ΤΟ «ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΠΕΝΘΟΣ» ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΕΜΑΛ ΑΤΑΤΟΥΡΚ...

Του Γιάννη Κιουλέκα

Σαν σήμερα  το 1938 πέθανε ο Μουσταφά Κεμάλ, ο ιδρυτής του σύγχρονου τουρκικού κράτους που στηρίχθηκε στην ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ των Χριστιανικών ιστορικών εθνών σε Αν. Θράκη & Μικρά Ασία : Ελλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων...

Ο κεμαλισμός υπήρξε το ανώτατο στάδιο του νεοτουρκισμού ολοκληρώνοντας την περίοδο 1919-1922 την γενοκτονία των Ελλήνων που ξεκίνησαν οι νεότουρκοι "σύναγωνιστές" του μ. κεμάλ στην Αν. Θράκη & Δυτική Μικρά Ασία το 1914]

Φοβερή σύμπτωση, φάρσα της Ιστορίας με προφανή συμβολισμό, είναι ότι ο απηνής διώκτης των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και του Πόντου, ο Μουσταφά Ριζά, γνωστός ως Κεμάλ Ατατούρκ, απεβίωσε στις 10 Νοεμβρίου του 1938. Μία ημέρα δηλαδή μετά τη Νύχτα των Κρυστάλλων στη ναζιστική Γερμανία. Λες και περίμενε την έμπρακτη διαδοχή του στις θηριωδίες για να κλείσει τον κύκλο του. 

Εντυπωσιακό όμως είναι ότι τον θρήνησε με εγκωμιαστικό κείμενο και εν ονόματι του ελληνικού έθνους ο «υπερπατριώτης», ο «μέγας εθνάρχης» Ιωάννης Μεταξάς, σε συλλυπητήριο τηλεγράφημά του προς την τουρκική κυβέρνηση:

«Yπό το κράτος της πλέον οδυνηράς συγκινήσεως, η Βασιλική Κυβέρνησις, ο Ελληνικός Λαός και εγώ συμμεριζόμεθα το εθνικόν πένθος όπερ πλήττει τόσον βαρέως την φίλην και σύμμαχον Τουρκίαν. Εν τη σκληρά ταύτη δοκιμασία η σκέψις απάσης της Ελλάδος στρέφεται προς το ευγενές φίλον έθνος, δια να εκφράση την βαθυτάτην αυτής συμπάθειαν. 

Αποτίουσα φόρον τιμής εις την μνήμην του περιφανούς αρχηγού, του γενναίου στρατιώτου, του πεφωτισμένου αναμορφωτού της Τουρκίας, η Ελλάς ουδέποτε θα λησμονήσει ότι ο πρόεδρος Κεμάλ Ατατούρκ υπήρξε ο κύριος θεμελιωτής της ελληνοτουρκικής συνεννοήσεως και ότι εσφυρηλάτησε τους δεσμούς της αδιαλύτου φιλίας, ήτις ενώνει τις δύο χώρες μας εν τω κοινώ ιδεώδες της ειρηνικής συνεργασίας. Θα διατηρήσει πιστώς την συγκεκινημένην ανάμνησιν του μεγάλου εκλιπόντος, του οποίου το κραταιόν έργον θα κατευθύνη διά παντός τας τύχας του ευγενούς τουρκικού έθνους» 

Όσο κι αν προσπαθήσει κανείς να δικαιολογήσει το κείμενο αυτό μέσα από το κλίμα της ελληνοτουρκικής προσέγγισης στη δεκαετία του '30, οι εκφράσεις του είναι επαίσχυντες και σοκαριστικές. Διότι, ένα τυπικό κείμενο συλλυπητηρίων θα μπορούσε να έχει γραφτεί εντελώς διαφορετικά και κυρίως να μην αποπνέει θαυμασμό και ευγνωμοσύνη προς έναν μακελλάρη που κατέσφαξε λαούς της Ανατολίας και αφάνισε τον μικρασιατικό ελληνισμό. Και, βέβαια, είναι ασυγχώρητο ότι διατυπώθηκε από τον Ιωάννη Μεταξά εν ονόματι και ερήμην του μαρτυρικού ελληνικού έθνους, το οποίο παρουσιάζεται σαν ψυχασθενής να αποτίει «φόρον τιμής» στον βασανιστή του με «πιστώς συγκεκινημένην ανάμνησιν».

