Α. Λαζαρίδου: Η γενιά του ναρκισσισμού

Αστερόπη Λαζαρίδου 

 

Η ιστορία του Νάρκισσου, με τις διάφορες εκδοχές της, είναι μία από τις δημοφιλέστερες της μυθολογίας. Ο νέος από τη Βοιωτία, θαμπωμένος από την ομορφιά του που καθρεφτίζεται στο νερό, πεθαίνει από μαρασμό εξαιτίας του ανικανοποίητου έρωτα προς τον ίδιο του τον εαυτό. Ο ναρκισσισμός, η εμμονική αυταρέσκεια που μπορεί να καταλήξει σε πάθηση, δεν είναι κάτι καινούργιο. Υπάρχει από τότε που ο άνθρωπος πρωτοσυνάντησε το είδωλό του. Σήμερα, όμως, που ο καθένας ανεβάζει δεκάδες είδωλά του χάρη στην κατάρα και ευλογία των social media, ο ναρκισσισμός, εκτός από υπαρκτός, είναι και ψηφιακός. Οι διαταραχές που προκαλούνται από τη μανία της εξαντλητικής αυτοφωτογράφισης και της online υπερέκθεσης απασχολεί όλο και πιο συχνά τα ψυχιατρικά συνέδρια, με τους ειδικούς να επιμένουν ότι η υπέρμετρη προσήλωση στο «εγώ και ο εαυτός μου», εκτός από γραφική, σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να αποδειχθεί και επικίνδυνη.

Εγώ, εγώ, εγώ

Η λέξη «selfie», όπως ορίζεται η σύγχρονη αυτοπροσωπογραφία που βγάζει κάποιος με το κινητό του και κατόπιν την ανεβάζει στο Facebook και σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιλέχθηκε ως «Λέξη της χρονιάς» για το 2013 από το Βρετανικό Λεξικό της Οξφόρδης. Παράλληλα, οι νέοι κανονισμοί του περίφημου επιτραπέζιου παιχνιδιού Scrabble τη δέχονται πλέον ως σωστή και οι παίκτες κερδίζουν πόντους όταν τη σχηματίζουν. Μία λέξη ισοδυναμεί πλέον με χίλιες εικόνες. Πόσα αντίγραφα του εαυτού σου μπορείς να βγάλεις ώσπου να τον ερωτευθείς παράφορα ή να μην αντέχεις άλλο να τον βλέπεις; Η απόσταση από το ένα στάδιο στο άλλο δεν είναι τόσο μακριά όσο νομίζουμε.

Ἡ αὐτάρκεια τοῦ Νάρκισσου

Γιῶργος Καστρινάκης

Στὴν περίπτωση Τῆς ἀνθρώπινης φυσικῆς ὡραιότητας, ὁ πολιτισμὸς ποὺ μᾶς περιστοιχίζει φαίνεται νὰ περιέρχεται σὲ μιὰ ἀπ’ τὶς ἀχανέστερες διαπορήσεις του: Σὲ   ἀ δ υ ν α μ ί α  ν ὰ  τ ὴ ν  ἑ ρ μ η ν ε ύ σ ε ι. Νὰ ἐντοπίσει τὴ μήτρα της, ν’ ἀναγνώσει τὴ φύση της, νὰ διαβλέψεισκοπό. Τὸ πρόβλημα, μάλιστα, ἀρχίζει νὰ περιπλέκεται καταιγιστικά, ἀπ’ τὴ στιγμὴ ποὺ δὲν ὑποψιάζεται, ἔστω, τὴν ἀποτυχία του.

Εἶναι ἀσφαλῶς μιὰ περιπλοκὴ ἐτούτη πού, ἀμέσως ἀμέσως, ἐσωτερικεύεται στοὺς φορεῖς τῆς συζητούμενης καλλονῆς: Ἑνὸς συνόλου, δηλαδή, προσώπων ποὺ δὲν ξέρουν «τί νὰ κάνουν» μαζί της – μὲ κατάληξη νὰ τὴν ἐκλαμβάνουν ὡς ἀφετηρία, μονάχα, ἑνὸς ἀδιέξοδου κύκλου ἀπὸπαρανοήσεις. Μιᾶς περιδίνησης ἀπὸ συγχύσεως σὲ σύγχυση ποὺ ὑποστρέφει, ἐν τέλει, ὅλες (ἑαυτῶν καὶ ἀλλήλων) τὶς ἀλήθειες μας σὲδιαψεύσεις. Κατ’ οὐσίαν, βέβαια, ἐξελίσσεται κάτι διάφανο: Πῶς θὰ μποροῦσε, τάχα, νὰ ἐνσαρκώσει τὴν ὀμορφιὰ ἕνας «φορέας» της ποὺ δὲν ξέρει, “οὗτος ἐκεῖνος”, ποιός εἶναι; Ἀκόμα ἁπλούστερα: Πῶς θὰ κατόρθωνε, ἄραγε, νὰ γνωρίζει τὸν ἑαυτό του ὁ ἄνθρωπος ἑνὸς πολιτισμοῦπού... δὲν γνωρίζει τὸν ἄνθρωπο;