Πανηγυρίζοντας επί των ερειπίων του ΕΣΥ

Παντελής Μπουκάλας


Σημείο πρώτο: Με τις λέξεις μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε: το καλό και το κακό, το όμορφο και το κακάσχημο, το τίμιο και το άθλιο. Ή σχεδόν οτιδήποτε, γιατί δεν είμαστε ακόμα θεοί ώστε να λέμε «ζωή» και να γίνεται ζωή, να λέμε «κόσμος» και να γίνεται κόσμος· αυτό ούτε η ποίηση με την περίφημη μαγική γλώσσα της δεν το κατορθώνει. Βεβαίως, λέμε «θάνατος» και συντελείται ο θάνατος: των εθνικών εχθρών, των ιδεολογικών και κοινωνικών αντιπάλων, των ανταγωνιστών στα έργα και τις νύχτες της παρανομίας, κάποτε των αντεραστών, κ.ο.κ.

Η καταστροφή όμως είναι το μισό της θεϊκής δύναμης. Το άλλο μισό, η δημιουργία, και δη διά θαυμάτων, δεν είναι ακόμα του χεριού μας. Του χεριού μας φυσικά ήταν από την αρχή του ανθρώπινου βίου και θα είναι έως το τέλος του η δημιουργία θεοτήτων. Αυτές μάς πλάθουν με πηλό ή ό,τι άλλο επιλέγει η θεογονική και κοσμογονική μας φαντασία, νωρίτερα όμως τις πλάσαμε εμείς με λέξεις. Και με λέξεις αρχικά σφαζόμαστε για το ποιανών ο θεός είναι ο αληθινός και μόνος· έπειτα πιάνουν δουλειά τα τόξα και τα ακόντια, οι σπάθες, τα ντουφέκια, τώρα οι πύραυλοι.

Σημείο δεύτερο: Τις λέξεις, εκ γενετής ορφανές, μπορούμε να τις κάνουμε οτιδήποτε, όπως ξέρουμε πριν και από τον Θουκυδίδη. Μπορούμε λοιπόν να χλευάσουμε την «ειωθυία» σημασία τους, τη συνηθισμένη, την αποδεκτή ως κοινό νόμισμα. Να τις ανατρέψουμε, να αναποδογυρίσουμε το νόημά τους, να τις ντροπιάσουμε, να τις μαγαρίσουμε, να τις καταχραστούμε, να τις διαβάλουμε, να τις κηδέψουμε.

Εκεί όπου τέμνονται οι κόσμοι των δύο σημείων συναντάμε όσους πιστεύουν αφενός ότι μπορούν να κάνουν οτιδήποτε με τις λέξεις, αφετέρου ότι μπορούν να κάνουν οτιδήποτε τις ίδιες τις λέξεις. Καθόλου περίεργο, ανήκουν στη χορεία όσων έχουν στα χέρια τους εξουσία, πρωτίστως πολιτική, και ΜΜΕ στο πλευρό τους, που τους επιτρέπουν «να λένε και να γίνεται»· να γίνεται καθηλωτική εικόνα και διάχυτη πίστη και το ψεύδος ακόμα.

Μια από τις λέξεις που δεινοπαθούν στο στόμα και τα γραπτά τους είναι η «μεταρρύθμιση». Τον όρο τον μαθαίνουμε παιδιόθεν ως άγγελο καλών ειδήσεων, ως φορέα θετικού νοήματος: αλλαγή με σκοπό το καλύτερο αποτέλεσμα. Καιρό τώρα όμως καλούμαστε να αποδεχτούμε σιωπηρά πως «μεταρρύθμιση» είναι ό,τι «επιτέλους ανατρέπει τους αναχρονισμούς της μεταπολίτευσης». «Ε, μισός αιώνας, φτάνει πια, ώρα να γίνουμε Ευρώπη» θ’ ακούγαμε δίκην εξηγήσεως, αν ήταν κάπως αλλιώς τα πράγματα. Επειδή όμως εσχάτως η Ευρώπη μάς τραβάει το αυτί για πολλά και διάφορα, μηρυκάζουμε μια άλλη φρασούλα: «Ε, μισός αιώνας, φτάνει πια. Ωρα να πετάξουμε τα βαρίδια του παρελθόντος».

Το 40% των χειρουργικών αιθουσών έχει βάλει την πινακίδα «κλειστόν».

Η ομιλία του Π. Πολάκη στην ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του Σ/Ν για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Κύρια σημεία της ομιλίας:

Με αυτό το Σ/Ν εκπληρώνετε ένα διακαή νεοφιλελεύθερο πόθο που αφορά στη διάσπαση του μετεμφυλιακού κοινωνικού συμβολαίου, βασικό χαρακτηριστικό του οποίου ήταν η κοινωνική κινητικότητα.

