργο κλασικό γιατί στη θέση της προγονολατρίας και ενός παρωχημένου εθνικισμού που έφτασε να σημαίνει τον φυλετισμό, όπου ο όρος "ελληνική ιστορία" ταυτιζόταν μόνο με τη Σαλαμίνα, τον Μαραθώνα και το 1821, έφερνε τη γνώση της ιστορίας της νεότερης Ελλάδας η οποία όπως γράφει και ο ίδιος, παρέμενε άγνωστη σε πολλά σημεία της και εν πολλοίς ανερμήνευτη καθ' εαυτήν.

Με τη μελέτη αυτή ο Δερτιλής προσπάθησε να ερμηνεύσει την ιστορία του ελληνικού κράτους, το οποίο δημιουργείται το 1830 εκ του μηδενός. Και παρόλα αυτά και τις κοινωνικές της δυσπλασίες καταφέρνει να αναπτύξει μια οικονομία, που επιτρέπει τη συμμετοχή της Ελλάδας στις κοσμογονικές αλλαγές που θα γίνουν κατά την ύστερη περίοδο κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά την άνοδο στην οθωμανική εξουσία των ακραίων εθνικιστών, των Νεότουρκων. Βέβαια τώρα και με απόσταση μιας μεγάλης χρονικής περιόδου γνωρίζουμε ότι οι εσωτερικές αντινομίες που υπήρχαν στο εσωτερικό του ελληνικού κράτους ήταν τέτοιου βάθους και καταστροφικής ένταση, που αρκούσαν κάποιες εξωτερικές συνθήκες να δημιουργήσουν ένα σχετικό πλαίσιο. Και τότε βρισκόμασταν μπροστά στον ανορθολογισμό της αυτοϋπονόμευση των ίδιων των κρατικών γεωπολιτικών συμφερόντων, όπως έγινε με την ήττα του 1922, με την απαξίωση και την περιφρόνηση μεγάλου τμήματος του ελληνικού έθνους, που θεωρήθηκε εν δυνάμει ανταγωνιστικό.

Αν ο Δερτιλής μας δίνει μια πλήρη ιστορία του ελληνικού κράτους, μας λείπει η αντίστοιχη ιστορία του "άλλου μισού" του ελληνισμού. Αυτού που παρέμεινε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και άνθισε οικονομικά και πολιτισμικά την περίοδο που εγκαινίασαν οι μεγάλες οθωμανικές μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ.

 Υπάρχουν κάποια αποσπασματικά στοιχεία σε διάφορες μελέτες όπως αυτή των  D. Gontikas, Ch. Issawi (Ottoman Greeks in the age of nationalism, Darwin Press, 1999) ή του Βασίλη Νότη (Εκβιομηχάνιση και οικονομική ανάπτυξη στην Τουρκία, εκδ. Ίδρυμα Μεσογειακών μελετών, Αθήνα, 1986) κ.ά.

Από τα αποσπασματικά αυτά στοιχεία προκύπτει ότι οι Έλληνες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν το 1914 φαίνεται ότι ήταν περί τα  2.2 εκατομμύρια (1.8 στη Μικρά Ασία και 400 χιλιάδες στην Ανατολική Θράκη με την Κωσταντινούπολη) σ’ ένα συνολικό πληθυσμό 10 περίπου εκατομμυρίων. Η οικονομική τους ισχύ ήταν μεγαλύτερη της πληθυσμιακής τους αναλογίας.

 Υπολογίζεται ότι το 50% του επενδεδυμένου κεφαλαίου στη βιομηχανία, καθώς και το 60% σε κλάδους μεταποίησης ανήκαν σε πολίτες που προέρχονταν από τις ελληνικές οθωμανικές κοινότητες. Το 1912, από τις 18.063 εμπορικές επιχειρήσεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σε Έλληνες ανήκε το 46%, το 23% σε Αρμένιους, το 15% σε μουσουλμάνους.

Εκατό χρόνια πριν

Του Βλάση Αγτζίδη 

------------------------------

Η ελληνική αποσιώπηση των όσων έγιναν σε Μικρά Ασία και Πόντο από το 1914 είναι καταπληκτική. 

Ενώ κάποιοι ελάχιστοι χθες θυμηθήκαμε τις δολοφονίες των Εβραίων και άλλων στο Μπάμπι Γιαρ της Ουκρανίας το 1941 από τους Ναζί, δεν ήταν δυνατόν να μην ξανασκεφτούμε ότι κανείς δεν γνωρίζει ούτε και νοιάζεται για τα δικά μας Μπάμπι Γιαρ. 

Δηλαδή τη δολοφονία δεκάδων χιλιάδων άμαχων Μικρασιατών -εγκαταλελειμμένων από τη μοναρχική κυβέρνηση των Αθηνών και τους κυνικούς "χριστιανούς" συμμάχους στο έλεος του Μουσταφά Κεμάλ- το Σεπτέμβρη του 1922 στις χαράδρες του Σίπυλου όρους. Ούτε για το μοναδικό εφιαλτικό γεγονός ότι 2 χρόνια αργότερα οι κεμαλιστές πούλησαν σε Γάλλους επιχειρηματίες για "βιομηχανική χρήση" τα οστά αυτών που είχαν εξοντώσει.

Ίσως πάνω στο ζήτημα της Μικρασιατικής και Ποντιακής Μνήμης να είναι η μοναδική περίπτωση που ακόμα και η λεγόμενη ριζοσπαστική  διανόηση και η εξουσία μια χαρά τα βρίσκουν!

