- Αρχική σελίδα
- ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
- 1940
- ΕΡΤFLIX
- ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΧΘΕΣ
- ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΝ
- ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
- ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΟ ΡΑΔΙΟ
- ΘΕΑΤΡ/ΜΟΥΣ/ΒΙΒΛΙΟ
- ΘΕΑΤΡΟ
- ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ
- ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΚΑΪ
- ΑΡΧΕΙΟ ΕΡΤ
- ΜΟΥΣΙΚΗ
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ
- Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΜΟΥ
- ΤΥΠΟΣ
- ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ
- ΟΛΑ ΔΩΡΕΑΝ
- ΒΙΝΤΕΟ
- forfree
- ΟΟΔΕ
- ΟΡΘΟΔΟΞΑ ΗΧΟΣ
- ΔΩΡΕΑΝ ΒΟΗΘΕΙΑ
- ΦΤΙΑΧΝΩ ΜΟΝΟΣ
- ΣΥΝΤΑΓΕΣ
- ΙΑΤΡΟΙ
- ΕΚΠ/ΚΕΣ ΙΣΤΟΣ/ΔΕΣ
- Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ
- ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
- ΓΟΡΔΙΟΣ
- SOTER
- ΤΑΙΝΙΑ
- ΣΙΝΕ
- ΤΑΙΝΙΕΣ ΣΗΜΕΡΑ
- ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
- Ε.Σ.Α
- skaki
- ΤΕΧΝΗ
- ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
- ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ
- gazzetta.gr
- ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
- ΑΝΤΙΦΩΝΟ
- ΔΡΟΜΟΣ
- ΛΥΓΕΡΟΣ
- ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ...
- ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
- γράμματα σπουδάματα...
- 1ο ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΩΝ
- ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ & ΓΛΩΣΣΑ
- ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ
- ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ
- ΑΡΔΗΝ
- ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΥΠΕΠΘ
- ΕΙΔΗΣΕΙΣ
- ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ
- ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Παρασκευή 1 Νοεμβρίου 2024
28η Οκτωβρίου, Β'ΠΠ και Ελλάδα: Ο ιστορικός Γ.Μαργαρίτης με τον Ν.Μπογιόπουλο (Real fm)
Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2024
Η Γερμανία ξαναγράφει την Ιστορία – Θα ξεχάσουμε τα ναζιστικά εγκλήματα;
ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Τον περασμένο Ιούνιο βρέθηκα στο Δίστομο σε μια συνάντηση ιστορικών και εκπροσώπων μουσείων και μνημείων διατήρησης της μνήμης που οργάνωσε ο εκεί Δήμος με αφορμή τα 80 χρόνια από την εκτέλεση των κατοίκων της μικρής πόλης από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Ευθύς εξ αρχής αιφνιδιάστηκα από τον χαρακτηρισμό του γεγονότος ως “τραύμα”.
Τον όρο αυτό δεν τον χρησιμοποίησε κανείς σχεδόν από τους μετέχοντες στη συνάντηση ιστορικούς. Αντίθετα ο όρος αυτός επιστρατευόταν για να αποδοθεί το γεγονός από όλους τους εκπροσώπους των μουσείων, ή των παρεμφερών ιδρυμάτων “διατήρησης της μνήμης”. Υπενθυμίζω ότι στις 10 Ιουνίου 1944 τα γερμανικά στρατεύματα κατέστρεψαν την κωμόπολη και εκτέλεσαν εν ψυχρώ 228 κατοίκους της. Μέσα στους εκτελεσμένους περιλαμβάνονταν 117 γυναίκες και 53 παιδιά ηλικίας μικρότερης των 16 χρόνων. Οι λεπτομέρειες της σφαγής, σε φωτογραφίες ή μαρτυρίες επιζησάντων, προκαλούν αποτροπιασμό.
Η πράξη αυτή έχει περάσει στην ιστορία ως έγκλημα πολέμου και –μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον– αποδιδόταν ως “Ολοκαύτωμα”, ως “σφαγή” ή πιο απλά ως “έγκλημα”. Και οι τρεις αυτές έννοιες καθόριζαν το στίγμα του συμβάντος με τον πλέον απόλυτο και ουσιαστικό τρόπο. Αυτούς τους ορισμούς έρχεται να αντικαταστήσει ο όρος “τραύμα”. Πριν από μερικά χρόνια –όχι πολλά– ο ορισμός των γερμανικών εγκλημάτων πολέμου σαν “τραύμα” θα ήταν ακατανόητος και θα προκαλούσε κύματα αντιδράσεων από τους άμεσα ενδιαφερόμενους αρχικά – τους απογόνους των θυμάτων. Θα θεωρούνταν δε πιθανότατα ως ύβρις για τον μαρτυρικό λαό μας.