Η ανάπτυξη της ελληνικής κοινωνίας μεταπολεμικά, απαιτούσε ένα ευάριθμο επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό και ήταν αυτή που μας οδήγησε σε ένα αξιόπιστο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή στις πανελλήνιες εξετάσεις.

Παιδιά από φτωχά λαϊκά στρώματα, μπορούσαν με την αξία τους να μπουν σε καλές σχολές, εξασφαλίζοντας κοινωνική άνοδο.

Αυτό καταργεί σήμερα η ΝΔ υπηρετώντας ένα σχέδιο αναδιανομής του πλούτου προς τα ανώτερα οικονομικά στρώματα. Όσα χρήματα έδωσε η κυβέρνηση της ΝΔ την 1η τετραετία με την πανδημία, τα μαζεύει τώρα πίσω στο όνομα 10 επιχειρηματικών ομίλων.

Αυτό που θέλετε είναι το προσωπικό που θα καταλάβει στο μέλλον θέσεις κλειδιά, να είναι απόλυτα ελεγχόμενο από εσάς.

Βασίλης Χατζηϊακώβου για ιδιωτικά πανεπιστήμια: «Η Παιδεία και ο Πολιτισμός δεν αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα από το πολιτικό σύστημα»

:

Υπηρετεί τον χώρο του Πολιτισμού 40 περίπου χρόνια. Του αρέσει να λέει ότι το Βιβλίο είναι ο καθρέφτης της Παιδείας μας. Το 2021 στα 56 του έκανε ένα βήμα που λίγοι περίμεναν. Αποφάσισε να δώσει Πανελλαδικές από έναν «καημό» και για μία «δικαίωση» για να μπει στην Θεολογική ή σε ένα Τμήμα Φιλοσοφίας.


Ο πειραματισμός της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής τον «έριξε» φέτος σε ένα Τμήμα απαιτήσεων το Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας του Ιονίου Πανεπιστημίου που όσοι τον γνωρίζουν λένε ότι του «πάει γάντι» αλλά ο ίδιος επισημαίνει ότι ακριβώς αυτό αποδεικνύει το άδικο του πράγματος και τις στρεβλώσεις του συστήματος, δηλώνοντας το μεγαλύτερο «θύμα» αυτής της ιστορίας που έχει και πολλά άλλα θύματα, βεβαίως για τα οποία κανείς δεν μίλησε, κανείς δεν νοιάστηκε και κυρίως οι σύμβουλοι της πρώην υπουργού που δεν προσπάθησαν να βελτιώσουν πράγματα και να άρουν αδικίες! Ο λόγος για τον Βασίλη Χατζηϊακώβου!

Ο γνωστός εκδότης μίλησε στο topontiki.gr με αφορμή το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τις αδικίες του συστήματος, αλλά και τη δική του αρνητική εμπειρία από τις πανελλαδικές εξετάσεις.

Τι πρέπει να αλλάξει στο σύστημα, πώς αντιμετωπίζει η πολιτεία την Παιδεία και τον Πολιτισμό, ενώ γιατί οι μεταρρυθμίσεις των ελληνικών κυβερνήσεων από τις απαρχές της μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα είναι αποτέλεσμα έντονων, άνευ λόγου και ουσίας διαξιφισμών.

Αναλυτικά τι μας είπε:

1) Τι σηματοδοτεί το «Eλεύθερο Πανεπιστήμιο» όπως τιτλοφορείται το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης; Είναι το τέλος της Δημόσιας Παιδείας;

«Ωραίος τίτλος! Γιατί η Ελευθερία δίνει υποσχέσεις! Θα λυθεί όμως το πρόβλημα που ζούμε σε σχέση με την Παιδεία και ως Εκπαίδευση και ως Κουλτούρα; Θα πάμε στην ουσία η στην πεπατημένη λογική όπου μία εκπαιδευτική πολιτική δεν είναι επαρκής μόνο και μόνο επειδή επιβάλλει πολλά μέτρα. Σχεδόν όλες οι εκπαιδευτικές μεταβολές και μεταρρυθμίσεις των Ελληνικών κυβερνήσεων από τις απαρχές της μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα είναι αποτέλεσμα έντονων, άνευ λόγου και ουσίας διαξιφισμών. Αν κάτι δεν αλλάζει αυτό είναι τα θύματα: οι μαθητές. Δυστυχώς η Παιδεία και ο Πολιτισμός δεν αντιμετωπίζονται με την πρέπουσα βαρύτητα και σοβαρότητα από το πολιτικό σύστημα, ενώ είναι ακριβώς τα πεδία εκείνα στα οποία θα έπρεπε να υπάρχουν σύμπνοια, συνέργειες και κοινοί στόχοι. Πολλοί θα θυμούνται ότι μία από τις μεγαλύτερες και ουσιαστικότερες μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία έγινε επί Γεωργίου Παπανδρέου με την συμβολή στοχαστών και επιστημόνων όπως ο Ε.Παπανούτσος, ο Ι.Θ.Κακριδής και ο Λ. Ακρίτας σε συνεννόηση με πρόσωπα από την «άλλη πλευρά» όπως ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Κωνσταντίνος Τσάτσος κ.α.

