ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΛΩΣΗ Η ΑΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ

Τρία καράβια ενετικά λοιπόν ξεκίνησαν από την Πόλη γεμάτα με όλα τα κειμήλια από την Αγιά Σοφιά, σύμφωνα με τον θρύλο, αλλά το τρίτο από αυτά, το οποίο μετέφερε την Αγία τράπεζα βυθίστηκε στα νερά του Βοσπόρου στην περιοχή του Μαρμαρά.

Από τότε μέχρι σήμερα στο σημείο εκείνο που είναι βυθισμένη η Αγία Τράπεζα τα νερά της θάλασσας είναι πάντοτε ήρεμα και γαλήνια, ασχέτως με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην γύρω περιοχή.

Το φαινόμενο μαρτυρούν και σύγχρονοι Τούρκοι επιστήμονες, που έχουν κάνει κατά καιρούς απόπειρες να ανακαλύψουν που οφείλεται αυτό το περίεργο φαινόμενο, αλλά λόγω της λασπώδους σύστασης του βυθού, απέβησαν άκαρπες.

Στο βιβλίο του Δωροθέου Μονεμβασίας με τίτλο “Βίβλος Χρονική ” (1781) διαβάζουμε: ”Οι Ενετοί την υπερθαύμαστον και εξάκουστον Αγίαν Τράπεζαν της Αγίας Σοφίας, την πολύτιμον και ωραιότατην, έβγαλαν από τον Ναό και έβαλαν εις το καράβι, και καθώς έκαναν άρμενα και επήγαιναν προς Βενετία, ω, του θαύματος!

Πλησίον της νήσου του Μαρμαρά άνοιξε το καράβι και έπεσεν εις την θάλασσαν η Αγία Τράπεζα και εβούλησε και είναι εκεί ως σήμερον, και τούτο είναι φανερόν και το μαρτυρούν οι πάντες, διότι όλον το μέρος εκείνο, όταν κάμνει φουρτούνα, η θάλασσα όλη κάμνει κύματα φοβερά, εις δε τον τόπο όπου είναι η Αγία Τράπεζα είναι γαλήνη και δεν ταράσσεται η θάλασσα.

Και υπαγαίνουν τινές εκεί με περάματα, και λαμβάνουν από την θάλασσαν εκείνην, όπου είναι η Αγία Τράπεζα, και μυρίζει θαυμασιώματα μυρωδίαν, από το άγιον μύρον όπου έχει και των άλλων αρωμάτων“.

Πως ο Ερντογάν εργαλειοποίησε την Αγιά Σοφιά

Πως ο Ερντογάν εργαλειοποίησε την Αγιά Σοφιά: Με πανηγυρισμούς στην Αγιά Σοφιά γιόρτασαν οπαδοί του Ερντογάν την νέα εκλογική νίκη του . Ο Ερντογάν εργαλειοποίησε και αυτό το σύμβολο.

Στέλιος Κούκος, Η Αγία Σοφία και το συνεχές πολιτισμικό της πλιάτσικο!

Ιερομόναχος Αναστάσιος, «Η Μεγάλη του του Χριστού Εκκλησία».

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ερντογάν συνεχίζει να πανηγυρίζει για την… άλωση της Αγίας Σοφίας! Πριν από δύο μέρες και κατά τη διάρκεια προεκλογικής του ομιλίας, διάβασε ένα ποίημα-προφητεία που παρουσιάζει τις ενέργειες του να λειτουργήσει ο ναός σαν τζαμί ως μια δεύτερη άλωση! Προφανώς ως δεύτερη άλωση της Πόλης και της Αυτοκρατορίας! Τι άλλο;


Λέει το ποίημα: «Αγία Σοφία, υπέροχε ναέ! Μην ανησυχείς τα εγγόνια του Μωάμεθ του Πορθητή θα γκρεμίσουν όλα τα είδωλα και θα σε μετατρέψουν και πάλι σε τζαμί. Θα κλαίνε όταν θα ετοιμαστούν για προσευχή και θα γονατίσουν για να προσευχηθούν.


Οι ήχοι των προσευχών θα γεμίσουν και πάλι τους άδειους τρούλους. Θα είναι η δεύτερη Άλωση. Οι ποιητές θα γράψουν έπος. Οι προσευχές θα την αναγγείλουν. Οι ήχοι των προσευχών που θα ακουστούν από τους άδειους σήμερα μιναρέδες θα ακουστούν και πάλι στο Διάστημα…».


Κατ’ αρχήν να ευχαριστήσουμε τον ποιητή-προφήτη, αλλά και τον νέο… πορθητή για την φιλοφρόνηση! «Αγία Σοφία, υπέροχε ναέ»! Μας συγκινεί ιδιαιτέρως η εκτίμησή σας για τον ναό μας και καταλαβαίνουμε γιατί κατά καιρούς θέλετε να τον ανακαταλαμβάνετε.


Πράγματι αξίζει τον κόπο! Ακόμη κι αν αυτός βρίσκεται στα χέρια σας και έχετε και τα κλειδιά στις τσέπες σας, μπορείτε να κάνετε μερικές φορές πως δεν είναι δικό σας και να ξεκινάτε νέα εκστρατεία για την κατάληψή του! Έτσι, θα μπορεί ο κάθε πρόεδρος να πανηγυρίζει για τον θρίαμβό του και τις αλλεπάλληλες αλώσεις της Αγια-Σοφιάς, της Πόλης, της Αυτοκρατορίας.

Συνέχεια εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=363782

ΠΗΓΗ:https://ologiomofeggari.blogspot.com/2023/01/blog-post_31.html?m=1
Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Ὁ συμβολισμός τῆς Ἁγίας Σοφίας

από

 Φώτης Σχοινάς

 -

27 Μαΐου 2022

 