Η προδοσία της Κύπρου

Του Βλάση Αγτζίδη

Κάθε φορά που έρχομαι στην Κύπρο, το κύριο συναίσθημα είναι η θλίψη... Κάποια στιγμή παλιότερα είχα πάει στα κατεχόμενα για να δω το σημείο που έγινε η τουρκική απόβαση το 1974: 

Στο Πέντε Μίλι στην Λάπηθο. Μόνο να δεις την ακτή αυτή , καταλαβαίνεις ότι η Κύπρος προδόθηκε από την χούντα των Αθηνών (Ο Παπαδόπουλος απέσυρε την ελληνική μεραρχία και ο Ιωαννίδης ακύρωσε κάθε αμυντική δυνατότητα)......

Και ήταν η δεύτερη φορά στον 20ο αιώνα που η Κύπρος προδόθηκε. Η πρώτη ήταν το 1915, εκείνη τη μοιραία χρόνια που η γερμανική κατασκοπεία κατάφερε να οδηγήσει την Ελλάδα σε μια ουδετεροποίηση που ευνοούσε μόνο τα γερμανικά συμφέροντα. Συμφέροντα που συνδέονταν απολύτως με την προστασία των συμμάχων της: Νεότουρκων και Βουλγαρίας.

Το πρώτο θύμα αυτής της πολιτικής ήταν η Κύπρος. 

[Μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 τα νέα θύματα ήταν η Μικρά Ασία και ο Πόντος, καθώς και η Ανατολική Θράκη που η μοίρα της εξ αρχής ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη Σμύρνη.]

Κύπρος. Το πρώτο θύμα του Εθνικού Διχασμού 

------------------------------------------------

Το 1915 η Κύπρος μόλις είχε ανακηρυχθεί προτεκτοράτο λόγω της συμμετοχής των Νεότουρκων στον πόλεμο (Νοέμβριος 1914).

“Όχι μόνο δεν λυπηθήκαμε, αλλά και επιδιώξαμε τη Μικρασιατική Καταστροφή” – Με τα λόγια του ΚΚΕ

“Όχι μόνο δεν λυπηθήκαμε, αλλά και επιδιώξαμε τη Μικρασιατική Καταστροφή” – Με τα λόγια του ΚΚΕ: «...Στον κόλπο της Σμύρνης πνίγεται η "Μεγάλη Ιδέα", αλλά και οι αυταπάτες για τους διεθνείς "συμμάχους"... Το νεα

Μειονότητες και Αριστερά.

Μειονότητες και Αριστερά

(Με αφορμή τις δηλώσεις Χ. Ζεϊμπέκ)

Του Βλάση Αγτζίδη

Πολύ ενδιαφέρον, αλλά κυρίως πολύ σημαντικό βάθος έχουν τα θέματα που έθιξε πρόσφατα  ο Χουσεϊν Ζεϊμπέκ και προκάλεσαν κάποιες αντιδράσεις

Είπε : «Γίνεται αλαλούμ με τους δύο μουφτήδες. Λέμε κατάργηση της Σαρίας. Η Τουρκία είναι ένα κοσμικό κράτος. Εδώ (στην Ελλάδα) έχει επίσημη θρησκεία, δεν είναι κοσμικό κράτος. Έχω φοιτήσει στην Τουρκία και ξέρω…Στην Τουρκία ποτέ δεν ανοίγουν τα σχολεία με το Κοράνι...»

Νομίζω ότι ο Ζεϊμπεκ κάνει ένα λάθος, που είναι όμως κοινός τόπος στην ανάγνωση του κοσμικού  χαρακτήρα  της Τουρκίας. Και παράλληλα  φαίνεται να αγνοεί την μεγάλη κοινωνική και πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ μουσουλμάνων "Παλαιότουρκων" και ακραίων εθνικιστών-μιλιταριστών Νεότουρκων πριν τη βίαιη επιβολή του κεμαλιστικού μοντέλου που διαμόρφωσε τη σύγχρονη Τουρκία. .

Η αντιπαράθεση αυτή εκφράστηκε και στη Δυτική Θράκη. Ειδικά  μετά το 1930 και την υπογραφή του ελληνο-τουρκικού Συμφώνου "Φιλίας και Συνεργασίας", έλαβε κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. 

Παλαιότουρκοι VS Νεότουρκοι

----------------------------------------------------

Μετα τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 , στο χώρο της ελληνικής Θράκης είχαν βρει καταφύγιο πολλοί αντικεμαλικοί διανοούμενοι,τόσο Τούρκοι όσο και Κιρκάσιοι που αγωνίστηκαν για την εθνική και πολιτική τους χειραφέτηση. 

Η Κεμαλική Τουρκία ζητούσε επίμονα την απομάκρυνση-απέλαση των αντιφρονούντων. 

Μετά το" Σύμφωνο Φιλίας" του 1930, απελάθηκαν 150 άτομα που είχαν χαρακτηριστεί ανεπιθύμητα από τους κεμαλιστές. Έτσι, και στη Δυτική Θράκη επιβλήθηκε η εθνικιστική ατζεντα των Νεότουρκων  - την οποία εξέφραζε ο Μουσταφά Κεμάλ - με την απόλυτη κάλυψη του ελληνικού κράτους. 

Αυτή η πολιτική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που οδηγούσε στην ένταξη της μουσουλμανικής μειονοτητας στον έλεγχο του τουρκικού κράτους  συνάντησε την αντίθεση των ίδιων των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης. Τότε, η "Ένωση Μουσουλμανων Ελλάδας" που τους εκπροσωπούσε, κατήγγειλε τη μεθόδευση αυτή και την προσπάθεια επιβολής από τα πάνω, με διοικητικά μέτρα, των κεμαλικών μεταρρυθμίσεων. 

Το μόνο κατάλοιπο της παλιάς Οθωμανικής κοινωνίας ήταν η Σαρία την οποία σεβάστηκε το ελλ. κράτος στο πλαίσιο του σεβασμού των θρησκευτικών  αρχών των μουσουλμανικών μειονοτήτων (ο πληθυντικός υπάρχει στη Συνθήκη της Λωζαννης). Η οποία σαρία  βεβαίως σήμερα ισχύει μόνο για όσους μουσουλμάνους θέλουν να την ακολουθήσουν. 