Είναι “τέκνο της δικτατορίας” το άρθρο 16 του Συντάγματος;15/02/2024

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Στο προηγούμενο άρθρο μας, θέσαμε κριτικά, με τη μορφή ερωτημάτων, την επιλογή της κυβέρνησης να προχωρήσει σε νομοθετικές πρωτοβουλίες, χωρίς να περιλαμβάνονται κατά τρόπο σαφή στο πρόγραμμά της στις πρόσφατες διπλές εκλογές του 2023, προκαλώντας διχασμό στην ελληνική κοινωνία. Στη συνέχεια, εστιάζοντας στη νομοθετική πρωτοβουλία για τη δυνατότητα ίδρυσης-λειτουργίας ιδιωτικών-μη κρατικών πανεπιστημίων και επιχειρώντας να αντικρούσουμε τη θέση έγκριτων καθηγητών συνταγματικού δικαίου και αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών, ότι το άρθρο 16 του Συντάγματος είναι χουντικής προέλευσης, ξεκινήσαμε μια ιστορική αναδρομή στις διατάξεις των Ελληνικών συνταγμάτων που αφορούν την οργάνωση της εκπαίδευσης, αναφερόμενοι αρχικά στα Συντάγματα της Ελληνικής Επανάστασης.


Στη συνέχεια τα Συντάγματα του 1844 (άρθρο 11) και του 1864 (άρθρο 16), επαναλαμβάνουν τη διαλεκτική ένταση μεταξύ δημοκρατικής/δημόσιας και φιλελεύθερης/ιδιωτικής εκπαίδευσης, με την προσθήκη της διάκρισης των βαθμίδων, καθώς εμφανίζεται για πρώτη φορά ο όρος “ανώτερη εκπαίδευση”, δεδομένης της ίδρυσης του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1837, χωρίς στην πράξη να υφίστανται ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Η τομή που επέφερε η πολύ σημαντική συνταγματική αναθεώρηση του 1911, απηχώντας τον βενιζελικό κοινωνικό φιλελευθερισμό και την παρουσία του σοσιαλιστικού χαρακτήρα αριστερού βενιζελισμού στα ζητήματα της εκπαίδευσης (άρθρο 16) είναι η συνταγματική καθιέρωση του υποχρεωτικού και δωρεάν χαρακτήρα της βασικής εκπαίδευσης, η οποία θα ολοκληρωθεί με την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας στη συγκεκριμένη εκπαιδευτική βαθμίδα το 1917. Παράλληλα διατηρήθηκε η διαλεκτική ένταση μεταξύ δημοκρατικής/δημόσιας και φιλελεύθερης/ιδιωτικής εκπαίδευσης, δηλαδή η υποχρέωση του κράτους να παρέχει οργανωμένη, δημόσια και δωρεάν (βασική) εκπαίδευση και παράλληλα η δυνατότητα ιδιωτών να ιδρύουν εκπαιδευτικούς οργανισμούς.

Έχει σημασία εδώ να επισημανθεί ποιος ο ρόλος της ελληνικής αστικής τάξης, τα πρώτα 100 χρόνια του πολιτικού βίου του ελεύθερου ελληνικού κράτους και ποιος ο ρόλος της τα επόμενα 100 χρόνια, μέχρι και σήμερα. Εκεί βρίσκεται ένα από τα κλειδιά στην απάντηση της διατήρησης της διαλεκτικής σχέσης δημοκρατικής/δημόσιας και φιλελεύθερης/ιδιωτικής εκπαίδευσης και στη διακοπή αυτής στο επίπεδο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο Σύνταγμα του 1975.