Φαίνεται πως πλέον οι ευαισθησίες έχουν αλλοιωθεί και το περιεχόμενο των λέξεων έχει αλλάξει. Το σημείο τομής μπορεί να προσδιοριστεί στην ενεργή παρέμβαση της γερμανικής πρεσβείας και των συμπορευόμενων με αυτήν ιδρυμάτων “αποκατάστασης” του γερμανικού κύρους – ανεξάρτητα εποχής και ιστορίας.
Άλλοι καιροί
Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2024
Κύπρος 50 Χρόνια τουρκικής κατοχής - Συνάντηση - Συζήτηση
Κύπρος 50 Χρόνια τουρκικής κατοχής Συνάντηση - Συζήτηση | 2η ημέρα
Πέμπτη 1 Αυγούστου 2024
Πώς η Τουρκία σημειώνει νίκες επί της Αθήνας χωρίς να ρίξει σφαίρα
epa06131913 A handout photo made available by Turkish Armed Forces Press Office shows a Turkish F496 Gokova frigate (back) at military practice with Qatar military forces off the coast of Qatar, 06 August 2017 (issued 08 August 2017). Reports state the military exercise comes after Turkey announced in June the deployment of hundreds of troops in a base near Doha. Saudi Arabia, United Arab Emirates, Bahrain and Egypt broke off relations with Qatar on 05 June and applied a series of economic reprisals, closing their land and sea borders and their airspace. EPA/TURKISH ARMED FORCES HANDOUT HANDOUT EDITORIAL USE ONLY/NO SALES
ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Για τα όσα συνέβησαν πριν λίγες ημέρες στα νερά της Κάσου και της Καρπάθου έχουν γραφεί πολλά. Για να μιλήσουμε με όρους αθλητικούς -και να αποφύγουμε έτσι τους βαρείς χαρακτηρισμούς που θα είχαν ίσως θέση στην περίσταση- η Ελλάδα κατέγραψε μια ακόμα στρατηγική ήττα. Η καθόλα πιστοποιημένη συμφωνία για την χάραξη ορίων ΑΟΖ με την Αίγυπτο στην πράξη ακυρώθηκε, ενώ το καθόλα παράλογο τουρκολιβυκό «Μνημόνιο» αναδείχθηκε, εκ των πραγμάτων, ο ισχύων κανόνας στην περιοχή.Όθεν και οι θερμές ευχαριστίες του τουρκικού Υπουργείου Άμυνας στην ελληνική πλευρά. Όταν το παράλογο γίνει γενικά αποδεκτό παύει να είναι παράλογο. Τον καιρό που επί του χάρτου καταγράφονται τέτοιου είδους εξελίξεις κυκλοφορεί ευρέως στην πρωτεύουσα το αφήγημα περί θωράκισης της χώρας και ενίσχυσης της ικανότητας αποτροπής ενάντια σε οποιαδήποτε εξωτερική επιβουλή. Δεν είναι σίγουρο ότι η τελευταία αναφέρεται στην Τουρκία.
Οπωσδήποτε όμως το σχετικό αφήγημα γίνεται αν όχι πιστευτό, τουλάχιστον κυρίαρχο καθώς αναπαράγεται από πλήθος έντυπα ή ηλεκτρονικά μέσα που καθημερινά παρουσιάζουν εκστασιασμένα τις ικανότητες των νέων ελληνικών όπλων. Το τερατώδες κόστος των νέων αυτών οπλικών συστημάτων πιστοποιεί εξάλλου τις «μαγικές» τους σχεδόν ιδιότητες. Τα F-35 που θα έρθουν, τα Rafale που ήρθαν, τα F-16 Viper που έρχονται και οι Belhara που καθελκύονται, τρομάζουν, λέγεται, κάθε εχθρό επιδρομέα.
Παρασκευή 12 Απριλίου 2024
Επανορθώσεις: Μήπως η Ελλάδα ήταν στους ηττημένους και η Γερμανία στους νικητές του Πολέμου;
ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Οι παρακάτω σειρές γράφονται με αφορμή το εξαίρετο άρθρο του Σταύρου Λυγερού στο SLpress στις 8 Απριλίου. Δεν αποτελούν αντίλογο, κάθε άλλο, μάλλον για συμπλήρωμα προβληματισμού προορίζονται.
Να ξεκινήσουμε από την αρχή. Στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου η Ελλάδα βρέθηκε με την πλευρά των νικητών. Για ειδικούς λόγους, που δεν είναι του παρόντος να εξετάσουμε, έτυχε ιδιαίτερης προσοχής στις διασκέψεις την επαύριο του πολέμου και ειδικά στην Διάσκεψη του Παρισιού που ασχολήθηκε με τις πολεμικές επανορθώσεις. Στην Διάσκεψη του Παρισιού για τις γερμανικές επανορθώσεις το 1946 επιδικάστηκε στην Ελλάδα το ποσό των 7,18 δισεκατομμυρίων δολαρίων της εποχής.
