Η Διάσκεψη της Γιάλτας και η τύχη της Ελλάδας

Σύνοδος της Γιάλτας, 4 Φεβρουαρίου 1945: Στάλιν, Ρούσβελτ, Τσώρτσιλ και επιτελεία σχεδιάζουν το τέλος του ναζισμού. 

 (AP Photo/U.S. Army Signal Corps)

Η ιστορία καταγράφει την προπαγάνδα, η προπαγάνδα δεν μπορεί να καταγράψει την ιστορία!

Από EΛΕΝΗ ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ

Η Διάσκεψη της Γιάλτας έχει συχνά παρουσιαστεί ως η στιγμή που “μοιράστηκε” ο κόσμος και η Ελλάδα “παραδόθηκε” στη βρετανική σφαίρα επιρροής. Τι πραγματικά συνέβη στη Γιάλτα; Τι συζητήθηκε για την Ελλάδα — και τι δεν αναφέρθηκε καν;

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι τρεις μεγάλες δυνάμεις της εποχής ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση και Μεγάλη Βρετανία πραγματοποίησαν τρεις Διασκέψεις με σκοπό την συντριβή του Άξονα και την επαναφορά των λαών που ενεπλάκησαν στον πόλεμο σε μία φυσιολογική ζωή με ανθρώπινα δικαιώματα, ελευθερία και ασφάλεια.

Έτσι πραγματοποιήθηκαν:

•Η Διάσκεψη της Τεχεράνης, 28 Νοεμβρίου με 1 Δεκεμβρίου 1943

•Η Διάσκεψη της Γιάλτας (Κριμαία), 4 με 11 Φεβρουαρίου 1945

•Η Διάσκεψη του Πότσδαμ (προάστιο του Βερολίνου) 17 Ιουλίου με 2 Αυγούστου 1945

Πολύς λόγος έχει γίνει για την Διάσκεψη της Γιάλτας, διατυπώνεται από πολλές πλευρές πως στη Γιάλτα έγινε το μοίρασμα του κόσμου, πως ο Στάλιν έδωσε την Ελλάδα στους Βρετανούς και άλλα παρόμοια επιχειρήματα. Η μελέτη των πρακτικών και των δημοσιευμένων αποφάσεων των τριών αρχηγών φέρνει στο φως τις αποφάσεις τους για τις χώρες που, κυρίως, τους απασχολούσαν.

Στη Διάσκεψη της Γιάλτας εκτός από τους Ο.Τσώρτσιλ, Ι.Β.Στάλιν και Φ.Ντ.Ρούζβελτ συμμετείχαν οι υπουργοί Εξωτερικών, οι αρχηγοί των επιτελείων και άλλοι σύμβουλοι.

Δεν κρατήθηκαν πρακτικά από μία κεντρική γραμματεία. Η κάθε πλευρά κρατούσε τα δικά της.

Στις 11 Φεβρουαρίου 1945 εκδόθηκε κοινή ανακοίνωση που ξεκινούσε με την συντριβή της Γερμανίας. Δήλωσαν πως είναι κοινή τους απόφαση η Γερμανία να χτυπηθεί με όλα τα μέσα, με στρατό και αεροπορία. Σημειώνουν πως τα νέα σχέδια επίθεσης προς τη Γερμανία θα ανακοινωθούν τη στιγμή που θα πραγματοποιούνται. Στόχος η πλήρης συντριβή της ναζιστικής Γερμανίας και η άνευ όρων παράδοσή της.

Μέρα που΄ ναι,αs θυμηθούμε μία ιστορία για "άνδρεs" και έναν Άνδρειωμένο.

Του Βασίλη Λαμπόγλου                                             

  Ο Νίκοs  Γόδας  γεννήθηκε το 1921 στο Αϊβαλί και προέρχονταν από μία  εύπορη οικογένεια  δημοκρατικών πεποιθήσεων. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή η προσφυγική του οικογένεια πέρασε στη Μυτιλήνη, στο Ρέθυμνο και τελικά κατέληξε  στην Κοκκινιά.

Το πατρικό του  σπίτι βρισκόταν στη Νίκαια στην οδό Κυδωνιών, τη σημερινή Πέτρου Ράλλη. 

Ο Νίκος εργαζόταν ωs ζωγράφοs στο εργοστάσιο τηs ''Κεραμεικόs''(εκεί που είναι η Ελαίs σήμερα,οδόs Πειραιώs) και έπαιζε ποδόσφαιρο  στην ομάδα του εργοστασίου(Κεραμεικόs Καμινίων). 

Εκεί τον είδαν από τον Ολυμπιακό και του πρότειναν να υπογράψει δελτίο στα 17 του. 

Έτσι, γνωρίζει τον Γιάννη Παπαΐωάννου, τον “ψηλό”, τον ρεμπέτη, ο οποίος έπαιζε ποδόσφαιρο στον Πειραϊκό, που έκανε προπόνηση επίσης στο “καρβουνάδικο”(Καραισκάκη).

Του Νίκου του άρεσε το ρεμπέτικο.

Ο Νίκος, έχοντας γνωρίσει τον Παπαϊωάννου, αποφασίζει να ανοίξει μια δική του επιχείρηση, ένα νυχτερινό κέντρο που θα παίζεται ζωντανά ένα καινούργιο είδος μουσικής που άγγιζε τα λαϊκά στρώματα και του ήταν ήδη οικείο από τα ακούσματα  στη Μικρά Ασία.

Ενα παιδί 18 χρονών ανοίγει μια επιχείρηση στη οποία θα παίζεται μια επισήμως απαγορευμένη από τη μεταξική δικτατορία μουσική.

Ταυτόχρονα, είναι ενδεικτικό του πόσο ελεύθερο πνεύμα ήταν ο Νίκος, καθώς το ρεμπέτικο ήταν αποκηρυγμένο από το επίσημο ΚΚΕ.

Παρότι δημοκρατικών και αριστερών πεποιθήσεων δεν ήταν ακόμα γραμμένος στο Κομμουνιστικό Κόμμα.