Η αποστολή της παιδείας στα ελληνικά Συντάγματα

Στα Συντάγματα της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας (αβασίλευτης) του 1925 (άρθρο 21) και 1927 (άρθρο 23), επαναλαμβάνονται τα κεκτημένα της αναθεώρησης του 1911 αναφορικά με την εκπαίδευση, που ορίζεται ως υποχρεωτική δημόσια και δωρεάν στο στάδιο της βασικής, τη σχέση μεταξύ δημόσιας-ιδιωτικής εκπαίδευσης. Προστίθενται όμως, υπό την επιρροή των σοσιαλιστικών ιδεών (Αλέξανδρος Παπαναστασίου), οι σκοποί κοινωνικού-δημοκρατικού χαρακτήρα της εκπαίδευσης (ιδίως σ’ εκείνο του 1925) αλλά και η, συγκεντρωτική-αποφασιστικού χαρακτήρα του κράτους, αρμοδιότητα αναφορικά με τα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Τόσο το σχέδιο του Συντάγματος του 1948 (άρθρο 9), όσο και το Σύνταγμα του 1952 (άρθρο 16), διατηρούν τη διαλεκτική ένταση δημοσίου-ιδιωτικού χαρακτήρα της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες. Στο κλίμα της εποχής, ορίζουν το σκοπό της εκπαίδευσης, αντικαθιστώντας όμως την κοινωνιοκεντρική αποστολή σοσιαλιστικής προέλευσης, με το σχήμα του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Ο ελληνοχριστιανισμός στον Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο, δημιουργό του σχήματος, στα μέσα του 19ου αιώνα, έχει το νόημα της αντίθεσης στην αποικιακού χαρακτήρα αντίληψη του δυτικού ιμπεριαλισμού, μέσα από την ανάδειξη της ελληνορθόδοξης πολιτισμικής ταυτότητας των Ελλήνων, ήδη διαμορφωθείσα την περίοδο του ύστερου Βυζαντίου, οπότε και έχει την αφετηρία του ο Νέος Ελληνισμός σύμφωνα με τον ιστορικό Νίκο Σβορώνο.

Στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, το σχήμα του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού, σε μια τελείως διαφορετική συγκυρία – έχοντας ως προηγούμενο τις διανοητικές αντιπαραθέσεις ήδη από την περίοδο του Μεσοπολέμου – διαστρεβλώνεται το ιστορικό νόημά του, λαμβάνοντας το χαρακτήρα του απολογητισμού του “κράτους των εθνικοφρόνων” και της αντίθεσης στον μαρξισμό-ιστορικό/διαλεκτικό υλισμό.

Είναι, όμως και κάτι άλλο στα δικά μου μάτια μου Είναι ένας ήρωας!

Μια κλήση απο εναν άγνωστο αριθμό εμφανίστηκε σήμερα το πρωί στο κινητό μου: 

“Καλημέρα σας κυριε Παυλόπουλε, είμαι η αδερφή του […], του φοιτητή που έπεσε από το παράθυρο της Νομικής”.

Πάγωσα μόλις άκουσα για ποιο άτομο πρόκειται.

Το παιδί αυτό, κατα το περασμενο εαρινο εξάμηνο,ήταν στο Τμήμα μου στο μάθημα του Γενικού Διοικητικού Δικαίου. Είχα πραγματικά την τύχη και την τιμή να συνεργαστώ μαζί του:

 Υπόδειγμα αξιοπρέπειας, προσήνειας, μεθοδικοτητας, συνέπειας. Παρέδωσε ένα αρτιότατο γραπτό, λαμβάνοντας “Άριστα 10” σε ένα από τα πιο απαιτητικά μαθήματα της Νομικής.

Αυτός είναι ο φοιτητής μας, κύριοι: ενα παιδί που διψά για γνώση και μάθηση και γι’ αυτό δεν το έχει σε τίποτα να καθίσει ακόμα και στο πεζουλι του παραθυρου, για να παρακολουθήσει το μάθημα του, όταν δεν βρίσκει άλλον χώρο στην αίθουσα. Είναι ο ευσυνείδητος,ο φιλότιμος, ο φίλεργος νέος νομικός ΚΑΙ ΟΧΙ ο (δηθεν) αφηρημένος και όσα άλλα ιταμά διακινούνται (ή διαχεονται) στη σκοτεινή πλευρά του διαδικτύου, προκειμένου να εξωραΐσουν την ακηδία που καθημερινά βιώνουν οι φοιτητές.