Το ποσό αυτό ήταν πιο σημαντικό αναλογικά με το πληθυσμιακό και οικονομικό βάρος της χώρας καθώς λήφθηκαν υπόψη πολλοί επιβαρυντικοί παράγοντες της γερμανικής κατοχής:
Να σταθούμε λίγο στα μεγέθη. Συγκριτικά η οικονομική στήριξη των ΗΠΑ στο κυβερνητικό στρατόπεδο στην περίοδο του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου κόστισε στις ΗΠΑ δύο δισεκατομμύρια δολάρια. Η πρώτη καταβολή στην Ελλάδα, με το Δόγμα Τρούμαν, ήταν 350 εκατομμύρια δολάρια. Με το σχέδιο Μάρσαλ, αργότερα, για την αποκατάσταση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού και την στήριξη των αποικιοκρατικών δυνάμεων, η Γαλλία χρηματοδοτήθηκε με 2,3 δισεκατομμύρια, η Βρετανία με 3,3, η Ιταλία με 1,2 και η Δυτική Γερμανία με 1,4. Το τελικό ύψος του Σχεδίου Μάρσαλ ήταν στο σύνολό του 12,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα παραπάνω μεγέθη αναφέρονται για να τονιστεί το σημαντικό ύψος των πολεμικών αποζημιώσεων που επιδικάστηκαν στην Ελλάδα. Η δε συμφωνία που τις επιδίκασε ούτε έχει αναιρεθεί, ούτε έχει αναθεωρηθεί – ως προς τις εκτιμήσεις και τα μεγέθη ιδιαίτερα.
Ως εκ τούτου είναι μάλλον περιττή, ίσως και βλαβερή η συνεχής επανεξέταση στην Ελλάδα των Γερμανικών επανορθώσεων. Αυτές έχουν πιστοποιηθεί και προσδιοριστεί από επίσημες συμφωνίες και συμβάσεις. Ο τρόπος με τον οποίο θα εκφραστούν ας αφεθεί στις διακρατικές διαπραγματεύσεις Ελλάδας-Γερμανίας, μέσα στις οποίες θα εξειδικευθούν οι λεπτομέρειες. Η καταβολή του ποσού των επανορθώσεων έμεινε σε εκκρεμότητα μέχρι την ρύθμιση ζητημάτων υπόστασης και αρμοδιοτήτων του γερμανικού κράτους. Με την είσοδο στην περίοδο του Ψυχρού πολέμου και την ανοικτή πλέον διαμάχη του δυτικού στρατοπέδου με την Σοβιετική Ένωση και τις Λαϊκές Δημοκρατίες το ζήτημα περιπλέχθηκε.
Στο απυρόβλητο η Γερμανία
Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023
Για τον πόλεμο της Αλβανίας
Του Γιώργου Μαργαρίτη
Παρασκευή 20 Οκτωβρίου 2023
Οι Jacqueries και η Αριστερά – Με αφορμή το Παλαιστινιακό
Μαργαρίτης Γιώργος
Jacqueries ονομάζονται οι τυφλές εξεγέρσεις. Συμβαίναν συνήθως στην ύπαιθρο όταν η πείνα και η εξαθλίωση δεν άφηναν κανένα περιθώριο ελπίδας. Ήταν τυφλές και κατ’ επέκταση βίαιες, άγριες με την απόλυτη έννοια του όρου. Οι πεινασμένοι έμπαιναν στους πύργους και στα ανάκτορα των πλουσίων και, οπωσδήποτε, δεν φέρονταν καθόλου ευγενικά σε όσους έβρισκαν εκεί. Τα κεφάλια των τελευταίων περιφέρονταν θριαμβευτικά πάνω σε δικράνια ή σε πασσάλους. Μια που η “δικαιωματική” εποχή μας απαιτεί ιδιαίτερη μνεία γι’ αυτό, ναι, οι γυναίκες βιάζονταν πριν θανατωθούν: μετά τις πέταγαν στην φωτιά που κατέκαιγε ολόκληρο το υποστατικό.Η Αριστερά ήταν ανέκαθεν, εξ ορισμού. υπέρ των εξεγέρσεων των φτωχών και των πεινασμένων. Στην εργογραφία της, όμως, συναντούμε μεγάλους δισταγμούς και επιφυλάξεις ως προς τις Jacqueries. Τις τοποθετούσαν στις άναρχες, χωρίς προοπτική εξεγέρσεις και τις έψεγαν ως χωρίς στόχο, χωρίς νόημα και αποτέλεσμα. Δεν ήταν άδικη διαπίστωση. Πλην όμως η εποχή των Jacqueries, μόνο αυτό μπορούσε να δώσει.
