ΒΕΒΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΤΗΣ ΙΟΥΛΙΑΣ ΜΠΙΜΠΑ

Ιουλία Μπίμπα. Μια κοπέλα λεπτή, με τα μαλλιά τραβηγμένα κότσο, μοναχική, λιγομίλητη. Γεννημένη στη Σάμο. Παντρεμένη. Δασκάλα στο κατηχητικό σχολείο του Αγίου Νικολάου στο Κουκάκι. Οργανωμένη στην αντιστασιακή οργάνωση ΠΕΑΝ συμμετείχε στο πρώτο μεγάλο σαμποτάζ σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η «ΔΑΣΚΑΛΙΤΣΑ»

Πρωί Κυριακής 20 Σεπτεμβρίου 1942.

Μια νέα γυναίκα βγαίνει από το σπίτι της στο Κουκάκι κρατώντας μια πάνινη τσάντα.

Παίρνει το τραμ και πηγαίνει στην Ομόνοια.

Από εκεί κατευθύνεται περπατώντας στην Πατησίων.

Εκεί την περιμένουν δύο άντρες.

Τα ονόματά τους είναι Αντώνης Μυτιληναίος και Σπύρος Γαλάνης.

Τους δίνει την τσάντα και φεύγει.

Λίγα λεπτά αργότερα μια φοβερή έκρηξη ισοπεδώνει το τριώροφο κτήριο όπου βρίσκονταν τσ γραφεία της Εθνικής Σοσιαλιστικής Πατριωτικής Οργάνωσης, της ναζιστικής ΕΣΠΟ - που από τα αρχικά της μόνο το Ο ήταν αληθινό.

Η ΕΣΠΟ που αποτελούνταν από «έλληνες» προδότες σχεδίαζε την αποστολή «ελληνικής» ταξιαρχίας για να πολεμήσει στο πλευρό των ναζί στο Ανατολικό μέτωπο κι εκείνο το πρωινό της Κυριακής τα γραφεία της ήταν γεμάτα προδότες.

Κάτω από τα ερείπια του κτηρίου ετάφησαν 29 μέλη της ΕΣΠΟ ανάμεσά τους και ο αρχηγός τους Στεροδήμος, 43 Γερμανοί αξιωματικοί και στρατιώτες αφού στον 3ο όροφο εστεγάζοντο υπηρεσίες της Λουφτβάφε. Τραυματίστηκαν επίσης πέντε Γερμανοί στρατιωτικοί και 27 μέλη της ΕΣΠΟ.

Είναι το πρώτο μεγάλο σαμποτάζ σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Το έχει οργανώσει και εκτελέσει ο Ουλαμός Καταστροφών της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιζομένων Νέων.

Της ΠΕΑΝ που είχε ως πολιτικό καθοδηγητή τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο και ως αρχηγό τον Αξιωματικό της Αεροπορίας Κώστα Περρίκο.

Ανάμεσα στα μέλη της ΠΕΑΝ, βρισκόταν και μια 32χρονη δασκάλα με καταγωγή από τη Σάμο.

Η Ιουλία Ελευθερόγλου ζούσε στην περιοχή του Αγίου Νικολάου στο Κουκάκι με τον σύζυγό της, τον Κώστα Μπίμπα, ο οποίος ήταν τυφλός.

Ζούσαν φτωχικά, η Ιουλία εργαζόταν ως καθαρίστρια.

Είχε τελειώσει μόνο το Δημοτικό, αλλά επειδή δίδασκε στο Κατηχητικό του Αγίου Νικολάου, στη γειτονιά την αποκαλούσαν  «η δασκαλίτσα».

Μυήθηκε στην ΠΕΑΝ τον Μάρτιο του 1942 και από την αρχή ξεχώρισε  για το θάρρος της. 

Γι αυτό ο Περρίκος την ενέταξε στον Ουλαμό Καταστροφών.

Χαράλαμπος Κατσιμήτρος: Η ΤΡΑΓΙΚΗ εξέλιξη ενός δαφνοστεφή ΗΡΩΑ

Η περίπτωση του Στρατηγού Χαράλαμπου Κατσιμήτρου. Από ΉΡΩΑΣ στα βουνά της Αλβανίας, συνεργάτης των Γερμανών στην κατοχή. Αποκαταστάθηκε πλήρως μετά τον εμφύλιο.

του Χρήστου Καπούτση

Ο Χαράλαμπος Γ. Κατσιμήτρος, Έλληνας στρατηγός του στρατού ξηράς που διακρίθηκε στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940, γεννήθηκε την 1η Ιανουαρίου 1886 στο χωριό Κλειτσός, όπου παλαιότερα υπήρχε και οικισμός με το όνομα «Κατσιμητραίικα», του νομού Ευρυτανίας.  Ο Στρατηγός Χ. Κατσιμήτρος ήταν ένας από τους βασικούς συντελεστές της νίκης του Στρατού σε βάρος των Ιταλών στα Βουνά της Αλβανίας στο επος του 1940-1.

Στις 9 Φεβρουαρίου 1938 ανέλαβε διοικητής της 8ης Μεραρχίας Πεζικού στην περιοχή της Ηπείρου με έδρα τα Ιωάννινα, η οποία αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από Ηπειρώτες, με το σκεπτικό ότι αν χρειαζόταν  θα αγωνίζονταν κυριολεκτικά «υπέρ βωµών και εστιών». Εκεί εργάστηκε μεθοδικά και ολοκλήρωσε τη γραμμή άμυνας, ώστε να αντιμετωπίσει πιθανή επίθεση της Ιταλίας, που κατείχε την Αλβανία.

