Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2024

Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2024

Στα 'Ακρα - «Θεοφάνης Τάσης, Λέκτωρ Φιλοσοφίας» | 01/01/2020 | ΕΡΤ





Τι είναι η πληθωριστική ελευθερία του ανθρώπου; Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι σήμερα στην εικονιστική κοινωνία μας ότι στο μέλλον δεν θα υποδουλωθούμε στα ρομπότ; Τι είναι ο υπερανθρωπισμός της Σίλικον Βάλλευ; Μπορεί ο ψηφιακός ανθρωπισμός να μας εξασφαλίσει την αυτονομία μας έναντι των αλγορίθμων αλλά και της ψηφιακής μας εικόνα εαυτού; Ο λέκτωρ Φιλοσοφίας Θεοφάνης Τάσης έρχεται ΣΤΑ ΑΚΡΑ με τη Βίκυ Φλέσσα ανήμερα Πρωτοχρονιά, την Τετάρτη 1 Ιανουρίου 2020 στις 8 το βράδυ στην ΕΡΤ2, και στοχάζεται μαζί μας για τη νέα ψηφιακή εποχή που έχει ήδη ανατείλει. Παρουσίαση, αρχισυνταξία, δημοσιογραφική επιμέλεια: Βίκυ Φλέσσα

Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2024

Οι τέσσερις μύθοι του φιλελευθερισμού



από Ευάγγελος Κοροβίνης


Ο φιλελευθερισμός περιβάλλεται από μια μακρόβια μυθολογία που μόνον τις τελευταίες δεκαετίες άρχισε να αποδομείται. 

 Σύμφωνα με τον πρώτο μύθο η ελευθερία, όπως την αντιλαμβάνεται ο φιλελευθερισμός, δεν συμβιβάζεται παρά μόνον με ένα μικρό κράτος, ένα κράτος-νυχτοφύλακα.

 Ο δεύτερος μύθος κάνει λόγο για την ουδετερότητα του φιλελεύθερου κράτους απέναντι στις αξίες και τις πεποιθήσεις και κατά συνέπεια για τον πλουραλισμό του. 

Ο τρίτος μύθος σχετίζεται με το υποτιθέμενο ελευθεριακό δυναμικό της τεχνολογίας και ιδιαίτερα του επικοινωνιακού τεχνοσυστήματος. 

 Ο τέταρτος και τελευταίος φιλελεύθερος μύθος θεωρεί τους πολέμους ως επαναλαμβανόμενα ατυχήματα και λάθη που μπορούν να αντιμετωπιστούν με την διάδοση του κοινοβουλευτισμού και την αύξηση της αλληλεξάρτησης μεταξύ των κρατών.

Το κράτος - νυχτοφύλακας

Ο φιλελευθερισμός καθηλώνει την ατομική ελευθερία στον ιδιωτικό χώρο και μόνον και την περιτειχίζει με διάφορα δικαιώματα για να την προστατεύσει. Δεν διανοείται την μετεξέλιξη της ατομικής ελευθερίας σε κοινωνική και πολιτική. Την αντιλαμβάνεται αποκλειστικά ως ελευθερία της ιδιωτικής απόλαυσης, ως διεύρυνση των καταναλωτικών δυνατοτήτων, για παράδειγμα.

Η περιτείχιση της ατομικής ελευθερίας με δικαιώματα νοείται είτε-αρνητικά-ως απουσία εμποδίων και καταναγκασμών (απουσία, για παράδειγμα, διακρίσεων φύλου ή φυλής), είτε-θετικά-ως ικανότητα και όχι απλώς ως δυνατότητα να προωθεί και να επιτυγχάνει κανείς τους στόχους του. Η πρόσβαση στις παροχές του κοινωνικού κράτους είναι ένα παράδειγμα δικαιώματος αυτού του δεύτερου, θετικού, είδους. Η διασφάλιση όμως και η διεύρυνση των δικαιωμάτων προϋποθέτει την αυξανομένη ανάμειξη του κράτους στις ζωές των πολιτών. Η διόγκωση του κράτους, κατά συνέπεια, κάθε άλλο παρά αντιτίθεται στην ελευθερία όπως την αντιλαμβάνεται ο φιλελευθερισμός.

Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2024

H εποχή του μετανθρώπου & οι μαθητευόμενοι μάγοι της Silicon Valley

του Γιώργου Καραμπελιά, το εισαγωγικό κείμενο από το αφιέρωμα του Άρδην (τ. 132) για τον Μετάνθρωπο και την Silicon Valley

Η κρίση του μαρξιστικού και εθνικοσοσιαλιστικού μεσσιανισμού προήλθε από την εξάντληση των προτάσεών τους, στην αντιπαράθεση με την ίδια την ηγερία τους, την Ιστορία, και από την εκκένωση του «μύθου του 20ού αιώνα» –για να δανειστούμε τον τίτλο του Ρόζενμπεργκ– του ημιθέου της ιστορίας. Ο ημίθεος κομμουνιστής/προλετάριος και ο αντίπαλός του, ο Γερμανός υπεράνθρωπος/δολοφόνος, θα βυθιστούν στο λυκόφως, όσο και εάν ο πρώτος συνιστά μια πλέον ελκυστική ανθρώπινη φιγούρα από την αποτρόπαιη καρικατούρα του δεύτερου.
Πράγματι, κατά τον 20ό αιώνα, περάσαμε από τον Θεό και Μεσσία του εβραϊσμού στον Θεό/Ημίθεο της ιστορίας, για να ξαναβρεθούμε μπροστά σε έναν νέο θεό, τον Θεό της τεχνολογίας. Δεν προλάβαμε να εξέλθουμε από την εποχή του ιστορικού μεσσιανισμού και βρισκόμαστε αντιμέτωποι, σε αυτή τη νέα χιλιετία, με τη φοβερότερη πρόκληση στην ιστορία του ανθρώπου, τη μετάβαση προς τον «μετάνθρωπο».


Όντως, για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, γίνεται επιστημονικά και τεχνολογικά εφικτή η δυνατότητα παρέμβασης στο γενετικό υλικό του ανθρώπου και κατά συνέπεια η δυνατότητα μιας τεχνητής αλλοίωσης του ανθρωπίνου είδους, ή μιας μετεξέλιξης των μηχανικών συστημάτων προς την κατεύθυνση οιονεί ανθρωπίνων λειτουργιών, ή και τα δύο ταυτοχρόνως, σε μια συνάρθρωση («συνεπαφή») ανθρώπου και μηχανής. Και επιμένουμε στο επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύξιμο, διότι μυθολογικά και μυθιστορηματικά είχαν ήδη κατασκευαστεί τεχνουργήματα αντίστοιχα με τις σημερινές ευφυείς μηχανές και τα αυτόματα, από τον χάλκινο γίγαντα Τάλω, στην αρχαία Ελλάδα, έως τον… Πινόκιο και το τέρας του Φρανκενστάιν.


Στην αρχαία ελληνική παράδοση, ο Τάλως ήταν μια μηχανική κατασκευή, το πρώτο «ρομπότ» στην παγκόσμια ιστορία. Σύμφωνα με την επικρατέστερη μυθολογική εκδοχή, κατασκευάστηκε από τον Ήφαιστο κατ’ εντολήν του Δία, ο οποίος τον χάρισε στο Μίνωα για να φυλάει την Κρήτη. Ήταν κατασκευασμένος από μπρούντζο και διέθετε μία και μοναδική φλέβα, η οποία ξεκινούσε από τον λαιμό και κατέληγε στον αστράγαλό του, όπου ένα χάλκινο καρφί έκλεινε την έξοδό της. Μέσα στη φλέβα του Τάλω κυλούσε ο ιχώρ, δηλαδή «το αίμα των αθανάτων», θείο υγρό που του έδινε ζωή. Κύριο έργο του Τάλω ήταν να διατρέχει όλες τις ακτές της Κρήτης, τρεις φορές την ημέρα, να ρίχνει βράχους στα εχθρικά πλοία, να σκοτώνει τους εισβολείς και επί πλέον να περιφέρεται στο εσωτερικό του νησιού μεταφέροντας από χωριό σε χωριό τους νόμους που θεσμοθετούσε ο Μίνωας. Τους εισβολείς εξόντωνε αγκαλιάζοντάς τους, ενώ ταυτόχρονα πυρακτωνόταν –άγνωστο πώς– και τους κατέκαιγε. Ο «θάνατός» του επήλθε όταν, από την Κρήτη, περνούσαν οι Αργοναύτες και ο Ποίας, πατέρας του Φιλοκτήτη, τόξευσε το χάλκινο καρφί στη φτέρνα του Τάλω, το οποίο βγήκε από τη θέση του και χύθηκε ο ιχώρ. Δηλαδή, σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Τάλως αποτελούσε ένα είδος «κύβοργου».
Στο παρελθόν, και σε δύο μεγάλες «στιγμές», ο άνθρωπος έθεσε ως στόχο την «υπέρβαση» της ανθρώπινης φύσης, και σήμερα ετοιμάζεται για το τρίτο «αποφασιστικό άλμα».

Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2024

«ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ, Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Ο ΑΙΩΝΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ» Από Τοντ Χάιεν

Ο μεταανθρωπισμός είναι μεταμφιεσμένος ως τεχνολογική πρόοδος



ΜΕΤΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ ,Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Ο ΑΙΩΝΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

του Τοντ Χάιεν

Φαίνεται ότι η ιδέα του μεταανθρωπισμού (1) ως κύριας δύναμης σε αυτήν την τρέχουσα παγκόσμια καταστροφή συχνά επισκιάζεται και θεωρείται λίγο υπερβολικά ακραία για να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Αλλά αν με έβαζαν στη γωνία και με ρωτούσαν ποια είναι κατά τη γνώμη μου τα τρία πιο σημαντικά και τρομακτικά στοιχεία αυτής της τρέχουσας ανθρώπινης πρόκλησης, θα έλεγα τον υπερανθρωπισμό (την καταστροφή της ανθρωπότητας ως μια ομάδα ανθρώπινων όντων που δημιουργήθηκε από τον Θεό) , η προσπάθεια να πεθάνει ο Θεός και την εξαπόλυση ενός αιώνιου πολέμου στον κόσμο. Η κύρια μέθοδος που χρησιμοποιείται για να επιτευχθούν όλα αυτά είναι ο παγκόσμιος κολεκτιβισμός.

Η επίθεση που απεικονίζουν και τα τρία αυτά πράγματα ουσιαστικά συνοψίζεται στην ίδια βασική θεμελιώδη προσπάθεια: το καλό εναντίον του κακού. Το καλό ορίζεται ως δημιούργημα του Θεού (και αν δεν πιστεύετε στον Θεό, πείτε απλώς («δημιουργία της φύσης») και το κακό ορίζεται ως η εκμηδένιση της δημιουργίας του Θεού (ή της δημιουργίας της φύσης).

Και τα τρία από αυτά τα πράγματα που αναφέρονται στον τίτλο αυτού του άρθρου είναι δραστηριότητες, βαθιά ανθρώπινες δραστηριότητες, και όλα είναι μεταμφιεσμένα ως κάποιο στοιχείο απαραίτητο για τη διατήρηση της «καλής» ζωής. Κάτι που είναι τόσο ειρωνικό όσο γίνεται.

Ο μεταανθρωπισμός είναι μεταμφιεσμένος ως τεχνολογική πρόοδος στο πνεύμα της διατήρησης μιας ζωής χωρίς πόνο και της παράτασης αυτής της ζωής όσο το δυνατόν περισσότερο. Ο θάνατος του Θεού (προφανώς κανείς ή τίποτα δεν μπορεί να «σκοτώσει» τον Θεό, αλλά ξέρετε τι εννοώ) είναι απαραίτητος για την αυτοσυντήρηση (σωματική ζωή). Ο Θεός μας περιορίζει, ή έτσι λένε, και είναι απάνθρωπο να είμαστε υποταγμένοι σε κάθε είδους ισχυρή οντότητα (υποθέτοντας ότι ο Θεός εμπίπτει στην πραγματικότητα σε αυτόν τον περιορισμένο ορισμό). Είναι λοιπόν σαφές ότι ο Θεός πρέπει να καταστραφεί εάν ο άνθρωπος θέλει να πάρει τη θέση Του δημιουργώντας ιατρική πρόοδο για να αποφύγει το μόνο πράγμα που φοβάται περισσότερο ένας υλικός άνθρωπος: τον θάνατο. Η καταστροφή του Θεού δημιουργεί ταυτόχρονα την αντίληψη ότι η φυσική ζωή είναι το τέλος όλης της ύπαρξης και ότι χωρίς τον Θεό είμαστε ελεύθεροι να είμαστε Θεός και να δημιουργούμε τεχνολογία που ξέρει πώς να συντηρεί τη ζωή καλύτερα από ό,τι έχει ποτέ, ή θα το κάνει ποτέ ο Θεός.

Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2024

Η απο-πιθηκοποίηση του τεχνο-ανθρώπου


από π. Νικόλαος Λουδοβίκος


Συζήτηση του αντιφώνου με τον π. Νικόλαο Λουδοβίκο με αφορμή το τελευταίο βιβλίο του "Ο τεχνοπίθηκος και η αλήθεια".

Το ερώτημα για τον άνθρωπο τίθεται από τα κάτω - H απόλυτη βεβαιότητα για ευφυή ζώα - Το δικαίωμα στην θέση της αλήθειας - Αν ήμουνα Θεός... - Δικαιωματισμός και πόλεμος προ των πυλών - Προοδοκεντρική Ιδεολογία για το νέο κόσμο - Είμαι ήδη αναβαθμισμένος - Oι σαρανταποδαρούσες του Θεού - Εσχατολογία - Tα προβλήματα του κόσμου δεν είναι μεγάλα - Ο Άγιος Παΐσιος για την κρυμμένη αγάπη του θεού - Aν πω του Θεού "πέφτω κανόνισε..." - H μόνη απάντηση στον ολοκληρωτισμό - H αλήθεια έχει χαρακτήρα συμπτώματος - Σχέσεις και σκοπός της ζωής - O Karl Jung και η γνωριμία με τον Θεό -H απώθηση και η αναζήτηση του απολύτου - Γονείς κάντε κάτι για τα παιδιά σας... - Υπαρξιακά αναγκεμένοι και πονεμένοι - Τεχνολογία με την σοφία του Θεού - Εγχειρίδιο χρήσης για κάθε θρησκεία; - O στοχασμός οδηγεί σε ζωντανή σχέση

ΠΗΓΗ:
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2024

Γι΄αυτό πάντα η Αφροδίτη θα απατά τον Ήφαιστο

Η Τεχνική (τεχνολογία) δεν γεννά τον Έρωτα και την ευτυχία!