Οι πεινασμένοι φτωχοδιάβολοι είχαν συνήθως μπροστάρη τους ένας μοναχό ή έναν παπά –αληθινό ή ψεύτικο ελάχιστη σημασία είχε– ώστε οι φοβερές πράξεις τους να ενταχθούν στο πλαίσιο της Θείας δίκης, της φωτιάς που επιπίπτει και κατακαίει τους αμαρτωλούς και τους αδίκους. Οι προθέσεις τους, ως εκ τούτου, βρίσκονταν έξω και μακριά από οτιδήποτε θα μπορούσε να ονομαστεί “αριστερό” στις μέρες μας.
Ας μεταφερθούμε όμως σε άλλες εποχές. Μετά την Γαλλική Επανάσταση η αστική τάξη έδωσε τις δικές της έννοιες και όρους στην κοινωνία και στην πολιτική, όπως και φυσικά στις έννοιες της αριστεράς και της επανάστασης. Ήταν απλό: μια καθώς πρέπει επανάσταση όφειλε να μοιάζει με την γαλλική αντίστοιχη. Τα τυχόν διαφορετικά δεν συμπεριλαμβάνονταν στο όρο.
Μετά ήρθε ο αποικισμός
Στο πρώτο μισό του δέκατου ένατου αιώνα αυτό λειτούργησε. Η Ελληνική Επανάσταση ή οι αντίστοιχες της Λατινικής Αμερικής μεταβαπτίστηκαν, ή μάλλον “μεταπλάστηκαν” σε αστικές για να γίνουν κατανοητές στην “Δύση”. Το 1830 ή το 1848 δεν χρειάζονταν πρόσθετες επεξηγήσεις, το 1870 είχε τα προβλήματά του, αλλά οπωσδήποτε ανήκε στα αναγνωρίσιμα είδη εξέγερσης.
Μετά ήρθε ο αποικισμός, εδώ τα πράγματα μπερδεύτηκαν. Η εξέγερση του 1857 στην Ινδία, αποδόθηκε ως Mutiny (ανταρσία). Από τον στρατό ξεκίνησε, εύκολα όμως ξεχώριζε η αντιπάθεια των Ινδών για τους αποικιοκράτες. Η τότε Αριστερά αποδέχθηκε τον ειδικό όρο και δεν υπήρξε κανένα κίνημα συμπαράστασης στους Ινδούς που κατασφάγηκαν από τον βρετανικό στρατό. Με την μεγάλη αποικιοκρατική εξόρμηση, μετά το 1873, τα πράγματα έγιναν πιο περίπλοκα.
Τρίτη 30 Μαΐου 2023
Τα ζωτικά ερωτήματα που έλαμψαν προεκλογικά δια της απουσίας τους…
Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2022
Πως ο Δένδιας κακοποίησε το διεθνές δίκαιο που έχει κάνει σημαία
Πέμπτη 25 Αυγούστου 2022
Οι αναλώσιμοι και τα μη αναλώσιμα....
Γιώργος Μαργαρίτης
Κυριακή 10 Ιουλίου 2022
Ο πόλεμος, οι “αναλώσιμοι” και η αποτροπή – Η περίπτωση της Ελλάδας
Δευτέρα 9 Μαΐου 2022
Η ιστορική έρευνα για τις απώλειες Γερμανών στα πολεμικά μέτωπα
ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Ανατολικό Μέτωπο και ιστορική έρευνα
Με βάση τους παραπάνω αριθμούς, που προέρχονται από ιστορική έρευνα που έκαναν γερμανικές υπηρεσίες, αρμόδια πρόσωπα ή αρχειακές εκθέσεις, από την αρχή του πολέμου ως τις 31 Δεκεμβρίου του 1944, η Γερμανία έχασε στα πεδία των μαχών 3.677.000 νεκρούς ή διαπιστωμένους νεκρούς. Από αυτούς τους 2.743.000 (ποσοστό 74,6%) στο Ανατολικό Μέτωπο. Οι γερμανικές κυβερνήσεις υπολογίζουν σε 635.000 τους άμαχους που σκοτώθηκαν από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς των γερμανικών πόλεων. Αυτή η κατηγορία των νεκρών μπορεί να πιστωθεί αποκλειστικά σε Βρετανούς και Αμερικανούς – οι Σοβιετικοί δεν βομβάρδισαν αμάχους.
Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, για να ισοσκελιστεί το προηγούμενο “άκομψο” μέγεθος, υποστηρίχθηκε ότι ως και 2.500.000 Γερμανοί πολίτες χάθηκαν στις μαζικές εκτοπίσεις και στην προσφυγιά στα ανατολικά εδάφη. Σήμερα, ο αριθμός αυτός (η εκκένωση των περιοχών έγινε χειμώνα κάτω από άθλιες συνθήκες, σε πολεμικό περιβάλλον) έχει σαφώς συρρικνωθεί στο επιστημονικό περιβάλλον. Γίνεται λόγος για 500.000 θύματα και έχει αποδοθεί στις διαταγές του Βερολίνου για εκκένωση των γερμανικών πληθυσμών εκεί όπου έφθαναν οι Ρώσοι. Διατηρείται όμως στο πολιτικό πεδίο. Η γερμανική κυβέρνηση εμμένει στον μεγάλο αριθμό, ώστε να μπορεί να υποστηρίξει ότι η Γερμανία υπήρξε το μεγάλο θύμα του πολέμου.
