Μεγάλη Σαρακοστή - Η Μεγάλη Εβδομάδα και οι εκ μέρους μας στρεβλώσεις της

Συγγραφέας: Μαρτζούχος π. Θεοδόσιος

Από πέρυσι ήδη, αλλά πολύ περισσότερο φέτος (για τους θεσμικά, αλλά και για τους ουσιαστικά χριστιανούς), ο εορτασμός του Πάσχα, που θα γίνει υπό πίεσιν, έχει φέρει στην επιφάνεια πολλά τεχνικά και ουσιαστικά θέματα. Η ρουτίνα της παγιωμένης συνήθειας και το τυπικό που έχει αποχτήσει σταδιακά πέτρινη ακαμψία, είναι πλέον συνήθειες, για μεν τους θρησκευόμενους ψυχολογικής εν πολλοίς ανακούφισης, για δε τους μη θρησκευόμενους, «συμμετοχή» σε φολκλορικές τοπικές συνήθειες! Αυτό πάντοτε, και τώρα έκδηλα με την ελλιπή συμμετοχή, λόγω του υπερβολικού πολλές φορές ψυχολογικού φόβου του ιού.

Ας μη φοβόμαστε, τουλάχιστον όσοι θέλουμε να είμαστε χριστιανοί, να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους.

Η Θεία Λειτουργία έχει καταλήξει εορταστικό τυπικό, όχι υλοποίηση του λόγου του Χριστού «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τὴν ἐμὴν ἀνάμνησιν»!

Η μετάληψη είναι απόηχος και ανάμνηση παιδικής εορταστικής συνήθειας (Χριστούγεννα-Πάσχα-Παναγίας) και όχι συνειδητοποιημένη αποδοχή του λόγου του Χριστού «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον»!

Η προσευχή έχει καταντήσει ψυχολογική πίεση αιτημάτων για κάλυψη αναγκών ή θεμάτων υγιείας. Έχει εκπέσει δηλαδή, για τους περισσότερους, στην φρικαλέα επιπολαιότητα: «Ας μπούμε να ανάψουμε ένα κερί»!

Η μεγαλύτερη γιορτή του ετήσιου εκκλησιαστικού κύκλου, η γιορτή του Πάσχα, συνδυασμένη με την άνοιξη και την επιστροφή στον τόπο καταγωγής, για συνεορτασμό με τους συγγενείς, αποχτάει ένα στοιχείο βιταλιστικό, που επιτείνει το «σκόρπισμα» και γίνεται ανακουφιστική ανάπαυλα στην καθημερινή ρουτίνα και όχι προσκυνηματική αναζωογόνηση και προσθήκη πίστεως, έστω σ’ εκείνους που υπάρχει η πίστη. Η φόρτιση της ατμοσφαιρικής συνήθειας συντρίβει την ουσία του εορτασμού.

Κεφαλαιώδες -ατυχώς αμετακίνητο- μέχρι τώρα εμπόδιο συμμετοχής, η μορφή της γλώσσας! Πώς να αντέξεις μιάμιση, δυόμιση, τεσσερισήμισι ώρες ακολουθία, χωρίς να αντιλαμβάνεσαι τα διαμειβόμενα; Αλλά να προσπαθείς σαν «τυφλός», αγνοών την γλώσσα, δια της «αφής»-θεάματος, να συμμετάσχεις στα τελούμενα;

Η Μ. Εβδομάδα έχει ένα εντυπωσιακό «σκηνογραφικό» αποτύπωμα. Άραγε μήπως για αναπληρωτική αντιστάθμιση και δέσμευση της προσοχής των χριστιανών, που δεν κατανοούν τα προσευχητικά λεγόμενα; Έχει συγχρόνως και μια ακατανόητη σύγχυση χρονικών δεδομένων. Το βράδυ διαβάζουμε τον όρθρο της ερχομένης-επομένης ημέρας και το πρωί τελούμε τον... εσπερινό!!! Και ακούς τον παπά το βράδυ να δέεται και για σένα λέγοντας: «Πληρώσωμεν τὴν ἑωθινὴν δέησιν...» ενώ το πρωί να φωνάζει (ενώ μόλις έχει ξημερώσει!): «Ἑσπέρας προκείμενον»! Και αυτά να μην ενοχλούν κανένα και λόγω της πακτωμένης (και όχι απλά παγιωμένης) συνήθειας και λόγω της γλωσσικής άγνοιας.

Religion Recovery (ή ένας παπάς τα πέταξε)

Γράφει ο π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος στην Romfea.gr

- «Όλοι όσοι το επιθυμούν ανεβαίνουν.
Μη φοβάσαι. Υπάρχουν δύο είδη ανθρώπων
στο τέλος. Αυτοί που λένε στον Θεό:
Ας γίνει το θέλημά σου!
Και αυτοί που τους λέει τελικά ο Θεός:
Ας γίνει το θέλημά σου!
Όλοι όσοι είναι στην κόλαση, είναι από
επιλογή τους. Χωρίς αυτή την προσωπική
επιλογή δεν θα μπορούσε να υπάρχει
Κόλαση!»

