Η ΡΕΥΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ο Γιώργος Παπαϊωάννου συζητά με τον Βασίλη Ασημακόπουλο, δικηγόρο-πολιτικό επιστήμονα και τον Δημήτρη Γιαννάτο, κοινωνιολόγο. Παρεμβαίνουν ο Χάρης Μαντινιώτης, οικονομολόγος και ο Ερρίκος Φινάλης, δημοσιογράφος, αναλυτής διεθνών θεμάτων

Ένας μικρός αποχαιρετισμός στον Χρήστο Γιανναρά

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Ο Χρήστος Γιανναράς υπήρξε ένας πολύ σημαντικός διανοούμενος-πνευματικός άνθρωπος της Εκκλησίας, του ελληνορθόδοξου χώρου, του Ελληνισμού ως «ιδιαίτερος τρόπος του βίου», όπως συνήθιζε να λέει-διατυπώνει. Ο Χρήστος Γιανναράς ήταν από τους πανεπιστημιακούς, που το έργο του βγήκε από τα ακαδημαϊκά τείχη και διαχύθηκε στην κοινωνία.

Λειτούργησε περισσότερο ίσως ως δημόσιος διανοούμενος ενός πολιτισμικού –όχι πολιτικού– ρεύματος. Το διανοητικό του έργο είχε θερμούς υποστηρικτές και αντίστοιχα εχθρούς ή αντιπάλους. Προσωπικά μιλώντας, προς τα τέλη της δεκαετίας του 1990 στις αναζητήσεις τότε απέναντι στο κυρίαρχο –καθεστωτικό– ρεύμα του “εκσυγχρονισμού” ήρθα σε επαφή με τη γραμμή και τη γραφή του Χρήστου Γιανναρά. Διάβασα εκείνα τα χρόνια, το “Ορθοδοξία και Δύση στη Νεώτερη Ελλάδα”, το “Καταφύγιο Ιδεών”, ένα μικρό μέρος της αρθρογραφίας του και λίγα χρόνια αργότερα την “Απανθρωπιά του δικαιώματος”.

Συνεπώς δεν γνωρίζω καλά και επαρκώς το έργο του. Υπάρχουν άλλοι σαφώς καταλληλότεροι να μιλήσουν γι’ αυτό. Ορισμένα βασικά σημεία του σχήματος Γιανναρά, όπως τα κατανόησα. Στοχαστής της “μακράς διάρκειας” του Ελληνισμού, ιδιαίτερη σημασία έδινε στην υστεροβυζαντινή περίοδο. Παρά την αντίθεσή του στην υλιστική φιλοσοφία και θεωρία, κατανοεί τον Ελληνισμό κοινωνιοκεντρικά. Στο σημείο αυτό εντοπίζει την αντίθεση προς τη Δύση, τον δυτικό πολιτισμό, την ατομοκεντρική θεώρηση. Γι’ αυτό και η διαφωνία του με την επικρατούσα θεώρηση του ελληνικού πολιτισμού ως θεμελίου της συγκρότησης των δυτικών κοινωνιών της νεωτερικότητας, νομίζω ήταν απόλυτη.


Έβλεπε περισσότερο μια ασυμβίβαστη πάλη μεταξύ κοινωνιοκεντρικού-ατομοκεντρικού, προσώπου-ατόμου, κοινωνίας-κράτους. Είναι χαρακτηριστική η αντίθεσή του στην κρατική εκδοχή της θρησκείας. Η θεώρησή του αυτή μου θύμιζε το σχήμα του Μαρξ στις θέσεις για τον Φόϊερμπαχ, για την ανθρώπινη ουσία που ενυπάρχει όχι στο απομονωμένο άτομο, αλλά στο σύνολο των κοινωνικών σχέσεων. Όπως και η κριτική του στον καταναλωτισμό, αντίστοιχα την μαρξική θεώρηση για τον φετιχισμό του εμπορεύματος στον καπιταλισμό.

Κριτική στο Διαφωτισμό

Ο Χρήστος Γιανναράς έβλεπε θετικά τους κριτικούς στοχαστές της Δύσης απέναντι στο Διαφωτισμό, ιδιαίτερα τη Σχολή της Φρανκφούρτης. Από τον Γιανναρά είχα διαβάσει για πρώτη φορά για το μνημειώδες έργο των Αντόρνο- Χορκχάιμερ “Διαλεκτική του Διαφωτισμού”. Με τη γραμμή του Χρήστου Γιανναρά έχω τέσσερις διαφωνίες, με κίνδυνο να κατανοώ λάθος το έργο του, καθώς έχω μια επιμέρους και μικρή εικόνα αυτού. Τη σχέση κοινωνιοκεντρικού-ατομοκεντρικού τη βλέπω περισσότερο ως δυναμική συνάρθρωση, όπου το κοινωνικό όφελος προηγείται του ατομικού κέρδους, αλλά όχι ως σχέση μηδενικού αθροίσματος.

Κάθε τελετή έναρξης αντανακλά το κυρίαρχο αφήγημα των διοργανωτών

 EPA/MARTIN ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Οι διεθνείς αθλητικοί αγώνες αποτελούν εκδήλωση της διαδικασίας ενοποίησης του κόσμου, της συγκρότησης μιας διεθνικής κοινότητας. Οι διοργανώσεις αυτές προφανώς και δεν είναι απαλλαγμένες – όπως αποδεικνύει η εμπειρία – αλλά αναπαράγουν τις διεθνοπολιτικές αντιθέσεις και σκοπιμότητες, λαμβάνοντας ακόμα και τη μορφή της μη συμμετοχής για λόγους διαμαρτυρίας (Ολυμπιακοί Αγώνες του Μόντρεαλ 1976, της Μόσχας 1980, του Λος Άντζελες 1984) ή του αποκλεισμού ως ποινή (Βαρκελώνη 1992, Παρίσι 2024).

Τη διοργάνωση των επίσημων διεθνών αθλητικών γεγονότων αναλαμβάνει μια χώρα (τελευταία υπάρχουν και συνδιοργανώσεις), συνήθως σε μια πόλη. Έτσι λοιπόν η διάσταση του τόπου, είναι εθνική-κρατική, αναφερόμενη σε ένα γεγονός διεθνές. Η σχέση αυτή του τοπικού με το παγκόσμιο διαμεσολαβείται από το αθλητικό προϊόν ως βασικό μέρος της κοινωνίας του θεάματος, σε συνθήκες ακραίας εμπορευματοποίησης.

Στο πλαίσιο αυτό, η εκάστοτε τελετή έναρξης διεθνών αθλητικών γεγονότων, που γίνονται με όρους τηλεοπτικών υπερπαραγωγών, καταγράφουν και αντανακλούν την κεντρική ιδέα, την κυρίαρχη ιδεολογία, που το σύστημα της διοργανώτριας χώρας, η τοπική ελίτ ή ηγετική ομάδα, με τις επιμέρους συνθέσεις της διαπνέεται απ’ αυτήν και την προβάλει ή εμφανίζει στη διεθνή κοινότητα τον ρόλο που διεκδικεί.


