ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Στις 5 Μαΐου 1821 πέθανε εξόριστος – ουσιαστικώς έγκλειστος – στο νησάκι της Αγίας Ελένης, όχι μακριά από τις αφρικανικές ακτές του Ατλαντικού Ωκεανού, ο Μέγας Ναπολέων. Τα σχετικά με τον βίο και το έργο του είναι λίγο-πολύ γνωστά και δεν χρειάζεται εδώ να αναφερθούν παρά μόνο περιληπτικώς. Είχε γεννηθεί στο Αιάκειο της Κορσικής τον Δεκαπενταύγουστο του 1769 και ήταν παιδί του Καρόλου Βοναπάρτη (Buonaparte) και της Λαιτίτσιας Ραμολίνο.
Ο πατέρας του είχε αρχικώς πολεμήσει κατά των γαλλικών στρατευμάτων του Λουδοβίκου ΙΕ΄, που επιχειρούσαν να ενσωματώσουν την Κορσική στο βασίλειο της Γαλλίας. Όταν όμως οι Γάλλοι επικράτησαν, ο πατέρας του Ναπολέοντος συμβιβάστηκε με τη νέα κατάσταση και δέχτηκε να στείλει τον δευτερότοκο υιό του, Ναπολέοντα, στη Στρατιωτική Σχολή της Βριέννης (Brienne), ώστε να γίνει αξιωματικός.
Αυτό και έγινε. Αν και ο νεαρός Ναπολέων Βοναπάρτης ποτέ του δεν μπόρεσε να μιλήσει και να γράψει ορθά και με ευχέρεια τη γαλλική γλώσσα, μπόρεσε – χάρη στις εκπληκτικές ικανότητές του – να εξελιχθεί, μετά την έκρηξη και επικράτηση της Γαλλικής Επανάστασης, σε στρατηγό θεαματικώς νικηφόρο. Έτσι, το 1804 ανακηρύχθηκε “Αυτοκράτωρ της Γαλλικής Δημοκρατίας” (sic), αξίωμα που τελικώς – και λογικώς! – διαμορφώθηκε σε “Αυτοκράτορα των Γάλλων”.
Το 1812, η “Μεγάλη Στρατιά” του Ναπολέοντος εισέβαλε στη Ρωσία, όπου ηττήθηκε και κυριολεκτικώς αποδεκατίστηκε. Έτσι, τα στρατεύματα των συνασπισμένων αντιπάλων της Γαλλίας εισέβαλαν κατά το 1814 στο Παρίσι και υποχρέωσαν τον Αυτοκράτορα των Γάλλων να παραιτηθεί και να αποσυρθεί στην Έλβα, νησί της Μεσογείου, κοντά στις ακτές της ιταλικής Τοσκάνης. Εκεί αυτός διατήρησε τον αυτοκρατορικό του τίτλο, αλλά το μέγεθος της νέας του επικράτειας, δηλαδή η Έλβα, προσέδιδε σε αυτόν τον τελευταίο ουσιαστικώς χαρακτήρα γελοιότητας.
Έτσι, τον Μάρτιο του επόμενου έτους, 1815, ο Ναπολέων ξαναήλθε στη Γαλλία, ταχύτατα επικράτησε, μα τελικώς νικήθηκε (για λόγους μέχρι σήμερα ουσιαστικώς ανεξιχνίαστους) στο Βέλγιο, στη μάχη του Βατερλώ. Έτσι ο Ναπολέων, έχοντας πλήρως αποβάλει κάθε είδους αξίωμα, περιορίστηκε στο νησάκι της Αγίας Ελένης, έγκλειστος υπό βρετανική φρούρηση, και εκεί άφησε την τελευταία του πνοή. Παρά τα “κακά στερνά του” όμως ορθώς θεωρήθηκε Μέγας, επειδή αυτός έθεσε τις βάσεις του σύγχρονου Γαλλικού Κράτους.
Ναπολέων και Μάνη
Όλα τα ανωτέρω είναι γνωστά, οπότε – ευλόγως! – αναδύεται το ερώτημα: Τι μας ενδιαφέρουν αυτά σήμερα; Ε λοιπόν, μας ενδιαφέρουν – εμάς τους Έλληνες εννοώ. Και ιδού το γιατί:
- Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης όχι απλώς θαύμαζε, μα αγαπούσε τον Ναπολέοντα τον οποίο χαρακτήριζε ως “Θεό του Πολέμου”. Στο περιβάλλον του μάλιστα υφείρπε η άποψη ότι ο Αυτοκράτορας των Γάλλων καταγόταν από “Καλόμερους” της Μάνης.
- H δούκισσα του Αβραντές (Abrantès), σύγχρονη και φίλη του Ναπολέοντα, έχει σε δημοσίευμά της κατηγορηματικώς επισημάνει ότι ο Ναπολέων ήταν απόγονος της βυζαντινής (= ελληνικής) αυτοκρατορικής οικογένειας των Κομνηνών. Αυτό έχει σημασία, επειδή το όνομα της μητέρας της Αβραντές ήταν ξεκάθαρα ελληνικό: Πανωραία Στεφανοπούλου των Κομνηνών (Panoria Stephanopoli de Comnène).
- Δύο Βρετανοί ερευνητές, οι Τζωρτζ Φίνλαιυ (1799-1875) και Πάτρικ Λη Φέρμορ (1915-2011) έχουν σε έργα τους ανιχνεύσει και πιστοποιήσει την ύπαρξη του νήματος που συνδέει τους Κομνηνούς με τους Βοναπάρτη, πατρική οικογένεια του Μεγάλου Ναπολέοντος.