Παράλληλα με την αρνητική αναφορά στο  θεσμό της Σαρία, όλη η σύγχρονη προπαγάνδιση περί της προτεραιότητας των "εκλεγμένων μουφτήδων" έναντι των διορισμένων από το ελληνικό κράτος, δεν αποσκοπεί σε τίποτα περισσότερο από την πλήρη εξάρτηση της μουσουλμανικής μειονότητας από το τουρκικό Βαθύ Κράτος - με την προσθήκη του κυρίαρχου στη γείτονα πολιτικού Ισλάμ. 

Εκτός εάν κάποιοι έχουν την ψευδαίσθηση ότι θα επικρατήσουν στη μειονότητα οι αντιλήψεις της Αριστεράς!!! . 

Περί της κοσμικότητας του τουρκικού κράτους 

-----------------------------

Η Νεοελληνική αντίληψη όσον αφορά την κοσμικότητα της κεμαλιστικής  Τουρκίας, μάλλον ως οριενταλιστική εξιδανικευτική εικόνα μπορεί να θεωρηθεί. Η οποία επιπλέον παρακάμπτει το γεγονός ότι η αντικληρικαλιστική στάση στην Ευρώπη του Μεσοπολέμου, αντιστοιχούσε περισσότερο στα αυταρχικά εκείνα καθεστώτα που στη θέση της θρησκείας είχαν τοποθετήσει τον εθνικισμό. Κάτι που είναι απολύτως ορατό στο κεμαλικό εποικοδόμημα. 

Στην νεοελληνική ερμηνευτική αυθαιρεσία απαντά ο  Νίκος Ψυρούκης, ο οποίος κατ' αρχάς ορίζει τη φυσιογνωμία του κεμαλικού κινήματος και το κατατάσσει στα φασιστικά κινήματα του μεσοπολέμου.

Γράφει: 

“Η προσεκτικότερη μελέτη του κεμαλισμού μας πείθει ότι πρόκειται για βαθιά αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική θεωρία.

 Ο φιλοναζισμός και άλλες αντιδραστικές δοξασίες είναι νομοτελειακή εξέλιξη του κεμαλισμού…

Ακόμα και οι κεμαλικές μεταρρυθμίσεις γίνονται με διοικητικές αποφάσεις από πάνω. Περιφρονούν τις πολιτιστικές παραδόσεις του τουρκικού λαού, εκφράζουν το σύμπλεγμα κατωτερότητας των Τούρκων αστών.”

(Ν.Ψ. Μικρασιατική Καταστροφή…, 

σ. 224 ]

Αριστερά και μειονότητες 

---------------------------------------------

Η γνώμη μου είναι ότι αυτό που ξεχωρίζει την Αριστερά από οποιαδήποτε άλλη θεώρηση είναι ο απόλυτος σεβασμός του αυτοκαθορισμού κάθε πολίτη. Είτε νοιώθει εθνικά μειονοτικός, είτε έμφυλα διαφορετικός. 

Ειδικά για τη μουσουλμανική μειονότητα της Ελληνικής Θράκης οι στόχοι θα έπρεπε να είναι οι εξης:

-πλήρης ενσωμάτωση στην ελληνική κοινωνία χωρίς καμία διάκριση και κανένα περιορισμό, με παράλληλο σεβασμό της πολιτιστικής τους κατάστασης, 

-Άρνηση οποιασδήποτε μορφής γκετοποίησης, 

-Αγώνας ενάντια στην εργαλειοποίηση από το επιθετικό τουρκικό κράτος,

-Υποστήριξη των μειονοτικών ομάδων που υπάρχουν εντός της μειονότητας (Πομάκοι, Τσιγγάνοι) για την ανατροπή της ιδεολογικής και πολιτισμικής αλλοτρίωσης που επιβλήθηκε τόσο από τον τουρκικό εθνικισμό, όσο και από το ανάλγητο ελληνικό κράτος της Δεξιάς από την εποχή που τους ήθελε ομογενοποιημένους στο πλαίσιο του Ψυχρού Πολέμου. 

Η εκπαίδευση της μειονότητας ως αντικείμενο συζήτησης εντός της Αριστεράς θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ιστορία της εκπαιδευτικής πολιτικής. Είναι γνωστό ότι αμέσως μετά το 1930 και την απέλαση των 150 αντικεμαλικών διανοουμενων, η Άγκυρα επιχείρησε να ελέγξει  ιδεολογικά και να επιβάλει τα δικά της πολιτισμικά πρότυπα στους μουσουλμάνους της Θράκης. Πάγιο αίτημα ήταν η τοποθέτηση Τούρκων δασκάλων σταλμένων από την Άγκυρα, στα ορεινά χωριά των Πομάκων. 

Η πρώτη πετυχημένη προσπάθεια θα γίνει επί της Ακροδεξιάς μετεμφυλιακής κυβέρνησης Παπάγου, που θα επιβάλει την αντικατάσταση των όρων "μουσουλμάνος-μουσουλμανικός" με το "Τούρκος-τουρκικός"... Όμως η μαζική άφιξη Τούρκων εθνικιστών δασκάλων θα γίνει το 1968 με την απόλυτη συνενοχή της ελληνικής Χούντας. 

Κατά συνέπεια η θέση της Αριστεράς στο εκπαιδευτικό ζήτημα θα πρέπει να είναι:

"Στηρίζει την σύγχρονη και συμπεριληπτική εκπαίδευση στην Θράκη, με ενίσχυση της δημόσιας εκπαίδευσης και δημιουργία νέων σχολείων με εισαγωγή των τουρκικών και πομακικών ως γλώσσας επιλογής." 