Σήμερα θα λέγαμε πως ο τρόπος με τον οποίο μια χώρα αυτοσυστήνεται διεθνώς, το πώς συλλογικά αυτοκατανοείται, είναι εκείνο το οποίο, στην κλίμακα των ιδεών και αξιών, ιεραρχεί ως το πλέον σημαντικό. Η κεντρική αυτή ιδέα περνά μέσα από το σενάριο, τη σκηνοθεσία της τελετής έναρξης, την έμπνευση της ομάδας που αναλαμβάνει ή ορθότερα της ανατίθεται το σχετικό έργο ή project. Η Ελλάδα, μιας και είναι χρονιά απολογισμών λόγω της συμπλήρωσης 50 χρόνων από την Μεταπολίτευση του 1974, στην περίοδο της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, το πιο σημαντικό διεθνές αθλητικό γεγονός που ανέλαβε να διοργανώσει ήταν οι 28οι Ολυμπιακοί Αγώνες (της σύγχρονης εποχής) τον Αύγουστο 2004.

Ο Βασίλης Ασημακόπουλος για το Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Ο Βασίλης Ασημακόπουλος στο STAR Βορείου Ελλάδας ομιλεί συγκινημένος για τον σύντροφό του και δάσκαλό του στο άθλημα της Πολιτικής, Μιχάλη Χαραλαμπίδη.

Η συνέντευξη στις 29 Μαρτίου στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, όπου η σορός ετέθη σε λαϊκό προσκύνημα,

 και ο Βασίλης Ασημακόπουλος εκφώνησε τον επικήδειο αποχαιρετισμό εκ μέρους των συντρόφων του 

Το τελευταίο αντίο στον Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

Μιχάλη, σύντροφέ μας ακριβέ και αγαπημένε,

Από προχθές το βράδυ κάτι συμβαίνει στην πόλη, στην αγορά. Είναι κοινή συνείδηση στη χώρα. Τι άλλο να μαρτυρά αυτή η έκρηξη συναισθημάτων, όπως εκδηλώνονται προς το πρόσωπό σου, στην είδηση της απώλειάς σου; Για πολλούς ίσως να δείχνει το άλλον εαυτό, μια ψυχολογική ανάγκη, την κρυφή ελπίδα. Την απόσταση του ιδεατού από την καθημερινότητα. Τη νιότη που έδειχνε πως θα γινόμουν άλλος. Και εσύ Μιχάλη έγινες η προσωποποίηση του άλλου. Της διαρκούς νιότης. Του εφικτού που είναι θεμελιωμένο στην ουτοπία. Του καλού, του αγαθού, του δίκαιου, του ακέραιου, του ανιδιοτελούς. Που άλλοι, οι πολλοί, οι επαγγελματίες, δεν ήταν πια. Ένα ίσως να είναι αυτό.

Εσύ που μας έκανες πλουσιότερους στις ιδέες, που μας ταξίδευες, που μας οδηγούσες στον κόσμο των ιδανικών, των αρχών, των αξιών. Το άκουσμα της καθόλου μα καθόλου αναμενόμενης απώλειάς σου, ειδικά για όσους από εμάς είχαμε την αγαθή τύχη να σε γνωρίζουμε από κοντά, μας έκανε φτωχούς, αλλά όχι μόνους. Είναι περίεργο. Είμαστε όμως εμείς οι σύντροφοί σου, συγκλονισμένοι, κυριευμένοι αυτές τις μέρες από μνήμες, εικόνες, συναισθήματα, σκέψεις, βιώματα, από τη μορφή και τη φωνή σου Μιχάλη Χαραλαμπίδη.

«Χωρίς πολιτικά κινήματα δεν υπάρχει δημοκρατία»

Διάβαζα χθες το βράδυ ξανά την κατάθεσή σου από το βιβλίο σου δύο διακηρύξεις, του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Περιφερειακής Ένωσης και μια κατάθεση. Απευθυνόμενος στο Δικαστήριο το 2004, στη δίκη που έγινε εδώ για την παράδοση του Οτζαλάν, είπες «Τέλος, πρέπει να πω, ότι ήρθα εδώ να υπερασπίσω μια πολιτική παράδοση και κληρονομιά. Ήμουν 23 ετών όταν συμμετείχα στην πρώτη ιδρυτική συνάντηση του ΠΑΣΟΚ στο Βίντερτουρ της Ελβετίας, το 1974.Πάντοτε ήταν χαραγμένη στη μνήμη μου η εικόνα του Ανδρέα Παπανδρέου ως αρχηγού του ΠΑΚ, της Βιετναμέζας εκπροσώπου στις συνομιλίες του Παρισιού για το Βιετνάμ και του Αμιρκάλ Καμπράλ, ηγέτη του απελευθερωτικού κινήματος της Γουϊνέας και των νησιών του Πράσινου Ακρωτηρίου. Ένας μεγάλος επαναστάτης και ποιητής. Τη φωτογραφία δημοσίευσε η ‘Έξοδος’ του Άρη Φακίνου που εκδιδόταν στο Παρίσι. Θα ήταν αδιανόητο μετά τη διεθνή εκδήλωση στη Στοκχόλμη με την παρουσία του Όλαφ Πάλμε, ο οικοδεσπότης να παραδώσει τον Καμπράλ στους Πορτογάλους φασίστες του Σαλαζάρ.

+ ΜΙΧΑΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ... Α Θ Α Ν Α Τ Ο Σ!

Αθάνατος ο Τραντέλλενας!!!

Ολοκληρώθηκε το λαϊκό προσκύνημα των Αθηναίων φίλων του

 - Με την ελληνική και την ποντιακή σημαία σκεπασμένο το φέρετρό του και συμπατριώτης του από τον Πόντο έφερε λίγο χώμα και αγίασμα από την Παναγία Σουμελά Τραπεζούντας.

- Στον αποχαιρετιστήριο λόγο του, εκ μέρους των συναγωνιστών του, ο Βασίλης Ασημακόπουλος   συγκινημένος έδωσε τη διαβεβαίωση,

 "...Το μόνο που μπορούμε να σου υποσχεθούμε, συντετριμμένοι καθώς είμαστε, όπως μας ακούς και μας βλέπεις, εμείς οι σύντροφοί σου,  ότι θα συνεχίσουμε αυτή την κληρονομιά που εσύ όχι μόνον αφειδώλευτα και διαρκώς μας μεταλαμπάδευσες και απλόχερα μας πρόσφερες,  αλλά εμπλούτισες την κληρονομιά, το περιβόλι..."

Ακολούθησε το τελευταίο αντίο, ο ευχαριστήριος αποχαιρετισμός των Ποντίων, η Θεοδώρα Ιωανννίδου εκ μέρους του Κέντρου Ποντιακών Μελετών και ο Πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας Γιώργος Βαρυθυμιάδης, 

εκ μέρους των Κούρδων, ο Ιμπραχέμ Μουσλέμ, διπλωματικός εκπρόσωπος του Κόμματος Δημοκρατικής Ενότητας (PYD) στα Βαλκάνια,

ο εκπρόσωπος των Αρμενίων, 

και εκ μέρους των Ασσυρίων ο Πρόεδρος των Ασσυρίων στην Ελλάδα Κυριάκος Μπατσάρας.

Είναι οι εκπρόσωποι των λαών για τους οποίους ο Μιχάλης εκπλήρωσε το διεθνιστικό του καθήκον, με τους πονεμένους λαούς που συμπορεύτηκε στους αγώνες και  έδειξε τον δρόμο της ειρήνης στην Μικρά Ασία, την Ανατολική Μεσόγειο.

