«Η σχιζοφρένεια είναι αδιαχώριστη από το καπιταλιστικό σύστημα, γινόμενο αντιληπτό σαν μια πρώτη διαφυγή: μια αποκλειστική ασθένεια. Σε άλλες κοινωνίες, η διαφυγή και η περιθωριακότητα προσλαμβάνουν άλλες μορφές. Το κοινωνικό άτομο των λεγόμενων πρωτόγονων κοινωνιών δεν εγκλείεται κάπου. Η φυλακή και το άσυλο είναι πρόσφατες έννοιες.»
Δημοσιεύουμε εδώ μια συνέντευξη των Ντελέζ-Γκουαταρί, από τις πολλές που ακολούθησαν την έκδοση του βιβλίου τους Ο Αντι-Οιδίπους, που βγήκε για πρώτη φορά στη Γαλλία το 1972, προκάλεσε μια πολύ έντονη συζήτηση, η οποία επεκτάθηκε και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που κυκλοφόρησε αργότερα. Όπως στο βιβλίο τους, έτσι και στην παρούσα συνέντευξη οι συγγραφείς δεν περιορίζονται σε μια κριτική στην ψυχανάλυση, τον φροϋδο-μαρξισμό, τον λακανισμό και κάποιες άλλες τάσεις της αντιψυχιατρικής, αλλά προχωρούν και σε μια άκρως πρωτότυπη ανάλυση και κριτική στον καπιταλισμό, όπως και στους τρόπους εναντίωσης σε αυτόν, με αποτέλεσμα οι σκέψεις τους να ακούγονται άκρως επίκαιρες, ακόμη και τόσα χρόνια μετά. Τη συνέντευξη συνοδεύει και μια κουβέντα των Ντελέζ-Γκουαταρί με τον οξυδερκή γάλλο εθνολόγο Πιερ Κλαστρ, απόσπασμα από μια ευρύτερη συζήτηση με γάλλους διανοουμένους σχετικά με το έργο των δύο φιλοσόφων.
Για τον καπιταλισμό και την επιθυμία,εκδόσεις ελευθεριακή κουλτούρα (σελ. 5-25) |
Actuel: Όταν περιγράφετε τον καπιταλισμό λέτε: «Δεν υπάρχει καμία επιχείρηση,κανένας βιομηχανικός ή χρηματιστικός μηχανισμός που να μην αποκαλύπτει την τρέλα της καπιταλιστικής μηχανής και τον παθολογικό χαρακτήρα της ορθολογικότητάς της (δεν πρόκειται για μια λαθεμένη ορθολογικότητα,αλλά για την πραγματική ορθολογικότητα αυτής της παθολογίας,αυτής της τρέλας,αφού η μηχανή λειτουργεί,να είστε σίγουροι για αυτό). Δεν υπάρχει κίνδυνος αυτή η μηχανή να τρελαθεί,είναι τέτοια από την αρχή της και είναι σε αυτήν την τρέλα που βρίσκει την ορθολογικότητά της». Αυτό σημαίνει ότι μετά από αυτή την «ανώμαλη» κοινωνία ή,πέρα από αυτή,μπορεί να υπάρχει μια κοινωνία «φυσιολογική»;