Το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου 1940, ο διοικητής της Μεραρχίας Ηπείρου Χαρ. Κατσιμήτρος έδωσε τηλεφωνικώς τις τελευταίες οδηγίες στους διοικητές των μονάδων και ιδίως των τμημάτων της μεθορίου να επαγρυπνούν για το ενδεχόμενο ιταλικών κινήσεων. Είναι περίπου η ώρα 3 μετά τα μεσάνυχτα  της 28ης Οκτωβρίου, όταν  ο εν Αθήναις πρέσβυς της Ιταλίας Γκράτσι έδωσε  προς τον πρόεδρο της κυβερνήσεως Ιωάννη Μεταξά τελεσιγραφικήν διακοίνωση, που ισοδυναμούσε με την κήρυξη Πολέμου.  Ό αρχηγός του Γεν. Επιτελείου Στρατηγός Αλ. Παπάγος, « διατάσσει όπως 8η  Μεραρχία Ηπείρου  αποκρούσει διά των όπλων την εισβολή των Ιταλικών Στρατευμάτων, συμμορφουμένη προς τις  διαταγές, για  την εκτέλεση της αποστολής της.»  Ο στρατηγός Χ. Κατσιμήτρος απάντησε: « η Μεραρχία θα εκτέλεση το καθήκον της προς την πατρίδα, όπως επιβάλλει η εθνική τιμή και καθ' όν τρόπον αυτή γνωρίζει»! Με δική του  πρωτοβουλία, μόνος, χωρίς καμιά βοήθεια από το ΓΕΣ και χωρίς κανείς στην Αθήνα να πιστεύει,  ούτε στιγμή στον αγώνα του, στάθηκε ΟΡΘΙΟΣ στην πρώτη γραμμή, πολέμησε και νίκησε, με ισάξιο συμπαραστάτη του τον Συνταγματάρχη K. Δαβάκη και το ηρωικό απόσπασμά του! (Ο Κ.Δαβάκης που είχε αποστρατευτεί για λόγους υγείας, ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού και στη συνέχεια του Αποσπάσματος Πίνδου. Αν και άρρωστος παρέμεινε στα σύνορα και το απόσπασμά  του    είχε την τιμή της Πρώτης  στρατιωτικής  νίκης επί των ΙΤΑΛΩΝ. Ήταν στενός συνεργάτης του Χ. Κατσιμήτρου και έδρασε κάτω από τις διαταγές του.)  

Τις  πρώτες ημέρες του πολέμου, ο Υποστράτηγος Χ. Κατσιμήτρος, ως διοικητής της 8ης Μεραρχίας εξουδετέρωσε την επίθεση και διέταξε σθεναρή άμυνα στον τομέα Ελαίας-Καλαμά. Όμως, λίγες μέρες αργότερα, ο Αρχιστράτηγος Αλ. Παπάγος με την σύμφωνη γνώμη του Πρωθυπουργού Ι. Μεταξά και του Βασιλιά, τον διέταξε να εγκαταλείψει τη θέση άμυνας στην ελληνοαλβανική μεθόριο και  να υποχωρήσει σταδιακά προς το νότο έως την κοιλάδα του Αράχθου και κοντά στην περιοχή της Άρτας να οργανώσει την άμυνα!  Το Γενικό Στρατηγείο διέταζε ουσιαστικά τη Μεραρχία Ηπείρου, να εγκαταλείψει την ελληνοαλβανική μεθόριο και να υποχωρήσει: «τι σκοτώνεσθε επάνω στο Καλπάκι γυρίσετε πίσω από Μέτσοβο», διέταζε το Γ.Σ. ! 

ΛΕΛΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ ΗΡΩ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟY

 Γυναίκες στην Αντίσταση (Video): 

Η ζωή και δράση της Λέλας Καραγιάννη και της Ηρώς Κωνσταντοπούλου στη Μηχανή του Χρόνου, που με τη δράση και το ηρωικό τέλος τους σημάδεψαν την εθνική αντίσταση. Καμία από τις δύο δεν λύγισε στα βασανιστήρια. Και οι δύο στήθηκαν στο απόσπασμα και μάλιστα με διαφορά τριών ημερών και περίπου έναν μήνα πριν από την απελευθέρωση ►

Για περισσότερα ΚΛΙΚ στον σύνδεσμο που ακολουθεί η στην εικόνα  https://www.sophia-ntrekou.gr/2024/10/gynaikes-stin-antistasi-lela-karagianni-iro-konstantopoyloy.html

Συναντήσεις με τη μητέρα μου ΛΕΛΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ (απόσπασμα) / LELA KARAYANNIS (excerpt)

2 Μαΐου 1941: ο 17χρονος μαθητής Μάθιος Πόταγας θυσιάζεται και γίνεται σύμβολο της Εθνικής μας Αντίστασης!

Του Δρ. Αριστομένη Ι. Συγγελάκη

«Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις,  - εκεί που πάει να σκύψει 

με το σουγιά στο κόκκαλο, με το λουρί στο σβέρκο

Να τη πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει

και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου» Γιάννης Ρίτσος 

Σαν σήμερα, 2 Μαΐου 1941, ο δεκαεπτάχρονος Μάθιος Πόταγας, μαθητής της Ε’ Γυμνασίου της Βαρβακείου, γράφει ιστορία ως εμπνευστής και πρωταγωνιστής μιας από τις πρώτες πράξεις Αντίστασης στην κατεχόμενη Ευρώπη. 

Όπως σημειώνει ο Μανώλης Γλέζος, που έφερε στο φως αυτή την σπάνια ιστορία θάρρους και αυτοθυσίας, αμέσως μετά την κατάληψη της Πάτρας στις 26 Απριλίου 1941 η μεραρχία «Σωματοφυλακή SS Αδόλφος Χίτλερ» κινείται νότια με κατεύθυνση την Καλαμάτα. Λίγο έξω από τη Βυτίνα, στη γέφυρα Κουτρουμπή βρίσκει απέναντί της έναν ατρόμητο έφηβο που υψώσει το χέρι του φωνάζοντας: «Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος. Αλλά η Ελλάδα ολόκληρη ακολουθεί» . Μόλις ο διερμηνέας μετέφρασε τα λόγια του αμούστακου νέου, ο διοικητής της επίλεκτης γερμανικής μονάδας εκτέλεσε εν ψυχρώ τον ηρωικό μαθητή. Διέταξε δε τους στρατιώτες του να πολτοποιήσουν το κεφάλι του Μάθιου Πόταγα με μία μεγάλη πέτρα, γιατί, κατά τη ναζιστική ιδεολογία αυτό το τέλος πρέπει να έχουν όσοι αντιστέκονται…  

Η θυσία του Μάθιου Πόταγα δεν πήγε χαμένη. Μαζί με άλλες αντιστασιακές πράξεις άναψε τη σπίθα της Αντίστασης στις καρδιές των Ελλήνων. 

Ακολουθεί ο παλλαϊκός ξεσηκωμός της Μάχης της Κρήτης, όπου πολλοί συνομήλικοι του Μάθιου Πόταγα όπως ο Ιωάννης Μαυραντωνάκης  και άλλοι έφηβοι και νέοι, μαζί με χιλιάδες άλλους Κρητικούς, συμμετείχαν στην σθεναρή άμυνα του κρητικού λαού εναντίον των επίλεκτων αλεξιπτωτιστών και ορεινών καταδρομέων της Βέρμαχτ. Όμως, παρά την ηρωική αντίσταση του κρητικού λαού, που ξάφνιασε τον υπερόπτη εισβολέα,  η Κρήτη πέφτει και οι Γερμανοί πανηγυρίζουν για την πύρρειο νίκη τους.