Με τους ήχους της λύρας, όπως άρμοζε, και τραγουδώντας μαζί με τον Ηλία Υφαντίδη το «Αητέντς επαραπέτανεν» (τον ποντιακό ύμνο προς τον Άγνωστο Στρατιώτη), εκατοντάδες Πόντιοι και μη που συγκεντρώθηκαν στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών αποχαιρέτησαν τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης.

Είναι “τέκνο της δικτατορίας” το άρθρο 16 του Συντάγματος;15/02/2024

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Στο προηγούμενο άρθρο μας, θέσαμε κριτικά, με τη μορφή ερωτημάτων, την επιλογή της κυβέρνησης να προχωρήσει σε νομοθετικές πρωτοβουλίες, χωρίς να περιλαμβάνονται κατά τρόπο σαφή στο πρόγραμμά της στις πρόσφατες διπλές εκλογές του 2023, προκαλώντας διχασμό στην ελληνική κοινωνία. Στη συνέχεια, εστιάζοντας στη νομοθετική πρωτοβουλία για τη δυνατότητα ίδρυσης-λειτουργίας ιδιωτικών-μη κρατικών πανεπιστημίων και επιχειρώντας να αντικρούσουμε τη θέση έγκριτων καθηγητών συνταγματικού δικαίου και αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών, ότι το άρθρο 16 του Συντάγματος είναι χουντικής προέλευσης, ξεκινήσαμε μια ιστορική αναδρομή στις διατάξεις των Ελληνικών συνταγμάτων που αφορούν την οργάνωση της εκπαίδευσης, αναφερόμενοι αρχικά στα Συντάγματα της Ελληνικής Επανάστασης.


Στη συνέχεια τα Συντάγματα του 1844 (άρθρο 11) και του 1864 (άρθρο 16), επαναλαμβάνουν τη διαλεκτική ένταση μεταξύ δημοκρατικής/δημόσιας και φιλελεύθερης/ιδιωτικής εκπαίδευσης, με την προσθήκη της διάκρισης των βαθμίδων, καθώς εμφανίζεται για πρώτη φορά ο όρος “ανώτερη εκπαίδευση”, δεδομένης της ίδρυσης του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1837, χωρίς στην πράξη να υφίστανται ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Η τομή που επέφερε η πολύ σημαντική συνταγματική αναθεώρηση του 1911, απηχώντας τον βενιζελικό κοινωνικό φιλελευθερισμό και την παρουσία του σοσιαλιστικού χαρακτήρα αριστερού βενιζελισμού στα ζητήματα της εκπαίδευσης (άρθρο 16) είναι η συνταγματική καθιέρωση του υποχρεωτικού και δωρεάν χαρακτήρα της βασικής εκπαίδευσης, η οποία θα ολοκληρωθεί με την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας στη συγκεκριμένη εκπαιδευτική βαθμίδα το 1917. Παράλληλα διατηρήθηκε η διαλεκτική ένταση μεταξύ δημοκρατικής/δημόσιας και φιλελεύθερης/ιδιωτικής εκπαίδευσης, δηλαδή η υποχρέωση του κράτους να παρέχει οργανωμένη, δημόσια και δωρεάν (βασική) εκπαίδευση και παράλληλα η δυνατότητα ιδιωτών να ιδρύουν εκπαιδευτικούς οργανισμούς.

Έχει σημασία εδώ να επισημανθεί ποιος ο ρόλος της ελληνικής αστικής τάξης, τα πρώτα 100 χρόνια του πολιτικού βίου του ελεύθερου ελληνικού κράτους και ποιος ο ρόλος της τα επόμενα 100 χρόνια, μέχρι και σήμερα. Εκεί βρίσκεται ένα από τα κλειδιά στην απάντηση της διατήρησης της διαλεκτικής σχέσης δημοκρατικής/δημόσιας και φιλελεύθερης/ιδιωτικής εκπαίδευσης και στη διακοπή αυτής στο επίπεδο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στο Σύνταγμα του 1975.

Η αποστολή της παιδείας στα ελληνικά Συντάγματα

Στα Συντάγματα της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας (αβασίλευτης) του 1925 (άρθρο 21) και 1927 (άρθρο 23), επαναλαμβάνονται τα κεκτημένα της αναθεώρησης του 1911 αναφορικά με την εκπαίδευση, που ορίζεται ως υποχρεωτική δημόσια και δωρεάν στο στάδιο της βασικής, τη σχέση μεταξύ δημόσιας-ιδιωτικής εκπαίδευσης. Προστίθενται όμως, υπό την επιρροή των σοσιαλιστικών ιδεών (Αλέξανδρος Παπαναστασίου), οι σκοποί κοινωνικού-δημοκρατικού χαρακτήρα της εκπαίδευσης (ιδίως σ’ εκείνο του 1925) αλλά και η, συγκεντρωτική-αποφασιστικού χαρακτήρα του κράτους, αρμοδιότητα αναφορικά με τα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Τόσο το σχέδιο του Συντάγματος του 1948 (άρθρο 9), όσο και το Σύνταγμα του 1952 (άρθρο 16), διατηρούν τη διαλεκτική ένταση δημοσίου-ιδιωτικού χαρακτήρα της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες. Στο κλίμα της εποχής, ορίζουν το σκοπό της εκπαίδευσης, αντικαθιστώντας όμως την κοινωνιοκεντρική αποστολή σοσιαλιστικής προέλευσης, με το σχήμα του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Ο ελληνοχριστιανισμός στον Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο, δημιουργό του σχήματος, στα μέσα του 19ου αιώνα, έχει το νόημα της αντίθεσης στην αποικιακού χαρακτήρα αντίληψη του δυτικού ιμπεριαλισμού, μέσα από την ανάδειξη της ελληνορθόδοξης πολιτισμικής ταυτότητας των Ελλήνων, ήδη διαμορφωθείσα την περίοδο του ύστερου Βυζαντίου, οπότε και έχει την αφετηρία του ο Νέος Ελληνισμός σύμφωνα με τον ιστορικό Νίκο Σβορώνο.

Στη μετεμφυλιακή Ελλάδα, το σχήμα του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού, σε μια τελείως διαφορετική συγκυρία – έχοντας ως προηγούμενο τις διανοητικές αντιπαραθέσεις ήδη από την περίοδο του Μεσοπολέμου – διαστρεβλώνεται το ιστορικό νόημά του, λαμβάνοντας το χαρακτήρα του απολογητισμού του “κράτους των εθνικοφρόνων” και της αντίθεσης στον μαρξισμό-ιστορικό/διαλεκτικό υλισμό.

Παραβιάζει το Σύνταγμα η κυβέρνηση με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια;

14/02/2024

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Μετά τις βουλευτικές εκλογές του Μαϊου-Ιουνίου 2023, τρεις κυβερνητικές πρωτοβουλίες έχουν προκαλέσει μαζικές αντιδράσεις. Κατά χρονολογική σειρά, το φορολογικό για τους ελεύθερους επαγγελματίες, ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών και ό,τι συνεπάγεται, η τριτοβάθμια εκπαίδευση και ιδίως τα λεγόμενα “μη κρατικά”.

