Θουκυδίδης και Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής - Ελληνοχριστιανικός Γεωπολιτισμός

Είναι εν τέλει ο Θουκυδίδης ο πνευματικός προπάτορας του Μακιαβέλλι; Ή μήπως η «Ελληνική Γραμμή» ανέμενε τον Άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή για να επιτύχει το δικό της «Τέλος της Ιστορίας»; 

Ο Διονύσης Σκλήρης και ο Νίκος Μαυρίδης, σ’ αυτό το πρώτο μέρος της συζήτησής τους, στα πλαίσια της εκπομπής του Αντιφώνου «Γεωπολιτισμός», πριν ανιχνεύσουν την συνέχεια της αρχαιοελληνικής γεωπολιτικής σκέψης στην Βυζαντινή, επιχειρούν να διεισδύσουν στο περιεχόμενο της έννοιας της «Δύναμης» και της επίδρασής της στα ιστορικά δρώμενα. 

Οδηγοί τους δύο πραγματικοί τιτάνες της σκέψης: ο Θουκυδίδης και ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής.

Πανδημίες- Ο Θουκυδίδης γισ την μεγάλη πανδημία του Λοιμού της Αθήνας στα πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου

του Βασίλη Ασημακόπουλου

Πολλοί χθες το βράδυ (ξανα)είδαμε την πολύ αξιόλογη ταινία του Σόντερμπεργκ, Contagion που πρόβαλε ένα κανάλι. Εύλογα.

Μερικούς αιώνες πριν η αρχαία ελληνική γραμματεία είχε αποτυπώσει κατά τρόπο απαράμιλλο δια χειρός Θουκυδίδη, την μεγάλη πανδημία του Λοιμού της Αθήνας στα πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου. 

Το απόσπασμα που επισυνάπτεται είναι από την περίφημη μετάφραση του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Μια αναφορά για τον μεταφραστή.

Μετά την ήττα, την τόσο καθοριστική για το ελληνικό έθνος και την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920, ο Βενιζέλος φεύγει από την Ελλάδα. Κατά το χρονικό διάστημα της αυτοεξορίας 1921-22, σε διαδικασία μεγάλου αναστοχασμού του και ταξιδεύοντας, θα επιδοθεί στο πολύ σημαντικό και επίπονο έργο της μετάφρασης της Ιστορίας του Θουκυδίδη. Θα διακόψει τη συγγραφή το 1923 όταν θα συμμετέχει στις πολύμηνες διεθνείς διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν στην υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης και μετά την πολύ σύντομη περίοδο πρωθυπουργίας του το 1924, θα ολοκληρώσει τη χρονιά εκείνη το σημαντικό αυτό έργο. Το έργο αυτό θα δημοσιευθεί για πρώτη φορά, ένα έτος μετά το θάνατο του Βενιζέλου, τον Μάρτιο 1937, σε εκδόσεις της Οξφόρδης και εισαγωγή του Δ.Κ. Κακλαμάνου.

Το παρόν απόσπασμα και το εισαγωγικό κείμενο είναι από την Ανθολογία Ελληνικής Γραμματείας των ΘΚ Στεφανόπουλου,Στ. Τσιρίδη. Είχε δημοσιευθεί και στο φύλλο της προηγούμενης εβδομάδας (21/3) του Δρόμου της Αριστεράς.

Τις πρώτες ημέρες του θέρους του 430 π.Χ., ενώ οι Πελοποννήσιοι είχαν εισβάλει, όπως και τον προηγούμενο χρόνο, στην Αττική, ξαφνικά ενέσκηψε στην Αθήνα ο λοιμός, που π....

O Θουκυδίδης, η προέλευση των Ελλήνων και το όνομα Ελλάς

Όπως γνωρίζουμε ενδεχομένως από τα σχολικά μας χρόνια, ο Έλλην ιστορικός Θουκυδίδης έζησε μεταξύ 460 – 398 π.Χ.. και έγινε παγκοσμίως γνωστός για τη συγγραφή της κλασικής Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου. Στο έργο της ζωής του αφηγείται γεγονότα που συνέβησαν κατά τον εμφύλιο πόλεμο μεταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης· ο Πελοποννησιακός Πόλεμος κράτησε από το 431 έως το  404 π.Χ., με ένα επτάχρονο διάλειμμα “ύποπτης ανακωχής”. Στο προοίμιο του έργου διαβάζουμε:

1. Θουκυδίδης, ο Αθηναίος, έγραψε την ιστορίαν του πολέμου μεταξύ των Πελοποννησίων και των Αθηναίων. Την συγγραφήν αυτού ήρχισεν ευθύς εξ αρχής της εκρήξεώς του, διότι προείδεν ότι θ’ απέβαινε μεγάλος και περισσότερον αξιομνημόνευτος από κάθε προηγούμενον πόλεμον, και εσυμπέραινε τούτο από το γεγονός ότι αμφότερα τα Κράτη κατήρχοντο εις αυτόν, ενώ ευρίσκοντο εις την ακμήν της παντός είδους στρατιωτικής δυνάμεώς των, και ότι έβλεπε τους λοιπούς Έλληνας είτε τασσόμενους αμέσως, είτε διανοουμένους τουλάχιστον να ταχθούν προς το εν ή το άλλο μέρος. [1] Προοίμιον (1-23)