Ατιμώρητοι οι ένοχοι

hristos Yiannaras | 07 Feb 2021

Κάποιες χιλιάδες (έτσι λογάριασαν οι δημοσιογράφοι) νέα παιδιά, μερικοί ίσως και φοιτητές, επέβαλαν τις προάλλες να νεκρωθεί το κέντρο της πρωτεύουσας – μυριοστή φορά. Τι εκβίαζαν τώρα και γιατί; Να ακυρώσει η αυτάρεσκη στην καχεξία της κυβέρνησή μας τα μέτρα που σχεδιάζει για την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, τη φύλαξη των πανεπιστημίων με ειδική υπηρεσία κλητήρων – επιτηρητών.

Σίγουρα, κάθε καινούργιος μισθοσυντήρητος του Δημοσίου που προστίθεται, βυθίζει ακόμα περισσότερο τη χώρα στον πνιγμό της ανέχειας, στη δουλεία των εξαρτήσεων. Αυτή τη διαμαρτυρία διατράνωνε η διαδήλωση των «φοιτητών»; Όχι βέβαια. Η τυραννική αυθαιρεσία τους απαιτούσε μόνο να ανακληθεί η κυβερνητική απόφαση για προστασία των πανεπιστημίων από τον αχαλίνωτο ετσιθελισμό του οποιουδήποτε. Να συνεχίσει να έχει ανεμπόδιστη πρόσβαση στους πανεπιστημιακούς χώρους ο κάθε φυλής και γλώσσας λούμπεν αργόσχολος, πρεζάκιας, ψυχανώμαλος – να μπορεί ανεξέλεγκτος ο παρανοϊκός βάνδαλος, ο ψυχαναγκαστικός λωποδύτης, να μπαινοβγαίνουν σε αμφιθέατρα, γραφεία, σπουδαστήρια και, για το κέφι τους, να καταστρέφουν: Να διαλύουν έπιπλα, να αχρηστεύουν τεχνολογικό εξοπλισμό, να ατιμάζουν έργα ζωγραφικής και γλυπτά, να γράφουν χυδαιότητες στους τοίχους, να προπηλακίζουν καθηγητές, να διαπομπεύουν εκλεγμένους πρυτάνεις.

Με ποια λογική οι διαδηλωτές, που φάνταζαν χιλιάδες, απαιτούσαν να συνεχίζεται ανεμπόδιστα αυτή η παράνοια και φρίκη; Μα, μόνο, με τη λογική της «μη αστυνόμευσης» – να είναι ανεξέλεγκτη από κάθε εξουσία, όχι απλώς η διδασκαλία, η έρευνα, η μέθοδος, η τεχνογνωσία, η επιστημονική γνώμη, αντίρρηση, άποψη, αλλά και ο τραμπουκισμός, οι βανδαλισμοί, ο φανατισμός, η μικρονοϊκή αισχρουργία. Κάθε θεσμοποιημένος έλεγχος, υπηρετικός της κοινωνικής αυτοπροστασίας, είναι αυταρχισμός, αυθαιρεσία χούντας!

Η Αγορά των Μεταπτυχιακών στις Επιστήμες της Εκπαίδευσης

Αρθρογράφος: 

Γιώργος Μαυρογιώργος

Α΄Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ στις Επιστήμες της Εκπαίδευσης

Μια πλοήγηση σε ορισμένα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης και Προσχολικής Αγωγής της χώρας, και στα ΜΠΣ που προσφέρουν, είναι άκρως αποκαλυπτική, εφιαλτική και αποκαρδιωτική. Η προσωπική μου άποψη, μετά από πολύωρη πλοήγηση και καταγραφή, είναι ότι έχουμε να κάνουμε με μια αγοραία αχαλίνωτη ακαδημαική αυθαιρεσία, έξω από κάθε θεσμική δέσμευση.
Με δραματικές συνέπειες:
(α) τις σοβαρές επιπτώσεις και την υποβάθμιση των προπτυχιακών σπουδών
(β) την υποβάθμιση των ίδιων των μεταπτυχιακών
(γ) την ένταση του ανταγωνισμού των εκπαιδευτικών, εργαζομένων και ανέργων, για το "χαρτί"
(δ) την ένταση της εμπορευματοποίησης σε χαλεπούς καιρούς
Όλα τα παραπάνω συνιστούν ακύρωση της πανεπιστημαικής εκπαίδευσης και του δημόσιου και δωρεάν.χαρακτήρα της. Και αυτά συμβαίνουν, μετά από μια δεκαετία με απόπειρες για εγκαθίδρυση της ΑΔΙΠ και την ολοκλήρωση της εξωτερικής αξιολόγησης των 397 πανεπιστημιακών τμημάτων!