Έτσι, ανοίγει το μαγαζί.

 Το ονομάζει “τα αραπάκια” διότι στην είσοδο της αυλής είχε στις κολώνες της πόρτας δύο πήλινες τέτοιες φιγούρες.

Έκεί έπαιξε ο Τσιτσάνης,  η ξακουστή τετράς του Μάθεση, εκεί ο Μάρκος Βαμβακάρηs πρωτοπαρουσίασε πολλά τραγούδια του.

Από 'κει περνάει όλη αφρόκρεμα των δημιουργών του ρεμπέτικου και  εκεί  ο Νίκος είναι πρωτεργάτης και ταυτόχρονα παίζει μπάλα.

"Εβάρκιζαν... Το ολοκαύτωμα της Κοκκινιάς Κιλκίς από το Κράτος”

Ένα Ολοκαύτωμα από Έλληνες εναντίον Ελλήνων, το 1946. 

Δεν το χωράει ανθρώπινος νους, αλλά είναι αληθινή ιστορία. Από τις πολλές που δεν μας είπαν, δεν μας λένε και γι’ αυτό δεν την γνωρίζουμε.

"Εβάρκιζαν... Το ολοκαύτωμα της Κοκκινιάς Κιλκίς από το Κράτος”, είναι ο τίτλος ενός συγκλονιστικού ντοκιμαντέρ που υπογράφει ο κ. Νίκος Νούλας. Δέκα χρόνια έρευνας για το Ολοκαύτωμα στα χρόνια της Λευκής Τρομοκρατίας . Με θύτες εκείνους που μετά από τη συνεργασία τους με τους Γερμανούς, αντί να τιμωρηθούν, επιβραβεύθηκαν και έγιναν παρακράτος-κράτος.

Εβάρκιζαν είναι ποντιακή λέξη που σημαίνει "έκλαιγαν γοερά, ούρλαζαν", αλλά παραπέμπει και στη συμφωνία της Βάρκιζας η οποία άφησε άοπλους και ανυπεράσπιστους χιλιάδες αγωνιστές στην λευκή τρομοκρατία των ετών 1945-1946. Είναι χαρακτηριστική η ρήση των ποντίων "Μετά τη Βάρκιζα εβαρκίζαμ' ούλοι μας”.

Το ντοκιμαντέρ του Νίκου Νούλα, αναφέρεται στο Ολοκαύτωμα που έγινε τον Νοέμβριο του 1946 σε ένα χωριό του Κιλκίς, την Κοκκινιά, χωριό το οποίο ήταν χαρακτηρισμένο ως αριστερό και από το οποίο καταγόταν ο γραμματέας του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας (ΑΚΕ), ο Κώστας Γαβριηλίδης. 

Στέλιος Κούκος: Από τις 26 Οκτωβρίου του 1912 στις 28 Οκτωβρίου του 1940, Θαύματα και τραύματα – Διχασμοί και εμφύλιοι

Έργο του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη για το έπος του '40.

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Δύο λαμπρές ημερομηνίες ξεχωρίζουν μέσα στο καλαντάρι του ελληνικού 20ού αιώνα. Η 26η Οκτωβρίου του 1912 με την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και η 28η Οκτωβρίου κατά την οποία η Ελλάδα αντιτάχθηκε σύσσωμη στις ιταλικές φασιστικές δυνάμεις που επεχείρησαν να προελάσουν στην χώρα μας.

Δυστυχώς, όμως, και οι δύο-κατορθώματα ακολούθησε ο εθνικός διχασμός στην πρώτη περίπτωση και στην δεύτερη ο εμφύλιος πόλεμος.

Και, βεβαίως, ο εθνικός διχασμός δεν ήταν απλά μια πολιτική σύγκρουση μέσα στο κοινοβουλευτικό πολίτευμα, αλλά είχε σχέση και με τις πολιτικές και, κυρίως, με τα στρατιωτικά γεγονότα που διαμόρφωσαν τις πολεμικές εξελίξεις στην Μικρά Ασία.

Όπως είναι γνωστό, όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο απελευθερωτής της Θεσσαλονίκης και της λοιπής Βόρειας Ελλάδα έχασε τις εκλογές του 1920 και βρέθηκε στην εξουσία η αντίπαλη παράταξη η οποία υποστηριζόταν από τον Βασιλιά Κωνσταντίνο, έφερε ως επικεφαλής στο μέτωπο μικρασιατικό μέτωπο απειροπόλεμους στρατιωτικούς.

Και έτσι όχι μόνο το μέτωπο κατέρρευσε, αλλά βούτηξε και στο αίμα τον άμαχο πληθυσμό και όσοι σώθηκαν πήραν τον δρόμο του ξεριζωμού.

Τα εγκληματικά παρατράγουδα συνεχίστηκαν και με την άρνηση της ελληνικής κυβερνήσεως να επιτρέψει την έγκαιρη έναρξη της εγκατάλειψης της Ιωνίας από τον ελληνικό πληθυσμό και συνεχίστηκαν όταν οι ξεριζωμένοι έφτασαν χαροκαμένοι, ρακένδυτοι στην Ελλάδα. Σε μια χώρα ηττημένη και εξουθενωμένη και καθόλου έτοιμη να υποδεχτεί τόσους πολλούς ανθρώπους ξαφνικά.