Γ. Κοντογιώργης - Ο Θουκυδίδης και η εποχή μας (2/5) - 17.1.2017

Γ. Κοντογιώργης - Ο Θουκυδίδης και η εποχή μας (2/5) - 17.1.2017

Ο Γιώργος Κοντογιώργης συνομιλεί με καίριες πτυχές του κορυφαίου έργου του Θουκυδίδη και επιχειρεί μια ανάγνωση της εποχής μας μέσα από αυτό. Η σειρά αυτή των διαλέξεων πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη (Ιανουάριο-Φεβρουάριο 2017).

Περικλέους Ἐπιτάφιος Λόγος

Περικλέους Ἐπιτάφιος Λόγος

(Θουκυδίδου, Ἱστοριῶν Β´, § 35-46)

Οἱ περισσότεροι ἀπὸ ὅσους ὡς τώρα ἔχουν μιλήσει ἀπὸ τὸ βῆμα αὐτὸ συνηθίζουν νὰ ἐπαινοῦν ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος στὸν νόμο ποὺ διέπει τὴν ταφὴ τῶν νεκρῶν πρόσθεσε τὴν διάταξη αὐτὴ περὶ ἐπιταφίου λόγου, γιατὶ θεωροῦν ὅτι ἀξίζει τὸν κόπο νὰ ἀπονέμεται μιὰ τέτοια τιμὴ στοὺς νεκροὺς τῶν πολέμων κατὰ τὸν ἐνταφιασμό τους. Σὲ μένα ἐν τούτοις θὰ φαινόταν ὅτι εἶναι προτιμότερο, οἱ τιμὲς ποὺ ἀπονέμονται σὲ ἄνδρες, οἱ ὁποῖοι ἀναδείχθηκαν γενναῖοι με τὰ ἔργα τους, νὰ ἐκδηλώνονται καὶ αὐτὲς μὲ ἔργα μόνο, ὅπως εἶναι π.χ. αὐτές, τὶς ὁποῖες τώρα βλέπετε γύρω ἀπὸ τὸν ἐνταφιασμό τους, ποὺ ἔγινε δημοσίᾳ δαπάνῃ, καὶ ὄχι νὰ ἐξαρτῶνται οἱ ἀρετὲς τῶν πολλῶν ἀπὸ τὴν ἱκανότητα ἢ τὴν ἀνικανότητα ἑνὸς ἀνθρώπου, νὰ κανονίζεται δηλαδὴ ἡ περὶ αὐτῶν ἐκτίμηση τῶν ἀκροατῶν ἀπὸ τὴν εὐφράδεια ἢ μὴ εὐφράδεια τοῦ ρήτορα. Γιατὶ εἶναι δύσκολο πράγμα νὰ μιλήσει κανεὶς ἀντικειμενικὰ (χωρὶς δηλαδὴ νὰ πεῖ οὔτε λιγότερα οὔτε περισσότερα ἀπὸ ὅ,τι πρέπει) γιὰ κάποιο θέμα, γιὰ τὸ ὁποῖο εἶναι δύσκολο νὰ ἐξακριβωθεῖ καὶ αὐτὴ ἀκόμα ἡ ἁπλὴ ἰδέα, ὅτι τὰ λεγόμενα ἀπὸ τὸν ρήτορα εἶναι ἀληθινά. Γιατὶ ὁ ἀκροατής, ὁ ὁποῖος γνωρίζει τὰ πράγματα καὶ εἶναι εὐνοϊκὰ διατεθειμένος πρὸς αὐτοὺς ποὺ τὰ ἔπραξαν, θὰ σχημάτιζε ἴσως τὴν ἰδέα, ὅτι αὐτὰ ἐκτέθηκαν κάπως κατώτερα ἀπὸ ὅ,τι αὐτὸς γνωρίζει καὶ ἐπιθυμεῖ, ἐνῶ ἀντίθετα, ὅποιος τὰ ἀγνοεῖ, θὰ σκεπτόταν ὅτι μερικὰ ἐκτέθηκαν ἀρκετὰ μεγαλοποιημένα, καὶ αὐτὸ ἀπὸ φθόνο, τὸν ὁποῖο δοκιμάζει ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ἀκούει κάτι τὸ ὁποῖο ὑπερβαίνει τὶς δικές του φυσικὲς δυνάμεις. Γιατὶ οἱ ἄνθρωποι ἀνέχονται τοὺς ἐπαίνους ποὺ λέγονται γιὰ ἄλλους μόνο ἐφόσον κάθε ἀκροατὴς ἔχει τὴ γνώμη, ὅτι καὶ αὐτὸς εἶναι ἱκανὸς νὰ πράξει κάτι ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ἀκούει. Ἐνῶ γιὰ κάθε τί, τὸ ὁποῖο εἶναι ἀνώτερο ἀπὸ τὶς δυνάμεις του, αἰσθάνεται διὰ μιᾶς φθόνο καὶ δυσπιστία. Ἐφόσον ὅμως οἱ πρόγονοί μας ἔκριναν ὅτι μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο πρέπει νὰ γίνονται τὰ πράγματα αὐτά, πρέπει κι ἐγὼ νὰ ἀκολουθήσω τὸ ἔθιμο αὐτὸ καὶ νὰ προσπαθήσω νὰ ἱκανοποιήσω τὴν ἐπιθυμία καὶ τὴν γνώμη τοῦ καθενός σας ὅσο μπορέσω περισσότερο.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ* στον Θουκυδίδη

