Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΠΡΟΣΩΠΑ 1940. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΠΡΟΣΩΠΑ 1940. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

31 Οκτωβρίου 2025

Καπετάν Νικηφόρος - Δημήτρης Δημητρίου


"πώς δενότανε το ατσάλι"... δύο στιγμιότυπα με διάφορα 4 ετών 

1. Εύελπις Δημήτρης Δημητρίου - 19 ετών.

Οκτώβριος 1940, Αθήνα - παραμονή της κήρυξης του Πολέμου

[Φωτογραφείο επί της "Γεωργίου Σταύρου"] 

2. Καπετάνιος Νικηφόρος - 23 ετών.

Οκτώβριος 1944, Θήβα - ημέρες Απελευθέρωσης

[Φωτογράφος: Dmitri Kessel]

27 Οκτωβρίου 2025

Ένα άγνωστο, αντιστασιακό εμβατήριο του Τσιτσάνη

Ένα άγνωστο, αντιστασιακό εμβατήριο του Τσιτσάνη




Ένα τραγούδι που γράφτηκε στη Θεσσαλονίκη, στα χρόνια της Κατοχής και ηχογραφήθηκε 60 χρόνια μετά 

Του Θανάση Γιώγλου


Στα χρόνια της Κατοχής ο Βασίλης Τσιτσάνης ζούσε και δημιουργούσε στη Θεσσαλονίκη. Στην οδό Παύλου Μελά 21 διατηρούσε το θρυλικό «Ουζερί Τσιτσάνης», όπου έγραψε μερικά από τα σημαντικότερα τραγούδια του, που ηχογραφήθηκαν με την επανέναρξη λειτουργίας του εργοστασίου της Columbia, το 1946.

Ένα από τα τραγούδια που γράφτηκαν στη Θεσσαλονίκη, στο οποίο αναφερθήκαμε στο παρελθόν, ήταν «Ο μπλόκος», που εμπνεύσθηκε ο συνθέτης από το φοβερό μπλόκο της Καλαμαριάς, στις 13 Αυγούστου του 1944 και δισκογραφήθηκε σαράντα τέσσερα χρόνια μετά, το 1978, στον δίσκο του Τσιτσάνη «Δώδεκα νέες λαϊκές δημιουργίες».

Περίπου δυο μήνες πριν από την αποχώρηση των κατακτητών και την απελευθέρωση της Ελλάδας, ο Βασίλης Τσιτσάνης έγραψε στη Θεσσαλονίκη ένα ακόμη τραγούδι, ένα εμβατήριο που αναφέρεται στους «χρόνους της σαπίλας», στους «στραγκαλιστές του λαού» και στα «ξερονήσια του διαβόλου Μεταξά». Η ηχογράφηση του τραγουδιού, ακόμα και μετά το τέλος του πολέμου έμοιαζε με ουτοπία, αφού η επιτροπή λογοκρισίας ήταν στα «φόρτε» της. Κι έτσι, το τραγούδι παρέμεινε στο συρτάρι του Τσιτσάνη, ο οποίος, σύμφωνα με μαρτυρίες του Κώστα Βίρβου, αλλά και του Ντίνου Χριστιανόπουλου, το έπαιζε κρυφά, με αποτέλεσμα στόμα με στόμα να γίνει γνωστό και να διαδοθεί στους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης.

Λένη Ζάχαρη: 28η Οκτωβρίου 1940, το Έπος που έγινε Εθνική Γιορτή.



Post author:Λένη Ζάχαρη

ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ…

Το καλοκαίρι του 1940 είχε περάσει αφήνοντας πίσω του μια βαριά, δραματική διάθεση. Ο εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου είχε επισκιαστεί από την τραγωδία του τορπιλισμού της «Έλλης» και όλη η Ελλάδα ακόμα μουδιασμένη αναλογιζόταν ως πού θα έφταναν οι Ιταλοί. Ο χειμώνας προβλεπόταν «θερμός», όμως όλοι απέφευγαν να μιλούν γι’ αυτό.

Η Κυριακή, 27 Οκτωβρίου 1940, ήταν μια ηλιόλουστη φθινοπωρινή μέρα. Οι ηλικιωμένοι έσπευσαν νωρίς το πρωί να εκκλησιαστούν. Οι αστοί Αθηναίοι έβαλαν τα καλά τους και οι Αθηναίες στολίστηκαν για να κάνουν την καθιερωμένη βόλτα στο Ζάππειο και τον Βασιλικό Κήπο (έτσι ονομαζόταν τότε ο Εθνικός κήπος), ενώ άλλοι ξεχύθηκαν στις κοντινές εξοχές της Κηφισιάς και του Φαλήρου.

Πρωινές Εφημερίδες

Οι κυριακάτικες εφημερίδες που κυκλοφορούν δεν φαίνεται να ψυχανεμίζονται την επερχόμενη καταιγίδα. Τα πρωτοσέλιδα κινούνται σε ήπιο κλίμα. Ασχολούνται με την διάψευση του Αθηναϊκού Πρακτορείου «περί επεισοδίων στην παραμεθόριο με την Αλβανία» όπως μετέδιδε το ιταλικό πρακτορείο Στέφανι (Η Βραδυνή), ενώ άλλα πρωτοσέλιδα ασχολούνται με την ενδοτικότητα του Πεταίν στη Γαλλία ο οποίος είχε δεχθεί να συνεργαστεί με τις δυνάμεις του Άξονα, αλλά και με τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές στην Αμερική που θα γίνονταν την «μεταπροσεχήν Τρίτην» (Ακρόπολις).


Παρόλα αυτά, στις εσωτερικές σελίδες των εφημερίδων ο πόλεμος υποφώσκει. Έτσι, ο διάσημος Έλληνας αρχιμάγειρας του 20ού αιώνα, Νίκος Τσελεμεντές, γράφει στο άρθρο του με τίτλο «Οικιακή Οικονομία» (Έθνος), για τον τρόπο με τον οποίο οι Έλληνες «κατά τας πολεμικάς αυτάς ημέρας» θα αντικαταστήσουν τη ζάχαρη, η οποία θα αρχίζει να εκλείπει από την αγορά, με το μέλι, τις σταφίδες, και αργότερα τα σύκα.