Ογδόντα χρόνια από το θάνατο του μεγάλου ποιητή

Κωστής Παλαμάς: 

«Κι ο άνθρωπος ο βαριομοίρης, θα υψωθεί θριαμβευτής, σε μια γη πλατειά προφήτης, μιας πλατύτερης ψυχής»

Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογκήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!

Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ηρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ’ αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ’ τον στα χέρια
γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ’ ένα μόνο ανασασμόν: “Ο Παλαμάς !”,
ν’ αντιβογκήσει τ’ όνομά του η οικουμένη !

Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ενας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει…
κι ακέριος φλέγεται ως με τ’ άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.

Με το «εγερτήριο» αυτό σάλπισμα του ΕΑΜίτη Αγγελου Σικελιανού πάνω από τη σορό του Παλαμά, ο ελληνικός λαός αποχαιρέτησε, στις 28 Φεβρουαρίου του 1943 τον πρωτοπόρο ποιητή τού 20ού αιώνα ψάλλοντας σύσσωμος μπροστά στους κατακτητές τον Εθνικό Υμνο. 

Ηταν ο επικήδειος, που συμπύκνωσε μέσα σε λίγους στίχους τη φωνή ολόκληρης της Ελλάδας. Γιατί, πράγματι, σ’ εκείνο το φέρετρο ακουμπούσε η Ελλάδα.

Νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο. Το έβγαλαν έξω στον κόσμο κι από εκεί η λαοθάλασσα κατευθύνθηκε στην τελευταία κατοικία του ποιητή για να τον αποχαιρετήσει.

 Την προηγούμενη μέρα, χαράματα, στις 27 Φεβρουαρίου, στις 3.20 π.μ., «έσβησε» ο μέγας ποιητής, ο Κωστής Παλαμάς. Το μαντάτο απλώνεται σ’ όλη τη χώρα. Βαρύ το πένθος του αντιστεκόμενου λαού που, μετατρέπει την κηδεία του ποιητή σε παλλαϊκή, εθνική πράξη αντίστασης.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ: «Εζησα το θαύμα της Αλβανίας»

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ: «Εζησα το θαύμα της Αλβανίας»

Απόσπασμα από την συγκλονιστική συνέντευξη του Οδυσσέα Ελύτη στην εφημερίδα Πανσπουδαστική, φύλλο 41/1962, για το πως γλύτωσε το θάνατο στο μέτωπο του 40 .

Στο μέτωπο αρρώστησα από βαρύτατο τύφο. Τα νερά που πίναμε όπου βρίσκαμε, ανάμεσα στα πτώματα των μουλαριών, ήταν μολυσμένα.

Χωρίς να γνωρίζω τι έχω, χρειάστηκε να κάνω τρία μερόνυχτα με τα πόδια και με το ζώο για να βρεθώ σε βατό δρόμο και να διακομισθώ στο νοσοκομείο των Ιωαννίνων.

Έμεινα εκεί σαράντα μέρες με σαράντα πυρετό, ακίνητος, με πάγο στην κοιλιά.

Με είχαν αποφασίσει, αλλά εγώ δεν είχα αποφασίσει τον εαυτό μου (σ.σ. ο Ελύτης ήταν τότε 30 ετών).

Θυμάμαι ότι αρνήθηκα να με μεταφέρουν στον μικρό θάλαμο των μελλοθανάτων, όπως κάποιο άλλο βράδυ αρνήθηκα πεισματικά να κοινωνήσω και να εξομολογηθώ στον παπά που μου φέρανε, όταν η κρίση της αρρώστιας έφτασε στο κατακόρυφο.

Μόλις αρχίζανε οι βομβαρδισμοί, ανοίγανε το διπλανό μου παράθυρο -μη σπάσουν τα τζάμια και τιναχτούν επάνω μου- και φεύγανε όλοι στα καταφύγια.

Ετσι πέρασα όλες τις τρομερές μέρες της γερμανικής επιθέσεως (σ.σ. Απρίλιος του 1941).

Κατάμονος, σ’ έναν έρημο θάλαμο και γεμάτος πληγές από την απόλυτη ακινησία. Και την ημέρα που κρίθηκε ότι είχα γλιτώσει και άρχισε να υποχωρεί ο πυρετός, ήρθε η διαταγή να εκκενωθεί το νοσοκομείο.

Με βάλανε όπως όπως σ’ ένα φορείο, που το χώσανε σ’ ένα φορτηγό αυτοκίνητο.

Η φάλαγγα, από τα Γιάννενα ως το Αγρίνιο, πολυβολήθηκε οκτώ φορές από τα «στούκας». Οι φαντάροι τρέχανε στα χωράφια, όμως εγώ ήταν αδύνατο να σταθώ όρθιος έστω και για μια στιγμή.

Τελικά, στο Αγρίνιο, με παρατήσανε σ’ ένα πεζούλι και φύγανε. Μια καλή κοπέλα, εθελοντής νοσοκόμος, με άλλη αποστολή, με βοήθησε και μ’ έσυρε ως το υπόγειο μιας καπναποθήκης όπου σωριάστηκα κι έμεινα τρεις μέρες.

Αλλά τα υπόλοιπα δεν έχουν σημασία για τους άλλους. Σημασία έχει ότι αν «έζησα το θαύμα», σώθηκα από ένα θαύμα.

Οι γιατροί στην Αθήνα τρίβανε τα μάτια τους. Σύμφωνα με την επιστήμη, θα έπρεπε με την παραμικρή μετακίνηση να πάθω εντερορραγία και να τελειώσω.

Το εξιτήριο που πήρε ο Ελύτης από το 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών (24/4/1941) αναφέρει: Τυφοειδής πυρετός εν αποδρομή. Χρήζει κατ’ οίκον νοσηλείας επί δεκαήμερον.

«Πανσπουδαστική»: Λάβατε ποτέ καμιά τιμητική διάκριση;

Ελύτης: Τι λέτε; Ετσι εύκολα θα χαλούσε η τάξη των ελληνικών πραγμάτων; Παρασημοφορήθηκε ο αδελφός μου, που υπηρετούσε στην κεντρική Επιμελητεία Αθηνών.