   Ὁ ναός τῆς τοῦ Θεοῦ ἐνυποστάτου Σοφίας, δηλαδή τοῦ Χριστοῦ, εἶναι τό  σύμβολο τοῦ Μεσαιωνικοῦ Ἑλληνισμοῦ καί τῆς Ὀρθοδοξίας, ὅπως ὁ ναός τοῦ Παρθενῶνος εἶναι τό σύμβολο τοῦ ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ πνεύματος καί τῆς Δημοκρατίας. Ὅπως ἔχει γραφεῖ, «Δύο μεγάλους καί μακραίωνες πολιτισμούς ἐδημιούργησε στό πέρασμα τῶν χρόνων τό ἑλληνικό πνεῦμα. Σύμβολο καί μνημεῖο τοῦ καθενός ἕνας ναός, ἀφιερωμένος καί τίς δύο φορές στήν πάνω ἀπό τά ἀνθρώπινα μέτρα θεία σοφία: Ὁ ναός τοῦ Παρθενῶνος, τῆς θεᾶς δηλ. τῆς σοφίας Ἀθηνᾶς, ἐνσαρκώνει καί ἐκφράζει στούς αἰῶνες τό ἀρχαῖο ἑλληνικό πνεῦμα καί ὁ ναός τῆς τοῦ Θεοῦ Ἁγίας Σοφίας, συμβολίζει τόν βυζαντινό ἑλληνοχριστιανικό πολιτισμό καί συμπυκνώνει τά κύρια ἰδεώδη του τῆς ὅλης ὑπερχιλιετοῦς ζωῆς του. Μέ μία μεταξύ τους χρονική ἀπόσταση δέκα ἀκριβῶς αἰώνων, τά δύο αὐτά παράλληλα καί μεγαλόπνοα καλλιτεχνικά καί πνευματικά μνημεῖα ἀποτελοῦν ἕκαστον, θά ἔλεγε κανείς, τό πεπρωμένο ἀπόσταγμα τῶν ἰδεῶν καί τῶν ἰδεωδῶν ὄχι ἁπλῶς ἑνός λαοῦ, ἀλλά δύο πολύ μεγάλων ἐποχῶν».[1] Καί οἱ δύο ναοί ἐκφράζουν ἀρχιτεκτονικά τόν Λόγο. Ὁ Παρθενών συμπυκνώνει ἀρχιτεκτονικά καί συμβολίζει τόν Λόγο, τό μέγιστο ἀρχαιοελληνικό ἐπίτευγμα, δηλ. τή λογική καί τό μέτρο καί ἡ Ἁγία Σοφία τόν ἐνυπόστατο Λόγο τοῦ Θεοῦ, τόν Χριστό. Συναφῶς ἔχει γραφεῖ: «Ἀπέναντι στήν ὀρθολογιστική καθαρότητα τῆς ἀρχαιοελληνικῆς ἀρχιτεκτονικῆς ἡ Ἁγία Σοφία λειτουργεῖ μέ ὅρους ὑπερβατικούς, σάν ἕνα θαῦμα πού ὑπερβαίνει τούς φυσικούς νόμους τῆς βαρύτητας.Στήν κλασική ἀρχιτεκτονική ἀποθεώνεται ἡ λογική, στή βυζαντινή τό ὑπέρλογο. Ἕνα ἡμισφαίριο πού κρέμεται σέ μεγάλος ὕψος, σχεδόν 70 μ. θαρρεῖς ἀπό τό πουθενά καί κρύβει ἰδιοφυῶς τούς τρόπους στήριξης του» (Μάνος Στεφανίδης)[2]

16 Ιουλίου 2020. Η Αγία Σοφία όμηρος του Ερντογάν

Άρθρο του Olivier Delorme σε απόδοση Σταύρου Λάβδα

Δημοσιεύουμε το νέο άρθρο του Olivier Delorme για την Αγιά Σοφία, σε πρωτότυπη απόδοση του Σταύρου Λάβδα για τη ΔΡΑΣΗ, που αναρτήθηκε στην εξειδικευμένη σε θέματα ιστορίας γαλλική ιστοσελίδα herodote.net. Πρόκειται -και πάλι- για ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο.

Καθώς το καθεστώς του αποδυναµώνεται αδυνατώντας να αντιστρέψει την ύφεση που έχει πλήξει την Τουρκία από το 2018, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε να επαναφέρει τη µουσουλµανική λατρεία στην Αγία Σοφία. Μια απόφαση που πλήττει τον Ορθόδοξο κόσµο αλλά και αναζωπυρώνει τον φόβο να δούµε την Τουρκία να διεκδικεί γα λογαριασµό της την οθωµανική κληρονοµιά και να επιδεινώσει έτσι την ήδη χαοτική κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Γέφυρα µεταξύ όλων των δυτικών θρησκειών και πολιτισµών, η Βασιλική της Αγίας Σοφίας υπήρξε η µεγαλύτερη εκκλησία στον κόσµο για σχεδόν χίλια χρόνια. Εκεί έπαιρναν τη θεία χάρη οι βυζαντινοί αυτοκράτορες. Οι Ρώσοι και οι άλλοι Ανατολικοί Σλαβικοί λαοί στρέφονταν προς αυτήν όταν ζητούσαν το βάπτισµα. Και ήταν αυτή που χρησίµευσε ως πρότυπο για τα µεγάλα ισλαµικά τεµένη των Οθωµανών Τούρκων.

Η Αγία Σοφία στις θύελλες του περασµένου αιώνα

Σήµερα, αφού γλίτωσε από την κατεδάφιση που οραµατιζόταν το καθεστώς των Νεότουρκων και συνήλθε από την διάψευση της ελπίδας να επιστρέψει στη χριστιανική λατρεία µετά την οθωµανική ήττα του 1918, η Αγία Σοφία δεν είναι µόνο ένα σηµαντικό µνηµείο -που πρώτα ανήκει στην πολιτιστική κληρονοµιά της ανθρωπότητας και µετά στο τουρκικό κράτος- αλλά παραµένει για τους ορθόδοξους όλου του κόσµου ένα µείζον σύµβολο, όχι µόνο της πίστης τους αλλά της ίδιας της ύπαρξής τους -απέναντι στο Ισλάµ και στο ρωµαιοκαθολικισµό -ένας µοναδικός τόπος φορτισµένος µε πνευµατικότητα, µνήµη, συναισθηµατικότητα, θλίψη -ακόµη, για κάποιους, µε ελπίδα επανάκτησης -του οποίου τη σηµασία ένας Δυτικός µε καθολική-προτεσταντική κουλτούρα δυσκολεύεται να κατανοήσει.

Στα µέσα του 19ου αιώνα, όταν αρκετοί σουλτάνοι προσπάθησαν – σε µεγάλο βαθµό ανεπιτυχώς – να µμεταρρυθμίσουν την Οθωµανική Αυτοκρατορία, οι εργασίες αποκατάστασης της Αγίας Σοφίας αποκάλυψαν την έκταση και την ποιότητα των τοιχογραφιών της που, σε αντίθεση µε πολλές άλλες ορθόδοξες εκκλησίες που υπέστησαν βανδαλισµό από τους Τούρκους, είχαν διατηρηθεί κάτω από ένα στρώµα επιχρίσµατος. Αλλά οι κύριοι αντίπαλοι των µεταρρυθµίσεων ήταν οι µουσουλµάνοι κληρικοί, ειδικά οι φοιτητές της ισλαµικής θεολογίας, οι οποίοι γρήγορα έστρεψαν τα πλήθη ενάντια στην κυβέρνηση. Οι τοιχογραφίες και τα ψηφιδωτά καλύφθηκαν και πάλι πίσω από µεγάλους κυκλικούς δίσκους (διαµέτρου 7,5 µέτρων) που κρεµάστηκαν στους τοίχους, µε τα ονόµατα του Αλλάχ, του Μωάµεθ και άλλων σηµαντικών µορφών του Ισλάµ και αφαιρέθηκαν αργότερα από τον Κεµάλ. Γιατί για να κλείσει οριστικά τη συζήτηση για το τι είναι η Αγία Σοφία, δέκα χρόνια µετά την κατάργηση του χαλιφάτου (και αφού εξέτασε ακόµα και την απέλαση από την Τουρκία του οικουµενικού πατριαρχείου, τιµητικά πρώτου τη τάξει στον Ορθόδοξο κόσµο), τέσσερα χρόνια µετά την ελληνοτουρκική συνθήκη φιλίας, ουδετερότητας και διαιτησίας που υπέγραψε µε τον Βενιζέλο για τον τερµατισµό της δεκαετίας αντιπαράθεσης 1912-1922, ο Κεµάλ αποφάσισε το 1934 να εκκοσµικεύσει την Αγία Σοφία και να την “προσφέρει στην ανθρωπότητα” µετατρέποντας την σε Μουσείο.