Με τη θεσμοθέτηση της ΑΔΙΠ, η υπαρκτή ή η επιδιωκόμενη «ποιότητα» στα πανεπιστήμια μετριέται με εισαγόμενα/επιβαλλόμενα (από τα έξω κι από τα πάνω) αντίγραφα κριτηρίων και τυποποιημένες μεθοδολογικές αλχημείες «διασφάλισης και πιστοποίησης», νεοφιλελεύθερης ευρωπαϊκής σύλληψης. Η ποιότητα, χωρίς να ορίζεται, προβάλλεται ως εργαλείο σε μια υπό εξέλιξη διεργασία διεύρυνσης μιας ταχύτατα αναδυόμενης ευρωπαϊκής και ευρύτερα διεθνούς καπιταλιστικής αγοράς (εισαγωγής και εξαγωγής) ανταγωνιστικών εκπαιδευτικών υπηρεσιών.Αυτή η εξέλιξη οδηγεί σε «ένα ακαδημαϊκό καπιταλιστικό καθεστώς γνώσης και εκπαίδευσης». Η διαρκής μείωση της δημόσιας δαπάνης, σε συνδυασμό με την κοινοτική χρηματοδότηση των μεταπτυχιακών προγραμμάτων στη δεκαετία του 2000, έχουν συντελέσει αποφασιστικά στη νομιμοποίηση αρχών και πρακτικών ενός ιδιότυπου ακαδημαϊκού καπιταλισμού κερδοφορίας και εκμετάλλευσης

Το περίσσευμα εκπαίδευσης δημιουργεί έλλειμμα Παιδείας;

Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό Ελλήνων πιστεύει σε παραφυσικά και 

παρα-επιστημονικά φαινόμενα..  

Του Δημήτρη Τσιριγώτη

Σύμφωνα με διεθνή έρευνα, που έγινε το 2009 για το περιοδικό «Νew Scientist», σχεδόν οι μισοί  Έλληνες αμφισβητούν την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου. Το εντυπωσιακό είναι ότι από όλες τις  χώρες όπου διεξήχθη η έρευνα, η Ελλάδα ξεπερνά σε επίπεδα αποδοχής της εξελικτικής θεωρίας μόνο τις ΗΠΑ. Και αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι η επιστημονική κοινότητα έχει αποδεχθεί την ορθότητα της θεωρίας αυτής και ότι η Ορθόδοξη αλλά και η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία με επίσημες ανακοινώσεις τους τη θεωρούν συμβατή με τη χριστιανική πίστη.

Επίσης ένα πολύ μεγάλο ποσοστό Ελλήνων- ευτυχώς για μας δεν έχει γίνει ακόμα έρευνα- πιστεύει σε παραφυσικά και παρα-επιστημονικά φαινόμενα όπως : στα φαντάσματα, στις θεωρίες συνωμοσίας, στα μάγια, στη γρουσουζιά, την γλωσσοφαγιά και το κακό μάτι, στα σημαδιακά όνειρα,  στην επίδραση των άστρων, στην πρόβλεψη των μελλούμενων(π.χ χαρτομαντεία, καφεμαντεία) και πάρα πολλά άλλα.

Γιατί τα αναφέρω όλα αυτά; Αναρωτιέμαι πως γίνεται να κυριαρχεί ο ανορθολογισμός σε μια χώρα σαν την Ελλάδα ενώ ταυτόχρονα κατέχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά φοίτησης στις υψηλότερες  βαθμίδες  εκπαίδευσης;

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΓΣΕΕ το 2012 το 51,5% των νέων ηλικίας 20 ετών φοιτούσε σε κάποια ανώτατη σχολή(ΑΕΙ), ενώ αν υπολογίσουμε και τις ανώτερες σχολές (ΤΕΙ) το ποσοστό φτάνει περίπου στο 67%. Φυσικά το ποσοστό αυτό θα μεγαλώσει και άλλο αν συνυπολογίσουμε και τα ελληνόπουλα που φοιτούν σε σχολές του εξωτερικού καθώς και εκείνα που σπουδάζουν σε ιδιωτικά κολλέγια που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.

Η παραπάνω αντίθεση πιστεύω είναι ενδεικτική ότι στη χώρα μας μπορεί να έχουμε πλεόνασμα εκπαίδευσης αλλά έχουμε και έλλειμμα Παιδείας. Το μεγάλο όμως ερώτημα είναι αν αυτό το πλεόνασμα εκπαίδευσης είναι μια από τις αιτίες που δημιουργούν το έλλειμμα Παιδείας; Το κείμενο αυτό θα προσπαθήσει να απαντήσει.     

