Πώς μπορεί να διαμορφώσει το πολιτικό σκηνικό της επόμενης δεκαετίας

του Αναστάση Μπαλτατζή

Μπορεί η «Εναλλακτική για την Γερμανία» (AfD) να μην κατάφερε να αναδειχθεί νικήτρια δύναμη στις εκλογικές αναμετρήσεις και των δύο κρατιδίων της πρώην Ανατολικής Γερμανίας –Σαξονία κι Θουριγγία-, αναμφίβολα όμως παγίωσε τη θέση της ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών του 2025. Η νίκη στη Θουριγγία θεωρούνταν για καιρό δεδομένη, ενώ μάχη δόθηκε με το κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) για το ποιο θα κυριαρχήσει εν τέλει στη Σαξονία, με τη νίκη των Χριστιανοδημοκρατών να έρχεται στις λεπτομέρειες. Τις εντυπώσεις έκλεψε και το κόμμα της Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) το οποίο κατέλαβε την τρίτη θέση και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις.

Η διαχείριση του εκλογικού αποτελέσματος σε Θουριγγία & Σαξονία θα έχει αντίκτυπο σε βάθος χρόνου

Τα εκλογικά αποτελέσματα

H Θουριγγία αποτελούσε εδώ και χρόνια το βασικό προπύργιο του AfD και ένα από τα πρώτα κρατίδια στα οποία αυτό αναδείχθηκε στις τοπικές εκλογές του 2014. Το αποτέλεσμα λοιπόν του 32,8 % δεν έρχεται να εκπλήξει και είναι στα ίδια επίπεδα με αυτό των Ευρωεκλογών του Ιουνίου. Αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι το ένα πέμπτο των συνολικών ψηφοφόρων (περίπου 70 χιλ. άτομα) του AfD προέρχονται από πολίτες που δεν είχαν προσέλθει στις κάλπες των προηγούμενων εκλογών, δείχνοντας την ενίσχυση του κόμματος από την αυξημένη συμμετοχή.

Η ανάδειξη του AfD σε πρώτη δύναμη συμβάδισε με την κατάρρευση του κόμματος της «Αριστεράς». Έτσι, από την πρώτη θέση και το 31% των εκλογών του 2019, έπεσε στο 13% και την τέταρτη θέση. Το CDU που ήρθε δεύτερο είδε τα ποσοστά του να αυξάνονται κατά 2%, ενώ το BSW κυμάνθηκε λίγο κάτω από το 16%, παίρνοντας πάνω από τους μισούς ψηφοφόρους της «Αριστεράς». Το SPD του πρωθυπουργού Σολτς έλαβε μετά βίας 6% των ψήφων, με τους Πράσινους και του Φιλελεύθερους να λαμβάνουν 3% κι 1% αντίστοιχα1,2.

H ευτυχής απο-παγκοσμιοποίηση

Είμαι πεποισμένη πως ένα μέρος των πολιτισμικών συγκρούσεων είναι στην πραγματικότητα κοινωνικές συγκρούσεις», λέει η Sahra Wagenknecht. «Και ότι οι πολιτισμικές ταυτότητες κρύβουν επίσης κοινωνικές ταυτότητες». Συνεπώς οι ατομικές συμπεριφορές σε θέματα μεταφορών, διατροφής κ.α. επιβαρύνουν τους περιαστικούς πληθυσμούς με χαμηλά ειδοσήματα. «Εδώ πρόκειται για μία κατάσταση κοινωνικής σύγκρουσης που εκφράζεται πολιτισμικά». «Το θέμα δεν είναι μόνο να καταναλώνουμε διαφορετικά, αλλά πάνω απ’όλα να παράγουμε διαφορετικά». Η τεχνολογική καινοτομία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μπορεί να βοηθήσει σε αυτό.

Το 2015 η Sahra Wagenknecht εξέφρασε τη διαφωνία της για την απόφαση της Μέρκελ να δεχθεί 1 εκατομμύριο πρόσφυγες. Με την άφιξη 1 εκατομμυρίου Ουκρανών από το 2022, την αρχική ευφορία της ενσωμάτωσης διαδέχθηκε η γερμανική αγωνία και το άγχος. Το πρόγραμμα της Sahra Wagenknecht καταδικάζει των ρατσιστικές ιδεολογίες και υπερασπίζεται το δικαίωμα ασύλου για κάθε πρόσωπο που διώκεται πολιτικά στην χώρα του. 

