Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΡΗΓΑΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΡΗΓΑΣ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Δευτέρα 19 Αυγούστου 2024

Ι. Ο άλλος Ρήγας Βελεστινλής




του Γιώργου Καραμπελιά από το βιβλίο του 1821, Η Δυναμική της Παλιγγενεσίας


Ο Ρήγας σηματοδοτεί το τέλος μιας περιόδου, κατά την οποία οι Έλληνες αναζητούσαν την ανεξαρτησία τους στηριζόμενοι πρωτίστως στις ξένες δυνάμεις, και την απαρχή μιας νέας, όπου προετοιμάζουν μια ανεξάρτητη πολιτειακή τάξη, στηριγμένοι στις δικές τους δυνάμεις – οι ξένες δυνάμεις και ιδεολογίες νοούνται μόνον ως αρωγοί. Αυτή η εποχή θα ολοκληρωθεί με τη Φιλική Εταιρεία και την Επανάσταση: είναι η εποχή της «παλιγγενεσίας».

Ο Βελεστινλής αποτελεί μια πρωτεϊκή μορφή: Συγγραφέας ρομαντικών διηγημάτων και στιχουργημάτων, έργων επιστημονικής εκλαΐκευσης και αρχαιογνωσίας, εκδότης χαρτών, χρησμολογικών κειμένων και βιβλίων στρατιωτικής τακτικής, συγγραφέας του μόνου επαναστατικού «προγράμ­ματος», που θα διατυπωθεί από τους υπόδουλους Έλληνες, ποιητής, τραγουδιστής και μουσικός, οργανωτής και αδάμαστος επαναστάτης. Αποτέλεσε τη στιγμή μιας σύνθεσης χωρίς προηγούμενο, η οποία, δυστυχώς, δεν θα επαναληφθεί στη συνέχεια[1]. Σκέψη και δράση, συναίσθημα και λόγος, Ανατολή και Δύση, αρχαιότητα και Βυζάντιο, νεωτερικότητα και παράδοση, λόγιο και λαϊκό στοιχείο.

Γεννήθηκε στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας, μάλλον στα 1757, και διδάχτηκε τα πρώτα μαθήματα στο σχολείο της Ζαγοράς. Γύρω στα 1773-1774, έφυγε για την Πόλη όπου έγινε(;) γραμματέας του Αλέξανδρου Υψηλάντη και, το 1786, τον συναντάμε γραμματέα του βοεβόδα Μπρανκοβάνου, στο Βουκουρέστι όπου σχετίστηκε με τον δημοτικιστή αρχιδικαστή Δημητράκη Καταρτζή. Παράλληλα, κατείχε μεγάλο κτήμα και υποστατικά στη Βλάσκα, ασχολήθηκε με την αγροτική παραγωγή και το εμπόριο και δίδαξε πιθανώς στην «Ακαδημία» του Βουκουρεστίου[2].

Στα 1790, και ενώ συνεχίζεται ο πόλεμος, βρέθηκε στη Βιέννη όπου εκδίδει τα πρώτα του βιβλία: Το Σχολεῖον τῶν ντελικάτων ἐραστών – διηγήματα, μεταφρασμένα από το έργο του Ρετίφ Ντε λα Μπρε­τόν, όπου υμνείται ήδη η φυσική ισότητα: «Ἡ ἀλη­θινή εὐγένεια εἶναι φυτεμένη εἰς τὸ ὑποκεί­μενον τοῦ ἀνθρώπου καὶ ὄχι εἰς τοὺς ματαίους τίτλους τῶν προπατόρων»[3].

Παρασκευή 16 Απριλίου 2021

Ρήγας Βελεστινλής: Ο άνθρωπος και οι ιδέες του - Cognosco Αναζητήσεις




Το Cognosco Team, συνεχίζοντας τις εκπομπές αφιερωμένες στην ελληνική επανάσταση, φιλοξενεί τον συγγραφέα Γιώργο Καραμπελιά ο οποίος μας μιλάει για τη ζωή και τη δράση του Ρήγα Βελεστινλή.

Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2019

ΧΑΡΤΑ του ΡΗΓΑ , ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ

Το αρχαίο θέατρο στη Χάρτα του Ρήγα.