Στην πρόσφατη εξάλλου ημιεπίσημη γερμανική ιστορία (“Η Γερμανία και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος”) υποστηρίζεται ότι τον πόλεμο αυτόν τον ξεκίνησε η Σοβιετική Ένωση. Οι παραπάνω αριθμοί απ’ την ιστορική έρευνα ελάχιστο σχολιασμό χρειάζονται. Μιλούν από μόνοι τους. Ο πόλεμος κράτησε συνολικά 64 μήνες. Ο πόλεμος ανάμεσα στην Γερμανία, τους συμμάχους της και την Σοβιετική Ένωση κράτησε 46 μήνες. Από τους 46 αυτούς μήνες, τους 35 η Σοβιετική Ένωση πολέμησε ουσιαστικά μόνη της. Μόνο μετά την απόβαση στην Νορμανδία, στις 6 Ιουνίου 1944 υπήρξε άξιο λόγου Δυτικό Μέτωπο, ικανό να τραβήξει σημαντικές δυνάμεις από το Ανατολικό Μέτωπο. Δεν χρειάζονται νομίζω περισσότερα για να απαντηθεί το ερώτημα, ποιος νίκησε την Γερμανία και το ναζισμό.
Όλη η δημοσίευση: Η ιστορική έρευνα για τις απώλειες Γερμανών στα πολεμικά μέτωπα
Τρίτη 3 Μαΐου 2022
Στην Ουκρανία απομυθοποιούνται οι επαγγελματίες του πολέμου
Σάββατο 30 Απριλίου 2022
Η Δυτική παρένθεση και το come back της Ασίας
Το μόνο εργαλείο που έχουμε για να ταξινομήσουμε και να κατανοήσουμε τα όσα σήμερα συμβαίνουν είναι το “μακριά”, η ιστορία. Στην ιστορική διαδρομή της ανθρωπότητας –στο τμήμα της που μας είναι σχετικά γνωστό, περίπου 5.000 χρόνια– η γεωγραφική κατανομή του πλούτου επικεντρωνόταν σταθερά στην Ασία. Αυτό ήταν η ιστορική κανονικότητα. Οι τρεις προηγούμενοι αιώνες ήταν η Δυτική παρένθεση.
Στα χρόνια της ρωμαϊκής ακμής οι μεγάλοι πολιτισμοί της Ασίας (Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία κλπ.) αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 60% της παγκόσμιας οικονομίας, αφήνοντας ένα 10% για τον Ρωμαϊκό Κόσμο, την πλούσια Μεσόγειο. Δεκαπέντε περίπου αιώνες αργότερα, στα 1500 μ.Χ., στην πρώτη αφύπνιση αυτού που αργότερα θα γινόταν ο καπιταλισμός, η Ασία συγκέντρωνε πάνω από 55% του παγκόσμιου πλούτου έναντι λιγότερο του 10% του υπό διαμόρφωση Δυτικού Κόσμου.
Αυτή η διαχρονική σταθερά στην γεωγραφική κατανομή του πλούτου διαταράχτηκε δυναμικά με την είσοδο του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής στο ιστορικό προσκήνιο. Η δυναμική του νέου συστήματος έδωσε τρομερή ώθηση στις ζώνες που αποτέλεσαν το λίκνο του: εδώ γεννήθηκε ο λεγόμενος Δυτικός Κόσμος και ξεκίνησε η παγκόσμια κυριαρχία του. Στα 1820, στην αυγή της πρώτης βιομηχανικής επανάστασης, η Ασία εξακολουθούσε να διατηρεί το 55% του παγκόσμιου πλούτου και ο Δυτικός Κόσμος περίπου το 16%. Πενήντα μόλις χρόνια αργότερα, στα 1870, οι ισορροπίες είχαν δραματικά ανατραπεί: ο Δυτικός Κόσμος ξεπερνούσε πλέον το 35% της παγκόσμιας οικονομίας, αφήνοντας πίσω την Ασία στο 30%.
Ο δια του καπιταλισμού θρίαμβος του Δυτικού Κόσμου γνώρισε στη συνέχεια δύο “αιχμές”. Η πρώτη ήταν ευρωπαϊκή. Στα 1913, στις παραμονές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ο Δυτικός Κόσμος αντιπροσώπευε το 45-50% της παγκόσμιας οικονομίας με την μερίδα του λέοντος στη Δυτική Ευρώπη (περισσότερο από 25%). Το μερίδιο της Ασίας είχε συρρικνωθεί σε λιγότερο από 20%.