C. S. Lewis

Το μεγάλο διαζύγιο

Εκδ. ΙΩΝΑΣ, σελ. 70

Σου ’ρχεται το παραπάνω απόσπασμα στο νου, όταν ακούς ένα πρώην κληρικό να διακηρύσσει στο Religion Recovery [Τι άραγε σημαίνει; Θρησκευτική ανάκτηση, θρησκευτική επάνοδο, θρησκευτική ίαση;]... «για το θρησκευτικό σύστημα που τον στέλνει στην κόλαση και στο σκοτάδι»!!!

Αδελφέ μου, δεν ξέρω, τί σε οδήγησε στην ανάληψη της ιερωσύνης! Δεν ξέρω ποια ήταν η διαδρομή σου στην Εκκλησία του Χριστού! Δεν ξέρω αν συνάντησες κάποιο πρόσωπο που πορευόταν προς την Βασιλεία του Θεού, πολύ περισσότερο δεν ξέρω αν συνάντησες πρόσωπα-εμπόδια σ’ αυτή την διαδρομή..., δεν σε ξέρω προσωπικά, και δεν θέλω με κανένα τρόπο, να γίνω κριτής σου!

Η ψυχική οδύνη του καθενός είναι στον απόκρυφο χώρο της καρδιάς, θεατή μόνον απ’ τον Χριστό, ο Οποίος θα την συνυπολογίσει όταν θα μας κρίνει, γιατί «οὐ τέρπεται ἐπ’ ἀπωλείᾳ ζώντων, ἀλλά θέλει πάντας σωθῆναι».

Στο παλαιό βιβλίο του Γεροντικού ίσως είχες συναντήσει την ιστορία που ρωτάει (-αναγγέλλει) κάποιος για μια ανάλογη με την δική σου υπόθεση (εγκατάλειψη της μοναχικής ζωής) ένα μεγάλο και άγιο Γέροντα και εκείνος του αντιλέγει: Γι’ αυτό εκπλήσσεσαι, ότι έφυγε; Έκπληξη είναι να φτάσει κανείς μέχρι τέλους, όπως άρχισε!

Και ο μακαρίτης π. Σωφρόνιος στο Έσσεξ, έλεγε για τέτοια θέματα:

- Κατανοήστε τον άνθρωπο, τόσο άντεξε το απόλυτο!

Και θυμάμαι προσωπικά τον μακαρίτη τον Γέροντά μου, Πρεβέζης Μελέτιο, να κλαίει με λυγμούς πάνω από τον τάφο του Μητροπολίτου Λένινγκραντ Νικοδήμου, βλέποντας αυτό που εκείνος είχε ζητήσει να γραφεί στον τάφο του (και εγώ να εκπλήσσομαι, γιατί δεν καταλάβαινα ρωσικά):

«Κατανόησε, Κύριε, την αδυναμία της ψυχής μου».

Δεν ξέρω τα κίνητρά σου για την ιερωσύνη, τα όσα όμως είπες ή λες φεύγοντας, δείχνουν ότι μάλλον φόρτιση συναισθηματική (στην λογική της απαράδεκτης «θεολογίας» των κλίσεων των ιερατικών) πρέπει να υπήρξε η κινητήριος δύναμη στο να γίνεις ιερέας. Δηλαδή, ένταση συναισθηματική, πράγμα που είναι, ψυχολογικά, μια κινητή άμμος.

Μια συνθήκη που καταπίνει όσους νομίσουν ότι μπορούν να σταθούν πάνω της. Συγχώρα με, αν αλλοιώς έχουν τα πράγματα και σε αδικώ. Πάντως η «θεολογία» που αναδίδουν τα λεγόμενά σου (συγχώρα με και πάλι) καμμία σχέση δεν έχει με την διδασκαλία της Εκκλησίας του Χριστού.

Τα λάθη και τα πάθη τα ανθρώπινα είναι προς θεραπείαν και είναι πελώριο λάθος, αν, αντί τούτου, τα ανάγουμε σε κριτήρια και τρόπο αξιολογήσεως, γι’ αυτά που συμβαίνουν στην ζωή μας ή γι’ αυτά που πρέπει να αποφασίσουμε. «Φαῦλος βίος ὀρθά δόγματα οὐ τίκτει» έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες, όχι οι χριστιανοί. Και οι χριστιανοί προσυπογράφανε με το Δ΄ Μακκαβαίων (έστω δευτεροκανονικό) ότι «αὑτοκράτωρ ἐστί τῶν παθῶν, ὁ εὐσεβής λογισμός».