Βλέπετε αυτή τη γλάστρα; Μου την έστειλε προχθές μόλις η ίδια εκείνη νοσοκόμα που σας έλεγα πριν ότι με έσωσε στην υποχώρηση. Περάσανε σχεδόν είκοσι δύο χρόνια και με θυμάται πάντα. Με τέτοια σώζεται η Τιμή ενός λαού κι όχι με τις αποφάσεις των επιτελείων.

«Πανσπουδαστική»: Προσωπικά εσείς, σαν έφεδρος ανθυπολοχαγός, τι κάνατε στον αγώνα;

Ελύτης: Τι να έκανα εγώ, ένα χαλασμένο παιδί της Αθήνας; Με κόπο ανυπολόγιστο, κατάφερα να είμαι απλώς συνεπής προς την αποστολή μου. Αλλά είδα στα πρόσωπα των στρατιωτών μου τη λάμψη, που είναι ικανός ο Ελληνισμός ν’ αναδώσει, όταν πιστεύει στο δίκιο του.

Και γνώρισα από κοντά την αψηφησιά του θανάτου, την ακατάβλητη θέληση της ζωής, που έγινε τελικά και δική μου.

[Εδώ ο ποιητής εξαίρει την παλικαριά των ανδρών της διμοιρίας του και όχι τον εαυτό του.]

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ... ΑΘΑΝΑΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ!!

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ... ΑΘΑΝΑΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ!!

Ο γερμανός συγγραφέας Έρχαρτ Κέστνερ (+1974) γράφει:

«Το 1952 πήγα για πρώτη φορά μετά το πόλεμο, στην Αθήνα. Η Γερμανική πρεσβεία, όταν άκουσε πως είχα πρόθεση να πάω στη Κρήτη, μου συνέστησε, επειδή ήταν πολύ νωρίς ακόμα και οι πληγές από τη γερμανική κατοχή ανεπούλωτες, να λέω πως είμαι Ελβετός. Αλλά εγώ τους ήξερα τους Κρήτες. Από την πρώτη στιγμή είπα πως ήμουν Γερμανός και όχι μόνο δεν κακόπαθα, αλλά ξανάζησα παντού όπου πέρασα τη θρυλική κρητική φιλοξενία. 

«Ένα σούρουπο, καθώς ο ήλιος βασίλευε, πλησίασα το γερμανικό νεκροταφείο, έρημο με μόνο σύντροφο τις τελευταίες ηλιαχτίδες. Έκανα όμως λάθος.

Υπήρχε εκεί και μια ζωντανή ψυχή, ήταν μια μαυροφορεμένη γυναίκα. Με μεγάλη μου έκπληξη την είδα ν’ ανάβει κεριά στους τάφους των Γερμανών νεκρών του πολέμου και να πηγαίνει μεθοδικά από μνήμα σε μνήμα. Την πλησίασα και τη ρώτησα.

 -Είστε από εδώ;

-Μάλιστα.

-Και τότε γιατί το κάνετε αυτό; Οι άνθρωποι αυτοί σκότωσαν Κρητικούς».

Και γράφει ο Κέστνερ:

«Η απάντηση, μόνο στην Ελλάδα θα μπορούσε να δοθεί».

Απαντά η γυναίκα:

«Παιδί μου, από τη προφορά σου φαίνεσαι ξένος και δεν θα γνωρίζεις τι συνέβη εδώ στα ’41 με ’44. Ο άντρας μου σκοτώθηκε στη μάχη της Κρήτης κι έμεινα με το μονάκριβο γιο μου. Μου τον πήραν οι Γερμανοί όμηρο στα 1943 και πέθανε σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως, στο Σαξενχάουζεν. Δεν ξέρω πού είναι θαμμένο το παιδί μου. Ξέρω όμως πως όλα τούτα ήταν τα παιδιά μιας κάποιας μάνας, σαν κι εμένα. Και ανάβω στη μνήμη τους, επειδή οι μάνες τους δεν μπορούν να ‘ρθουν εδώ κάτω. Σίγουρα μια άλλη μάνα θα ανάβει το καντήλι στη μνήμη του γιού μου».

ΥΓ. Στάλθηκε στὸ μέσσεντζερ ἀπὸ Δημήτριο Σκλαβενίτη.

ΠΗΓΗ: Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλος fb

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Ένα άγνωστο, αντιστασιακό εμβατήριο του Τσιτσάνη

Ένα τραγούδι που γράφτηκε στη Θεσσαλονίκη, στα χρόνια της Κατοχής και ηχογραφήθηκε 60 χρόνια μετά 

Του Θανάση Γιώγλου

Στα χρόνια της Κατοχής ο Βασίλης Τσιτσάνης ζούσε και δημιουργούσε στη Θεσσαλονίκη. Στην οδό Παύλου Μελά 21 διατηρούσε το θρυλικό «Ουζερί Τσιτσάνης», όπου έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα τραγούδια του, που ηχογραφήθηκαν με την επανέναρξη λειτουργίας του εργοστασίου της Columbia, το 1946.

Ένα από τα τραγούδια που γράφτηκαν στη Θεσσαλονίκη, στο οποίο αναφερθήκαμε στο παρελθόν, ήταν «Ο μπλόκος», που εμπνεύσθηκε ο συνθέτης από το φοβερό μπλόκο της Καλαμαριάς, στις 13 Αυγούστου του 1944 και δισκογραφήθηκε σαράντα τέσσερα χρόνια μετά, το 1978, στον δίσκο του Τσιτσάνη «Δώδεκα νέες λαϊκές δημιουργίες».

Περίπου δυο μήνες πριν από την αποχώρηση των κατακτητών και την απελευθέρωση της Ελλάδας, ο Βασίλης Τσιτσάνης έγραψε στη Θεσσαλονίκη ένα ακόμη τραγούδι, ένα εμβατήριο που αναφέρεται στους «χρόνους της σαπίλας», στους «στραγκαλιστές του λαού» και στα «ξερονήσια του διαβόλου Μεταξά». Η ηχογράφηση του τραγουδιού, ακόμα και μετά το τέλος του πολέμου έμοιαζε με ουτοπία, αφού η επιτροπή λογοκρισίας ήταν στα «φόρτε» της. Κι έτσι, το τραγούδι παρέμεινε στο συρτάρι του Τσιτσάνη, ο οποίος, σύμφωνα με μαρτυρίες του Κώστα Βίρβου, αλλά και του Ντίνου Χριστιανόπουλου, το έπαιζε κρυφά, με αποτέλεσμα στόμα με στόμα να γίνει γνωστό και να διαδοθεί στους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης.