Οι κουρτίνες του Ερντογάν στην Αγιά Σοφιά

Στην Αγία Σοφία ειδικές κουρτίνες 

για να μη φαίνονται οι αγιογραφίες.

Με κουρτίνες θα καλύπτονται τα ψηφιδωτά στην Αγία Σοφία, είχε επιβεβαιώσει ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, Ιμπραήμ Καλίν. Την κάλυψη των ψηφιδωτών με κουρτίνες είχε αποκαλύψει η τουρκική εφημερίδα Hurriyet. Σε δημοσίευμά της είχε αναφέρει ότι στην Αγία Σοφία θα τοποθετηθούν ειδικές κουρτίνες οι οποίες θα ανοίγουν κατά τη διάρκεια της προσευχής, ενώ στο πάτωμα θα τοποθετηθούν χαλιά τα οποία θα φωτίζονται για να σκοτεινιάζει ο χώρος και να μη φαίνονται οι αγιογραφίες.

Ο π. Λίβυος: «Οι κουρτίνες του Ερντογάν»

Τι έκρυψε ο Ερντογάν πίσω τις κουρτίνες που έβαλε στην Αγιά Σοφιά; 

Την ενοχή του κατακτητή και το μίσος του Ισλάμ στην αξία του ανθρώπου.

Αλλά ας τα δούμε ένα ένα.

Οι κουρτίνες του Ερντογάν κάλυψαν με το θράσος και την ασέβεια του κατακτητή το πρόσωπο της Παναγίας. Της Μητέρας του Χριστού. Δηλαδή εκείνης που έδωσε ύλη στον άυλο, εκείνης που έδωσε σάρκα στον άσαρκο Δημιουργό. Εδώ είναι και το πρόβλημα του Ισλάμ. Ότι είναι μια απόλυτα μονοφυσιτική αίρεση εικονοκλαστικής κακοδοξίας.

Ο Ερτογάν και οι τούρκοι ισλαμιστές βάζουν κουρτίνα στο πρόσωπο της Παναγίας γιατί δε μπορούν να δεχθούν ότι ο Θεός γίνεται άνθρωπος με σκοπό ο άνθρωπος να γίνει Θεός. Δεν μπορούν να δεχθούν ότι η ύλη μπορεί κατά χάρη να θεωθεί. Το κτιστό να κοινωνήσει των ενεργειών του Ακτίστου. Για την Ορθόδοξη εκκλησία όμως αυτή είναι η πεμπτουσία της πίστεως της. Όλο το νόημα της θείας ενσαρκώσεως, αποκαλύπτεται ακριβώς εδώ:

ότι η ύλη, το σώμα, ο άνθρωπος ως ψυχοσωματική ενότητα υπάρχουν με σκοπό την θέωση. Τα πάντα και οι πάντες θα ενωθούν με τον Χριστό διότι αυτός είναι το αρχέτυπο όλης της δημιουργίας.

Κι όμως αυτή την θεμελιώδη διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, δεν την αγνοούν κακοδόξως μονάχα οι Ισλαμιστές αλλά και πολλοί Χριστιανοί. Διότι κάθε φορά που ένας χριστιανός υποτιμά τις ανάγκες και την αξία του ανθρωπίνου σώματος πέφτει στην αίρεση του μονοφυσιτισμού. Κάθε φορά που θεωρεί την ψυχή ανώτερη από το σώμα, εκφράζει την αίρεση του μανιχαϊσμού, και κάθε φορά που αρνείται την ζωή αυτή ως δώρο Θεού, ουσιαστικά αγγίζει τα όρια της αρνησιθεΐας, διότι ο Θεός αυτόν το κόσμο δημιούργησε και μας έδωσε ως παράδεισο χαρά και κοινωνίας.

Διαβάστε: Η 24η Ιουλίου που διάλεξαν να γίνει τζαμί η Αγία Σοφία, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΑ

Αγία Σοφία: Με κατάρες το κήρυγμα του ιμάμη–Κρατούσε το οθωμανικό ξίφος

Από

 iskra

 -

Ενδεικτική των νεοοθωμανικών επιδιώξεων του Ερντογάν η κίνηση του ανώτατου ιμάμη να ανέβει στον άμβωνα της Αγία Σοφίας με το οθωμανικό ξίφος.

Δυόμιση ολόκληρες ώρες κράτησε το σόου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αγία Σοφία, η οποία και επισήμως μετατράπηκε σε τζαμί.

Ολόκληρη η τελετή του ανοίγματος του χριστιανικού ναού ως τζαμί και η πρώτη προσευχή ήταν γεμάτη συμβολισμούς για την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, την υπεροχή του Ισλάμ και κυρίως την υπεροχή του ίδιου του Ερντογάν.

Χαρακτηριστική ήταν η κίνηση του ανώτατου ιμάμη, Αλί Ερμπάς, ο οποίος ανέβηκε στον άμβωνα της Αγίας Σοφίας κρατώντας ένα οθωμανικό ξίφος.

Η κίνησή του δεν ήταν τυχαία. Το οθωμανικό ξίφος θεωρείται σύμβολο της κατάκτησης. Στην παράδοση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, δύο πράσινα πανό κρέμονται στον άμβωνα του τζαμιού ως σύμβολο της κατάκτησης, ενώ ένα ξίφος τοποθετείται στην είσοδο του άμβωνα.

Όπως επισημαίνει ο εξόριστος Τούρκος δημοσιογράφος, Αμπντουλάχ Μποζκούρτ, η κίνηση αυτή – παρουσία σύσσωμης της πολιτικής ηγεσίας της Τουρκίας – συμβολίζει την εκπλήρωση των νεοοθωμανικών επιδιώξεων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Για μια ιδέα και μια χούφτα χώμα – Αγία Σοφία και Αιγαίο

Ανδρεάδης Γιάγκος

Ο Ερντογάν αποφάσισε η Αγία Σοφία να γίνει αυτό που δεν είναι: Τζαμί. Η Αγία Σοφία όμως είναι κάτι άλλο: Κέντρο. Όχι «κέντρο του κόσμου», «ιερό κέντρο», αλλά, κάτι που περιέχει και υπερβαίνει όλα τα άλλα, Κέντρο. Μοναδικό αν και όχι το μόνο. Στο νου μου έρχονται τρία τουλάχιστον ακόμα: Ο Παρθενώνας, ο καθεδρικός ναός της Σαρτρ στην Γαλλία και το Τατζ Μαχάλ στην Ινδία. Το ότι είναι τόσα, ή περισσότερα, δεν αλλάζει την μοναδικότητά τους.

Υπάρχουν εκφράσεις τους σε κείμενα και εικόνες τους σε βιβλία ή και καρτ ποστάλ. Αλλά τίποτε δεν συγκρίνεται με τον συγκλονισμό που γεννούν όταν κάποιος τα δει με τα μάτια του. Συγκλονισμός που σφραγίζει σώμα και ψυχή, συνείδηση και όνειρα. Και στα τέσσερα κυριαρχεί το φως. Εξωτερικό στον Παρθενώνα και στο Τατζ Μαχάλ. Εσωτερικό στην Αγία Σοφία και στην Σαρτρ, αλλά πάντοτε ίδιο: ένα και μοναδικό. Φως που οδηγεί τα βήματά μας. Τότε και τώρα.