Είχε προηγηθεί βεβαίως η πρόταση του Ελευθερίου Βενιζέλου για απονομή του Νόμπελ Ειρήνης στον Κεμάλ και είχε ήδη αναρτηθεί από το 1934 η αναμνηστική πλάκα στη Θεσσαλονίκη, έξω από το σπίτι όπου υποτίθεται πως γεννήθηκε. 

Το πράγμα όμως δεν σταμάτησε εκεί. Η κυβέρνηση Μεταξά, μετά την άρνηση του τότε ιδιοκτήτη να πουλήσει το οίκημα στον Δήμο Θεσσαλονίκης, προχώρησε στην υποχρεωτική απαλλοτρίωσή του και σε δωρεά προς το τουρκικό κράτος ενημερώνοντας με επίσημη επιστολή τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού. Την δε επομένη του θανάτου του Μουσταφά Κεμάλ, στις 11/11/1938, το Δημοτικό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης έλαβε την απόφαση να μετονομάσει την οδό Αποστόλου Παύλου σε «Κεμάλ Ατατούρκ». 

4η Αυγούστου και εκπαίδευση

Το καθεστώς που επέβαλε ο Ιωάννης Μεταξάς στην Ελλάδα το 1936 δεν ήταν φασισμός[2] με την έννοια ότι δεν στηρίζονταν σε κάποιο φασιστικό κίνημα από τα κάτω όπως ο Μουσολίνι στην Ιταλία ή ο Χίτλερ στη Γερμανία. Άλλωστε, η ίδια η ονομασία του καθεστώτος μόνο από την ημερομηνία επιβολής του είναι αδιάψευστη (αυτό)μαρτυρία ότι δεν είχε ιδεολογικό περιεχόμενο, αν και στην πορεία ο Μεταξάς προσπάθησε να του δώσει[3]. Του Κώστα Θεριανού

Η δικτατορία της 4η Αυγούστου του 1936 προέκυψε από την κατάληψη της εξουσίας από το Μεταξά προκειμένου να αποτραπεί ο «κομμουνιστικός κίνδυνος», δηλαδή η αδυναμία των αστικών πολιτικών δυνάμεων, στη δεδομένη συγκυρία, να διαμορφώσουν ένα ηγεμονικό πολιτικό σχέδιο σε συνθήκες κοινοβουλευτισμού[4] σε συνδυασμό με τις μεγάλες και δυναμικές  εργατικές και αγροτικές κινητοποιήσεις που εκδηλώνονταν σε όλη τη χώρα.[5]

Στις εκλογές του1936 βασιλικοί και βενιζελικοί αναδείχθηκαν ισοδύναμοι με αποτέλεσμα το ΚΚΕ που είχε εκλέξει 15 βουλευτές να παίζει το ρόλο ρυθμιστή. Ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ όρισε πρωθυπουργό της χώρας τον Ιωάννη Μεταξά, γνωστό για τις αντιδημοκρατικές του ιδέες[6]. Όμως, οι κοινωνικές εκρήξεις συνεχίζονται. Το Μάιο του 1936 έγιναν αιματηρές διαδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη. Με πρόσχημα τα γεγονότα αυτά και παραμονή 24ωρης γενικής απεργίας ο Γεώργιος Β’ και ο Μεταξάς κήρυξαν δικτατορία.

Το Διάγγελμα του Μεταξά «προς τον λαόν διά την μεταβολήν της 4ης Αυγούστου 1936» είναι διαφωτιστικό καθώς ο δικτάτορας δηλώνει ότι προσπάθησε με την κίνηση του να αποτρέψει τον κομμουνισμό, ο οποίος παρασκεύαζε την κοινωνικήνεπανάστασιν και τελευταίως επίστευσεν ότι βρίσκεται εις τα πρόθυρα αυτής[7].