Η Δυτική παρένθεση στο απόγειο
Στα 1950, μετά από δύο παγκόσμιους πολέμους, η κυριαρχία του Δυτικού Κόσμου μεσουρανούσε ακόμα, μόνο που αυτή τη φορά ο απόλυτος κυρίαρχος ήταν οι ΗΠΑ. Η Δύση αντιπροσώπευε περισσότερο από το 50% της παγκόσμιας οικονομίας (30% μόνες τους οι ΗΠΑ), ενώ η Ασία γνώριζε το ιστορικό της χαμηλό, μόλις 12% της παγκόσμιας οικονομίας. Η Σοβιετική Ένωση και ο Ανατολικός Συνασπισμός ποτέ, στην σύντομη ιστορία τους, δεν αντιπροσώπευαν ένα ανταγωνιστικό –στην παγκόσμια κλίμακα– οικονομικό μέγεθος. Αυτό φυσικά είχε πολιτικές επιπτώσεις και στον Ψυχρό Πόλεμο. Πρόκειται, όμως, για μια μεγάλη συζήτηση που θα μας απασχολήσει ίσως άλλη φορά.
Η συνέχεια της δημοσίευσης: Η Δυτική παρένθεση και το come back της Ασίας
Τρίτη 26 Απριλίου 2022
Να γιατί πρέπει να διδαχθούμε από τους Τούρκους
"...Αμέσως μετά ακολούθησε το σχέδιο για ριζική αναμόρφωση του σιδηροδρομικού δικτύου. Με την ολοκλήρωση του προγράμματος το 2025, η Τουρκία θα διαθέτει περίπου 10.000 χλμ γραμμές υψηλών ταχυτήτων – το μεγαλύτερο δίκτυο του είδους στην Ευρώπη. Το κόστος 45 δισ. δολάρια. Πέρα από τα άλλα, το βέβαιο κέρδος είναι η τεχνογνωσία: η Τουρκία εξάγει σιδηροδρομικά οχήματα και κατασκευάζει σιδηροδρομικές υποδομές έξω από τα σύνορά της. Ιδού από που προκύπτει το ενδιαφέρον για την Αφρική. Το ίδιο ισχύει για τους νέους αυτοκινητόδρομους: 5.000 χλμ με 47 δισ. δολάρια επένδυση ως το 2023.
Επενδύσεις παντού
Στον τομέα των συγκοινωνιών το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης με έξι διαδρόμους απογείωσης-προσγείωσης θα είναι το μεγαλύτερο του κόσμου στην ολοκλήρωσή του στα 2028. Παρά τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, μαζί με τις παραγγελίες εκατοντάδων επιβατικών αεροσκαφών (Boeing και Airbus) η Τουρκία επιδιώκει να γίνει παγκόσμιο κέντρο των αεροπορικών συγκοινωνιών, αφαιρώντας τον ρόλο αυτό από τα Εμιράτα του Περσικού Κόλπου. Προσθέστε τις νέες γέφυρες στον Βόσπορο –τις μεγαλύτερες στον κόσμο– και τη μοναδική υποθαλάσσια σήραγγα τριών επιπέδων που θα λύσει το κυκλοφοριακό της Κωνσταντινούπολης για να έχετε το μέτρο των εγκαινίων που θα γίνουν το 2023!
Με 20 δισ. δολάρια, την ίδια περίοδο κατασκευάστηκαν 34 υπερσύγχρονα νοσοκομειακά συγκροτήματα. Ήδη ο “ιατρικός τουρισμός” κινείται σε επίπεδα 2.000.000 ατόμων ετησίως. Γύρω από αυτά αναπτύχθηκαν κέντρα ανάπτυξης και παραγωγής ιατρικής τεχνολογίας και φαρμακευτικών προϊόντων. Το 2028 η Τουρκία θα συναγωνίζεται ισάξια πολλούς από τους σημερινούς κολοσσούς του τομέα αυτού.
Οι τρεις πυρηνικοί σταθμοί (Ακούγιου, Σινώπη, Igneada – 14.500 MW συνολικά) κόστους 62 δισ. δολαρίων θα εξασφαλίζουν φθηνή ηλεκτρική ενέργεια. Ο ήδη σε λειτουργία αγωγός ΤΑΝΑΡ, που μεταφέρει το αζέρικο φυσικό αέριο στη Τουρκία και στην Ευρώπη, δίνει στρατηγική διάσταση στον ενεργειακό ρόλο της χώρας. Είναι, μάλιστα, βρει σημαντικά κοιτάσματα στη Μαύρη Θάλασσα και στην Ανατολική Μεσόγειο ή σφετερισθεί ξένα, θα έχει κάνει βήμα για την ενεργειακή ανεξαρτητοποίησή της..."