Ο Όμηρος χάραξε μια για πάντα τα ελεύθερα βήματα των ποιητών. Η Αγία Σοφία το ορατό που αιχμαλωτίζει το αόρατο. Η Αγία Σοφία είναι το κέντρο. Μοναδικό, ανεπανάληπτο και πολυώνυμο. Τέτοιος –ένας και μοναδικός– είναι και ο Θεός του οποίου την σοφία υμνεί. Υπό την ακριβώς αντίθετη έννοια από την μισαλλόδοξη ισλαμική ρήση "Ένας είναι ο Αλλάχ".

Λέγοντας ότι ο Θεός είναι ένας δεν αποκλείουμε, αλλά αγκαλιάζουμε. Καταφάσκοντας τον θεό της Αγίας Σοφίας αγκαλιάζουμε τον θεό της κάθε θρησκείας. Και ακόμα και τον θεό των αθέων που, όταν δεν είναι ρηχοί, μοιράζονται κάτι από την λάμψη του Βούδα που ήταν –κι ας του έχτισαν ναούς– και αυτός άθεος.

Ωστόσο, αυτό το ένα κέντρο ο καθένας το πλησιάζει από τον δρόμο που είναι γραμμένος μέσα του. Για τον Έλληνα τον δρόμο του Παρθενώνα και της Αγίας Σοφίας. Με δεδομένο ότι οι άλλοι, όταν αξίζουν, δεν μας ζητούν να τους μαϊμουδίσουμε, αλλά να τους συναντήσουμε, αποκαλύπτοντας με την σκέψη και την πράξη σε αυτούς και σε μάς του ίδιους από πού κρατούμε και τι είμαστε.

Οι τόποι είναι σαν τους ναούς

ΟΙ ΚΑΜΠΑΝΕΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑΣ

Εν τω μεταξύ στην Αγιά Σοφιά...

Εν τω μεταξύ στην Αγιά Σοφιά ο "Σουλτάνος" με την κίνησή του, συσπειρώνει και φανατίζει τους υποστηρικτές του, δημιουργεί πρόβλημα στην όποια εσωτερική αντιπολίτευση έχει, δινει τέλος στην κοσμική Τουρκία, αποκτά ένα ατού για σκληρό παζάρι με πολλά ανταλλάγματα σε οποιαδήποτε μελλοντική διαπραγμάτευση διεξαχθεί...

ΕΝ ΗΜΕΡΑ ΘΛΙΨΕΩΣ

ΕΝ ΗΜΕΡΑ ΘΛΙΨΕΩΣ

Του Κώστα Χατζηαντωνίου

Μέρα που δεν ξυπνάς «με ένα μαρμάρινο κεφάλι στα χέρια που μου εξαντλεί τους αγκώνες» όπως γράφει ο αγαπημένος ποιητής, αλλά με διάθεση να ξεφυλλίσεις την Ιστορία του Μιχαήλ Δούκα και να διαβάσεις όσα (ξανα) γίνανε στην Αγία Σοφία το μαύρο πρωί κάποιου Μαΐου. Αντιγράφω:

«Αυτός δε κελεύσας ένα των αυτού μιαρών ιερέων, ανέβη ο κληθείς επ’ άμβωνος και εδιελάλησε την μιαράν αυτού προσευχήν.

Ο δε υιός της ανομίας, ο πρόδρομος του αντιχρίστου, αναβάς επί της αγίας τραπέζης, εποίησε την προσευχήν. Βαβαί της συμφοράς, φευ του φρικώδους τέρατος• οίμοι, τι γεγόναμεν;

Αι, αι, τι είδαμεν;

Τούρκος εν τω αγίω θυσιαστηρίω, εν ω λείψανα αποστόλων και μαρτύρων ίδρυνται, και επάνω αυτού ασεβής.

Φρίξον, ήλιε. Και πού ο αμνός του Θεού και πού ο υιός και λόγος του πατρός, ο θυόμενος επάνω και εσθιόμενος και μηδέποτε δαπανώμενος; Όντως εις κίβδηλον ελογίσθημεν. Η λατρεία ημών εις ουδέν ελογίσθη τοις έθνεσιν. Διά τας αμαρτίας ημών ο επ’ ονόματι της του Θεού λόγου Σοφίας ανοικοδομηθείς ναός και τέμενος της Αγίας Τριάδος, ονομαζόμενος και Μεγάλη Εκκλησία και Νέα Σιών, σήμερον βωμός βαρβάρων και οίκος του Μωάμεθ επεκλήθη και γέγονεν».

Ο “σουλτάνος”, η “σουλτάνα” και οι αυλικοί τους στην Αγία Σοφία στις 23/7/2020

Αφού σκέπασε με παλιοσέντονα τις αγιογραφίες καλεί σε πολλές γλώσσες να γιορτάσουν την επανακατάκτηση της Αγια Σοφιάς, ο βάρβαρος ανατολίτης...

Εδώ ο σουλτάνος και η σουλτάνα. Προσέξτε τώρα, θα έρθουν αυτοί στο μέλλον και θα κάθονται οι Έλληνες αξιωματούχοι να ακούν ΑΥΤΟΝ να μας δίνει μαθήματα ανεκτικότητας και πολυπολιτισμού…

Η Εμινέ Ερντογαν κάνει τα εγκαίνια της πινακίδας “Τζαμί Αγίας Σοφίας”…

Εδώ ο Ταγίπ είναι με μερικούς από τους υπουργούς και στενούς συνεργάτες του, την ώρα που φωτογραφίζονται σα γυφ@@@α σκεπαρνια μέσα στην Αγία Σοφία…

ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ, ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ 7μμ

Παράλληλα με όλες τις άλλες κινητοποιήσεις, την προετοιμαζόμενη διαμαρτυρία της Εκκλησίας, τις διαμαρτυρίες της Ομογένειας στις ΗΠΑ, όλοι όσοι βρισκόμαστε στην Αθήνα θα πρέπει να συμμετάσχουμε στην συγκέντρωση διαμαρτυρίας και οργής που θα γίνει στις 7 η ώρα της Παρασκευής στο άγαλμα του Κολοκοτρώνη, στην οδό Σταδίου. 

Και ας μη ξεχνάμε πως το χέρι του Κολοκοτρώνη δείχνει την Αγιά Σοφιά, καλώντας μας σε εγρήγορση.

Στην εκδήλωση θα απευθύνουν χαιρετισμό οι:

Σάββας Καλεντερίδης, εκδότης, πολιτικός αναλυτής,

Γιώργος Καραμπελιάς, συγγραφέας

Βασίλης Κωνσταντινόπουλος, καθηγητής Πανεπιστημίου

Αφροδίτη Μάνου, καλλιτέχνιδα,

Άγγελος Συρίγος, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων

Τραγούδια της Άλωσης θα ερμηνεύσει ο Χρήστος Τσιαμούλης

ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΑΓΑΛΜΑ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ, 

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ 7μμ

Πρωτοβουλία Πολιτών ενάντια στη Μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε Τζαμί

Αγιασοφιά το ανίκητο μνημείο!