Έστω και ένας Πομάκος να έχει διατηρήσει την ταυτότητά του απορρίπτοντας την ιδεολογική και πολιτιστική αλλοτρίωση, θα πρέπει να βρει συμπαραστάτη την Αριστερά... Ειδάλλως είναι σαν να επικροτείται η πολιτική Παπάγου που μετά τον Εμφύλιο πόλεμο και στο πλαίσιο του υστερικού αντικομμουνισμού,  επιδίωξε τη μετατροπή των σλαβόφωνων Πομάκων σε τουρκόφωνους εξαρτημένους από τη Νατοϊκή φίλη και σύμμαχο Τουρκία καθώς και της χούντας των Συνταγματαρχών..

ΠΗΓΗ: Βλάσης Αγτζίδης fb

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Ο ελληνικός εμφύλιος του ρωσο-ουκρανικού πολέμου

Του Βλάση Αγτζίδη από fb

Ο ελληνικός εμφύλιος του ρωσο-ουκρανικού πολέμου

-------------------------------

Δυστυχώς ο πόλεμος αυτός έχει και την τραγική πλευρά ενός ελληνικού εμφυλίου. Ποιος ξέρει πόσα ελληνόπουλα έχασαν τη ζωή τους ως στρατιώτες του ουκρανικού στρατού ή της εθνοφρουράς και πόσοι στις ρωσικές δυνάμεις, είτε των λεγόμενων Λαϊκών Δημοκρατιών , είτε του ρωσικού στρατού;... Θα αργήσουμε πάρα πολύ να μάθουμε το ελληνικό κόστος του πολέμου. Το σίγουρο είναι ότι το μεγάλο θύμα του πολέμου που επέφερε η ρωσική εισβολή είναι ο  ελληνισμός της Αζοφικής.

Τα τρία πρόσωπα που γνωρίζουμε ότι έπεσαν στις μάχες είναι ο Μαριουπολίτης  Μιχαήλ από την ελληνο-ουκρανική πλευρά και από την ελληνο-ρωσική πλευρά ο Μανώλης Ποπώφ από το Μινεράλνι Βόντι και ο Γιώργος Ρομανώφ από το Εσεντουκι.

Η Ελλάδα μετά την έναρξη του πολέμου ανακάλυψε έκπληκτη το γεγονός ότι στην περιοχή του πολέμου κατοικούσαν 90.000 Έλληνες από ένα σύνολο 150.000 σ' όλη την Ουκρανία. Όμως άλλοι 100.000 ομογενείς κατοικούν στη Ρωσική Ομοσπονδία και κυρίως στη Νότια Ρωσία.Ενω σήμερα στα κατεχόμενα από τους Ρώσους εδάφη  κατοικούν όσοι δεν έχουν πάρει το δρόμο της προσφυγιάς. Πληθυσμός που χρήζει την άμεση  βοήθεια του (λεγόμενου) εθνικού κέντρου, που όμως δεν έχει το παραμικρό σχέδιο, αλλά και ενδιαφέρον για τους άτυχους αυτούς ομογενείς...

Η Ελλάδα είναι η ΜΟΝΑΔΙΚΗ ευρωπαϊκή χώρα που έχει σημαντική ομοεθνή μειονότητα στις εστίες του πολέμου στην Ανατολική Ουκρανία, καθώς και στην ίδια τη Ρωσική Ομοσπονδία...  

Η αίσθησή μου είναι ότι η παράμετρος αυτή δεν προσμετρήθηκε  κατά τη διαμόρφωση της ελλαδικής πολιτικής στην κρίση, η οποία (κρίση) έτσι κι αλλιώς ήταν αναμενόμενη και κορυφώθηκε ήδη το 2014. 

Από το '15 υπήρχαν σχέδια στο υπ.Εξ. για τον απεγκλωβισμό των Ελλήνων της Αζοφικής σε περίπτωση όξυνσης που αγνοήθηκαν ή δεν υπήρχε έγκαιρη προετοιμασία για την εφαρμογή τους. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάς με τόση πολυάριθμη Διασπορά κατάφερε να απεγκλωβίσει τελικά μόνο 200 άτομα και αυτά με δικά τους έξοδα. Αντιθέτως η Τουρκία που δεν διαθέτει μειονότητα, πλην κάποιων επιχειρηματιών στην περιοχή και των συγγενών της Τατάρων, κατάφερε να απεγκλωβίσει 14.000.

Νομίζω ότι η Ελλάς για άλλη μια φορά είναι συνεπής με την αυτοχθονική παράδοση της Μικράς πλην Εντίμου, όπως την γνωρίσαμε από τη δεκαετία του '40 (του 19ου αι. εννοείται) και εντεύθεν...

Δυστυχώς έγινε τον Φεβρουάριο του 2022 πράξη αυτό που γνώριζαν όλοι όσοι παρακολουθούσαν τη σοβιετική κατάρρευση και τις εκκρεμότητες που κληροδότησε.Τα 30 αυτά χρόνια ελάχιστα έγιναν για να ομαλοποιηθούν οι σχέσεις και να βρεθεί μια ειλικρινής νέα συνθήκη στις σχέσεις Δύσης και Ρωσίας.

Η Δύση επηρεάστηκε από τον  εξτρεμισμό των εμιγκρέδων από την Ανατολική Ευρώπη που είχαν εγκατασταθεί στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζονταν από ακραίο αντιρωσικό πνεύμα και πίστευαν ότι ήρθε η ώρα να πάρουν την ιστορική ρεβάνς.  Χαρακτηριστική περίπτωση ο Πολωνοαμερικανος  Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκυ, που υπήρξε η πιο εμβληματική προσωπικότητα αυτής της διαδικασίας. Οι ιδέες συντριβής της μετασοβιετικής Ρωσιας και  τριχοτόμησής της σε ξεχωριστά κράτη είχαν πρωτοακουστει μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.  Έτσι  διαμορφώθηκε ένας σκληρός ρωσοφοβικος πυρήνας κυρίως στο εσωτερικό του Δημοκρατικού Κόμματος που επηρέασε τις αντιλήψεις περί της εξωτερικής πολιτικής στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ...