Και οι τρεις κυβερνητικές πρωτοβουλίες έχουν τα εξής κοινά σημεία: Μολονότι δεν υπάρχει κάποια εξωτερική πιεστική ανάγκη ή έκτακτη συνθήκη που να επιβάλει μια εσπευσμένη αντιμετώπιση, λαμβάνονται αμέσως μετά τις εκλογές κατά προτεραιότητα, χωρίς να έχουν αποτελέσει ούτε μέρος του προεκλογικού προγράμματος του κυβερνώντος κόμματος ρητά, ούτε του προεκλογικού διαλόγου των κομμάτων. Κατά πρώτον λοιπόν υπάρχει σοβαρό ζήτημα πολιτικής νομιμοποίησης.

Επόμενο θέμα είναι γιατί η κυβέρνηση επιλέγει να διχάσει την κοινωνία στα ανωτέρω ζητήματα, αποπροσανατολίζοντας πλήρως από τα βασικά υπαρξιακού χαρακτήρα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει το “σύστημα χώρα”, κυβερνώντες και κυβερνώμενοι, όπως το εθνικό, το παραγωγικό, το δημογραφικό, το κοινωνικό ζήτημα. 

Για το θέμα του τρόπου φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, η απάντηση είναι πιο εύκολη. Αποτελεί πάγια “μνημονιακή κρατική πολιτική” η προσπάθεια συρρίκνωσης της αυτοαπασχόλησης και του υλικού όρου διευρυμένης αναπαραγωγής της που είναι η εκτεταμένη μικροϊδιοκτητική κοινωνική δομή της χώρας. Πολλά είναι τα επεισόδια αυτού του έργου από το 2010 και μετά. Δεν θα μείνουμε σ’ αυτό.

Ερωτήματα για τα μη κρατικά πανεπιστήμια

Στα άλλα ζητήματα η απάντηση είναι πιο σύνθετη. Δεν θα την επιχειρήσουμε καθώς δεν είναι αυτή η κύρια θεματική που μας απασχολεί στην προκειμένη περίπτωση. Απλά τα θέτουμε με τη μορφή ερωτημάτων. Γιατί η κυβέρνηση δεν επέλεξε για το ζήτημα των ομόφυλων ζευγαριών την τροποποίηση-επέκταση του νόμου για το σύμφωνο συμβίωσης (ν. 4356/2015) για να καλύψει ανάγκες υπαρκτές δικαιωμάτων αστικού χαρακτήρα και επιλέγει να πλήξει τον πυρήνα του οικογενειακού δικαίου, όπως είχε διαμορφωθεί με τη μεταρρύθμιση του ν. 1329/1983 και αφορά τον παιδοκεντρικό χαρακτήρα, χωρίς επαρκή επιστημονικά-ερευνητικά δεδομένα. Πλήττει δηλαδή το δικαίωμα του παιδιού στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του σε σχέση με τα διακριτά πρότυπα της πατρότητας και της μητρότητας, στο πλαίσιο της ισότητας των δύο φύλων, τα οποία έχουν τόσο βιολογική-έμφυλη διάσταση, όσο και κοινωνική. Δεν θα επεκταθούμε περαιτέρω σ’ αυτό το ζήτημα.

Για το ζήτημα των λεγόμενων “μη κρατικών”. Γιατί η κυβέρνηση επιλέγει να αλλάξει την πάγια γραμμή της ΝΔ – του νυν Πρωθυπουργού συμπεριλαμβανομένου – από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 και μέχρι το α΄ εξάμηνο του 2023, ότι για να επιτραπεί η ίδρυση-λειτουργία ιδιωτικών-μη κρατικών πανεπιστημίων, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η προηγούμενη αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, που ρητώς απαγορεύει ένα τέτοιο ενδεχόμενο;

Σχολιασμός του Βασίλη Ασημακόπουλου για την παραίτηση Τσίπρα

 

" Από το διάγγελμα 

«Το πρώτο αριστερό κόμμα στην Ευρώπη που κυβέρνησε και μάλιστα σε ιστορικές στιγμές τόσο για την πατρίδα, όσο όμως και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Σε απίστευτα δύσκολες συνθήκες, με την κοινωνία καταρρακωμένη και την οικονομία χρεοκοπημένη.

Και είχα την τύχη και την τιμή, για την οποία χρωστάω ευγνωμοσύνη στον ελληνικό λαό και τους συντρόφους μου, να είμαι ο πρώτος στην ιστορία αριστερός πρωθυπουργός της χώρας».

Μέχρι τώρα νόμιζα ότι το ανιστόρητο «πρώτη φορά αριστερά» εννοούσαν στην Ελλάδα. Δεν είχα καταλάβει ότι εννοούσαν στην Ευρώπη…. 

Ο απολογισμός της διαδρομής πρέπει να γίνει. Έχει σημασία να είναι ειλικρινής και αληθινός και όχι ψευδής και γραφειοκρατικός." 

* Ο Βασίλης Ασημακόπουλος υπήρξε μέλος της Κ.Ε του ΣΥΡΙΖΑ -ΕΚΜ την περίοδο του αντιμνημονιακού αγώνα του λαού μας. Αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015 μετά την ταπεινωτική συνθηκολόγηση...

Δρόμος της αριστεράς:Εκλογές 2023 | Το νέο πολιτικό τοπίο και οι βαθύτερες ανάγκες

Η εκδήλωση έγινε την Τετάρτη 14/6 στο κτίριο της ΕΣΗΕΑ 

Ομιλητές: 00:00:00

- Εισαγωγή 00:03:34 

- Βασίλης Ασημακόπουλος 00:29:34 

- Ρούντι Ρινάλντι 00:57:05 

- Στάθης Σταυρόπουλος

Δημήτρης Λιβιεράτος (1927-2023)

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

Ο Δημήτρης Λιβιεράτος, υπήρξε μια εξαιρετική περίπτωση, αγωνιστή, επαναστάτη, διανοούμενου, του εργατικού κινήματος και των εθνικοαπελευθρωτικών-αντιαποικιακών αγώνων. 

Σταθερά  ενταγμένος στην τροτσκιστική αριστερά. Μετείχε από τα μαθητικά του χρόνια στην αντίσταση στα χρόνια της κατοχής μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ,  στη μεγάλη απεργία-διαδηλώσεις  του Μαρτίου 1943 που πέτυχε να ακυρώσει την επιστράτευση, στη συνέχεια  στα Δεκεμβριανά, στο εργατικό-συνδικαλιστικό - δημοκρατικό κίνημα στα μετεμφυλιακά χρόνια, στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του λαού της Αλγερίας, στο αντιδικτατορικό κίνημα την περίοδο της χούντας. 

Συνδέθηκε με το ΠΑΚ και ειδικότερα τις οργανώσεις της Δυτ. Γερμανίας μετέχοντας στα σεμινάρια που οργάνωνε με ιδιαίτερη επιμέλεια ο Δαμιανός Βασιλειάδης. Η μπροσούρα Περί Σοσιαλισμού, που κυκλοφόρησε στις οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ, την πρώτη διετία της μεταπολίτευσης, ήταν απομαγνητοφωνημένο κείμενο της διάλεξης του Λιβιεράτου στο σεμινάριο Φίλων ΠΑΚ Δυτ. Γερμανίας, τον Μάρτιο 1974. 

Ο Λιβιεράτος και οι σύντροφοί του (Δαλαβάγκας, Κωστόπουλος, Γκρινιάτσος κα) θα συμμετάσχουν στο ΠΑΣΟΚ με την ίδρυσή του και θα αποτελέσουν το ένα (φιλοπαμπλικό) από τα τρία τροτσκιστικά ρεύματα (τα άλλα δύο ήταν η Εργατική Δημοκρατία και η Ομάδα Εργατών) που εντάχθηκαν στο ΠΑΣΟΚ. 