Κοινωνιολόγος, Σύμβουλος απεξάρτησης στο Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων ατόμων (ΚΕΘΕΑ)




Ο ανθρώπινος πολιτισμός, από την αρχή της μακραίωνης πορείας του, «ιχνογραφούσε» τη πραγματική αλλά και τη συμβολική εικόνα της εξέλιξης του. Ο βίος του ανθρώπου, οι υλικές πλευρές της εξέλιξης (παραγωγή, αρχιτεκτονική, καλλιέργεια γης, τεχνολογία, κ.α), οι συνήθεις, οι σχέσεις, τα συναισθήματα, έπαιρναν αισθητική μορφή, μέσα από τον συμβολισμό, τις αναπαραστάσεις, τους μύθους, τις τέχνες, συμβάλλοντας στην αυτογνωσία, αλλά και στην ερμηνεία που έδινε ο άνθρωπος στον τρόπο ζωής και στα επιτεύγματά του.

Είναι αυτό που ονομάζουμε κοσμοεικόνα ή κοσμοείδωλο και αποτελεί τις αναπαραστάσεις και την αντίληψη του κόσμου μας σε συμβολικό επίπεδο. Είναι ο Λόγος και η αναφορά του ανθρώπινου πολιτισμού στο ίδιο του τον εαυτό. Το κοσμοείδωλο, ως συνισταμένη πολλών ερμηνειών για το μυστήριο της ζωής μας, στην εξέλιξη του πολιτισμού απέκτησε διαφορετικά πρόσωπα, παρόλο που ορισμένες συμβολικές μορφές του κοσμοειδώλου, θεωρούνται γενικευμένες και πολύ ουσιαστικές. Συνήθως είναι αυτές που αγγίζουν μύχιες πτυχές του ανθρώπου και της ψυχολογίας του, που συνδέονται με πραγματικές τομές στον ανθρώπινο πολιτισμό και οι οποίες ανέδειξαν και ολοκλήρωσαν τον άνθρωπο στην μέγιστη μορφή αυτονομίας του μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο. Οι αρχαίοι μύθοι είναι μορφές αναπαραστάσεων που αποτελούν αποτυπώματα του συλλογικού ασυνείδητου των λαών και μας μιλούν τόσο για την πράξη, όσο και για την κατασταλαγμένη σοφία της ιστορίας.

Μεταξύ των αναπαραστάσεων αυτών, κεντρική κοινωνική σημασία κατέχει η αρχαιοελληνική μυθολογία, που αποτελεί οικουμενικό παράδειγμα ερμηνείας και συμβολικής αποτύπωσης της ανθρώπινης ζωής και εξέλιξης.

Κυριακή 2 Ιουνίου 2024

Η κριτική του τεχνικού πνεύματος στον Σπύρο Κυριαζόπουλο



Του Γιάννη Ιωαννίδη 


Δεν θα σας απασχολήσω εδώ καθόλου με την ενδιαφέρουσα και χρήσιμη ανίχνευση των σχέσεων της κριτικής του Σπύρου Κυριαζόπουλου [στο εξής ΣΚ] με την σκέψη άλλων σημαντικών στοχαστών της Τεχνικής, όπως ο Μάρτιν Χάιντεγκερ, ο Λιούις Μάμφορντ, ο Γκύντερ Άντερς, ή ο επίσης χριστιανός Ζακ Ελλύλ, στον οποίον άλλωστε παραπέμπει από την πρώτη παράγραφο του βιβλίου του για την καταγωγή του τεχνικού πνεύματος. Θα παρουσιάσω μόνο, με την απαραίτητη συντομία, τη θέση του με εφόδιό μου τρία σχετικά βιβλία του: 
1. Η Σημερινή Γλώσσα. Η γλωσσολογία της τεχνικής (1964, στο εξής ΣΓ),
 2. Η Καταγωγή του Τεχνικού Πνεύματος (1965, στο εξής: ΚΤΠ) και 
3. Ενώπιον της Τεχνικής. Διαλέξεις και δοκίμια (1971, στο εξής ΕΤ).