Την εποχή αυτή λόγιοι των ελληνικών παροικιών, πολλοί, μάλιστα, με σημαντικό ρόλο στον προεπαναστατικό αγώνα, θα ασχοληθούν με τη μετάφραση θεατρικών κειμένων. Η τάση αυτή αποδεικνύει το βαθμό συμβολής του θεάτρου γενικότερα στην πνευματική καλλιέργεια και την ιδεολογική αφύπνιση των υπόδουλων Ελλήνων. Ανάμεσά τους ήταν και ο Ρήγας Φεραίος, ο οποίος το 1797 μεταφράζει μέρος από το γαλλικό μυθιστόρημα του λογοτέχνη-αρχαιολόγου Αββά Ζαν Ζακ Μπαρτελεμύ με τίτλο «Το ταξίδι του νέου Ανάχαρση». Το έργο αυτό, γραμμένο μέσα στο πνεύμα αρχαιογνωσίας που χαρακτηρίζει την Ευρώπη την εποχή αυτή, θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην ιστορία της αναβίωσης του αρχαίου δράματος. 

Το μυθιστόρημα περιγράφει το ταξίδι του νεαρού Σκύθη Ανάχαρση στην αρχαία Ελλάδα του 4ου π.Χ. αιώνα, κατά τη διάρκεια του οποίου παρακολουθεί μία παράσταση αρχαίας τραγωδίας. Μάλιστα, στη γαλλική έκδοση η εξιστόρηση της αφήγησης συμπληρώνεται από χάρτη με ιστορικά σχεδιαγράμματα. Το έργο αυτό είναι ίσως το ερέθισμα που την ίδια περίοδο θα δώσει στον Ρήγα την έμπνευση για τη δημιουργία της «Χάρτας της Ελλάδος». Ταυτόχρονα όμως χρησιμοποιείται από τον ίδιο και ως άλλοθι για να καλύψει τις επαναστατικές προθέσεις του εγχειρήματος. 

Ο Ρήγας φαίνεται ότι επηρεάζεται τόσο πολύ ώστε επιλέγει από την γαλλική έκδοση την κάτοψη ενός αρχαίου ελληνικού θεάτρου και την συμπεριλαμβάνει μεταξύ των χαρτών του. Η επιλογή αυτή δείχνει καθαρά ότι μέσα στο πνεύμα της εποχής για εθνική παλιγγενεσία ο Ρήγας αναγνωρίζει τη σημασία της ανάδειξης της θεατρικής κληρονομιάς του τόπου. Κι ακόμη πιστεύει στην ανάγκη να ζωντανέψει ξανά η θεατρική δραστηριότητα ως μέσο παιδείας και επομένως ως μέσο για τη διεκδίκηση της