Ο Λιβιεράτος θα είναι μέλος του ΕΓ. Ως υπεύθυνος του Κέντρου Μελετών και Διαφώτισης (ΚΕΜΕΔΙΑ) θα επιμεληθεί πολλών εκδόσεων που θα κυκλοφορήσουν από το ΚΕΜΕΔΙΑ την περίοδο 1974-1976, συμβάλλοντας στη διαδικασία αυτομόρφωσης των μελών του νέου τότε κινήματος. 

Η φιλοπαμπλική ομάδα του Λιβιεράτου, θα προτείνει στον Ανδρέα Παπανδρέου τη μέθοδο της αυτοοργάνωσης για τη συγκρότηση του ΠΑΣΟΚ, κάτι που θα υιοθετήσει ο Α.Π. Από τον Σεπτέμβριο 1974 μέχρι τον Μάρτιο 1975, σε συνθήκες έντονης πολιτικοποίησης και πλατιάς κίνησης των μαζών, θα συγκροτηθούν 400-500 Επιτροπές Πρωτοβουλίας σε όλη την Ελλάδα, οι οποίες θα αποτελέσουν τις βάσεις για την εκρηκτική πολιτικο-οργανωτική ανάπτυξη  του ΠΑΣΟΚ στη συνέχεια. 

Ο Λιβιεράτος και οι σύντροφοί του θα αποχωρήσουν από το ΠΑΣΟΚ το φθινόπωρο του 1976, διαφωνώντας με την εξέλιξη του ΠΑΣΟΚ, θεωρώντας ότι το κίνημα γίνεται γραφειοκρατικό κόμμα. Θα συγκροτήσουν τον Πολιτικό Σύνδεσμο-3η Σεπτέμβρη. 

Εκδήλωση-συζήτηση

Εκδήλωση-συζήτηση 

Την Τετάρτη 14 Ιουνίου 2023, με αφορμή την εκλογική συγκυρία και τις τάσεις που καταγράφονται, συζητάμε  για το νέο πολιτικό τοπίο και τις βαθύτερες ανάγκες. 

Η πολιτική εκδήλωση θα γίνει στην ΕΣΗΕΑ, Ακαδημίας 60, 1ος όροφος, ώρα 18:30. Ομιλητές : Ρούντι Ρινάλντι, Στάθης Σταυρόπουλος και ο υποφαινόμενος. 

Διοργανωτής : Εφημερίδα Δρόμος της Αριστεράς 

Εκλογές 2023: η αυριανή μέρα»

Kαλεσμένος ο Βασίλης Ασημακόπουλος 22/05/2023

Δευτέρα 22 Μαΐου 2023, συζητάμε με το νομικό, διδάκτορα της Πολιτικής Κοινωνιολογίας Βασίλη Ασημακόπουλο για τα αποτελέσματα των εκλογών και τις πολιτικές εξελίξεις.

Για το θέμα της Σουλεϊμάν Σαμπιχά

Προηγήθηκε η άρνηση της Ποντιακής γενοκτονίας.

 Στη συνέχεια  αγνόησε την καταπίεση που ασκεί το τουρκικό προξενείο,  ταυτίστηκε μαζί του στην εξαφάνιση των Πομάκων και των Ρομά ως μειονοτήτων για χάρη του κεμαλικού εθνικισμού.

Στο μεταναστευτικό, μάλλον ο Ερντογάν τους βρήκε στο πλευρό του.

Ούτε μια δήλωση συμπαράστασης για τους χιλιάδες διωκόμενους προοδευτικούς στην Τουρκία, στους φυλακισμένους ηγέτες των Κούρδων!

Όμως, η περίπτωση της Σαμπιχά μας πόνεσε...

Ήταν γυναίκα, φεμινίστρια, προοδευτική, Ρομά, και είχε κάνει πολλά για να βγάλει τις συγχωριανές της στο φως από το γκέτο της καταπίεσης...

Ήταν νωρίς τότε, 2014.

Όταν στο ξεκίνημα ενός νέου κινήματος, αν δεν μπορείς να υπερασπιστείς αυτή τη ΓΥΝΑΙΚΑ, δύσκολα θα σταθείς απέναντι στους δανειστές,  δε θα απελευθερώσεις το λαό σου από τα μνημόνια...

Έτσι αποδέχεσαι το ρόλο του διαχειριστή στη σωφρονιστική αποικία και οι συνέπειες είναι προδιαγεγραμμένες...

Γερομοριάς 

-----------------------------------

Για το θέμα της Σουλεϊμάν Σαμπιχά 

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

Με αφορμή το θέμα που έχει προκύψει με τις καταγγελίες για τις θέσεις του προερχόμενου από τη μουσουλμανική μειονότητα εκλεγμένου βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ στην Ροδόπη, τις δηλώσεις στελεχών του κόμματος κλπ, μια  ιστορία του 2014, της «κομμένης υποψηφιότητας» της Θρακιώτισσας  Σουλεϊμάν Σαμπιχά και μια ανακοίνωση τότε της πολιτικής ομάδας Νέος Αγωνιστής. 

[Ο «Νέος Αγωνιστής» ήταν μια σοσιαλιστική συλλογικότητα, που αποχώρησε από το ΠΑΣΟΚ το 2010. Μετείχε ενεργά στο αντιμνημονιακό κίνημα την περίοδο 2010-2013 και ήταν συνιδρυτική συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, το 2012. Στο συνέδριο ενοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ το 2013-1ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-  τέθηκε εκτός ΚΠΕ με ενέργειες του κεντρικού μηχανισμού και πέρασε στην «εκτός των τειχών» κομματική αντιπολίτευση. Αποχώρησε  και τυπικά από τον ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2015.  

Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από την ανακοίνωση-παρέμβαση της πολιτικής ομάδας «Νέος Αγωνιστής» προς στην ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ, στις 23-4-2014. Ήταν μια διαμαρτυρία-αντίθεση προς την ενέργεια του ΣΥΡΙΖΑ, να ακυρώσει την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής του, που είχε εγκρίνει πριν από λίγες μέρες την υποψηφιότητα-συμμετοχή στο ψηφοδέλτιο του κόμματος της μουσουλμάνας φεμινίστριας Ρομά, Σουλεϊμάν Σαμπιχά από την Θράκη, εν όψει των επικειμένων τότε Ευρωεκλογών, Μαϊου 2014. 

Το αναρτώ γιατί νομίζω ότι έχει μια ευρύτερη σημασία και επικαιρότητα, με αφορμή τη ‘συζήτηση’ που έχει ξεσπάσει, καθώς θίγει και κάποια γενικότερα ζητήματα. 

Το πλήρες κείμενο, μαζί και με άλλες παρεμβάσεις, ατομικές και συλλογικές, της περιόδου 2012-2016,  περιλαμβάνεται στο βιβλίου μου, Πορεία Αριστερά. Επισημάνσεις και εκτιμήσεις για την εξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ και άλλες ιστορίες… (Γόρδιος, 2016)]. 