Του Μάνου Στεφανίδη

Η Αγία του Θεού Σοφία, το υπεροχότερο κτίσμα του μεσαιωνικού κόσμου, η μεγαλοφυής, αισθητική εξισορρόπηση Ανατολής και Δύσης, αποδεικνύεται, ακόμη μία φορά, ακατανίκητη και υπερέχουσα. Παρά τις ύβρεις που υφίσταται. Τόσο ώστε, κατά βάθος, να μην την αγγίζουν ούτε στο ελάχιστο τα βέβηλα χέρια κάθε νεοβάρβαρου ή τα ψοφοδεή όσο και υποκριτικά ψευτοδάκρυα των δήθεν πολιτισμένων και δήθεν, πρόσκαιρα ισχυρών της γης. Είτε διαμένουν στην Ουάσιγκτον, είτε στη Μόσχα, είτε στο Βερολίνο, είτε στη Ρώμη, είτε στις Βρυξέλλες, είτε οπουδήποτε αλλού. Δεν την αφορούν οι δίβουλες διαμαρτυρίες των ασήμαντων μικροπολιτικών του πλανήτη αλλά ούτε και η καθυστερημένη θλίψη του Πάπα γιατί η ίδια θυμάται πως κάποιος προκάτοχος του την πρωτοδήωσε και την πρωτοβεβήλωσε κατά την πρώτη άλωση, το 1204. Τόσο μακριά κι όμως τόσο κοντά.

Όλα αυτά είναι βέβαια Ιστορία αλλά και είναι τα πάθη του χρόνου. Η Αγία Σοφιά απέδειξε όμως ότι νικάει σταθερά τον χρόνο. Όπως έχει νικήσει και την ύλη, τους φυσικούς νόμους, δηλαδή το βάρος των στερεών σωμάτων αφού ο υπερφυής τρούλλος της στέκεται, παρά τον όγκο και το τεράστιο βάρος του μαγικά καμπύλος σε ύψος σχεδόν εβδομήντα (70) μέτρων! Περισσότερα από χίλια πεντακόσια χρόνια τώρα. Χωρίς την χρήση σκυροδέματος ή άλλων, σύγχρονων μέσων. Ξέρετε εσείς έναν παραδοσιακό τοίχο που να ξεφεύγει από την κατακόρυφο και να μην σωριάζεται κάτω ηττημένος; Κι όμως... Για την ιστορία αναφέρω ότι ο τρούλλος της έπεσε δύο φορές. Μάλιστα την πρώτη εν όσω ακόμα ζούσε ο Ιουστινιανός. Τον επισκεύασε μάλιστα βελτιώνοντας τον ο ανιψιός του αρχιτέκτονα Ισίδωρου, Ισίδωρος ο Νεότερος (557). Γι' αυτό και έγινε το αισθητικό και αντισεισμικό πρότυπο τεμενών και θόλων όπως το Σουλεϊμανιέ του Σινάν ή το Μπλε Τζαμί (1617) τα οποία όμως κατασκευάστηκαν μια χιλιετία αργότερα!

Η Αγία Σοφία αντέχει σεισμούς 7,5 Ρίχτερ! Ενώ η ισλαμική Ισταμπούλ είναι κατά τα άλλα το πιστό παρακολούθημα της βυζαντινής, ορθόδοξης Κωνσταντινούπολης.

Η Αγία Σοφία λοιπόν παραμένει, μέχρι σήμερα, ένα μυστηριώδες θαύμα τεχνικής και το ορατό παράδειγμα θαύματος. Οι αρχαίοι Έλληνες ήσαν ιδιοφυείς όσο και τελειομανείς συνθέτες απλών στη σύλληψη τους κτισμάτων στα οποία αποθεώνονταν τα μαθηματικά και η καλαισθησία. Η γεωμετρική ακρίβεια. Οι ναοί τους ήσαν επίσης ο ερωτικός εναγκαλισμός, η σύνθεση αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. Η γοητεία των εξαντλείτο στην εξωτερική τους όψη. Οι Ρωμαίοι πάλι υπήρξαν πρακτικοί κατασκευαστές κολοσσικών αλλά αρκετά νεοπλουτίστικων και επιδεικτικών κτισμάτων. Αξιοποίησαν στο έπακρο το τόξο, την αψίδα, την καμάρα και εφηύραν ένα είδος υδατοστεγούς, συγκολλητικού κονιάματος ( όπως και το κορινθιακό κιονόκρανο). Με αυτά τα όπλα θεμελίωσαν - κυριολεκτικά - τον λεγόμενο ελληνορωμαϊκό κόσμο. Τώρα η πλήρης περιστροφή του τόξου δημιουργεί το ημισφαίριο, τον τρούλλο. Τον οποίο πρωτοσυναντάμε στο Πάνθεον της Ρώμης, τον δεύτερο μετά Χριστόν αιώνα. Η Αγία Σοφία των Βυζαντινών είναι στην πραγματικότητα το μνημείο - σύμβολο του δυτικού πολιτισμού όπως αυτός διαμορφώνεται μετά την κατάρρευση της Ρώμης και την ανάδυση της νέας Ρώμης, της Κωνσταντινούπολης. Μορφολογικά αποτελεί το τολμηρό πάντρεμα ροτόντας και παραλληλόγραμμου κτηρίου.

Αγία Σοφία: Το Κρεμλίνο σε πλήρη αντίθεση με την πλειοψηφία της ρωσικής κοινωνίας

Η δήλωση του εκπροσώπου Τύπου του προέδρου της Ρωσίας Ντμίτρι Πεσκόφ για την δωρεάν είσοδο στην Αγία Σοφία προκαλεί έκπληξη και βαθύτατη οδύνη σε κάθε Ορθόδοξο Χριστιανό, ανεξάρτητα από το πόσο πιστός είναι. Κι αυτό γιατί επιδεικνύει μια παντελή έλλειψη ιστορικής συνείδησης και πνευματικότητας από τον εκπρόσωπο ενός έθνους που η υπερχιλιόχρονη ταυτότητά του είναι αλληλένδετη με τη βυζαντινή κληρονομιά κι όλα αυτά που συμπυκνώνει διαχρονικώς η Αγιασοφιά.

Γράφει ο Δημοσθένης Παναγιώτου από το defence-point.gr

Η ελαφρά τη καρδία, σχεδόν χαζοχαρούμενη, αποδοχή της μετατροπής του αρχιτεκτονικού αυτού θαύματος σε τζαμί, είναι μια πρωτοφανής πράξη για την ιστορία του ρωσικού κράτους. Και δεν δικαιολογείται ούτε από την πικρία προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο για την αναγνώριση Ουκρανικής Εκκλησίας, ούτε από τον γεωπολιτικό κυνισμό της προσέγγισης με την νέο-οθωμανική Τουρκία.

Ακόμη και την περίοδο των πανσλαβιστικών πολιτικών δεν διανοήθηκε η τσαρική Ρωσία να παίξει το χαρτί των Οθωμανών για να πλήξει το Πατριαρχείο. Αλλά και οι σοβιετικοί ηγέτες ήδη από την εποχή του Στάλιν, εν μέσω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, διαχειρίζονταν με αυτοσυγκράτηση τα εκκλησιαστικά πράγματα.

Γιατί εδώ πρόκειται για ζήτημα των καταστατικών αρχών και των θεμελιωδών πνευματικών αξιών των Ρώσων. Από την εποχή της Αγίας Όλγας δια μέσω των αιώνων, ο ρωσικός πολιτισμός ήταν σε διαρκή πνευματική συνάφεια και άρδευε δυνάμεις από το Βυζάντιο, όπως θα γράψει και ο Λεόντιεφ.