Τί ακριβώς έγινε στον Μελιγαλά Μεσσηνίας στα μέσα Σεπτέμβριου του 1944;

Τί ακριβώς έγινε στον Μελιγαλά Μεσσηνίας στα μέσα Σεπτέμβριου του 1944;

Ποιοι πολέμησαν εκεί και γιατί;

Ήταν σφαγή ή απονομή δικαιοσύνης;

Πόσοι και ποιοι ήταν οι νεκροί του Μελιγαλά και γιατί 80 χρόνια μετά, παραμένει ακόμα στο πολιτικό προσκήνιο;

Το βίντεο αυτό αποτελεί το αποτέλεσμα της προσπάθεια μας να συγκεντρώσουμε όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, βιβλιογραφία και πρωτογενείς πηγές για τα γεγονότα του Μελιγαλά και να τα παρουσιάσουμε όσο το δυνατόν πιο κατανοητό τρόπο, με τεκμηρίωση αλλά χωρίς στρογγυλέματα.​

Timestamps:
00:00​ Εισαγωγή
01:43​ Τι προηγήθηκε
07:47​ Η μάχη του Μελιγαλά
14:02​ Οι νεκροί του Μελιγαλά
19:36​ Επίλογος

Ντοκουμέντα για τον Νίκο Ζαχαριάδη και τον Εμφύλιο Πόλεμο-Ποια η εμπλοκή των Σοβιετικών;

Ένα βιβλίο ντοκουμέντο για ένα πρόσωπο που προκαλούσε, προκαλεί και θα συνεχίσει να προκαλεί πολλές και έντονες συζητήσεις.

 Ποιος ήταν τελικά ο Νίκος Ζαχαριάδης και ποιος ο ρόλος του ειδικά στον ελληνικό εμφύλιο; 

Ποια ήταν η πορεία ανόδου και πτώσης του που τον οδήγησε στην αυτοκτονία το 1973 στο απόκοσμο Σουργκούτ της Σιβηρίας, όπου έζησε εκτοπισμένος από τους Σοβιετικούς και στιγματισμένος από το κόμμα του;

 Ποια ήταν η ανάμειξη της Σοβιετικής Ένωσης στον Εμφύλιο Πόλεμο; 

Ο Δρ Νίκος Παπαδάτος ,Διδάκτωρ Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, υπογράφει το βιβλίο ντοκουμέντο με τίτλο «Νίκος Ζαχαριάδης. Η ζωή και η δράση του μέσα από τα αρχεία του ΚΚΣΕ και της KGB» (εκδόσεις Πεδίο). 

Επιχείρηση “Οχιά” (8-19 Ιουνίου) και “Αετός” που εξελίχθηκε μέχρι τα μέσα Ιουλίου στον Ταΰγετο αρχικά και μετά στον Πάρνωνα

Του Ηλία Μπιτσάνη 

Μια από τις σκληρότερες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις της γερμανικής κατοχής ήταν σε εξέλιξη τέτοια εποχή το 1944 και κράτησε μέχρι και τον Ιούλιο, με τη συμμετοχή μεγάλης δύναμης Γερμανών εκπαιδευμένων στον ανταρτοπόλεμο και όλης της δύναμης των ταγματασφαλιτών Πελοποννήσου με διοικητή τον Παπαδόγκωνα. Πρόκειται για την επιχείρηση “Οχιά” (8-19 Ιουνίου) και στη συνέχεια “Αετός” που εξελίχθηκε μέχρι τα μέσα Ιουλίου στον Ταΰγετο αρχικά και μετά στον Πάρνωνα με εκατοντάδες νεκρούς αμάχους, πολλοί από τους οποίους εκτελέστηκαν με υποδείξεις των ταγματασφαλιτών.

Κατά βάση τη Γερμανική δύναμη αποτελούσε το Σύνταγμα 18 των Ορεινών Κυνηγών της Αστυνομίας, με δυνάμεις εκπαιδευμένες στον ανταρτοπόλεμο, που δρούσε στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας και ήταν αυτό που αργότερα έκαψε το Λιδωρίκι. Το σύνταγμα 18 , με τα δυο τάγματά του και τις δύο πυροβολαρχίες του ( 1η και 2η ) , πήρε διαταγή να προωθηθεί εκκαθαριστικά από βορρά προς νότο στον Ταύγετο και μετά στον Πάρνωνα με συνεργασία και υποστήριξη γερμανικών μονάδων της 117ης μεραρχίας του στρατηγού Βον Λε Σουρ και των ταγματασφαλιτών του συνταγματάρχη Παπαδόγκωνα σε Αρκαδία. Μεσσηνία και Λακωνία.

“ΟΜΟΛΟΓΙΑ” ΚΑΖΑΚΟΥ

Την επιχείρηση περιγράφει με κυνικό τρόπο ο αντισυνταγματάρχης Παν. Καζάκος, υποδιοικητής του Τάγματος Ασφαλείας Καλαμάτας (Μελιγαλά) σε έκθεση που είχε συντάξει τον Οκτώβριο του 1945, όταν πλέον οι ταγματασφαλίτες ήταν και πάλι οι... στυλοβάτες του “εθνικού κορμού”. Και γράφει: “Κατά τον μήνα Ιούνιον και Ιούλιον 1944 και επί 40ήμερον το Τάγμα (μείον Λόχος) υπό την Διοίκησιν του Ταγ/ρχου Στούπα Π. ενήργησεν εκκαθαριστικάς επιχειρήσεις εις Ταΰγετον εν συνδυασμώ και με επιχειρούσας γερμανικάς δυνάμεις διά την εξόντωσιν του συγκροτήματος του ΕΛΑΣ εις την περιοχήν ταύτην.

4 Λόχοι Τάγματος Ασφαλείας και δύο Τάγματα Γερμανικού Στρατού.

Δυνάμεις ΕΛΑΣ ακαθόριστοι (συγκρότημα Ταϋγέτου).

Δεν διεξήχθη μάχη ει μη σποραδικαί συγκρούσεις μικρών τμημάτων υποχωρούντων προς απόκρυψιν ή διαφυγήν προς άλλα κρησφύγετα.

Εκ της επιχειρήσεως ταύτης εκτός ενός αριθμού φονευθέντων ελασιτών προέκυψε το όφελος της ανευρέσεως αποθηκών τροφίμων άτινα δεν κατώρθωσαν να παραλάβουν μεθ’ εαυτών οι ελασίται.

Οι Ήρωες ... και πως "απόλαμβάνουμε" την συρρίκνωση μας.

Του Βασίλη Λαμπόγλου 

Διαβάζω πως οι σκελετοί που έχουν βρεθεί στο Επταπύργιο (Γεντί Κουλέ)και ανήκουν σε εκτελεσθέντες κομμουνιστές,φτάνουν πλέον τους 43.

