Το κείμενο αυτό περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Lewis Mumford Ο μύθος της μηχανής Τόμος 1 (Εκδ. Νησίδες), στο δεύτερο κεφάλαιο Τεχνική και ανάπτυξη του ανθρώπου.
Πέτρες, κόκαλα και εγκέφαλοι
του Λούις Μάμφορντ
Η παραπλανητική άποψη ότι ο άνθρωπος είναι πρωτίστως ζώο που κατασκευάζει εργαλεία και οφείλει την υπέρμετρη νοητική του ανάπτυξη σε μεγάλο βαθμό στη μακρά του μαθητεία στην κατασκευή εργαλείων, δεν θα παραμεριστεί εύκολα. Όπως άλλες εύλογες καυχησιές, ξεφεύγει από την ορθολογική κριτική, ιδίως αφού κολακεύει τη ματαιοδοξία του νεωτερικού σιδερόφρακτου φαντάσματος, του «Τεχνολογικού ανθρώπου». Κατά την περασμένη πεντηκονταετία, η βραχεία εποχή μας έχει περιγραφεί ως Εποχή της Μηχανής, Εποχή της Ισχύος, Εποχή του Χάλυβα, Εποχή του Μπετόν, Εποχή του Αέρα, Ηλεκτρονική Εποχή, Πυρηνική Εποχή, Πυραυλική Εποχή, Εποχή του Κομπιούτερ, Εποχή του Διαστήματος, Εποχή του Αυτοματισμού. Δύσκολα θα μαντεύαμε από τέτοιους χαρακτηρισμούς ότι αυτοί οι πρόσφατοι τεχνολογικοί θρίαμβοι αποτελούν μόνον ένα κομμάτι του τεράστιου αριθμού υψηλά διαφοροποιημένων συνιστωσών που εισέρχονται στη σημερινή τεχνολογία, και μόνον ένα απειροελάχιστο μέρος της όλης κληρονομιάς της ανθρώπινης κουλτούρας. Αν εξαλειφόταν μόνο μία φάση του μακρινού ανθρώπινου παρελθόντος μας οι σωρευτικές εφευρέσεις του παλαιολιθικού ανθρώπου, αρχής γενομένης από τη γλώσσα, όλα αυτά τα νέα επιτεύγματα θα ήταν χωρίς αξία. Αυτά για την κουλτούρα μας, που καυχιόμαστε ότι δημιουργήθηκε μέσα σε μια γενιά.
Ο διευρυμένος έλεγχος που ασκούμε σε εξωανθρώπινη ενέργεια, που σημαδεύει την πρόσφατη περίοδο, μαζί με την πλήρη ανασυγκρότηση του ανθρώπινου περιβάλλοντος, που άρχισε πριν πέντε χιλιάδες χρόνια, είναι, και τα δύο, σχετικώς ήσσονα συμβάντα στην παμπάλαια μεταμόρφωση του ανθρώπου. Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο υπερτιμούμε τη σημασία των εργαλείων και των μηχανών είναι ότι οι πιο σημαντικές πρώιμες εφευρέσεις του ανθρώπου, στην τελετουργία, την κοινωνική οργάνωση, τα ήθη και τη γλώσσα, δεν άφησαν υλικά υπολείμματα ενώ τα πέτρινα εργαλεία μπορούν να συνδεθούν με τα αναγνωρίσιμα κόκαλα ανθρωποειδών για τουλάχιστον πεντακόσιες χιλιάδες χρόνια.