Ταγματάρχης Δημήτρης Κασλάς.

Ταγματάρχης Δημήτρης Κασλάς. 

Ό ήρως Διοικητής των ελληνικών δυνάμεων στο ύψωμα 731. Για την δράση του τιμήθηκε με : Χρυσούν Αριστείο Ανδρείας, Πολεμικό Σταυρό Γ’ Τάξεως, Αργυρούν Σταυρό του Β’ Τάγματος, Μετάλλιο στρατιωτικής αξίας Δ’ Τάξεως. Αλλά επίσης και με τρία χρόνια εξορία για την συμμετοχή του στην Αντίσταση με τον ΕΛΑΣ και απόταξη από το στράτευμα.....

Τα υπόλοιπα από την ιστοσελίδα ΠΟΝΤΙΚΙ:

"Στην πλατεία Ρήγα Φεραίου της πόλης κυκλοφορούσε άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Δυο καλοντυμένοι θαμώνες του ιστορικού καφενείου «Πανελλήνιον», που απολάμβαναν τον καφέ τους, τον είδαν να περνά και δεν του έδωσαν σημασία. Μια παρέα νεαρών, όμως, σηκώθηκε από το τραπέζι της και λίγο έλειψε να πετάξει κάτω τους καφέδες και τα νερά. Έτρεξε προς τον άγνωστο άνδρα και του έκλεισε τον δρόμο.

«Παπα-Ανυπόμονος» – Ο αντάρτης καλόγερος στο πλευρό του Άρη

Ο π. Γερμανός Δημάκος (1912 – 9 Ιούνη 2004), ηγούμενος της Μονής Αγάθωνος, που βρίσκεται κοντά στην Υπάτη (ν. Φθιώτιδας) υπήρξε ένας από τους ιερείς που πήραν ενεργά μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Ζώστηκε τ’ άρματα και πολέμησε κατά των ναζί καταχτητών από τις γραμμές του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, δίπλα στον Άρη Βελουχιώτη, με το ψευδώνυμο «παπα-Ανυπόμονος».

Ο Γερμανός Δημάκος γεννήθηκε στο Αγριδάκι Γορτυνίας το 1912.  Το κοσμικό του όνομα ήταν Γεώργιος και όταν χειροτονήθηκε έλαβε το Γερμανός. Το 1940 ήταν ηγούμενος στο μοναστήρι Δαδιού – Αμφίκλειας Φθιώτιδας. Οργανώθηκε στο ΕΑΜ στο Δαδί και διορίστηκε πρόεδρος της κοινότητας, με έγκριση της οργάνωσης του ΕΑΜ.

Ο παπα-Ανυπόμονος μπροστά στο φακό του Σπύρου Μελετζή

Με τον Άρη συναντήθηκαν στο χωριό Κουκουβίστα της Γκιώνας, στις 14 του Μάη 1943. Ο αντάρτης καλόγερος εντάχτηκε στον ΕΛΑΣ, παίρνοντας το ψευδώνυμο «παπα-Ανυπόμονος» από τον ίδιο τον πρωτοκαπετάνιο. Από τότε, στάθηκε πάντα στο πλευρό του Άρη, ακολουθώντας τον στην Ήπειρο, στη Ρούμελη, στη Θεσσαλία και στην Πελοπόννησο.

Δοσίλογοι και αντίσταση στην Ελλάδα

Δοσίλογοι και αντίσταση στην Ελλάδα: Στην Κατοχή εμφανίστηκαν οι Έλληνες μιμητές του Κουίσλινγκ, οι δοσίλογοι που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς, όπως ο Γέωργιος Τσολάκογλου.

Το τελευταίο σημείωμα : Οι 199 και ο Ναπολέων Σουκατζίδης την Πρωτομαγιά του 1944

Του Θεοφάνη Μαλκίδη

Οι διακόσιοι εκτελεσθέντες Έλληνες από τους Ναζί την Πρωτομαγιά του 1944.

Ο Ναπολέων Σουκατζίδης γεννήθηκε στην Προύσα το 1909 από γονείς Ποντιακής καταγωγής. Μετά τη Γενοκτονία εγκαταστάθηκε στην περιοχή του Αρκαλοχωρίου του νομού Ηρακλείου Κρήτης. Εκεί τελείωσε την Μέση Εμπορική Σχολή και εργαζόταν ως λογιστής, ενώ γνώριζε καλά την αγγλική, ρωσική, γερμανική, γαλλική και τουρκική γλώσσα και είχε και συγγραφικό έργο. Μετά την επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά, συνελήφθη και εξορίστηκε στον Άγιο Ευστράτιο. Από εκεί μεταφέρθηκε τον Απρίλιο του 1937 στις φυλακές της Ακροναυπλίας, όπου παρέμεινε μέχρι τον Απρίλιο του 1941, όταν παραδόθηκε από το καθεστώς μαζί με εκατοντάδες άλλους πολιτικούς κρατούμενους στους Γερμανούς κατακτητές. Κατά την διάρκεια της Κατοχής ήταν κρατούμενος στις φυλακές των Τρικάλων, της Λάρισας και τον Σεπτέμβριο του 1943 στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου.

Η προσφορά της Εκκλησίας στον πόλεμο του 1940

Του Χάρη Ανδρεόπουλου *

Ο Οκτώβριος είναι ένας μήνας εθνικά φορτισμένος. Η επέτειος της 28ης αυτού του μηνός, μια από τις κορυφαίες εθνικές μας γιορτές, αποτελεί κάθε χρόνο εὐκαιρία ενισχύσεως της ιστορικής μας μνήμης καθώς μας δίνεται η δυνατότητα ν' ανατρέξουμε στη δύσκολη αλλά και ηρωϊκή εκείνη περίοδο του 1940 - 44, την περίοδο της τριπλής κατοχής της χώρας μας (ιταλικής, γερμανικής και βουλγαρικής) και στο ΄Επος που έγραψε με το αίμα και τη θυσία του ο λαός μας με την αντίστασή του στους κατακτητές.