Λίγο παραδίπλα...στα Διαβατά.

               

 6 Ιουνίου του 1944 ήταν που  η Θεσσαλονίκη  θα βίωνε το  δικο της μαρτυρικό "Σκοπευτήριο της Καισαριανής" .                         

101 πατριώτες, εκτελούνται με συνοπτικές διαδικασίες στα Διαβατά(Ντουντουλαρ) καθώς τους αποδιδεται η κατηγορία συμμετοχής σε δολιοφθορες  των τραίνων και άλλες "εκνομες" πράξεις.                                                 

Ο Κώστας Πλωμαριτης (από το Πλωμάρι και την Περγαμο της Μ. Ασίας, εθελοντής στη μάχη του Μπιζανιου στον Α βαλκανικό) υπήρξε ένας από τους 101 εκτελεσθεντες και η ιστορία και ο χρόνος μας διεσωσαν το τελευταίο γράμμα του προς τον μεγαλύτερο γιο του ο οποίος παρέλαβε και τα πράγματα του.                                                                                

 Η  παραίνεση του βιοπαλαιστη πατέρα - χωρίς καμία ιδιαίτερη μόρφωση - προς τον γιο του για το διάβασμα και την γραφή,συγκινει ιδιαίτερα και αναδεικνύει το εύρος της Ψυχής αλλά και την "καλλιέπεια" των απλών ανθρώπων του τόπου μας. 

Έγραφε στην επιστολή εκείνη ο μελλοθάνατος:

"Εν στρατοπέδω Παύλου Μελά Θεσσαλονίκης

Δευτέρα 5-6-1944

Αγαπημένο μου παιδί Γιάννη,

Τώρα που παύω να σε κηδεμονεύω, σαν φυσικός πατέρας, και του λοιπού θα σε κηδεμονεύει η καλή σου μαμά, έχω να σου προτείνω τα κάτωθι, που θα είναι τρόπον τινά και η διαθήκη μου.

Το αύριο θα είναι αξημέρωτο για μένα.

Ότι βλέπεις από μακριά να λάμπει σαν χρυσός, πλησίασέ το, ψηλάφισέ το, μήπως είναι στιλβωμένος μπρούτζος ή χαλκός.

Λευκή Τρομοκρατία - Πώς φτάσαμε στον εμφύλιο πόλεμο

Μάθημα 5ο: Λευκή Τρομοκρατία

Στο 5ο μάθημα Ιστορίας που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 7 Μαρτίου 2025, ο ομότιμος καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κ. Προκόπης Παπαστράτης μαζί με τη Δρ. Ιστορίας Λη Σαράφη, ασχολήθηκαν με τα γεγονότητα που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της Λευκής Τρομοκρατίας. Όπως αναφέρει η Λη Σαράφη:

 «Στη δεκαετία του 1940, υπάρχουν δυο μεγάλα και σημαντικά ορόσημα της ιστορίας της Ελλάδας. Το πρώτο είναι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, με την Κατοχή και την Αντίσταση, το δεύτερο είναι ο Εμφύλιος πόλεμος. Το διάστημα των 20 μηνών ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο ορόσημα είναι η περίοδος της Λευκής Τρομοκρατίας.

 Στο μάθημα αυτό, αναδεικνύονται οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην Ελλάδα εκείνο το 20μηνο και πώς αυτές οι συνθήκες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις προς τον Εμφύλιο πόλεμο. Ξεκινώντας από την παρουσίαση των εξελίξεων σε δύο χωριά της κεντρικής Ελλάδας, ένα ορεινό, κι ένα πεδινό, και στη συνέχεια μελετώντας την ευρύτερη εικόνα, θα δούμε: 

-Τις παραβιάσεις της Συμφωνίας της Βάρκιζας

ΔΙΑΚΟΣΙΑ ΧΡΟΝΙΑ!

Του Κώστα Χατζηαντωνίου 

Θα ήταν πολλαπλασίως επωφελέστερο από τον κενό λόγο της τετριμμένης κομματικής καπηλείας - δεξιάς ή αριστεράς κοπής - για την 204η επέτειο της συστατικής μας Επανάστασης, να μελετούσαμε σιωπηλοί τα 200 χρόνια από το 1825. Θυμίζω εν τάχει. 

Τέτοιες μέρες το 1825 έσβηνε και ο δεύτερος εμφύλιος πόλεμος, με τη λεηλασία του Μοριά από τους Ρουμελιώτες του Γκούρα και του Κωλέττη. Είχε κιόλας διασπαθιστεί η πρώτη δόση του αγγλικού δανείου. Ο Κολοκοτρώνης ήταν στη φυλακή, ο Ιμπραήμ είχε αποβιβαστεί στην Πελοπόννησο και ο πρόεδρος του Εκτελεστικού Γ. Κουντουριώτης παρίστανε τον στρατηγό: η περιγραφή της πορείας του προς την Τριπολιτσά, με όσα χρήματα είχαν απομείνει, καβάλα σε ένα άλογο που δεν ήξερε να ιππεύει, με δυο Αιγύπτιους αιχμαλώτους να κρατούν τα χαλινάρια από το πλάι και πίσω του να έρχονται μερικοί Υδραίοι και ο Μαυροκορδάτος, είναι έξοχη προδιατύπωση του κράτους που θα γεννιόταν (το 1825 απεστάλη και η αίτηση προστασίας προς τη Μεγάλη Βρετανία). 