12 Οκτωβρίου 2025

''Ο δρόμος είχε την δική του ιστορία,...

Του Βασίλη Λαμπόγλου 


''Ο δρόμος είχε την δική του ιστορία,
κάποιος την έγραψε στον τόιχο με μπογιά.
Ήταν μια λέξη μοναχά "Ελευθερία"
κι έπειτα είπαν πως την έγραψαν παιδιά...''            

Τέτοια  μέρα του 1944 και οι γόνοι του Αλάριχου στιs 09.15 υπέστειλαν για ύστατη φορά την σημαία του Ράιχ (φωτό 5) ,από την βράχο τηs Ακρόποληs.                                                                           
Σε όλη την Αθήνα ,η χαρά τηs λύτρωσηs κυριαρχεί.
Στην γειτονιά του  Παλαιού Φαλήρου, Οκτώβρη μήνα και η " Άνοιξη" καλά κρατεί.
Πλέον φανερά  αγόρια,κορίτσια, συμμαθητέs άγουρα νιάτα γεμίζουν τουs τοίχουs με συνθήματα που 'βγαίναν απευθείαs από το μέροs τηs καρδιάs.
Eίχε άλλωστε ξημερώσει η μέρα που ονειρεύονταν.                                                                                             
Η Ήβη (μαθήτρια γυμνασίου στην σχολή Χατζηκωνσταντίνου-φωτό 1),
ως συνήθως κρατούσε τη μπογιά.
Στην οδό Ευτέρπηs -που βιάστηκε να διαψευστεί -, στον εξωτερικό τοίχο μια αυλής(λίγο πάνω από το Ζαχαροπλαστείο του Παχού),  η Ήβη έγραφε το πρώτο σύνθημα :
 «WELCOMEOURALLIES» («καλώς ήλθατε σύμμαχοί μας»).

Εκείνη την στιγμή ο  στρατιωτικός γιατρός Gohfried Keller έβγαινε  από το επιταγμένο σπίτι του Κατωπόδη (Αγίου Αλέξανδρου και Τρίτωνος) όπου έμενε για να πάρει τσιγάρα ή ότι τρόφιμα μπορούσε, πριν περάσει το καμιόνι και τον ''μαζέψει''για τον μακρύ δρόμο της υποχώρησης.
Τα παιδιά τον βλέπουν  και γελούν.
Στο προσωπό του αποτυπώνεται η θυμηδία τουs αλλά και η εκδικητικοτητα του.
Κρατά μόνο το πιστόλι του .
Επτά σφαίρες  για περισσότερα  από δέκα παιδιά που του υπενθυμίζουν την ''νέα συνθήκη''. 
Επιστρέφει  σπίτι και παίρνει το  αυτόματο. Τα παιδιά συνεχίζουν μέσα στον ενθουσιασμό τουs και αποθεώνουν ένα  γείτονα που ανέμιζει στο μπαλκόνι μια εγγλέζικη σημαία(τι ειρωνεία, για όσα ακολουθουν).
Ο Keller άδειαζει  σχεδόν την γεμιστήρα προσπαθώντας να ξεσκίσει την σημαία .

Πιό πέρα ,τα νιάτα τηs περιοχήs ομόρφυναν τουs τοίχουs με το άδολο τηs νιότηs τουs.
To βλέμμα του γερμανού στρατιωτικού ιατρού δεν επιδεχόταν άλληs ερμηνείαs.
Όλοι έτρεξαν.

20 Σεπτεμβρίου 2025

Ιουλία Μπίμπα - ΠΕΑΝ




Του Βασίλη Λαμπόγλου 

Κάθε μέρα λοιπόν...ένα "κεράκι".

Τέτοια μέρα του 1942...
Οι Γερμανοί κατακτητέs εκπονούν το σχέδιο τουs για  την αποστολή ελληνικήs μεραρχίαs που θα απαρτίζεται απο γερμανοντυμένουs έλληνεs πολίτεs και θα σταλεί να συνδράμει στο ανατολικό μέτωπο  απέναντι στουs  Ρώσσουs.

H πλέον επικίνδυνη ελληνική ναζιστική οργάνωση ,η “Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση”του Κηφισιώτη γιατρού Σπύρου Στεροδήμα δουλεύει πυρετωδώs γι'αυτή την ''υποχρεωτική συμμετοχή'' στην ''ελληνική λεγεώνα''(έτσι την ονομάτιζαν).

Όμωs...

Οδόs Πατησίων, Κυριακή πρωί 20 Σεπτέμβρη του '42.

Η αναμνηστική στήλη στην Πατησίων στο σημείο που έγινε η ανατίναξη της ΕΣΠΟ.
Θύμα κατ' επανάληψη βανδαλισμών...

Απο το τράμ τηs Καλλιθέαs, κατεβαίνει στα Χαυτεία μια αδύνατη φιγούρα,με τα  μαλλιά πιασμένα.
Ένα καθημερινό πρόσωπο -που δεν λέs πωs το θυμάσαι-μ'ένα πολυφορεμένο ταγιέρ,βαδίζει με  βήμα σταθερό κρατώνταs μία τσάντα για τρόφιμα (εκείνο το ζεμπίλι,που έβγαιναν οι λιμοκτονούντεs προs άγρα τροφίμων),παραδόξωs γεμάτη...

Όλα τόσο κοινότυπα...
Μια γυναικεία φιγούρα συνηθισμένη,μιά συνηθισμένη Κατοχική Κυριακή του '42 ,με μια  τσάντα  ''γεμάτη'' άγρια χόρτα ''...

