Οι δρόμοι της Αριστεράς

Του Δημήτρη Μπελαντή 

Στον εικοστό αιώνα υπήρξαν δύο πολύ αποκλίνοντες και διαφορετικοί   μαρξισμοι.

 Ο σοβιετικος μαρξισμός, η ο μαρξισμός - λενινισμός, η ο " σταλινισμός",  που  μόνο αυτός έγινε  πρακτικά ιδεολογία μαζών, με δύο  πολύ αντιφατικές απολήξεις .Τροποποιούμενος δημιουργικά σε κάποιες χώρες ( πχ Κίνα, Βιετνάμ, Κούβα κλπ)  έγινε η μαζική ιδεολογία της επανάστασης και της ταξικής και αντιιμπεριαλιστικής  ανατροπης. Ταυτόχρονα, έγινε η ιδεολογία των μετεπαναστατικων εξουσιών και των γραφειοκρατιων που σταδιακά σχηματίσθηκαν. Από ιδεολογία της επανάστασης ,ακόμη και στις πιο σταλινικές του μορφές , κατέληξε να γίνει άρχουσα ιδεολογία, ιδεολογία της νέας άρχουσας τάξης η στρωματος. Η θεωρία για το κόμμα πρωτοπορίας ως φορέα της Ιστορίας   υπήρξε καίριας σημασίας σε αυτήν την εξέλιξη.

Ο δυτικός μαρξισμός, με αφετηρία τον Λούκατς, την Ρόζα, τον Γκράμσι και αρκετούς  άλλους, επεχείρησε να κριτικάρει τον σοβιετικό μαρξισμό και να επιχειρήσει μια δημιουργική επιστροφή στην αφετηρία των κλασσικών του μαρξισμου.Το πρόβλημα με τον δυτικό μαρξισμό, όπως έδειξε ο Πέρρυ  Άντερσον και πολλοί άλλοι, είναι ότι αποτυγχάνοντας να ηγεμονεύσει στην δυτική  πολιτική Αριστερά έγινε αρχικά η ιδεολογία  και η θεωρία - αξιόλογη - των πολιτικών  σεχτων, και όταν οι σέχτες τα παράτησαν, η ιδεολογία του ακαδημαϊκού μαρξισμού, του μεταδομισμου και τελικά μιας θεωρίας που παρά τις αρετές της αναφερόταν σε μια μυθική εργατική τάξη και αδιαφορούσε για την υφιστάμενη, ωσότου βαρέθηκε και στράφηκε προνομιακα  στα κινήματα ταυτότητας. Μέσα από αυτό το μονοπάτι, ο δυτικός μαρξισμός, που στήριξε τον Μάη του 68 και τα κινήματα του, έγινε σταδιακά, εν μέρει τουλάχιστον, η δεξαμενή πολιτιστικής ανανέωσης του ύστερου καπιταλισμού.Η μήτρα  του Μεταμοντέρνου ως πολιτισμικής συνθήκης του ύστερου καπιταλισμου, με την έννοια του Fredric Jameson.

Και στην σοβιετική και στην δυτική εφαρμοσμένη εκδοχή του, ο  πραγματικά εφαρμοσμένος μαρξισμός ξεκίνησε από την επανάσταση και κατέληξε να φλερτάρει με τις υπάρχουσες  εξουσίες η να τις νομιμοποιεί. Η αιτία είναι πολύπλοκαμη. Εδράζεται στην πολύ μεγάλη έμφαση του ιστορικού  μαρξισμού στην οικονομία/ παραγωγη, στην περιορισμένη κριτική στην ιεραρχία του κοινωνικού καταμερισμού εργασίας, στην φτωχή προσέγγιση στην δημοκρατία και την δημόσια σφαιρα,  στην υποτίμηση του εξουσιαστικού φαινομένου, και τέλος ,πράγμα όχι ασήμαντο, στην αδιαφορία σε μεγάλο βαθμό από ένα σημείο και μετά των δυτικών εργατικών τάξεων για την κοινωνική  επανάσταση και την παραίτηση από τους κινδύνους  και τις αρετές της.

Η συγκυρία ενός παγκόσμιου πολέμου μπορεί να ξανακάνει τον μαρξισμό θεωρία και μαζική ιδεολογία ανατροπής;

 Θεωρητικά ,ναι.Πρακτικα, θα δούμε. Ούτε μηδενισμός ούτε χαζή υπεραισιοδοξια.

ΠΗΓΗ: 

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Πώς κακοποιήθηκε η μαρξιστική σκέψη στην Ελλάδα

ΜΕΛΕΤΟΠΟΥΛΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ*

Με αφορμή την κυκλοφορία σε δεύτερη βελτιωμένη έκδοση του έργου μου “Η Μαρξιστική Σκέψη στην Ελλάδα”, αξίζει να σημειωθούν τα εξής: Πρώτον, η μαρξιστική σκέψη στην χώρα μας εισήχθη από διανοουμένους με έντονη πατριωτική συνείδηση, όπως ο Γεώργιος Κωνσταντινίδης-Σκληρός (μαθητής του Plehanov), που υπερασπίστηκε τα εθνικά δίκαια της Ελλάδος στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αντίστοιχο πατριωτισμό επέδειξαν ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ Γιάνης Κορδάτος, ο αρχηγός της κοινοβουλευτικής του ομάδας Σεραφείμ Μάξιμος και ο αρχηγός του “Αρχείου” Δημήτριος Γιωτόπουλος, αρνούμενοι να υιοθετήσουν το προδοτικό σύνθημα της «ανεξάρτητης Μακεδονίας-Θράκης», που προσπαθούσε μετά μανίας να επιβάλει η Διεθνής στο ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα.

Δεύτερον, στον Μεσοπόλεμο αναπτύχθηκε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη μαρξιστική σκέψη από κορυφαίους διανοητές όπως ο Σεραφείμ Μάξιμος, ο Παντελής Πουλιόπουλος και ο Γιάνης Κορδάτος, η οποία κατεστάλη βιαίως από την εγκάθετη, διορισμένη με “κοοπτάτσια” από την Μόσχα κομματική ηγεσία του Νίκου Ζαχαριάδη. Ο Ζαχαριάδης συγκέντρωσε γύρω του στοιχεία ημιμαθή και πάντως θεωρητικώς αστοιχείωτα και εξεδίωξε από το ΚΚΕ τους μαρξιστές θεωρητικούς, μεταβάλλοντας το κόμμα του σε πνευματική έρημο. Ό,τι σημαντικό παρήχθη έκτοτε σε επίπεδο μαρξιστικής θεωρίας, παρήχθη εκτός κομμουνιστικού κόμματος.



Τρίτον, η μελέτη του έργου των Ελλήνων μαρξιστών οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αυτοί ανέπτυξαν μία πολύ ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη πολιτική σκέψη, η οποία (εάν δεν κατεστέλετο από τον Ζαχαριάδη) θα μπορούσε να οδηγήσει στην διαμόρφωση ενός μαρξισμού ελληνικού τύπου, μίας θεωρητικής παραλλαγής του μαρξισμού, συνδυασμένης με στοιχεία κοινοτισμού και άμεσης δημοκρατίας. Αυτό φαίνεται ιδιαίτερα στα κείμενα του Μάξιμου, αλλά και του Δημήτρη Μπάτση και του Μιχάλη Ν. Ράπτη ή Πάμπλο.

ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΕΝΙΝ - ΤΑ ΒΙΝΤΕΟ ΤΩΝ ΔΙΑΛΕΞΕΩΝ28 Ιουν 2017

Συζητώντας για το Λένιν - Δείτε όλες τις διαλέξεις μαγνητοσκοπημένες από την Infowar Productions!

Ο ιμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού

 

  https://www.youtube.com/watch?v=e5Q7599anfQ&list=PL1AWno1WTke1mzAVnmANPuJrVQpnPB3um&index=1

Εισηγητής: Βασίλης Λιόσης

Κριτικά σημειώματα για το εθνικό ζήτημα

  https://www.youtube.com/watch?v=lpjCYpaSokI&index=2&list=PL1AWno1WTke1mzAVnmANPuJrVQpnPB3um

Εισηγητής: Δημήτρης Καλτσώνης

Η ΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ:

 Η κρίση του μαρξισμού και ο μεταμαρξισμός 

Ευάγγελος Κοροβίνης

Πριν λίγες δεκαετίες έκλεισε ένας κύκλος που ξεκίνησε με την Οκτωβριανή επανάσταση .

Η κατάρρευση των καθεστώτων του «υπαρκτού σοσιαλισμού» στην Ανατολική Ευρώπη, η συρρίκνωση και τελική έκλειψη των κομμουνιστικών κομμάτων της Δυτικής Ευρώπης, η στροφή προς τον καπιταλισμό των τριτοκοσμικών σοσιαλιστικών καθεστώτων ...

.../

Η ανάρτηση ΕΔΩ...https://antifono.gr/i-krisi-tou-marxismou-kai-o

Το όνομα και το έργο του θα ζήσουν στους αιώνες

140 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ Κ. ΜΑΡΞ

«Στις 14 του Μάρτη το απόγευμα, στις τρεις παρά τέταρτο, έπαψε να σκέφτεται ο μεγαλύτερος σύγχρονος στοχαστής. Μόλις τον είχαμε αφήσει μονάχο του δυο λεπτά και τον βρήκαμε όταν ξαναμπήκαμε στο δωμάτιό του ήσυχα αποκοιμισμένο στην πολυθρόνα του - αλλά για πάντα.

Είναι αδύνατο να εκτιμήσουμε τι έχασε το μαχητικό ευρωπαϊκό και αμερικανικό προλεταριάτο, τι έχασε η ιστορική επιστήμη με τον θάνατο αυτού του ανθρώπου. Πολύ γρήγορα θα γίνει αισθητό το κενό που δημιούργησε ο θάνατος αυτού του γίγαντα»¹.

Με αυτά τα λόγια ο Φρ. Ενγκελς ξεκίνησε τον επικήδειο αποχαιρετισμό στον αδελφικό του φίλο και σύντροφο στο νεκροταφείο Χάιγκεϊτ του Λονδίνου.

Εκατόν σαράντα χρόνια μετά, το έργο του Κ. Μαρξ και η πλούσια παρακαταθήκη του συνεχίζουν να αποτελούν θεωρητική και πολιτική πυξίδα για τους αγώνες της εργατικής τάξης αλλά και να στοιχειώνουν την αστική τάξη και τους εκπροσώπους της.

«Μήπως είχε δίκιο τελικά ο Μαρξ;», αναρωτιέται σε πρόσφατο εκτενές αφιέρωμα και πρωτοσέλιδο το γερμανικό περιοδικό «Spiegel», όπου ανάμεσα στα άλλα σχολιάζει τα λεγόμενα ενός Αμερικανού δισεκατομμυριούχου επενδυτή που τον τελευταίο καιρό, όπως ο ίδιος λέει, δεν διαβάζει πια τα πρωινά τη «Wall Street Journal» στην πολυτελή βίλα του των 2.000 τ.μ., αλλά το «Κεφάλαιο» του Μαρξ, για να καταλάβει γιατί ο καπιταλισμός «δεν λειτουργεί σωστά»².

Θεμελιωτής της επαναστατικής κοσμοθεωρίας

Simone Weil: Η ΝΕΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Ἡ βιομηχανικὴ ἔκρηξη κατέστησε τὶς παραγωγικὲς δυνάμεις τὴν θεότητα ἑνὸς εἴδους θρησκείας, τῆς ὁποίας τὴν ἐπίδραση ὑπέστη, παρὰ τὴ θέλησή του, ὁ Μάρξ, ἐπεξεργαζόμενος τὴν θεωρία του γιὰ τὴν ἱστορία.

 Ὁ ὅρος θρησκεία μπορεῖ νὰ ἐκπλήττει ὅταν πρόκειται γιὰ τὸν Μάρξ· ἀλλὰ ἡ πίστη πὼς ἡ θέλησή μας συμπίπτει μὲ μυστηριώδη θέληση ἡ ὁποία ἐνεργεῖ μέσα στὸν κόσμο καὶ θὰ μᾶς βοηθήσει νὰ νικήσουμε, σημαίνει πίστη στὴν θεία Πρόνοια. 

Ἄλλωστε καὶ τὸ ἴδιο τὸ λεξιλόγιο τοῦ Μὰρξ τὸ μαρτυρεῖ, γιατὶ περιέχει ἐκφράσεις σχεδὸν μυστικές, ὅπως «ἡ ἱστορικὴ ἀποστολὴ τοῦ προλεταριάτου». Αὐτὴ ἡ θρησκεία τῶν παραγωγικῶν δυνάμεων, στὸ ὄνομα τῆς ὁποίας γενεὲς διευθυντῶν ἐπιχειρήσεων συνθλίβουν τὶς ἐργατικὲς μάζες, δίχως τὴν παραμικρὴ τύψη, ἀποτελεῖ ἐξίσου ἕναν παράγοντα καταπίεσης στὸ ἐσωτερικὸ τοῦ σοσιαλιστικοῦ κινήματος· […] Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο, ὅποια κι ἂν εἶναι ἡ προσβολὴ ποὺ ὑφίσταται ἡ μνήμη τοῦ Μὰρξ ἀπὸ τὶς τιμὲς ποὺ τοῦ ἀποδίδουν οἱ καταπιεστὲς τῆς σύγχρονης Ρωσίας, δὲν εἶναι ἐξολοκλήρου ἄδικη.

 Ὁ Μάρξ, εἶναι ἡ ἀλήθεια δὲν εἶχε ποτὲ ἄλλο κίνητρο ἀπὸ μιὰ μεγαλόψυχη διάθεση γιὰ ἐλευθερία καὶ ἰσότητα· μόνο ποὺ αὐτὴ ἡ διάθεση, ἂν χωριστεῖ ἀπὸ τὴν ὑλιστικὴ θρησκεία μὲ τὴν ὁποία τὴν συνέχεε στὸ μυαλό του, δὲν ἀνήκει πλέον παρὰ σὲ ὅ,τι ὁ Μὰρξ περιφρονητικὰ ἀποκαλοῦσε οὐτοπικὸ σοσιαλισμό. […]  

Simone Weil, Ἐκλογὴ ἀπὸ τὸ ἔργο της, μτφρ. Βασιλικὴ Τριανταφύλλου, ἐκδόσεις Μήνυμα

 

Ρόζα Λούξεμπουργκ: η κριτική στον λενινιστικό συγκεντρωτισμό

του Σπύρου Κουτρούλη από το το προσωπικό του ιστολόγιο

Το 1904 η Ρόζα Λούξεμπουργκ δημοσίευσε δύο άρθρα με τον τίτλο “Λενινισμός ή μαρξισμός” ως απάντηση στο έργο του Λένιν “Τι να κάνουμε”. Η σημασία της έγκειται στο γεγονός ότι επισημαίνει τα βασικά χαρακτηριστικά της πορείας που θα οδηγήσει στον ολοκληρωτισμό. Πλέον η εργατική τάξη ως πολιτικό σύνολο αντικαθίσταται από τους επαγγελματίες επαναστάτες, ενώ στην ίδια την εργατική τάξη εισάγεται η επαναστατική ιδεολογία από έξω, από αστούς διανοούμενους. Οι επισημάνσεις της ενέπνευσαν και αξιοποιήθηκαν από άλλους σημαντικούς στοχαστές όπως η Χάνα Άρεντ και ο Κώστας Παπαϊωάννου. Το άρθρο της Ρ.Λ. περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Χέλμουτ Γκρούμπερ “Επανάσταση στην Ευρώπη (1917-1923)” (Εκδόσεις Κομμούνα, Εναλλακτικές Εκδόσεις, Αθήνα 1985).

ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ με τα μάτια ενός φιλόσοφου Μαρξιστή

Διάβασε μικρό απόσπασμα για το τι είναι ο κυρίαρχος σήμερα "αντιεθνικιστικός" λεγόμενος "ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ" σύμφωνα με τα λίγα σωστά του "Μικρού Φιλοσοφικού Λεξικού" ( "σταλινικής ερμηνείας" του..."Μαρξισμού - Λενινισμού", γι' αυτό γράφω "απ' τα λίγα σωστά" που φαίνεται να ισχύουν ακόμα η ιδιαίτερα σήμερα ). 

Λοιπόν σύμφωνα με το "Μαρξιστικό - Λενινιστικό Φιλοσοφικό Λεξικό" :

"...Κοσμοπολιτισμός. Αντιδραστική αστική ιδεολογία που κηρύσσει την αδιαφορία για τα εθνικά συμφέροντα, τις εθνικές παραδόσεις, τον εθνικό πολιτισμό, που κηρύσσει την αδιαφορία για την εθνική κυριαρχία. Ο κοσμοπολιτισμός σκεπάζει το αληθινό του πρόσωπο δισκηρύσσοντας ότι ο "κάθε άνθρωπος" έχει τον κόσμο ολάκερο για πατρίδα. Στην πραγματικότητα όμως, ο κοσμοπολιτισμός, που προπαγανδίζεται και διαδίδεται με ιδιαίτερο ζήλο από τους ιδεολόγους του ιμπεριαλισμού, αποτελεί ένα τρομερό όπλο στα χέρια των μονοπωλίων στην προσπάθεια τους να υποδουλώσουν τους λαούς, ένα ιδεολογικό μέσο για την πολιτική και οικονομική υποδούλωση των μικρών ελεύθερων λαών..."

 Το "βιβλιαράκι αυτό" ήταν για δεκαετίες το "βασικό αλφαβητάρι" που έπρεπε να διαβάσουν όλα τα μέλη και οι φίλοι της προ - δικτατορικής ΕΔΑ / Κ.Κ.Ε , οι "Λαμπράκηδες", οι...πρώιμοι "Μαοικοί" & "Νέο - Αριστεροί" που... "δεν σκοτώθηκαν νωρίς", οι οποίοι σήμερα διαβάζουν...George "Αγκαμπέν" & Toni "Νέγκρι" για την "καπιταλιστική παγκοσμιοποίηση" , η οποία μ' ένα ας πούμε "επαναστατικό...κλικ" θα γίνει "σοσιαλιστική παγκοσμιοποίηση - πέρα από φυλή - χρώμα - θρησκείες και...σεξουαλικό προσανατολισμό" - ΑΜΗΝ

Ο Καρλ Πολάνυι, η Αθήνα κι εμείς: η επικαιρότητα της σκέψης του Πολάνυι (Α΄ Μέρος)

νέος Λόγιος Ερμής τ. 4, σελ. 49-56

Των Μπερνάρντο Στουλμπέργκερ Βγιουνίσκι, Πτυχιούχου Οικονομικών, Escola de Economia de Sao Paulo (FGV/EESP) & Ραμόν Γκ. Φερνάντεζ, Επίκουρου Καθηγητής, Escola de Economia de Sao Paulo (FGV/EESP)*

Ο Καρλ Πολάνυι θεωρείται ένας από τους πιο διακεκριμένους πολιτικούς επιστήμονες του 20ού αιώνα. Ένα σημαντικό ζήτημα που τον απασχόλησε ήταν η σχέση μεταξύ των αγορών και της κοινωνίας (συνεπώς του κράτους) στο σύνολό της· για να το πραγματευθεί, εισήγαγε τον όρο Ρίζωμα, που υπήρξε βασικός για τη μελέτη του πάνω στις καταβολές και τις συνέπειες της Βιομηχανικής Επανάστασης. Σημαντικό κομμάτι της πνευματικής του κληρονομιάς είναι η μελέτη της οικονομικής ιστορίας των αρχαίων κοινωνιών, και ιδιαίτερα της Κλασικής Ελλάδας. Ο Πολάνυι συγκρίνει τις αρχαίες κοινωνίες με εκείνες της δικής του εποχής, σε μια προσπάθεια να τις κατανοήσει όλες. Αυτή η εργασία έχει στόχο να συνδυάσει τη δουλειά του Πολάνυι πάνω στην αθηναϊκή κοινωνία με τις μελέτες του πάνω στη σημερινή εποχή, καταδεικνύοντας ότι είναι δυνατόν να διδαχθούμε από τις απόψεις του για τη σχέση μεταξύ κοινωνίας, κράτους και αγοράς, που μπορεί να μας βοηθήσει στο σχεδιασμό μιας πολιτικής ατζέντας για την εποχή μας.

«Οι Έλληνες της αρχαιότητας, στων οποίων την ιδιοφυία οφείλεται η γέννηση της πολιτικής, της φιλοσοφίας, της επιστήμης και της τέχνης, ήταν επίσης αυτοί που εγκαινίασαν μια εξελιγμένη ανθρώπινη οικονομία.»
(Polanyi, 1977, σ.146)