Όλο το άρθρο: Να γιατί πρέπει να διδαχθούμε από τους Τούρκους:
Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου 2022
Όταν “ανήκομεν εις την Δύσιν” και όχι στην Ελλάδα…
Τις προηγούμενες μέρες, σε μία συγχορδία σημαδιακή, εξελίχθηκαν ταυτόχρονα δύο επίσημες παρεμβάσεις που είχαν άμεσο στόχο την Ελλάδα. Η πρώτη προήλθε από τον γνωστό Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο υπουργός ήταν περισσότερο σαφής στα λεγόμενά του απ’ ότι συνήθως –για τα ίδια ζητήματα– είναι. Η Ελλάδα, δήλωσε, έχει παραβιάσει τις συνθήκες της Λωζάννης του 1923 και των Παρισίων του 1947.
Οι συνθήκες αυτές έδωσαν τα νησιά του Αιγαίου στην Ελλάδα υπό τον όρο της αποστρατιωτικοποίησής τους. Η Ελλάδα παραβιάζει αυτόν τον όρο. Η Τουρκία προσέφυγε γι’ αυτό στον ΟΗΕ με δύο επιστολές. «Σε περίπτωση –τόνισε– που η Ελλάδα δεν αλλάξει στάση τότε είναι συζητήσιμη η κυριαρχία των νησιών αυτών». Εξάλλου, διευκρίνισε, «οι τελευταίες προειδοποιήσεις έχουν σταλεί»…
Οι δηλώσεις αυτές πέρασαν ένα ακόμα κατώφλι στην μεθόδευση των τουρκικών διεκδικήσεων. Η γειτονική χώρα έχει ξεκινήσει τις “νομικές”, διπλωματικές αν θέλετε, διαδικασίες που ανοίγουν το κεφάλαιο της κυριαρχίας επί των νησιών του Αιγαίου. Δεν πρόκειται εδώ για “γκρίζες ζώνες” και για “μη αναφερόμενες ονομαστικά” στις συνθήκες νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου. Εδώ πρόκειται για καθολική αμφισβήτηση όλου του καθεστώτος που διέπει –για ένα ολόκληρο αιώνα– τα σύνορα στην περιοχή.
Ως δε πρόσθετη απόδειξη της συνεκτικότητας και της μεθοδικότητας που χαρακτηρίζει την τουρκική επιθετική πολιτική, άρχισαν να εκδίδονται στην γείτονα “δελτία” παραβιάσεων των όρων των συνθηκών από την ελληνική πλευρά. Αυτό προστέθηκε στο γενικό πλαίσιο των ποικιλόμορφων κατηγοριών ενάντια στην Ελλάδα: για παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων, κακομεταχείριση και θανάτωση προσφύγων, υπόθαλψη τρομοκρατίας και πολλά άλλα.
Όλους μαζί!
Η συνέχεια...Όταν “ανήκομεν εις την Δύσιν” και όχι στην Ελλάδα…
Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2021
Μίνι πόλεμος υπό διεθνή εποπτεία – Το ανομολόγητο σενάριο
Μπορεί η Αθήνα παραδοσιακά να είχε στηρίξει και να στηρίζει ακόμα πολλές ελπίδες στην ΕΕ αναφορικά με τις τουρκικές προκλητικές ενέργειες σε βάρος και ελληνικών και κυπριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων, αλλά το πρακτικό αποτέλεσμα ήταν τουλάχιστον μέχρι τώρα απογοητευτικό, παρ’ ότι δύο κράτη-μέλη ουσιαστικά δέχονται επίθεση. Το έργο επαναλαμβάνεται σχεδόν σε κάθε σύνοδο.
Γίνεται μια κάποια συζήτηση, ομόφωνα οι εταίροι εκφράζουν την αλληλεγγύη και την συμπάθειά τους, ακούγονται κάποιες αόριστες ιδέες για μέτρα –μετά βίας θα τα ονόμαζε κανείς κυρώσεις– και κατόπιν, στις δηλώσεις που ακολουθούν τονίζεται η ανάγκη διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τις διαφορές τους γενικώς και τα “διαφιλονικούμενα” ύδατα της Ανατολικής Μεσογείου ειδικώς. Με λίγα λόγια τα συνηθισμένα.
Εκείνο που, αν και τείνει να γίνει συνηθισμένο, δεν παύει να είναι ενοχλητικό, είναι το ότι, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου συνήθως εκφράζει την απογοήτευσή του για το αποτέλεσμα, ο κ. Δένδιας συνήθως δηλώνει την ικανοποίησή του για το ίδιο αποτέλεσμα. Μόνο όταν η τουρκική δραστηριότητα πλήττει τα ελληνικά συμφέροντα, ο κ. Δένδιας υψώνει τους τόνους, μιλώντας για “απόλυτη αναγκαιότητα” κυρώσεων.
