Θησαυροί της αρχαίας Ελληνικής τέχνης καταστραφήκαν και λεηλατηθήκαν, όπως είναι γνωστό, από ρωμαίους, φράγκους σταυροφόρους, από τον ενετό στρατηγό Μοροζινι και από τον Άγγλο (Σκωτο για την ακρίβεια) Έλγιν.
Εξίσου μεγάλη καταστροφή επήλθε από περιηγητές και απεσταλμένους μουσείων, πανεπιστημίων και βασιλιάδων της Ευρώπης, που ηλθαν στην Ελλάδα στους χρόνους της τουρκοκρατίας, για να αποθησαυρίσουν νομίσματα, χειρόγραφα, επιγραφές και έργα τέχνης.
Όλους αυτούς υπέρβαλε σε απληστία και σε καταστροφές που προκάλεσε στους προγονικούς θησαυρούς της Ελλάδας ο αββας Michel Fourmont (1690/1746), απεσταλμένος του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου IE’. Ο αββάς Fourmont ξεπερνάει και τον Έλγιν όσο αφορά στο βάναυσο τρόπο της καταστροφής των μνημείων, που κυριολεκτικά αφάνισε, αλλά και στον απίστευτο αριθμό των αρχαιοτήτων που κατάστρεψε.
Στην προσπάθειά του να φανεί αρεστός στο βασιλιά του και να εξασφαλίσει αποκλειστικά για εκείνον μονό το δικαίωμα της μελέτης και της ερευνάς επιγραφών και μνημείων, μετά την καταγραφή τους επιδιδόταν με, παρανοϊκή στην κυριολεξία, μανία στην καταστροφή τους επιχαίροντας μάλιστα γι’ αυτήν. Ο Fourmont αναζήτησε επιγραφές στην Αθηνά, στη Σαλαμίνα, στα Μέγαρα και στην Πελοπόννησο, οπού διείσδυσε ακόμη και στα αγριότερα μέρη της Μάνης.
Ο ίδιος ομολογεί σε χειρόγραφο του, που σώζεται μαζί με το ημερολόγιο του, ότι συγκέντρωσε πάνω από 1.500 επιγραφές στην περιήγηση του το 1729 στην Ελλάδα. Σε επιστολή του προς τον κόμη Maurepas, o Fourmont καυχιέται ότι κατέστρεψε(!) τις επιγραφές, για να μην αντιγραφούν από μελλοντικό περιηγητή!
Γράφουμε κατά κόρον για τον Ερντογάν και τους “ήπιους” τόνους του και τη “βελτίωση του κλίματος” στα ελληνοτουρκικά, αλλά τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης δεν αναφέρονται αρκούντως στις αντίστοιχες θέσεις της αντιπολίτευσης (του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού κόμματος) για καυτά ζητήματα. Αυτό το κόμμα πήρε την πλειοψηφία στις αυτοδιοικητικές της Σμύρνης και παραχώρησε προ ημερών ελληνορθόδοξη εκκλησία για πάρτι με ηλεκτρονική μουσική!
Οι δε φιλοκυβερνητικές τουρκικές εφημερίδες μέμφονται τον δήμο Σμύρνης επί του προκειμένου, αλλά ουσιαστικά το κάνουν για αντιπολιτευτικούς λόγους, αναφέροντας ότι “δεν σεβάστηκε η αντιπολίτευση τις θρησκευτικές αξίες”. Ο συγκεκριμένος ναός, (τουρκικά Aziz Vukolos Kilisesi), γνωστός και ως Άη Βούκλας βρίσκεται στη λαϊκή συνοικία του Μπασμανέ στη Σμύρνη και είναι αφιερωμένος στον Άγιο Βουκόλο, πρώτο επίσκοπο Σμύρνης. Οικοδομήθηκε από την Ελληνική Κοινότητα Σμύρνης το 1886. Ανήκει ως κτίσμα στον δήμο Σμύρνης και ο δήμαρχος είναι στέλεχος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος.
Η πλειοψηφία του δήμου ενέκρινε την ενοικίαση της εκκλησίας εδώ και χρόνια σε ιδιωτική εταιρεία και γίνονταν εκεί κατά καιρούς λειτουργίες για τους ελληνορθοδόξους που έχουν απομείνει στην περιοχή, αλλά διατίθετο και για ποικίλες εκδηλώσεις. Κανείς δεν είχε διαμαρτυρηθεί για το ότι χρησιμοποιείτο η εκκλησία ως εκθεσιακός χώρος επειδή “ήταν σοβαρές εκθέσεις” ή για το γεγονός ότι στην ουσία δόθηκε ναός προς εμπορική εκμετάλλευση.
Το θέμα πρωτοπροβλήθηκε τώρα, επειδή η εταιρεία το διέθεσε για πάρτι με ηλεκτρονική μουσική. Ο δήμος Σμύρνης που είναι τόσο “προοδευτικός” όσον αφορά στους ιερούς ναούς άλλων δοξασιών, τι θα έλεγε αν νοικιάζαμε εμείς τζαμί για πάρτι; Από εκκλησίες βρήκε να μαζέψει έσοδα ο δήμαρχος Σμύρνης;
Ο ναός του Αγίου Βουκόλου
Ο ναός του Αγίου Βουκόλου ήταν από τους λίγους που δεν είχαν καταστραφεί το 1922. Τότε ο Κεμάλ Ατατούρκ έδωσε την εντολή να μετατραπεί σε μουσείο, το οποίο και λειτούργησε μέχρι το 1951. Σταδιακά ο ναός εγκαταλείφθηκε και άρχισε να χρησιμοποιείται για διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά με ενέργειες του ελληνικού προξενείου στη Σμύρνη και των τουρκικών αρχών, τελικά το κτίσμα αποκαταστάθηκε.