Κατά τήν περίοδο αυτή, όπως άλλωστε και σε κάθε χρονική περίοδο αγώνων του Έθνους μας, ιστορικός υπήρξε και ο ρόλος, τον οποίο διεδραμάτισε η Εκκλησία μας και τεράστια η συμβολή της στη σωτηρία του λαού και του τόπου. Στις δύσκολες ώρες της κατοχής η Εκκλησία μας ευτύχησε να έχει στο πηδάλιό της διαδοχικά Προκαθημένους, τόν Χρύσανθο (Φιλιππίδη, 1938-1941) καί τόν Δαμασκηνό (Παπανδρέου, 1941-1949), άνδρες με πίστη, τόλμη, παρρησία καί σθένος, που ο καθένας τους προσέφερε στην Εθνική Αντίσταση υπηρεσίες μοναδικές. Η πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Πατρίδα μας ήταν αναμφισβήτητα η σθεναρή και απόλυτη άρνηση του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου να «παραδώσει» συμβολικά, ως μελος Επιτροπής, την πόλη των Αθηνών στούς Γερμανούς κατακτητές. Μετά το περήφανο «ΟΧΙ» του Ιωάννη Μεταξά στους Ιταλούς, τώρα ακούσθηκε και το άλλο «ΟΧΙ», αυτή τη φορά στους Γερμανούς. Αυτό το «ΟΧΙ», το οποίο διεκήρυξε επισήμως ο Κομοτηναίος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος, ο από Τραπεζούντος, ο οποίος ευθαρσώς αρνήθηκε να συμμετάσχει στην συμβολική παράδοση της πόλεως των Αθηνών δηλώνοντας με παρρησία ότι: «Ο επικεφαλής της Εκκλησίας δεν παραδίδει την πρωτεύουσα της πατρίδας του εις ουδένα ξένον. Ο επικεφαλής της Εκκλησίας ένα καθήκον έχει: να φροντίσει διά την απελευθέρωσιν αυτής». Ακολούθησαν οι σημαντικές αρνήσεις του να προστεί δοξολογίας στη Μητρόπολη, επί τη αφίξει των κατακτητών και να ορκίση την από αυτούς σχηματισθείσα Κυβέρνηση Τσολάκογλου. Οι πράξεις αυτές κρινόμενες με τα μετρα της τότε εποχής, συνιστούν σπάνιο φαινόμενο υψηλού πατριωτικού και εκκλησιαστικού ήθους, που αναδεικνύει τόν Χρύσανθο αντάξιο του Ελληνικού Κλήρου και των Ελλήνων Ιεραρχών.

Ο Οδυσσέας Ελύτης εξηγεί πως έγραψε το " ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ " ...

"Οσο κι αν μπορεί να φανεί παράξενο, την αρχική αφορμή να γράψω το ποίημα,
μου την έδωσε η διαμονή μου στην Ευρώπη τα χρόνια του ’48 με ’51. 

Ηταν τα φοβερά χρόνια όπου όλα τα δεινά μαζί – πόλεμος, κατοχή, κίνημα, εμφύλιος – δεν είχανε αφήσει πέτρα πάνω στη πέτρα. Θυμάμαι, την μέρα που κατέβαινα να μπω στο αεροπλάνο, ένα τσούρμο παιδιά που παίζανε σε ένα ανοιχτό οικόπεδο. 

Το αυτοκίνητό μας αναγκάστηκε να σταματήσει για μια στιγμή και βάλθηκα να τα παρατηρώ. 

Ητανε κυριολεκτικά μες τα κουρέλια. Χλωμά, βρώμικα, σκελετωμένα, με γόνατα παραμορφωμένα,
με ρουφηγμένα πρόσωπα. 

Τριγυρίζανε μέσα στις τσουκνίδες του οικοπέδου ανάμεσα σε τρύπιες λεκάνες και σωρούς σκουπιδιών.
Αυτή ήταν η τελευταία εικόνα που έπαιρνα από την Ελλάδα. Και αυτή, σκεπτόμουνα, ήταν η μοίρα του Γένους που ακολούθησε το δρόμο της Αρετής και πάλαιψε αιώνες για να υπάρξει. 

Πριν περάσουν 24 ώρες περιδιάβαζα στο Ουσί της Λωζάννης, στο μικρό δάσος πλάι στη λίμνη. Και ξαφνικά άκουσα καλπασμούς και χαρούμενες φωνές.
Ηταν τα Ελβετόπαιδα που έβγαιναν να κάνουν την καθημερινή τους ιππασία. Αυτά που από πέντε γενεές και πλέον, δεν ήξεραν τι θα πει αγώνας, πείνα, θυσία. Ροδοκόκκινα, γελαστά, ντυμένα σαν πριγκηπόπουλα, με συνοδούς που φορούσαν στολές με χρυσά κουμπιά, περάσανε από μπροστά μου και μ’ άφησαν σε μια κατάσταση που ξεπερνούσε την αγανάκτηση...

Η περίπτωση του ατμόπλοιου Πηλεύς

Ένα γερμανικό έγκλημα πολέμου κατά Ελλήνων ναυτικών στον Β΄ ΠΠ

Του Κωνσταντίνου Μαυρίδη

Οι ιστορικοί συμφωνούν πως οι Έλληνες ναυτικοί κατέβαλαν υπέρμετρο φόρο αίματος στον Β΄ ΠΠ, κυρίως στο μέτωπο του Ατλαντικού και δευτερευόντως στα μέτωπα του Ινδικού και του Ειρηνικού. Ο αριθμός των νεκρών Ελλήνων του εμπορικού ναυτικού ανέρχεται, κατά προσέγγιση, στους 2500 άνδρες. Τα ονόματα πολλών αγνοουμένων δεν θα γίνουν ποτέ γνωστά, ιδιαίτερα εκείνα που ανήκουν στα ανασφάλιστα πληρώματα της ιστιοφόρου ναυτιλίας. Το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας δεν φρόντισε συστηματικά και έγκαιρα να τα καταγράψει, όπως δεν φρόντισε να συντάξει την επίσημη ιστορία της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας, κάτι που έγινε για το Πολεμικό Ναυτικό. Όσο για τον ελληνικό εμπορικό στόλο, ο οποίος προπολεμικά βρισκόταν στην 9η θέση παγκοσμίως, κυριολεκτικά εξαφανίστηκε, με τις πολεμικές απώλειες στα φορτηγά πλοία να ανέρχονται στο 74,4% και στα επιβατηγά στο εκπληκτικό 94,5%. Προς επιβεβαίωση των ασύλληπτων απωλειών των ελληνικών πλοίων, η ιστορία του ατμόπλοιου Πηλέας βάζει τα πραγματικά πρόσωπα μέσα στην εξίσωση και εστιάζει στους απίστευτους κινδύνους που αντιμετώπιζαν τα ελληνικά πληρώματα μακριά από την πατρίδα και σε ξένες θάλασσες.