05 Σεπτεμβρίου 2025

Ηρώ Κωνσταντοπούλου

Του Βασίλη Λαμπόγλου 


Για έναν Κορίτσαρο θέλω να πώ...
που δεν είχε σαντρε μαλι, χαμόγελο  στιλβωμένο, αυτοκίνητο, "φολοουερς"και το όνομα της δεν κουβεντιάζεται σε οθόνες .        



Για έναν Κορόιτσαρο που μόλις στα 14 τηs χρόνια-1941-  οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ και  έγραφε στο Κουκάκι συνθήματα στους τοίχους, μαζί με άλλα παιδιά της ηλικίας της. 

Για έναν κορίτσαρο που μόλιs μητέρα της  κατάλαβε ότι η μοναχοκόρη της είχε οργανωθεί σε αποστολές της ΕΠΟΝ και τηs σύστησε  να φυλάγεται, ο Κορίτσαροs  της απάντησε 
«Ντροπή Μαμά να το λες αυτό, μια Σπαρτιάτισσα!». 

Για την Ηρώ Κωνσταντοπούλου λέω που ήταν από  εύπορη οικογένεια, άριστη μαθήτρια και στα 17 τηs μίλαγε  Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά και Ιταλικά. 

Η Ηρώ απολάμβανε να φυλάει τσίλιες. 
Με στέκι τον παλιό θερινό κινηματογράφο «Πανελλήνιο», οι ομάδες της ΕΠΟΝ εφορμούσαν και γέμιζαν το Κουκάκι με συνθήματα στους τοίχους κατά των κατακτητών.
Και ο  ρόλος του τσιλιαδόρου ήταν η πιο δύσκολη αποστολή σε μια ομάδα, καθώς με το σύνθημα του η ομάδα σκόρπιζε.
Ο τσιλιαδόρος όμως γινόταν άμεσα αντιληπτός και συνήθως συλλαμβανόταν. 
Και σύλληψη σήμαινε εκτέλεση.
Όσοι τσιλιαδόροι δεν συλλαμβάνονταν, θεωρούνταν «καμένοι» δηλαδή γνωστοί στις Γερμανικές περιπόλους αλλά και στους Ταγματασφαλίτες. 
Με έναν «καμένο» τσιλιαδόρο η αποστολή γινόταν ακόμη πιο επικίνδυνη και το «συνεργείο» πολλές φορές αρνιόταν να βγει, όταν συνέβαινε αυτό. 

Όμως σαν  φιλούσε τσίλιες η Ηρώ,ο φόβοs πισοπατούσε , καθώς όλοι στην ομάδα γνώριζαν πως θα τους προστάτευε ακόμη και  με την ίδια της τη ζωή. 
Γιατί η Ηρώ φιλούσε τσίλιες κρατώντας στα χέρια της μια ιταλική χειροβομβίδα. 

29 Αυγούστου 2025

Ατρόμητη επαναστάτρια!



👉Η φωτογραφία δείχνει μια χαμογελαστή 🇨🇳24χρονη Κινέζα αντάρτισσα, την Τσενγκ Μπενχούα, να ποζάρει περήφανα μαζί με μια ομάδα χαμογελαστών 🇯🇵Ιαπώνων στρατιωτών. 

Παρά την χαρούμενη εμφάνιση, η εικόνα αποτυπώνει τη στιγμή ακριβώς πριν την εκτέλεσή της το 1938. 

Αφού συνελήφθη, βασανίστηκε, υπέστη ομαδικό βιασμό και αναγκάστηκε να δει τους συντρόφους της να πεθαίνουν, η Τσενγκ Μπενχουά εκτελέστηκε με ξιφολόγχη.

 Στην Κίνα τη θυμούνται ως εθνική ηρωίδα, ενώ ένα μνημείο στο χωριό της απαθανατίζει το προκλητικό της χαμόγελο μπροστά στο θάνατο.

28 Αυγούστου 2025

"Οι γενναίοι πεθαίνουν ζωντανοί και οι δειλοί ζουν νεκροί."


Η φωτογραφία μας δείχνει την 17χρόνη Γιουκοσλάβα αντάρτισσα Lepa Svetozara Radić την στιγμή που οι Ναζί την εκτέλεσαν με απαγχονισμό.... ήταν 8 Φλεβάρη του 1943.

Η φωτογραφία αυτή βρέθηκε αργότερα στα ρούχα του Γερμανού στρατιώτη που την τράβηξε.

Εν μέσω σφοδρής μάχης, εξάντλησε όλα τα πυρομαχικά της. Απτόητη, κάλεσε τους συντρόφους της να πολεμήσουν με γυμνά χέρια, μέχρι που εξουδετερώθηκαν από τα χτυπήματα των γερμανικών τουφεκιών.
Μαζί με την αδελφή της Dara, πολέμησε στον 7ο Λόχο Παρτιζάνων του 2ου Αποσπάσματος Κράινα. Στις 8 Φεβρουαρίου, βοηθούσαν πρόσφυγες, κυρίως γυναίκες και παιδιά, να ξεφύγουν από τη ναζιστική 369η και την 7η Μεραρχία SS.
Όταν οι Γερμανοί της ζήτησαν τα ονόματα των συντρόφων της τους είπε:

Θα τους γνωρίσετε, όταν έρθουν να πάρουν εκδίκηση για για το θανατό μου.

Και αυτό συνέβη πραγματικά, μετά την γερμανική συντριβή, τους εκτέλεσαν στο ίδιο δέντρο όπως τους είπε η κοπέλα ότι θα έρθουν να εκδικηθούν για το θανατό της.


ΠΗΓΗ:https://www.facebook.com/share/p/19eU9yNHqB/
 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

22 Ιουλίου 2025

Γιατί κάποτε σε τούτο τον τόπο, σεργιανούσαμε στον ήλιο και στ' αγαλματα...

Από Βασίλης Λαμπόγλου 


22 Ιουλίου 1943-Του Ηλία Βενέζη


''Μες στην Αθήνα στους μεγάλους δρόμους της, το πλήθος περπατά σιωπηλό και σκυφτό σα να σεργιανά στον ήλιο και στα αγάλματα.