Όμως… "σε όλους τους τομείς, οι θεσμοί και οι δημόσιες υποδομές έχουν στομώσει. Και είναι οι πιο φτωχοί που την πληρώνουν». Οι λύσεις για την μη ελεγχόμενη μετανάστευση είναι είτε οι διαδικασίες να επιστρέψουν στις τρίτες χώρες ή σε αυτές της εισόδου στην Ευρώπη, είτε-και αυτό είναι πιο βασικό-γεωπολιτικά να τεθεί τέλος στους πολέμους της Δύσης σε Ιράκ, Αφγανιστάν και Συρία. Κατηγορείται για «αριστερή ξενοφοβία". 

Σε μία συνέντευξη της όμως στο New Left Review, τον Απρίλιο, θα πει πως «ασχολούμενοι με τις πραγματικές κοινωνικές ελλείψεις, που ξεπερνούν τις δυνατότητες, αυτό δεν λέγεται ξενοφοβία». Εάν η πολιτική για τη Μετανάστευση έχει να κάνει με τη δημογραφική γήρανση της Γερμανίας, είναι στο Κράτος που πρέπει να επενδύσει μαζικά στις δομές υποδοχής και να τελειώνει με τη δημοσιονομική πειθαρχία. Οι θέσεις αυτές της Sahra Wagenknecht δεν είναι αγαπητές μόνο στους λευκούς της μεσαίας τάξης στην Ανατ. Γερμανία, αλλά και σε όσους προέρχονται από τη μετανάστευση.

Ζαρα Βαγκενκνεχτ

Του Δημήτρη Μπελαντή 

Είναι το κόμμα της Ζαρα Βαγκενκνεχτ συντηρητικό και ξενοφοβο,όπως το παρουσιάζουν οι ακροκεντρωοι αλλά και το "γνωστό " τμήμα της Αριστεράς που στηρίζει συνήθως  έμμεσα τους ακροκεντρωους;  

Ούτε λίγο ούτε πολύ, μέσω της θεωρίας των δύο άκρων, όλοι αυτοί βάζουν στην ίδια ζυγαριά το κόμμα αυτό με το κόμμα AFD που όντως έχει ισχυρά  ακροδεξιά στοιχεία,αλλά είναι και προϊόν της οικονομικής  και κοινωνικής καθίζησης της γερμανικής κοινωνίας.

Όχι, το νέο κόμμα της Βαγκενκνεχτ ( καλό είναι κάποια στιγμή να το ονομάσουνε κάπως αλλοιως ) είναι σε γενικές γραμμές η Αριστερά όπως θα έπρεπε να είναι σήμερα στην Δύση. Με τις υπαρκτές συνθήκες και όχι τις ιδεώδεις.

- Νοιάζεται για τους φτωχούς  Γερμανούς και τις κοινότητες τους  σε συνθήκες οξείας οικονομικής κρίσης  πολύ περισσότερο από ο,τι για την πολιτική ορθότητα και την επικέντρωση στα άπειρα φύλα και στο να ονομάζουμε τους ανθρώπους με ουδέτερο άρθρο η τι έκανε η ιντερσεξ αθλήτρια στο Παρισι. Καλα κάνει.Η κανονική Αριστερά ως το 1990 ,προτού  πολλά αριστερά  κόμματα  και κομματιδια γίνουν βαπορακια των ΜΚΟ και της παγκοσμιοποίησης ,αυτό βασικά  έκανε.Κανω λάθος;  αν λοιπόν τα παραπάνω είναι " συντηρητισμός", που βέβαια και δεν είναι, είναι σωστός " συντηρητισμός".Με αυτήν την έννοια και η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων συντηρητισμός είναι μπρος στην αναδιάρθρωση του κεφαλαίου.Αυτο δεν λένε οι νεοφιλελεύθεροι εδώ και σαράντα χρόνια; όταν προστατεύουμε κάτι που σωστά υφίσταται ,είμαστε συντηρητικοί;  και αυτοί που θέλουν να καταλυσουν δεσμούς και ποιότητες του ανθρώπινου είδους εδώ και χιλιάδες χρόνια όπως πχ η και βιολογική  γονεικοτητα είναι επαναστάτες; Ε τότε και το να μην γίνουμε μηχανές ως είδος, συντηρητικό δεν είναι; επαναστάτης είναι μόνο ο Elon Musk.