Οι τραγικές σκηνές στη Σφακτηρία, στο Παλαιόκαστρο, στο Νεόκαστρο, στο Μανιάκι, θα οδηγούσαν στην απελευθέρωση (με αμνηστία!) του Κολοκοτρώνη αλλά οι Ρωμιοί παρέμεναν κατά βάθος αμετανόητοι: τις μέρες που ο Ιμπραήμ βάδιζε προς την Τριπολιτσά, δολοφονείτο ο Ανδρούτσος. Την ίδια στιγμή, κάπου στους Μύλους, εκεί που ανακόπηκε ο Ιμπραήμ και σώθηκε η επανάσταση, ο Μακρυγιάννης εξηγούσε στον Δεριγνύ (που εύρισκε αδύνατες τις ελληνικές θέσεις), το νόημα του Αγώνα: 

«Κι αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος που Μπραΐμη παρηγοριώμαστε μ' έναν τρόπο, ότι η τύχη μάς έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θερία πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Κι όταν κάνουν αυτείνη την απόφασιν, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν. Η θέση οπού είμαστε σήμερα εδώ είναι τοιούτη. Και θα ιδούμεν την τύχη μας οι αδύνατοι με τους δυνατούς. "Τρε μπιεν", λέγει και αναχώρησε ο ναύαρχος».

ΕΙΚΟΝΑ: "Η Έξοδος του Άρεως" [Κων. Βολανάκης]. Μετά την εκατόμβη στη Σφακτηρία (26 Απριλίου 1825), όπου έπεσε ηρωικά και ο πλοίαρχός του Τσαμαδός, το σπετσιώτικο πλοίο διαφεύγει, διάτρητο αλλά αβύθιστο σύμβολο της ελληνικής πολεμικής ναυτοσύνης.

Εθνική αντίσταση και εμφύλιος εντός του ΕΔΕΣ

Του Μπάμπη Ανδριανόπουλου 

Μια ιστορία από τις χιλιάδες που έλαβαν χώρα κατά το διάστημα της Κατοχής η οποία καταδεικνύει την τραγικά αντιφατική μοίρα αυτού του λαού.Την ίδια περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας διαδραματιζόταν το Έπος της Εθνικής Αντίστασης, μαύρες σελίδες γράφονταν από ένα τμήμα του ίδιου λαού που είχε επιλέξει το δρόμο της υποτέλειας,του δωσιλογισμού και της ταπείνωσης.

Σαν σήμερα στις 4 Νοεμβρίου 1943 εκτελέστηκε ο Δημήτριος ή Μήτσος Γιαννακόπουλος από απόσπασμα μελών του ΕΔΕΣ που έφεραν όμως διακριτικά του ΕΛΑΣ.

Ο Γιαννακόπουλος ήταν δικηγόρος και στέλεχος του ΕΔΕΣ Αθηνών. Συνάμα ήταν εκδότης της εφημερίδας "Νέα Ζωή" και διευθυντής της "Δημοκρατικής Σημαίας", κατοχικών φύλλων που κυκλοφορούσαν παράνομα.

Ο ΕΔΕΣ Αθηνών, του οποίου όπως είπαμε ήταν ηγετικό στέλεχος, είχε διασπαστεί. Το ένα του τμήμα συνεργαζόταν στενά με τις κατοχικές αρχές και τα τάγματα ασφαλείας.  Το άλλο υπερασπιζόταν σθεναρά τη συνεργασία με το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ.

Στα πλαίσια της σύγκρουσης αυτής κυκλοφόρησε λίστα προγραφών με τα ονόματα εκείνων των μελών του ΕΔΕΣ που είχαν επιλέξει την αγωνιστική κατεύθυνση. Σ' αυτήν εκτός από το Γιαννακόπουλο συμπεριλαμβάνονταν και άλλοι αγωνιστές όπως οι Δέπος, Λίτινας κ.α.

ΤΟ ΚΚΕ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ

ΠΗΓΗ: https://youtu.be/2n5PehOUjSc?si=CEC6T_1iZGM7-N5T

 Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Η σκοτεινή ιστορία του ρασοφόρου μυστικού πράκτορα που «έσπρωξε» την Ελλάδα στον εμφύλιο.......

Του Παναγιώτη Ρεπούση 

Η σκοτεινή ιστορία του ρασοφόρου μυστικού πράκτορα που «έσπρωξε» την Ελλάδα στον εμφύλιο....

Ο Ντέιβιντ Μπάλφουρ που έγινε Πατήρ Δημήτριος

Στις 20 Ιανουαρίου 1903, γεννήθηκε ο Ντέιβιντ Μπάλφουρ. Ήταν γόνος ευκατάστατης οικογένειας και έλαβε άριστη ανατροφή. Σπούδασε στα πανεπιστήμια της Πράγας, του Σάλτσμπουργκ, της Ρώμης και μετέπειτα της Αθήνας. Μιλούσε αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, ρωσικά, πολωνικά, ελληνικά και τουρκικά.

Με τόσα και τέτοια προσόντα, θα μπορούσε να ακολουθήσει όποια καριέρα ήθελε. Εκείνος, όμως, άκουσε το κάλεσμα από τον Θεό και αποφάσισε να γίνει ιερέας. Αν και καθολικός, έρχεται σε επαφή με την Ορθοδοξία και στις αρχές της δεκαετίας του ’30 βαπτίζεται σε εκκλησία του Παρισιού. Το 1934 πηγαίνει στο Άγιο Όρος. Στον Άθω εκάρη μοναχός και πήρε το όνομα Δημήτριος.

Την επόμενη χρονιά πηγαίνει στην Αθήνα και εντάσσεται στο Ιερατικό Τάγμα του Αγίου Παντελεήμονος. Χειροτονείται από τον τότε μητροπολίτη Καρυστίας Παντελεήμων και εγγράφεται στο μοναχολόγιο της μονής Πεντέλης. Στη συνέχεια διορίζεται εφημέριος στον Ευαγγελισμό και παράλληλα, αναλαμβάνει ιερατικά καθήκοντα στο παρεκκλήσι των ανακτόρων. Ζούσε μέσα στο νοσοκομείο και δίδασκε παράλληλα στο Βρετανικό Συμβούλιο.

Γίνεται αρχιμανδρίτης και η φήμη του μορφωμένου παπά που δίνει συμβουλές για τα πάντα και ακούει όλα τα προβλήματα των πιστών, γιγαντώνεται. Ο πατήρ Δημήτριος καταφέρνει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και γίνεται ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους ιερείς της Αθήνας.