Πραγματευόμενος το ζήτημα της Τεχνικής, ο ΣΚ έρχεται να αναμετρηθεί πλέον με τον σύγχρονο κόσμο, στον οποίο ζούσε και ζούμε κι εμείς σήμερα. Εδώ, μας καλεί να συνειδητοποιήσουμε ότι, με την προέλαση της Τεχνικής, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα κοσμοϊστορικόγεγονός, το τέταρτο μετά την εμφάνιση της ανθρώπινης γλώσσας, την νομαδική οργάνωση των πρώτων κοινωνιών και την λεγόμενη γεωργική επανάσταση. Ένα «κοσμοϊστορικό γεγονός δια του οποίου ανακατασκευάζεται ο φυσικός και ο ιστορικός κόσμος»[1] και το οποίο έρχεται να αλλάξει ριζικά και επικίνδυνα, όχι απλώς το περιβάλλον, ή τις συνθήκες διαβίωσης, αλλά τον ίδιο τον άνθρωπο, όπως άλλωστε κάνει κάθε κοσμοϊστορικό γεγονός. Όσα λέει λοιπόν επί του προκειμένου ο ΣΚ, αφορούν στο φλέγον ζήτημα της παρουσίας του ανθρώπου μέσα στο σύγχρονο κόσμο μας, και ακριβώς κάτω από το πρίσμα αυτής της μέριμνας θα παρουσιάσω, πιο εστιασμένα, την κριτική που ασκεί στο τεχνικό πνεύμα.

Δευτέρα 6 Μαΐου 2024

Τεχνητή Νοημοσύνη & Ψηφιακός Κόσμος Ευκαιρία ή Κίνδυνος;


Τεχνητή Νοημοσύνη & Ψηφιακός Κόσμος Ευκαιρία ή Κίνδυνος;

 Σενάρια, αλλαγές, καθημερινότητα Κατανόηση & Απομυθοποίηση

 Τετάρτη 10/4/2024 Ομιλητές:

 Κώστας Δημητριάδης : Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 

Αλέξης Θεοδωρίδης : Προγραμματιστής

ΠΗΓΗ:https://youtu.be/PaKUy5omqlU?si=H3w5cs9jwVrJvS9j
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2024

🎥 «Ο τέχνο-πίθηκος και η αλήθεια: Το ερώτημα για έναν νέο ανθρωπισμό»

🎥 «Ο τέχνο-πίθηκος και η αλήθεια: Το ερώτημα για έναν νέο ανθρωπισμό»

π. Νικόλαος Λουδοβίκος





Aπό την Εορτή των Τριών Ιεραρχών, Ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων, την Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2024 του Πανεπιστημίου Iωανίννων.


https://antifono.gr/o-techno-pithikos-alitheia/

Aπό την Εορτή των Τριών Ιεραρχών, Ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων, την Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2024 στο Αμφιθέατρο του Συνεδριακού Κέντρου «Κάρολος Παπούλιας» του Πανεπιστημίου Iωανίννων.

00:00 Εισαγωγή

00:39 Xαιρετισμός της Άννας Μπατιστάτου (πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων).

16:08 Πανηγυρικός λόγος της ημέρας: Ο τέχνο-πίθηκος και η αλήθεια: Το ερώτημα για έναν νέο ανθρωπισμό

Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος είναι καθηγητής Θρησκειολογίας και Ερμηνείας της Θρησκείας στο παιδαγωγικό τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2024

Γ Σαχίνης: Πλήρη κατάρρευσή αξιών, ρευστοποίηση & βίαιη επιβολή & το μετέωρο βήμα των κοινωνιών.




Μέσα σε ένα καταιγισμό από διεθνή κέντρα ελεγχόμενων ειδήσεων και πληροφοριών, η 4η εξουσία αυτοβαυκαλιζόμενη ως τέτοια, ελεγκτική ως προς την εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική, υποκρυπτόμενη πίσω από την δήθεν αντικειμενική ενημέρωση, πρέπει να βρει τον τρόπο να διαχωριστεί από το Κράτος και την κομματοκρατία.

Η δημοσιογραφία με τους όρους που λειτουργεί, κακοπληρωμένη όσον αφορά τους χιλιάδες εργαζόμενους στον τύπο και ελάχιστα εργατικά δικαιώματα, έχει πάψει να είναι λειτούργημα και έχει κι αυτή μετασχηματιστεί σε επάγγελμα, με το στίγμα της διαφθοράς το μέτωπο της.

Η τεχνητή νοημοσύνη προβάλει σα κίνδυνος, όμως σε έναν κόσμο που η πολιτεία και οι πολίτες έχουν αφοπλιστεί, μετατρεπόμενοι σε καταναλωτές και προϊόντα, χωρίς την δυνατότητα αντίστασης σε αυτές τις επιβαλλόμενες αλλαγές, άρα και ανήμποροι να τις σταματήσουν.

Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2023

Συγχώνευση φυσικού και ψηφιακού κόσμου: οδεύοντας προς έναν Phygital κόσμο




Της Σωτηρίας Ορφανίδου 


Η περίοδος που διανύουμε έχει ονομαστεί Μετα-ουμανιστική ή Μετα-ανθρωπιστική, ως διάδοχος της Ανθρωπιστικής περιόδου. Το κύριο χαρακτηριστικό του Μετα-ουμανισμού είναι η αμφισβήτηση του Ανθρωπισμού (ή Ουμανισμού), σύμφωνα με τον οποίο ο άνθρωπος υπερέχει όλων των υπόλοιπων βιολογικών ειδών και η βελτίωσή του προκύπτει κυρίως μέσω της κλασσικής παιδείας και των ανθρωπιστικών αξιών. Ο Μετα-ανθρωπισμός επιθυμεί να τοποθετήσει τον άνθρωπο μέσα σε ένα ευρύτερο σύμπαν και όχι πια στο κέντρο του κόσμου.