Ευλόγως, λοιπόν, η βαρβαρότητα των Τούρκων έχει προκαλέσει την αγανάκτηση, όπως ο ίδιος ο Πούτιν παραδέχθηκε, της πλειοψηφίας της ρωσικής κοινωνίας. Για τον λόγο αυτό, επομένως, ο κυνικός και αμοραλιστικός λόγος της ρωσικής ηγεσίας για ένα θέμα με ύψιστο συμβολισμό, συνιστά δείγμα ιδεολογικής σύγχυσης και σήμα παρακμής.

Η Αγία Σοφία, ο θρησκευτικός σωβινισμός και το μάθημα της Ιερουσαλήμ

Του David Gardner

Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν όρισε την περασμένη εβδομάδα με διάταγμα πως η ηλικίας 1.500 ετών Αγία Σοφία, ο Βυζαντινός καθεδρικός ναός που μετατράπηκε σε τζαμί, που μετατράπηκε σε μουσείο, θα μετατραπεί και πάλι σε τζαμί! Αυτό το "πετράδι του στέμματος" στον μαγευτικό ορίζοντα της Κωνσταντινούπολης, γίνεται "όπλο μαζικού αποπροσανατολισμού".

Ο Ερντογάν, η ανυπέρβλητη προσωπικότητα της Τουρκίας αυτόν τον αιώνα, κέρδισε περισσότερες από δώδεκα εκλογικές νίκες, για να αντικαταστήσει ένα κοινοβουλευτικό σύστημα με μια αυταρχική προεδρία που του επιτρέπει να κυβερνά σαν νεοσουλτάνος. Ωστόσο, βρίσκεται υπό πολιτική πίεση.

Πέρυσι, οι θρίαμβοι της αντιπολίτευσης στην Κωνσταντινούπολη (την πόλη που είναι ουσιώδους σημασίας για το "μυστήριο" Ερντογάν καθώς από εκεί ξεκίνησε η πολιτική του καριέρα ως δημάρχου), στην πρωτεύουσα Άγκυρα και σε μια σειρά άλλων σημαντικών αστικών κέντρων, έβαλαν φρένο στο "σερί" νικών του, αποδεικνύοντας πως είναι πολιτικά θνητός.

Φέτος, η πανδημία του κορoνοϊού αύξησε τις πιέσεις στην καταρρέουσα οικονομία. Η επιτυχία του Ερντογάν έχει περισσότερο να κάνει με το ιστορικό του να φέρνει ισχυρή οικονομική ανάπτυξη, παρά με την ισλαμιστική παλιγγενεσία. Η ικανότητα του να "παρέχει", υπερνικά την πολιτική της "ταυτότητας". Αυτό ισχύει διπλά τώρα, που οι αρχές των πόλεων που διοικούνται από τους εχθρούς του έχουν υπεραποδώσει της εθνικής κυβέρνησης στην αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης της Covid-19.

Το διάταγμα για την Αγία Σοφία δεν έχει να κάνει μόνο με τον θρησκευτικό σωβινισμό. Είναι βαθμονομημένο ώστε να συσπειρώσει τους ακροδεξιούς εθνικιστές από τους οποίους εξαρτάται όλο και περισσότερο ο κ. Ερντογάν. Αναμένοντας την κατακραυγή από το εξωτερικό, από τον Πάπα Φραγκίσκο μέχρι τον Πατριάρχη της Ρωσίας Κύριλλο, από την UNESCO μέχρι την ΕΕ, από τον Λευκό Οίκο μέχρι το Κρεμλίνο, ο κ. Ερντογάν είχε έτοιμη την απάντηση: «Εσείς κυβερνάτε την Τουρκία ή εμείς;»

Ωστόσο, αυτό το κήρυγμα πιθανότατα έχει περιορισμένη αξία για το εσωτερικό της Τουρκίας. Ούτε θα κάνει αγαπητό τον κ. Ερντογάν στους ισχυρούς του φίλους: τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν της Ρωσίας, ο οποίος έχει αναλάβει τον ρόλο του υπέρμαχου της Ορθόδοξης Εκκλησίας παγκοσμίως, ή τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ο οποίος θα βασιστεί στους ευαγγελιστές χριστιανούς ψηφοφόρους για την επανεκλογή του τον Νοέμβριο. Στην Ευρώπη, εάν η προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ ήταν ήδη ετοιμοθάνατη, το διάταγμα για την Αγία Σοφία πιθανότατα είναι το πιστοποιητικό θανάτου.

Η Μηχανή του Χρόνου στην Αγία Σοφία (βίντεο)

Αφιέρωμα στην Αγιά Σοφιά

Το επεισόδιο είναι αφιερωμένο στην Αγιά-Σοφιά. Η εκπομπή, μας ξεναγεί στο ναό και παρουσιάζει με λεπτομέρειες τους χώρους και τα πρόσωπα που έγραψαν ιστορία.

Στην εκπομπή παρουσιάζονται οι βασικότεροι σταθμοί στην ιστορία του σημαντικού αυτού μνημείου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς και οι θρύλοι και οι παραδόσεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις καταστροφές που προκάλεσε στο μνημείο ο ανθρώπινος παράγοντας.

Eνα συναρπαστικό ταξίδι στην «Αγία Σοφία», το ναό – σύμβολο της Ορθοδοξίας, που μετά την Άλωση της Πόλης έγινε τέμενος και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Στην εκπομπή ζωντανεύουν οι θρύλοι, οι παραδόσεις της βυζαντινής αυτοκρατορίας, αλλά και η μοναδική ιστορία του κτιρίου που άντεξε λεηλασίες, επιδρομές και φονικούς σεισμούς. Παρουσιάζονται οι βασικότεροι σταθμοί στην ιστορία του περίλαμπρου οικοδομήματος του Ιουστινιανού, που συνδέθηκε με όλες τις χαρές και τις λύπες του ελληνισμού.

Η «Μηχανή του χρόνου» ταξιδεύει στην Πόλη σε μια μοναδική περιήγηση στο ναό, και παρουσιάζει με λεπτομέρειες τους χώρους και τα πρόσωπα που έγραψαν ιστορία. Ο μοναδικός τρούλος, η χρυσή Αγία Τράπεζα που λεηλατήθηκε από τους σταυροφόρους, τα ασύγκριτης ομορφιάς ψηφιδωτά που κάλυψαν με σοβά οι Οθωμανοί, αλλά και ο γυναικωνίτης με τις ίντριγκες και τα ατέλειωτα παιχνίδια εξουσίας.

Κωνσταντινούπολη: η Πόλη των πόλεων και η ιστορία της

Εκεί όπου αυτοκράτορες βαπτίσθηκαν, καρδινάλιοι 

αναθεματίστηκαν και χριστιανοί σφαγιάστηκαν.