Με μια πρώτη ανάγνωση η ζωή του δεν είχε τίποτα το ιδιαίτερο, κάτι το συνταρακτικό. Το θέμα, ωστόσο, με τον πατήρ Δημήτριο ήταν πως ταυτόχρονα ήταν και... Ντέιβιντ Μπάλφουρ ακόμα και αν αυτό δε φαινόταν. Διότι είχε δυο ζωές. Αυτή που φαινόταν και αυτή που δε φαινόταν.

+κείμενο: Konstantin Mixos "Χορογραφίες που θα ήθελα αλλά δεν θα καταφέρω να κάνω αρ. 1

Φωτό+κείμενο: Konstantin  Mixos 

"Χορογραφίες που θα ήθελα αλλά δεν θα καταφέρω να κάνω αρ. 1

Σαν σήμερα, είναι γνωστό, εκτελέστηκε o Νίκος Μπελογιάννης μαζί με τρεις συντρόφους του,  στις 30 Μαρτίου 1952.

Η φωτογραφία είναι  λίγο πριν από την εκτέλεση.

Επικεντρώνω το ενδιαφέρον μου στον άντρα που είναι δεύτερος από δεξιά, τον Ηλία Αργυριάδη.

 Μηχανικός-ηλεκτρολόγος τον φώναζαν Ήφαιστο διότι έπιαναν τα χέρια του. Αυτός έστησε τον ασύρματο στη βίλα «Αύρα» στη Γλυφάδα όπου διέμενε με την οικογένειά του. Όταν συνελήφθη, η ασφάλεια πήρε για ανάκριση και τη γυναίκα του, την Κατίνα Δάλλα και τα τρία από τα τέσσερα παιδιά του: την δωδεκάχρονη Έφη, και τις μικρότερες  Ιωάννα και Ολυμπία.

 Όταν οι ανακριτές Λάμπρου (ο γνωστός μετέπειτα βασανιστής του Περικλή Κοροβέση) και Αγγελόπουλος δεν μπόρεσαν να αποσπάσουν πληροφορίες από τη γυναίκα του, οδήγησαν την Έφη σε νταμάρι στον Υμηττό όπου την υπέβαλαν σε εικονική εκτέλεση.

 Μετά από λίγες ημέρες τις άφησαν όλες ελεύθερες αλλά η μητέρα τους πήρε χάπια και έπεσε από το μπαλκόνι του σπιτιού τους και ξεψύχησε στα χέρια της Έφης. 

Οι δύο μικρότερες δόθηκαν για υιοθεσία σε ένα ζευγάρι Ελληνοαμερικανών στη Μασαχουσέτη.

Εδώ σταματώ. Σκέφτομαι αυτά τα δύο κορίτσια, που ήξεραν ότι ήταν άλλων γονιών με άλλες πεποιθήσεις από τους θετούς γονείς τους (τα υιοθετημένα παιδιά δίνονταν σε γονείς αποδεδειγμένα δεξιούς). Τα κορίτσια κατάφερε να τα βρει η μεγαλύτερη αδελφή τους το 1980 αλλά μόνο με την Ολυμπία/Helen μπόρεσε να αποκαταστήσει την σχέση, "η Ιωάννα/Jina ζούσε μια εύθραυστη ζωή αδυνατώντας να διαχειριστεί το παρελθόν της βιολογικής οικογένειας της"*.

Η πορεία θανάτου των παιδιών, ένα δραματικό περιστατικό του ελληνικού εμφυλίου.

Η πορεία θανάτου των παιδιών, ένα δραματικό περιστατικό του ελληνικού εμφυλίου.

Ο Πέτρος Ανταίος , αρχηγός της ΕΠΟΝ εξιστορεί ένα από τα πιο δραματικά επεισόδια του ελληνικού εμφυλίου δείγμα του παραλογισμού που τότε επικράτησε( Σ.Κούλογλου: Μαρτυρίες για τον εμφύλιο και την ελληνική αριστερά , Εστία 2006):

 Ο Γούσιας  είχε την φοβερή ιδέα για να εντυπωσιάσει  τον Ζαχαριάδη και να πάρει την θέση του Μάρκου Βαφειάδη να οδηγήσει στον Γράμμο ένα μεγάλο αριθμό παιδιών:

" Ο Γούσιας πήρε μαζί του και  άλλα 400 παιδιά που οι Θεσσαλοί είχαν μαζέψει από χωριά του κάμπου. Συνολικά είχαν μαζευτεί περίπου 1300 παιδιά. Μας συνόδευαν δύο τάγματα πολύ μαχητικά: το τάγμα της Νεολαίας της Ρούμελης και το ιππικό του Μπουκουβάλα. Με τα παιδιά και τη βοήθεια των ταγμάτων, ο Γούσιας σκεφτόταν:

 "Θα τους σαρώσω, θα ανέβω πάνω στον Γράμμο και με αιχμαλώτους". Ήταν η πιο θανατερή πορεία στη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου πολέμου. Από τα 1300 παιδιά έφτασαν πάνω στο Γράμμο γύρω στα 300. Σακατεύτηκαν δηλαδή 1000 παιδιά, ο ανθός της νεολαίας της Ρούμελης, Παιδιά που φυσικά δεν ήταν ώριμοι αγωνιστές, οι περισσότεροι ήταν επιστρατευμένοι από τον Γούσια στα χωριά όπου έμπαινε και μάζευε κορίτσια και αγόρια. Τα παιδιά είχαν προστασία αλλά ήταν άοπλα.

 Θυμάμαι την επική πορεία μέσα από τον κάμπο, όπου αντιμετωπίσαμε άοπλοι με πέτρες τα τάνκς στη δημοσιά Λάρισας- Βόλου. Θυμάμαι το απίστευτο δραματικό πέρασμα της λίμνης Κάρλας όπου πάγωσαν τα παιδιά σαν νούφαρα και έμειναν πάνω στη λίμνη. Όταν φτάσαμε στα Πιέρια πια είμαστε ξεθεωμένοι, ήμαστε σαράντα μέρες νηστικοί, είχαμε μαζί μας μόνο λίγα σπυριά καλαμπόκι. Ο Γούσιας μου έδωσε εντολή να σφάξουμε όλα τα ζώα.