Ακολουθεί το απόσπασμα της παρέμβασης του Νέου Αγωνιστή στην ΠΓ του ΣΥΡΙΖΑ, 23-4-2014   

 Για το θέμα της Σουλεϊμάν Σαμπιχά 

Ο δικαιωματισμός, ο πολιτισμικός φιλελευθερισμός, η θεματολογία των μεταϋλιστικών αξιών, δεν είναι ούτε αριστερή πολιτική, ούτε αριστερή ιδεολογία. Είναι μέρος της φιλελεύθερης ιδεολογίας. Μπορεί να είναι είτε σύμμαχος της αριστεράς, είτε αντίπαλός της. Ανάλογα με τη συγκυρία και την κίνηση της πάλης των τάξεων. Λ.χ. ήταν σύμμαχος της αριστεράς στις δεκαετίες ’30 και ’40 στην πάλη της κατά του φασισμού. Ήταν ενταγμένη ως δευτερεύουσα συνιστώσα στο σοσιαλδημοκρατικό κοινωνικό συμβόλαιο την περίοδο 1945-1985 στους κοινωνικούς σχηματισμούς της δυτικής Ευρώπης, την περίοδο 1974- 1989 στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό.

Την περίοδο μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η υποχώρηση του σοσιαλιστικού προτάγματος εμπόδισε τη γόνιμη συνάρθρωση του εργατικού κινήματος με τη θεματολογία των μεταϋλιστικών αξιών της προηγούμενης περιόδου. Απεναντίας ο πολιτισμικός φιλελευθερισμός έγινε κυρίαρχος ιδεολογικός λόγος σε τμήματα των μικροαστικών στρωμάτων στην ετεροβαρή κοινωνική συμμαχία τους με την αστική τάξη, την περίοδο της ευμάρειας. Είναι εχθρικός προς τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, καθώς θεωρεί στο πυρήνα του ως ολοκληρωτική κάθε ολοποιητική και ολιστική θεώρηση της κοινωνίας. Η χρήση υπαρκτών ζητημάτων και μορφών καταπίεσης από τον δυτικό ιμπεριαλισμό ως προκάλυμμα στρατιωτικών επεμβάσεων, πορτοκαλί επαναστάσεων κλπ την τελευταία 35ετία είναι κοινός τόπος. Ας μην μπούμε σε επιμέρους αναφορές για γνωστά γεγονότα.   

Ένα τμήμα της ελληνικής αριστεράς, κυρίως της ανανεωτικής αλλά όχι μόνον, λόγω της συνολικότερης υποχώρησης του σοσιαλιστικού προτάγματος την περίοδο από το ’90 και μετά, ταύτισε στην πολιτική του πρακτική κυρίως, αλλά και στην ανάλυσή του, την αριστερά με τον (πολιτισμικό) φιλελευθερισμό, αντανακλώντας τη μεσοστρωματική του προέλευση. Ουσιαστικά ηγεμονεύθηκε από τη φιλελεύθερη ιδεολογία. Η απήχηση του άκριτου ευρωπαϊσμού ειδικά σ’ αυτούς τους χώρους είναι βασική έκφανση αυτής της κίνησης.

Εκλογές 21ης Μαϊου 2023- 15 αρχικά σημεία

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

1). Νικητές κατά σειρά είναι : Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση, Νίκη, Πλεύση Ελευθερίας. Στους ηττημένους είναι : ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ΜΕΡΑ 25-Συμμαχία για την Ρήξη. 

Συγχαρητήρια στους νικητές. Περίσκεψη και αναστοχασμός στους ηττημένους. 

2). Ένα βασικό χαρακτηριστικό της χθεσινής εκλογικής αναμέτρησης ήταν το συγκριτικό πλαίσιο αναφοράς. Στα χρόνια της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, ήταν μόλις η 2η φορά όπου συγκρούονταν οι κομματικοί σχηματισμοί των  δύο πιο πρόσφατων κυβερνήσεων με επικεφαλής τους δύο πιο πρόσφατους ΠΘ. Η μόνη αντίστοιχη περίπτωση ήταν οι εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993. Τότε η σύγκριση ήταν καταφανώς υπέρ του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου απέναντι στη Ν.Δ. του Κων/νου Μητσοτάκη,  που θεμελίωσε και την εκλογική κυριαρχία του ΠΑΣΟΚ για τα επόμενα 11 χρόνια. Τώρα ήταν καταφανώς υπέρ της Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα. 

3). Στα χρόνια της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας είναι η 2η φορά, που το απερχόμενο κυβερνών κόμμα σημειώνει άνοδο στις εκλογές. Η 1η φορά ήταν το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη στις εκλογές της 9ης Απριλίου 2000. Πρόκειται για  τη 2η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ 1ου και 2ου κόμματος στα χρόνια της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, Η μεγαλύτερη ήταν στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974, μεταξύ ΝΔ και ΕΚ-ΝΔ, που όπως αποδείχθηκε είχαν έντονο μεταβατικό χαρακτήρα.

    

4) Στις εκλογές της 21η Μαϊου 2023, σημειώθηκε εκλογική κατάρρευση μη αναμενόμενων διαστάσεων. Αντίστοιχη εκλογική κατάρρευση κόμματος είχε σημειωθεί με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 6ης Μαϊου 2012.  Μια κρίσιμη διαφορά είναι ότι το ΠΑΣΟΚ τότε ήταν κυβερνών (Γ. Παπανδρέου) ή συγκεβερνών κόμμα (Λ. Παπαδήμου), έχοντας κάνει την επιλογή των μνημονίων (είχε ήδη ψηφίσει 2 μνημόνια) και τη διαχείριση αυτών, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο 2019-2023 βρισκόταν στην αντιπολίτευση.

 

5) Το αποτέλεσμα εκφράζει προφανώς την επιβεβαίωση της πλειοψηφίας στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Περισσότερο όμως εκφράζει τη μαζική απόρριψη του ΣΥΡΙΖΑ και γενικότερα της ΣΥΡΙΖΑϊκής αριστεράς. Η άνοδος της ΝΔ σημαντική αλλά οριακή (84.000 ψήφους), δεδομένης της σχετικά αυξημένης συμμετοχής σε σχέση με τις εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019. Αντίθετα η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πολύ σημαντική, της τάξεως των 700.000 ψήφων, γι’ αυτό γίνεται λόγος για κατάρρευση.

ΠΑΣΟΚ -Πρώτη φορά Αριστερά; Του Χρήστου Λάσκου

Βασίλης Ασημακόπουλος, Πρώτη φορά Αριστερά, Andy’s Publishers, σελ. 562

Δεν αμφισβητούμε την πρόθεση. Αμφισβητούμε την δυνατότητα

Ανδρέας Παπανδρέου

Οι φράσεις που προηγούνται γράφτηκαν από τον Παπανδρέου το 1977 και αναφέρονται στο Κοινό Πρόγραμμα της Γαλλικής Αριστεράς, ενόψει των εκλογών εκείνης της χρονιάς. Τέσσερα χρόνια μετά, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ελλάδα, είχαμε ανατροπή των κυβερνήσεων της Δεξιάς.

Η συνέχεια είναι γνωστή, από καιρό. Ούτε «Σοσιαλισμό στις 18» είδαμε εδώ ούτε «Προωθημένη Αντιμονοπωλιακή Δημοκρατία» εκεί.