14 Σεπ 2017 Η Μηχανή του Χρόνου – «Αγία Σοφία»

Αέναη επΑνάσταση by Sophia Ntrekou.gr

Περισσότερα: Βυζάντιο, Ελληνισμός, Ιστορία,

Η Αγία Σοφία τζαμί: 5 ακαδημαϊκοί σχολιάζουν τις επιπτώσεις

Από το Lifo-Νίκος Μιχαηλίδης- ΕΔΩ όλο το άρθρο

Επίκουρος Καθηγητής Ανθρωπολογίας, University of Missouri, St. Louis (UMSL)

Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας Κωνσταντινούπολης από μουσείο σε ισλαμικό τέμενος θα πρέπει να ιδωθεί ως τμήμα μιας ευρύτερης κρατικής ιδεολογικής ατζέντας και πολιτικής πρακτικής, με στόχευση εσωτερική αλλά και διεθνή. Άλλωστε προηγήθηκε η μετατροπή σε τζαμί και άλλων βυζαντινών εκκλησιών (πχ. Αγία Σοφία Τραπεζούντας και αλλού).

Βέβαια, θέλω να τονίσω ότι η καταστροφή ορθόδοξων μνημείων δεν είναι μονοπώλιο των ισλαμιστών. Όταν για δεκαετίες κυριαρχούσαν οι κεμαλιστές, πολλές εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά, σε στάβλους και αποθήκες, καταστράφηκαν εσκεμμένα ή αφέθηκαν να καταρρεύσουν.

Ο κλάδος ειδικού πολέμου της στρατοχωροφυλακής είχε ιδρύσει πριν από δεκαετίες μια μυστική ομάδα, που είναι άγνωστο για πόσο έδρασε, η οποία είχε ως αποστολή την ανατίναξη χριστιανικών μνημείων στη Μικρά Ασία, προκειμένου να σβηστούν τα ίχνη της ιστορικής παρουσίας των χριστιανικών λαών που υπέστησαν διωγμούς και γενοκτονία. Όσα μνημεία διασώθηκαν, το κράτος αργότερα τα ανέδειξε σε πόλο έλξης τουριστών και πηγή σημαντικού εισοδήματος, ενώ παράλληλα τα χρησιμοποίησε και ως εργαλεία ήπιας ισχύος προς τον δυτικό κόσμο, καλλιεργώντας ένα προφίλ ψευδο-ανεκτικότητας.

Όμως δεν είναι μόνο τα χριστιανικά μνημεία, αλλά και η πολιτιστική κληρονομιά Κούρδων και Αλεβιτών που έχει υποστεί σημαντικές καταστροφές από το τουρκικό κράτος (με ισλαμικό ή κεμαλικό μανδύα). Για παράδειγμα η κουρδική πόλη Χασάνκεϊφ, που πρόσφατα έμεινε κάτω από τα νερά λόγω κατασκευής υδροηλεκτρικού φράγματος, αλλά και οι πόλεις Ντέρσιμ και Σουρ, που υπέστησαν καταστροφές και αλλοιώσεις από τον τουρκικό στρατό.

Στόχος του τουρκικού κράτους ήταν και παραμένει ο περαιτέρω εξισλαμισμός και εκτουρκισμός των διαφορετικών θρησκευτικών και εθνοτικών ομάδων της Ανατολίας. Για να το επιτύχει αυτό πρέπει να καταστρέψει τους τόπους μνήμης και την πολιτιστική κληρονομιά αυτών των κοινωνικών ομάδων.

Ισλαμοποίηση της Αγίας Σοφίας: Η εμβληματοποίηση του αναδυόμενου τουρκικού τζιχαντισμού.

του Δημήτρη Μάρτου από τον Γερομοριά

«Σαν την Αγία Σοφία υπάρχουν εκατοντάδες εκκλησίες που είναι υπό κατοχή στην Τουρκία. Αυτές δεν γίνονται τζαμιά επειδή έτσι τις ονομάζουμε εμείς. Αυτές πρέπει να είναι… ένα μέρος στο οποίο πρέπει να προσεύχονται εκείνοι που τις έχτισαν».

Χιούντα Καγιά

Η θαρραλέα κούρδισα μουσουλμάνα, βουλευτής του Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), βάζει το ζήτημα της Αγίας Σοφίας στη σωστή του διάσταση. Το διασώζει από διάφορες μαγαρισιές, δειλίες και ύβρεις, που κινούνται ανάμεσα στην «ουδέτερη» κεμαλική θέση περί μουσείου και του «δικαιώματος» του τουρκικού κράτους να κάνει στην επικράτεια του ό,τι θέλει.

Η ισλαμοποίηση του μέγιστου μνημείου της χριστιανοσύνης είναι ακόμη ένα επεισόδιο στη διαδικασία συσσώρευσης βαρβαρότητας που έχει επιδοθεί το τουρκικό πολιτικό σύστημα. Η γενίκευση της ισλαμοποίησης των χριστιανικών ναών, ο εκφοβισμός και η εκδίωξη οποιουδήποτε συμβόλου και δομής, μη εξαιρουμένου και του Πατριαρχείου, γίνονται στόχοι της νεοθωμανικής-τζιχαντιστικής αναθεωρητικής σχιζοφρένειας.

Η Αγία Σοφία είναι η μνημειακή έκφραση μιας ιστορικής διαδικασίας, με δύο συμβολισμούς: έναν υψηλό, ο οποίος αντιπροσωπεύει την πολιτισμένη πρόσληψη του ναού, δηλαδή, αυτήν για την οποίαν δημιουργήθηκε, το 537και έναν χαμηλό, που αντιπροσωπεύει τη μισαλόδοξη, κατακτητική, αυτήν που εισήγαγε ο σουλτάνος Μωάμεθ β΄, το 1453 .

Η υψηλή πρόσληψη

Ό σχεδιασμός της Αγίας Σοφίας έλυνε το πρόβλημα της θέωσης σε έναν κλειστό χώρο. Απαντούσε στο ερώτημα που έθεσε ο Γρηγόριος Νύσσης δύο αιώνες πριν το κτίσιμό της: «Πώς να παραστήσω το άυλον; Πώς να δείξω το αϊδές; Πώς να διαλάβω το αμέγεθες, το άποσον, το άποιον, το ασχημάτιστον, το μήτε τόπω, μήτε χρόνω ευρισκόμενον…;».

Ο Ιουστινιανός θα απευθυνθεί στη σχολή της Αλεξάνδρειας, το κέντρο τότε της ελληνικής φιλοσοφίας και των επιστημών, να αποστείλει μηχανικούς που θα μπορούσαν να συνθέσουν την αρχιτεκτονική με τη θέωση. Αυτή θα στείλει τους αρχιτέκτονες Ισίδωρο από τη Μίλητο και Ανθέμιο από τις Τράλλεις, οι οποίοι πίστευαν ότι μέσα από την επιστήμη και τη φιλοσοφία μπορούσε να προσεγγίσει κανείς το Θεό. Προσαρμόζοντας τη πυθαγόρεια και πλατωνική γνώση στην κατασκευή του ναού απαντούσουν στο ερώτημα που έθεσε ο Γρηγόριος Νύσσης. Και το πέτυχαν αξιοποιώντας τα αποκαλούμενα «άφατα σύμβολα», δηλαδή τους αριθμούς, τις αρχές των μαθηματικών και της γεωμετρίας και τις πυθαγόρειες οντότητες, που μπορούσαν ν’ αποκαλύψουν μη αισθητές διαστάσεις της πραγματικότητας. Πήραν αυτές τις αρχές και τις ‘’έχτισαν’’ μέσα στα υλικά, στην τοιχοποιία, στα αρχιτεκτονικά σχήματα και τους όγκους. Η κατασκευαστική μαθηματική και στατική τέχνη συναρθρώνεται με τη θεολογία, με τους ορθόδοξους ήχους και το φώς. Συλλαμβάνοντας το θείο ως ήχο και φως, που στερούνται φόρμας, μπόρεσαν να αισθητοποιήσουν τη θέωση. 