Χτύπησε πολιτική φλέβα το νέο κόμμα της Σάρας στη Γερμανία

ΣΤΟΪΛΟΠΟΥΛΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

Με την εμφάνιση στις αρχές του χρόνου του κόμματος “Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ – Για τη λογική και την δικαιοσύνη” (BSW) το κομματικό σύστημα της Γερμανίας άλλαξε –κατά γενική ομολογία– άρδην και εκ βαθέων. Γύρω από την “πριμαντόνα” των γερμανικών τοκ-σόου, την «ωραία κομμουνίστρια» Σάρα Βάγκενκνεχτ (Stern) εμφανίστηκε μια έντονη «αντι-σοσιαλφιλελεύθερη διαφωνία» (Zeit) που «απορρίπτει συνολικά την όλη κατεύθυνση της χώρας».


Μια κάθετη διαφωνία που για πολλούς Γερμανούς φαίνεται πως αποτελεί μια αναγκαία εναλλακτική στα παραδοσιακά κόμματα, ιδιαίτερα μετά την “αποστασία” της «μετενσάρκωσης της Ρόζας Λούξεμπουργκ», μαζί με εννέα άλλους βουλευτές από την ασθμαίνουσα εδώ και χρόνια γερμανική Αριστερά (Die Linke). Ποτέ άλλοτε στην μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας ένα κόμμα χωρίς καν να έχει εκπονήσει ένα ολοκληρωμένο κομματικό πρόγραμμα δεν δυνάμωσε τόσο γρήγορα όσο το BSW.


Τίποτα δεν θυμίζει σήμερα την παραδοσιακή κομματική διάταξη δυνάμεων της μερκελικής περιόδου, την ώρα μάλιστα που το ρήγμα, 35 χρόνια μετά την επανένωση των πολιτικά πιο “απρόβλεπτων” Ανατολικογερμανών (Ossis) και των πιο “ορθόφρονων” Δυτικογερμανών (Wessis) διευρύνεται όλο και περισσότερο. Σε σημείο μάλιστα κάποιοι ακραίοι ορθοπολιτικοί Wessis να μιλούν αποκαρδιωμένοι και πάλι για «αναγκαίο χωρισμό» (Correctiv), παρά τα 1,6 τρισ. ευρώ που δαπανήθηκαν για την “επανένωση”.



Το δημοσκοπικό αποτύπωμα όλων των εταιρειών τους τελευταίους μήνες είναι σχεδόν πανομοιότυπο: το νεοϊδρυθέν BSW λαβαίνει παγγερμανικά ποσοστό 9-10% (διαγρ. 1). Μάλιστα, στα ανατολικογερμανικά κρατίδια Θουριγγία, Σαξωνία, όπου την 1η Σεπτεμβρίου θα διεξαχθούν εκλογές για τα τοπικά Κοινοβούλια, το ποσοστό του BSW εκτιμάται στο 19% και 15% αντιστοίχως (πιν. 1), πολύ πιο μπροστά και από τα τρία κόμματα του σημερινού κυβερνητικού συνασπισμού. Εάν δεν αλλάξει κάτι δραματικά μέχρι το τέλος Αυγούστου περίπου οι μισοί κάτοικοι της Θουριγγίας αναμένεται να επιλέξουν δύο αντισυστημικά κόμματα, το BSW και το AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία), με το δεύτερο να προηγείται σε αυτά τα δύο κρατίδια με ποσοστά πάνω από το 30%, όταν μάλιστα η γερμανική “Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος” το παρακολουθεί επισήμως ως ακροδεξιό.