Ο Μετα-ουμανισμός −όρος που ανήκει εξίσου στους τομείς της φιλοσοφίας, της τεχνολογίας και των ανθρωπιστικών επιστημών− αφενός υποστηρίζει ότι η βελτίωση του ανθρώπου (που συχνά αναφέρεται ως «αναβάθμιση») μπορεί να επέλθει μέσω της βιοτεχνολογίας και αφετέρου προσεγγίζει τον κόσμο ως ένα σύνολο, στο οποίο καταλύονται τα όρια μεταξύ ανθρώπου και ζώου, έμβιων και μη έμβιων όντων, ανθρώπου και μηχανής, φυσικού και ψηφιακού κόσμου κ.λπ.

Η ιδέα μιας ενιαίας προσέγγισης στη μοντελοποίηση και την κατανόηση ανθρώπων, ζώων και μηχανών διατυπώθηκε από τον Norbert Wiener το 1950, ο οποίος υποστήριξε ότι άνθρωποι, ζώα και μηχανές λειτουργούν σύμφωνα με τις ίδιες αρχές όσον αφορά στη μετάδοση των πληροφοριών και στη διαχείριση της ενέργειας. Πολύ νωρίτερα, ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, σύμφωνα με τον Dominic Pettman, αντιμετώπιζε τα έμβια όντα ως οργανικές μηχανές, και θεωρούσε ότι οι μηχανές λειτουργούν με τις ίδιες μαθηματικές αρχές όπως τα ζώα και οι άνθρωποι.

O Pettman στο βιβλίο του με τίτλο Human Error: Species–Being and Media Machines (University of Minnesota Press, 2011) κάνει λόγο για ένα τρίγωνο μεταξύ ανθρώπου, ζώου και μηχανής, το οποίο σύμφωνα με την ανθρωπιστική προσέγγιση συνήθως νοείται σε κατακόρυφη θέση, με τα ζώα και τις μηχανές στη βάση και τον άνθρωπο στην κορυφή του, ως ανώτερο είδος στην ιεραρχία. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι μερικές φορές το τρίγωνο είναι σε οριζόντια θέση, χωρίς κάποιο σημείο του να είναι ανώτερο από τα υπόλοιπα.

Αυτή η εξίσωση και εξομοίωση ανθρώπου, ζώου αλλά και μηχανής εκφράζει ένα βασικό θεμέλιο του μετανθρωπισμού, που προωθεί την έννοια της κατάργησης και ρευστοποίησης των ορίων μεταξύ του ανθρώπινου και του ζωικού βασιλείου, αλλά και μεταξύ έμβιων και μη έμβιων όντων. Η μετανθρωπιστική φιλοσοφία εκφράζει τη διήθηση άλλων μορφών ζωής στην ανθρώπινη φύση σε ένα ανοιχτό σύστημα, ενώ στόχος του μετανθρωπισμού είναι η εκμηδένιση των ορίων που ορίζουν ως «άνθρωπο» ένα ανθρώπινο ον (Luca Valera, “Posthumanism: Beyond Humanism?”, Cuadernos de Bioética XXV 2014/3ª).

Τετάρτη 23 Αυγούστου 2023

Φίλος ή εχθρός; Το σύγχρονο τεχνοπώλιο και η θαυμαστή καινούργια ανθρωπολογία του μέσα από τη θεολογική ματιά.



από Κωνσταντίνος Κορναράκης


Κωνσταντίνος Κορναράκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Θεολογίας Ε.Κ.Π.Α

Η 3η Πανελλήνια Θεολογική συνάντηση του Θεολογικού Συνδέσμου «Καιρός» πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, 6-8 Σεπτεμβρίου 2019.

Τρίτη 25 Ιουλίου 2023

Θέλω νά πᾶμε πίσω



Μανώλης Κοττάκης 

Ἡ κατάργηση τῆς μικρῆς κλίμακας συνθλίβει τό κοινωνικό κεφάλαιο – Ἐχθρική κίνηση κατά τῶν πολιτῶν τό λουκέτο καταστημάτων τῶν ΕΛΤΑ

ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
δέν τά πάω καλά. Ἐσκεμμένα. Δέν ἔχω μέχρι στιγμῆς σελίδα στά μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης (twitter, facebook, instagram), γιατί ἀποστρέφομαι τήν τοξικότητα καί τό μῖσος. Ἀλλά καί γιατί δέν ἐνθουσιάζομαι μέ τήν ἰδέα νά μοῦ φτιάχνουν προφίλ μέ προσωπικά δεδομένα πού ὁ ἴδιος ἀποδεσμεύω καί στό τέλος νά γίνομαι αὐτοβούλως στόχος ἀλγορίθμων τεχνητῆς νοημοσύνης. Δέν μοῦ ἀρέσουν ἐπίσης οἱ μακρόθεν ἠλεκτρονικές πληρωμές! Προτιμῶ νά πληρώνω στά διόδια μέ κέρματα παρά μέ e-pass. Νά περιμένω στά γκισέ τῶν τραπεζῶν καί δευτερευόντως τῶν ATM. Καί βεβαίως μοῦ ἀρέσει νά ἐξοφλῶ τούς λογαριασμούς τῆς ΔΕΗ, τοῦ ΟΤΕ καί τῆς ΕΥΔΑΠ, αὐτοπροσώπως. Γνωρίζω τί σκέφτεστε! Ὅτι ἔχω μείνει στόν προηγούμενο αἰῶνα! Καί ὅτι σέ λίγο ὁ νέος δέν θά μέ «χωράει».

Ναί, ἀλλά ὁ αἰῶνας αὐτός, ὁ 20ός, μ’ ἀρέσει. Θέλω νά πᾶμε πίσω σ’ αὐτόν. Γιατί στόν προηγούμενο αἰῶνα δέν καταργούσαμε τούς ἀνθρώπους. Τούς ἀγαπούσαμε. Στόν προηγούμενο αἰῶνα δέν μισούσαμε τήν προσωπική ἐπικοινωνία, τήν ἐπιδιώκαμε. Δέν καθόμασταν σκυφτοί γύρω ἀπό ἕνα κινητό γιά νά ἀνταλλάσσουμε μηνύματα στό messenger. Κοιτούσαμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο στά μάτια καί κρεμόμασταν ἀπό τά χείλη του. Δέν συνομιλούσαμε μέ τά ρομπότ, ἀλλάζαμε τόν κόσμο γύρω ἀπό τό τραπεζάκι ἑνός παραδοσιακοῦ καφενείου! Καί βεβαίως ὑπῆρχε καί κάτι ἄλλο: ἡ διοίκηση στόν προηγούμενο αἰῶνα εἶχε ταυτότητα. Ὄνομα καί ἐπώνυμο. Τῆς ζητούσαμε τά «ρέστα». Ἀπό μία μηχανή τί πολιτικά «ρέστα» νά ζητήσεις;

Οἱ λόγοι τῆς «δονκιχωτικῆς» αὐτοπρόσωπης παρουσίας μου σέ δημόσιες ὑπηρεσίες, ἐπιχειρήσεις καί τράπεζες εἶναι λοιπόν δύο: νά καθυστερήσουμε ὅσο τό δυνατόν περισσότερο τήν κατάργηση τῶν ἀνθρώπων. Τήν ἀντικατάστασή τους ἀπό τίς μηχανές. Τήν ἀπώλεια χιλιάδων θέσεων ἐργασίας εἰς βάρος πενηντάρηδων, πού σέ ἀντίθεση μέ τό ἆσμα τοῦ Γιώργου Ζαμπέτα, τό σύστημα δέν τούς θεωρεῖ τούς νέους τῆς ἐποχῆς. Τούς κλωτσάει καί τούς πετάει στόν κουβᾶ τῆς ἐθελουσίας, πού στήν πραγματικότητα εἶναι ἠθελημένη.

Δευτέρα 17 Ιουλίου 2023

Συνέντευξη του Γουβάλ Νοά Χαράρι στην «Κ» | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ




Ο Γιουβάλ Νοά Χαράρι στον Αλέξη Παπαχελά. Για την ορμή της τεχνολογικής εξέλιξης στην καθημερινότητα, και πολλά ακόμη.

Το σωστό διάβασμα της κοινωνικής πραγματικότητας


Από Κώστας Μελάς


Ω, ψυχή μου, μην ποθείς αθάνατη ζωή﮲ μονάχα επιδίωκε ό,τι μπορείς να κατορθώσεις

Πίνδαρος, 3ο Πυθικό

Το σωστό διάβασμα της κοινωνικής πραγματικότητας αποτελεί ως εκ τούτου, την αφετηρία ερμηνείας των διαμορφούμενων δράσεων και σχέσεων μεταξύ των δρώντων υποκειμένων (ατομικών και κοινωνικών). Ταυτόχρονα συνιστά τη βάση σχεδιασμού και χάραξης όποιων ενεργειών αποβλέπουν στην αλλαγή και την προσαρμογή της σε ορισμένους στόχους.

Εξ άλλου η σωστή απεικόνιση της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας, αποτελεί διαχρονικά το ζητούμενο για όλες τις φιλοσοφικές και επιστημονικές θεωρήσεις. «Δεν υπάρχει τίποτε πιο σημαντικό στη ζωή από το να ανακαλύψεις το ακριβές σημείο, από το οποίο πρέπει να παρατηρούνται και να κρίνονται όλα τα πράγματα, και ύστερα να παραμείνεις σ’ αυτό το σημείο», υποστηρίζει χαρακτηριστικά ο von Clausewitz. (1)

Το βασικό λάθος που συνήθως γίνεται συνίσταται στη συνεχή σύγχυση σχετικά με το είναι και το δέον, μεταξύ περιγραφικών και κανονιστικών προτάσεων. Υπάρχουν μακροσκελείς αναλύσεις με βάση του πώς θα έπρεπε να είναι η πραγματικότητα, αδιαφορώντας πλήρως για το πώς πράγματι είναι η πραγματικότητα. Οι αναλύσεις τέτοιου είδους, στερούνται της ικανότητας απεικόνισης της πραγματικότητας ως τέτοιας με αποτέλεσμα η πραγματικότητα να παρουσιάζεται ως άλλη, γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί σε λανθασμένες πράξεις σε σχέση με το επιδιωκόμενο. «Πολλοί χτίσανε με το νου τους δημοκρατίες κι ηγεμονίες που ποτέ κανένας δεν τις είδε ούτε έμαθε πως υπάρχουνε στ’ αλήθεια. Γιατί τόσο μακριά βρίσκεται το πώς ζούμε απ’ το πώς θάπρεπε να ζούμε, ώστε όποιος δεν κοιτάει το τι γίνεται για να κυνηγήσει το τι θάπρεπε να γίνεται, αυτός πιότερο την καταστροφή παρά την προφύλαξή του βλέπει. Γιατί κάποιος που θέλει σ’ όλα τα ζητήματα να φανερώσει καλοσύνη, φυσικό είναι να καταστρέφεται μέσα σε τόσους που δεν είναι καλοί» (2).

Πέμπτη 13 Ιουλίου 2023

Απ-ανθρωποποίηση; Η «μεγάλη επανεκκίνηση» και το παιχνιδιάρικο «απο-»

από Θανάσης Παπαθανασίου



Η γλώσσα είναι πράμα ανυπόταχτο. Έχει την κοίτη της, μα ταυτόχρονα έχει και δύναμη να ανοίγει νέες κοίτες προκειμένου να εκφράσει ζωντανά την ολοζώντανη ζωή και να την πηδαλιουχήσει (και τα δύο). Χαρακτηριστικά ανυπόταχτο είναι το «απο-» στην αρχή των λέξεων: άλλοτε εντείνει το νόημα της λέξης της οποίας προτάσσεται (όπως αποξένωση, αποσάθρωση), ενώ άλλοτε το ανατρέπει (όπως απασφάλιση, απάνθρωπος). Κανόνας που να υποχρεώνει το «απο-» να είναι μόνο το ένα ή μόνο το άλλο, δεν υπάρχει. Μοιάζει με την ανοιχτωσιά της ζωής και την πολυσημία των ανθρώπινων επιλογών.

ΑΠΑΝΘΡΩΠΟ λέμε αυτόν που απεμπολεί τη ανθρωπιά. Η λέξη χρησιμοποιείται με ηθική φόρτιση. Δηλώνει εκείνον που δεν νιώθει, που δεν πονά τον άλλον. Να πάλι μια ανυπόταχτη λέξη: άλλο το «πονάω (συμπονάω) τον άλλον», άλλο το «πονάω (προκαλώ πόνο σ)τον άλλον». Στην καθημερινή και λαϊκή χρήση της, λοιπόν, η ανθρωπιά (το να είσαι όντως άνθρωπος) δεν ορίζεται από την χημεία των συστατικών σου, αλλά από τη σχέση σου με αυτόν που βρίσκεται έξω από σένα. Με άλλα λόγια, άνθρωπος που έχει υπέροχες απαντήσεις στις μικροβιολογικές του εξετάσεις, αλλά δεν αγαπά, δεν είναι όντως άνθρωπος.

Ωστόσο έχουν πλημμυρίσει τον χώρο του δημόσιου διαλόγου και απόψεις οι οποίες διαφορετικά ορίζουν την ανθρωπιά. Η ενίσχυση της ατομικής χημείας μέσω της τεχνολογίας, και το ξεπέρασμα της ηθικής κατανόησης της ανθρωπιάς, εμφανίζονται ως υπόσχεση για φτάσιμο σε κάτι που παρουσιάζεται ως αληθινή πραγμάτωση του ανθρώπου, ως ριζική επανεκκίνησή του. Ο λεγόμενος «μετανθρωπισμός», ο «υπερανθρωπισμός», η «αθανατοποίηση» (ιμορταλισμός) κ.λπ. ανήκουν (μ’ όλες τις επιμέρους διαφοροποιήσεις τους) σ’ αυτή την οπτική.