Το μέλλον ως δυστοπία!
Το σιδερένιο κλουβί και οι επερχόμενες παγωμένες νύχτες του Max Weber.
Γεώργιος Σκλαβούνος
Εν όψη της πολλά υποσχόμενης εκδήλωσης στον ΠΑΡΝΑΣΣΟ. στις 2/12/2022 και ωρα 7μμ
Σε μια σειρά προφητικών, αφυπνιστικών, εφιαλτικά αποκαλυπτικών αναφορών του, ο Γερμανός φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Max Weber (1864-1920), διαπιστώνει (από τότε), την αδυσώπητη πορεία και την παράδοση της ανθρωπότητας σε ένα αιγυπτιακού τύπου σύστημα υπερ-συγκεντρωτικής, ανεξέλεγκτης, γραφειοκρατικής εξουσίας. Επισημαίνει, μάλιστα, ότι το σύστημα της εποχής μας, ενώ αντιγράφει στην έσχατη λεπτομέρεια του, το αιγυπτιακό, είναι κτισμένο σε θεμέλια τεχνολογικά και επιστημονικά τελειότερα.
Στα έργα του, “Η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού”, (1904-1905), “Η Πολιτική ως Επάγγελμα” (διαλέξεις στην Ένωση Ελεύθερων Φοιτητών 1919), τεκμηριώνει λεπτομερώς την αδυσώπητη πορεία της ανθρωπότητας σε αυτό που ονόμασε «σκότος παγωμένης πολικής νύχτας» και “σιδερένιο κλουβί”. Κατά τον Weber, η πορεία οργάνωσης της παραγωγής, της οικονομίας, της γνώσης, της έρευνας, και της αξιοποίησης τους, της πολιτικής, της ζωής μας στο σύνολο της, βρίσκεται σε αναπότρεπτη τροχιά εγκλεισμού στο “σιδερένιο κλουβί” γραφειοκρατικής εξουσιαστικής, εξορθολογιστικής, υπέρ-συγκέντρωσης.
Ενός είδους γραφειοκρατικού εξορθολογισμού μηχανιστικού, απολιθωμένου, αποξενωμένου από ανθρώπινες ευαισθησίες και αξίες, που αντί να υπηρετεί τον άνθρωπο, τον απαξιώνει, καταλύει την ελευθερία του, ατομικά και συλλογικά, την εσωτερική και την κοινωνική του συνοχή. Κατά τον Weber, ο αγώνας και η αγωνία για ακριβείς «ορθολογικούς υπολογισμούς-προ-υπολογισμούς», «ακριβή ορθολογική προβλεψιμότητα», που θα διασφαλίσει επικερδή αποτελεσματικότητα, καθιστά τον άνθρωπο ασήμαντο, απρόσωπο δόντι, στον οδοντωτό τροχό της οργανωτικής παραγωγικής διοικητικής μηχανής.