Εισαγωγικό σχόλιο, επιλογή και μετάφραση αποσπασμάτων: Παπαποστόλου Ελένη
Πρώτο μέρος
Τα μεταφρασμένα αποσπάσματα που ακολουθούν εμπεριέχονται στην αναφορά του ΟΟΣΑ για την ελληνική εκπαίδευση που αναρτήθηκε τον Μάιο του 2017 στην ιστοσελίδα του ΟΟΣΑ (διαθέσιμη στο http://www.oecd.org/edu/educationpolicyingreeceapreliminaryassessment.htm).
Η αναφορά, που ονομάζεται «Εκπαιδευτική πολιτική στην Ελλάδα: προκαταρκτική αξιολόγηση» (Education policy in Greece: a preliminary assessment), παραγγέλθηκε από την ελληνική κυβέρνηση (ως υποχρέωση που προκύπτει από το «μνημόνιο κατανόησης» που συμφωνήθηκε με τους δανειστές τον Αύγουστο του 2015 από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ), γεγονός που αναφέρεται τρεις φορές μέσα στο κείμενο. Ονομάζεται προκαταρκτική γιατί θα ακολουθήσει μια πιο εμβριθής ανάλυση, καθώς τα στενά χρονοδιαγράμματα που έθετε η μνημονιακή συμφωνία για την δημοσίευση της αναφοράς αυτής δεν άφηναν τα περιθώρια για κάτι τέτοιο, όπως αναφέρεται μέσα στο κείμενο. Ακόμα, αναφέρεται ξεκάθαρα ότι υπήρξε στενή συνεργασία ανάμεσα σε κυβερνητικούς παράγοντες αλλά και σε ακαδημαϊκούς και ειδικούς και τους αξιωματούχους του ΟΟΣΑ που διενεργούν την μελέτη γίνεται φανερό στη γλώσσα και το ύφος που υιοθετεί το κείμενο με πολύ προσεχτικές διατυπώσεις που μοιάζουν ιδιαίτερα με την επικοινωνιακή γλώσσα της κυβέρνησης (όπως για παράδειγμα η μη-τιμωρητική αξιολόγηση).
Παρόλη όμως τη διαφορετική επικοινωνιακή διαχείριση σε σχέση με την αντίστοιχη έκθεση του 2011 και παρόλο το εντυπωσιακό όραμα που περιγράφεται στην εισαγωγή, για όποιον γνωρίζει τους μηχανισμούς της αγοραιοποίησης της εκπαίδευσης, είναι φανερό ότι οι προτάσεις γίνονται στο έδαφος μιας τέτοιας νεοφιλελεύθερης μεταρρύθμισης-απορρύθμισης, συνέχειας της πολιτικής που χάραξε η έκθεση του 2011 (της οποίας αναφέρεται ότι είναι η συνέχεια στις νέες συνθήκες – στα αποκαϊδια δηλαδή της μνημονιακής λαίλαπας). Άλλωστε, ήδη τα αναμενόμενα μέτρα δείχνουν πώς κατανοείται η αντιμετώπιση του φαινομένου των χιλιάδων αναπληρωτών που στιγματίζεται ως πρόβλημα με παιδαγωγικές επιπτώσεις: η συγχώνευση σχολικών μονάδων και η έμμεση επέκταση του ωραρίου με τον αποχαρακτηρισμό της ώρας σίτισης των μαθητών ως διδακτική, γίνεται μια μεγάλη εξοικονόμηση θέσεων εργασίας – κάτι που έρχεται σε ευθεία αντπαράθεση με τα αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας για μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών.
Παρότι η έκθεση βρίσκεται αναρτημένη από τον Μάιο του 2017 δημόσια στην ιστοσελίδα του ΟΟΣΑ, δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά και δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα στην Ελλάδα. Έτσι αποκλείεται από την πρόσβαση ένα μεγάλο μέρος των πολιτών στην Ελλάδα, σε ένα πολιτικό κείμενο που αφορά το μέλλον της εκπαίδευσης στην Ελλάδα και λίγο ως πολύ χαράζει την εκπαιδευτική πολιτική.