ΒΙΝΤΕΟ – Ο Σαράντος Καργάκος για την φρίκη του Εμφυλίου

“Ήμουν παιδάκι, έμενα στη Λένορμαν 16. Και πήγαινα με τα πόδια, επειδή με στένευε η περιοχή, και φτάνω κάπου προς το Περιστέρι. Περνάει ένα φορτηγό αυτοκίνητο και πετάει κουφάρια, πτώματα. Αποκεφαλισμένοι άνθρωποι. Τους πετάει έτσι, όπως πετάμε τα απορρίματα. Μετά από λίγο βλέπω να έρχονται οι γυναίκες και να προσπαθούν να ενώσουν το σώμα με το κεφάλι, για να μπορέσουν να δουν ποιος είναι ο δικός τους άνθρωπος.

Τότε άρχισα, παρότι ήμουν παιδί, να προβληματίζομαι: ποιο κεφάλι είναι δεξιό και ποιο αριστερό;

Και αυτό με έβαλε σε τόσο μεγάλες σκέψεις ώστε άρχισα πλέον να ασχολούμαι με την μελέτη του πολέμου, όχι για να τον εξωραΐσω, αλλά για να καταδείξω ότι ναι μεν μπορεί να είναι αναγκαίος κάτω από κάποιες συνθήκες, αλλά όταν μπορούμε να τον αποφύγουμε χωρίς να ταπεινωθούμε, είναι καλύτερα.

Και επειδή φοβάμαι πάντοτε τον εμφύλιο, συνηθίζω να έω την φράση του Μακρυγιάννη: Εγώ κρέας για εμφύλιο δεν πουλώ”

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ

Ρένος Αποστολίδης καλεσμένος του Μ. Κατσιγέρα

ΠΗΓΗ: Ρένος - Ήρκος - Στάντης Αποστολίδης

Η αρχαία ελληνική επιθυμία για επίλυση της εμφύλιας διαμάχης ακούγεται και σήμερα

Ο Οδυσσέας και ο Τηλέμαχος σκοτώνουν τους μνηστήρες (1812), Christophe Thomas Degeorg

Aλλά η αθηναϊκή δικαιοσύνη θα ήταν ένα «πικρό χάπι» στη σύγχρονη Αμερική

Του Joel Christensen, από το: theconversation.com (15-12-2020)

Οι διαιρέσεις της Αμερικής είναι παλιές. Πολιτικά και κοινωνικά, είναι ριζωμένες σε μίση και ιδεολογική εκδίκηση που πάει γενιές πίσω, στην εποχή του Νιου Ντηλ, όταν η κυβέρνηση επέκτεινε ευρέως το ρόλο της στις ζωές των ανθρώπων. Οικονομικά και ηθικά, το έθνος θεμελιώθηκε πάνω στις αμαρτίες της δουλείας και της γενοκτονίας των ιθαγενών.

Οι συνέπειες του παρελθόντος αυτού είναι ακόμα παρούσες. Η πανδημία του κορωνοϊού ήταν κατά πολύ σκληρότερη για τους Ινδιάνους, τις κοινότητες των Μαύρων και τους φτωχούς.

Η μακρόχρονη εμφύλια διαμάχη δεν είναι νέα. Η ελληνική μυθολογία, το πεδίο των ακαδημαϊκών μου γνώσεων, είναι γεμάτο με κύκλους εκδίκησης που απειλούν να εξαφανίσουν την κοινωνία. Δύο από τα περισσότερο δημοφιλή έργα της ελληνικής γραμματείας, η Οδύσσεια και η Ορέστεια, είναι ιστορίες φαινομενικά αιώνιας διαμάχης που τελειώνουν με τη συνάντηση των αντιτιθέμενων ομάδων.

Μέσα στην αγωνία της μετεκλογικής περιόδου, καταφεύγω στις ιστορίες αυτές με την ελπίδα ότι οι αρχαίοι Έλληνες έχουν κάποια σοφία να μοιραστούν, την οποία έχουν για τους λοιμούς, το θρήνο των νεκρών, και για «εναλλακτικά γεγονότα».

Πώς η γεμάτη διενέξεις ελληνική κοινωνία βρήκε το δρόμο της;

Ξεχνώντας και συγχωρώντας;

Ένα από τα ποιήματα στο οποίο κατέφυγα είναι η Οδύσσεια του Ομήρου. Το επικό αυτό ποίημα, που συνετέθη πριν από τον 5ο π.Χ. αιώνα, αφηγείται την ιστορία ενός πολεμιστή του Τρωικού Πολέμου, του Οδυσσέα, του οποίου η επιστροφή στην πατρίδα έγινε έπειτα από δέκα χρόνια. Όταν το ταξίδι του τελικά ολοκληρώνεται, βρίσκει τη σύζυγό του, την Πηνελόπη, πολιορκημένη από μνηστήρες που ελπίζουν να την παντρευτούν και να πάρουν τη θέση του ως ηγεμόνα στην πόλη της Ιθάκης.

Οι περισσότεροι που διαβάζουν την Οδύσσεια, συνήθως θυμούνται ότι αυτή τελειώνει με την ευτυχή επανένωση του Οδυσσέα και της Πηνελόπης, αλλά στην πραγματικότητα το τελευταίο βιβλίο του έπους τελειώνει με αιματοχυσία: Ο Οδυσσέας σκοτώνει τους μνηστήρες της συζύγου του.

Μετά τη σφαγή, οι επιζώντες μαζεύονται για να αποφασίσουν εάν θα πρέπει να σκοτώσουν, με τη σειρά τους, τον Οδυσσέα. Ελαφρά οι περισσότεροι από τα μισά μέλη της οικογένειας αποφασίζουν να μην επιδιώξουν την εκδίκηση, αλλά οι υπόλοιποι οπλίζονται για να αντιμετωπίσουν τον Οδυσσέα.