Τίποτα δεν προδίνει πως κάτι ετοιμάζεται, πως κάτι θα γίνει.

Ωστόσο, η στυφή σιωπή είναι τόση μες στη χαρά του ήλιου που λάμπει, που το μαντεύεις: κάτι είναι σαν ηφαίστειο που άξαφνα θ’ ανάψει.

Κι η σπίθα ανάβει…να κορίτσι, κρατώντας ένα στεφάνι από δάφνη, σκαλώνει στο άγαλμα του Φεραίου και το στεφανώνει. 
Ο λαός γονατίζει.
Και όλα τα πικραμένα στόματα ψέλνουν τον Ύμνο στην Ελευθερία. 
Ενώ γύρω του λυσσασμένα άρχισαν να χύνουν μολύβι και αίμα τα άρματα πάνου σε ανθρώπους άοπλους και ανυπεράσπιστους, σε γυναίκες και παιδιά.

«Όχι πια άλλο! Όχι άλλο!
 Κάτω οι τύραννοι!»

Αφρισμένο τώρα κατέβαινε την πλατιά λεωφόρο το κύμα και βογκούσε...
Στην κορυφή του κύματος μια ασπρογάλανη σημαία ξεδιπλώθηκε τότε.
Κυμάτισε στο λίγο αγέρα, κυμάτισαν και τα μαλλιά του κοριτσιού που τη σήκωνε στα χέρια του. 
Προχωρούσε με σταθερό βήμα, ξαναμμένη και περήφανη, και
πλάι της βάδιζε ο φίλος της.

Τραγουδούσαν τον Ύμνο στην Ελευθερία και βάδιζαν.''
                                                                                                            

Ιούληs του 1943. 

Οι Γερμανοί διαπιστώνουν ότι η Αντίσταση στις πόλεις και τα βουνά απασχολεί δώδεκα ολόκληρες μεραρχίες τους στην Ελλάδα. 
Και το Ανατολικό Μέτωπο(Ρωσία)  του Ζούκωφ,απαιτούσε πρόσθετη συνδρομή δυνάμεων.  
Έτσι για να απεγκλωβίσουν δυνάμειs ,οι Γερμανοί αποφασίζουν να αντικαταστήσουν με βουλγαρικά φασιστικά στρατεύματα, τα δικά τους στρατεύματα κατοχής σε  Μακεδονία και Θράκη.
Παραχώρηση -δηλαδή-ολόκληρηs τη Μακεδονίαs και τη Θράκηs
στους Βούλγαρους φασίστες.

28 Οκτωβρίου 2024

ΒΕΒΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΤΗΣ ΙΟΥΛΙΑΣ ΜΠΙΜΠΑ




Ιουλία Μπίμπα. Μια κοπέλα λεπτή, με τα μαλλιά τραβηγμένα κότσο, μοναχική, λιγομίλητη. Γεννημένη στη Σάμο. Παντρεμένη. Δασκάλα στο κατηχητικό σχολείο του Αγίου Νικολάου στο Κουκάκι. Οργανωμένη στην αντιστασιακή οργάνωση ΠΕΑΝ συμμετείχε στο πρώτο μεγάλο σαμποτάζ σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η «ΔΑΣΚΑΛΙΤΣΑ»

Πρωί Κυριακής 20 Σεπτεμβρίου 1942.
Μια νέα γυναίκα βγαίνει από το σπίτι της στο Κουκάκι κρατώντας μια πάνινη τσάντα.
Παίρνει το τραμ και πηγαίνει στην Ομόνοια.
Από εκεί κατευθύνεται περπατώντας στην Πατησίων.
Εκεί την περιμένουν δύο άντρες.
Τα ονόματά τους είναι Αντώνης Μυτιληναίος και Σπύρος Γαλάνης.
Τους δίνει την τσάντα και φεύγει.

Λίγα λεπτά αργότερα μια φοβερή έκρηξη ισοπεδώνει το τριώροφο κτήριο όπου βρίσκονταν τσ γραφεία της Εθνικής Σοσιαλιστικής Πατριωτικής Οργάνωσης, της ναζιστικής ΕΣΠΟ - που από τα αρχικά της μόνο το Ο ήταν αληθινό.
Η ΕΣΠΟ που αποτελούνταν από «έλληνες» προδότες σχεδίαζε την αποστολή «ελληνικής» ταξιαρχίας για να πολεμήσει στο πλευρό των ναζί στο Ανατολικό μέτωπο κι εκείνο το πρωινό της Κυριακής τα γραφεία της ήταν γεμάτα προδότες.

Κάτω από τα ερείπια του κτηρίου ετάφησαν 29 μέλη της ΕΣΠΟ ανάμεσά τους και ο αρχηγός τους Στεροδήμος, 43 Γερμανοί αξιωματικοί και στρατιώτες αφού στον 3ο όροφο εστεγάζοντο υπηρεσίες της Λουφτβάφε. Τραυματίστηκαν επίσης πέντε Γερμανοί στρατιωτικοί και 27 μέλη της ΕΣΠΟ.

Είναι το πρώτο μεγάλο σαμποτάζ σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Το έχει οργανώσει και εκτελέσει ο Ουλαμός Καταστροφών της Πανελλήνιας Ένωσης Αγωνιζομένων Νέων.
Της ΠΕΑΝ που είχε ως πολιτικό καθοδηγητή τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο και ως αρχηγό τον Αξιωματικό της Αεροπορίας Κώστα Περρίκο.
Ανάμεσα στα μέλη της ΠΕΑΝ, βρισκόταν και μια 32χρονη δασκάλα με καταγωγή από τη Σάμο.

Η Ιουλία Ελευθερόγλου ζούσε στην περιοχή του Αγίου Νικολάου στο Κουκάκι με τον σύζυγό της, τον Κώστα Μπίμπα, ο οποίος ήταν τυφλός.
Ζούσαν φτωχικά, η Ιουλία εργαζόταν ως καθαρίστρια.
Είχε τελειώσει μόνο το Δημοτικό, αλλά επειδή δίδασκε στο Κατηχητικό του Αγίου Νικολάου, στη γειτονιά την αποκαλούσαν  «η δασκαλίτσα».
Μυήθηκε στην ΠΕΑΝ τον Μάρτιο του 1942 και από την αρχή ξεχώρισε  για το θάρρος της. 
Γι αυτό ο Περρίκος την ενέταξε στον Ουλαμό Καταστροφών.

Χαράλαμπος Κατσιμήτρος: Η ΤΡΑΓΙΚΗ εξέλιξη ενός δαφνοστεφή ΗΡΩΑ

Η περίπτωση του Στρατηγού Χαράλαμπου Κατσιμήτρου. Από ΉΡΩΑΣ στα βουνά της Αλβανίας, συνεργάτης των Γερμανών στην κατοχή. Αποκαταστάθηκε πλήρως μετά τον εμφύλιο.

του Χρήστου Καπούτση


Ο Χαράλαμπος Γ. Κατσιμήτρος, Έλληνας στρατηγός του στρατού ξηράς που διακρίθηκε στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940, γεννήθηκε την 1η Ιανουαρίου 1886 στο χωριό Κλειτσός, όπου παλαιότερα υπήρχε και οικισμός με το όνομα «Κατσιμητραίικα», του νομού Ευρυτανίας.  Ο Στρατηγός Χ. Κατσιμήτρος ήταν ένας από τους βασικούς συντελεστές της νίκης του Στρατού σε βάρος των Ιταλών στα Βουνά της Αλβανίας στο επος του 1940-1.

Στις 9 Φεβρουαρίου 1938 ανέλαβε διοικητής της 8ης Μεραρχίας Πεζικού στην περιοχή της Ηπείρου με έδρα τα Ιωάννινα, η οποία αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από Ηπειρώτες, με το σκεπτικό ότι αν χρειαζόταν  θα αγωνίζονταν κυριολεκτικά «υπέρ βωµών και εστιών». Εκεί εργάστηκε μεθοδικά και ολοκλήρωσε τη γραμμή άμυνας, ώστε να αντιμετωπίσει πιθανή επίθεση της Ιταλίας, που κατείχε την Αλβανία.

Το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου 1940, ο διοικητής της Μεραρχίας Ηπείρου Χαρ. Κατσιμήτρος έδωσε τηλεφωνικώς τις τελευταίες οδηγίες στους διοικητές των μονάδων και ιδίως των τμημάτων της μεθορίου να επαγρυπνούν για το ενδεχόμενο ιταλικών κινήσεων. Είναι περίπου η ώρα 3 μετά τα μεσάνυχτα  της 28ης Οκτωβρίου, όταν  ο εν Αθήναις πρέσβυς της Ιταλίας Γκράτσι έδωσε  προς τον πρόεδρο της κυβερνήσεως Ιωάννη Μεταξά τελεσιγραφικήν διακοίνωση, που ισοδυναμούσε με την κήρυξη Πολέμου.  Ό αρχηγός του Γεν. Επιτελείου Στρατηγός Αλ. Παπάγος, « διατάσσει όπως 8η  Μεραρχία Ηπείρου  αποκρούσει διά των όπλων την εισβολή των Ιταλικών Στρατευμάτων, συμμορφουμένη προς τις  διαταγές, για  την εκτέλεση της αποστολής της.»  Ο στρατηγός Χ. Κατσιμήτρος απάντησε: « η Μεραρχία θα εκτέλεση το καθήκον της προς την πατρίδα, όπως επιβάλλει η εθνική τιμή και καθ' όν τρόπον αυτή γνωρίζει»! Με δική του  πρωτοβουλία, μόνος, χωρίς καμιά βοήθεια από το ΓΕΣ και χωρίς κανείς στην Αθήνα να πιστεύει,  ούτε στιγμή στον αγώνα του, στάθηκε ΟΡΘΙΟΣ στην πρώτη γραμμή, πολέμησε και νίκησε, με ισάξιο συμπαραστάτη του τον Συνταγματάρχη K. Δαβάκη και το ηρωικό απόσπασμά του! (Ο Κ.Δαβάκης που είχε αποστρατευτεί για λόγους υγείας, ανακλήθηκε στην ενεργό υπηρεσία και τοποθετήθηκε διοικητής του 51ου Συντάγματος Πεζικού και στη συνέχεια του Αποσπάσματος Πίνδου. Αν και άρρωστος παρέμεινε στα σύνορα και το απόσπασμά  του    είχε την τιμή της Πρώτης  στρατιωτικής  νίκης επί των ΙΤΑΛΩΝ. Ήταν στενός συνεργάτης του Χ. Κατσιμήτρου και έδρασε κάτω από τις διαταγές του.)  

Τις  πρώτες ημέρες του πολέμου, ο Υποστράτηγος Χ. Κατσιμήτρος, ως διοικητής της 8ης Μεραρχίας εξουδετέρωσε την επίθεση και διέταξε σθεναρή άμυνα στον τομέα Ελαίας-Καλαμά. Όμως, λίγες μέρες αργότερα, ο Αρχιστράτηγος Αλ. Παπάγος με την σύμφωνη γνώμη του Πρωθυπουργού Ι. Μεταξά και του Βασιλιά, τον διέταξε να εγκαταλείψει τη θέση άμυνας στην ελληνοαλβανική μεθόριο και  να υποχωρήσει σταδιακά προς το νότο έως την κοιλάδα του Αράχθου και κοντά στην περιοχή της Άρτας να οργανώσει την άμυνα!  Το Γενικό Στρατηγείο διέταζε ουσιαστικά τη Μεραρχία Ηπείρου, να εγκαταλείψει την ελληνοαλβανική μεθόριο και να υποχωρήσει: «τι σκοτώνεσθε επάνω στο Καλπάκι γυρίσετε πίσω από Μέτσοβο», διέταζε το Γ.Σ. ! 

27 Οκτωβρίου 2024

ΛΕΛΑ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ ΗΡΩ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟY



 Γυναίκες στην Αντίσταση (Video): 



Η ζωή και δράση της Λέλας Καραγιάννη και της Ηρώς Κωνσταντοπούλου στη Μηχανή του Χρόνου, που με τη δράση και το ηρωικό τέλος τους σημάδεψαν την εθνική αντίσταση. Καμία από τις δύο δεν λύγισε στα βασανιστήρια. Και οι δύο στήθηκαν στο απόσπασμα και μάλιστα με διαφορά τριών ημερών και περίπου έναν μήνα πριν από την απελευθέρωση ►

Για περισσότερα ΚΛΙΚ στον σύνδεσμο που ακολουθεί η στην εικόνα  https://www.sophia-ntrekou.gr/2024/10/gynaikes-stin-antistasi-lela-karagianni-iro-konstantopoyloy.html

02 Μαΐου 2023

2 Μαΐου 1941: ο 17χρονος μαθητής Μάθιος Πόταγας θυσιάζεται και γίνεται σύμβολο της Εθνικής μας Αντίστασης!




Του Δρ. Αριστομένη Ι. Συγγελάκη


«Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις,  - εκεί που πάει να σκύψει 
με το σουγιά στο κόκκαλο, με το λουρί στο σβέρκο
Να τη πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει
και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου» Γιάννης Ρίτσος 

Σαν σήμερα, 2 Μαΐου 1941, ο δεκαεπτάχρονος Μάθιος Πόταγας, μαθητής της Ε’ Γυμνασίου της Βαρβακείου, γράφει ιστορία ως εμπνευστής και πρωταγωνιστής μιας από τις πρώτες πράξεις Αντίστασης στην κατεχόμενη Ευρώπη. 

Όπως σημειώνει ο Μανώλης Γλέζος, που έφερε στο φως αυτή την σπάνια ιστορία θάρρους και αυτοθυσίας, αμέσως μετά την κατάληψη της Πάτρας στις 26 Απριλίου 1941 η μεραρχία «Σωματοφυλακή SS Αδόλφος Χίτλερ» κινείται νότια με κατεύθυνση την Καλαμάτα. Λίγο έξω από τη Βυτίνα, στη γέφυρα Κουτρουμπή βρίσκει απέναντί της έναν ατρόμητο έφηβο που υψώσει το χέρι του φωνάζοντας: «Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος. Αλλά η Ελλάδα ολόκληρη ακολουθεί» . Μόλις ο διερμηνέας μετέφρασε τα λόγια του αμούστακου νέου, ο διοικητής της επίλεκτης γερμανικής μονάδας εκτέλεσε εν ψυχρώ τον ηρωικό μαθητή. Διέταξε δε τους στρατιώτες του να πολτοποιήσουν το κεφάλι του Μάθιου Πόταγα με μία μεγάλη πέτρα, γιατί, κατά τη ναζιστική ιδεολογία αυτό το τέλος πρέπει να έχουν όσοι αντιστέκονται…  

Η θυσία του Μάθιου Πόταγα δεν πήγε χαμένη. Μαζί με άλλες αντιστασιακές πράξεις άναψε τη σπίθα της Αντίστασης στις καρδιές των Ελλήνων. 

Ακολουθεί ο παλλαϊκός ξεσηκωμός της Μάχης της Κρήτης, όπου πολλοί συνομήλικοι του Μάθιου Πόταγα όπως ο Ιωάννης Μαυραντωνάκης  και άλλοι έφηβοι και νέοι, μαζί με χιλιάδες άλλους Κρητικούς, συμμετείχαν στην σθεναρή άμυνα του κρητικού λαού εναντίον των επίλεκτων αλεξιπτωτιστών και ορεινών καταδρομέων της Βέρμαχτ. Όμως, παρά την ηρωική αντίσταση του κρητικού λαού, που ξάφνιασε τον υπερόπτη εισβολέα,  η Κρήτη πέφτει και οι Γερμανοί πανηγυρίζουν για την πύρρειο νίκη τους.

28 Φεβρουαρίου 2023

Ογδόντα χρόνια από το θάνατο του μεγάλου ποιητή


Κωστής Παλαμάς: 
«Κι ο άνθρωπος ο βαριομοίρης, θα υψωθεί θριαμβευτής, σε μια γη πλατειά προφήτης, μιας πλατύτερης ψυχής»


Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογκήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!


Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ηρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ’ αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ’ τον στα χέρια
γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ’ ένα μόνο ανασασμόν: “Ο Παλαμάς !”,
ν’ αντιβογκήσει τ’ όνομά του η οικουμένη !

Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ενας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει…
κι ακέριος φλέγεται ως με τ’ άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.


Με το «εγερτήριο» αυτό σάλπισμα του ΕΑΜίτη Αγγελου Σικελιανού πάνω από τη σορό του Παλαμά, ο ελληνικός λαός αποχαιρέτησε, στις 28 Φεβρουαρίου του 1943 τον πρωτοπόρο ποιητή τού 20ού αιώνα ψάλλοντας σύσσωμος μπροστά στους κατακτητές τον Εθνικό Υμνο. 

Ηταν ο επικήδειος, που συμπύκνωσε μέσα σε λίγους στίχους τη φωνή ολόκληρης της Ελλάδας. Γιατί, πράγματι, σ’ εκείνο το φέρετρο ακουμπούσε η Ελλάδα.


Νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο. Το έβγαλαν έξω στον κόσμο κι από εκεί η λαοθάλασσα κατευθύνθηκε στην τελευταία κατοικία του ποιητή για να τον αποχαιρετήσει.

 Την προηγούμενη μέρα, χαράματα, στις 27 Φεβρουαρίου, στις 3.20 π.μ., «έσβησε» ο μέγας ποιητής, ο Κωστής Παλαμάς. Το μαντάτο απλώνεται σ’ όλη τη χώρα. Βαρύ το πένθος του αντιστεκόμενου λαού που, μετατρέπει την κηδεία του ποιητή σε παλλαϊκή, εθνική πράξη αντίστασης.

03 Νοεμβρίου 2022

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ: «Εζησα το θαύμα της Αλβανίας»



ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ: «Εζησα το θαύμα της Αλβανίας»


Απόσπασμα από την συγκλονιστική συνέντευξη του Οδυσσέα Ελύτη στην εφημερίδα Πανσπουδαστική, φύλλο 41/1962, για το πως γλύτωσε το θάνατο στο μέτωπο του 40 .

Στο μέτωπο αρρώστησα από βαρύτατο τύφο. Τα νερά που πίναμε όπου βρίσκαμε, ανάμεσα στα πτώματα των μουλαριών, ήταν μολυσμένα.
Χωρίς να γνωρίζω τι έχω, χρειάστηκε να κάνω τρία μερόνυχτα με τα πόδια και με το ζώο για να βρεθώ σε βατό δρόμο και να διακομισθώ στο νοσοκομείο των Ιωαννίνων.
Έμεινα εκεί σαράντα μέρες με σαράντα πυρετό, ακίνητος, με πάγο στην κοιλιά.

Με είχαν αποφασίσει, αλλά εγώ δεν είχα αποφασίσει τον εαυτό μου (σ.σ. ο Ελύτης ήταν τότε 30 ετών).
Θυμάμαι ότι αρνήθηκα να με μεταφέρουν στον μικρό θάλαμο των μελλοθανάτων, όπως κάποιο άλλο βράδυ αρνήθηκα πεισματικά να κοινωνήσω και να εξομολογηθώ στον παπά που μου φέρανε, όταν η κρίση της αρρώστιας έφτασε στο κατακόρυφο.

Μόλις αρχίζανε οι βομβαρδισμοί, ανοίγανε το διπλανό μου παράθυρο -μη σπάσουν τα τζάμια και τιναχτούν επάνω μου- και φεύγανε όλοι στα καταφύγια.
Ετσι πέρασα όλες τις τρομερές μέρες της γερμανικής επιθέσεως (σ.σ. Απρίλιος του 1941).
Κατάμονος, σ’ έναν έρημο θάλαμο και γεμάτος πληγές από την απόλυτη ακινησία. Και την ημέρα που κρίθηκε ότι είχα γλιτώσει και άρχισε να υποχωρεί ο πυρετός, ήρθε η διαταγή να εκκενωθεί το νοσοκομείο.

Με βάλανε όπως όπως σ’ ένα φορείο, που το χώσανε σ’ ένα φορτηγό αυτοκίνητο.
Η φάλαγγα, από τα Γιάννενα ως το Αγρίνιο, πολυβολήθηκε οκτώ φορές από τα «στούκας». Οι φαντάροι τρέχανε στα χωράφια, όμως εγώ ήταν αδύνατο να σταθώ όρθιος έστω και για μια στιγμή.

Τελικά, στο Αγρίνιο, με παρατήσανε σ’ ένα πεζούλι και φύγανε. Μια καλή κοπέλα, εθελοντής νοσοκόμος, με άλλη αποστολή, με βοήθησε και μ’ έσυρε ως το υπόγειο μιας καπναποθήκης όπου σωριάστηκα κι έμεινα τρεις μέρες.
Αλλά τα υπόλοιπα δεν έχουν σημασία για τους άλλους. Σημασία έχει ότι αν «έζησα το θαύμα», σώθηκα από ένα θαύμα.

Οι γιατροί στην Αθήνα τρίβανε τα μάτια τους. Σύμφωνα με την επιστήμη, θα έπρεπε με την παραμικρή μετακίνηση να πάθω εντερορραγία και να τελειώσω.
Το εξιτήριο που πήρε ο Ελύτης από το 2ο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών (24/4/1941) αναφέρει: Τυφοειδής πυρετός εν αποδρομή. Χρήζει κατ’ οίκον νοσηλείας επί δεκαήμερον.

«Πανσπουδαστική»: Λάβατε ποτέ καμιά τιμητική διάκριση;

Ελύτης: Τι λέτε; Ετσι εύκολα θα χαλούσε η τάξη των ελληνικών πραγμάτων; Παρασημοφορήθηκε ο αδελφός μου, που υπηρετούσε στην κεντρική Επιμελητεία Αθηνών.
Βλέπετε αυτή τη γλάστρα; Μου την έστειλε προχθές μόλις η ίδια εκείνη νοσοκόμα που σας έλεγα πριν ότι με έσωσε στην υποχώρηση. Περάσανε σχεδόν είκοσι δύο χρόνια και με θυμάται πάντα. Με τέτοια σώζεται η Τιμή ενός λαού κι όχι με τις αποφάσεις των επιτελείων.

«Πανσπουδαστική»: Προσωπικά εσείς, σαν έφεδρος ανθυπολοχαγός, τι κάνατε στον αγώνα;

Ελύτης: Τι να έκανα εγώ, ένα χαλασμένο παιδί της Αθήνας; Με κόπο ανυπολόγιστο, κατάφερα να είμαι απλώς συνεπής προς την αποστολή μου. Αλλά είδα στα πρόσωπα των στρατιωτών μου τη λάμψη, που είναι ικανός ο Ελληνισμός ν’ αναδώσει, όταν πιστεύει στο δίκιο του.
Και γνώρισα από κοντά την αψηφησιά του θανάτου, την ακατάβλητη θέληση της ζωής, που έγινε τελικά και δική μου.

[Εδώ ο ποιητής εξαίρει την παλικαριά των ανδρών της διμοιρίας του και όχι τον εαυτό του.]

31 Οκτωβρίου 2022

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ... ΑΘΑΝΑΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ!!



Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ... ΑΘΑΝΑΤΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ!!


Ο γερμανός συγγραφέας Έρχαρτ Κέστνερ (+1974) γράφει:

«Το 1952 πήγα για πρώτη φορά μετά το πόλεμο, στην Αθήνα. Η Γερμανική πρεσβεία, όταν άκουσε πως είχα πρόθεση να πάω στη Κρήτη, μου συνέστησε, επειδή ήταν πολύ νωρίς ακόμα και οι πληγές από τη γερμανική κατοχή ανεπούλωτες, να λέω πως είμαι Ελβετός. Αλλά εγώ τους ήξερα τους Κρήτες. Από την πρώτη στιγμή είπα πως ήμουν Γερμανός και όχι μόνο δεν κακόπαθα, αλλά ξανάζησα παντού όπου πέρασα τη θρυλική κρητική φιλοξενία. 

«Ένα σούρουπο, καθώς ο ήλιος βασίλευε, πλησίασα το γερμανικό νεκροταφείο, έρημο με μόνο σύντροφο τις τελευταίες ηλιαχτίδες. Έκανα όμως λάθος.
Υπήρχε εκεί και μια ζωντανή ψυχή, ήταν μια μαυροφορεμένη γυναίκα. Με μεγάλη μου έκπληξη την είδα ν’ ανάβει κεριά στους τάφους των Γερμανών νεκρών του πολέμου και να πηγαίνει μεθοδικά από μνήμα σε μνήμα. Την πλησίασα και τη ρώτησα.

 -Είστε από εδώ;
-Μάλιστα.
-Και τότε γιατί το κάνετε αυτό; Οι άνθρωποι αυτοί σκότωσαν Κρητικούς».

Και γράφει ο Κέστνερ:

«Η απάντηση, μόνο στην Ελλάδα θα μπορούσε να δοθεί».

Απαντά η γυναίκα:

«Παιδί μου, από τη προφορά σου φαίνεσαι ξένος και δεν θα γνωρίζεις τι συνέβη εδώ στα ’41 με ’44. Ο άντρας μου σκοτώθηκε στη μάχη της Κρήτης κι έμεινα με το μονάκριβο γιο μου. Μου τον πήραν οι Γερμανοί όμηρο στα 1943 και πέθανε σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως, στο Σαξενχάουζεν. Δεν ξέρω πού είναι θαμμένο το παιδί μου. Ξέρω όμως πως όλα τούτα ήταν τα παιδιά μιας κάποιας μάνας, σαν κι εμένα. Και ανάβω στη μνήμη τους, επειδή οι μάνες τους δεν μπορούν να ‘ρθουν εδώ κάτω. Σίγουρα μια άλλη μάνα θα ανάβει το καντήλι στη μνήμη του γιού μου».

ΥΓ. Στάλθηκε στὸ μέσσεντζερ ἀπὸ Δημήτριο Σκλαβενίτη.

ΠΗΓΗ: Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλος fb
 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

26 Οκτωβρίου 2022

Ταγματάρχης Δημήτρης Κασλάς.



Ταγματάρχης Δημήτρης Κασλάς. 

Ό ήρως Διοικητής των ελληνικών δυνάμεων στο ύψωμα 731. Για την δράση του τιμήθηκε με : Χρυσούν Αριστείο Ανδρείας, Πολεμικό Σταυρό Γ’ Τάξεως, Αργυρούν Σταυρό του Β’ Τάγματος, Μετάλλιο στρατιωτικής αξίας Δ’ Τάξεως. Αλλά επίσης και με τρία χρόνια εξορία για την συμμετοχή του στην Αντίσταση με τον ΕΛΑΣ και απόταξη από το στράτευμα.....

Τα υπόλοιπα από την ιστοσελίδα ΠΟΝΤΙΚΙ:

"Στην πλατεία Ρήγα Φεραίου της πόλης κυκλοφορούσε άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Δυο καλοντυμένοι θαμώνες του ιστορικού καφενείου «Πανελλήνιον», που απολάμβαναν τον καφέ τους, τον είδαν να περνά και δεν του έδωσαν σημασία. Μια παρέα νεαρών, όμως, σηκώθηκε από το τραπέζι της και λίγο έλειψε να πετάξει κάτω τους καφέδες και τα νερά. Έτρεξε προς τον άγνωστο άνδρα και του έκλεισε τον δρόμο.

08 Ιανουαρίου 2022

«Παπα-Ανυπόμονος» – Ο αντάρτης καλόγερος στο πλευρό του Άρη


Ο π. Γερμανός Δημάκος (1912 – 9 Ιούνη 2004), ηγούμενος της Μονής Αγάθωνος, που βρίσκεται κοντά στην Υπάτη (ν. Φθιώτιδας) υπήρξε ένας από τους ιερείς που πήραν ενεργά μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Ζώστηκε τ’ άρματα και πολέμησε κατά των ναζί καταχτητών από τις γραμμές του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ, δίπλα στον Άρη Βελουχιώτη, με το ψευδώνυμο «παπα-Ανυπόμονος».

Ο Γερμανός Δημάκος γεννήθηκε στο Αγριδάκι Γορτυνίας το 1912.  Το κοσμικό του όνομα ήταν Γεώργιος και όταν χειροτονήθηκε έλαβε το Γερμανός. Το 1940 ήταν ηγούμενος στο μοναστήρι Δαδιού – Αμφίκλειας Φθιώτιδας. Οργανώθηκε στο ΕΑΜ στο Δαδί και διορίστηκε πρόεδρος της κοινότητας, με έγκριση της οργάνωσης του ΕΑΜ.



Ο παπα-Ανυπόμονος μπροστά στο φακό του Σπύρου Μελετζή

Με τον Άρη συναντήθηκαν στο χωριό Κουκουβίστα της Γκιώνας, στις 14 του Μάη 1943. Ο αντάρτης καλόγερος εντάχτηκε στον ΕΛΑΣ, παίρνοντας το ψευδώνυμο «παπα-Ανυπόμονος» από τον ίδιο τον πρωτοκαπετάνιο. Από τότε, στάθηκε πάντα στο πλευρό του Άρη, ακολουθώντας τον στην Ήπειρο, στη Ρούμελη, στη Θεσσαλία και στην Πελοπόννησο.

19 Νοεμβρίου 2021