Στο πλαίσιο αυτής της ρεβανσιστικης αντίληψης δεν είχαν το παραμικρό πρόβλημα να συνεργαστούν με ακροδεξιές δυνάμεις που προέρχονταν από την αρνητική κληρονομιά της ουκρανικής ιστορίας .

Από την άλλη , η πολιτική ζωή της Ρωσίας χαρακτηρίστηκε από την αυταρχικοποίηση που έφερε η διακυβέρνηση Πούτιν, την εξόντωση κάθε αντιπολιτευτικής φωνής και τη βαθμιαία επικράτηση μιας μεγαλορωσικής εθνικιστικής ιδεολογίας που ονειρευόταν την παλινόρθωση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας .

Έτσι τα  κληρονομημένα προβλήματα από τη σοβιετική εποχή, έλαβαν μια νέα δυναμική συνδεόμενα με γεωπολιτικές συγκρούσεις και νέες ιδεολογικές κατασταλάξεις.

.......

ΠΗΓΗ: Βλάση Αγτζίδη από fb

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

“Να τελειώνουμε με τους Έλληνες” – Πως φτάσαμε στην Γενοκτονία των Ποντίων

Αγτζίδης Βλάσης

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, η γραμμή του 1911 εκφράστηκε με τη δημιουργία συγκεκριμένων θεσμών, όπως το Γραφείο Εγκατάστασης Φυλών και Μεταναστών. Ο Taner Aksam γράφει: «Υπάρχουν αποδείξεις ότι ο Ζιγιά Γκιοκάλπ (σ.σ. πατέρας του παντουρκισμού) συνέταξε ειδικές μελέτες για τις μειονότητες της αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένων και των Αρμενίων. Αυτές ήταν μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου να συγκεντρωθεί λεπτομερής γνώση για την εθνικοθρησκευτική δομή της Ανατολίας. Ένα ειδικό τμήμα, το Γραφείο Εγκατάστασης Φυλών και Μεταναστών, το οποίο συστάθηκε το 1913, ασχολούνταν ειδικά με ζητήματα διασκορπισμού και επανεγκατάστασης πληθυσμών».

Υπάρχουν καταγγελίες ότι από το 1913 ξεκίνησαν οι μαζικές εκτοπίσεις από την περιοχή των Δαρδανελίων. Ο John Williams γράφει ότι μια αποστολή ανέφερε ότι στις 7 του Ιουλίου του 1913 τα οθωμανικά στρατεύματα συνέλαβαν τους Έλληνες της Καλλίπολης με βίαιο τρόπο και ότι «καταστράφηκαν, λεηλατήθηκαν και κάηκαν όλα τα ελληνικά χωριά κοντά στην Καλλίπολη».

Για την υλοποίηση των σχεδιασμών είχε δημιουργηθεί μια παρακρατική οργάνωση με την επονομασία Ειδική Επιτροπή (Teskilat i Mahsusa), για να φέρει εις πέρας τις εκτοπίσεις. Η δράση της επιτροπής θα ξεκινήσει τη δράση της με τους Έλληνες της Ιωνίας. Ο Taner Aksam γράφει: «Η δράση της εναντίον του “εσωτερικού εχθρού” είχε αρχίσει πριν από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εκτόπιση του ελληνικού πληθυσμού του Αιγαίου, μέσω τρομοκρατίας και απαλλοτρίωσης των ιδιοκτησιών του, είχε πραγματοποιηθεί ως μέρος του σχεδίου για την ομογενοποίηση της Ανατολίας».

Εκκαθάριση του “εσωτερικού εχθρού”

Με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε η «εκκαθάριση θυλάκων μη τουρκικών πληθυσμών που είχαν συγκεντρωθεί σε στρατηγικά σημεία» (Celal Bayar, “Ben Yazdim”). Το σχέδιο είχε την απόλυτη υποστήριξη των Γερμανών συμμάχων των Νεότουρκων και κάποια σημεία του υλοποιήθηκαν από κοινού. O Taner Aksam αναφέρει: «Συντάχθηκαν λεπτομερή σχέδια για τον εκτουρκισμό της Ανατολίας μέσω της εκκαθάρισης των χριστιανικών πληθυσμών. Τα ίδια μέτρα εφαρμόστηκαν στην περιοχή του Αιγαίου από την άνοιξη του 1914.

Όλη η δημοσίευση...“Να τελειώνουμε με τους Έλληνες” – Πως φτάσαμε στην Γενοκτονία των Ποντίων: 

Η Γενοκτονία των Αρμενίων στο φως της ιστορικής έρευνας

 

Αγτζίδης Βλάσης

"...Το Αρμενικό Ζήτημα και η Γενοκτονία των Αρμενίων, σε αντίθεση με το Ελληνικό Ζήτημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη γενοκτονία των ελληνικών πληθυσμών, έχει διερευνηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό από ιστοριογραφικής άποψης. Σε διεθνές επίπεδο το ιστορικό γεγονός ήταν γνωστό από τα χρόνια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, τόσο με την έκδοση του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών που είχε επιμεληθεί ο Άρνολντ Τόιμπι, όσο κι από τις εκθέσεις του Γερμανού ιεραπόστολου Γιοχάννες Λέπσιους.