Παρασκευή 14 Ιουνίου 2019

Είναι παρωχημένος ο Δημοκρατικός Πατριωτισμός του Ρήγα;- Λουκάς Αξελός

Είναι πεπερασμένος ο Δημοκρατικός Πατριωτισμός του Ρήγα;, Λουκάς Αξελός 
Στο πεδίο της δημοκρατίας, του δήμου, των ισονομικών διατάξεων που αφορούν τους πολίτες τόσο κατά μόνας, όσο και ως δημοκρατικά οργανωμένο σύνολο, τα συγκλίνοντα και από κοινού αναδεικνυόμενα παραδείγματα είναι αρκετά, έτσι όπως αποτυπώνονται στην αναλυτική από τον Ρήγα περιγραφή των φυσικών δικαίων στο  τμήμα των «Δικαίων του Ανθρώπου», στο άρθρο 2 σε σχέση με το αντίστοιχο γαλλικό, στην ισότητα όλων απέναντι στον νόμο ανεξάρτητα από την εθνική, θρησκευτική ή ταξική τους κατάσταση στο άρθρο 3, στην ιεράρχηση της ελευθερίας ως μέγιστης θετικής αξίας στα άρθρα 6 και 9, στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων της ανεξιθρησκίας, του συνέρχεσθαι, συνεταιρίζεσθαι και της ελευθεροτυπίας στο άρθρο 7.
Η ριζοσπαστικότητα του Ρήγα, διάχυτη σε όλο το σώμα της Νέας Πολιτικής Διοικήσεως,κορυφώνεται στο ζήτημα των δικαιωμάτων κάθε κατηγορουμένου, όπου πέρα από την ρητή διατύπωση, του ότι δεν υφίσταται αδίκημα και δεν επιβάλλεται ποινή άνευ νόμου που από προηγούμενα ορίζει τα του αδικήματος και της ποινής (Nullum crimen nulla poena sine lege), απαιτεί την πλήρη τήρηση της νομιμότητας, την ανθρώπινη μεταχείριση των κρατουμένων και την απαγόρευση βασανιστηρίων (άρθρα 10-14).
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες αλλά και πρωτοπόρες για την εποχή του είναι οι ισονομικές προσεγγίσεις του, που –τηρουμένων των αναλογιών– αντιστοιχούν σε μια προχωρημένη-προοδευτική αντίληψη «κράτους προνοίας» της εποχής μας. «Αι δημόσιαι συνδρομαί και ανταμοιβαί είνε ένα ιερόν χρέος της πατρίδος» επισημαίνει στο άρθρο 21 για να προχωρήσει στο επόμενο άρθρο 22 στην άκρως προοδευτική διατύπωση, που απουσιάζει από το αντίστοιχό του γαλλικό άρθρο «Όλοι χωρίς εξαίρεσιν έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα. Η πατρίς έχει να καταστήσει σχολεία εις όλα τα χωρία δια τα αρσενικά και τα θηλυκά παιδία. Εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή με την οποίαν λάμπουν τα ελεύθερα έθνη. Να εξηγούνται οι παλαιοί ιστορικοί συγγραφείς, εις δε τας μεγάλας πόλεις να παραδίδεται η γαλλική και η ιταλική γλώσσα. η δε ελληνική είναι απαραίτητος».
Σε αυτό το πνεύμα κινείται και μια σειρά άρθρων, όπως λ.χ. η ανάδειξη της ασφάλειας των πολιτών σε ύψιστο αγαθό (άρθρο 23).

Κυριακή 4 Φεβρουαρίου 2018

Όποιος ντρέπεται για τον Μ. Αλέξανδρο, ντρέπεται και για τον Ρήγα;

Στην πασίγνωστη απεικόνιση της ανορθούμενης Ελλάδας δυο είναι τα πρόσωπα που την ανασηκώνουν: ο Ρήγας ο Θεσσαλός και ο Αδαμάντιος ο Χίος. Ποια είναι η σχέση τους;
Ομόρροπες ή αντίρροπες ήταν οι δυνάμεις που ασκήθηκαν για την δημιουργία της Ελλάδας από τον Ρήγα και τον Κοραή; Δυστυχώς, πολλοί πιστεύουν το πρώτο.
Η Ελλάδα εγείρεται υπό την ευλογία του Χριστού. Στην εικονα συνυπάρχουν ο Ρήγας με τον Κοραή, ο Φοίνικας με την Αθηνά, η νεκροκεφαλή με την κουκουβάγια. Η συνύπαρξη αυτή πιστοποιεί την σύζευξη δυο αντίθετων πλευρών, όχι την ανάσταση της ταλαίπωρης Ελλάδας από μια, ενιαία πολιτισμική αντίληψη. Ύστερα από ένα περίεργο και ανεξήγητο 21 και μετά τον Όθωνα, έγινε αναγκαία μια συμφιλίωση και ομογενοποίηση που θα έδινε μια και μόνη γραμμή παιδείας και ιστορίας. Η γραμμή αυτή θα ήταν και κοσμικώς εθνική και εθνικώς χριστιανική. Με δεδομένη την πάγια φόρτιση από την δολοφονία του Καποδίστρια, την χριστιανική γραμμή ανέλαβε να εκπροσωπήσει ο Ρήγας. Η ιδρυτική τριανδρία Ρήγα-Κοραή-Υψηλάντη εγκαταλείφθηκε. Στην απεικόνιση αυτή ο μεν Κοραής υποχρεώνεται να συνυπάρξει με τον Χριστό και τον αναγεννώμενο Φοίνικα, η δε καποδιστριακή πλευρά αναλαμβάνει να σιωπήσει σχετικά με τον ρόλο του Κοραή και να τον εξυμνεί για το διαφωτιστικό του έργο.
Όποιος ήθελε τον Ρήγα αγκαζέ με τον Κοραή, ανέλαβε να κρύβει τον Μ. Αλέξανδρο, τον Απ. Παύλο, την Κωνσταντινούπολη και να ερμηνεύει τον Ηρακλή κατά το δοκούν
Μια τεράστια ένδειξη της αντίθεσης μεταξύ του υπερεθνικού Ρήγα και του εθνικού Κοραή απεικονίζεται στην Χάρτα. Την Χάρτα της Ελλάδος όχι την «Χάρτα του Ρήγα» όπως συνήθως αναφέρεται. Οι αναφορές του Ρήγα στον Μ. Αλέξανδρο είναι συνεχείς, όταν τα ονόματα «Φίλιππος» και «Αλέξανδρος» ενεργοποιούσαν τα πιο αρνητικά ανακλαστικά της ομάδας που είχε ορίσει τους εξεγειρόμενους του 1821 «Έλληνες» ως εκείνους που στερήθηκαν την ελευθερία τους από τους «Μακεδόνες».

Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2016

Και πάντοτε κλαις; Ναι, πάντοτε…»

Αποτέλεσμα εικόνας για θουριος του ρηγα

«Το 1817 ένας φίλος μου ταξίδευε στη Μακεδονία με την συνοδεία ενός καλόγερου. Όταν έφτασαν σ’ ένα χωριό, του οποίου το όνομα δεν συγκράτησε, σταμάτησαν για ανάπαυση σ’ ένα αρτοπωλείο, το οποίο ήταν συγχρόνως και το πανδοχείο της περιοχής. Ένα νέο παιδί, ένας Ηπειρώτης, τράβηξε την προσοχή τους. Το παράστημά του ήταν περήφανο, με όψη αγέρωχης ομορφιάς, του οποίου τα μπράτσα, οι γυμνές κνήμες, το στήθος, έδιναν τον τύπο της κομψότητας και του σφρίγους. Παρατήρησε με προσοχή τους δύο ταξιδιώτες και στρεφόμενος στον λαϊκό, τον ρώτησε: Ξέρεις να διαβάζεις; Εκείνος συγκατάνευσε και ο νεαρός Ηπειρώτης τον παρακάλεσε να τον ακολουθήσει σε γειτονικό αγρό. Κάθισαν σ’ έναν σωρό από πέτρες. Το παιδί τότε έβαλε το χέρι του στον κόρφο του και έβγαλε κάτι, που ήταν δεμένο μ’ έναν σπάγκο. Ήταν ένα μικρό βιβλίο, ο Θούριος του Ρήγα. 

Το δίνει στον ξένο και τον παρακαλεί να του το διαβάσει. Ο ταξιδιώτης το πήρε και άρχισε να το απαγγέλει με στόμφο. Ύστερα από λίγα λεπτά σήκωσε τα μάτια του και έμεινε έκπληκτος». (Συνεχίζω στην καθαρεύουσα). 
«Ο ακροατής του δεν ήτο πλέον ο ίδιος άνθρωπος. Το πρόσωπόν του εφαίνετο φλογισμένον και όλα τα χαρακτηριστικά του απέδιδον έξαρσιν. Τα μισοανοικτά του χείλη εδονούντο. Χείμαρρος δακρύων έπιπτεν από τα μάτια του, ενώ το σκιώδες στήθος του εταράσσετο και συνεσπάτο». «Για πρώτη φορά ακούς να σου διαβάζουν το βιβλιαράκι αυτό; ρωτά ο ταξιδιώτης. Όχι, του απαντά σκουπίζοντας τα μάτια του με την ανάστροφη της παλάμης του. Το έχω ακούσει πολλές φορές. Παρακαλώ τους διαβάτες και μου το διαβάζουν συχνά… Και πάντοτε κλαις; Ναι, πάντοτε…»

Τρίτη 5 Απριλίου 2016

Κοντογιώργης - Ο Ρήγας Φεραίος - 23 Μαρ 09



Ομιλία του τακτικού καθηγητή και πρώην Πρύτανη του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Γιώργου Κοντογιώργη με θέμα "Ο Ρήγας Φεραίος και το πολιτειακό πρόταγμα των Ελλήνων της Τουρκοκρατίας", που δόθηκε στα πλαίσια επετειακού αφιερώματος των εκπαιδευτηρίων "Ελληνογερμανική Αγωγή" για την 25η Μαρτίου.