Τι χρη δραν;

Συντάκτης: 

Χρίστος Στεργ. Μπελλές */ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Κάποτε ένας δημοσιογράφος βλέποντας το προπτυχιακό πρόγραμμα του κορυφαίου Πανεπιστημίου Χάρβαρντ παρατήρησε ότι το ποσοστό των υποχρεωτικών μαθημάτων Ανθρωπιστικής Παιδείας έφτανε το 22% του συνόλου των μαθημάτων, εγγίζοντας το 30% στα κατ' επιλογήν αντίστοιχα. Πλησίασε, λοιπόν, τον πρύτανη και στομφωδώς τον ρώτησε: «Αλήθεια, κύριε πρύτανη, σε τι θα ωφελήσουν τον πολιτικό μηχανικό οι τόσες πολλές ανθρωπιστικές αφηγήσεις;».

Τον κοίταξε ο πρύτανης και μειλίχια του απάντησε: «Φίλτατε, σας πιάνω αδιάβαστο. Ο πολιτικός μηχανικός που θα λάβει ανθρωπιστικές γνώσεις θα γίνει κατ' αρχάς καλύτερος άνθρωπος, καλύτερος μηχανικός, θα γίνει, κυρίως, κατά Αριστοτέλη, “ον πολιτικόν”». Και συνέχισε, βάζοντας στο στόμα του τ' ανείπωτα λόγια του ποιητή Εζρα Πάουντ:

«Αναλογίζομαι με τρόμο και με έκσταση πώς θα 'ταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν μάθαιναν οι μαθητές τον κλασικό ελληνικό κόσμο». Στο δικό μας Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το ποσοστό των ανάλογων μαθημάτων ακουμπά μόλις το 1,5% κι ας εδρεύει στη γενέτειρα της Κλασικής Γραμματείας. Η γειτονική Τουρκία «διδάσκει» Αριστοτέλη και Θουκυδίδη, αυτούς, δηλαδή, που στα καθ' ημάς θεωρούμε ανωφελείς και έωλους.

«Τις πταίει;», λοιπόν, που έχουμε καταντήσει ουραγοί, έσχατοι στις γειτονιές του κόσμου; Πολλοί και πολλά, που δεν μπορούν να καταγραφούν στις περιορισμένες αράδες ενός άρθρου. Θα σταθώ σε μια θεμελιώδη αιτία, αυτή που αφορά τον εγκληματικά στρεβλό τρόπο που η εκπαίδευση κοινωνεί –και εξακολουθεί να κοινωνεί– στις νέες γενιές το νάμα της Ανθρωπιστικής Παιδείας, της Γλώσσας, της Παράδοσης, της Ιστορίας, του Πολιτισμού.

Θα το πούμε ακόμα πιο απλά: Η εκπαίδευσή μας δεν παράγει Παιδεία, είναι ξεκομμένη από ρίζες και προγόνους, είναι μονομερώς συνδεδεμένη με την αγορά εργασίας. Η δυσπραγία από το σχολείο απλώθηκε στην κοινωνία. Θα το πούμε με παράδειγμα: Ο ταξιτζής και ο εστιάτορας που κλέβουν ποικιλότροπα τον τουρίστα, την παιδεία μας καταυγάζουν.

Ο Ελληναράς που πετάει απ' το παράθυρο του αυτοκινήτου χαρτομάντιλα, μπανανόφλουδες, αποτσίγαρα που μπουρλοτιάζουν, την παιδεία μας ζωγραφίζει. Ολα είναι θέμα παιδείας, ακόμη κι αυτή η ίδια η ευτυχία μας είναι συνάρτηση της κατά κεφαλήν παιδείας.

Εκπαιδευτική Πολιτική, «Δρώντες /Ειδικοί-Κλειδιά» και «Δίκτυα Πολιτικής» !

Η ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ  ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΔΕΥΣΗ:
Εκπαιδευτική Πολιτική, «Δρώντες /Ειδικοί-Κλειδιά» και  «Δίκτυα Πολιτικής»!(3)*
                      

                                                                                                   

