Του Κώστα Χατζηαντωνίου
ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ σήμερα, 19.07.2019 από το θάνατο του Στράτη Μυριβήλη, του κορυφαίου πεζογράφου της γενιάς του Τριάντα, που με τη γλώσσα του λυρικού ρεαλισμού έδωσε την πρώτη απάντηση της υγείας του Αιγαίου στην αγωνία του καιρού του, αποκαλύπτοντας παράλληλα με την ειδυλλιακή διαφυγή τον κοχλασμό της πραγματικότητας και την τραγική ουσία της ζωής.
Ο συγγραφέας του σημαντικότερου αντιπολεμικού μυθιστορήματος της Ευρώπης, της «Ζωής εν τάφω» (που δεν υστερεί σε τίποτα από τα ανάλογα βιβλία του Ρεμάρκ, του Μπαρμπύς ή του Ντορζελές), της αξεπέραστης νουβέλας «Βασίλης ο Αρβανίτης» (μνημείο αντρειωσύνης και σφρίγους που κανείς Ζορμπάς δεν πλησιάζει), αλλά και της ερωτικής δόξας της «Δασκάλας με τα χρυσά μάτια», παραμένει μάθημα πολύτιμο και σπάνιο.
Όπως σπάνιος ήταν κι ο χαρακτήρας του που τον οδηγούσε, εθελοντή αυτόν σε όλες τις μάχες του 1912- 1922, να υπερασπίζεται τις δημοκρατικές και ουμανιστικές αξίες αλλά και να αντιμάχεται σκληρά τη βαρβαρότητα- κάτι που ποτέ δεν του συγχώρησαν όσοι δεν μπόρεσαν να νιώσουν ούτε τη δίψα για ζωή, ούτε φυσικά το ευλογημένο ξεδίψασμά του. Πενήντα χρόνια μετά ρίχνουμε με τη φαντασία στο μνήμα του ένα λουλούδι τιμής. Κι ομορφότερο λουλούδι σκέφτομαι πως δεν θα βρούμε άλλο από εκείνη την κατακόκκινη παπαρούνα που είδε ο Μυριβήλης να φυτρώνει ένα πρωινό στον γεώσακκο του χαρακώματός του, λίγο έξω από το μαρτυρικό Μοναστήρι.