ΑΦΙΕΡΩΜΑ* στον Θουκυδίδη

                                                                                                                                                                                                                               Λήψη του αρχείου

                                                                                                                                                                                                                               

Ο ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ

    Το κοινωνικό περιβάλλον ασκεί εξίσου μεγάλη επίδραση στην ανάπτυξη μιας προσωπικότητας όσο μια προσωπικότητα στην ανθρώπινη κοινωνία. Ο Θουκυδίδης αποτελεί μια από τις σημαντικότερες μορφές στην ιστορία του πολιτισμού, καθώς είναι ο πρώτος που προσπάθησε να ερμηνεύσει την ανθρώπινη συμπεριφορά με βάση τους κανόνες της λογικής παρατήρησης, έχοντας ως στόχο την εξαγωγή συμπερασμάτων για το μέλλον. Ήταν όμως ταυτόχρονα ένα δημιούργημα της εποχής του, παράγωγο της πνευματικής και φιλοσοφικής κίνησης ενός κορυφαίου επιτεύγματος του παγκόσμιου πολιτισμού, της Αθήνας του 5ου αιώνα π.Χ.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Σ. ΜΠΕΛΕΖΟΣ

Υποψήφιος διδάκτωρ Μεσαιωνικής Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών

Η ζωή του μεγάλου ιστορικού και οι επιδράσεις στο έργο του

    Tα ιστορικά στοιχεία που διαθέτουμε για τον μεγαλύτερο ιστορικό της αρχαιότητας είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Έχουν σωθεί δύο βιογραφίες του, με εκτενέστερη αυτή του Μαρκελλίνου, γραμμένη τον 5ο αιώνα μ.Χ., ενώ διάσπαρτες πληροφορίες απαντούν σε έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Την πιο αξιόπιστη πηγή για τη ζωή του Θουκυδίδη συνιστούν οι λίγες πληροφορίες που αποκαλύπτει ο ίδιος για τον εαυτό του, άμεσα ή έμμεσα. Στην αρχή του έργου του (Α΄ 1) παραδίδει το όνομα και την πόλη του: «Θουκυδίδης Αθηναίος». Σε ένα άλλο σημείο (Ε126) πληροφορεί τους αναγνώστες ότι έζησε έως το τέλος του πολέμου και την καταστροφή των Μακρών Τειχών της Αθήνας από τους νικητές. Για τον πόλεμο είχε τη δυνατότητα να εκφραστεί άμεσα και με μεγάλη γνώση όσων συνέβησαν, καθώς αναφέρει ότι εξελέγη στρατηγός των Αθηναίων (Δ΄ 104) το 424 π.Χ., αλλά κατηγορήθηκε για την αποτυχία της πόλης του κατά τις επιχειρήσεις στη Θράκη και εξορίστηκε. Στην εξορία παρέμεινε επί είκοσι έτη, τα οποία αφιέρωσε στην έρευνα στοιχείων για τη συγγραφή του έργου του.

Θουκυδίδης - Ιστορίαι (3)-http://www.projethomere.com

Kemiktsi Helene

Όλα τα αρχαία κείμενα των βιβλίων του Θουκυδίδη και τις αποδόσεις θα τα βρείτε στην Ιστοσελίδα μου Projet Homère 

http://www.projethomere.com/travaux/a...

Η Ιστορία του Θουκυδίδη εξιστορεί τα πρώτα 20 χρόνια του πολέμου μεταξύ της Αθήνας και της Σπάρτης, που κράτησε από το 431 μέχρι το 404 π.Χ. και είναι γνωστός ως Πελοποννησιακός Πόλεμος. Είναι έργο ζωής ενός καλλιεργημένου, ευσυνείδητου και δραστήριου ανθρώπου, που προσφέρει μια διεισδυτική ματιά στα γεγονότα της εποχής του και την ανθρώπινη φύση.

Το αρχαίο κείμενο διαβασμένο με σύγχρονη νεοελληνική προφορά. Βιβλίο 1 από τα 8.