Η Γερμανίδα πολιτικός Σάρα Βάγκενκνεχ για Τουρκία

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου

Η Γερμανίδα πολιτικός Σάρα Βάγκενκνεχτ έχει εν πολλοίς δίκαιο για την διαχρονική εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και δεν είναι η μόνη στη Γερμανία. 

Μόνο που το σύνολο των ελληνικών ελίτ της ξενικής εξάρτησης ……….. περί άλλων τυρβάζει, όπως είδαμε και σήμερα με την επίσκεψη Ερντογάν (και τις υποκλίσεις Γεραπετρίτη). Τον "δικτάτορα" και "πατέρα της τρομοκρατίας", όπως η ίδια τον χαρακτήρισε πριν λίγα χρόνια.

Για την εξαγγελία νέου κόμματος από τη Σ. Βάγκενκνεχτ - Από Kώστας Δημητριάδης -

Η πρόσφατη –τη Δευτέρα 30/1 – αποχώρηση της Σάρα Βάγκενκνεχτ από το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς (Die Linke) μαζί με 9 ακόμα βουλευτές (από τους 38 που διαθέτει η Die Linke στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Γερμανίας) και η συγκρότηση από την ίδια της «Συμμαχίας Σάρα Βάγκενκνεχτ – Για Λογική και Δικαιοσύνη» με σκοπό την προετοιμασία για την ίδρυση νέου κόμματος στις αρχές του 2024, είναι μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη. Ικανή να επηρεάσει τις εξελίξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με καταγεγραμμένη την ισχυρή πρόθεσή της τουλάχιστον, να αποτελέσει πολιτική εναλλακτική από την πλευρά της υπεράσπισης των ζωτικών συμφερόντων της μεγάλης πλειοψηφίας των Γερμανών εργαζομένων. Μπροστά στα μεγάλα κοινωνικοπολιτικά αδιέξοδα που βιώνει η Γερμανία αλλά και ειδικότερα, μπροστά στην επιταχυνόμενη πλέον πολιτική χρεωκοπία του κόμματος της γερμανικής Αριστεράς απόλυτα σχετιζόμενη με την αναλόγως επιταχυνόμενη πορεία συστημικής του ενσωμάτωσης. Γι’ αυτό τον λόγο στο προηγούμενο (φ. 657) φύλλο του Δρόμου δημοσιεύσαμε (με κάποιες αναγκαίες μικρές περικοπές) το Ιδρυτικό Μανιφέστο της νέας πολιτικής κίνησης. Συνεχίζουμε με το σημείωμα αυτό επιχειρώντας μια εκτίμηση αυτής της εξέλιξης και της πιθανής δυναμικής της.

Κομβικό θέμα η κρίση που γεννά ο πόλεμος στην Ουκρανία

Το Μανιφέστο ορίζει μέτωπα αντίθεσης απέναντι σε ένα σύνολο συστημικών πολιτικών: Πόλεμος, «πράσινες» αναδιαρθρώσεις, κοινωνικές ανισότητες και συμπίεση των λαϊκών εισοδημάτων – κύματα αποδιάρθρωσης του κράτους πρόνοιας, οι συγκεκριμένοι συστημικοί χειρισμοί και χρήσεις του μεταναστευτικού, δικαιωματισμός, ιδεολογία της «ακύρωσης» / woke και επιβολή ενιαίας σκέψης. Είναι μάλιστα ιδιαίτερα προωθητικός ο τρόπος με τον οποίο αναδεικνύει την ενιαία λογική που διαπερνά αυτές τις πολιτικές. Από τον χαρακτήρα του κειμένου προκύπτει επίσης η ανάγκη πολιτικού διαχωρισμού της κίνησης από την πολιτική κατεύθυνση που έχει πάρει τα τελευταία χρόνια το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς, που από «αριστερές – παγκοσμιοποιητικές» θέσεις καταλήγει να λειτουργεί υποστηρικτικά στα όσα προωθούνται σήμερα.