Γιώργος Μαυρογιώργος

Η Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας» στην ανώτατη εκπαίδευση συμπληρώνει δεκαετία από τη θεσμοθέτησή της (2005). Επιτέλους, έχει δημοσιευθεί η πιο ολοκληρωμένη και θριαμβολογούσα Έκθεση «Ποιότητας»(ΑΔΙΠ,2016)!  Κεντρική θέση στην έκθεση κατέχει το επίτευγμα της «ολοκλήρωσης» του πρώτου κύκλου αξιολογήσεων (εσωτερικών και εξωτερικών) των τμημάτων και των ιδρυμάτων. Πρόκειται για ένα θρίαμβο  που έχει συντελεστεί στα χαρτιά και αφορά, κυρίως, στην τυπική απόληξη που είχαν οι  πολύχρονες και συντονισμένες προσπάθειες του ΟΟΣΑ(1994-μέχρι σήμερα), της ΕΕ(1994-μέχρι σήμερα) και της Bologna Process (1999-μέχρι σήμερα)  για τη διείσδυση των συναφών πολιτικών διασφάλισης και πιστοποίησης της ποιότητας στην ανώτατη εκπαίδευση. Η δημιουργία και παράδοση  νεοφιλελεύθερης «κουλτούρας αξιολόγησης» έχει πολύ δρόμο να διανύσει  ακόμη για να φτάσει απ τα χαρτιά στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία. Αυτό καλά είναι να το ξέρουν αυτοί που θριαμβολογούν δημόσια ή σιωπηρά.

Τα άστοχα ερωτήματα και οι εύκολες απαντήσεις παράγουν εύλογα σχόλια

Είναι αλήθεια ότι το συγκεκριμένο ζήτημα περιφερόταν για πολλά χρόνια στην ατζέντα των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών (πολύ συχνές συναντήσεις Υπουργών, διακηρύξεις, προγράμματα, κ.α.) για την εκπαίδευση. Αυτό από μόνο του  υπογραμμίζει τη σημασία του θέματος  για τις πολιτικές της ΕΕ.  Όσο για την Ελλάδα, κρίνεται υπερβολική η εκτίμηση ότι «Η πρώτη ατελέσφορη προσπάθεια προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ενός μηχανισμού διασφάλισης ποιότητας της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης μέσω της θέσπισης αντικειμενικών διαδικασιών αξιολόγησης ξεκίνησε το 1988, με Υπουργό Παιδείας τον Αντώνη Τρίτση» ( Καβασακάλης, Άγγ, 2015:228). Αυτό που, στην πραγματικότητα, είχε συμβεί ήταν μια απλή υπουργική ανεπεξέργαστη, ανώριμη και αιφνιδιαστική εξαγγελία που δεν είχε προϋποθέσεις εφαρμογής εντός του ίδιου έτους, όπως είχε εξαγγελθεί. Ήταν καταδικασμένη να ξεχαστεί ως ανύπαρκτη. Ο λόγος δεν ήταν ότι ο «Αντώνης Τρίτσης το Μάιο του ίδιου έτους απομακρύνθηκε από το ΥΠ.Ε.Π.Θ. και την κυβέρνηση και ο επόμενος Υπουργός Παιδείας δεν προχώρησε στην υλοποίηση των παραπάνω προτάσεων, ίσως εξαιτίας και της πολυτάραχης πολιτικής περιόδου τη διετία 1988-89»(ό.π.). Αυτές είναι  εκτιμήσεις που δίνουν βάθος παρελθόντος χρόνου  σε μια υπόθεση που έτσι μπορεί να προβάλλεται ως  «παράδοξη  και μεγάλη καθυστέρηση». Ούτε παράδοξη ούτε μεγάλη είναι η καθυστέρηση. Το ΠΑΣΟΚ δεν έφερε το θέμα στη Βουλή ούτε το 2003(πέντε χρόνια μετά), όταν είχε και έτοιμο νομοσχέδιο. Αλλά και πάλι, είναι κοινότυπη η εξήγηση για την αναδίπλωση που έγινε:  «Το πιθανό πολιτικό κόστος από τις αντιδράσεις που δημιούργησε η δημόσια παρουσίαση του νομοσχεδίου σε συνδυασμό με τις επικείμενες εθνικές εκλογές της άνοιξης του 2004 ανέβαλαν την ψήφιση του νομοσχεδίου»( ό. π.: 20). Αντικειμενικά,  είχε  αποφασιστεί να κληρονομηθεί η «νάρκη» και να ανατεθεί το πεδίο στην επόμενη κυβέρνηση. Γνωρίζουμε ότι επί Υπουργίας Γιαννάκου ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος (3374/2005). Αυτά είναι τα μικρά μυστικά  της διαδοχής  κομμάτων στην εξουσία. Καθώς τα προγράμματά τους δε διαφέρουν ουσιαστικά στους στόχους, με σιωπηρές κι αδήλωτες συμφωνίες εξασφαλίζουν, με αγαστή συνεργασία, τη συνέχεια στην άσκηση πολιτικής. Διαδοχή και συνέχεια, λοιπόν, που είχε και τη συνέχειά της, με την πολιτική Διαμαντοπούλου.