Η σοφία, στην οποία είναι αφιερωμένος ναός (Ναός της Σοφίας του Θεού) και όχι η δύναμη, προάγεται ως το νόημα της ζωής. 

 Η κατανόηση δηλαδή του ναού, το ιδιαίτερο πολιτισμικό, κοινωνικό ακόμη και τουριστικό-μουσειακό βιωμά του, μπορεί να επιτευχθεί μόνον αν παρουσιάζονται εννιαία τα κτιστά και τα λειτουργικά του στοιχεία, όταν μαζί με τις αρχιτεκτονικές μορφές ξαναζωντανευθούν οι θρησκευτικές τελετές, οι ήχοι των μελισμάτων, η προσωδία της Ορθόδοξης λειτουργίας, οι παρατεταμένες και διαφορετικές αντιχήσεις που προκαλούν οι κόγχες του ναού και το φως, που οι αντανακλάσεις του κατά την ώρα της λειτουργίας κατισχύουν και τις αρχιτεκτονικές μορφές.

Η ΟΥΝΕΣΚΟ-ική μουσειοποίηση θα είχε πληρότητα αν στην έννοια του μουσείου περιλαμβανόταν και η προστασία της Ορθόδοξης λειτουργίας της και αν οι υπεύθυνοι για την παρουσίαση του ναού δεν ήταν μόνον αρχαιολόγοι και επιστήμονες κελυφών αλλά και επιστήμονες των νοηματικών παραμέτρων και Χριστιανοί παπάδες. Αν φορέας παρουσίασης του ναού ήταν και το Πατριαρχείο, ο ιστορικός φορέας που είναι συνδεδεμένος οργανικά με το σημαίνον και το σημαινόμενο του ναού.

Η Αγία Σοφία και το αναίμακτο πλήγμα στη Δύση

Λεπτομέρεια από τη ζώνη των Αποστόλων που εικονίζονται στο ψηφιδωτό της Αναλήψεως στον ναό της Αγίας Σοφίας στην Θεσσαλονίκη.

Συνδιαμόρφωση κειμένου: Μιχάλης Θεοδοσιάδης και Γιώργος Κουτσαντώνης από το respublica.gr

«Ο πόλεμος και η νίκη σε μια μάχη δεν αποτελούν ύψιστες επιδιώξεις για εμάς. Υπέρτατη αρετή είναι η προσπάθεια κάμψης της αντίστασης του εχθρού χωρίς καμία απολύτως μάχη» (Σουν Τσου)

Η απόφαση του Τούρκου Προέδρου να μετατρέψει το ιστορικό μνημείο της Αγίας Σοφίας σε Τρίτο Πυλώνα του Ισλάμ[1] φαίνεται πως εκπληρώνει έναν από τους βασικούς στόχους της νεο-οθωμανικής του ατζέντας. Ο Ερντογάν κατάφερε να πλήξει το Χριστιανικό και το κοσμικό πνεύμα της Δύσης δίχως να προβεί σε βίαιες και αναποτελεσματικές μεθόδους επιβολής και κυριαρχίας. Κατάφερε με τρόπο αναίμακτο, χωρίς δηλαδή να εισβάλει σε Ελληνικό ή Ευρωπαϊκό έδαφος, ξοδεύοντας σφαίρες και πυρομαχικά, να ραγίσει το σύνολο των ιδεών και των αντιλήψεων που έχουν θεμελιώσει τον δυτικό (και όχι μόνο) μη μουσουλμανικό πολιτισμό. Τα ψηφιδωτά αριστουργήματα της Αγίας Σοφίας θα καλυφθούν με μαύρα σεντόνια και ειδικό φωτισμό. Αυτή είναι η λογική συνέπεια μιας παράλογης απόφασης που κρίνουμε ενάντια στην ιστορία, αλλά και ενάντια στο ίδιο το Ισλάμ το οποίο, απομακρυνόμενο από μια συμμαχική αντίληψη (συνύπαρξης), μοιάζει να συνδέεται, όλο και περισσότερο, με τον φανατισμό και την στείρα νοσταλγία – ήδη η Μουσουλμανική Αδελφότητα πανηγυρίζει.

Από την πλευρά της Δύσης, όσοι επιμένουν σε πολιτικές κυρώσεων εναντίων της Τουρκίας ελάχιστα μπορούν να πετύχουν. Διότι όσες κυρώσεις και αν επιβληθούν στο Τουρκικό κράτος, η ηγεσία του Ερντογάν δεν φαίνεται διατεθειμένη να υποκύψει, επικαλούμενη συνεχώς το δικαίωμα της εθνικής κυριαρχίας του Τουρκικού κράτους να ρυθμίζει τα εσωτερικά του θέματα όπως αυτό γνωρίζει, δίχως καμία εξωτερική παρέμβαση. Συνεπώς, το ζήτημα αυτό θα πρέπει να εξεταστεί από μια διαφορετική οπτική γωνία. Πέρα από τα αδιέξοδα των νομικίστικων προσεγγίσεων, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι η Αγία Σοφία είναι το σύμβολο του Χριστιανικού κόσμου, και όπως όλα τα σύμβολα είναι βαθύτατα χαραγμένο στη συλλογική μνήμη και στο υποσυνείδητο των Χριστιανών και των δυτικών εν γένει. Τα σύμβολα δεν αποτελούν απλά και μόνο αναπαραστάσεις κάποιων αντικειμένων, αλλά ζωντανές αρχετυπικές απεικονίσεις της ύπαρξης των ανθρώπων. Τα αρχέτυπα (κατά τον Carl Jung) είναι αναπαραστάσεις που σκιαγραφούν το αποτέλεσμα των πράξεων που συνδέονται και με τα ανθρώπινα ένστικτα[2]. Κάθε πολιτισμός έχει τα δικά του αρχέτυπα· οι αναπαραστάσεις και τα σύμβολα που εντοπίζουμε στη λαϊκή κουλτούρα κάθε έθνους απεικονίζουν με τον πιο γλαφυρό τρόπο τις ηθικές συνέπειες των ανθρώπινων ενστίκτων. Εφόσον αυτά τα ένστικτα είναι κοινά και βρίσκονται στο υποσυνείδητο των ανθρώπων, μπορούμε να μιλήσουμε για συλλογικό υποσυνείδητο. Αυτό απεικονίζεται μέσα από αυτά τα κοινά σύμβολα και αρχέτυπα[3]. Έτσι, ένα Χριστιανικό σύμβολο, όπως η Αγία Σοφία, αποτελεί συνολική περιγραφή όλων αυτών των αρχέτυπων που ο Χριστιανικός κόσμος έχει δημιουργήσει, όλων των ηθικών διδαγμάτων που έχουν βαθιά χαραχτεί στο συλλογικό νου των (Ορθοδόξων και μή) Χριστιανών και παράλληλα των δυτικών κοσμικών.