Επίμονα, μετά από κάθε έκφραση αλληλεγγύης και συμπάθειας, οι σύμμαχοι, εταίροι και επιθυμητοί “προστάτες” της χώρας μας συνιστούν “να τα βρούμε” με την Τουρκία, να αποκλιμακώσουμε και να πάμε σε συζητήσεις με ασαφές πλαίσιο. Τόσο ασαφές που παραπέμπει στο καθολικό πλαίσιο διαπραγμάτευσης που επιθυμεί η Τουρκία, αρχίζοντας από τα σύνορα και τον “ατυχή” καθορισμό τους στα 1923 και στα 1947.
Μίνι πόλεμος υπό διεθνή εποπτεία
Τετάρτη 14 Απριλίου 2021
Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2021
Γιατί στην πολεμική βιομηχανία η Τουρκία έφυγε εμπρός και η Ελλάδα πίσω
Στα μέσα του Ιανουαρίου ο καθηγητής Ismail Demir, επικεφαλής του επιμελητηρίου των τουρκικών βιομηχανιών αμυντικού υλικού (πολεμική βιομηχανία) ανέλυσε την πορεία εκτέλεσης των προγραμμάτων ανάπτυξης του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού. Παρουσίασε την πορεία εξέλιξης των μακρόχρονων εξοπλιστικών προγραμμάτων και την συμμόρφωσή τους με το χρονοδιάγραμμα πού είχε τεθεί πολλά χρόνια νωρίτερα.
Επιπλέον, προσδιόρισε τις κατευθύνσεις, πάνω στις οποίες θα αναπτυχθεί το τουρκικό Ναυτικό στο απώτερο μέλλον. Για το 2020 διαπίστωσε ότι σε γενικές γραμμές τα επιτεύγματα της τουρκικής βιομηχανίας ακολουθούν το γενικό πρόγραμμα, όχι πάντοτε χωρίς προβλήματα. Το πετρελαιοφόρο στόλου Gungor Durmus, το οποίο ο σχεδιασμός ήθελε να αναλαμβάνει υπηρεσία στα 2018, ολοκληρώθηκε μόλις το παρελθόν έτος και ετοιμάζεται να ενταχθεί στην δύναμη του στόλου το 2021. Άλλα προγράμματα παρουσίασαν επίσης ανάλογες ή μικρότερες καθυστερήσεις.
Το 2021, πάντως, τόσο το μεγάλο σκάφος αμφιβίου πολέμου, το Anadolu, όσο και το πλοίο συλλογής πληροφοριών και ηλεκτρονικού πολέμου Ufuk, θα αναλάβουν υπηρεσία στο τουρκικό Ναυτικό. Η πρόοδος των δύο πιο σημαντικών προγραμμάτων του συνεχίζεται με εμπόδια και κάποιες καθυστερήσεις. Το 2021 προβλέπεται να καθελκυστούν οι πρώτες μονάδες του προγράμματος φρεγατών I-class (Istanbul) και του προγράμματος υποβρυχίων Piri Reis (Type 214TN).
Οι πρώτες είναι πλοία των 3000 τόνων (113 μέτρα μήκος) πολλαπλού ρόλου και αποτελούν ένα πρόσθετο βήμα της τουρκικής ναυτικής σχεδίασης μετά τις κορβέτες τύπου Ada. Ο σχεδιασμός τους και η τεχνογνωσία που θα αποκτηθεί θα επιτρέψουν στην ναυπηγική βιομηχανία να υλοποιήσει σχέδια για παραγωγή μεγάλων πλοίων επιφανείας, αντιτορπιλικών των 9.000(+) τόνων. Τα υποβρύχια είναι τα γνωστά γερμανικής σχεδίασης 214 που έχει προμηθευτεί και η Ελλάδα και από τα οποία τα τουρκικά ναυπηγεία θα παραδώσουν οκτώ μονάδες στα επόμενα χρόνια.
Μακροπρόθεσμος ο τουρκικός σχεδιασμός
Μέσα στο 2021 επίσης, με βάση τον σχεδιασμό, προβλέπεται να αρχίσουν οι παραδόσεις των αντιπλοϊκών πυραύλων Atmaca, τουρκικής σχεδίασης και παραγωγής και των τορπιλών βαρέως τύπου Akya, επίσης. Η είσοδος πολλών οπλικών συστημάτων στην φάση της παραγωγής και της υπηρεσίας, δεν μειώνει τους ρυθμούς εξέλιξης αντίστοιχων συστημάτων του μέλλοντος. Το 2021 θα συνεχιστεί η μελέτη για την κατασκευή ισχυρά εξοπλισμένων περιπολικών θαλάσσης, όπως και το σχέδιο ναυπήγησης μεγάλων αντιτορπιλικών TF-2000.