Τι έγινε, λοιπόν; Ήταν προδιαγεγραμμένη η αποτυχία; Κι αν ο Α. Παπανδρέου αμφισβητούσε τη δυνατότητα ουσιαστικού κοινωνικού μετασχηματισμού στη Γαλλία μήπως είχε περισσότερους λόγους να το κάνει για την Ελλάδα;

Η σχεδόν γκροτέσκα αντιδημοκρατική εσωκομματική οργάνωση του ΠΑΣΟΚ -όποιος διαφωνεί διαγράφεται χωρίς έλεος- δεν προδιέγραφε την κατάληξη; Μπορούσε να γίνει όχημα μιας ριζικής αλλαγής ένας πολιτικός οργανισμός τόσο αντιδημοκρατικός; Ή πρόκειται για κάτι δευτερεύον και «διευθετήσιμο εν καιρώ»;

Ο Βασίλης Ασημακόπουλος μας δίνει την ιστορία αυτού του εσωκομματικού καθεστώτος με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες. Και πείθομαι πως η απάντηση, που προσωπικά, δίνω στις προηγούμενες ερωτήσεις είναι επαρκώς στοιχειοθετημένη.

Πρόκειται για ένα μόνο από τα δεκάδες ζητήματα, που ο Ασημακόπουλος μας δίνει μια μοναδική δυνατότητα να περιεργαστούμε, να εξηγήσουμε κι, ακόμη περισσότερο, να κατανοήσουμε. Όχι ως ιστοριοδίφες, αλλά ως πολιτικά υποκείμενα οι ίδιοι. Θέλω να πω ότι η μελέτη του βιβλίου μας προσφέρει την εξαιρετική ευκαιρία να στοχαστούμε πάνω σε ερωτήματα, που μας απασχολούν ακόμη στο μέτρο, που είναι άλυτα και στις μέρες μας.

Γιατί δεν περπάτησε ο σιδηρόδρομος στην Ελλάδα

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

Το 2010 η Ελλάδα χρεοκόπησε. Η ήττα αυτή είναι κομβικής σημασίας. Στη διάρκεια της 2ης εκατονταετίας από την Επανάσταση του 1821, με σημείο αφετηρίας την τομή του 1922, είναι αντίστοιχη της ήττας του 1944 που οδήγησε στο 1946-1949, της ήττας του 1967 που οδήγησε στο 1974. Είναι ανάλογων διαστάσεων και σημασίας. Έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται, αν θέλουμε να την υπερβούμε. Αλλά και να βγάλουμε, ως κοινωνία εκ των υστέρων έστω κάποια συμπεράσματα, γιατί εκ των προτέρων σταθήκαμε ανίκανοι να το πράξουμε. Και πληρώνουμε στην Ελλάδα τον λογαριασμό από το 2007-2008 και μετά και μέχρι σήμερα.

Σε μια περίοδο διεθνούς και εγχώριας κρίσης που εκτείνεται σημειολογικά για τη χώρα μας από τις πυρκαγιές στην Πελοπόννησο τον Αύγουστο του 2007 με την απώλεια δεκάδων ανθρώπων στην Ηλεία, τη δολοφονία ενός εφήβου στα Εξάρχεια τον Δεκέμβριο 2008 και καταλήγει (;) στην τραγωδία του πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος τον Φεβρουάριο 2023 και την απώλεια δεκάδων, νέων στην πλειοψηφία τους, ανθρώπων.

Η ήττα του 2010, έχει μια προϊστορία, μια περίοδο προετοιμασίας δύο δεκαετιών. Το 1989-1990 αλλάζει ο κόσμος. Οι όροι κίνησης, οι κανόνες των οικονομικών και θεσμικών συστημάτων, οι κυβερνήσεις, τα κράτη και οι υπερεθνικές οντότητες, οι κινήσεις των πολιτών, τα κινήματα, η εργασία, ο τρόπος πρόσληψης και κατανόησης μιας ραγδαία μεταβαλλόμενης πραγματικότητας, εξελίσσονται με ταχύτατες μεγάλες. Αλλαγές ραγδαίες σε αντικειμενική και υποκειμενική βάση. Αυτό που ονομάστηκε παγκοσμιοποίηση.Παράλληλα, το εγχώριο μεταπολεμικό αναπτυξιακό μοντέλο, όπως είχε διαμορφωθεί, έφτασε στα όρια του. Είχε ήδη “μπλοκάρει” μία δεκαετία πριν από το 1989. Χρειαζόταν μια μεγάλη τομή, ένας συγχρονισμός με τις νέες δυναμικές συνθήκες. Αυτό ήταν πολύ ορατό. Εφικτό και αναγκαίο ταυτόχρονα. Στη χώρα μας όμως κυριάρχησε και επιβλήθηκε μέσω της τηλεκρατίας – με αφετηριακό σημείο τον Αύγουστο του 1989 και τον ν. 1866/89 – μια πολιτική κοινωνία, ένα κομματικό σύστημα με όλα τα χαρακτηριστικά ενός συστήματος καρτέλ, όπως ονομάζει και αναλύει τα συστήματα αυτά διεθνώς η πολιτική επιστήμη.

Η συνέχεια ΕΔΩ

ΠΗΓΗ:https://slpress.gr/koinonia/giati-den-perpatise-o-sidirodromos-stin-ellada/
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Ένα – διαχρονικά- επίκαιρο βιβλίο

Ένα – διαχρονικά- επίκαιρο βιβλίο

Του Βασίλη Ασημακόπουλου

Δημήτρης Μάρτος, Το ζήτημα της επιστροφής των αρχαιοτήτων. Από τον ελγινισμό στην ανασυγκρότηση του ιστορικού χώρου του ελληνισμού (Γόρδιος, 1993)

« ‘Το ζήτημα της επιστροφής των αρχαιοτήτων’ φιλοδοξεί ν’ ανοίξει ένα διάλογο γύρω από ένα πολιτικό και διεθνές ζήτημα. Σ’ αυτό το βιβλίο το αίτημα της ‘επιστροφής’ δεν αφορά μια διαδικασία αναδιανομής των συμφερόντων που οργανώνονται γύρω από το εμπόριο αρχαιοτήτων, αλλά αφορά μια ιστορική επιλογή του σύγχρονου ελληνισμού, για να σταματήσει το ‘χρόνο της συρρίκνωσης’. Το χρόνο δηλαδή της εδαφικής διχοτόμησης, της ιστορικής παραχάραξης, και της πολιτικής παρακμής.

‘Ο θάνατος των πολιτικών ή διεθνών ζητημάτων είναι η λήθη’ γράφει ο Καβάφης το 1891.

… … …

Η θανάσιμη αντιπαλότητα ανάμεσα στη μνήμη και τη λήθη, είναι έκφραση της σύγχρονης ιστορικής αντίθεσης, ανάμεσα στην εθνική ανεξαρτησία και τον ιμπεριαλισμό. Αναφέρεται στους δύο πιθανούς δρόμους που η ανθρωπότητα μπορεί να βαδίσει. Το δρόμο των εθνών και των πολιτισμών που για να επιβιώσουν, απαιτούν ένα διεθνές πλαίσιο αρχών και αξιών, που θα προάγουν την αλληλεγγύη, τη δημιουργική αντιπαράθεση των εθνών και την ποικιλία, σε νέα πολιτισμική ουσία της κοινωνίας των εθνών ή το δρόμο του ιμπεριαλισμού, του κυρίαρχου έθνους που επιβάλλει το δικό του κώδικα αρχών και αξιών, τη δική του γλώσσα, τη δική του κουλτούρα. (σ. 9-10)

….