Τα έργα της αποκατάστασης ολοκληρώθηκαν το 2011 και στο εσωτερικό του ναού αποκαλύφθηκαν αγιογραφίες. Στις 17 Αυγούστου του 2014 τελέστηκε σε πανηγυρικό κλίμα η πρώτη Θεία Λειτουργία στο ναό μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Εντούτοις ο ναός αποφασίστηκε να χρησιμοποιείται ως πολυχώρος πολιτισμού, χωρίς να ανοίξει μύτη. Ποιος είναι ο "δρ θάνατος" που έφαγε δις ισόβια
Και τον περασμένο Νοέμβριο η Τζουμχουριέτ έγραφε χωρίς να γκρινιάσει κανείς ότι «το Πολιτιστικό Κέντρο της Εκκλησίας του Αγίου Βούκολου συμβάλλει στον κοινωνικό μετασχηματισμό της περιοχής Basmane και υποδέχεται τους επισκέπτες του από όλη την πόλη με παραστάσεις χορού και συναυλίες. Ο ιστορικός χώρος ετοιμάζεται να φιλοξενήσει συναυλία των “Turkish Fives” των Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Hasan Ferit Alnar, Ahmed Adnan Saygun και Necil Kazım Akses, όπου θα έχουμε και την ερμηνεία της Ayşe Şenogul με την Deren Eledağ στο πιάνο».
Οπότε αν δίναμε π.χ. άδεια για κουαρτέτα σε τζαμί, θα ήταν ΟΚ; Έχει διαφορά η άρια από την ηλεκτρονική μουσική; Και βέβαια, αλλά όχι για εκκλησίες. Ήταν εξαρχής σφάλμα να συμφωνηθεί ότι ένας ιερός ναός μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος εκδηλώσεων, γιατί όπως αποδείχθηκε από την σοπράνο Ayşe μέχρι την ηλεκτρονική μουσική, τελικά ήταν ένα τσιγάρο δρόμος….
Ίσως μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες να υπάρχει τόση και τέτοιου μεγέθους αναρχία και ανοχή, σε σχέση με την καθαριότητα και την καταστροφή (ρύπανση) ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίων, αλλά και αγαλμάτων ή ακόμα και πινακίδων της τροχαίας. Ο καλός κρετίνος όλα τα λερώνει…..
Περνάς την μία ημέρα και θαυμάζεις ένα υπέροχο νεοκλασικό, ανακαινισμένο και φρεσκοβαμμένο, και το επόμενο πρωί, είναι κατεστραμμένο από τα σπρέι με τις μπογιές. Σαν να έχουν περάσει από κει, βάνδαλοι με μανία καταστροφής της αισθητικής και του ωραίου. Σαν κάποιοι να έχουν βαλθεί να υποβαθμίσουν την ήδη βεβαρυμμένη αισθητική του περιβάλλοντος που ζούμε. Δεν αφήνουν τίποτα όρθιο: Τοίχους, μάρμαρα, πόρτες, μάντρες, ρολά, σκουπιδοτενεκέδες, αγάλματα, σήματα τροχαίας…… τα πάντα όλα.
Όταν ήμουν μικρός, οι γονείς μου ξέροντας ότι ήμουν καπετάν φασαρίας και με την παρέα μου κάναμε «τέρατα», μας είχαν πει κάποια πράγματα, και κυρίως για τα σήματα της τροχαίας που τα είχαμε βάλει στο μάτι. «Αν πειράξετε τα σήματα», μου είπαν, «θα πάτε φυλακή. Και επειδή στην φυλακή δεν παίρνουν μικρά παιδιά, θα σας κλείσουν στο άσυλο». Βλέπαμε πινακίδα λοιπόν και όπου φύγει- φύγει. Ούτε που την πλησιάζαμε. Τώρα με μεγάλη ευκολία, οι πάντες καταστρέφουν τόσο τις πινακίδες όσο και την σηματοδότηση γενικά. Σε όλη την Ελλάδα, τις μπογιατίζουν με σπρέι, κολλούν αυτοκόλλητα, τις στραβώνουν… και στην Κρήτη τις πυροβολούν!
Σήμερα δεν θα ασχοληθώ με τίποτα άλλο παρά μόνο με την μάστιγα που λέγεται: «σπρέι μπογιάς». Δεν μπορώ να καταλάβω που βρίσκουν τόσα χρήματα να αγοράζουν σπρέι για να βρωμίζουν τις πόλεις. Οι γονείς τι λένε σε όλους αυτούς τους πιτσιρικάδες που με τους φίλους τους βανδαλίζουν τα πάντα στο πέρασμα τους;
Είναι ντροπή να υπάρχει τέτοια βρωμιά από τα σπρέι και κανείς να μην δίνει σημασία. Κανείς να μην επιβάλει τιμωρίες και κανείς να μην συλλαμβάνεται.