Το κομβικό θέμα πάνω στο οποίο πάει να στηθεί το νέο κόμμα είναι η συνολική τοποθέτησή του απέναντι στην κρίση που γεννά ο πόλεμος στην Ουκρανία. Από την έναρξή του άλλωστε, τόσο η Σ. Βάγκενκνεχτ, όσο και ο Όσκαρ Λαφοντέν, σημαντική προσωπικότητα της γερμανικής Αριστεράς (και σύντροφός της) τάχθηκαν κατά αυτού του πολέμου συνεχίζοντας μια μακρά πορεία που τους έφερε σε αντίθεση με τον συστημισμό των βασικών πολιτικών επιλογών του Die Linke.

Η πολιτική λογική του Ιδρυτικού Μανιφέστου του κόμματος της Σάρα Βάγκενκνεχτ, επιδιώκοντας να διεμβολήσει το γερμανικό πολιτικό σύστημα και τις διαχωριστικές του γραμμές, αξιοποιεί τη συσσωρευόμενη κοινωνική και πολιτική δυσφορία από τη μεγάλης διάρκειας κρίση και τη συμπίεση των κοινωνικών αναγκών που αυτή παράγει, από τη συστημική διαχείριση της πανδημίας και τώρα από τους ακραία δυσμενείς όρους που προσθέτει ο πόλεμος στην Ουκρανία και εσχάτως στη Μ. Ανατολή

Σχετικά με τον πόλεμο και τις συνέπειές του, το μανιφέστο θίγει διάφορες πλευρές που έχουν σημαντικές δυνατότητες να γεννήσουν μεγάλη κοινωνικοπολιτική υποστήριξη μέσα στη Γερμανία αλλά και να ενισχύσουν παρόμοιες απαιτήσεις μέσα.στις ευρωπαϊκές κοινωνίες που βιώνουν με επιταχυνόμενο τρόπο ανάλογα αδιέξοδα. Ανάμεσα σ’ αυτές τις πλευρές, η ανάγκη σταματήματος της κούρσας εξοπλισμών και της απόλυτης πρόσδεσης στο άρμα των ΗΠΑ που έχει παροξύνει με το τεράστιο κόστος της τη συμπίεση των κοινωνικών δαπανών και των λαϊκών εισοδημάτων. Ειδικά η τοποθέτηση για άρση των κυρώσεων προς τη Ρωσία και αποκατάσταση των ενεργειακών συνδέσεων μαζί της «χαϊδεύει κρίσιμες χορδές». Τόσο λόγω της εκρηκτικής «ενεργειακής» αύξησης του κόστους ζωής όσο και λόγω των τάσεων αποβιομηχάνισης εξαιτίας των ασφυκτικών πιέσεων που δέχεται η γερμανική βιομηχανία αποκομμένη από την φτηνή ρωσική ενέργεια στην οποία βασιζόταν και καταδικασμένη να τροφοδοτείται από πανάκριβες εναλλακτικές (ανάμεσά τους και το LNG από τις ΗΠΑ).

Σάρα Βάγκενκνεχτ : «Φωνή της λογικής» ή ένα ακόμη «τρολ του Πούτιν»;

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου 

(Το παρακάτω (σημερινό) κείμενο είναι της γνωστής Γερμανίδας πολιτικού Σάρα Βάγκενκνεχτ (*) 

«Ο γερμανικός γίγαντας εξοπλισμών Rheinmetall στέλνει - εκ μέρους της Ολλανδίας και με την άδεια της γερμανικής κυβέρνησης - άλλα 14 άρματα μάχης Λεοπάρντ στην Ουκρανία. Η Δανία ξεκίνησε να εκπαιδεύει Ουκρανούς στρατιώτες σε μαχητικά αεροσκάφη F16. Η Ρωσία εγκαθιστά βάση πυρηνικών πυραύλων στη Λευκορωσία στα σύνορα του ΝΑΤΟ. 

Η γερμανική κυβέρνηση θέλει με τη σειρά της να στρατοπεδεύσει μόνιμα 4.000 στρατιώτες του Ομοσπονδιακού Στρατού στη Λιθουανία στα σύνορα με τη Ρωσία - ενάντια στις διατάξεις του Συμφώνου ΝΑΤΟ-Ρωσίας, που μέχρι στιγμής εμπόδισαν τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ να εγκατασταθούν μόνιμα στις χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ. 