Κεφάλαιο : Ελγινισμός μορφή του ιμπεριαλισμού

Ο ελγινισμός είναι η ιδιαίτερη εκδήλωση του αρπακτικού δυτικού ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα, που οδηγεί στην υποταγή ενός λαού, διαμέσου της υποταγής της Ιστορίας του. Τα μνημεία, τα αγάλματα, οι τάφοι, τα κτερίσματα, οι μύθοι για το ένδοξο παρελθόν, ενεργοποιούσαν όχι μόνο το αίτημα της εθνικής απελευθέρωσης από την τουρκική σκλαβιά, αλλά προσδιόριζαν και την εθνική ενότητα του ελληνισμού, τα σύνορά του, το διαφοροποιό χαρακτήρα του (σ. 57)

Η Ελλάδα διεθνές κέντρο ανθρωπιστικών σπουδών – Μια πρόταση

του Βασίλη Ασημακόπουλου

Τον Μάιο του 1992, το Πανεπιστήμιο Αθηνών διοργάνωσε ημερίδα με θέμα “Η θέση της Ελλάδας απέναντι στις νέες εξελίξεις”, όπου μετείχε και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Η ομότιτλη εισήγησή του αποτελεί το 1ο κείμενο μιας συλλογής κειμένων του που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Αιχμή” το 1992. Μετείχε επίσης και ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, μέλος τότε της Κεντρικής Επιτροπής, με μια πρόταση. Η εισήγησή του “Νέο Εθνικό Σχέδιο” δημοσιεύθηκε τότε στην ελληνική έκδοση του Monthly Review (56/1992).

Οι  αρχές της δεκαετίας του ’90, το 1992,  ήταν μια περίοδος που έπρεπε να διατυπωθούν προτάσεις, σχέδια, στρατηγικές για τη θέση του “συστήματος χώρα”, τη γεωπολιτική-γεωοικονομική, παραγωγική-αναπτυξιακή, κοινωνική, θεσμική και την παρουσία του στο δυναμικά μεταβαλλόμενο κόσμο, που οριζόταν από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, την παγκοσμιοποίηση, την εκρηκτική ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Στο επίκεντρο των μεγάλων αλλαγών βρίσκονταν οι ευρύτερες περιοχές, στις οποίες η Ελλάδα αποτελεί τμήμα τους: Ευρώπη-ΕΕ, Βαλκάνια-Εύξεινος Πόντος και Ανατολική Μεσόγειος. Τα μηνύματα εκπέπονταν ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, «η βοή των πλησιαζόντων γεγονότων» σύμφωνα με τον ποιητή. Το εθνικό θα συναντιόταν για μια ακόμα φορά με τις διεθνικές τάσεις σε έντονη κινητικότητα.

Για πολλούς λόγους, όπως λ.χ. η κεντρικότητα της πολιτικής σε έναν ημιπεριφερειακό εθνικό κοινωνικό σχηματισμό όπως ο ελληνικός, ο τρόπος συμμετοχής και παρέμβασης του “συστήματος χώρα” στις νέες συνθήκες, κρινόταν στην εξέλιξη του ΠΑΣΟΚ και στα χαρακτηριστικά που θα λάμβανε, μετά την αντοχή την οποία επέδειξε στην επίθεση που δέχθηκε την περίοδο 1988-1991.

“Σύστημα χώρα”

Μικρασιατική Καταστροφή: Ποιους ενοχλεί η ιστορική μνήμη

Ασημακόπουλος Βασίλης

Οι επέτειοι (όπως η πρόσφατη για τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή) προσφέρονται για απολογισμούς, ερμηνείες, σχεδιασμούς, προετοιμασία του μέλλοντος. Στην προσωπική, τη συλλογική, την εθνική ή και την υπερεθνική, γιατί όχι, ζωή. Ο τρόπος που οι θεσμοί μιας χώρας αντιμετωπίζουν τα ιστορικά ορόσημα μιας εθνικής κοινότητας, ενός λαού, στο όνομα του οποίου υπάρχουν, λειτουργούν, είναι φορείς αντιπροσώπευσής του, αποτελεί ένα ασφαλές κριτήριο για την ποιότητά τους, τους προσανατολισμούς τους, καθώς επίσης και στο όνομα ποιων δυνάμεων στην πράξη κυριαρχούν. Οι κατευθύνσεις των επίσημων θεσμών αποτυπώνονται τόσο στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν, στο δημόσιο λόγο τους, όσο και στις σιωπές.

Η αντιμετώπιση από την επίσημη πολιτεία της επετείου των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και των 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, τα έτη 2021 και 2022 αντίστοιχα, αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικά (;) παραδείγματα. Η “κρατική” Επιτροπή “Ελλάδα 2021” για την Ελληνική Επανάσταση. Η απόλυτη επίσημη σιωπή για την Μικρασιατική Καταστροφή…

Η διαφορά όμως είναι μόνο φαινομενική. Στην πραγματικότητα, η ερμηνεία των “ελίτ” της χώρας για τα 200 χρόνια, όπως συμπυκνώνεται στο σχήμα “Από οθωμανική επαρχία στον πυρήνα της ζώνης του ευρώ” συνιστά ένα αυτοδικαιωτικό αφήγημα των “ελίτ” της χώρας, πολιτικο-θεσμικών, οικονομικο-κοινωνικών, αλλά και διανοητικών δεξιών και αριστερών, αναφορικά με την πορεία διεθνούς ενσωμάτωσης του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού και της διαδικασίας εσωτερίκευσης αυτής.

Λογική συνέπεια αυτού του “αφηγήματος” είναι η επίσημη-θεσμική, διακομματικού μάλιστα χαρακτήρα, σιωπή για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή. Το 1922 όμως – πέραν της παγκόσμιας σημασίας του, που και αυτή ουδόλως επισημαίνεται, ίσως πλέον και να μην συνειδητοποιείται από τις “ελίτ” της χώρας, απόρροια ενός μηχανισμού αντιεκπαίδευσης με ορατά τα αποτελέσματα στη δημόσια σφαίρα, μια πρακτική με πολύ σοβαρές επιπτώσεις τόσο στο εσωτερικό, όσο και το διεθνοπολιτικό επίπεδο – ουσιαστικά χωρίζει σε δύο περιόδους την πορεία του ελληνικού έθνους στη νεωτερική εποχή και του νέου ελληνικού κράτους από την ίδρυσή του και μετά.

Διαστρέβλωση της αλήθειας…

Η πρώτη περίοδος είναι από 1770 έως το 1920, με σημαντικότερες στιγμές τα διαστήματα 1821-1830 και 1909-1920. Πολύ εύστοχα, κατά τη γνώμη μου, δύο από τις πλέον ενδιαφέρουσες πρόσφατες αναλύσεις για την περίοδο 1909-1922, εκείνη του Σπυρίδωνος Γ. Πλουμίδη, “Μεταξύ Επανάστασης και μεταρρύθμισης – Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος και βενιζελισμός 1909-1922” (Πατάκη, 2020) και εκείνη του Γιώργου Καραμπελιά, “Επανάσταση και Αντεπανάσταση στην Ελλάδα, 1909-1922” (Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2022), επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν στον τίτλο των βιβλίων τους τον όρο “Επανάσταση”.