Σαράντος ή Σαραντέλος Αγαπηνός (1880-1907)*

Σαν σήμερα, τη νύχτα της 7ης Ιουνίου του 1907, απαγχονίζεται από τους κομιτατζήδες ο θρυλικός Μακεδονομάχος καπετάν Άγρας μαζί με το στενό του συνεργάτη Αντώνη Μίγγα, μεταξύ των χωριών Τέχοβο (Καρυδιά) και Βλάδοβο (Άγρας). 

Σαράντος ή Σαραντέλος Αγαπηνός (1880-1907)

Έλληνας Μακεδονομάχος και ανθυπολοχαγός του Ελληνικού Στρατού, από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας. Γνωστός και ως Τέλλος Άγρας ή καπετάν Άγρας

Λίγους μήνες μετά την αποφοίτηση του από την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, κατετάγη εθελοντικά στα σώματα που μάχονταν στη Μακεδονία κατά των Βούλγαρων κομιτατζήδων. Με το βαθμό του υπολοχαγού μπήκε ως αντάρτης στο Βάλτο των Γιαννιτσών. Μαζί με το σώμα του Άγρα, το Γενικό Προξενείο Θεσσαλονίκης αποστέλλει στη λίμνη των Γιαννιτσών δύο ακόμα νεοσυγκροτηθέντα ελληνικά σώματα, τα σώματα του Υπολοχαγού του Πεζικού Σάρρου Κωνσταντίνου (Κάλα) και Ανθυποπλοίαρχου Δεμέστιχα Ιωάννη (Νικηφόρου) με εικοσιπέντε άνδρες ο καθένας. Κατά την διάρκεια τού Μακεδονικού Αγώνα, ο καπετάν Άγρας ανέλαβε την αρχηγία στον Βάλτο. Έλαβε διαταγή πρώτα να «μάθει την λίμνη», να εκπαιδεύσει τους άντρες του εκεί, και να την χρησιμοποιήσει ως βάση και καταφύγιο. Η δράση του Τέλλου Άγρα απεικονίζεται στο μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα Τα Μυστικά του Βάλτου.

Το 1907, ο θάνατος του καπετάν Άγρα συντάραξε το ελληνικό στοιχείο της περιοχής και η προδοσία των Βουλγάρων φανάτισε τους Έλληνες αντάρτες, με αποτέλεσμα ο Μακεδονικός Αγώνας να συνεχιστεί με μεγαλύτερη ένταση.

* Μέχρι το 2019 κάθε χρόνο στον τόπο καταγωγής του καθώς και στο τόπο του μαρτυρίου του γίνονταν εκδηλώσεις τιμής για τον εθνομάρτυρα.  Μετά την συμφωνία των Πρεσπών οι εκδηλώσεις δεν γίνονται. 

Σαν Σήμερα, 07.06.1907, απαγχονίζονται οι Μακεδονομάχοι Καπετάν Άγρας και Αντώνης Μίγγας.

Του Ρότζιου Γεωργίου, Αποφοίτου του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας

112 χρόνια συμπληρώνονται φέτος, από την ημέρα που, σαν σήμερα 7 Ιουνίου, το 1907, οι θρυλικοί Μακεδονομάχοι Καπετάν Άγρας και Αντώνης Μίγγας, αφού διαπομπεύτηκαν επί τέσσερις ημέρες, απαγχονίστηκαν από Βούλγαρους κομιτατζήδες.

Διαχρονικοί ήταν οι αγώνες των Μακεδόνων για την ελευθερία. Σε κάθε προσκλητήριο της μητέρας πατρίδος, παρότι έως το 1912 παρέμειναν εκτός του ελλαδικού κορμού, οι Μακεδόνες έδιναν βροντερό παρόν. Τόσο στην Επανάσταση του Γένους 1821-22, με τα επαναστατικά κινήματα στην Νάουσα και στην Χαλκιδική που πνίγηκαν στο αίμα, όσο και αργότερα (π.χ. 1854, 1878, 1896) η μακεδονική γη έδωσε πολλούς αγωνιστές στην πατρίδα για τους οποίους καυχάται.[1]

Αναμφισβήτητα η περίοδος 1904-1908, με την ένοπλη φάση του Μακεδονικού Αγώνα, αποτελεί την ενδοξότερη περίοδο αγώνων που έσωσε επί της ουσίας, την Μακεδονία από τα νύχια του Πανσλαβισμού.

Γηγενείς Μακεδόνες ελληνόφωνοι και σλαβόφωνοι, Κρήτες, Μανιάτες, και Πανέλληνες ρίχτηκαν στη μάχη  για να κρατήσουν την βόρεια εσχατιά του ελληνισμού που κινδύνευε. Φλογεροί πατριώτες, απόφοιτοι Ευέλπιδες αλλά και παλαιότεροι στρατιωτικοί, έσπευσαν εθελοντικά για να συγκροτήσουν τα πρώτα ελληνικά ανταρτικά σώματα στην μακεδονική ύπαιθρο.

Ένας τέτοιος ήρωας, που έσπευσε για την σωτηρία της Μακεδονίας μας, είναι ο Ανθυπολοχαγός πεζικού Σαράντος Αγαπηνός, γνωστός με το πολεμικό ψευδώνυμο Καπετάν Τέλλος Άγρας.

Γεννήθηκε το 1880 στο Ναύπλιο, ωστόσο έγγράφηκε από τον πατέρα του Ανδρέα Αντ. Αγαπηνό στα μητρώα αρρένων των Γαργαλιάνων Μεσσηνίας από όπου και καταγόταν. Εισήλθε στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων απ’ όπου και αποφοίτησε το 1901 με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού πεζικού.

Ο Αγαπηνός έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την κατάσταση στην Μακεδονία την περίοδο εκείνη. Μελέτησε την λαογραφία της περιοχής, την γεωγραφία και τις ιδιαιτερότητες της.[2]

 Στενά συνδεδεμένος με τον Καπετάν Κολιό (Ανθυπλγο (ΠΖ) Ν. Ρόκα), ο οποίος δρούσε την περιοχή Ναούσης – Εδέσσης αποφάσισε να έλθει κι αυτός στην Μακεδονία ως επικεφαλής ανταρτικού σώματος, στην περιοχή Νάουσας –Λίμνης Γιαννιτσών.[3]

Η κατάσταση στην Λίμνη Γιαννιτσών

Για τον ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα “Καπετάν Άγρα” (Τέλλο Αγαπηνό ), για τη συνέχειά μας

ΦΑΝΗΣ ΜΑΛΚΙΔΗΣ

Για τον ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα Τέλλο Αγαπηνό (“Καπετάν Άγρα”), για τη συνέχειά μας

Εκδήλωση για τον ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα ανθυπολοχαγό του Ελληνικού Στρατού και καταγόμενο από τη Μεσσηνία, Τέλλο Αγαπηνό (“Καπετάν Άγρα”), ο οποίος θυσιάστηκε την 7η Ιουνίου 1907, για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, οργάνωσε ο Σύλλογος Μεσσηνίων Μακεδονίας – Θράκης «Ο Καπετάν Άγρας».

Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο μνημείο του Ήρωα, στο χώρο του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης παρουσία πολιτών, οι οποίοι τίμησαν τη μεγάλη αυτή προσωπικότητα του Μακεδονικού Αγώνα.

Στην εκδήλωση μίλησε ο Θεοφάνης Μαλκίδης, ο οποίος έκανε την αναγκαία προβολή της πορείας του “Καπετάν Άγρα” στο σήμερα, επισημαίνοντας το πρότυπό του, το βίο του καθώς και την ανιδιοτελή προσφορά του και τελικώς τη θυσία του για την Ελλάδα και τη Μακεδονία.

Η ομιλία του Θ. Μαλκίδη

Ο Τέλλος Άγρας (ψευδώνυμο με το οποίο έγινε γνωστός) ή Σαράντος Αγαπηνός (Γαργαλιάνοι Μεσσηνίας, 17 Φεβρουαρίου 1880 - Πέλλα, 7 Ιουνίου 1907) , το 1901, αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και τοποθετήθηκε στη φρουρά της Αθήνας. Η επιθυμία του να προσφέρει ουσιαστικότερες υπηρεσίες στην πατρίδα τον ώθησε μετά από λίγους μήνες στην εθελούσια κατάταξή του στα στρατιωτικά σώματα που αγωνίζονταν στη Μακεδονία εναντίον των Βουλγάρων κομιτατζήδων. Σε πολύ νεαρή ηλικία κατόρθωσε να διοριστεί αρχηγός ενός ανταρτικού σώματος, το οποίο προετοίμαζε στο Βόλο ο καπετάν Ακρίτας (Κωνσταντίνος Μαζαράκης).

Τέλος Άγρας 7/6/1907 - Μακεδονικός Αγώνας 1904-1908

Οι Μακεδονομάχοι Σαράντος Αγαπηνός (Καπετάν Άγρας) και Τόνης Μίγγας

Εκδήλωση για τον ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα “Καπετάν Άγρα”.

Εκδήλωση για τον ήρωα του Μακεδονικού Αγώνα ανθυπολοχαγό του Ελληνικού Στρατού και καταγόμενο από τη Μεσσηνία, Τέλλο Αγαπηνό (“Καπετάν Άγρα”), ο οποίος θυσιάστηκε την 7η Ιουνίου 1907, για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, οργάνωσε ο Σύλλογος Μεσσηνίων Μακεδονίας – Θράκης «Ο Καπετάν Άγρας».

Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο μνημείο του Ήρωα, στον αύλειο χώρο του Πολεμικού Μουσείου Θεσσαλονίκης παρουσία πρώην υπουργών, του Δημάρχου Έδεσσας, αυτοδιοικητικών από τη Μεσσηνία και τη Μακεδονία, εκπροσώπων συλλόγων και πολιτών της Μακεδονίας, οι οποίοι τίμησαν τη μεγάλη αυτή προσωπικότητα του Μακεδονικού Αγώνα .

Στην εκδήλωση μίλησε ο Θεοφάνης Μαλκίδης, ο οποίος έκανε την αναγκαία προβολή της πορείας του “Καπετάν Άγρα” στο σήμερα, επισημαίνοντας το πρότυπό του, το βίο του καθώς και την ανιδιοτελή προσφορά του και τελικώς τη θυσία του για την Ελλάδα και τη Μακεδονία.