Συγκλονιστική φωτογραφία: Ο Γιάννης Τσαρούχης με τη θρυλική εικόνα «Παναγία της Νίκης» που ζωγράφισε στο Αλβανικό μέτωπο

Στη φωτογραφία απεικονίζεται ο σπουδαίος ζωγράφος Γιάννης Τσαρούχης κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου, κρατώντας την "Παναγία της Νίκης", τη συγκλονιστική εικόνα που ζωγράφισε ενώ βρισκόταν στο Αλβανικό Μέτωπο. H φωτογραφία του 1940-1941 επιχρωματίστηκε από τον γραφίστα Χρήστο Καπλάνη και δημοσιεύτηκε στη σελίδα του στο Facebook Past in Color- Χρώμα στο παρελθόν. 

Ο Γιάννης Τσαρούχης στρατεύθηκε το 1939 και υπηρέτησε στο Κούτσι, στην Αλβανία. Κατά τη διάρκεια του πολέμου είχε αναλάβει τη δημιουργία καμουφλάζ στρατιωτικών εγκαταστάσεων και στολών, ενώ δεν σταμάτησε ούτε τότε να ζωγραφίζει, δημιουργώντας προσωπογραφίες των φαντάρων που πολεμούσαν με σθένος τους Ιταλούς.

Την ιστορία της Παναγίας της Νίκης είχε αφηγηθεί στο βιβλίο «Μαρτυρίες '40-'41» του Κ. Χατζηπατέρα. 

Όπως είχε αποκαλύψει, η ιδέα του πίνακα προήλθε όταν άκουσε κατά τη διάρκεια του συσσιτίου έναν φαντάρο να περιγράφει ότι είχε δει όραμα με την Παναγία. Ο ανθυπασπιστής είχε αναφέρει ότι αρχικά την πέρασε για κάποια Αλβανή κατάσκοπο και ύψωσε το ρεβόλβερ του για να την πυροβολήσει, όμως τότε η γυναίκα ύψωσε την παλάμη της και του είπε: 

«Μη χτυπάς, έχω να σου πω κάτι: τη Λαμπρή θα είσαστε σπίτι σας».

 Ο Διοικητής αποφάσισε να χτίσει μια εκκλησία για την Παναγιά στο σημείο που του υπέδειξε ο φαντάρος και ζήτησε από τον Τσαρούχη να ζωγραφίσει τις τοιχογραφίες. Ωστόσο, το κτίριο όπου θα χτιζόταν η εκκλησία, ένας παλιός μύλος, ήταν επικίνδυνο και στόχος των Ιταλών, γι'αυτό ο Τσαρούχης έφτιαξε εικόνες ως τέμπλο πάνω σε τέσσερις σανίδες. 

Διαβάστε την ιστορία της εικόνας, όπως την είχε αφηγηθεί ο Τσαρούχης: 

 Το μέρος αυτό εβάλλετο πολύ από τους Ιταλούς και εφοβόμουν. Δέχτηκα όμως να κάνω τέσσερις εικόνες για το τέμπλο, αν βρουν τέσσερις σανίδες. Μπογιές είχε μαζί του ο λοχαγός μου, ο μακαρίτης Γεωργόπουλος, με την ελπίδα ότι θα μπορέσω να κάνω σκηνές από μάχες. Αυτές οι μπογιές εχρησίμευσαν στην αρχή του πολέμου για να καμουφλαριστούν τα νίκελ του αυτοκινήτου του διοικητού. Κι αργότερα, για να κάνω μερικά πορτραίτα του λοχαγού αυτού, που ήταν φιλότεχνος και βιβλιόφιλος. Ύστερα από πολλές έρευνες βρέθηκε ένα καπάκι από κιβώτιο. Εκεί πάνω ζωγράφισα την “Παναγία της Νίκης”, έχοντας ως πρότυπο μια κακοζωγραφισμένη Παναγία που κυκλοφορούσε σε δελτάρια.  

Μάθιος (Ματθαίος) Πόταγας: Ο πρώτος αντιστασιακός

Της Χριστιάννας Λούπα

Έχοντας την αίσθηση ότι ελάχιστοι από μας γνωρίζουν τη θλιβερή ιστορία του Μάθιου (Ματθαίου) Πόταγα, νομίζω ότι στο σημερινό άρθρο αξίζει να γίνει αναφορά στο όνομα του πρώτου αντιστασιακού ήρωα της γερμανικής Κατοχής. Μολονότι η κοινή γνώμη θεωρεί τον Μανώλη Γλέζο ως τον πρώτο αντιστασιακό, ο ίδιος ο κ. Γλέζος σε συνεντεύξεις που έχει δώσει, επιμένει να αρνείται αυτόν τον τίτλο, διευκρινίζοντας ότι επάξια ανήκει στον Μάθιο Πόταγα.
Θα παραθέσω αυτούσιο το σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο του Μανώλη Γλέζου «Εθνική Αντίσταση 1940 -1945», Εκδόσεις Στοχαστής, 2006:

«Το μεσημέρι της 2ας Μαΐου 1941, ο 17χρονος μαθητής της Ε΄ Γυμνασίου του Βαρβακείου από τη Βυτίνα, Μάθιος Πόταγας, πετάχτηκε άοπλος στη μέση του δρόμου, ύψωσε το χέρι και φώναξε στη φάλαγγα των αρμάτων μάχης των ναζί που έφτασαν στη γέφυρα Κουτρουμπή, στο δημόσιο δρόμο, που περνούσε έξω από τη Βυτίνα: «Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος. Αλλά η Ελλάδα ολόκληρη ακολουθεί». Έκπληκτος ο διοικητής της φάλαγγας, ρώτησε το διερμηνέα, τι λέει αυτό το παιδί. Όταν ο διερμηνέας του εξήγησε, ο διοικητής με το αυτόματό του σκότωσε τον Πόταγα. Αλλά δεν έφτανε στον ναζί αξιωματικό μόνον ο θάνατος. Διέταξε τους στρατιώτες του και με έναν ογκόλιθο συνέθλιψαν το κεφάλι του νέου που τόλμησε να υψώσει το ανάστημά του απέναντι στο Γ΄ Ράιχ και το στρατό του...».

ΜΑΞ ΜΕΡΤΕΝ, Ο ΦΙΛΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ...