Πέμπτη 24 Μαρτίου 2016

Δημήτρης Λάγιος / 4 Επαναστατικά τραγούδια του Ρήγα Φεραίου


"4 Επαναστατικά τραγούδια" του Ρήγα Φεραίου
Μουσική ανασύνθεση: Γεώργιος Γ. Λαδάς
Ενορχήστρωση-Διεύθυνση Ορχήστρας-Ερμηνεία: Δημήτρης Λάγιος
Πρόκειται για τον πρώτο δίσκο που κυκλοφόρησε ο Δ.Λάγιος, το 1975 με την φροντίδα του ιστορικού Γεωργίου Λαδά, ο οποίος προλογίζει το κάθε τραγούδι. Ο δίσκος κυκλοφόρησε εκτός εμπορίου σε 1000 μόλις αντίτυπα κι όπως ήταν φυσικό γρήγορα εξαφανίστηκε από το προσκήνιο και ξεχάστηκε εντελώς.

1. Θούριος
2. Ύμνος Πατριωτικός
3. Επαναστατικό Τραγούδι
4. Ω, Παιδιά μου, Ορφανά μου (βασισμένο στη μουσική της "Μασσαλώτιδας")

Δευτέρα 24 Μαρτίου 2014

¨Όταν η Διοίκησις βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια του λαού, τότε…

 
Αρθρογράφος:
Νίκος Μπογιόπουλος

Καλό είναι κάποια στιγμή να σταματήσουμε να τους αφήνουμε να τα περνάνε όλα στο «ντούκου». Έχουμε και λέμε, λοιπόν: Ο κύριος Θάνος Μωραίτης είναι βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρώην υφυπουργός στο υπουργείο Περιβάλλοντος και κατόπιν στο Ανάπτυξης. Με αφορμή την υπόθεση για το γάλα, ο βουλευτής εξέδωσε ανακοίνωση (που όπως ισχυρίστηκε στην εκπομπή της Κάτιας Μακρή στον «Real» στις 21/3/2014 απηχεί τις απόψεις όλης της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ). Στην ανακοίνωσή του ο βουλευτής (http://moraitisthanos.com/ «Kάποιοι δεν κατάλαβαν γιατί η οικονομία κατέρρευσε το 2009»), υποστηρίζει:

1) Ότι η κυβέρνηση, μέσα από τα δήθεν διαπραγματεύσεις με την τρόικα, προωθεί «γιγαντώδεις διευθετήσεις συμφερόντων στην αγορά».

2) Ότι «η διαπραγμάτευση που έγινε για την έκθεση του ΟΟΣΑ ήταν εικονική αφού ειδικά για το θέμα του γάλακτος το αποτέλεσμά της ήταν προαποφασισμένο».

3) Ότι για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων «επιστρατεύτηκε η γνωστή τακτική πιέσεων μέσω Τρόικας».

4) Ότι «το ίδιο σκηνικό (σσ: όπως στην περίπτωση του γάλακτος) στήθηκε για τους πλειστηριασμούς και για τις επαγγελματικές μισθώσεις».

5) Ότι στην Ελλάδα παίζεται ένα παιχνίδι ανάμεσα σε «Τρόικες (¨εσωτερικού και εξωτερικού¨)» οι οποίες βρίσκονται σε «συνεννόηση» μεταξύ τους για να επιβάλουν μέτρα με μοχλό πίεσης κάθε φορά «την εκταμίευση της δόσης».

6) Ότι «οι ευθύνες της κυβέρνησης είναι τεράστιες», ότι στο εσωτερικό της υπάρχουν «πρόθυμοι» που θα «εκτελούσαν τα brands της χώρας», ότι η κυβέρνηση «γκρεμίζει έναν πυλώνα της αγροτικής οικονομίας».

7) Ότι στο ερώτημα γιατί η κυβέρνηση «δεν μπορεί να προστατεύσει μια παραγωγική δομή της χώρας η απάντηση είναι απλή: Δεν ήθελε!».