Τη στιγμή που δυο πλευρές είναι έτοιμες να συγκρουστούν, ο Δίας στέλνει την θεά Αθηνά να τις σταματήσει. Αυτή διακηρύσσει ότι πρέπει να ξεχάσουν τη σφαγή, να αναγνωρίσουν τον Οδυσσέα ως βασιλιά, και «ας είναι αρκετά ο πλούτος και η ειρήνη».

3 Δεκέμβρη σήμερα – 75 χρόνια από τα Δεκεμβριανά - «Μας πήραν την Αθήνα…». Τραγουδώντας στα χαλάσματα.

Η μάχη της Αθήνας, 33 μέρες.

Vasilis Asimakopoulos

Η δεύτερη μεγάλη ελληνική τραγωδία του 20ου αιώνα και η 2η μεγάλη διαιρετική τομή στο πολιτικό πεδίο.

Η έντονη κοινωνική δυναμική και πόλωση στην κατοχή, εμπεριείχε και την εμφύλια σύγκρουση. Δεν ήταν νομοτελειακή εξέλιξη, αλλά ισχυρό ενδεχόμενο. Η πάλη γραμμών στο ΕΑΜ-ΚΚΕ, η ένοχη αστική-άρχουσα τάξη της χώρας, η επέμβαση του βρετανικού ιμπεριαλισμού και η πολιτική ανεπάρκεια της ηγεσίας της αριστεράς, παρά την αναμφισβήτητη αγωνιστικότητα και τον πατριωτισμό της. Η χειραγώγηση της σύγκρουσης από τις εξωελλαδικές δυνάμεις στο πλαίσιο του κυοφορούμενου ψυχροπολεμικού ανταγωνισμού και του επικείμενου τέλους της αντιφασιστικής συμμαχίας, όπως τα λένε ο Μίκης και ο Καζαντζάκης. Η σύγκριση της ελληνικής περίπτωσης, με την ιταλική, τη γιουγκοσλαβική και την τσεχοσλοβακική.

Η αριστερά σε διάφορες εκδοχές της στον 20ο αιώνα, μέχρι τη δεκαετία του ’80, συνδέθηκε ή και πυροδότησε καλλιτεχνικά ρεύματα, συναρθρώνοντας το διεθνές με το εγχώριο, το εθνικό με το λαϊκό. Ήταν μεγάλη λαϊκή δύναμη, κοινωνικά γειωμένη με ιθαγένεια. Τα τελευταία 30 χρόνια, ένα σημαντικό στοιχείο του μεταμορφισμού της εγχώριας αριστεράς, της υφιστάμενης κίνησής της ή και οργανικής ενσωμάτωσης από τις δυνάμεις εσωτερίκευσης της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης είναι η αποσύνδεσή της ή η αδυναμία της να τροφοδοτήσει καλλιτεχνικά-μουσικά ρεύματα. «Πολεμάμε και τραγουδάμε» έλεγε ο ΕΛΑΣ. Καταναλώνουμε τα τραγούδια του παρελθόντος, ίσως γιατί δεν "πολεμάμε" πια.

Μερικά από τα τραγούδια-σκοπούς στα Δεκεμβριανά ή με αφορμή αυτά

«Μας πήραν την Αθήνα…». Τραγουδώντας στα χαλάσματα.

του barikat

Τρία είναι τα πιο γνωστά τραγούδια που αφορούν την περίοδο των Δεκεμβριανών.

Το πρώτο είναι το «Μας πήραν την Αθήνα», γραμμένο από άγνωστο δημιουργό, ίσως και μέσα από συλλογική δημιουργία, όπως γράφονταν τα δημοτικά τραγούδια, χαρακτηρισμένα πιο πολύ από τις συνθήκες και το περιβάλλον της γραφής τους, παρά από τον χαρακτήρα και την έμπνευση ενός μεμονωμένου δημιουργού. Για αυτό και κυκλοφορούν συχνά σε διάφορες εκδοχές.

Δεκεμβριανά: Μοναδικές «έγχρωμες» φωτογραφίες από τον «μαύρο» Δεκέμβρη του 1944

Τα Δεκεμβριανά ήταν από τις πιο μελανές ιστορίες του ελληνικού έθνους. Διήρκεσαν σχεδόν έναν μήνα και στοίχισαν τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους.

Στις 3 Δεκεμβρίου 1944 λίγο μετά το τέλος της κατοχής ξέσπασαν αιματηρές συγκρούσεις ανάμεσα στον ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και τις κυβερνητικές και βρετανικές με στόχο την ανάληψη της εξουσίας. Ο Γεώργιος Παπανδρέου ο οποίος είχε αναλάβει την εξουσία μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων ανακοίνωσε την αποστράτευση του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ ως τις 10 Δεκεμβρίου 1944. 

Αθήνα, Δεκέμβριος 1944. Ένοπλη ομάδα σε οδομαχία

Η συγκεκριμένη απόφαση προκάλεσε την οργή του ΚΚΕ με αποτέλεσμα οι Υπουργοί του ΕΑΜ να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Οργανώθηκε ένα μεγάλο συλλαλητήριο στην Πλατεία Συντάγματος, στο οποίο πήραν μέρος περισσότεροι από 100.000 πολίτες και"πνίγηκε" στο αίμα, καθώς οι δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ κατά του πλήθους με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 30 άτομα. 

Ευθύς αμέσως η πρωτεύουσα μετατράπηκε σε πεδίο μάχης και αιματηρές συγκρούσεις έλαβαν χώρα σε κεντρικούς δρόμους. Οι φωτογραφίες της εποχής αποτυπώνουν τις τραγικές στιγμές που βίωσαν οι πολίτες της Αθήνας τον "μαύρο" Δεκέμβρη του 1944. Ο γραφίστας Χρήστος Καπλάνης έδωσε χρώμα σε ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τα Δεκεμβριανά και τις δημοσίευσε στη σελίδα του στο Facebook Past in Color. 

 Δείτε τα συγκλονιστικά στιγμιότυπα: