Συμπληρώθηκαν φέτος σαράντα χρόνια από τον θάνατο του Βασίλη Τσιτσάνη και το παρόν κείμενο έρχεται να τονώσει, με έναν ακόμα τρόπο, τη μνήμη του μεγάλου αυτού Έλληνα δημιουργού, ο οποίος με τα τραγούδια του έκανε πολλές καρδιές να συγκινηθούν και έτσι να “θεραπευτούν”. Αυτό, το λέει στο τραγούδι του «Κι αν πάθεις και καμιά ζημιά» (1950): «Απόψε με τον πόνο μου, καρδούλες θα ματώσω».
Έτσι, θα σας παρουσιάσω, σήμερα, μία συνοπτική αποτίμηση των τριών χαρακτηριστικών περιόδων της δημιουργίας του. Το «βασικό» έργο του Τσιτσάνη, το οποίο τον τοποθετεί στην κορυφή των Ελλήνων λαϊκών δημιουργών μαζί με τον άλλο “μεγιστάνα” τον Μάρκο Βαμβακάρη, το αποτελούν γύρω στα 350 τραγούδια, ηχογραφημένα σε δίσκους γραμμοφώνου, 78 στροφών, από το 1936 ως το 1955. Τα τραγούδια αυτά χωρίζονται σε τρεις χρονικές περιόδους: 101 “προπολεμικά”, 30 “κατοχικά” και 220 “μεταπολεμικά”. Από τα 101 “προπολεμικά”, κάποια τα συνέθεσε ο Τσιτσάνης στα Τρίκαλα (1933-1936), κάποια στην Αθήνα (1936-1938) και τα περισσότερα στη Θεσσαλονίκη όταν βρέθηκε εκεί φαντάρος (1938-1940). Αυτά τα ηχογράφησε μεταξύ 1936 και 1940.
Όλα τα “προπολεμικά” του Τσιτσάνη τα έχει συγκεντρώσει σε μία πενταπλή κασετίνα ο συλλέκτης και ερευνητής Charles Howard (JSP Records, JSP77111). Για να ηχογραφεί ο Τσιτσάνης, κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας, κατέβαινε στην Αθήνα με άδειες τις οποίες συχνά παραβίαζε με αποτέλεσμα τιμωρίες, ακόμα και πειθαρχείο. Έτσι κάποια φορά το 1938, συνέθεσε στο πειθαρχείο την περίφημη “Αρχόντισσα”, με αφορμή κάποιο προσωπικό του “μεράκι”. (Ντοκουμέντο το βίντεο)