8) Ότι η κυβέρνηση ακολουθεί την τακτική των πολιτικών ολισθημάτων και των εκβιασμών: «Ελπίζω (αναφέρει ο βουλευτής με αφορμή το γάλα) ότι η κυβέρνηση δεν θα προβεί στο μέγα πολιτικό και κοινοβουλευτικό ολίσθημα να φέρει ξανά νομοσχέδιο σε ένα άρθρο, εκβιάζοντας τους βουλευτές».

9) Ότι «τα επιχειρήματα της κυβέρνησης είναι ψευδή» και ότι οι ισχυρισμοί της συνιστούν «πλήρη εξαπάτηση και παραπλάνηση του καταναλωτή».

Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΡΗΓΑ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗ

ΔΗΜ. ΚΑΡΑΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ

Εισαγωγή Ενημερωτικό φυλλάδιο σε αρχείο PDF

Φυσικής Απάνθισμα Το βιβλίο σε αρχείο PDF

Σχολείον των ντελικάτων εραστών

Ο Ηθικός Τρίπους

Νέος Ανάχαρσις

Τα Επαναστατικά, (Επαναστατική προκήρυξη, Τα Δίκαια του Ανθρώπου, Το Σύνταγμα, Ο Θούριος, Υμνος Πατριωτικός) Το βιβλίο σε αρχείο PDF

Χάρτα της Ελλάδος

Οι Χάρτες Βλαχίας και Μολδαβίας του Ρήγα Βελεστινλή, Βιέννη 1797. Νέα στοιχεία - Ευρετήριο - Αυθεντική επανέκδοση. Εκδοση Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών - Βελεστίνου - Ρήγα. Αθήνα 2005. Το βιβλίο σε αρχείο PDF

Ο Μέγας Αλέξανδρος του Ρήγα Βελεστινλή, Βιέννη 1797 Το βιβλίο σε αρχείο PDF

Τα Απαντα του Ρήγα Βελεστινλή σε ψηφιακό δίσκο (CD-ROM), 2007

Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2013

Για τη «βία από όπου και αν προέρχεται»


Αρθρογράφος: 
Τάνια

«Πατρίδα; Πουλημένη στο σφυρί!

Λευτεριά; Mε χαλκάδες δεν μπορεί!»

Πολλά λυρικά, ανόητα και κυρίως ύπουλα γράφονται και λέγονται αυτόν τον καιρό για τη «βία από όπου και αν προέρχεται». Eδώ δε βρισκόμαστε μπροστά σε μια θεωρητική φιλοσοφική συζήτηση, που προέκυψε τυχαία. Bρισκόμαστε μπροστά στην οργανωμένη προσπάθεια της κυβέρνησης Σαμαρά να επιβάλλει σιωπή τάφου στο λαό, αφού δεν μπόρεσε να τον ξεγελάσει ώστε να αποδεχτεί τα «άδικα, σκληρά, αλλά αναγκαία μέτρα» υποδούλωσής του.
Mεγάλο το θέμα Bία και μόνο ακροθιγώς μπορεί να πιαστεί από τη στήλη.
Bία και Kράτος. Δυο από τα πιο γνωστά παιδιά του Tιτάνα Πάλλαντα και της Στυγός, του φοβερού ποταμού του Άδη στα νερά του οποίου βυθίζονταν οι ψυχές των συκοφαντών, των προδοτών και όσων είχαν διαπράξει κακό. Στα νερά της ορκίζονταν τον πιο βαρύ όρκο τους οι ίδιοι οι θεοί, με τιμωρία φοβερή την έκπτωση τους. Πιο γνωστά, γιατί μια από τις πιο σημαντικές πράξεις της ζωής τους ήταν η άτεγκτη επίβλεψη στο αλυσόδεμα του φωτοδότη των ανθρώπων, Προμηθέα στον Kαύκασο, σαν εκτελεστές της τιμωρίας που επέβαλλε στον ισόθεό του ο Δίας. Σαν τέτοιους τους παρέδωσε στην αιώνια αναγνωρισιμότητα η Aισχύλεια τραγωδία «Προμηθέας Δεσμώτης». H Bία δεν αντιπροσώπευε για τους αρχαίους, κατ’ ανάγκη κακές δυνάμεις. Ήταν η προσωποποίηση ενός εργαλείου στα χέρια θεών και ανθρώπων που επέβαλε την κακή ή καλή επιλογή τους, πέρα από συναισθήματα ή άλλες αδυναμίες. Tο Kράτος πάλι, ήταν η προσωποποιημένη δύναμη της οργανωμένης κοινωνίας. Tα άλλα δυο παιδιά του Πάλλαντα και της Στυγός, ήταν ο Zήλος και η Nίκη, αδέλφια της Bίας και του Kράτους. Tυχαία η μυθολογική Στύγα είχε μητέρα τη Θέμιδα, που αποτελούσε την ανθρωπόμορφη προσωποποίηση της φυσικής και της ηθικής τάξης καθώς και της εθιμοτυπίας; Kουβάρι γοητευτικό στο ξετύλιγμά του η αρχαιοελληνική μυθολογία.

Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2013

Καταδικάζεται η βία απ’ όπου κι αν προέρχεται;

Submitted by aristeroblog on 

Printer-friendly version
 Νίκος Μπογιόπουλος
«Κατεβαίνουνε, και ανάφτει του πολέμου αναλαμπή το τουφέκι ανάβει, αστράφτει, λάμπει, κόφτει το σπαθί./ Γιατί η μάχη εστάθει ολίγη; Λίγα τα αίματα γιατί; Τον εχθρό θωρώ να φύγει και στο κάστρο ν' ανεβεί./ Ακούω κούφια τα τουφέκια, ακούω σμίξιμο σπαθιών, ακούω ξύλα, ακούω πελέκια, ακούω τρίξιμο δοντιών./ Με τα μάτια τους γυρεύουν όπου είν' αίματα πηχτά, και μες στα αίματα χορεύουν με βρυχίσματα βραχνά/ Κοίτα χέρια απελπισμένα πώς θερίζουνε ζωές! Χάμου πέφτουνε κομμένα χέρια, πόδια, κεφαλές,/ και παλάσκες και σπαθία με ολοσκόρπιστα μυαλά, και με ολόσχιστα κρανία, σωθικά λαχταριστά./ Παντού φόβος και τρομάρα και φωνές και στεναγμοί παντού κλάψα, παντού αντάρα, και παντού ξεψυχισμοί./ Σαν ποτάμι το αίμα εγίνη και κυλάει στη λαγκαδιά, και το αθώο χόρτο πίνει αίμα αντίς για τη δροσιά./ Απ' τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά, και σαν πρώτα ανδρειωμένη, χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!».
Αυτό προφανώς και δεν είναι ο «ύμνος στη βία». Είναι αποσπάσματα και στίχοι από τον «Ύμνο εις την Ελευθερίαν». Και προέρχεται δια χειρός Διονυσίου Σολωμού. Οι κύριοι του «καταδικάζετε τη βία απ΄ όπου κι αν προέρχεται;» τι έχουν να πουν; Τον… καταδικάζουν τον Σολωμό; Τον… καταδικάζουν τον ελληνικό εθνικό ύμνο; Το«σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή» το καταδικάζουν;      
«Όταν η διοίκησις  βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια του λαού και δεν εισακούη τα παράπονα του, το να κάμη τότε ο λαός, ή κάθε μέρος του λαού, επανάστασιν, ν' αρπάξη τα άρματα και να τιμωρηση του τυράννους του, είναι το πλέον ιερόν απ' όλα τα δίκαια του και το πλέον απαραίτητον απ' όλα τα χρέη του. Αν ευρίσκωνται όμως εις τόπον οπού είναι περισσότεροι τύραννοι, οι πλέον ανδρείοι πατριώτες και φιλελεύθεροι πρέπει να πιάσουν τα περάσματα των δρόμων και τα ύψη των
βουνών, εν όσω ν' ανταμωθούν πολλοί, να πληθύνη ο αριθμός των, και τότε ν' αρχίσουν την επιδρομήν κατά των τυράννων (…)»
Αυτό δεν είναι συνταγή κάποιου «κουκουλοφόρου». Είναι απόσπασμα , από το«Νέα Πολιτική Διοίκησις», το επαναστατικό κείμενο του Ρήγα Φεραίου. Οι κύριοι του  «καταδικάζετε τη βία απ΄ όπου κι αν προέρχεται;», πώς και δεν τον έχουν… καταδικάσει ακόμα τον Ρήγα;