«Σήμερα κάνουμε ειρήνη», υποσχέθηκε ο τότε Γάλλος πρόεδρος Σιράκ, όταν αυτή η πράξη υπογράφηκε πανηγυρικά πριν από 25 χρόνια. «Η συμφωνία θα φέρει σταθερότητα στην Ευρώπη και πέρα» δήλωσε ο τότε Ρώσος πρόεδρος Γελτσίν. 

Και τώρα; Στην Ουάσιγκτον, στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, προφανώς ετοιμάζονται για έναν πόλεμο διάρκειας με τη Ρωσία. Μια πολιτική μαζικού εξοπλισμού, αποτροπής και σύγκρουσης  υποτίθεται ότι διασφαλίζει την ασφάλειά μας – όμως συμβαίνει το αντίθετο. Η σπείρα της κλιμάκωσης ξεκίνησε πολύ πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία και συνεχίζει να περιστρέφεται. Ο πόλεμος του Κοσσυφοπεδίου, η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, η κατάρρευση της εκλεγμένης κυβέρνησης του 2014 στην Ουκρανία και ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε - πολλά γεγονότα διηγούνται την προϊστορία του πολέμου στην Ουκρανία. 

Μέσα σε λίγα χρόνια καταστράφηκαν όλα όσα έχτισαν πολιτικοί όπως ο Βίλλυ Μπραντ και όσα έφεραν ειρήνη και ασφάλεια στην Ευρώπη επί δεκαετίες, αλλά κατέστησαν επίσης εφικτή και την γερμανική ενοποίηση. 

Η αδιέξοδη πολιτική των ταυτοτήτων

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου

Η Γερμανίδα βουλευτής της Αριστεράς («die LINKE») Σάρα Βάγκενκνεχτ, γνωστή και ως «Κόκκινη Σάρα» για τις ρηξικέλευθες όσο και «προκλητικές» και για το ίδιο της το κόμμα απόψεις της, γράφει στο νέο της βιβλίο «Οι Αυτό-δίκαιοι» (“Die Selbstgerechten”): «Η πολιτική των ταυτοτήτων οδηγεί στο ότι εστιάζουμε την προσοχή μας σε όλο και μικρότερες και όλο σε πιο παράξενες μειοψηφίες, οι οποίες βρίσκουν κάθε φορά την ταυτότητά τους σε κάποια ιδιοτροπία, μέσω της οποίας διαφοροποιούνται από την κοινωνία της πλειοψηφίας και από την οποία (ιδιοτροπία) απορρέει η απαίτηση να θεωρούνται θύματα». Παραδείγματα τέτοιων «ιδιοτροπιών» θεωρεί, μεταξύ άλλων, τον «σεξουαλικό προσανατολισμό», το χρώμα του δέρματος και την εθνικότητα, ενώ παράλληλα κατακεραυνώνει στο βιβλίο της και την «νέα τυραννία», την πολιτική ορθότητα.

Εν τω μεταξύ, οι θιασώτες της «cancel culture» των ορθοπολιτικών, έχοντας και την αμέριστη στήριξη των πανίσχυρου λόμπυ των μειονοτήτων, προελαύνει στην Δύση επιβάλλοντας (αυτό)λογοκρισία σε θέματα που προκαλούν την «δυσαρέσκεια των μειονοτήτων» σε σημείο μάλιστα που το όλο πρόβλημα προσλαμβάνει πλέον και φαιδρά χαρακτηριστικά. Τέσσερα (νέα) παραδείγματα:

• Στην Ολλανδία θέλουν να εξαλείψουν από το αριστούργημα «Θεία Κωμωδία» του Δάντη (φέτος συμπληρώνονται 700 χρόνια από το θάνατό του) τη στροφή από την «Κόλαση» που αναφέρεται στον προφήτη Μωάμεθ.

• Κάποια μουσεία στο Παρίσι ανακοίνωσαν πως θ’ αφαιρέσουν τους λατινικούς αριθμούς που συνοδεύουν τα έργα τέχνης επειδή κάποιες εθνικές μειονότητες δεν μπορούν να τους διαβάσουν.