Α΄ Μέρος
Εισαγωγή

Ο Καρλ Πολάνυι ήταν ένας άνθρωπος αφοσιωμένος στην επιστήμη και ένα από τα βασικά του μελήματα ήταν η  κατανόηση των αλλαγών της κοινωνίας της εποχής του. Ενώ συνέγραφε το περίφημο βιβλίο του Ο μεγάλος μετασχηματισμός, συνειδητοποίησε ότι για να κατανοήσει την εποχή του έπρεπε να τη συγκρίνει με διάφορες άλλες. Έτσι, κατέληξε στη μελέτη αυτών που ονόμασε αρχαίες κοινωνίες, σε μια προσπάθεια να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιμετώπιζαν διαχρονικά την υλική πλευρά της ζωής, αυτό που ονόμασε «το πρόβλημα των ανθρώπινων πόρων»  (Polanyi, 1977, σελ. xxxix). Συνεπώς, ένα σημαντικό μέρος της πνευματικής του παρακαταθήκης είναι η μελέτη της οικονομικής ιστορίας των αρχαίων κοινωνιών, ειδικά της Κλασικής Ελλάδας, που συνεισέφερε τα μέγιστα στον τρόπο που κατανοούμε εκείνες τις οικονομίες σήμερα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της εργασίας του ήταν η ανάλυση της οργάνωσης αυτών των κοινωνιών, κατά τρόπο που να δείχνει τις ομοιότητες μεταξύ εκείνων και της δικής μας.
Αυτή η εργασία έχει στόχο να μελετήσει την άποψη του Πολάνυι για αυτές τις κοινωνίες, ειδικά για την αρχαία ελληνική οικονομία, αναζητώντας σ’αυτήν ό,τι μπορεί να φανεί χρήσιμο σήμερα στον παγκοσμιοποιημένο μας κόσμο.
Η οικονομική ιστορία και η μελέτη των κοινωνιών του παρελθόντος είναι πολύ σημαντικά εργαλεία για την κατανόηση της δικής μας οικονομίας και εποχής. Μπορούμε να πάρουμε πολλά μαθήματα και διδάγματα πολιτικής δράσης από τις επιτυχίες και τις αστοχίες τους. Εξάλλου, η σύγκριση με εκείνες τις κοινωνίες μάς επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα ποια στοιχεία της κοινωνίας μας μπορούν να θεωρηθούν κοινά σε όλες τις πολιτισμένες κοινωνίες και ποια αποτελούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των κοινωνιών της εποχής μας. Συγκεκριμένα, διαπιστώνουμε ότι η ένταση μεταξύ αγοράς και κράτους είναι ένα κοινό στοιχείο που ενυπάρχει και στις παλαιότερες οικονομίες.

Καρλ Μαρξ - Για την μετανάστευση - Κείμενα της Α' Διεθνούς.

Για όσους διαβάζουν τον Μαρξισμό ανάμεσα από τις γραμμές. 

"...Σκοπός της εισαγωγής ξένων εργατών είναι η διατήρηση της δουλείας και η ακύρωση όλων των διεκδικήσεων των ντόπιων εργατών για μισθούς και συνθήκες εργασίας.

Ο μετανάστης ανταγωνίζεται τον ντόπιο εργάτη και σιγά σιγά ανάγει το μεροκάματο στο δικό του επίπεδο. Είναι το πιο αποτελεσματικό όπλο του κεφαλαίου.

Η μετανάστευση διαιρεί την εργατική τάξη της χώρας υποδοχής σε τόσα εχθρικά στρατόπεδα όσες και οι εθνοφυλετικές ομάδες διότι η κάθε μία καταλαβαίνει μόνο τον εαυτό της. Έτσι αναστέλλεται η εργατική επανάσταση και διαιωνίζεται η καπιταλιστική κυριαρχία. 

Η μετανάστευση χρησιμοποιείται αφ’ ενός ως απεργοσπαστικός μηχανισμός αφ’ ετέρου με τον εργατικό υπερπληθυσμό – πλεόνασμα που δημιουργεί ρίχνει το επίπεδο ζωής σε κατάσταση δουλοπάροικου.

Η Α’ Διεθνής Ένωση Εργατών έβαλε πρακτικά τέλος στις μεθοδεύσεις των βιομηχάνων και υποχρέωνε τα συνδικάτα να διώχνουν τους ξένους εργάτες πίσω στις χώρες τους με το πρώτο καράβι.
Οι μεταναστευτικοί νόμοι είναι τα μανιφέστα των εργοστασιαρχών. 
Οι οικονομικοί "μετανάστες" είναι ο Δούρειος Ίππος του Κεφαλαίου για την άλωση των εργασιακών κατακτήσεων...".

Καρλ Μαρξ - Για την μετανάστευση

Κείμενα της Α' Διεθνούς.

Αλτουσέρ και Έλληνες διανοούμενοι

Του Γιώργου Καραμπελιά από το Άρδην τ. 63

Μέρος Β΄: Αλτουσέρ και Έλληνες διανοούμενοι
Τι είναι όμως εκείνο που νομιμοποιεί την απαίτηση της ηγεμονίας των διανοουμένων επί του προλεταριάτου αν όχι το γεγονός ότι αποτελούν τον εκπρόσωπο και τον φορέα της «φιλοσοφίας» και των «αντικειμενικών νόμων της ιστορικής κίνησης», απέναντι σε ένα προλεταριάτο που, στην καλύτερη περίπτωση –σύμφωνα με τον Λένιν του Τι να κάνουμε–, δεν μπορεί να υπερβεί τα όρια ενός αυθόρμητου συνδικαλισμού;
Η πλέον πρόσφατη «φιλοσοφική» εκδοχή αυτής της απαίτησης υπήρξε ο αλτουσεριανός μαρξισμός, δηλαδή μια εκδοχή μαρξισμού προσαρμοσμένη στις ανάγκες μιας θεωρίας που δεν κυριαρχεί πλέον στο εργατικό κίνημα αλλά στα… Πανεπιστήμια. Γι’ αυτό και το πρόταγμα της «μαρξιστικής επιστήμης» θα πάψει να έχει ως σημείο αναφοράς τον Ιστορικό και Διαλεκτικό υλισμό του Ιωσήφ Στάλιν και θα αναφέρεται –τουλάχιστον στα ελληνικά Πανεπιστήμια– στο Να διαβάσουμε το Κεφάλαιο του Λουί Αλτουσέρ.
Ο Λουί Αλτουσέρ, στα κείμενά του της δεκαετίας του 1960, χαρακτηρίζει ως «ιδεολογία», δηλαδή «ψευδή συνείδηση» και στρεβλή αναπαράσταση, όλες τις κοινωνικές, φιλοσοφικές, και λοιπές αντιλήψεις των ανθρώπων, εκτός από τον «επιστημονικό» μαρξισμό ο οποίος, και μόνον αυτός, συγκροτεί μία νέα «επιστήμη», την «επιστήμη της ιστορίας» και όχι πλέον κάποια ιδεολογία… [ ]
Μια ιδεολογική αναπαράσταση, ο αλτουσεριανός μαρξισμός, αυτοανακηρύσσεται σε φυσική επιστήμη και υποκαθιστά το αλάθητο των παλαιών θρησκειών. Στην πραγματικότητα, όλες οι κοσμοαντιλήψεις και κοσμοθεωρίες είναι ταυτόχρονα «επιστημονικές» –διότι εμπεριέχουν αληθινά στοιχεία, έστω και τα ελάχιστα– και κατ’ ανάγκην «ιδεολογικές», διότι δεν μπορεί να υπάρξει ανθρώπινη απόφανση η οποία να μη χρωματίζεται από την οπτική ή τα ιστορικά όρια αυτού που την εκφέρει. περιέχουν δηλαδή μεγαλύτερο ή μικρότερο μέρος αλήθειας και ψεύδους. Ακόμα και αν δεχθούμε ότι ο μαρξισμός υπήρξε, για κάποια ιστορική στιγμή, πλησιέστερα στην «επιστημονική» αλήθεια, δεν έπαυε ταυτόχρονα να αποτελεί μια ιδεολογία. Πρόκειται για μια πανθομολογούμενη κοινοτοπία, ωστόσο, σύμφωνα με τον Αλτουσέρ της δεκαετίας του 1960 και τους σημερινούς Έλληνες μαθητές του, κάτι τέτοιο ισχύει για όλες τις προηγούμενες φιλοσοφίες εκτός από τον μαρξισμό, που μόνος αυτός συνιστά την «καθαρή επιστήμη»:
Ολόκληρη η ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας δεν κυριαρχείται από το «πρόβλημα της γνώσης» αλλά από την ιδεολογική λύση, δηλαδή τη λύση που προκαταβολικά επιβάλλουν πρακτικά, ηθικά και πολιτικά «συμφέροντα», ξένα προς την πραγματικότητα της γνώσης (7).
Όλοι λοιπόν οι φιλόσοφοι επηρεάζονταν από την «ιδεολογία» τους εκτός από τους «μαρξιστές-επιστήμονες», για τους οποίους η «ιδεολογία αποτελεί την προϊστορία μιας επιστήμης» (8) και μόνο. Οι τελευταίοι μάλιστα δεν έχουν ανάγκη από το κριτήριο της πρακτικής, διότι η «Μαρξιστική Επιστήμη» έχει κατασκευάσει μια δική της πρακτική, τη «θεωρητική πρακτική», στο εσωτερικό της οποίας κρίνεται η επιστημονικότητα και όχι σύμφωνα με την αντιστοιχία της προς τη χυδαία πραγματικότητα:
Γιατί η θεωρητική πρακτική είναι η ίδια κριτήριο του εαυτού της, περικλείει τους απαιτούμενους τίτλους εγκυρότητας της ποιότητας του προϊόντος του[ ]. Η θεωρία του Μαρξ μπόρεσε να εφαρμοστεί με επιτυχία επειδή ήταν «αληθινή». Δεν είναι αληθινή επειδή εφαρμόστηκε με επιτυχία[ ]. Τους τίτλους  γνώσης δεν τους δίνει στη γνώση που παρήγαγε ο Μαρξ η κατοπινή ιστορική πρακτική: το κριτήριο της αλήθειας των γνώσεων που παρήγαγε η θεωρητική πρακτική του Μαρξ το παρέχει η ίδια η θεωρητική του πρακτική, δηλαδή η αποδεικτική αξία, οι επιστημονικοί τίτλοι των μορφών που εξασφάλισαν την παραγωγή αυτών των γνώσεων (9).

Οι αντιφάσεις των Μάρξ-Ένγκελς για το Εθνικό Ζήτημα

ΚΛΙΚ στην εικόνα για να διαβάσετε την ανάρτηση...

ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ

ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ

Έχει πει τη χαρακτηριστική φράση ότι:

“δε θα υπήρχαν καλοί Σαμαρείτες αν δεν υπήρχαν ληστές”, αναφέρει μεταξύ άλλων και τα εξής :

• Σκοπός της εισαγωγής ξένων εργατών είναι η διατήρηση της δουλείας και η ακύρωση όλων των διεκδικήσεων των ντόπιων εργατών για μισθούς και συνθήκες εργασίας.

• Ο μετανάστης ανταγωνίζεται τον ντόπιο εργάτη και σιγά σιγά αναγάγει το μεροκάματο στο δικό του επίπεδο. Είναι το πιο αποτελεσματικό όπλο του κεφαλαίου.

ΠΗΓΗ:

Μιχαλης Χατζηπετρου

Σε τελευταία ανάλυση

Γράμμα στον Γιόζεφ Μπλοχ, 21-22 Σεπτέμβρη 1890, Λονδίνο

Του Φρίντριχ Ένγκελς

[…] Σύμφωνα με την υλιστική αντίληψη της ιστορίας, ο καθοριστικός παράγοντας στην ιστορία σε τελευταία ανάλυση, είναι η παραγωγή και η αναπαραγωγή της πραγματικής ζωής. Ούτε ο Μαρξ, ούτε εγώ ισχυριστήκαμε ποτέ τίποτα παραπάνω. Αν κάποιος τώρα το διαστρεβλώνει αυτό έτσι που να βγαίνει πως ο οικονομικός παράγοντας είναι ο μοναδικά καθοριστικός, τότε μετατρέπει εκείνη τη θέση σε αφηρημένη, παράλογη φράση, που δεν λέει τίποτα.

***

Η οικονομική κατάσταση είναι η βάση, αλλά τα διάφορα στοιχεία του εποικοδομήματος: οι πολιτικές μορφές της ταξικής πάλης και τ’ αποτελέσματά της –οι θεσμοί που τους καθορίζει η νικήτρια τάξη ύστερα από τη μάχη που κέρδισε, κτλ– οι νομικές μορφές κι ακόμα περισσότερο οι αντανακλάσεις όλων αυτών των πραγματικών αγώνων στον εγκέφαλο αυτών που συμμετέχουν στην πάλη, οι πολιτικές, νομικές, φιλοσοφικές θεωρίες, οι θρησκευτικές αντιλήψεις και η παραπέρα ανάπτυξή τους σε συστήματα δογμάτων, ασκούν κι αυτά την επίδρασή τους πάνω στην πορεία των ιστορικών αγώνων και σε πολλές περιπτώσεις αυτά κυρίως καθορίζουν τη μορφή τους.

Υπάρχει μια αλληλεπίδραση όλων αυτών των στοιχείων, μέσα στην οποία επιβάλλεται σε τελευταία ανάλυση σαν αναγκαιότητα, η οικονομική κίνηση μέσα από το ατέλειωτο πλήθος των συμπτώσεων (δηλ. των πραγμάτων και γεγονότων που η μεταξύ τους εσωτερική συνάφεια είναι τόσο μακρινή ή τόσο αναπόδειχτη, που μπορούμε να τη θεωρήσουμε σαν ανύπαρχτη και να μην τη λογαριάζουμε). Διαφορετικά, η εφαρμογή της θεωρίας σε μιαν οποιαδήποτε περίοδο της ιστορίας θα ήταν, μα την αλήθεια, ευκολότερη από τη λύση μιας απλής πρωτοβάθμιας εξίσωσης.

Την ιστορία μας, την κάνουμε εμείς οι ίδιοι, την κάνουμε όμως, πρώτα, κάτω από πολύ ορισμένες προϋποθέσεις και όρους. Απ’ αυτούς οι οικονομικοί είναι που αποφασίζουν τελικά. Μα και οι πολιτικοί κτλ, ακόμα και η παράδοση που έχει στοιχειώσει στα κεφάλια των ανθρώπων, παίζουν κάποιο ρόλο, έστω κι αν δεν είναι ο αποφασιστικός. Και το πρώτο πρωσικό κράτος δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε παραπέρα από ιστορικά και σε τελευταία ανάλυση οικονομικά αίτια. Δύσκολα όμως θα μπορούσε κανείς, χωρίς σχολαστικισμούς, να ισχυριστεί ότι ανάμεσα στα πολλά κρατίδια της βόρειας Γερμανίας, ίσα-ίσα το Βραδεμβούργο ήταν εκείνο που προοριζόταν από την οικονομική αναγκαιότητα κι όχι κι από άλλους παράγοντες (πριν απ’ όλα από το γεγονός ότι το Βραδεμβούργο, χάρη στο ότι κατείχε την Πρωσία, είχε μπλεχτεί στο πολωνικό ζήτημα και μέσον αυτού του ζητήματος στις διεθνείς πολιτικές σχέσεις, που έπαιξαν επίσης αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ισχύος του αυστριακού οίκου) να γίνει η μεγάλη δύναμη που ενσάρκωνε την οικονομική, γλωσσική και, από την εποχή της Μεταρρύθμισης και θρησκευτική διαφορά ανάμεσα στον Βορρά και τον Νότο.

Δύσκολα θα κατορθώσει κανείς να εξηγήσει με οικονομικά αίτια, δίχως να γίνει γελοίος, την ύπαρξη του κάθε γερμανικού κρατιδίου στο παρελθόν και στο παρόν, ή την προέλευση της τροπής των φθόγγων στην άνω-γερμανική διάλεχτο, που το γεωγραφικό ορεινό τείχος, που εκτείνεται από τα Σουδητικά Όρη ως τον Τάουνους, την έχει ευρύνει σε ένα σωστό ρήγμα που χωρίζει όλη τη Γερμανία.

***

O «άλλος» Μάρξ – Γιατί το Κομμουνιστικό Μανιφέστο είναι παρωχημένο!

by Norbert Trenkle

Τουλάχιστον από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, ο Karl Marx για άλλη μια φορά ορθώς θεωρείται υπερβολικά σημερινός. Ωστόσο, οι νέοι και παλιοί φίλοι του επικεντρώθηκαν σε αυτό το μέρος της θεωρίας του που είναι από καιρό  ξεπερασμένο: η θεωρία της ταξικής πάλης μεταξύ της αστικής τάξης και του προλεταριάτου.

Αντίθετα, ο «άλλος Μαρξ», αυτός που επέκρινε τον καπιταλισμό ως μια κοινωνία βασισμένη στη γενική παραγωγή των αγαθών, στην αφηρημένη εργασία και στη συσσώρευση της αξίας, έλαβε ελάχιστης σοβαρή προσοχής. Αλλά ακριβώς αυτό το μέρος της θεωρίας του Μαρξ μας επιτρέπει να αναλύσουμε επαρκώς την τρέχουσα κατάσταση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος και της διαδικασίας κρίσης του.

Η θεωρία της ταξικής πάλης, αντιθέτως, δεν συμβάλλει καθόλου στην κατανόησή μας για το τι συμβαίνει σήμερα, ούτε είναι ικανή να διαμορφώσει μια νέα προοπτική κοινωνικής χειραφέτησης. Για το λόγο αυτό, πρέπει να πούμε ότι το Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι σήμερα παρωχημένο. Έχει μόνο ιστορική αξία.

Γιατί ο Μαρξ -και κατά δήλωσή του- δεν ήταν μαρξιστής

Του Λουκά Αξελού

Το αν ο μαρξισμός υπήρξε ή όχι ένα προοδευτικό βήμα στην πορεία της ανθρωπότητας, το αν είναι μια ανοιχτή θεωρία, ή ένα κλειστό σύστημα ιδεών, το αν ήταν και εξακολουθεί να είναι οδηγός για δράση, το αν πρόκειται για μια μορφή «υλιστικής» εσχατολογίας σε αντίθεση με την «ιδεαλιστική-μεταφυσική» εσχατολογία, το αν οι αποτυχημένες ή οι σχετικά επιτυχημένες απόπειρες πρακτικής εφαρμογής του συνιστούν μια μερική ή συνολική αποτυχία του ίδιου, αποτελούν ερωτήματα μείζονος σημασίας και προπαντός ερωτήματα που δεν ξεπερνιόνται με εύκολες απαντήσεις.

Είναι κοινή, πλέον, πεποίθηση ότι η κατάρρευση των «ανατολικών» καθεστώτων το 1989, σήμανε και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής. Εποχής που καλώς ή κακώς πολιτογραφήθηκε ως εποχή του εφαρμοσμένου μαρξισμού (υπαρκτού, κατ’ άλλους, σοσιαλισμού) ή για την ακρίβεια των εφαρμοσμένων εκδοχών του. Έχοντας δημόσια τοποθετηθεί από το 1993, ως απλός σκεπτόμενος πολίτης, αξίζει, ίσως, να αναπαραγάγω μέρος της τότε προβληματικής μου, που ουσιαστικά δεν άλλαξε σε όλες τις κύριες πλευρές της, εμπλουτισμένης όμως και από την εμπειρία μιας ολόκληρης εικοσιπενταετίας.

Όπως και τότε, έτσι και τώρα θα επιμείνω ότι για μένα Μαρξ, μαρξική θεωρία, επίγονοι και πρακτικές εφαρμογές δεν ταυτίζονται αναγκαστικά, αλλά και δεν διαχωρίζονται επιλεκτικά, εκεί που συμφέρει ορισμένους. Η σχέση είναι εξαιρετικά δύσκολη και πολύπλοκη και δεν θεωρώ πρέπον ηθικά και επιστημονικά να αποφανθώ με ένα ναι ή με ένα όχι.

Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, το επίδικο προς απάντηση στοιχείο για το αν ο μαρξισμός είναι νεκρός ή απλώς διέρχεται μιαν ακόμη παρατεταμένη κρίση, είναι ουσιαστικά απαντημένο. Ο βασιλιάς είναι γυμνός. Το αν αυτό αποτελεί ολοκληρωτική συντριβή, ιστορική παρακμή ή βαθύτατη κρίση, είναι, νομίζω, πολύ νωρίς ακόμα να το κρίνουμε εμείς. Με δύο λόγια διακόσια χρόνια δεν είναι αρκετά για την αποτίμηση ενός φαινομένου, που επί έναν και πλέον αιώνα συγκλόνισε την ανθρωπότητα.

Πυρηνικό πρόβλημα

Η μαρξική θεωρητική προσέγγιση, υποτίθεται ότι φιλοδοξούσε (Μαρξ: «δεν είμαι μαρξιστής») να συμβάλει σε δύο κατευθύνσεις:

·        Πρώτον να δώσει μιαν επιστημονική ερμηνεία της ιστορικής κίνησης στην συγκεκριμένη εποχή που έζησαν οι πρωταγωνιστές της.

·        Δεύτερον να οπλίσει με την ικανή επιστημονική ανάλυση τις υποτελείς τάξεις στο να αλλάξουν τον κόσμο.

Και το πρώτο (παραγωγή σοβαρού κριτικού επιστημονικού έργου) και το δεύτερο (απόπειρες ανατροπής της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων από μαθητές, όπως ο Λένιν και ο Μάο Τσε Τουνγκ), αποτελούν αδιαμφισβήτητα ιστορικά δεδομένα, υποκείμενα φυσικά στην βάσανο της κριτικής και της ιστορίας.

Ο Μάρξ,ο Ένγκελς για την Ελλάδα, την Τουρκία και το ανατολικό ζήτημα

                                                       

               Ο Μάρξ και ο Ένγκελς για την Ελλάδα, την Τουρκία και το ανατολικό ζήτημα

ΚΟτου ΚΟΥΤΡΟΥΛΗ ΣΠΥΡΟΥ

                                               

                    Ρήξη φ.89,φ.90.
                                                              Α’

                                   

       Το 1985 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Γνώση», σε εισαγωγή- μετάφραση-υπομνηματισμό του Π.Κονδύλη, η συλλογή από άρθρα των Μάρξ και Ένγκελς με τον τίτλο: Η Ελλάδα, η Τουρκία και το ανατολικό ζήτημα, τα οποία δημοσιεύθηκαν σε ένα χρονικό ορίζοντα σαράντα ετών, σε διάφορες εφημερίδες της εποχής τους.[1]

Πρόκειται  για σημαντικά και ενδιαφέροντα κείμενα, διότι μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα, τον τρόπο που προσέγγισαν το εθνικό ζήτημα  και τους γεωπολιτικούς παράγοντες, οι κλασσικοί του μαρξισμού,  καθώς και τον χαρακτήρα της κοινωνίας που διαμορφώθηκε στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Ο Μάρξ δεν αγνοεί την πραγματικότητα των εθνών, ούτε τις φιλοδοξίες των κρατών για κυριαρχία και διεύρυνση της  ισχύος τους. Επίσης  δεν θεωρεί τα έθνη, σε όλες τουλάχιστον τις περιπτώσεις, ως πρόσφατες δημιουργίες  του Διαφωτισμού, αλλά αντίθετα είναι πρόθυμος να αναγνωρίσει την ιστορικότητά τους. Όμως τα εθνικά ζητήματα τα υπαγάγει στο κοσμοϊστορικό γεγονός που πρόκειται να τμήσει τον χρόνο κάθετα: την προλεταριακή επανάσταση. Η επιλογή αυτή έχει ένα   κατ’ αρχήν παράδοξο αποτέλεσμα. Σε πολλές περιπτώσεις είναι αναγκασμένος να προτείνει την αναστολή  των κινημάτων εθνικής χειραφέτησης, να υπερασπίζεται έναν εθνικισμό ή ακόμη μια αυτοκρατορία εναντίον μίας άλλης, αν όλα αυτά, θεωρεί ότι υπηρετούν την προλεταριακή σκοποθεσία. Συγχρόνως μια εξαιρετικά ρεαλιστική προσέγγιση της γεωπολιτικής πραγματικότητας συγχέεται με τις προκαταλήψεις του Μάρξ για τα έθνη που δεν έχουν εισέλθει ακόμη στην βιομηχανική επανάσταση. Στην οπτική αυτή, θεώρησαν την  τσαρική Ρωσία την κατ’ εξοχήν αντεπαναστατική δύναμη. Μάλιστα αντιμετωπίζουν ευμενώς την επέμβαση των ΗΠΑ στην Ευρώπη, διότι «είναι ο νεότερος και ρωμαλεότερος εκπρόσωπος της Δύσης»[2], ο οποίος προστίθεται στις δυνάμεις που μπορούν να ανακόψουν τις ρώσικες ηγεμονικές φιλοδοξίες.

  Γεγονότα, όπως η απελευθέρωση των βαλκανικών εθνών από τον οθωμανισμό, αφενός θα δημιουργούσαν  κράτη, που θα ήταν εξαρτημένα από την Ρωσία, αφετέρου θα έφερναν πολύ κοντά έναν ευρωπαϊκό πόλεμο, απομακρύνοντας την προοπτική της προλεταριακής επανάστασης. Συνεπώς  αν και γνωρίζουν πολύ καλά την άθλια πραγματικότητα της οθωμανικής αυτοκρατορίας και διόλου δεν την εγκρίνουν, τελικά την υπερασπίζονται στα πλαίσια των προτεραιοτήτων της προλεταριακής επανάστασης. Τα βαλκανικά έθνη θα πρέπει αναγκαστικά να περιμένουν την ανατροπή του τσαρισμού: «η κατάλυση αυτού του εφιάλτη, που πλακώνει ολόκληρη την Ευρώπη, αυτή είναι κατά την γνώμη μας ο πρώτος όρος της χειραφέτησης των εθνών της κεντρικής κι ανατολικής Ευρώπης. Μόλις ανατραπεί ο τσαρισμός θα καταρρεύσει η ανόσια δύναμη, που σήμερα εκπροσωπεί ο Bismark, γιατί θα της αφαιρεθεί το κύριο στήριγμα ∙ η Αυστρία θα διαλυθεί, γιατί θα χάσει τον μόνο λόγο της ύπαρξής της, δηλ. να εμποδίζει με την παρουσία της τον τσαρισμό να καταπιεί τα διασκορπισμένα έθνη των Καρπαθίων και των Βαλκανίων».[3]

Οι Γερμανοί μαρξιστές και το Ανατολικό Ζήτημα

σκίτσο του «κόκκινου σουλτάνου» (από το αίμα που έχυσε), Αβδούλ Χαμίτ

«Αν υπάρχει τώρα κάποια δύναμη που μπορεί να είναι επικίνδυνη για τη Ρωσία στην Ανατολική Μεσόγειο, παρά τις οικονομικές δυσχέρειές της, αυτή είναι η οικονομικά αναδυόμενη Ελλάδα»

Του Γιάννη Ξένου πρωτοδημοσιεύτηκε στην huffingtonpost.gr

Οι σφαγές των Αρμενίων τα έτη 1894-1896 από τον σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ (που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως η πρώτη φάση της αρμενικής Γενοκτονίας), η Κρητική Επανάσταση του 1895-1898 και ο επακόλουθος Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 προκάλεσαν ζωηρές συζητήσεις μεταξύ των Γερμανών μαρξιστών για το αν έπρεπε να πάρουν θέση υπέρ των εξεγερμένων χριστιανών ή να διατηρήσουν τη φιλοτουρκική στάση των Μαρξ και Ένγκελς. Όπως αναφέρει ο Γ. Καραμπελιάς1, οι Μαρξ και Ένγκελς, από το 1853 και μετά, θεωρούσαν ότι «η Ρωσία καθίσταται ο κατ’ εξοχήν εχθρός της ευρωπαϊκής Επανάστασης και οι Έλληνες καθώς και οι ελληνικές και σλαβικές επαναστατικές απόπειρες καταδικάζονται ως υποκινούμενες από τη Ρωσία». Η θέση αυτή θεωρούνταν θέσφατο για τους Γερμανούς συνεχιστές των Μαρξ-Ένγκελς, όπως ο Βίλχελμ Λίμπκνεχτ (1826-1900), που το 1867 ίδρυσε το Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα- σύντροφος και φίλος των Μαρξ και Ένγκελς από το 1848. Απέναντι στις φιλοτουρκικές απόψεις μιας «μαρξιστικής ορθοδοξίας» τοποθετείται η Ρόζα Λούξεμπουργκ, που παίρνει ξεκάθαρη θέση υπέρ της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στη διαμάχη που διήρκεσε δύο χρόνια (1896-1897) τοποθετήθηκαν όλα τα βαριά ονόματα του γερμανικού μαρξισμού της εποχής, Καρλ Κάουτσκι και Έντουαρντ Μπερνστάιν.

Οι αρμενικές σφαγές

Στα χρόνια του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ ΙΙ (1876-1909), «το οθωμανικό κράτος επεδίωκε να επιτύχει ένα είδος εθνικής ενότητας βάσει μιας πανισλαμικής ιδεολογίας»2. Το 1890 η οθωμανική κυβέρνηση δημιούργησε (ημι)άτακτα σώματα Κούρδων ιππέων (χαμιντιγέ), με σκοπό την κατάπνιξη των αρμενικών διεκδικήσεων για ελευθερία, ασφάλεια και λιγότερους φόρους. Ο σουλτάνος, στις αρμενικές διεκδικήσεις, απαντούσε ως εξής:

Αποσπώντας την Ελλάδα και τη Ρουμανία, η Ευρώπη έκοψε τα πόδια του τουρκικού κράτους. Η απώλεια της Βουλγαρίας, της Σερβίας και της Αιγύπτου μάς έχει στερήσει τα χέρια και τώρα, μέσω αυτής της αρμενικής αναστάτωσης, θέλουν να φτάσουν στα πιο ζωτικά μας όργανα και να μας βγάλουν τα ίδια μας τα σωθικά. Αυτή είναι η αρχή της ολοκληρωτικής μας εξολόθρευσης και πρέπει να αγωνιστούμε εναντίον της με όλη τη δύναμη που έχουμε».3

Το 1894 ξέσπασε στο χωριό Σασούν της Κιλικίας εξέγερση, γιατί οι Αρμένιοι αρνούνταν να πληρώνουν φόρο και στις κουρδικές φυλές, εκτός από τον φόρο που πλήρωναν στην κυβέρνηση4. Η εξέγερση καταπνίγηκε και έδωσε το έναυσμα στον σουλτάνο να προχωρήσει σε οργανωμένες σφαγές σε περιοχές όπως η Τραπεζούντα, το Ζεϊτούν, το Ερζερούμ, το Βαν, το Ντιγιάρμπακιρ, η Σεβάστεια κ.ά. Ο κάιζερ Γουλιέλμος ΙΙ ισχυρίστηκε ότι είχε αναφορές που μιλούσαν για 80.000 νεκρούς Αρμένιους. Γαλλικές και αγγλικές εκθέσεις κάνουν λόγο για 200.000 και 100.000 αντίστοιχα, ενώ το αρμενικό πατριαρχείο ισχυρίζεται ότι ήταν γύρω στις 300.0005. Η Τουρκία, παρότι αρχικά πιέστηκε από τις Μ. Δυνάμεις να παραχωρήσει δικαιώματα στους Αρμενίους και να τιμωρήσει τους ενόχους των σφαγών, δεν έκανε τίποτα από όλα αυτά και οι σφαγές γρήγορα ξεχάστηκαν. Η ατιμωρησία της Τουρκίας την αποθράσυνε προκειμένου μια δεκαετία αργότερα να οργανώσει τις γενοκτονίες των χριστιανικών εθνών της Ανατολής.

Μια ριζωμένη προκατάληψη εναντίον των Ελλήνων

8 Αυγούστου 2019 07:12

Από τον Μαρξ έως τον Λένιν και τον Στάλιν

του Γιώργου Καραμπελιά από το Άρδην τ. 109

Η προκατάληψη του Λένιν, των μπολσεβίκων, αλλά και της σταλινικής ηγεσίας στη συνέχεια, εναντίον της Ελλάδας και των Ελλήνων, όπως διεγράφη τόσο στην περίπτωση της Μικρασιατικής Εκστρατείας και της στήριξης του Κεμάλ, όσο και στην περίπτωση του Μακεδονικού, αποτελεί συνέχεια μιας ανάλογης προκατάληψης του Μαρξ και του Ένγκελς παλιότερα;

Η προκατάληψη του Μαρξ και του Ένγκελς[1] έχει διαφορετική αφετηρία από εκείνη των Ρώσων μαθητών τους, ωστόσο, όπως θα δούμε, υπάρχουν ορισμένες κοινές σταθερές. Πράγματι, στους Μαρξ και Ένγκελς –στροφή που ολοκληρώνεται μετά το 1853, και την «αναβολή» της Επανάστασης στην Ευρώπη, που μετά το ξέσπασμα του 1848 μπήκε σε ύφεση–, η Ρωσία καθίσταται ο κατ’ εξοχήν εχθρός της ευρωπαϊκής Επανάστασης και οι Έλληνες, καθώς και οι ελληνικές και σλαβικές επαναστατικές απόπειρες, καταδικάζονται ως υποκινούμενες από τη Ρωσία! Σε αυτά τα πλαίσια, η οθωμανική Τουρκία καθίσταται, «αντικειμενικά», σύμμαχος του ευρωπαϊκού προλεταριάτου, και οι ελληνικές εξεγέρσεις –ακόμα και οι κρητικές επαναστάσεις– όργανα του τσαρισμού, ηθελημένα ή αθέλητα. Μέσα σε αυτήν τη λογική μάλιστα, οι Μαρξ και Ένγκελς ανακαλύπτουν σταδιακώς και με αυξανόμενη επίταση όλο και περισσότερες αρετές στους Τούρκους και όλο και περισσότερα ελαττώματα στους Έλληνες! Ο Ένγκελς, στα 1885, χαρακτήριζε όλους τους βαλκανικούς λαούς «νανοφυλές»:

Αυτά τα άθλια συντρίμμια πρώην εθνών, Σέρβοι, Βούλγαροι, Έλληνες και ο υπόλοιπος ληστοσυρφετός, που εμπνέει ενθουσιασμό στον φιλελεύθερο Φιλισταίο, για να ωφελούνται οι Ρώσοι…, θέλουν σώνει και καλά να κόψουν τους λαίμαργους λαιμούς τους. Αυτό θα ήταν πολύ ωραίο… αν κάθε μια από αυτές τις νανοφυλές δεν αποφάσιζε για ειρήνη ή για πόλεμο στην Ευρώπη[2].

Ο Μαρξ, κατά τη διάρκεια της κρητικής επανάστασης του 1867, δεν συγκινείται καθόλου από τις σφαγές των Τούρκων και το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου και σε επιστολή του στον Γάλλο σοσιαλιστή και εκδότη εφημερίδας Vermorel, τον επιπλήττει γιατί «κάνετε το φύλλο σας να απηχεί ρωσικά (και ελληνικά, γιατί οι Έλληνες είναι τα όργανα των Ρώσων) ψεύδη, για τη λεγόμενη επανάσταση της Κρήτης»[3]. Είκοσι δύο χρόνια αργότερα, όταν σε μια νέα Κρητική εξέγερση οι Τούρκοι προέβησαν σε νέες βιαιότητες εναντίον των Ελλήνων, ο Ένγκελς θα χαρακτηρίσει τους επαναστάτες «Κρητικούς προβατοκλέφτες»[4], σε μια έκφραση απόλυτης περιφρόνησης, ενώ αντίθετα πολύ συχνά χαρακτηρίζονται μυθεύματα της ρωσικής προπαγάνδας οι αναφορές σε τουρκικές βαρβαρότητες[5] και επανειλημμένα εξαίρεται ο «Τούρκος αγρότης» για τις αρετές του.

Σύμφωνα με τον Ένγκελς, οι Έλληνες της Τουρκίας έχουν απλώς «δεχθεί την ελληνική γλώσσα, μολονότι στην πραγματικότητα είναι σλαβικής καταγωγής»[6], ενώ εκθειάζεται ο Φαλμεράυερ. Αυτό το τελευταίο επιχείρημα ήταν και ψυχολογικά αναγκαίο, ώστε να απεκδυθούν οι πατέρες του μαρξισμού κάθε πιθανή ενοχή για την παρασπονδία τους απέναντι στους απογόνους των Ελλήνων που τόσο θαύμαζαν, όπως όλοι οι Δυτικοί διανοούμενοι. Απλούστατα δεν ήταν αυθεντικοί Έλληνες, αλλά μάλλον «Σλάβοι»!

Stefanos J Zissopoulos

Ο Γνωστός Πρωσσοεβραίος Θεολόγος του 19ου αιώνα Καρλ Μάρξ παρατήρησε αναλύοντας την ιστορία οτι είναι προϊόν μιας πάλης κοινωνικών τάξεων, τις οποίες διέκρινε στην Εργατική και την κεφαλαιοκρατική!

 δύο τάξεις με αντίθετα συμφέροντα ! 

του διέφυγε όμως η σημαντικότερη τρίτη! 

εκείνη των Ηλιθίων! η οποία έχει δώσει εξαίρετα δείγματα προερχόμενα και από τις δύο προηγούμενες...

Stefanos J Zissopoulos