Iannis Golias

Ο Μαξ Μέρτεν ήταν Γερμανός ανώτατος εισαγγελέας της Ναζιστικής Γερμανίας, εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη τη διετία 1942-1944, όπου και ανέλαβε τη γενική εποπτεία των διώξεων των Εβραίων της Μακεδονίας.
................................................................
Το παρατσούκλι του ήταν «χασάπης της Θεσσαλονίκης», ειχε στείλει τουλάχιστον 50.000 Εβραίους στο Άουσβιτς.
Επίσης ευθύνεται και για τη λεηλασία των περιουσιών τους, καθώς και για την τυμβωρυχία του νεκροταφείου τους στη Θεσσαλονίκη.
................................................................
Μετά το τέλος του πολέμου κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε ερήμην από ελληνικό δικαστήριο ως εγκληματίας πολέμου.
................................................................
Στη Μπον βέβαια κάτεχε υψηλή διοικητική θέση στο υπουργείο Δικαιοσύνης της Ομοσπονδιακής Γερμανίας.
(Μπον = Βόννη. Από το 1949 μέχρι το 1990 η Βόννη ήταν πρωτεύουσα της Δυτικής Γερμανίας)
................................................................
Με τον αέρα που του έδινε η κυβερνητική του ιδιότητα, Ο Μαξ Μέρτεν δεν δίστασε το Μαιο του 1957 να διαλέξει για τις διακοπές του τη Θεσσαλονίκη(!!!)
................................................................
Η τότε κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή δεν ενοχλήθηκε καθόλου,
όμως, ο αρχηγός του Γραφείου Διώξεως Εγκληματιών Πολέμου αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ανδρέας Τούσης εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Μαξ Μέρτεν ο οποίος κλείστηκε στη φυλακή.
................................................................
Τοτε είναι που γίνεται κυριολεκτικά χαμός στην Αθήνα αλλά χαμός και στην Μπον.
οι Δυτικογερμανοί επεμβαίνουν όχι για να ζητήσουν τον φάκελο με τα αδικήματα του Μέρτεν αλλά για να ζητήσουν απ την κυβέρνηση άμεση απελευθέρωση του Μέρτεν!!!
................................................................
Η βασίλισσα Φρειδερίκη μέλος της χιτλερικής νεολαίας στα νιάτα της με άπειρες φωτογραφίες της με τη ναζιστική στολή γίνεται έξαλλη κι αξιώνει να ελευθερωθεί ο Μαξ Μέρτεν.

Λέλα Καραγιάννη: ο βαθμός του ταξίαρχου επί τιμή απενεμήθη στην ηρωίδα της Αντίστασης

Γράφει η Σοφία Ντρέκου

Αναρτήθηκε στη Διαύγεια 

το Προεδρικό Διάταγμα 

για την απονομή του βαθμού 

του Ταξιάρχου επί τιμή 

στην Λέλα Καραγιάννη.

ΦΕK /Γ 826 - 05.06.2020: Με προεδρικό διάταγμα που εκδόθηκε στην Αθήνα, την 18-05-2020, μετά από πρόταση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας:

Απονέμεται στην Ελληνίδα αγωνίστρια της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944, αρχηγό της Οργάνωσης Πληροφοριών και Δολιοφθοράς «Μπουμπουλίνα», Λέλα Καραγιάννη του Αθανασίου, για τον απαράμιλλο ηρωισμό της, την αυτοθυσία και την αφοσίωση που επέδειξε προς το Ελληνικό Έθνος, τα οποία την κατέστησαν στη μνήμη όλων των Ελλήνων και Ελληνίδων ως Εθνικό ιδεώδες, ο βαθμός του Ταξίαρχου επί τιμή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 3883/2010. (Αριθμ. βεβ. ΓΕΣ/ΔΟΙ/2ο/1254166/28-05-2020).

Νικόλαος Παναγιωτόπουλος
Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

Το ΠΔ εκδόθηκε εκδόθηκε μετά από πρόταση του υπουργού Εθνικής Άμυνας και σχετική απόφαση του ΣΑΓΕ.

Επτά δεκαετίες μετά την εκτέλεσή της, η προσφορά της Λέλας Καραγιάννη κερδίζει μία ακόμη αναγνώριση. Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα, που εκδόθηκε στη Διαύγεια, η Λένα Καραγιάννη ανακηρύσσεται ταξίαρχος επί τιμή. Στην απόφαση αυτή οδηγήθηκε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου έπειτα από σχετική πρόταση του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου και απόφαση του Συμβουλίου Αρχηγών Γενικού Επιτελείου, τιμώντας τη μνήμη της «Μπουμπουλίνας» του 1940.

Είχε προηγηθεί το 1947 η μετά θάνατον βράβευση με το Βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας από την Ακαδημία Αθηνών, ενώ το 2011 κέρδισε τον τίτλο του Δικαίου των Εθνών από το Ιδρυμα για τη Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων.

H Ταξίαρχος Λέλα Καραγιάννη
24 Ιουνίου 1898 - 8 Σεπτεμβρίου 1944

Η Λέλα (Ελένη) Καραγιάννη γεννήθηκε 24 Ιουνίου 1898 στο χωριό Λίμνη της Εύβοιας και ήταν κόρη του Αθανασίου Μηνόπουλου και της Σοφίας Μπούμπουλη. Ο πατέρας της γεννήθηκε στο Πήλι της βόρειας Εύβοιας, ενώ η μητέρα της εικάζεται πως καταγόταν από τις Σπέτσες. Η ίδια έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στην Αθήνα όπου γνώρισε και παντρεύτηκε τον Σμυρνιό φαρμακοποιό Γεώργιο Καραγιάννη, με τον οποίο απέκτησε επτά παιδιά.

Οργάνωση «Μπουμπουλίνα»

Κατά την κατοχή, έγινε μέλος της αντίστασης, μετατρέποντας το σπίτι της σε αρχηγείο της οργάνωσης «Μπουμπουλίνα». Την οργάνωση δημιούργησε και χρηματοδότησε η ίδια, το 1941.

Η οργάνωση στην αρχή της δράσης της αποτελούνταν «απ’ τα μέλη της οικογένειάς μας και μερικούς φίλους μας πατριώτες», αφηγείται ο γιος της Λέλας Καραγιάννη Βύρων, σε ένα άρθρο του το 2001 για την προσφορά της μητέρας του. Όπως λέει, τον πρώτο καιρό, πηγαίνοντας «ψαχουλευτά», μην έχοντας συγκεκριμένα σχέδια, «ασχολήθηκε με την περίθαλψη και φυγάδευση των συμμάχων μας, με αυτούς που δεν τα κατάφεραν να φύγουν μαζί με το εκστρατευτικό σώμα και είχαν εγκλωβισθεί στην Ελλάδα».