Όμως, η μεγάλη ιστοριογραφική παραγωγή θα αρχίσει μετά το 1970 και θα οφείλεται στην ενεργοποίηση των Αρμένιων της διασποράς. Η ανάδειξη του θέματος στην Ελλάδα θα ξεκινήσει από τις αρμενικές οργανώσεις με τη συμβολή Αρμένιων μελετητών, όπως ο Αγαμπατιάν Οχανές-Σαρκίς, ο Ιωσήφ Κασεσιάν κ.ά. Ως πρώτη σχετική έκδοση μπορεί να θεωρηθεί το βιβλίο “Τα απομνημονεύματα του Ναϊμ Μπέη”, που εξέδωσε το 1965 μια αρμενική οργάνωση.

Το 1967 εκδόθηκε μια πραγματική ιστορία του Λεόν Ζαβόν Σουρμελιάν. Το 1972 θα εκδοθεί το κλασικό βιβλίο “Η Σμύρνη στις φλόγες” της Αμερικανο-Αρμένιας ιστορικού Μάρτζορι Χαουζπιάν και έκτοτε θα γνωρίσει απανωτές εκδόσεις. Τρία χρόνια αργότερα εκδόθηκε το “Αρμενία 1915: Μια υποδειγματική γενοκτονία” του Ζαν-Μαρί Καρζού. Τη δεκαετία του 1980 το ελληνικό κοινό θα έρθει σε επαφή με περισσότερα έργα για τους Αρμένιους και ειδικότερα για τη Γενοκτονία των Αρμενίων.

Ενδεικτικά αναφέρονται κάποια από αυτά, όπως τα κείμενα της Ανζέλ Κουρτιάν (1980), ένα πρώτο κείμενο για τη Γενοκτονία των Αρμενίων από κοινωνιολογικής σκοπιάς του Βαχάκν Νταντριάν (1982), το έργο του μεγάλου Αρμένιου ιστορικού Ρίτσαρντ Χοβανεσιάν (1984) και τα απομνημονεύματα του Χένρι Μοργκεντάου (1989). Σημαντικό υπήρξε το βιβλίο του Μίλτου Παγτζιλόγλου (1988) που αναφερόταν από κοινού στη Γενοκτονία Ελλήνων και Αρμενίων. Την ίδια χρονιά εκδόθηκε και το βιβλίο του Αγαμπατιάν Οχανές-Σαρκίς για το Αρμενικό Ζήτημα..."

Όλη η δημοσίευση:Η Γενοκτονία των Αρμενίων στο φως της ιστορικής έρευνας

Πώς φτάσαμε στην Γενοκτονία των Αρμενίων – 107 χρόνια μετά

Αγτζίδης Βλάσης

"...Η αρμενική αφύπνιση υπήρξε απόρροια του διαφωτισμού και των νέων ιδεών που ήρθαν από τη Δύση. Παράλληλα, επηρέασε τους Αρμένιους το γεγονός της απόκτησης της εθνικής ελευθερίας από τα χριστιανικά έθνη της Βαλκανικής. Καθώς και η εντεινόμενη ρωσο-οθωμανική σύγκρουση η οποία έφερε τα ρωσικά στρατεύματα στην περιοχή του Καυκάσου, καλλιεργώντας αισθήματα προσμονής για απελευθέρωση από το “ξανθό γένος”. Στο τέλος του 19ου αιώνα οι Αρμένιοι διεκδίκησαν την εθνική τους απελευθέρωση, με μια σειρά δυναμικών κινητοποιήσεων που έφταναν έως και την εξέγερση.

Η εξέλιξη του Αρμενικού Ζητήματος υπήρξε σε μεγάλο βαθμό απόρροια των πράξεων των μεγάλων δυνάμεων, οι οποίες διαγκωνίζονταν για την απόκτηση καλύτερης θέσης για την μεταοθωμανική εποχή. Ήδη οι οθωμανικές μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ είχαν αλλάξει το κλίμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το πρώτο οθωμανικό Σύνταγμα του 1876 κωδικοποίησε όλες αυτές τις αλλαγές. Όμως η αλλαγή που έγινε αντιληπτή στα μεγάλα αστικά κέντρα, δεν άγγιξε την περιφέρεια.

Από την Κρήτη έως και την Αρμενία συνεχίστηκε η ίδια αυταρχική συμπεριφορά των τοπικών αρχών που αρνούνταν να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις. Αφενός τα ιδιοτελή συμφέροντα των κατά περιοχές μουσουλμανικών ελίτ, αφετέρου η ισλαμική υπεροψία προς τους “άπιστους” είχαν οδηγήσει στη διατήρηση του απαρχαιωμένου καθεστώτος των διακρίσεων. Το καθεστώς τρόμου, συλλήψεων, άδικης φορολογίας που διατηρήθηκε στην οθωμανική περιφέρεια, οδήγησε σε αντίδραση τους πληθυσμούς που υπόκειντο στην κακομεταχείριση.

Αυτή η κατάσταση είχε οδηγήσει στη συμπερίληψη του Αρμενικού Ζητήματος στην αντίληψη των μεγάλων δυνάμεων. Έτσι πρώτα, εισήχθη πρόνοια υπέρ των Αρμενίων με το άρθρο 16 της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου και στη συνέχεια με το άρθρο 61 της Συνθήκης του Βερολίνου, η οποία αντικατάστησε αυτή του Αγίου Στεφάνου. Οι μεγάλες δυνάμεις επιχείρησαν να εξασφαλίσουν την ισονομία και την υλοποίηση των ήδη ψηφισμένων μεταρρυθμίσεων. Μόνο που η πρόθεση των μεγάλων δυνάμεων παρέμεινε στα λόγια..."

Όλο το άρθρο: Πώς φτάσαμε στην Γενοκτονία των Αρμενίων – 107 χρόνια μετά

«Να κηρυχθεί το 2022 επετειακό έτος για τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή«

Του Βλάση Αγτζίδη

Μια συνέντευξη στη «Μακεδονία»

Μια σειρά ερωτημάτων μου έθεσε ο καλός Θεσσαλονικιός δημοσιογράφος Νίκος Ασλανίδης, που τελικά πήραν τη μορφή συνέντευξης η οποία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία» στις 9 Ιανουαρίου 2022.

Ο τίτλος που επιλέχθηκε ήταν ο εξής: 

Η εισαγωγή του Νίκου Ασλανίδη ήταν η εξής:
Το 2022 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη μεγαλύτερη εθνική συμφορά που έζησε ο ελληνισμός στη νεότερη ιστορία του: τη Μικρασιατική Καταστροφή. Πως φτάσαμε όμως από το θρίαμβο της μικρασιατικής εκστρατείας σε αυτή την καταστροφή; Γιατί τελικά μας εγκατέλειψαν οι σύμμαχοί μας; Έναν αιώνα μετά, ο διδάκτορας του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής σχολής του ΑΠΘ Βλάσης Αγτζίδης, μιλάει στη «Μακεδονία» και τονίζει ότι το 2022 έπρεπε να κηρυχθεί ως επετειακό έτος έτσι ώστε η χρονιά αυτή να γίνει μια τεράστια γιορτή γνώσης και στοχασμού για τον ελληνισμό της καθ’ ημάς Ανατολής…

Στη συνέχεια, η συνέντευξη, όπως ακριβώς δημοσιεύτηκε:

Αρχικά πείτε μου  από που κατάγεται η οικογένειά σας;

Ανήκω στην τρίτη προσφυγική γενιά. Δηλαδή οι παππούδες μου ήρθαν ως πρόσφυγες στα Βαλκάνια μέσα από ιδιαίτερες και εν πολλοίς μυθιστορηματικές πορείες.  

Οι γονείς του πατέρα μου είναι Πόντιοι.

Ο παππούς Καρσλής και η γιαγιά από την Άνω Ταρσό της Χερροίαννας της περιοχής της Αργυρούπολης. Ο Πόντιος παππούς, που φέρω το όνομά του, γνώρισε τις πολεμικές συγκρούσεις στο Μέτωπο του Καυκάσου μεταξύ Ρώσων και Νεότουρκων από το 1914. Πλάι στο ελληνικό χωριό τους, το Αμιρχάν, συνέβη η τρομερή ήττα των Νεοτουρκικών στρατευμάτων που επιχείρησαν να διαβούν τον ορεινό Καύκασο ώστε να βρεθούν στο Νότο των Ρώσων και τελικά ηττήθηκαν από το φοβερό ψύχος. Από εκεί ξεκίνησε η στρατιωτική κατάρρευση των Νεότουρκων που λίγα χρόνια μετά θα οδηγήσει στην κατάληψη του μισού Πόντου από τους Ρώσους (1916-1918).Γνώρισε την κατάσταση μετά την δημοκρατική επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 και συναντήθηκε, όπως και οι υπόλοιποι Καρσλήδες, με τα προοδευτικά ρεύματα σκέψης που σάρωναν την επαναστατημένη Ρωσία. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και τη φιλογερμανική στροφή του Λένιν και λόγω της συνθήκης του Μπρεστ Λιτόφσκ (Φεβρουάριος -Μάρτιος 1918), έγινε πρόσφυγας μαζί με όλη την ελληνική κοινότητα του νότιου Καυκάσου. Για τέσσερα χρόνια περιπλανήθηκαν  στην υπό εμφύλιο πόλεμο Ρωσία και τελικά ήρθαν στην Ελλάδα το 1922 μέσω Νοβοροσίσκ. Πέρασαν από τα Λοιμοκαθαρτήρια της «μητέρας-πατρίδας» (Μακρονήσι ή Άγιος Γεώργιος Πειραιά, οι γνώμες διίστανται) και τελικά -μετά από ένα άτυχο πέρασμα στο αφιλόξενο Αγρίνιο- εγκαταστάθηκαν στο Κιλκίς.

Τα Rafale , η ΛΜΑΤ και ο αταβιστικός πασιφισμός

Του Βλάση Αγτζίδη

Ένα κείμενό μου με αφορμή την έλευση των Rafale και τις διαμαρτυρίες που ακούστηκαν

Όποιος θυμάται τις προκηρύξεις της αλήστου μνήμης 17Νοέμβρη, θα θυμάται την εμβληματική βραχυγραφία ΛΜΑΤ, ήτοι Λούμπεν Μεγαλοαστική Τάξη, με την οποία περιέγραφε με ακρίβεια το έλλειμα μιας καίριας κοινωνικής ομάδας στην δομή της χώρας. Σαφέστατα η απουσία μιας σοβαρής αστικής τάξης από τη στιγμή που γεννήθηκε το νεαρό ελληνικό κράτος στις καθυστερημένες παρυφές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οδήγησε σε όλες τις κοινωνικές δυσπλασίες που επιβιώνουν έως σήμερα, και κυρίως στη διαμόρφωση ενός συστήματος εξουσίας που βασίζεται στη νομή του κράτους. Ίσως η μοναδική φορά που επιχειρήθηκε η αναίρεση αυτής της αντίφασης ήταν όταν μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου επιχειρήθηκε η ενσωμάτωση των ακμαίων ελληνικών αστικών περιοχών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οποία έτσι κι αλλιώς αποχωρούσε από την Ιστορία. Αλλά και τότε, τα στέρεα δομημένα συμφέροντα των παλαιοκομματικών ελίτ της «Μικράς πλην Εντίμου Ελλάδος», οδήγησαν μεθοδικά στη Μικρασιατική Καταστροφή και στη μετατροπή των δραστήριων Μικρασιατών, Ποντίων και Ανατολικοθρακών (όσων επέζησαν βέβαια από μια διαδικασία Γενοκτονίας που άρχισε το 1914) σε ανεπιθύμητους «τουρκόσπορους».

Οι απόψεις της Νεοτουρκικής ομάδας που εμπνεύστηκε, οργάνωσε και πραγματοποίησε τις Γενοκτονίες των μη μουσουλμανικών λαών την περίοδο 1914-1918, έχουν επανέλθει στο προσκήνιο και καθορίζουν την πολιτική της κυβέρνησης Ερντογάν-Μπαχτσελί

Εάν λοιπόν υπήρχε μια σοβαρή ελληνική αστική τάξη που είχε συνδέσει τα συμφέροντά της με της ευημερία του τόπου, θα ήταν διαφορετική η διαχείριση της μοίρας του καθ’ όλον τον 20^ο αιώνα. Έτσι, τη στιγμή που εμφανίζεται στα ανατολικά μια επιθετική δύναμη που διεκδικεί τμήματα του εθνικού εδάφους, θα είχε ήδη δημιουργήσει μια τέτοια οικονομία και μια τέτοια αμυντική βιομηχανία που θα μπορούσε να ισοσταθμίσει το έλλειμα και να καλύψει με την τεχνολογική ανάπτυξη την απειλή.

Όμως η έλλειψη μιας τέτοιας ανάπτυξης και η υπαρκτή απειλή, οδήγησαν σε μια προσπάθεια εξοπλισμού μέσα από αγορές τύπου Rafale, Belharra κλπ, κάτι που διαρκώς κάνει η Ελλάς, ειδικά μετά την κατάληψη του βόρειου τμήματος της Κύπρου από τον τουρκικό στρατό. Ειδάλλως θα έπρεπε να έχει υπάρξει μια πλήρης παραίτηση και μια συνειδητή δορυφοροποίηση της Ελλάδας και της Κύπρου στην Τουρκία, της οποίας την πολιτική διαμορφώνει μια επιθετική και θρησκόληπτη Ακροδεξιά.

Υπάρχει άλλη λύση;

«Το ιστορικό πλαίσιο της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Αίτια και αιτιατά» - Κώστας Χατζηαντωνίου

Την Παρασκευή 21-1-2022, 7.00-8.30 μ.μ. ο ιστορικός και πεζογράφος, Κώστας Χατζηαντωνίου εγκαινιάζει τον κύκλο παρουσιάσεων για τον ελληνισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με αφορμή την επέτειο των 100 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Η διάλεξη θα δοθεί στο χώρο του Ελεύθερου Πανεπιστημίου Δήμου Κηφισιάς: Έπαυλη Δροσίνη, Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού…..

—————————————————-

Η διάλεξη:

Είναι εντυπωσιακή η υποβάθμιση από το ελλαδικό πολιτικό σύστημα μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου, που καθόρισε τις γεωπολιτικές ισορροπίες σε όλη την Εγγύς Ανατολή, σημαδεύτηκε από φρικτές Γενοκτονίες και κληρονόμησε στις μέρες τις εντάσεις με τη σύγχρονη Τουρκία η οποία γεννήθηκε στις στάχτες της Σμύρνης.

Αντιδρώντας στην αλλοτρίωση, το Σεμινάριο Σύγχρονης Ιστορίας αφιερώνει τις διαλέξεις σε όλο το επετειακό έτος στα ζητήματα αυτά.

Περίληψη της εισήγησης:

«Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος, με την Ελλάδα στο στρατόπεδο των νικητών, χάρη στην επιμονή του Ελευθερίου Βενιζέλου και το κίνημα της Εθνικής Αμύνης, φαινόταν να δίνει μια μοναδική ιστορική ευκαιρία να πραγματοποιηθεί το σύνολο σχεδόν των εθνικών διεκδικήσεων. Ο μικρασιατικός ελληνισμός που γνώριζε ήδη από το 1914 (όταν η Ελλάδα ήταν ακόμη ουδέτερη) την πολιτική γενοκτονίας των νεοτούρκων μπορούσε να ελπίζει.

Κι όμως. Μέσα σε τρία χρόνια, τον θρίαμβο διαδέχθηκε η Καταστροφή. Μια Καταστροφή στην οποία οδήγησαν γεγονότα καθόλου αναπότρεπτα. Τα γεγονότα αυτά συσκοτίζονται σκόπιμα, διότι η περίοδος 1914-1922 είναι κλειδί για την κατανόηση της σύγχρονης ιστορίας μας αλλά και για την φύση των ελλαδικών ελίτ. Η επαναστατική στρατηγική του Κεμάλ απέκτησε την υπεροχή μόνον απέναντι στη μετανοεμβριανή ελλαδική ηγεσία.

Για τούτο και η μεταπολίτευση του 1920 είναι η βασική αιτία της Καταστροφής διότι είχε ολέθριες συνέπειες:

α) Κατάρρευση της διεθνούς θέσης της χώρας. Η Ελλάδα ανέλαβε τον μικρασιατικό αγώνα ως εντολοδόχος της Αντάντ, στο πλαίσιο των αποφάσεων ενός συνεδρίου ειρήνης μετά τον πόλεμο εναντίον και της Τουρκίας. Η ανάδειξη στην Αθήνα κυβέρνησης από τις δυνάμεις που αντετίθεντο στην είσοδο στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ και η επιστροφή του Κωνσταντίνου (που στη Γαλλία ήταν μισητός όσο και ο Κάιζερ) έδιναν πρόσχημα στις δυνάμεις της Αντάντ να αποδεσμευτούν από τις υποχρεώσεις τους προς μια σύμμαχο αλλά και από τη συνέχιση μιας αντιτουρκικής πολιτικής στο όνομα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.